Ιστορία της Εκπαίδευσης Διδάσκων Φωτεινός Δημήτρης
Ιστορία της Εκπαίδευσης Χρήσιμες πληροφορίες για το μάθημα (Ν. 3549/2007, αρ.15, 4) 1. Σε τι αναφέρεται το μάθημα 2. Τι θα διδαχθεί ο φοιτητής 3. Αξιολόγηση μαθήματος 4. Θεματικές ενότητες και προγραμματισμός 5. Αξιολόγηση φοιτητών 6. Βιβλιογραφία υποστηρικτική 7. Επικοινωνία με το διδάσκοντα
1. Σε τι αναφέρεται το μάθημα Στο μάθημα θα γίνει αναφορά: σε βασικές έννοιες, όρους και θεωρητικά ζητήματα της ιστορίας της παιδείας και εκπαίδευσης στην ιστορία και εξέλιξη της της εκπαίδευσης στα πνευματικά κινήματα που διαμόρφωσαν την εκπαίδευση, την εκπαιδευτική κουλτούρα και την παιδαγωγική στην Ελλάδα στη σύνδεση των ανωτέρω με το συγκείμενό τους Επίσης, θα προχωρήσουμε: στην ερμηνεία της πορείας, τόσο των εκπαιδευτικών, εν γένει, ζητημάτων, όσο και της παιδαγωγικής, ειδικότερα, σε σχέση με το συγκείμενο στην παρουσίαση σημαντικών προσωπικοτήτων που διαμόρφωσαν το πεδίο της παιδαγωγικής
2-α. Τι θα διδαχθεί ο φοιτητής Οι φοιτητές στο συγκεκριμένο μάθημα θα ασχοληθούν με: σημαντικούς σταθμούς στην ιστορική πορεία της εκπαίδευσης και της παιδαγωγικής προβλήματα που διαμόρφωσαν το πεδίο της παιδαγωγικής αναζήτηση και αναψηλάφηση των ιστορικών μεταβλητών, για την ερμηνεία των μεταβολών βιογραφίες σημαντικών προσωπικοτήτων του χώρου καταγραφή και κριτική προσέγγιση ορισμένων σημαντικών ιστορικών τεκμηρίων (π.χ. κριτική προσέγγιση και συζήτηση πάνω στο Ratio Studiorum του 1599)
2-β. Τι θα διδαχθεί ο φοιτητής Στόχοι του μαθήματος είναι: Η κατανόηση της ιστορικότητας της εκπαίδευσης Η κατανόηση των βασικών προβλημάτων -και προβληματισμών- της εκπαίδευσης και της παιδαγωγικής Η γνώση των βασικών μεταβλητών που επιδρούν στην πορεία της εκπαίδευσης και της παιδαγωγικής Η γνώση των βασικών σταθμών στην εξελικτική πορεία της παιδαγωγικής σκέψης στην Ελλάδα και Ευρώπη Η δυνατότητα παροχής μιας επαρκούς ιστορικής ερμηνείας για τα ζητήματα αυτά
3. Αξιολόγηση μαθήματος Ως αξιολόγηση του μαθήματος θα μπορεί να θεωρηθούν: Η επίτευξη των διδακτικών στόχων του μαθήματος Η επαρκής και ουσιαστική γνώση των φοιτητών πάνω στα ζητήματα που διαπραγματεύεται το μάθημα Η θέλησή τους να εντρυφήσουν περαιτέρω στο γνωστικό αντικείμενο (π.χ. ανάληψη εργασιών, επιλογή κι άλλων αντίστοιχων μαθημάτων, κ.τ.λ.) Η ικανοποιητική βαθμολογία στις εξετάσεις του εξαμήνου Ο επαρκής αριθμός συμμετεχόντων στο μάθημα
4-α. Θεματικές ενότητες και προγραμματισμός Η αναγκαία, εκ του Νόμου (3549/2007, αρ.16, 1), συνθήκη, προκειμένου το μάθημα να θεωρείται διδαχθέν και να καταστεί εξεταστέο, απαιτεί 13 εβδομαδιαία μαθήματα Ως εκ τούτου, παρουσιάζουμε τον προγραμματισμό του μαθήματος ως προς τις θεματικές περιοχές και τη σειρά παρουσίασής τους (η σειρά παρουσίασης των ενοτήτων ενδέχεται να διαφοροποιηθεί, αναλόγως της πορείας του μαθήματος, των ενδιαφερόντων των φοιτητών και των προκυπτουσών διδακτικών αναγκών)
