ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ «ΕΝΑ» ΘΕΜΑΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΟΜΑ Α Α ΘΕΜΑ Α1 Α.1.1. Να προσδιορίσετε αν το περιεχόµενο των ακόλουθων προτάσεων είναι σωστό ή όχι, γράφοντας στο τετράδιό σας τη λέξη «Σωστό» ή «Λάθος» δίπλα στο γράµµα που αντιστοιχεί στην κάθε πρόταση: Α. Το ζήτηµα της µεγάλης ιδιοκτησίας στην Ελλάδα ήρθε στο προσκήνιο µετά την προσάρτηση της Άρτας και της Θεσσαλίας (1881) Β. Ένας από τους παράγοντες που συνέβαλαν στην αποδυνάµωση του ρωσικού κόµµατος µετά τον Κριµαϊκό Πόλεµο ήταν η υπόθεση Πατσίφικο. Γ. Από την ανταλλαγή πληθυσµών µεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας εξαιρέθηκαν οι Έλληνες Ορθόδοξοι της Κωνσταντινούπολης.. Η Κρητική Βουλή άρχισε τις εργασίες της στις 8 Φεβρουαρίου 1899. Ε. Μετά την επικράτηση των Μπολσεβίκων το 1917, ο ρωσικός στρατός παρέµεινε στην Τραπεζούντα. Μονάδες 10 Α.1.2. Να δώσετε το περιεχόµενο των ακόλουθων όρων: α) ιχοτόµηση της δραχµής β) Αρχή της δεδηλωµένης γ)ταµείο Περιθάλψεως Προσφύγων Μονάδες 15 ΘΕΜΑ Α2 Α.2.1. Να εντοπίσετε τις οµοιότητες και τις διαφορές µεταξύ των αντιβενιζελικών κοµµάτων. Μονάδες 12 Α.2.2. Ποιες ήταν οι ενέργειες της κυβέρνησης του Ελευθερίου Βενιζέλου για τις εθνικές διεκδικήσεις των Ποντίων και πώς αντέδρασαν οι Έλληνες του Πόντου απέναντι σε αυτές; Μονάδες 13 ΟΜΑ Α Β 1. Συνδυάζοντας τις πληροφορίες των κειµένων και τα στοιχεία του πίνακα µε τις ιστορικές σας γνώσεις να αναφέρετε τις επιπτώσεις από την άφιξη των µικρασιατών προσφύγων στον αγροτικό τοµέα της Ελλάδας. Μονάδες 25 ΚΕΙΜΕΝΟ Α [ ] Οι πρόσφυγες, αντίθετα µε τους εγχώριους, εισήγαγαν την πολυκαλλιέργεια, την εντατική καλλιέργεια ή έφεραν νέες καλλιέργειες. Ταυτόχρονα, έδωσαν νέα ώθηση σε υπάρχουσες καλλιέργειες, όπως ήταν ο καπνός και το βαµβάκι ή οι δενδροκαλλιέργειες. Η εµπορευµατοποίηση, όµως, της γεωργίας πίεζε ασφυκτικά τους
καλλιεργητές και τους οδήγησε σε µονοκαλλιέργειες, ιδιαίτερα των προϊόντων εκείνων που είχαν ζήτηση στην εσωτερική αγορά ή προσφέρονταν µε ευνοϊκούς όρους για εξαγωγές. Αποτέλεσµα της κατεύθυνσης αυτής ήταν η αύξηση στις καλλιέργειες προϊόντων όπως δηµητριακά, βαµβάκι, σταφίδα, καπνός. [Σ. Τζιόκας, Ο Ελευθέριος Βενιζέλος και το εγχείρηµα του αστικού εκσυγχρονισµού, 1928-1932. Η οικοδόµηση του αστικού κράτους, εκδ. Θεµέλιο, Αθήνα 2002, σελ.34 ] ΚΕΙΜΕΝΟ Β [ ] Στον 20 ο αιώνα, οι συνεχιζόµενες σταφιδικές κρίσεις είχαν σαν αποτέλεσµα να µειωθεί η σηµασία της σταφιδικής οικονοµίας και να αντικατασταθεί στον ίδιο στρατηγικό ρόλο από τον καπνό. Σ αυτό συνετέλεσε βέβαια και η εντυπωσιακή αύξηση της ελληνικής καπνοπαραγωγής και οι εξαιρετικές επιδόσεις των προσφύγων καλλιεργητών στον τοµέα αυτό. Μετά το 1922, ο καπνός κάλυπτε τα 70% περίπου των εξαγωγών µας. Έτσι, η καπνική οικονοµία έφθασε να αποτελεί τον άξονα όχι µόνο της γεωργικής οικονοµίας, αλλά και της εθνικής οικονοµίας στο σύνολό της. [Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τόµ. Ι.