Από: The Johns Hopkins Medical Letter Το 60% των ενηλίκων ηλικίας μεγαλύτερης των 65 ετών, εμφανίζουν «παραλήρημα» (συγχυτικοδιεγερτική κατάσταση, σύμφωνα με την ιατρική ορολογία) κατά την περίοδο της ανάρρωσης από κάποια επέμβαση. Αν και το παραλήρημα μετά τη νάρκωση είναι συνήθως προσωρινό οι περισσότεροι ασθενείς εμφανίζουν αποπροσανατολισμό αυτού του είδους για διάστημα 48 ωρών, είναι πιθανό να παραμείνει και στη συνέχεια κάποια γνωστική δυσλειτουργία. Τα γνωστικά αυτά προβλήματα μπορούν να γίνουν ακόμη και μόνιμα, ιδιαίτερα σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Στην πραγματικότητα, το παραλήρημα συσχετίζεται με μια αυξημένη πιθανότητα ανάπτυξης άνοιας. Αυτοί οι οποίοι παθαίνουν παραλήρημα έχουν τριπλάσιες πιθανότητες να οδηγηθούν σε οίκο ευγηρίας και είναι δύο φορές πιθανότερο να αποβιώσουν εντός ενός έτους από την εισαγωγή τους στο νοσοκομείο. Η έρευνα δείχνει ότι το πρόβλημα μπορεί εν μέρει να έχει σχέση με τις παρενέργειες της ίδιας της νάρκωσης. Έτσι, μερικοί ειδικοί αναζητούν τρόπους που θα προστατεύσουν τον εγκέφαλο των ατόμων μεγαλύτερης ηλικίας, διατηρώντας ταυτόχρονα τα οφέλη των αναισθητικών φαρμάκων, αναφορικά με την έλλειψη πόνου κατά την εγχείρηση. Προς αυτή την κατεύθυνση, η ελαφριά νάρκωση μπορεί να είναι μια ελπιδοφόρα τεχνική. Γιατί να χρησιμοποιείται λιγότερη αναισθησία; Οι ειδικοί συνήθιζαν να πιστεύουν στο παρελθόν ότι η γενική αναισθησία είναι εντελώς ακίνδυνη, ότι δηλαδή όλοι οι ασθενείς μεταβολίζουν ταχέως και απεκκρίνουν το αναισθητικό από το σώμα τους, ούτως ώστε, περί το τέλος της επέμβασης, οι παρενέργειες των φαρμάκων να είναι εξολοκλήρου αναστρέψιμες. Τα τελευταία χρόνια αποσαφηνίστηκε ότι, ενώ κάτι τέτοιο θα μπορούσε να είναι αληθές στις περιπτώσεις των νεότερων σε ηλικία ατόμων, δυστυχώς δεν ισχύει το ίδιο και στην περίπτωση των ηλικιωμένων, στους οποίους η αναισθησία ενέχει κινδύνους για τη γνωστική τους λειτουργία. 1 / 5
Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο Duke εξέτασαν τις γνωστικές δεξιότητες 1.046 νέων (ηλικίας 18 μέχρι 39 ετών), μεσηλίκων (40 μέχρι 59 ετών) και μεγαλύτερων ατόμων (60+), πριν και αφότου υποβλήθηκαν σε γενική αναισθησία στο πλαίσιο διάφορων χειρουργικών επεμβάσεων, εξαιρουμένων των καρδιοχειρουργικών. Κάθε ασθενής συγκρίθηκε με ένα άτομο ίδιας ηλικίας και φύλου το οποίο δεν είχε υποβληθεί σε εγχείρηση. Τα αποτελέσματα που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Anesthesiology απέδειξαν ότι όλες οι ομάδες ηλικιών, σε ποσοστό μεταξύ 30% και 40%, εμφάνισαν κάποια γνωστική δυσλειτουργία αφότου έφυγαν από το νοσοκομείο. Ωστόσο, σε διάστημα τριών μηνών, όλοι οι νεότεροι και οι μεσήλικοι είχαν αναρρώσει πλήρως. Στην πραγματικότητα, η βαθμολογία τους στις δοκιμασίες της γνωστικής λειτουργίας ήταν ίδια με αυτή των ατόμων ίδιας ηλικίας και φύλου οι οποίοι δεν είχαν υποβληθεί σε επέμβαση. Δεν ίσχυε όμως το ίδιο και για τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Εδώ συνολικά το 12,7% των ατόμων εμφάνιζαν γνωστικές διαταραχές ακόμη και τρεις μήνες μετά την εγχείρηση. Το ποσοστό ήταν ουσιαστικά υψηλότερο από εκείνο της ομάδας που είχε την ίδια ηλικία και δεν είχε υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση. Τα άτομα με το χαμηλότερο επίπεδο εκπαίδευσης και