[Διεθνές Δίκαιο ΙΙ ύλη -syllabus] 1 ΠΑΝΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΔΙΕΘΝΩΝ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Ακαδηµαϊκό έτος 2016-2017 (Δ εξάµηνο) ΔΗΜΟΣΙΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ ΙΙ Επικ. Καθηγήτρια Μ.Ντ.Μαρούδα Επίκ. Καθηγητής Α. Συρίγος Α. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Το μάθημα αρθρώνεται σε διαλέξεις, φροντιστήρια και σεμινάρια. Τα δεύτερα έχουν την έννοια και στοχεύουν στο να προετοιμάσουν καλύτερα τον φοιτητή/τρια στην κατανόηση και χρήση των πορισμάτων της διεθνούς πρακτικής και της νομολογίας μέσα απο τη συζήτηση συγεκριμένων υποθέσεων. Τα Σεμινάρια προϋποθέτουν και τη συμμετοχή φοιτητών εισηγητών. Στο τρέχον ακαδημαϊκό εξάμηνο συνεχίζουμε ουσιαστικά μια εισαγωγή στην επιστήμη του διεθνούς δικαίου, που έρχεται, μετά τις προσεγγίσεις της πολιτικής επιστήμης για τη λειτουργία της διεθνούς κοινότητας, να συμπληρώσει την αντιμετώπιση των θεμάτων λειτουργίας των διεθνών σχέσεων στο σύγχρονο κόσμο, μέσα από μια δικαιϊκή σκοπιά. Ταυτόχρονα προχωρούμε στη μελέτη και των βασικών κεφαλαίων του διεθνούς δικαίου, όπως είναι η κρατική κυριαρχία, οι αρμοδιότητες του κράτους, καθώς και η διεθνής ευθύνη. Όμως, ο φοιτητής θα πρέπει να εθιστεί, με αναφορές που αναγκαστικά γίνονται, στην όλη ύλη του διεθνούς δικαίου και η οποία διδάσκεται στα επόμενα εξάμηνα του προγράμματος σπουδών. Κάτι τέτοιο είναι απαραίτητο αφού οι έννοιες δεν μπορεί να αποκοπούν από το περιβάλλον εφαρμογής τους που μπορεί να αναφέρεται σε μεταγενεστερη ύλη (π.χ. ζητήματα δικαίου θαλάσσης, διεθνής ευθύνη για ζητήματα περιβάλλοντος, ελληνοτουρκικές διαφορές κλπ). Από την άλλη μεριά, πρόθεσή μας είναι να αξιοποιήσουμε όλες τις υπάρχουσες δυνατότητες σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, προκειμένου να δίνεται η ευκαιρία, σε
όσους το επιθυμούν και έχουν τις δυνατότητες, να μετέχουν σε διεθνείς ανταλλαγές φοιτητών (Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Erasmus) καθώς και σε διεθνείς κι εθνικές πανεπιστημιακές εκδηλώσεις, διαγωνισμούς, προσομοιώσεις, μοντέλα Ηνωμένων Εθνών, Moot Court (π.χ. THESSIMUN, Jean Pictet Humanitarian Law Competition (www.concourspictet.org), κλπ). Β. ΥΛΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ / ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ 1. Το Κράτος και η κυριαρχία του στο σύγχρονο κόσµο Ι. Η ανάδυση του κράτους στη διεθνή δικαιοταξία α. Η δηµιουργία του κράτους i. Ταυτοποίηση ii. Συστατικά στοιχεία του κράτους (λαός, έδαφος, αυθυπόστατη πολιτική εξουσία) β. Η αναγνώριση κράτους i. Πολιτική επιλογή µε έννοµες συνέπειες ii. De jure /de facto iii. Πρακτική (Ταιβάν, «Τουρκική Δηµοκρατία της Β. Κύπρου», ΠΓΔΜ, Κόσοβο κλπ) iv. Η αναγνώριση κυβέρνησης /επαναστατών /ανταρτών γ. Η διαδοχή κράτους δ. Οι διεθνείς σχέσεις του κράτους ΙΙ. Η κυριαρχία του κράτους και το έδαφος Α. Κυριαρχία και territorium i. Η εδαφική κυριαρχία ii. Η εδαφική ακεραιότητα iii. Τα σύνορα και το απαραβίαστό τους Β. Ζητήµατα εδαφικής κυριαχίας i) Η κτήση εδάφους α. Η διεθνής νοµολογία (Palmas, Δυτ. Σαχάρα, Minquiers Ecrehous κλπ) β. Το καθεστώς της Αρκτικής /Ανταρκτικής γ. Η συγκυριαρχία δ. Το καθεστώς εντολών
[Διεθνές Δίκαιο ΙΙ ύλη -syllabus] 3 ii. Περιορισµοί της κυριαρχίας α. Άσκηση δικαιοδοσίας σε τρίτα εδάφη Η στρατιωτική κατοχή Προτεκτοράτα Η διεθνής διοίκηση εδαφών από τα Η.Ε. (Αν. Τιµόρ, Κόσοβο) β. Ειδικά ζητήµατα i. Εκµίσθωση βάσεων (Guantanamo) ii. Εκχώρηση δικαιωµάτων (Διώρυγα Παναµά) iii. Αποστρατικοποίηση (Η ελληνική περίπτωση) iv. Στρατιωτικές βάσεις (Οι «κυρίαρχες» βρετανικές στην Κύπρο) v. Το ζήτηµα των στρατιωτικών δυνάµεων του ΝΑΤΟ γ. Εδάφη µε αναφορά στη διεθνή κοινότητα Κοινή κληρονοµιά της ανθρωπότητας Πάνδηµος χώρος (;) III. Η προστασία της κυριαρχίας του κράτους Α. Το «επιφυλασσόµενο» πεδίο του κράτους (Αρχή µη ανάµειξης άρθρο 2 (7) Χάρτη Η.Ε. Η ανάµειξη διεθνών οργανισµών «Υποχρέωση ανάµειξης»;) Β. Η δικαστική ασυλία / ετεροδικία του κράτους Απόλυτη-σχετική, Πρακτική Εθνική νοµολογία (Ιταλία: υπόθεση Ferrini, Ελλάδα: γερµανικές επανορθώσεις) Διεθνής νοµολογία (ΔΔ: Υπόθεση Γερµανία /Ιταλία, Ελλάδα παρεµβαίνουσα) IV. Αµφισβητούµενες πολιτειακές καταστάσεις Α. Γενικά Β. Βατικανό Γ. Εθνικοαπελευθερωτικά Κινήµατα Δ. Παλαιστίνη (µέλος στην ΟΥΝΕΣΚΟ, µέλος στο ΚΑτ. ΔΠΔ, ειδικό καθεστώς παρατηρητή στη Γενική Συνέλευση ΗΕ)
2. Περί αρµοδιοτήτων στο διεθνές δίκαιο Ι. Εισαγωγικά - έννοιες αρµοδιότητα (competence/compétence)/δικαιοδοσία (jurisdiction/juridiction) - διεθνής δικαιοδοσία και κυριαρχία - από την υπόθεση Lotus στις θεωρίες περί αρµοδιοτήτων και στις σύγχρονες προσεγγίσεις - Βάσεις κρατικής δικαιοδοσίας: το έδαφος, η ιθαγένεια, η οικουµενική δικαιοδοσία - το ζήτηµα των ζωτικών συµφερόντων του κράτους - το ζήτηµα των πλοίων/αεροσκαφών - Μορφές διεθνούς δικαιοδοσίας του κράτους: - νοµοθετική εκτελεστική - δικαστική - Περιορισµοί της διεθνούς δικαιοδοσίας του κράτους: ασυλία κράτους/ετεροδικία, ασυλίες διπλωµατών/διπλωµατικών αποστολών ΙΙ. Τυπολογία αρµοδιοτήτων Α. Αρµοδιότητες του κράτους i) Εδαφικές αρµοδιότητες - στο έδαφος - στα πρόσωπα - στα αγαθά - αποκλειστικότητα στην άσκηση και περιορισµοί ii) Αρµοδιότητες στο θαλάσσιο χώρο Εσωτερικά ύδατα Αιγιαλίτιδα ζώνη Συνορεύουσα ζώνη Ηπειρωτική υφαλοκρηπίδα ΑΟΖ Ανοικτή θάλασσα Διεθνής βυθός iii) Αρµοδιότητες σε διεθνείς ποταµούς και λίµνες - ναυσιπλοΐα - οικονοµική εκµετάλλευση των πόρων - ζητήµατα ρύπανσης iv) Εξωεδαφικές αρµοδιότητες α) Σε τρίτο κράτος - µισθωτική παραχώρηση - στρατιωτική κατοχή β) Υπέρ της διεθνούς κοινότητας
