ECONOMIST CONFERENCES ΟΜΙΛΙΑ ΚΩΣΤΑ ΜΟΥΤΖΟΥΡΗ SECRETARY GENERAL FOR PORTS AND PORT POLICY, MINISTRY OF SHIPPING AND THE AEGEAN, GREECE The 17 th Roundtable with the Government of Greece EUROPE UNBOUND OVERCOMING STAGNATION: RE-IGNITING GREECE S POTENTIAL ΔΕΥΤΕΡΑ 15 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 20131
ECONOMIST CONFERENCES ΟΜΙΛΙΑ ΚΩΣΤΑ ΜΟΥΤΖΟΥΡΗ SECRETARY GENERAL FOR PORTS AND PORT POLICY, MINISTRY OF SHIPPING AND THE AEGEAN, GREECE The 17 th Roundtable with the Government of Greece EUROPE UNBOUND OVERCOMING STAGNATION: RE-IGNITING GREECE S POTENTIAL ΔΕΥΤΕΡΑ 15 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013 Ευχαριστούμε τον κ. Πρόεδρο για την τιμή που μας έκανε να μας καλέσει και να οργανώσουμε αυτές τις απογευματινές συνεδριάσεις. Σκέφτηκα, επειδή σήμερα θα μιλήσουμε πολύ για το συγκεκριμένο λιμάνι του Πειραιά και για ειδικές δράσεις που αναπτύσσονται ή πάνε ν αναπτυχθούν στον Πειραιά ή σε κάποιο άλλο μεγάλο λιμάνι της χώρας, να κάνω μια εισαγωγική στο ελληνικό λιμενικό σύστημα, δεδομένου ότι νομίζω ότι αρκετοί από μας αγνοούμε αρκετά θέματα. Ένα θέμα το οποίο μας έχει εκπλήξει είναι εδώ αυτούς τους 8 μήνες που είμαστε στη Γενική Γραμματεία Λιμένων, θελήσαμε να καταγράψουμε τους ελληνικούς λιμένες. Γιατί όσο και αν φαίνεται παράξενο, δεν υπήρχε μια πλήρη καταγραφή των λιμένων. Ξεκινήσαμε πριν από 3-4 μήνες να καταγράφουμε, φτάσαμε σε ένα νούμερα, 870, αρχίσαμε να λέμε ότι η Ελλάδα έχει 870 λιμάνια, αλλά
ΟΜΙΛΙΑ ΚΩΣΤΑ ΜΟΥΤΖΟΥΡΗ 15/4/2013 συνεχίσαμε την προσπάθεια, μέχρι προχθές ήταν 1.108, σήμερα βλέπω ότι οι συνεργάτες μου μου λένε ότι έχουμε φτάσει στα 1.114 λιμάνια. Κυρίες και κύριοι, η Ελλάδα έχει 1.114 λιμάνια. Αν διαιρέσετε τα 16.000 χιλιόμετρα της ακτογραμμής με τα 1.114, θα δείτε ότι δε νομίζω ότι υπάρχει άλλη χώρα που έχει τόσα πολλά λιμάνια. Βέβαια θα μου πείτε, πώς ορίζεις το λιμάνι.. Εμείς ορίσαμε το λιμάνι σα μια θαλάσσια περιοχή όπου ανθρωπογενείς παρεμβάσεις έχουν κατασκευάσει κάποιες κατασκευές στις οποίες μπορούν να εξυπηρετηθούν με αρτιότητα έως με ελλείψεις, σκάφη είτε αλιευτικά είτε πολεμικά είτε μεταφοράς επιβατών και εμπορευμάτων. Άρα λοιπόν, με τους ορισμούς που δώσαμε, έχουμε 1.114 λιμάνια. Ελπίζω αν ξανακάνουμε του χρόνου το φόρουμ, πτωτικά αν έχουμε προσεγγίσει, δε νομίζω να ξεπεράσουμε τα 1.150 γιατί ο ρυθμός που ανακαλύπτουμε νέα λιμάνια έχει αρχίσει να μειώνεται. Η παράγωγος