Ε., 1978, Αθήνα, σελ.332] ΠΙΝΑΚΑΣ Παραγωγή δηµητριακών, καπνού και βάµβακος (σε χιλιάδες τόνους) Έτος ηµητριακά Καπνός Βαµβάκι 1922 534,8 19,8 5,0 1923 602,3 37,8 8,0 1924 683,0 50,2 10,2 1925 708,7 60,8 10,5 [Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τόµ. Ι.Ε., 1978, Αθήνα, σελ. 297] 2. Λαµβάνοντας υπόψη το κείµενο που ακολουθεί και αξιολογώντας τις ιστορικές σας γνώσεις να εξετάσετε: α. Τα γεγονότα που οδήγησαν στην έναρξη επίλυσης του Κρητικού Ζητήµατος. β. Τις διαδικασίες εκπόνησης του πρώτου Κρητικού Συντάγµατος. Μονάδες 25 ΤΑ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΗΤΤΑ «Οι όροι της συνθήκης που υπογράφηκε στην Κωνσταντινούπολη στις 22 Νοεµβρίου του 1897 µαρτυρούσαν την αποφασιστικότητα των Μεγάλων υνάµεων να διατηρήσουν τη µεταξύ τους οµοφωνία στο Ανατολικό Ζήτηµα. Οι εδαφικοί όροι ήταν ανέλπιστα επιεικείς για την Ελλάδα, η οποία έχανε µόνο ορισµένα στρατηγικής σηµασίας υψώµατα στη συνοριακή γραµµή. Οι οικονοµικοί όροι όµως ήταν επαχθείς. Η Ελλάδα
έπρεπε να καταβάλει στην Τουρκία πολεµική αποζηµίωση ύψους 4.000.000 τουρκικών λιρών, αντί των 10.000.000 που η τελευταία απαιτούσε. Για να αποπληρωθεί το δάνειο που θα έδιναν οι Μεγάλες υνάµεις στην Ελλάδα για την αποπληρωµή της αποζηµίωσης, αλλά και για τη διασφάλιση των συµφερόντων των οµολογιούχων, ορίστηκε διεθνής οικονοµική επιτροπή για τον έλεγχο των δηµοσιονοµικών του ελληνικού κράτους (Επιτροπή ιεθνούς Οικονοµικού Ελέγχου). Αντίθετα από τα παραπάνω, επιτυχής ήταν για την Ελλάδα η διευθέτηση του Κρητικού Ζητήµατος. Η Κρήτη απέκτησε καθεστώς αυτονοµίας, ύπατος αρµοστής των Μεγάλων υνάµεων ορίστηκε ο δευτερότοκος γιος του βασιλιά Γεωργίου Α, πρίγκιπας Γεώργιος, διατηρήθηκε η υψηλή κυριαρχία του σουλτάνου και διατάχθηκε η εκκένωση του νησιού από τις τουρκικές φρουρές. Ο Γεώργιος αποβιβάστηκε στην Κρήτη το εκέµβριο του 1898 και έγινε δεκτός µε ενθουσιασµό, καθώς η εκεί παρουσία του ερµηνεύτηκε ως αρχή της ένωσης.» ΘΕΜΑ Α1 A.1.1. A: λ, B: λ, Γ: σ, : σ, Ε: λ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΟΜΑ Α Α A.1.2. α) Το Μάρτιο του 1922 τα δηµοσιονοµικά δεδοµένα έφτασαν σε πλήρες αδιέξοδο, το οποίο αντιµετωπίστηκε µε έναν απρόσµενο τρόπο. Λίγους µήνες πριν από την κατάρρευση του Ελληνικού Μετώπου στη Μικρά