ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Νομικών Θεμάτων 12.1.2011 2010/0207(COD) ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων προς την Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων σχετικά με την πρόταση Οδηγίας.../.../EΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου περί των συστημάτων εγγύησης των καταθέσεων (αναδιατύπωση) (COM(2010)0368 C7-0177/2010 2010/0207(COD)) (COM.. C7-2010/0207 (COD) Συντάκτης γνωμοδότησης: Dimitar Stoyanov PA\853363.doc PE456.696v01-00 Eνωμένη στην πολυμορφία
PA_Legam PE456.696v01-00 2/8 PA\853363.doc
ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ Στόχος του παρόντος σχεδίου οδηγίας είναι η κωδικοποίηση των οδηγιών 94/19/ΕΚ και 2009/14/EΚ καθώς και της τροποποίησής τους με αναδιατύπωση. Το επιθυμητό αποτέλεσμα είναι η μεγαλύτερη εναρμόνιση των κρατών μελών όσον αφορά τα συστήματα εγγύησης των καταθέσεων (ΣΕΚ) και η βελτίωση της κατάστασης στην εσωτερική αγορά από την άποψη της ελευθερίας εγκατάστασης και της ελευθερίας παροχής χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών καθώς και η αύξηση της σταθερότητας του τραπεζικού συστήματος και η ενίσχυση της προστασίας των καταθετών. Η πρόταση της Επιτροπής είναι φανερό ότι επικεντρώνεται στην ενίσχυση των δικαιωμάτων των καταθετών απέναντι στο ενδεχόμενο αφερεγγυότητας του πιστωτικού ιδρύματος στο οποίο έχουν καταθέσεις. Αυτή η προσέγγιση είναι θετική, δεν πρέπει όμως να επιτραπεί το ενδεχόμενο να παραβλέψει η νομοθεσία στα ίδια τα ΣΕΚ. Σε ορισμένο βαθμό η πρόταση είναι ιδιαίτερα αυστηρή προς τα ΣΕΚ. Για να αμβλυνθεί η πρόταση της Επιτροπής έναντι των ΣΕΚ και να αποτραπεί ταυτόχρονα τυχόν αλλαγή του γενικού της πνεύματος σε σχέση με τις δυνατότητες των καταθετών, προτείνουμε να γίνουν οι ακόλουθες τροποποιήσεις. ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ Η Επιτροπή Νομικών Θεμάτων καλεί την Επιτροπή Αναφορών, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να ενσωματώσει στην έκθεσή της τις ακόλουθες τροπολογίες: 1 Αιτιολογική σκέψη 26 (26) Η μέγιστη προθεσμία εκταμίευσης των έξι εβδομάδων από τις 31 Δεκεμβρίου 2010 αντίκειται στην ανάγκη να διατηρηθεί η εμπιστοσύνη των καταθετών και δεν ικανοποιεί τις ανάγκες τους. Επομένως, ο χρόνος εκταμίευσης θα πρέπει να μειωθεί ώστε να καλύπτει χρονικό διάστημα μίας εβδομάδας. (26) Η μέγιστη προθεσμία εκταμίευσης των έξι εβδομάδων από τις 31 Δεκεμβρίου 2010 αντίκειται στην ανάγκη να διατηρηθεί η εμπιστοσύνη των καταθετών και δεν ικανοποιεί τις ανάγκες τους. Επομένως, ο χρόνος εκταμίευσης θα πρέπει να μειωθεί ώστε να καλύπτει χρονικό διάστημα δύο εβδομάδων. Αιτιολόγηση Βλέπε αιτιολόγηση της τροπολογίας 3 PA\853363.doc 3/8 PE456.696v01-00
