Π. Νάσκου - Περράκη ΚΩΔΙΚΑΣ Διεθνών Πράξεων Προστασίας Δικαιωμάτων του Ανθρώπου

Transcript

1 Π. Νάσκου - Περράκη ΚΩΔΙΚΑΣ Διεθνών Πράξεων Προστασίας Δικαιωμάτων του Ανθρώπου Παγκόσμιο και Περιφερειακό Επίπεδο Θεσσαλονίκη 2012

2 Π. Νάσκου - Περράκη & Εκδόσεις Πανεπιστημίου Μακεδονίας Θεσσαλονίκη 2012 ISBN Εκδόσεις Πανεπιστημίου Μακεδονίας Εγνατία 156, Θεσσαλονίκη Τηλ Απαγορεύεται η με οποιονδήποτε τρόπο αναπαραγωγή του συνόλου ή μέρους του παρόντος, με οποιοδήποτε μέσο, μηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό ή άλλο, χωρίς την γραπτή άδεια του συγγραφέα, σύμφωνα με τον Νόμο 2121/1993 και τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα. Επιμέλεια παραγωγής: Εκδόσεις Πανεπιστημίου Μακεδονίας

3 Προλογικό Σημείωμα Το Διεθνές Δίκαιο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου αποτελεί έναν εξελισσόμενο κλάδο του Διεθνούς Δικαίου, τόσο στο θεσμικό όσο και στο συμβατικό επίπεδο. Νέες συμβάσεις, πρωτόκολλα και διακηρύξεις υιοθετούνται με συνεχή αυξανόμενο ρυθμό, κατοχυρώνοντας τα δικαιώματα του ανθρώπου και εγκαθιδρύοντας μηχανισμούς προστασίας των δικαιωμάτων αυτών, τόσο σε παγκόσμιο όσο και σε περιφερειακό επίπεδο. Από την υιοθέτηση της Οικουμενικής Διακήρυξης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου μέχρι σήμερα, τα δικαιώματα του ανθρώπου κατοχυρώνονται σε περισσότερες από 300 διεθνείς πράξεις μερικές από τις οποίες διαθέτουν Επιτροπές και άλλες Δικαστήρια, ενώπιον των οποίων τα κράτη οφείλουν να λογοδοτήσουν για τις παραβιάσεις που τελούνται στο εσωτερικό τους μετά από αναφορές ή προσφυγές που υποβάλλονται από άτομα, ομάδες ατόμων ή μη κυβερνητικές οργανώσεις, ενώ είναι πλέον διάχυτη η πεποίθηση ότι τα δικαιώματα του ανθρώπου είναι αδιαίρετα, αλληλένδετα και αλληλοεξαρτώμενα. Η παρούσα έκδοση περιλαμβάνει τις σημαντικότερες διεθνείς συμβάσεις προστασίας δικαιωμάτων του ανθρώπου, που διαθέτουν μηχανισμό ελέγχου και υιοθετήθηκαν στο πλαίσιο του ΟΗΕ, και τις αντίστοιχες που υιοθετήθηκαν στο πλαίσιο Περιφερειακών Οργανισμών, όπως του Συμβουλίου της Ευρώπης, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του Οργανισμού Αμερικανικών Κρατών, της Αφρικανικής Ένωσης, του Συνδέσμου Αραβικών Κρατών και του ASEAN. Η έκδοση περιλαμβάνει επίσης και δύο Διακηρύξεις, την Οικουμενική Διακήρυξη Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, ένα μη συμβατικό κείμενο που περιλαμβάνει κανόνες διεθνούς εθιμικού δικαίου, καθώς και τη Διακήρυξη για τα Δικαιώματα των Αυτόχθονων Λαών, το πιο πλήρες κείμενο σχετικά με την προστασία των δικαιωμάτων των αυτοχθόνων που έχει υιοθετηθεί από τον ΟΗΕ. Το παρόν βοήθημα είναι συμπληρωματικό του μαθήματος της Διεθνούς Προστασίας Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του αντίστοιχου εγχειριδίου Μηχανισμοί Προστασίας Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Τα κείμενα παρατίθενται σύμφωνα με την επίσημη μετάφρασή τους, όπως κυρώθηκαν από την ελληνική Βουλή, άλλως υπάρχει ανεπίσημη μετάφραση με παράθεση των ονομάτων των μεταφραστών. Όσους βοήθησαν στις μετα-

4 iv φράσεις τους ευχαριστώ θερμά. Θερμές ευχαριστίες επιθυμώ να εκφράσω στον συνεργάτη της Έδρας UNESCO, παλαιό μου φοιτητή και νυν μεταπτυχιακό στη Νομική Σχολή του ΔΠΘ κ. Ζαφείρη Τσιφτζή για την πολύτιμη βοήθειά του και την επεξεργασία των κειμένων. Παρούλα Νάσκου-Περράκη Θεσσαλονίκη, 2012