[Διεθνές Δίκαιο ΙΙ ύλη -syllabus] 5 - στην ανοικτή θάλασσα - ναυσιπλοΐα - FIR - προστασία θαλάσσιων πόρων - προστασία του περιβάλλοντος - προστασία επικοινωνιών - καταστολή εγκληµάτων διεθνούς ενδιαφέροντος (πειρατεία, δουλεµπόριο, τροµοκρατία, εµπόριο ναρκωτικών κλπ.) γ) Ο διεθνής βυθός και η κοινή κληρονοµιά της ανθρωπότητας Από τον A. Pardo στη Σύµβαση Montego Bay, 1982 (άρθρα 136, 311 6) Β. Αρµοδιότητες διεθνών οργανισµών - Γενικά: αρµοδιότητες ΔΟ στο χώρο - Η περίπτωση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας/Ένωσης 3. Η Διεθνής ευθύνη Ι. Εισαγωγικές έννοιες -Φύση και θεσµικές εκφάνσεις του θεσµού Το κωδικοποιητικό έργο της Επιτροπής Διεθνούς Δικαίου (ΕΔΔ): Τα Άρθρα περί της ευθύνης του κράτους για διεθνώς παράνοµες πράξεις Συµβατικά καθεστώτα ευθύνης (π.χ. Σύµβαση για την χρήση πυρηνικής ενέργειας) II. Διεθνής ευθύνη και ο καταλογισµός της A. Υποκείµενα Κράτη- Μη Κρατικοί δρώντες- Διεθνείς οργανισµοί Β. Παράνοµη πράξη σύννοµη ενέργεια (υπόθεση Trail Smelter, Άρθρο 106 Σύµβασης Montego Bay για την πειρατεία - κατάσχεση χωρίς επαρκή στοιχεία) Γ. Υποκειµενική αντικειµενική ευθύνη (υπόθεση Στενά Κέρκυρας, Home Missionary Society) Δ. Ζηµία [υλική, ηθική, άµεση, έµµεση (υποθέσεις Lusitania, Alabama)] µη σύµπραξη στο ζηµιογόνο γεγονός (clean hands) ΙΙΙ. Η απόδοση
Α. ΟΡΓΑΝΑ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ Άρθρα 4, 6, 7, Επιτροπής Διεθνούς Δικαίου (ΕΔΔ) ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΡΘΡΟΥ 4 α) ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ Β) ΚΕΝΤΡΙΚΟ Ή ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ (βλ. Ειδικά σε Οµοσπονδιακά Κράτη πρακτική (i ) Pellat γαλλο-µεξικανική διαιτησία για αποζηµιώσεις (ii) ΔΔ: La Grand, Γερµανια /ΗΠΑ β) Το άρθρο 4 αντανακλά εθιµικό δίκαιο γ. ΠΡΑΞΕΙΣ ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ i. ΠΡΑΞΕΙΣ ΜΕΛΩΝ ΕΝΟΠΛΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ ii. ΠΡΑΞΕΙΣ ΜΕΛΩΝ ΕΝΟΠΛΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ ΕΚΤΟΣ ΣΥΝΟΡΩΝ Στη διάρκεια κατοχής (Τουρκικές δυνάµεις στη Β. Κύπρο Βλ ΔΔ: Κογκό/Ουγκάντα 2005) ή όπου ασκούν έλεγχο σε έδαφος έστω και για περιορισµένες επιχειρήσεις, π.χ. Τουρικές Δυνάµεις στο Β. Ιράκ για ένοπλες επιχειρήσεις κατά Κούρδων). Βλ. όµως ΕυρΔΔΑ: Bancovic, Behrami, Saramati, Al Jeddah, Al Skeini. iii. ΠΡΑΞΕΙΣ ΜΥΣΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Rainbow Warrior βύθιση πλοίου GREENPEACE από γάλλους πράκτορες Δράση ΗΠΑ στο Αφγανιστάν δ. ΠΡΑΞΕΙΣ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ Κοινοβούλια µε πράξεις ή παραλείψεις αντίθετες στο διεθνές δίκαιο ε. ΠΡΑΞΕΙΣ ΔΙΚΑΣΤΙΚΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ Β. ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΥΘΥΝΗ ΑΠΟ ΠΡΑΞΕΙΣ ΙΔΙΩΤΩΝ (άρθρα 5,8,9,10,11 ΕΔΔ) α. Άρθρο 9 ΕΔΔ: Ιδιώτες ασκούν κυβερνητική εξουσία εν απουσία ή ελλείψει κρατικών αρχών στη διάρκεια καταστάσεων εκτάκτου ανάγκης β. ΑΡΘΡΟ 8 ΕΔΔ: de facto ΟΡΓΑΝΑ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ γ. Άρθρο 11 ΕΔΔ: εκ των υστέρων αναγνώριση και υιοθέτηση από το κράτος αντιδιεθνούς συµπεριφοράς ιδιώτη ως δικής του δ. Άρθρο 10 ΕΔΔ: δεν αποδίδεται στο κράτος συµπεριφορά αντάρτικου κινήµατος Γ. Η ευθύνη του κράτους από παράλειψη, µη πρόληψη ή καταστολή αντιδιεθνούς πράξης προσώπων ή οντοτήτων ΔΔ- Υπόθεση γενοκτονίας (Βοσνία-Ερζεγοβίνη /Σερβίας) IV. Λόγοι αποκλεισµού της ευθύνης - Κατάσταση Ανάγκης (υπόθεση Torrey Canyon)
[Διεθνές Δίκαιο ΙΙ ύλη -syllabus] 7 - Συναίνεση - Νόµιµη Άµυνα (Υπόθεση Νικαράγουα /ΗΠΑ) - Ανωτέρα Βία (Υπόθεση Rainbow Warrior) - Κίνδυνος (Υπόθεση Rainbow Warrior) - Αντίµετρα (Νικαράγουα /ΗΠΑ) V. Αποτελέσµατα Διεθνούς ευθύνης Διεθνής Αξίωση Διπλωµατική προστασία - Ιθαγένεια (υπόθεση Nottembohm, Barcelona Traction κλπ) - Εξάντληση εσωτερικών ενδίκων µέσων (Αµπατιέλος, Interhandel, Electronica Sicula) - Εξαιρέσεις (δικαιώµατα του ανθρώπου) VI. Μορφές επανόρθωσης (αποκατάσταση στην προηγούµενη κατάσταση [restitution in intergrum] αποζηµίωση, ικανοποίηση [I am alone]) VII. Κυρώσεις Τυπολογία: υπό κεφάλαιο VII Χάρτη Η.Ε., οικονοµικές /διπλωµατικές /µη χρήση ένοπλης βίας, στοχευµένες (έξυπνες κυρώσεις) Ύλη: Ρόυκουνας, και σημειώσεις που θα διανεμηθούν στο μάθημα. Για περαιτέρω διάβασμα από: Μαρούδα Μ.Ντ., Διεθνής ευθύνη από παραβιάσεις διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου, Η κρατική και ατομική ευθύνη σε κίνηση, Εκδ. Αντ. Ν. Σάκκουλα, 2006, (κεφάλαιο περί διεθνούς ευθύνης). 4. ΕΠΙΛΥΣΗ ΔΙΕΘΝΩΝ ΝΟΜΙΚΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ Α. Η Ειρηνική Επίλυση των διεθνών διαφορών α. Η υποχρέωση της ειρηνικής επίλυσης των διεθνών διαφορών β. Το σύστηµα της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών σύµφωνα µε τον Χάρτη Η.Ε. γ. Οι διεθνείς διαφορές και οι διακρίσεις τους δ. Το εύρος και η ισοτιµία των µεθόδων ειρηνικής επίλυσης
ε. Διακρίσεις και λειτουργικά χαρακτηριστικά πολιτικών και νοµικών µεθόδων Γ. Φροντιστήρια /Σεµινάρια 1. Κτήση Εδάφους 2. Διεθνή ευθύνη [ΔΔ υποθέσεις σηµαντικές Στενά της Κέρκυρας Διπλωµατικό και Προξενικό Προσωπικό των ΗΠΑ στη Τεχεράνη, Νικαράγουα (1986), - Επανόρθωσις υποθέσεις Εργοστάσιο Chorzow (1927), Γερµανικές πολεµικές επανορθώσεις Ε. Εξεταστέα ύλη: Στο µάθηµα θα εξετασθούν οι παρακάτω θεµατικές: Κυριαρχία και αρµοδιότητα του κράτους -Διεθνής ευθύνη Ύλη από: Ε. Ρούκουνα, Διεθνές Δίκαιο, Β έκδοση, Νοµική Βιβλιοθήκη, 2015 Στ. Περράκη Μ.