Ασία, η Κυβέρνηση προέβει σε ένα πρωτότυπο εσωτερικό αναγκαστικό δάνειο, µε διχοτόµηση του χαρτονοµίσµατος. Το αριστερό τµήµα, εξακολουθούσε να κυκλοφορεί στο 50% της αναγραφόµενης αξίας, ενώ το δεξιό ανταλλάχθηκε µε οµολογίες του ηµοσίου. Η επιχείρηση στέφθηκε από επιτυχία, το κράτος απέκτησε 1.200.000.000 δραχµές, και το πείραµα επαναλήφθηκε το 1926. Φυσικά, ο νοµισµατικός αυτός ελιγµός δεν στάθηκε ικανός να προλάβει τη Μικρασιατική καταστροφή και τις βαρύτατες συνέπειές της. β) η Εθνοσυνέλευση επέβαλε την αρχή να προέρχεται η κυβέρνηση από την κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Αυτό που δεν ορίστηκε µε σαφήνεια, διότι θεωρήθηκε αυτονόητο, ήταν ο βασιλιάς όφειλε να δώσει την εντολή σχηµατισµού κυβέρνησης σε βουλευτή του κόµµατος που είχε την πλειοψηφία της Βουλής. Ο Γεώργιος εκµεταλλεύτηκε αυτήν την ασάφεια, για να διορίζει κυβερνήσεις της αρεσκείας του, µέχρι την ψήφιση της αρχής της δεδηλωµένης το 1875.
Η ιδέα ανήκε στον νέο τότε πολιτικό Χαρίλαο Τρικούπη, ο οποίος υποστήριξε δηµόσια ότι µόνη λύση στο πρόβληµα της πολιτικής αστάθειας ήταν η συγκρότηση δύο µεγάλων κοµµάτων εξουσίας, σύµφωνα µε το πρότυπο της Αγγλίας. Για να καταστεί αυτό δυνατόν, έπρεπε ο βασιλιάς να αναθέτει την εντολή σχηµατισµού κυβέρνησης µόνο σε πολιτικό, ο οποίος σαφώς είχε τη «δεδηλωµένη» εµπιστοσύνη της πλειοψηφίας των βουλευτών. Αυτό θα στερούσε από τα κόµµατα µειοψηφίας τη δυνατότητα να σχηµατίζουν κυβέρνηση, θα τα ωθούσε σε συνένωση µε τα µεγάλα και θα είχε ως αποτέλεσµα σταθερότερες κυβερνήσεις πλειοψηφίας. Ο βασιλιάς, υπό την πίεση της αντιπολίτευσης και του επαναστατικού αναβρασµού του λαού, υιοθέτησε τελικά την άποψη του Τρικούπη, η οποία αποτελεί τοµή στην πολιτική ιστορία της χώρας, καθώς οδήγησε σε µεταβολή του πολιτικού τοπίου. γ) Υπηρεσία που ιδρύθηκε το Νοέµβριο του 1922 και λειτούργησε µέχρι το τέλος του 1925. Σκοπός της λειτουργίας του ήταν η αποκατάσταση των προσφύγων. Ανήγειρε ξύλινα παραπήγµατα για τη στέγαση των προσφύγων. Πλήθος ξεπρόβαλλαν οι αυτοσχέδιες κατασκευές που χρησίµευαν ως αυτοσχέδια καταλύµατα (καλύβες, παράγκες, σκηνές) γύρω από τις πόλεις, σε πλατείες ή στα κενά οικόπεδα των πόλεων. εν έµεινε χώρος στεγασµένος που να µην χρησιµοποιήθηκε: σχολεία, εκκλησίες και τζαµιά, στρατώνες, θέατρα, δηµόσια κτίρια, αποθήκες, υπόγεια. Επιτάχθηκαν τα άδεια σπίτια σε όλη την Επικράτεια. Καταλήφθηκαν ακόµη και κατοικούµενοι χώροι, οι ένοικοι των οποίων µοιράστηκαν την κατοικία τους µε τους πρόσφυγες. ΘΕΜΑ Α2 A.2.1. Ως αντιβενιζελικά θεωρούνταν τα κόµµατα της αντιπολίτευσης. Παρά τις διαφορές που υπήρχαν ανάµεσά τους, τα