5 Περιεχόμενα Α. ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΕΠΙΠΕΔΟ Καταστατικός Χάρτης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών Οικουμενική Διακήρυξη Δικαιωμάτων του Ανθρώπου Σύμβασις περί Καθεστώτος των Προσφύγων Πρωτόκολλον σχετικόν με το Καθεστώς των Προσφύγων Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα Προαιρετικό Πρωτόκολλο στο Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα Δεύτερο Προαιρετικό Πρωτόκολλο στο Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα σχετικό με την κατάργηση της Ποινής του Θανάτου Διεθνές Σύμφωνο για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτιστικά Δικαιώματα Προαιρετικό Πρωτόκολλο στο Διεθνές Σύμφωνο για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτιστικά Δικαιώματα Διεθνής Σύμβασης περί Καταργήσεως Πάσης Μορφής Φυλετικών Διακρίσεων Σύμβαση για την Εξάλειψη όλων των Μορφών Διακρίσεων κατά των Γυναικών Προαιρετικό Πρωτόκολλο στη Σύμβαση για την Εξάλειψη όλων των Μορφών Διακρίσεων κατά των Γυναικών Σύμβαση για την Εξάλειψη των Βασανιστηρίων και άλλης Σκληρής, Απάνθρωπης και Ταπεινωτικής Μεταχείρισης ή Τιμωρίας Προαιρετικό Πρωτόκολλο στη Σύμβαση για την Εξάλειψη των Βασανιστηρίων και άλλης Σκληρής, Απάνθρωπης και Ταπεινωτικής Μεταχείρισης ή Τιμωρίας Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού Προαιρετικό Πρωτόκολλο στη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού σχετικά με την ανάμιξη παιδιών σε ένοπλες συρράξεις Προαιρετικό Πρωτόκολλο στη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού σχετικά με την εμπορία παιδιών, την παιδική πορνεία και την παιδική πορνογραφία...169

6 vi ΚΩΔΙΚΑΣ ΔΙΕΘΝΩΝ ΠΡΑΞΕΩΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ 9.3. Προαιρετικό Πρωτόκολλο στη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού για τη Διαδικασία των Αναφορών Διεθνής Σύμβαση για την Προστασία των Δικαιωμάτων Όλων των Μεταναστών Εργατών και των Μελών των Οικογενειών τους Σύμβαση για τα Δικαιώματα των ΑμεΑ Προαιρετικό Πρωτόκολλο στη Σύμβαση για τα Δικαιώματα των ΑμεΑ Διεθνής Σύμβαση για την Προστασία όλων των Ατόμων από Εξαναγκαστική Εξαφάνιση Διακήρυξη για τα Δικαιώματα των Αυτοχθόνων Λαών Β. ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ Ι. ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΧΩΡΟΣ α. Συμβούλιο της Ευρώπης Καταστατικό του Συμβουλίου της Ευρώπης Ευρωπαϊκή Σύμβασις δια την Προάσπισιν των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών Πρόσθετον Πρωτόκολλο εις την Σύμβασιν περί Προασπίσεως των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών Πρωτόκολλο Αριθμ. 6 Σχετικά με την Κατάργηση της Ποινής του Θανάτου Πρωτόκολλο Αριθμ Πρωτόκολλο Αριθμ. 11 στο πλαίσιο αναμόρφωσης του Μηχανισμού Ελέγχου που θεσπίστηκε από τη Σύμβαση Πρωτόκολλο Αριθμ. 12 περί απαγόρευσης των διακρίσεων Πρωτόκολλο Αριθμ. 13 σχετικά με την Κατάργηση της Θανατικής Ποινής σε όλες τις Περιστάσεις Πρωτόκολλο Αριθμ. 14 που τροποποιεί το Σύστημα Ελέγχου της Σύμβασης Ευρωπαϊκός Κοινωνικός Χάρτης Πρόσθετο Πρωτόκολλο στον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη Πρωτόκολλο Τροποποίησης του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη...375

7 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ vii 3.3. Πρόσθετο Πρωτόκολλο στον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη που προβλέπει Μηχανισμό Συλλογικών Αναφορών Ευρωπαϊκός Κοινωνικός Χάρτης (Αναθεωρημένος) Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Άσκηση των Δικαιωμάτων των Παιδιών Σύμβαση-Πλαίσιο για την Προστασία των Εθνικών Μειονοτήτων β. Ευρωπαϊκή Ένωση Συνθήκη της Λισαβόνας Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης Κανονισμός Δουβλίνο ΙΙ για τη θέσπιση των κριτηρίων και μηχανισμών για τον προσδιορισμό του κράτους μέλους που είναι υπεύθυνο για την εξέταση αίτησης ασύλου που υποβάλλεται σε κράτος μέλος από υπήκοο τρίτης χώρας ΙΙ. ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ Χάρτης του Οργανισμού Αμερικανικών Κρατών American Declaration of the Rights and the Duties of the Man Αμερικανική Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου Additional Protocol to the American Convention in the Area of Economic, Social and Cultural Rights ( Protocol of San Salvador ) Protocol to the American Convention to abolish Death Penalty III. ΑΦΡΙΚΑΝΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ Καταστατικός Χάρτης της Αφρικανικής Ένωσης Αφρικανικός Χάρτης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Λαών Πρωτόκολλο στον Αφρικανικό Χάρτη Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Λαών για την Εγκαθίδρυση του Αφρικανικού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Λαών Protocol to African Charter on Human and People s Rights on the Rights of Women African Charter on the Rights and Welfare of the Child...539

8 viii ΚΩΔΙΚΑΣ ΔΙΕΘΝΩΝ ΠΡΑΞΕΩΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ VI. ΑΡΑΒΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ Σύμφωνο Συνδέσμου των Αραβικών Κρατών Αραβικός Χάρτης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (Αναθεωρημένος) V. ΑΣΙΑΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ Χάρτης του Οργανισμού Κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN)...574