εκείνα που είχαν υποστεί στο παρελθόν εγκεφαλικό επεισόδιο ήταν αυτά που διέτρεχαν τον υψηλότερο κίνδυνο να εμφανίσουν γνωστική εξασθένηση για μεγάλο διάστημα. Σύμφωνα με τον Frederick Sieber, γιατρό, πρόεδρο του τμήματος Αναισθησιολογίας στο Ιατρικό Κέντρο Johns Hopkins, δεν έχει ακόμα αποσαφηνιστεί γιατί ορισμένα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας φαίνεται να είναι περισσότερο επιρρεπή στην εμφάνιση γνωστικών προβλημάτων. Μια πιθανότητα είναι μερικοί ασθενείς να πάσχουν ήδη από μη διαγνωσμένη νόσο Αλτσχάιμερ. Με άλλα λόγια, να έχουν ήδη μια ήπια διαταραχή πριν από την επέμβαση και η έκθεσή τους στην αναισθησία επιτρέπει να αναδυθούν τα παλαιότερα μη διαγνωσμένα γνωστικά ελλείμματα. Μια άλλη θεωρία υποστηρίζει ότι η γήρανση είναι αυτή που μειώνει τις γνωστικές εφεδρείες ενός ατόμου. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας έχουν λιγότερες εφεδρείες εγκεφαλικής «ισχύος» ώστε να μπορέσουν να αντισταθμιστούν τις οποιεσδήποτε επιδράσεις της αναισθησίας. 2 / 5
Και το σημαντικότερο, τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας δεν μεταβολίζουν τα φάρμακα τόσο αποτελεσματικά όσο τα νεότερα άτομα, που σημαίνει ότι η επίδραση της αναισθησίας σε αυτά μπορεί, πιθανώς, να παρατείνεται για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Η έρευνα, εξάλλου, υποδεικνύει ότι τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας τείνουν να ναρκώνονται περισσότερο με μικρότερη δόση αναισθησίας σε σύγκριση με τα νεότερα. «Είναι ξεκάθαρο ότι οι μεγαλύτερες δόσεις αναισθητικού ασκούν μεγαλύτερη επίδραση στη γνωστική λειτουργία των ηλικιωμένων παρά των νεότερων ατόμων», τονίζει ο Dr Sieber. Η προτεινόμενη λύση Σήμερα, αρκετές χειρουργικές επεμβάσεις δεν απαιτούν γενική αναισθησία. Αντιθέτως, η εγχείρηση μπορεί συχνά να γίνει με τοπική ή με περιφερειακή αναισθησία (όπως η επισκληρίδιος, η ενδοραχιαία ή ο νευρικός αποκλεισμός) σε συνδυασμό με ελαφριά ή βαριά φαρμακολογική μέθη, έτσι ώστε ο ασθενής να νιώθει άνετα. Με την ελαφριά νάρκωση δεν επέρχεται πλήρης απώλεια της συνείδησης του ασθενούς. Αντιθέτως, χορηγείται στον ασθενή μικρή δόση αναισθησίας, έτσι ώστε να διατηρεί μερικώς τη συνείδηση (δηλαδή, να μπορεί να απαντά σε ερωτήσεις). Αν ο ασθενής είναι ανήσυχος ή αναφέρει ότι πονάει, τότε τα επίπεδα της αναισθησίας μπορούν να τροποποιηθούν κατάλληλα, για να προκληθεί βαθιά νάρκωση (σε επίπεδα που θα υπάρχει αντίδραση, για παράδειγμα, μόνο στον πόνο) ή ακόμη και πλήρης νάρκωση (απώλεια συνείδησης). Τα οφέλη της ελαφριάς νάρκωσης έχουν αποτελέσει αντικείμενο παρατήρησης στις μονάδες εντατικής θεραπείας των ΗΠΑ. Σε αυτές τις μονάδες εισέρχονται ασθενείς αμέσως μετά τη χειρουργική επέμβαση και, όπως παρατήρησαν οι αναισθησιολόγοι, αυτοί των οποίων το επίπεδο νάρκωσης είναι μικρό και σταδιακά ελαττώνεται τείνουν να αντιμετωπίζουν λιγότερα προβλήματα (από την άποψη του παραληρήματος και των γνωστικών διαταραχών) σε σύγκριση με εκείνους οι οποίοι παρέμειναν σε όλη τη διάρκεια της επέμβασης σε βαθιά καταστολή. Νέα έρευνα με πρωτοβουλία του Dr Sieber δείχνει ότι η ελαφριά νάρκωση μπορεί επίσης να παίζει ευρύτερο ρόλο. Ο εν λόγω επιστήμονας και οι συνεργάτες του όρισαν κατά τυχαίο τρόπο 114 ενηλίκους ηλικίας 65 ετών, οι οποίοι νοσηλεύονταν με κάταγμα του ισχίου, ώστε να υποβληθούν σε επέμβαση επιδιόρθωσης του ισχίου σύμφωνα με ένα ή δύο πρωτόκολλα: σε ελαφριά νάρκωση με τη χρήση μέθης και ενδοραχιαία αναισθησία ή στην καθιερωμένη βαθιά νάρκωση με τη χρήση φαρμάκων σε δοσολογία αρκετά υψηλή. Η γνωστική τους 3 / 5