ένωνε ένας συντηρητικός προσανατολισµός. Πάντως δεν ήθελαν να επιστρέψουν στην προ του 1909 εποχή. Εποµένως, ως προς αυτό δεν διέφεραν κατ αρχήν από τους Φιλελευθέρους. ιέφεραν όµως στο εύρος των σχεδιαζόµενων µεταρρυθµίσεων και στις µεθόδους άσκησης της πολιτικής. Οι αντιβενιζελικοί: Απεχθάνονταν τη διαρκή παρέµβαση του κράτους, επειδή, εκτός των άλλων, αυτή θα είχε ως αποτέλεσµα την ενίσχυση της εκτελεστικής εξουσίας, εν είχαν µακροπρόθεσµη πολιτική, αντίθετα, επικέντρωναν την προσοχή τους στην επίλυση επίκαιρων προβληµάτων, Υπερασπίζονταν τα συµφέροντα αυτών που κινδύνευαν από την πολιτική των Φιλελευθέρων. Η σύγκρουση µε τους Φιλελευθέρους τα οδηγούσε σε διαρκώς συντηρητικότερες θέσεις. Από τα αντιβενιζελικά κόµµατα, πιο αδιάλλακτα ήταν τα κόµµατα του ηµητρίου Ράλλη και του Κυριάκου Μαυροµιχάλη, ενώ το κόµµα του Γεωργίου Θεοτόκη ήταν πιο διαλλακτικό. Το ραλλικό κόµµα ήταν αντίθετο προς τον εκσυγχρονισµό. Ήταν κατά της ισχυρής εκτελεστικής εξουσίας, όπως αυτή διαµορφώθηκε κατά τα τέλη του 19ου αιώνα και όπως το απαιτούσε η µεταρρυθµιστική πολιτική των Φιλελευθέρων. Υποστήριζε ότι το
Κοινοβούλιο έπρεπε να έχει ισχυρή θέση στο πολιτικό σύστηµα. Στο πρόσωπο του βασιλιά, όµως, έβλεπε το σύµβολο της εθνικής ενότητας που ξεπερνούσε τα σύνορα της χώρας. Απευθυνόταν κατά κύριο λόγο στα µεσαία και κατώτερα στρώµατα των πόλεων καθώς και στους µικροκαλλιεργητές, δεδοµένου ότι η οικονοµική πολιτική των Φιλελευθέρων έδειχνε να ευνοεί, κυρίως, τα ανώτερα κοινωνικά στρώµατα. Ζητούσε ενίσχυση της παραγωγής και αύξηση των θέσεων εργασίας, ώστε µε την οικονοµική ανάπτυξη να εξευρεθούν χρήµατα για εξοπλισµούς, να καταπολεµηθεί η διαφθορά και η πατρωνία των κοµµάτων. Πάντως, το ραλλικό κόµµα δεν είχε κάποιο συγκροτηµένο πρόγραµµα για την οικονοµική ανάπτυξη. Το Εθνικό κόµµα του Κ. Μαυροµιχάλη δεν διέφερε από το ραλλικό. Οι εκπρόσωποί του προσπαθούσαν να εκµεταλλευτούν τη συµµετοχή του αρχηγού τους στα πολιτικά πράγµατα µετά το κίνηµα του 1909. Υποστήριζαν την «Ανόρθωση», που κατά την εκτίµησή τους δεν µπόρεσαν να υλοποιήσουν οι Βενιζελικοί. Το κόµµα του Γ. Θεοτόκη ήταν πιο µετριοπαθές από τα άλλα δύο και ζητούσε να διορθώσει αυτά που θεωρούσε λάθη των Φιλελευθέρων. Συµφωνούσε µε την πάση θυσία αύξηση των εξοπλισµών και ζητούσε φορολογικές ελαφρύνσεις για τους µικροεισοδηµατίες. Από το κίνηµα στο Γουδί έως τη συνταγµατική κρίση του 1915, µεταξύ των αντιβενιζελικών κοµµάτων το θεοτοκικό κόµµα είχε τη µεγαλύτερη εκλογική βάση, και έτσι αποτέλεσε τον πυρήνα των Αντιβενιζελικών. Α.2.2. Η κυβέρνηση του Ελευθερίου Βενιζέλου ήταν αρχικά σύµφωνη µε τον αγώνα και