έχει αρχίσει να μειώνεται, άρα νομίζω τείνουμε πτωτικά σ ένα νούμερο. Κι εδώ βλέπουμε πώς μπορεί να τα κατανείμει κανείς. Μπορείτε να δείτε ανά Περιφέρεια πόσους λιμένες έχουμε, όλων των κατηγοριών. Βλέπουμε ότι πολλά λιμάνια είναι στα νησιά μας κι εδώ είναι ένα χαρακτηριστικό. Θέλω να πω, κανείς θα πει «γιατί έχουμε τόσα πολλά λιμάνια;». Είναι τέσσερις οι λόγο που έχουμε τόσα πολλά λιμάνια: Ο πρώτος είναι τα 16.000 χιλιόμετρα της ακτογραμμής μας, ο δεύτερος είναι η πολυνησία μας, έχουμε πολλά νησιά που θέλουμε όλα να επικοινωνούν με την κυρίως χώρα και με τον υπόλοιπο κόσμο, ο τρίτος είναι ότι έχουμε ναυτοσύνη και ο τέταρτος ότι έχουμε και ιδιορρυθμίες χαρακτήρα. Τι πάει να πει αυτό; Πώς οι ιδιορρυθμίες μας εκδηλώνονται στα λιμάνια; Ότι σε μικρά νησιά των 1.000 κατοίκων, επιδιώκουν οι κάτοικοι, εμείς, όλοι μας, να έχουμε δυο λιμάνια, τρία λιμάνια, ένα στο νότο, ένα στο βορρά κι ένα αν ήταν δυνατόν επάνω στο βουνό. Άρα λοιπόν έχουμε φτάσει στα 1.114 λιμάνια. Από αυτά τα λιμάνια μας θα σας παρουσιάσω μερικά άλλα δεδομένα από το Εργαστήριο Λιμενικών Έργων του Πολυτεχνείου που τυχαίνει να είμαι Διευθυντής. Θα μπω στα πιο σημαντικά που θεωρούμε για την επικοινωνία, την εδαφική συνέχεια της χώρας. Είναι τα λιμάνια ακτοπλοΐας. Τα λιμάνια ακτοπλοΐας μας που εξυπηρετούνται από σκάφη 2
ΟΜΙΛΙΑ ΚΩΣΤΑ ΜΟΥΤΖΟΥΡΗ 15/4/2013 ακτοπλοΐας, άρα μεταφέρουν επιβάτες, εμπορεύματα και οχήματα, είναι περί τα 100. Γιατί λέω περί τα 100; Διότι μια χρονιά ένα λιμάνι ή δυο λιμάνια έχουν συγκοινωνία ακτοπλοϊκή, άλλη χρονιά δεν έχουν. Άρα, συν πλην 100. Στην τελευταία απογραφή των τεχνικών ελλείψεων που κάναμε το 2011, καταγράψαμε 95 λιμάνια. Αυτή τη χρονιά έχει 95 λιμάνια. Αυτά είναι τα λιμάνια ακτοπλοΐας που είχαμε. Διαβάζουμε και είναι και νομίζω επίκαιρο το θέμα, πριν από ένα μήνα, 25 Μαρτίου, παρουσιάστηκε στα διεθνή Μέσα ένα βίντεο για τις ταλαιπωρίες που είχε ένα πλοίο της γραμμής για να προσεγγίσει στην Κίμωλο. Λοιπόν, όλα μας τα λιμάνια αυτά της ακτοπλοΐας έχουν αρκετές ελλείψεις, Δε θα μπορούσαν να μην έχουν ελλείψεις, διότι σας λέω, 1.112 ή 100 λιμάνια ακτοπλοΐας, καμία χώρα δε θα μπορούσε να τα έχει σ ένα καλό επίπεδο. Έτσι λοιπόν, θα σας παρουσιάσω πώς παρουσιάζονται οι ελλείψεις των λιμένων μας της ακτοπλοΐας το 2011. Τα λιμάνια ήταν 93 το 2011. Τεχνικές ελλείψεις, είναι η τράπεζα δεδομένων που έχουμε στο Πολυτεχνείο, στο Εργαστήριο Λιμενικών Έργων, που