Συνέντευξη του χειρουργού Κωνσταντίνου Μ. Κωνσταντινίδη Η ρομποτική χειρουργική θα μπορούσε να πει κανείς ότι αποτελεί το θαύμα της επιστήμης που βρίσκει εφαρμογή στην ιατρική, λύνοντας στην κυριολεξία τα χέρια των ιατρών και προσφέροντας μία σειρά πλεονεκτημάτων για τον ίδιο τον ασθενή. Θέλετε να μάθετε μερικά από αυτά; Αποτελεί μία ελάχιστα επεμβατική και ελάχιστα τραυματική μέθοδος, εξαιτίας της ακρίβειας με την οποία γίνονται οι κινήσεις του γιατρού, εξασφαλίζει μικρότερο πόνο, ελαχιστοποιεί την πιθανότητα διεγχειρητικών και μετεγχειρητικών επιπλοκών και μειώνει σημαντικά το χρόνο παραμονής στο νοσοκομείο. Στη ρομποτική χειρουργική, ο χειρουργός βρίσκεται μπροστά σε μια χειρουργική κονσόλα - Η/Υ, όπου βλέπει σε μια οθόνη το χειρουργικό πεδίο, και πραγματοποιεί την επέμβαση κινώντας ειδικούς μοχλούς, που μοιάζουν με joysticks. Ο ηλεκτρονικός υπολογιστής μπαίνει ανάμεσα στον ασθενή και το χειρουργό προσφέροντας ανεκτίμητες πληροφορίες στο γιατρό και διευκολύνοντας κατά πολύ το έργο του. Το ρομποτικό σύστημα, μέσω ψηφιακής ανάλυσης, προσφέρει ακριβέστατη τρισδιάστατη και μεγεθυμένη εικόνα στο χειρουργό, δίνει λεπτομερή αίσθηση των ιστών και ουσιαστικά καθίσταται αρωγός του γιατρού για το μέγιστο όφελος του ασθενή. Οι εντολές που δίνει ο χειρουργός μέσω των μοχλών μεταφέρονται ψηφιακά, ταυτόχρονα και με θαυμαστή ακρίβεια, στους αρθρωτούς χειρουργικούς βραχίονες ενός ρομπότ, οι οποίοι εκτελούν τις κινήσεις στο χειρουργικό πεδίο. Οι κινήσεις των βραχιόνων του ρομπότ ελέγχονται 100% από τον χειρουργό, ο οποίος πρέπει να ειδικά εκπαιδευμένος στη χρήση του ρομποτικού συστήματος, όπου βλέπει σε μια οθόνη το χειρουργικό πεδίο, και πραγματοποιεί την επέμβαση κινώντας ειδικούς μοχλούς, που μοιάζουν με joysticks. Ο ηλεκτρονικός υπολογιστής μπαίνει ανάμεσα στον ασθενή και το χειρουργό προσφέροντας ανεκτίμητες πληροφορίες στο γιατρό και διευκολύνοντας κατά πολύ το έργο του. - Ποια είναι η συμβολή της ρομποτικής χειρουργικής στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας; - Η ρομποτική χειρουργική σηματοδοτεί μία νέα εποχή στην λαπαροενδοσκοπική 1 / 5
χειρουργική. Η ευρεία εξάπλωση της λαπαροσκοπικής χειρουργικής που σημειώθηκε κατά την περασμένη εικοσαετία αφορούσε κυρίως στον ελάχιστο τραυματισμό των ιστών (ελάχιστα τραυματική χειρουργική) που είχε ως αποτέλεσμα την ταχύτερη ανάρρωση των ασθενών, μικρότερο αριθμό επιπλοκών και λιγότερο πόνο στις περισσότερες επεμβάσεις γενικής χειρουργικής και άλλων ειδικοτήτων όπως η γυναικολογία και η ουρολογία. Η ρομποτική χειρουργική έρχεται να ξεπεράσει ορισμένους περιορισμούς της συμβατικής λαπαροσκόπησης όπως είναι ο βαθμός ελευθερίας των χειρουργικών εργαλείων, η δισδιάστατη απεικόνιση του εγχειρητικού πεδίου, η λανθασμένη στάση του σώματος του χειρουργού κτλ. Στον τομέα της παχυσαρκίας, το ρομποτικό σύστημα μπορεί να προσφέρει πολλά εφόσον αποτελεί ιδανικό εργαλείο για ενδοσκοπική συρραφή και