τις εθνικές διεκδικήσεις των Ποντίων. Στο συνέδριο Ειρήνης όµως στο Παρίσι, που άρχισε το εκέµβριο του 1918, ο Ελ. Βενιζέλος πιέστηκε από τις συµµαχικές δυνάµεις και δεν συµπεριέλαβε τον Πόντο στο φάκελο των ελληνικών διεκδικήσεων, και, παρά τις έντονες διαµαρτυρίες των Ελλήνων του Πόντου, συµφώνησε να παραχωρηθεί η περιοχή στην υπό ίδρυση Αρµενική ηµοκρατία. Η πρόταση του Ελ. Βενιζέλου προκάλεσε µεγάλη απογοήτευση στους Έλληνες του Πόντου, οι οποίοι στα διάφορα συνέδρια που πραγµατοποίησαν στο Μπακού, στο Κρασνοντάρ, στο Βατούµ και στη Μασσαλία, διαµαρτυρήθηκαν έντονα για τη στάση της ελληνικής κυβέρνησης. Πολλά ποντιακά σωµατεία έστειλαν τότε τηλεγραφήµατα στο Παρίσι για να µεταπείσουν τον πρωθυπουργό, τον οποίο επισκέφθηκε µάλιστα τον Απρίλιο του 1919 ο µητροπολίτης Χρύσανθος. Μετά τη διεξοδική ενηµέρωση που έλαβε ο Έλληνας πρωθυπουργός από το Χρύσανθο, για το Ποντιακό Ζήτηµα, αποφάσισε να ενισχύσει τις προσπάθειες των Ποντίων και έδωσε την έγκρισή του στο µητροπολίτη να συνεχίσει την προσπάθεια ενηµέρωσης όλων των πολιτικών που έλαβαν µέρος στη Συνδιάσκεψη.
Οι περισσότεροι από αυτούς, µε εξαίρεση τους Άγγλους αντιπροσώπους, είδαν µε πολλή κατανόηση τα αιτήµατα των Ελληνοποντίων. Συγκεκριµένα, στην πρόταση του µητροπολίτη να γίνει ο Πόντος ανεξάρτητο κράτος υπό ελληνική εντολή ο Πρόεδρος των Η. Π. Α. Ουίλσον απάντησε : «Είναι θαυµάσια όσα µου λέτε. Ο Πόντος πρέπει να γίνει ανεξάρτητος. Μίαν ψήφον έχω εις την Συνδιάσκεψιν, αλλά θα την διαθέσω υπέρ του λαού σας». ΟΜΑ Α Β ΘΕΜΑ 1 α. Σύµφωνα µε το Κείµενο Α, οι πρόσφυγες προέβησαν, σε αντιδιαστολή µε τους ντόπιους, στον εµπλουτισµό των µεθόδων καλλιέργειας, µέσω της πολυκαλλιέργειας, της εντατικοποίησης της εργασίας, καθώς και των νέων µορφών καλλιέργειας, µε κύριες τον καπνό, το βαµβάκι και τις πολυκαλλιέργειες. Ωστόσο, η εµπορευµατοποίηση της γεωργίας, οδήγησε αναπόφευκτα τους καλλιεργητές στις µονοκαλλιέργειες, προκειµένου να ανταποκριθούν λυσιτελέστερα στη ζήτηση, τόσο στο εσωτερικό, όσο και στο εξωτερικό, όπου οι εξαγωγές τίθενταν υπό ευνοϊκούς όρους. Ως απόρροια της µεταβολής αυτής, τα δηµητριακά, το βαµβάκι, η σταφίδα και ο καπνός αυξήθηκαν ως προς την παραγωγή. Οι σχετικές πληροφορίες του παραθέµατος επιβεβαιώνονται και από το σχολικό εγχειρίδιο, όπου τονίζεται ότι για ένα διάστηµα η άφιξη των προσφύγων φαινόταν δυσβάστακτο φορτίο για την ελληνική οικονοµία. Μεσοπρόθεσµα όµως αυτή ωφελήθηκε από την εγκατάσταση των προσφύγων. Κατ αρχήν αναδιαρθρώθηκαν οι καλλιέργειες και η αγροτική παραγωγή πολλαπλασιάστηκε. Σε µία δεκαετία (1922 1931) οι καλλιεργούµενες εκτάσεις αυξήθηκαν περίπου