2 Άρθρο 5 παράγραφος 4 4. Οι καταθέσεις επιστρέφονται στο νόμισμα στο οποίο τηρείται ο λογαριασμός. Εάν τα εκφραζόμενα σε ευρώ ποσά κατά την παράγραφο 1, μετατρέπονται σε άλλα νομίσματα, τα ποσά που καταβάλλονται πράγματι στους καταθέτες ισοδυναμούν με τα ποσά που ορίζει η παρούσα οδηγία. 4. Οι καταθέσεις επιστρέφονται στο νόμισμα στο οποίο τηρείται ο λογαριασμός. Εάν τα εκφραζόμενα σε ευρώ ποσά κατά την παράγραφο 1, μετατρέπονται σε άλλα νομίσματα, τα ποσά που καταβάλλονται πράγματι στους καταθέτες ισοδυναμούν με τα ποσά που ορίζει η παρούσα οδηγία. Με την άδεια των αρμόδιων αρχών, το σύστημα εγγύησης των καταθέσεων μπορεί να επιστρέφει την κατάθεση στο νόμισμα του κράτους μέλους, όταν η καταβολή της κατάθεσης στο νόμισμα στο οποίο ήταν ο λογαριασμός δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί εντός της προθεσμίας που προβλέπει το άρθρο 7 παράγραφος 1. Σε αυτή την περίπτωση χρησιμοποιείται η ισοτιμία του αντίστοιχου τύπου νομισματικής μονάδας, στην οποία ήταν ο λογαριασμός την ημερομηνία κατά την οποία οι αρμόδιες αρχές προέβησαν στη διαπίστωση που περιγράφεται στο άρθρο 2 παράγραφος 1 στοιχείο ε) σημείο i), ή μια δικαστική αρχή έλαβε την απόφαση που περιγράφεται στο άρθρο 2 παράγραφος 1 στοιχείο ε) σημείο ii). Αιτιολόγηση Οι πιστώσεις που συγκεντρώνονται στα ΣΕΚ επενδύονται από τα ΣΕΚ σε αντίστοιχα εγκεκριμένα χαμηλού κινδύνου στοιχεία ενεργητικού. Πέρα από την απαίτηση να είναι η επένδυση χαμηλού κινδύνου, δεν υπάρχει απαίτηση να επενδύουν τα ΣΕΚ σε καθορισμένο τύπο νομισματικής μονάδας. Η απαίτηση να καταβάλλεται η κατάθεση στη νομισματική μονάδα στην οποία ήταν και ο λογαριασμός μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικές δυσκολίες και απώλειες για τα ΣΕΚ ενόψει της νέας συντομότερης προθεσμίας επιστροφής. Για να προστατευθούν όσο το δυνατόν περισσότερο τα συμφέροντα και των καταθετών και των ΣΕΚ, προβλέπεται η δυνατότητα καταβολής στην τοπική νομισματική μονάδα. Αυτή η δυνατότητα θα υπόκειται σε προηγούμενη έγκριση των αρμόδιων αρχών και θα χρησιμοποιείται μόνο όταν υπάρχει PE456.696v01-00 4/8 PA\853363.doc
κίνδυνος να παραβιαστεί η προθεσμία της επιστροφής. 3 Άρθρο 7 παράγραφος 1 1. Τα συστήματα εγγύησης των καταθέσεων πρέπει να είναι σε θέση να καταβάλλουν τις μη διαθέσιμες καταθέσεις εντός 7 ημερών από την ημερομηνία κατά την οποία οι αρμόδιες αρχές προβαίνουν στη διαπίστωση που περιγράφεται στο άρθρο 2 παράγραφος 1 στοιχείο ε) σημείο i), ή μια δικαστική αρχή λαμβάνει την απόφαση που περιγράφεται στο άρθρο 2 παράγραφος 1 στοιχείο ε) σημείο ii). 1. Τα συστήματα εγγύησης των καταθέσεων πρέπει να είναι σε θέση να καταβάλλουν τις μη διαθέσιμες καταθέσεις εντός 14 ημερών από την ημερομηνία κατά την οποία οι αρμόδιες αρχές προβαίνουν στη διαπίστωση που περιγράφεται στο άρθρο 2 παράγραφος 1 στοιχείο ε) σημείο i), ή μια δικαστική αρχή λαμβάνει την απόφαση που περιγράφεται στο άρθρο 2 παράγραφος 1 στοιχείο ε) σημείο ii). Αιτιολόγηση Για άλλη μια φορά επιδιώκεται η ισορροπία μεταξύ των συμφερόντων