Ντ. Μαρούδα, Διεθνής Δικαιοταξία, 2016, Σιδέρη Αντωνόπουλος Κ Μαγκλιβέρας Κ. (επιµ.), Δίκαιο Διεθνούς Κοινωνίας (Κεφάλαιο Α. Συρίγου, περί αναγνώρισης κρατών), Νοµική Βιβλιοθήκη, 2014. Εισαγωγικά Στ. Οδηγός Έρευνας και Τεκμηρίωσης Η έρευνα στο Διεθνές Δίκαιο απαιτεί αξιοποίηση πολλών και διαφορετικών πηγών, όπως: συμβάσεις, εγκυκλοπαίδειες, λεξικά εξειδικευμένα, αλλά και βιβλιογραφικούς οδηγούς online. Τα κλασσικά βιβλία εγχειρίδια διεθνούς δικαίου περιλαμβάνουν: - Το παλαιό μεν, αλλά με εξαιρετικά διδακτική εισαγωγή βιβλίο του James Brierly s The Law of Nations: an introduction to the international law of peace (Oxford University Press, 1963) - Του A.V. Lowe, International Law (Oxford University Press, 2007) - Oppenheim's International Law, 9th ed., edited by Robert Jennings & Arthur Watts - Ian Brownlie's Principles of Public International Law. Άλλα εξαιρετικά σημαντικά εγχειρίδια είναι: Ρούκουνα Ε., Δημόσιο Διεθνές δίκαιο, Νομική Βιβλιοθήκη 2011 - Αντωνόπουλου Κ- Μαγκλιβέρα Κ. (επιμ.), Δίκαιο της Διεθνούς Κοινωνίας, Νομική Βιβλιοθήκη, 2011 - Ιωάννου Κ., Φατούρου Α., Ροζάκη Χ., Οικονομίδη Κ., Αρµοδιότητες στο διεθνές δίκαιο, Αντ. Ν.Σάκκουλας, 1991 Cassese A., Διεθνές δίκαιο, Εκδ. Gutemberg, 2012
[Διεθνές Δίκαιο ΙΙ ύλη -syllabus] 9 - Boyle, Alan, The Making of International Law, Oxford University Press, 2007 - Evans Malcolm (ed) International Law, Oxford University Press, 2006 - Shaw Malcolm, International Law, 5 th edition, Cambridge University Press, 2003 - Crawford J., The creation of states, 2006, Oxford - Cassese A., International law, Oxford University Press, 2005 (ελληνικά Gutemberg 2012) - Aust A., Handbook of International Law, Cambridge University Press, 2005. - E. Decaux, Droit international public, 7 th ed., Dalloz, 2010 - Dupuy, P-M, Droit International Public, 8 th ed., Dalloz, 2006 - Dailler P., Pellet A., Droit international public, 7eme ed., LGDJ, 2002 - Olivier Corten, Le discours du droit international, pour un positivisme critique, Pedone, 2009 - D. Kennedy, Nouvelles approches du droit international, Pedone, 2009 - Τα μαθήματα της Ακαδημίας της Χάγης που δημοσιεύονται στη σειρά «Recueil des Cours Généraux de l Académie de Droit International de la Haye» (RCADI) Εγκυκλοπαίδειες Διεθνούς Δικαίου The Encyclopedia of Public International Law (Max Planck Institute for Comparative Public Law, 1990) (EPIL) Ξεκινάμε πάντοτε την έρευνα με αυτήν την εγκυκλοπαίδεια, που έχει κείμενα σημαντικών διεθνολόγων, με βασική βιβλιογραφία που πρέπει να περιλαμβάνει κάθε θεματική. Σε ορισμένες περιπτώσεις φαίνεται ξεπερασμένη, αλλά είναι η βασική από όπου θα πρέπει να ξεκινήσει κανείς και να συμπληρώσει με νεότερα κείμενα. - Osmanczyk, Edmund, The Encyclopedia of the United Nations and International Agreements, Routledge, 2003 - Lawson, Edward and Mary Lou Bertucci, Encyclopedia of Human Rights, 2nd ed., Taylor & Francis, 1996 Λεξικά διεθνούς δικαίου Νομικό Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό, Λήμματα Δημοσίου Διεθνούς Δικαίου, Διεύθυνση Κρατερός Ιωάννου, Εκδόσεις Αντ.