κατά 50%, η γεωργική παραγωγή διπλασιάστηκε και εξασφαλίστηκε επάρκεια σε σιτηρά. Οι πρόσφυγες εφάρµοσαν την αµειψισπορά και την πολυκαλλιέργεια και στήριξαν το θεσµό της µικρής γεωργικής ιδιοκτησίας. Η έλλειψη γεωργικών εκτάσεων προς διανοµή στους πρόσφυγες υποχρέωσε το κράτος να αναλάβει την κατασκευή µεγάλων εγγειοβελτιωτικών έργων, κυρίως στη Μακεδονία, και έτσι αυξήθηκαν οι καλλιεργήσιµες εκτάσεις. Σύµφωνα µε το Κείµενο Β, ισχυροποιήθηκε σηµαντικά ο καπνός σε σχέση µε τη σταφίδα, αφενός λόγω των συνεχιζόµενων σταφιδικών κρίσεων κατά τον 20 ο αιώνα, αφετέρου εξαιτίας της αλµατώδους ανάπτυξης της καπνοπαραγωγής αλλά και της ιδιαίτερης αποτελεσµατικότητας των προσφύγων σε αυτόν τον τοµέα. Αποτέλεσµα ήταν να αποτελέσει ο καπνός, τη ραχοκοκαλιά της γεωργικής και εθνικής οικονοµίας. Όπως τονίζεται και στο βιβλίο, εισήχθησαν νέες καλλιέργειες ή επεκτάθηκαν οι παλιές (καπνός, βαµβάκι, σταφίδα). Η κτηνοτροφία και η πτηνοτροφία βελτιώθηκαν ποσοτικά και ποιοτικά. Η δενδροκοµία, η σηροτροφία και η αλιεία αναπτύχθηκαν από πρόσφυγες που ήταν ειδικευµένοι σε αυτές τις
ασχολίες στην πατρίδα τους. Ο Πίνακας, είναι ενδεικτικός της ραγδαίας αύξησης παραγωγής στα δηµητριακά, τον καπνό και το βαµβάκι κατά τα έτη 1922-1925. Οι 534,8 χιλιάδες τόνοι παραγωγής δηµητριακών το 1922, έφτασαν τους 708,7 το 1925, ενώ υπερδιπλάστηκε η αντίστοιχη παραγωγή καπνού, η οποία εντός της τριετίας αυτής κλιµακώθηκε από τους 19,8 χιλιάδες τόνους στους 60,8. Όµοίως και το βαµβάκι, των 5 χιλιάδων τόνων το 1922, κατέληξε στους 10,5. Είναι προφανές, αν ληφθεί υπόψιν το γεγονός της µικρασιατικής καταστροφής του 1922 και της συνεπακόλουθης εισροής προσφύγων, ότι η αύξηση της παραγωγής ήταν απόρροια και της εργατικότητας, επινοητικότητας και προσαρµοστικότητας των προσφύγων. ΘΕΜΑ 2 α. Η δυσµενής ήττα του 1897 οδήγησε στην ελληνοτουρκική συνθήκη που υπεγράφη στην Κωνσταντινούπολη στις 22 Νοεµβρίου του 1897 και η οποία εξέφραζε, εκτός των άλλων, την επιθυµία των µεγάλων ευρωπαϊκών δυνάµεων να αποφύγουν τις µεταξύ τους τριβές εξαιτίας του Ανατολικού Ζητήµατος. Σχετικά µε τις ελληνοτουρκικές διαφορές ως προς τα σύνορα, την τουρκική απαίτηση για αποζηµίωση και το Κρητικό Ζήτηµα, ορίζονταν τρεις θεµελιώδεις ρυθµίσεις. Σε εδαφικό επίπεδο η Ελλάδα δεν υφίστατο σοβαρές απώλειες, καθώς έχασε µόνο ορισµένα υψώµατα στρατηγικού ενδιαφέροντος κατά µήκος της συνοριακής γραµµής ενώ σε οικονοµικό επίπεδο ορίστηκε ως αποζηµίωση για την πολεµική σύγκρουση µε την Τουρκία το ποσό των 4.000.000 λιρών, αντί 10.000.000 που απαιτούσε η Υψηλή Πύλη. Προκειµένου να διευθετηθεί το ζήτηµα, ορίστηκε επιτροπή ιεθνούς Οικονοµικού Ελέγχου ( ΟΕ) µε σκοπό τον έλεγχο των οικονοµικών του ελληνικού κράτους και την προστασία των συµφερόντων όλων των εµπλεκοµένων (δανειστές, οµολογιούχοι κ.