ανά 4-5 έτη την επικαιροποιούμε. Εδώ μπορούμε να δούμε τις ελλείψεις των λιμανιών σε ποσοστό όσον αφορά τις προσεγγίσεις των πλοίων στο λιμένα και όταν λέμε προσεγγίσεις εννοούμε το στόμιο του λιμένα, εννοούμε το δίαυλο ναυσιπλοΐας και άλλα τέτοια. Μπορούμε να δούμε ότι μέχρι και τα οποία 50% μπορεί να έχει τέτοιες ελλείψεις. Εδώ είναι η προστασία της λιμενολεκάνης από τους κυματισμούς. Πολλά λιμάνια μας όπως η Κίμωλος στις 25 Μαρτίου, δεν έχει προστασία από τους νότιους τομείς πελάγους, άρα ήταν εκτεθειμένη στους σχηματισμούς. Εδώ είναι λιμενολεκάνη, βλέπουμε προβλήματα που μπορεί να έχει η λιμενολεκάνη. Εδώ είναι η θέση πρόσδεσης και εξυπηρέτησης των πλοίων μας, μέχρι και 100% έχουν προβλήματα. Εδώ είναι οι διευκολύνσεις στη χερσαία ζώνη για οχήματα και επιβάτες. Εδώ είναι ο εξοπλισμός του λιμένα. Εκεί πάσχουμε πραγματικά, μπορούμε να δούμε τις πολλές κατηγορίες ελλείψεων, μέχρι το 100%. 3
ΟΜΙΛΙΑ ΚΩΣΤΑ ΜΟΥΤΖΟΥΡΗ 15/4/2013 Εδώ είναι τα μέσα καταπολέμησης ρύπανσης και πυρκαγιών. Η συχνότητα ναυτικών ατυχημάτων. Εκεί ευτυχώς η ναυτοσύνη των Ελλήνων δεν επιτρέπει τα ατυχήματα. Η οργάνωση και αστυνόμευση λιμένα, ήταν το σημείο στο οποίο οι ελληνικοί λιμένες στα 5 χρόνια που είχε η προηγούμενη αποτύπωση των ελλείψεων είχε κάνει σημαντική πρόοδο και αυτό πρέπει ν αναγνωριστεί και στο Υπουργείο Ναυτιλίας, όσο υπήρχε αλλά κυρίως στο Λιμενικό Σώμα που καταβάλλει μεγάλες προσπάθειες. Εδώ είναι η εξυπηρέτηση των πλοίων τεχνολογίας. Βλέπουμε ότι πάσχουν και εκ των ενόντων σε πολλά λιμάνια γίνεται αυτή η εξυπηρέτηση. Τέλος είναι η εξυπηρέτηση των κρουαζιεροπλοίων, όπου όντως έχουμε σημαντικές ελλείψεις οι οποίες πρέπει οπωσδήποτε να καλυφθούν. Αυτή είναι μια καταγραφή των ελλείψεων των λιμένων μας ακτοπλοΐας που είναι η σημαντικότερη αν θέλετε, όχι για τα εμπορεύματα αλλά κυρίως για τη συνέχεια την εδαφική της χώρας μας. Αυτό που σκοπεύουμε να κάνουμε τώρα και έχουμε αρχίσει να δουλεύουμε στο Υπουργείο είναι να υποχρεώσουμε τα 57 μεγαλύτερα λιμάνια μας, διεθνούς σημασίας, εθνικής σημασίας και υπερτοπικής, να κάνουν τα master plans μέσω των οποίων να μπορέσουν να προχωρήσουν οι οργανωτικές τους δομές αλλά ακόμη να παραχωρήσουμε χερσαίες ζώνες που είναι μια άλλη σκέψη που έχουμε κάνει προς τις πόλεις γιατί όντως οι χερσαίες ζώνες, τα λιμάνια μας σε μεγάλο βαθμό σε πολλά λιμάνια έχουν καταλάβει κρίσιμα σημεία της πόλεως. Σας ευχαριστώ που με ακούσατε. 4