Ν.Σάκκουλα, 1998 Parry and Grant Encyclopedic Dictionary of International Law (Dobbs Ferry, NY: Oceana Publications, 2004) Ηλεκτρονικοί οδηγοί έρευνας - GlobaLex - The American Society for International Law - Electronic Resources for International Law - University of Bologna - International Law on the Internet - University of Washington School of Law Library - International Law Resources - Brooklyn Law School - Introduction to International Law Research - New York University School of Law Library - Guide to Foreign and International Legal Databases - Columbia Law School - Researching Public International Law - University of Chicago - Legal Research on International Law Issues Using the
Internet - Georgetown Law Library - Introduction to International Law Research - The Harvard Law School Library - Annotated Guide - The University of Utrecht - Conducting Research in Public International Law Σημαντικά συμβατικά κείμενα The 1648 Peace Treaties of Westphalia, reproduced by the Avalon Project at Yale Law School Summary of Practice of the Secretary-General as Depository of Multilateral Treaties on the UN website. The Treaty Handbook (United Nations, 2001) Οδηγοί για την έρευνα Συμβάσεων Οι περισσότερες συμβάσεις που δεσμεύουν την Ελλάδα έχουν δημοσιευτεί στην επίσημη ελληνική μετάφρασή τους στη Σειρά Κείμενα Διεθνούς Πρακτικής, Διεύθυνση Στέλιος Περράκης, Εκδόσεις Αντ.Ν. Σάκκουλα. Ανάμεσα στα άλλα είναι και τα: - Ηνωμένα Έθνη: θεσμικό πλαίσιο και δικαιοπολιτική δράση / Στ. Περράκη, Μ.-Ντ. Μαρούδα. - Αθήνα, Κομοτηνή: Α. Σάκκουλας, 2006 (τόμος 16) - Θεμελιώδεις πράξεις της διεθνούς δικαιοταξίας / Στέλιος Ε. Περράκης. - Αθήνα, Κομοτηνή: Α. Σάκκουλας, 2006(τόμος 17) -Ένοπλες Συρράξεις και Ανθρωπιστικό Δίκαιο /Στ. Περράκης Μ.Ντ.Μαρούδα, Αθήνα, Κομοτηνή: Α. Σάκκουλας, 2001(τόμος 12) Γενικότερες συλλογές διεθνών συμβάσεων βρίσκουμε στα: - New York University School of Law Library - International Treaties Guide - University of Washington School of Law Library - Treaties and Other International Agreements - The Harvard Law School Library - Finding Treaties and Finding Treaty Citations - Columbia Law School - Guide to Treaty Research - University of Chicago - Fundamentals of Treaty Research - Duke Law Library - Treaties Νομολογία Διεθνές Δικαστήριο αρχείο υποθέσεων στο επίσημο site (un.org/cij-icj) αλλά και στα I.C.J. Reports, ανάλογα με την χρονολογία κάθε υπόθεσης, π.