4-β. Θεματικές ενότητες και προγραμματισμός Ιστορία της Παιδείας (ΠΔ-39, Υποχρεωτικό -χειμερινό εξάμηνο) εβδομάδα προγραμματισμός θεματικών ενοτήτων 1 Όροι, εννοιολογικές κατηγορίες, θεωρητικά ζητήματα 2 Περί ιστορίας και παιδαγωγικής 3 Ιστορία της Παιδαγωγικής και σχέσεις με εκπαίδευση -1 (αρχαιότητα) 4 Ιστορία της Παιδαγωγικής και σχέσεις με εκπαίδευση -2 (μεσαίωνας) 5 Ιστορία της Παιδαγωγικής και σχέσεις με εκπαίδευση -3 (αναγέννηση) 6 Ιστορία της Παιδαγωγικής και σχέσεις με εκπαίδευση -4 (διαφωτισμός) 7 Ιστορία της Παιδαγωγικής και σχέσεις με εκπαίδευση -5 (18 ος -19 ος αιώνας) 8 Ιστορία της Παιδαγωγικής και σχέσεις με εκπαίδευση -6 (20 ος αιώνας) 1. Πνευματικά ρεύματα και νεοελληνικά πρότυπα 2. Νεοελληνικός Διαφωτισμός και Παιδεία 9 (18ος-19ος αιώνας) 10 Νεοελληνικό κράτος (19 ος -20 ος αιώνας) και εκπαίδευση: στόχοι, αστοχίες, μεταρρυθμίσεις, αντιμεταρρυθμίσεις 11 Βιογραφίες παιδαγωγών 12 13 Η εξέλιξη των παιδαγωγικών ιδεών ως συνισταμένη της συνολικής ιστορικής εξέλιξης, όπου άλλοτε επηρεάζει και άλλοτε επηρεάζεται από την ιστορική πορεία 1. Ανασκόπηση των βασικών σημείων στην ιστορία της παιδαγωγικής, τόσο στο ευρωπαϊκό πλαίσιο, όσο και -κυρίως και- στην Ελλάδα 2. Παρουσίαση εργασιών των φοιτητών
5. Τρόποι αξιολόγησης φοιτητών Γραπτή εξέταση (στην εξεταστική περίοδο) Μηνιαία «πρόοδος» (υπό συζήτηση) Ο βαθμός των μηνιαίων «προόδων» (εάν γίνουν) θα συμψηφιστεί με το βαθμό της εξαμηνιαίας εξέτασης Προφορική εξέταση (υπό προϋποθέσεις)
6-α. Βιβλιογραφία υποστηρικτική Η βιβλιογραφία, πέραν του συγγράμματος που θα διανεμηθεί στους φοιτητές, είναι υποστηρικτική του μαθήματος Συνιστάται οι φοιτητές, εφόσον επιθυμούν και μπορούν, να αναζητούν στη βιβλιογραφία περαιτέρω πληροφορίες για ζητήματα του μαθήματος Η χρήση της βιβλιογραφίας κρίνεται ως (άκρως) απαραίτητη, ιδίως στην περίπτωση των εργασιών
6-β. Βιβλιογραφία υποστηρικτική Μια βασική βιβλιογραφία για το αντικείμενο μπορεί να περιλαμβάνει τα ακόλουθα εγχειρίδια 1. Foucault, M.: Η αρχαιολογία της γνώσης. Αθήνα: Εξάντας 2. Bayly, C.A.: Η γέννηση του νεωτερικού κόσμου. Αθήνα: Αλεξάνδρεια 3. Λέφας, Χρ.: Ιστορία της εκπαιδεύσεως. Αθήνα: ΟΕΣΒ (1942) 4. Marrou, H.I.: Ιστορία της εκπαιδεύσεως κατά την αρχαιότητα. Αθήναι (1961) 5. Wolin, Richard: Η γοητεία του ανορθολογισμού. Το ειδύλλιο της διανόησης με τον φασισμό. Από τον Νίτσε στον μεταμοντερνισμό. Αθήνα: Πόλις Εννοείται ότι η ανωτέρω βιβλιογραφία είναι μόνο ενδεικτική, δεν είναι εξαντλητική και δεν αποτελεί τη μοναδική πηγή πληροφόρησης πάνω στα θέματα που θα εξετάσουμε στο μάθημα. Περαιτέρω βιβλιογραφία, σε συνεννόηση με το διδάσκοντα
Σύγγραμμα μαθήματος Το προτεινόμενο σύγγραμμα του μαθήματος είναι : Φωτεινός, Δ. «Ιστορία της εκπαίδευσης. Μια προσέγγιση στη γενεαλογία του θεσμού», εκδ. Γρηγόρης Εκδόσεις Γρηγόρη (διανομή): Ιπποκράτους 43
7. Επικοινωνία με το διδάσκοντα Ώρες γραφείου για συνεργασία με φοιτητές Τετάρτη : 15:00 16:00 Πέμπτη : 12:00 13:00 μόνο μετά από συνεννόηση (προγραμματισμένες συναντήσεις) Γραφείο : Κυψέλη 506 Ιστοσελίδα διδάσκοντος (links για τα e-classes και άλλα θέματα) http://scholar.uoa.gr/dfoteinos Ηλεκτρονική επικοινωνία : dfoteinos@ppp.uoa.gr