των καταθετών και των ΣΕΚ. Η πρόταση της Επιτροπής για σταθερότητα και ταχύτητα είναι κατανοητή, όμως, σε περίπτωση αφερεγγυότητας των τραπεζών σε σχέση με τα ΣΕΚ, πρέπει να προβλέπεται μια λογική προθεσμία για τη συγκέντρωση των διαθέσιμων πόρων. Αλλιώς υπάρχει κίνδυνος να πραγματοποιηθεί η καταβολή σε δύο ή περισσότερες φάσεις εντός ουκ ολίγων μερών, πράγμα που θα οδηγήσει σε επιπλέον αγανάκτηση των καταθετών και δεν θα επιτρέψει την επίτευξη της επιδιωκόμενης σταθερότητας. Οι επιπλέον ημέρες αποτελούν μια ελάχιστη λογική προθεσμία εντός της οποίας το αντίστοιχο ΣΕΚ θα μπορέσει να εξασφαλίσει διαθέσιμους πόρους και να διασφαλίσει την απρόσκοπτη καταβολή σε όλους τους ενδιαφερόμενους καταθέτες. 4 Άρθρο 9 παράγραφος 2 2. Το σωρευτικό ποσό των καταθέσεων και των επενδύσεων ενός συστήματος που συνδέεται με ενιαίο φορέα δεν υπερβαίνει το 5% των διαθέσιμων χρηματοδοτικών του μέσων. Οι εταιρείες που 2. Το σωρευτικό ποσό των καταθέσεων και των επενδύσεων ενός συστήματος που συνδέεται με ενιαίο φορέα δεν υπερβαίνει το 5% των διαθέσιμων χρηματοδοτικών του μέσων, με εξαίρεση τις επενδύσεις σε PA\853363.doc 5/8 PE456.696v01-00
συμπεριλαμβάνονται στον ίδιο όμιλο για τους σκοπούς των ενοποιημένων λογαριασμών, όπως ορίζονται στην οδηγία 83/349/ΕΟΚ ή σύμφωνα με τους διεθνώς αναγνωρισμένους λογιστικούς κανόνες, θεωρούνται ενιαίος φορέας για τον υπολογισμό του εν λόγω ορίου. κρατικά ομόλογα. Οι εταιρείες που συμπεριλαμβάνονται στον ίδιο όμιλο για τους σκοπούς των ενοποιημένων λογαριασμών, όπως ορίζονται στην οδηγία 83/349/ΕΟΚ ή σύμφωνα με τους διεθνώς αναγνωρισμένους λογιστικούς κανόνες, θεωρούνται ενιαίος φορέας για τον υπολογισμό του εν λόγω ορίου. Αιτιολόγηση Τα ΣΕΚ έχουν δικαίωμα να επενδύουν τα κεφάλαια που έχουν συγκεντρώσει, διότι μόνο το χρήμα που κυκλοφορεί είναι χρήσιμο για την οικονομία. Πολύ συχνά τα ΣΕΚ αναδεικνύονται σε μεγάλη βοήθεια για τα κράτη, καθώς συμμετέχουν ενεργά στην εξαγορά του κρατικού χρέους, πράγμα το οποίο είναι επένδυση χαμηλού κινδύνου με σημαντικές προοπτικές κέρδους. Η συμμετοχή στη χρηματοδότηση των κρατικών δραστηριοτήτων μέσω της εξαγοράς του κρατικού χρέους είναι χρήσιμη για όλη την κοινωνία, η οποία περιλαμβάνει και τους καταθέτες και τα πιστωτικά ιδρύματα. Κατόπιν τούτων δεν πρέπει να υπάρχει περιορισμός ως προς την κατοχή μεγάλων επενδυτικών φακέλων σε κρατικά ομόλογα εκ μέρους των ΣΕΚ, πέρα από το γενικό περιορισμό για άλλα είδη επενδύσεων. 5 Άρθρο 10 παράγραφος 3 α (νέα) 3a. Εντός 2 εργάσιμων ημερών από τη λήψη της επιβεβαίωσης και της κοινοποίησης που αναφέρονται στην παράγραφο 3 δεύτερο εδάφιο, καθένα από τα συστήματα εγγύησης καταθέσεων που χορηγεί δάνειο μπορεί να υποβάλει αίτηση στην Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών να απαλλαγεί από την υποχρέωση να πληρώσει το δάνειο. Η απαλλαγή εγκρίνεται μόνο όταν: а) το δανειοδοτικό σύστημα εγγύησης των καταθέσεων έχει προσφύγει σε έκτακτες συνεισφορές, οι οποίες αναφέρονται στο άρθρο 9 παράγραφος 3 ή β) το δανειοδοτικό σύστημα εγγύησης των καταθέσεων παρουσιάζει στην PE456.696v01-00 6/8 PA\853363.doc