λπ.). Σε σχέση µε το Κρητικό Ζήτηµα τα πράγµατα ήταν καλύτερα για την Ελλάδα. Το νησί αυτονοµήθηκε διατηρώντας την υψηλή κυριότητα του σουλτάνου, ενώ ταυτόχρονα αποµακρύνθηκε από αυτό ο τουρκικός στρατός. Ως ύπατος αρµοστής του νέου καθεστώτος της Κρήτης ορίστηκε από τις Μεγάλες υνάµεις ο πρίγκιπας της Ελλάδας Γεώργιος, δευτερότοκος γιος του βασιλιά Γεωργίου του Α. Αυτή η επιλογή ερµηνεύτηκε από την ελληνική πλευρά ως πρόδροµος της πολυπόθητης Ένωσης. Σχετικές πληροφορίες του σχολικού βιβλίου αναφέρουν ότι µέσα σε µια απερίγραπτη φρενίτιδα ενθουσιασµού ο εντολοδόχος των Μεγάλων υνάµεων πρίγκιπας Γεώργιος ανέλαβε τα καθήκοντά του στις 9 εκεµβρίου 1898. Ο Γάλλος Ναύαρχος Ποττιέ, υπό την ιδιότητά του ως Προέδρου του Συµβουλίου των Ναυάρχων παρέδωσε επίσηµα στο Γεώργιο τη διοίκηση της Κρήτης. Τα πλοία των υνάµεων της ιεθνούς Προστασίας χαιρέτισαν τη σηµαία της Κρητικής Πολιτείας και ο Ύπατος Αρµοστής απηύθυνε το πρώτο του διάγγελµα προς τον κρητικό λαό. Η κρητική σηµαία υψώθηκε στο φρούριο του Φιρκά, ενώ η τουρκική διατηρήθηκε µόνο στο φρούριο της Σούδας, ως τελευταίο σύµβολο της τουρκικής επικυριαρχίας στην Κρήτη. Το νησί τέθηκε υπό διεθνή προστασία.
β. Οι ξένοι Ναύαρχοι αναχώρησαν στις 10 εκεµβρίου και αµέσως άρχισε µε γοργούς ρυθµούς το δυσχερές έργο της οργάνωσης του νέου πολιτικού σχήµατος, που ονοµάστηκε Κρητική Πολιτεία. Ορίστηκε µια 16µελής Επιτροπή από 12 χριστιανούς και 4 µουσουλµάνους, για να εκπονήσει το σχέδιο του κρητικού συντάγµατος, ενώ παράλληλα προχώρησαν οι πολιτικές πράξεις, χωρίς χρονοτριβή. Έναν ακριβώς µήνα µετά την εγκατάσταση του Ύπατου Αρµοστή, δηµοσιεύτηκε το πρώτο σηµαντικό διάταγµα «Περί συγκροτήσεως της Κρητικής Συνελεύσεως» και αµέσως προκηρύχθηκαν εκλογές για την ανάδειξη πληρεξουσίων. Στις εκλογές αυτές αναδείχθηκαν 138 χριστιανοί και 50 µουσουλµάνοι πληρεξούσιοι και η Κρητική Βουλή άρχισε τις εργασίες της στις 8 Φεβρουαρίου 1899. Το Σύνταγµα της Κρητικής Πολιτείας, που συντάχθηκε κατά το πρότυπο του ισχύοντος τότε ελληνικού συντάγµατος, αφού εγκρίθηκε από το Συµβούλιο των Πρέσβεων των Προστατίδων υνάµεων στη Ρώµη, τέθηκε αµέσως σε εφαρµογή. Λίγες ηµέρες αργότερα συγκροτήθηκε και ορκίστηκε η πρώτη κυβέρνηση της Κρητικής Πολιτείας, στην οποία Υπουργός ικαιοσύνης ορίστηκε ο Ελευθέριος Βενιζέλος. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΛΕΩΝΙ ΟΠΟΥΛΟΥ ΧΡΙΣΤΙΝΑ, ΚΟΥΡΤΙ ΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