χ. Fisheries Jurisdiction (Spain v. Canada), Jurisdiction of the Court, Judgment, I.C.J. Reports 1998, p. 432. Συνήθως δημοσιεύονται και στο International Legal Materials το οποίο θα βρείτε σε όλες τις σημαντικές βιβλιοθήκες διεθνούς δικαίου Ε.Ε. Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο επίσημο site του ECJ s website Μέσα από το Eur-Lex, εντοπίζουμε σημαντικές αποφάσεις αλλά και στο Court of Justice of the European Communities, Reports of Cases Before the Court. Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου Μέσω του HUDOC Portal έχουμε πρόσβαση στη νομολογία του ΕΔΔΑ. Δημοσιεύονται και στα Publications de la Cour Européenne des Droits de l'homme. Série A, Arrêts et Décisions = Publications of the European Court of Human Rights. Series A, Judgments and Decisions. (Strasbourg: Greffe de la Cour, Conseil de l'europe, 1961-1996) and Recueil des Arrêts et Décisions (Köln: Carl Heymanns Verlag, 1996-). Άλλα διεθνή δικαστήρια
[Διεθνές Δίκαιο ΙΙ ύλη -syllabus] 11 Διαμερικανικό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου /Inter-American Court of Human Rights Έχει στο επίσημο site συνδέσεις με τις αποφάσεις και γνωμοδοτήσεις (decisions and advisory opinions). Αλλά και το Πανεπιστήμιο της Minnesota διατηρεί mirror site του ΔιΑΔΔΑ. Επίσημες δημοσιεύσεις του Δικαστηρίου είναι οι Inter-American Court of Human Rights Serie A, Fallos y Opiniones/ Series A, Judgments and Opinions (San José, Costa Rica: Secretaría de la Corte, 1982- ). Serie B, Memorias, Argumentos Orales y Documentos / Series B, Pleadings, Oral Arguments and Documents. Serie C--Resoluciones y Sentencias/ Series C--Decisions And Judgments Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο /International Criminal Court Επίσημο site icc.org Άλλοι οδηγοί έρευνας στο διεθνές ποινικό δίκαιο είναι οι: Nuremberg Trials: The Avalon Project at Yale Law School International Tribunal for the Far East: The Avalon Project at Yale Law School International Criminal Tribunal for Rwanda: Official site International Criminal Tribunal for the Former Yugoslavia: Official site Iran-U.S. Claims Tribunal: Official site Σημαντικά περιοδικά διεθνούς δικαίου /Jοurnals -Yearbooks The European Journal of International Law Harvard International Law Journal Cornell International Law Journal (full-text) American University International Law Review NYU Journal of International Law and Politics Columbia Journal of Transnational Law Leiden Journal of International Law Revue Générale de Droit International Public Annuaire Francais de Droit International British Yearbook of International Law International Review of the Red Cross Revue Hellénique de Droit International International and Comparative Law Quarterly Journal of International Criminal Justice Americal Journal of International Law International Legal Materials Indian Journal of International Law