αίτησή του αιτιολόγηση η οποία, σε συνδυασμό με τη χορήγηση του δανείου, το φέρει σε θέση αδυναμίας να καταβάλει στους καταθέτες τα υπό εγγύηση ποσά, σύμφωνα με την ισχύουσα οδηγία εντός της προθεσμίας που προβλέπεται στο άρθρο 7 παράγραφος 1, σε περίπτωση που οι καταθέσεις τις οποίες εγγυάται καταστούν μη διαθέσιμες. Η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών ενημερώνει χωρίς καθυστέρηση όλα τα δανειοδοτικά συστήματα για τις αιτήσεις απαλλαγής που λαμβάνει, αφού εξετάσει ποιες συνέπειες θα είχε η απαλλαγή ενός ή περισσότερων συστημάτων εγγύησης των καταθέσεων στα όλα τα υπόλοιπα συστήματα, τοποθετείται έναντι των αιτήσεων εντός τριών εργάσιμων ημερών από τη λήψη τους. Η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών δεν μπορεί να αρνηθεί την απαλλαγή, αν συντρέχουν οι περιστάσεις του στοιχείου α) της παραπάνω παραγράφου. Όταν όλες οι αιτήσεις έχουν απορριφθεί, τα δανειοδοτικά συστήματα εγγύησης των καταθέσεων υποχρεούνται να πληρώσουν το ποσόν, σύμφωνα με την επιβεβαίωση και την κοινοποίηση καθώς και εντός της προθεσμίας που προβλέπονται στην παράγραφο 3, με έναρξη την ημέρα απόρριψης. Όταν μία ή περισσότερες αιτήσεις εγκρίνονται, η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών, μαζί με την απόφαση έγκρισης, κοινοποιεί στα δανειοδοτικά συστήματα εγγύησης των καταθέσεων που δεν απαλλάχθηκαν από την υποχρέωσή τους τα ποσά που πρέπει να χορηγηθούν ως δάνειο από καθένα από τα μη απαλλαχθέντα συστήματα, όπως υπολογίζονται σύμφωνα με την παράγραφο 2 στοιχείο α), τον αρχικό τόκο σύμφωνα με την παράγραφο 2, στοιχείο γ) και την προθεσμία του δανείου. Τα μη απαλλαχθέντα δανειοδοτικά συστήματα εγγύησης των καταθέσεων καταβάλλουν τα ποσά στο PA\853363.doc 7/8 PE456.696v01-00
Αιτιολόγηση δανειοδοτικό σύστημα το αργότερο εντός 2 εργάσιμων ημερών από τη λήψη της κοινοποίησης για τα υπολογισθέντα ποσά. Δεν επιτρέπεται νέα αίτηση απαλλαγής από δανειοδότηση σύμφωνα με την παρούσα παράγραφο. Σύμφωνα με την πρόταση της Επιτροπής, όταν ένα ΣΕΚ ζητεί δάνειο, τα υπόλοιπα ΣΕΚ είναι υποχρεωμένα να του το χορηγήσουν. Αυτή η πρόταση είναι ωστόσο αποδεκτή όταν μόνο ένα σύστημα βρίσκεται σε δυσχερή θέση να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του σύμφωνα με την παρούσα οδηγία. Η προτεινόμενη τροποποίηση έχει στόχο να δώσει τη δυνατότητα στην Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών να εκτιμά, εφόσον το ζητούν ρητώς δανειοδοτικά ΣΕΚ, αν η αφαίρεση της εισφοράς ενός ή περισσότερων δανειοδοτικών ΣΕΚ θα οδηγήσει σε αλυσιδωτή αντίδραση και εν συνεχεία σε κατάρρευση της πλειονότητας των ΣΕΚ. PE456.696v01-00 8/8 PA\853363.doc