πραγματοποίηση αναστομώσεων. Συνεπώς σε επεμβάσεις bypass όπως η γαστρική ή η χολοπαγκρεατική παράκαμψη το ρομποτικό σύστημα μπορεί να διευκολύνει σημαντικά τους χρόνους των αναστομώσεων. Στη βιβλιογραφία αναφέρεται συχνά η υπεροχή των ρομποτικών συστημάτων να χειρίζονται τους ιστούς των παχύσαρκων ατόμων, στα οποία πολλές φορές απαιτείται κουραστική έλξη οργάνων και κοιλιακών τοιχωμάτων στην κλασσική ανοικτή χειρουργική. Το ρομπότ μπορεί συνεπώς να θεωρηθεί «ακούραστο» στις επεμβάσεις νοσογόνου παχυσαρκίας. - Τι είναι και πώς εφαρμόζεται; - Η ρομποτική χειρουργική είναι χειρουργική υποβοηθούμενη από ηλεκτρονικό υπολογιστή. Το ρομποτικό σύστημα αποτελεί ένα σύστημα πληροφοριών το οποίο μεσολαβεί μεταξύ χειρουργού και ασθενούς. Τηλεχειρουργική είναι η χειρουργική που πραγματοποιεί ο χειρουργός σε κάποια απόσταση από τον ασθενή. Χάρη στις προηγμένες εφαρμογές τηλεπικοινωνίας, ο χειρουργός μπορεί και ελέγχει από απόσταση ρομποτικούς βραχίονες και εργαλεία που αναπαράγουν με ακρίβεια τους χειρισμούς στο εσωτερικό του ασθενούς. Καθημερινά αυξάνονται οι ήδη πολυάριθμες εφαρμογές της ρομποτικής τηλεχειρουργικής στην καρδιοχειρουργική, στη θωρακοχειρουργκή, στη γενική χειρουργική, στην ουρολογία, στη γυναικολογία και τη παιδοχειρουργική. Το da Vinci παρέχει την ευελιξία των ανοικτών χειρουργικών επεμβάσεων σε λαπαροσκοπικό πεδίο. Το χειρουργικό Ρομπότ αποτελείται από τη κονσόλα χειρισμού (Surgical Console) και τον χειρουργικό πύργο (Surgical Cart). Η κονσόλα διαθέτει οπτικό σύστημα που παρέχει πραγματική 3D απεικόνιση υψηλής ευκρίνειας και τα χειριστήρια (masters) από τα οποία ο χειρουργός κατευθύνει τους βραχίονες. Ο χειρουργικός πύργος (Surgical Cart) στηρίζει τους 4 βραχίονες κάθε ένας από τους οποίους μπορεί να χειριστεί ευρύ φάσμα εργαλείων (ρομποτικό σύστημα 4 βραχιόνων). Στις περισσότερες αναφορές το ρομποτικό χειρουργικό σύστημα φαίνεται πως υπερτερεί της λαπαροσκόπησης κατά την κατασκευή αναστομώσεων και ιδιαίτερα σε «δύσβατες» κοιλότητες του σώματος. Αυτό οφείλεται κυρίως στην τρισδιάστατη απεικόνιση του εγχειρητικού πεδίου και τον μεγάλο βαθμό ελευθερίας κινήσεων των ρομποτικών βραχιόνων, που μοιάζουν με αυτές του «ανθρώπινου καρπού». Οι επεμβάσεις πραγματοποιούνται αναίμακτα με ελάχιστη επιβάρυνση για τον ασθενή που κινητοποιείται γρήγορα μετά το χειρουργείο και επιστρέφει στις καθημερινές του συνήθειες. 2 / 5
- Ποια τα πλεονεκτήματα αυτής της τεχνικής; - Η ρομποτική χειρουργική προσφέρει τη δυνατότητα κινήσεων ανοικτής χειρουργικής, χωρίς την «αντίθετη» κίνηση εργαλείων-χεριών όπως συμβαίνει στην κλασσική λαπαροσκόπηση (counterintuitive instrument movement). Συνεπώς διευκολύνονται σημαντικά πολύπλοκοι χειρισμοί όπως η ενδοκοιλιακή συρραφή και η παρασκευή ιστών. Επίσης έχει δειχθεί ότι η ρομποτική χειρουργική παρουσιάζει βραχύτερη καμπύλη εκμάθησης για πολύπλοκες λαπαροσκοπικές επεμβάσεις. Σε πολύωρες επεμβάσεις είναι σημαντικό το