λειτουργία αξιολογήθηκε πριν από την εγχείρηση και η αξιολόγηση επαναλήφθηκε δύο ημέρες μετά από αυτήν. Τα αποτελέσματα, που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Mayo Clinic Proceedings, έδειξαν ότι η συχνότητα παραληρήματος ήταν κατά 50% χαμηλότερη στην ομάδα ελαφριάς νάρκωσης. Ατενίζοντας το μέλλον Η έκθεση του Dr Sieber είναι η πρώτη που δημοσιεύθηκε σχετικά με την ελαφριά νάρκωση στις περιπτώσεις κατάγματος ισχύος. «Επιλέξαμε το κάταγμα του ισχίου, επειδή σε αυτή την περίπτωση έχουμε περισσότερα περιστατικά γνωστικής δυσλειτουργίας μετά τη χειρουργική αποκατάσταση του ισχίου», λέει ο Dr Sieber. «Με τέτοια εντυπωσιακά αποτελέσματα προβλέπουμε ότι η ελαφριά νάρκωση θα αποτελέσει μια ευρέως χρησιμοποιούμενη επιλογή στις επεμβάσεις αυτού του τύπου. Ήδη πραγματοποιούμε μα μελέτη, που επιχορηγείται από τα Αμερικανικά Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας, για να διαπιστώσουμε κατά πόσον ένα ηρεμιστικό, η δεξμεδετονιμίδη (που ήδη έχει συσχετιστεί με λιγότερα γνωστικά προβλήματα όταν χρησιμοποιήθηκε στις μονάδες εντατικής παρακολούθησης) θα μπορούσε να οδηγήσει σε λιγότερα προβλήματα όταν χρησιμοποιείται συμπληρωματικά στη διάρκεια γενικής αναισθησίας». Το ιδανικότερα είναι, στο μέλλον, οι γιατροί να ελέγχουν την παρουσία ή μη γνωστικών προβλημάτων πριν από την εγχείρηση. Για τους ασθενείς που θα διατρέχουν υψηλό κίνδυνο παραληρήματος, οι γιατροί θα έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν το κατάλληλο αναισθητικό φάρμακο μαζί με ένα ελαφρύ ηρεμιστικό. Και όπως εξηγεί ο Dr Sieber: «Ουδείς γιατρός μπορεί να το αντιμετωπίσει μόνος. Χρειάζεται μια ομάδα ειδικών για να αντιμετωπίσουν τα μετεγχειρητικά γνωστικά προβλήματα». ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΕΝΤΟΣ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ Η οικογένεια και οι φίλοι ενός ηλικιωμένου που αναρρώνει από εγχείρηση μπορούν με ορισμένες κινήσεις τους να ελέγξουν τα ερεθίσματα τα οποία ενδέχεται να προκαλέσουν παραληρήματα και να οδηγήσουν σε πιθανά γνωστικά προβλήματα. Γι' αυτό, εάν κάποιος δικός σας άνθρωπος βρίσκεται σε ανάλογη κατάσταση: 4 / 5
1. Διατηρήστε τον προσανατολισμό του. Υπενθυμίστε του πού βρίσκεται και για ποιο λόγο. Βεβαιωθείτε ότι έχετε αναφέρει την παρούσα ημερομηνία. 2. Διαμορφώστε μια ρουτίνα. Οι κουρτίνες πρέπει να ανοίγονται κατά τη διάρκεια της ημέρας, ώστε το δωμάτιο να είναι φωτισμένο. Βεβαιωθείτε ότι το ρολόι είναι ορατό και μην αφήνετε την τηλεόραση ανοιχτή τη νύχτα. 3. Βάλτε δίπλα του γνωστά αντικείμενα. Βοηθητικά αντικείμενα, όπως η αγαπημένη του κουβέρτα, το μαξιλάρι από το σπίτι ή οι φωτογραφίες της οικογένειας, μπορεί να βοηθήσουν και να διατηρήσουν την επαφή με την πραγματικότητα. 4. Μείνετε κοντά του. Μην αφήνετε τον αγαπημένο σας μόνο με τις σκέψεις του κατά τη διάρκεια της ανάρρωσης. Μείνετε στο νοσοκομείο τη νύχτα και μιλήστε μαζί του σε περίπτωση που παρατηρήσετε ότι η συμπεριφορά του παρεκκλίνει. Medicine Popular Joomla SEO powered by JoomSEF 5 / 5