πλεονέκτημα της καλύτερης εργονομίας και θέσης του σώματος του χειρουργού που είναι πιο άνετη και ανατομικά σωστή. Το βασικό πλεονέκτημα της ρομποτικής χειρουργικής όμως βρίσκεται στο γεγονός ότι ένα σύστημα πληροφοριών μεσολαβεί για πρώτη φορά μεταξύ χειρουργού και ασθενούς και προσφέρει καλύτερη εικόνα και άνετη θέση στον πρώτο και μεγαλύτερη ακρίβεια χειρισμών στον δεύτερο. Και αυτό είναι μόνο η αρχή. Στο μέλλον, το ρομποτικό σύστημα θα είναι σε θέση να επεξεργαστεί τη διαδικασία της επέμβασης, να αξιολογεί τις κινήσεις του χειρουργού και να τον καθοδηγεί κατά τη διάρκεια της επέμβασης (διεγχειρητική πλοήγηση). Ήδη γίνονται έρευνες προς τους τομείς αυτούς. - Μειονεκτήματα έχουν διαπιστωθεί; - Τα γνωστά μειονεκτήματα της ρομποτικής χειρουργικής είναι ο μεγάλος όγκος του συστήματος (το οποίο είναι γνωστό στην κατασκευάστρια εταιρεία που ήδη μείωσε σημαντικά το μέγεθός του στο καινούριο σύστημα που κυκλοφορεί στις ΗΠΑ), η έλλειψη ανάδρασης (δηλαδή η δημιουργία ηλεκτρονικά της αίσθησης της αφής στα χέρια του χειρουργού κατά την επέμβαση και το υψηλό κόστος αγοράς και συντήρησης του συστήματος (ανέρχεται στο 1,000,000 ευρώ). Το κόστος της ρομποτικής επέμβασης για τον ασθενή, αυξάνει κατά 20-30% περίπου σε σχέση με μία ανοικτή επέμβαση, όμως αν συνυπολογίσει κανείς το συνολικό κόστος από την παρατεταμένη νοσηλεία και τη ζημιά κατά τη διάρκεια απουσίας από την εργασία, τότε το κόστος της ρομποτικής είναι μικρότερο. - Πόσα χρόνια εφαρμόζεται στην Ελλάδα; - Η ρομποτική χειρουργική εφαρμόζεται από την επιστημονική μου ομάδα στην Ελλάδα από το 2006 στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών. Η πρώτη επέμβαση ρομποτικής χειρουργικής έγινε τον 3 / 5
Σεπτέμβριο του 2006 που αφορούσε σε μία χολοκυστεκτομή σε νέα γυναίκα. Έκτοτε η ομάδα του Ιατρικού Αθηνών έχει πραγματοποιήσει πάνω από 600 επεμβάσεις γενικής χειρουργικής, γυναικολογίας και ουρολογίας και αντιπροσωπεύει τη μεγαλύτερη σειρά περιστατικών στη χώρα μας, η οποία έχει παρουσιαστεί σε ελληνικά και διεθνή συνέδρια. - Η εφαρμογή της ρομποτικής χειρουργικής, σε ότι αφορά την παχυσαρκία, προβλέπεται για όλες τις περιπτώσεις ασθενών; - Η επιλογή συγκεκριμένης επέμβασης για συγκεκριμένο ασθενή αποτελεί τον κανόνα στη χειρουργική της παχυσαρκίας. Κατά συνέπεια η χρήση του ρομποτικού συστήματος εξαρτάται από την επιλογή αυτή. Επεμβάσεις όπως η τοποθέτηση ρυθμιζόμενου γαστρικού δακτυλίου μπορούν να πραγματοποιηθούν με την ίδια ασφάλεια με τη συμβατική λαπαροσκοπική τεχνική και ενδεχομένως σε λιγότερο χρόνο. Όμως, επεμβάσεις που περιλαμβάνουν την κατασκευή αναστομώσεων και δύσκολους χειρισμούς ή παρασκευή των ιστών (επεμβάσεις γαστρικής παράκαμψης, χολοπαγκρεατικής παράκαμψης, γαστρεκτομή sleeve) μπορούν δυνητικά να διευκολυνθούν με τη χρήση ρομποτικού συστήματος. Συνέντευξη του χειρουργού Κωνσταντίνου Μ. Κωνσταντινίδη 4 / 5
Πηγή: www.e-hospital.gr Joomla SEO powered by JoomSEF 5 / 5