SAM003 - Έλος Γλυφάδας Περιγραφή Το έλος Γλυφάδας βρίσκεται βορειοανατολικά του Ηραίου, στην νοτιοδυτική πλευρά του αεροδρομίου Σάμου, στο Δήμο Σάμου. Περιλαμβάνεται στην εθνική απογραφή με κωδικό GR412342000 και όνομα «Έλος Γλυφάδας» (Ζαλίδης & Μαντζαβέλας 1994) και στην απογραφή του WWF Ελλάς για τους υγρότοπους του Αιγαίου (Κατσαδωράκης & Παραγκαμιάν 2007). Η τροφοδοσία του με νερό γίνεται κατά το μεγαλύτερο μέρος από πηγαίες αναβλύσεις υφάλμυρου έως γλυκού νερού. Οι βροχοπτώσεις σε συνδυασμό με τη γεωμορφολογία της περιοχής (χαμηλότερο υψόμετρο από την στάθμη της θάλασσας σε αρκετά σημεία) και τις υπάρχουσες πηγές έχουν σαν αποτέλεσμα την άνοδο του υδροφόρου ορίζοντα στα χαμηλότερα τμήματα της περιοχής και την κατάκλυση των εδαφών καθ όλη τη διάρκεια του έτους. Πρόκειται για τον μεγαλύτερο υγρότοπο του νησιού και έναν από τους μεγαλύτερους στα νησιά του Αιγαίου. Εικάζεται ότι στο παρελθόν και πριν την κατασκευή του αεροδρομίου, καταλάμβανε ακόμα μεγαλύτερη έκταση και αποτελούσε έναν ενιαίο υγρότοπο που περιελάμβανε και τις λίμνες αεροδρομίου (SAM004).Το μεγαλύτερο τμήμα του έλους στραγγίζεται από ένα περιμετρικό και δύο κάθετα κανάλια στα οποία οδηγούνται τα νερά του έλους μέσω δεκάδων άλλων μικρότερων καναλιών. Οι δραστηριότητες στα όρια του υγρότοπου, εκτός από το αεροδρόμιο, σχετίζονται κυρίως με τη γεωργία ενώ δευερευόντως δέχεται πιέσεις από τον τουρισμό και την οικιστική ανάπτυξη. Στον υγρότοπο, υπάρχει επίσης έντονο κυνήγι. Οι δραστηριότητες στην λεκάνη απορροής είναι έντονες με κυρίαρχες τις καλλιέργειες, το αεροδρόμιο και την ασυνεχή δόμηση. Λόγω της μεγάλης έκτασης, της υδρολογίας και της βλάστησης, ο υγρότοπος φιλοξενεί μεγάλο αριθμό πουλιών που τον επισκέπτονται ή και αναπαράγονται κάθε χρόνο εντός των ορίων του.απαντώνται οι οικότοποι 72Α0 - Καλαμώνες και 1410 - Μεσογειακά αλίπεδα (Juncetalia maritimi). Η βλάστηση είναι κυρίως υπερυδατική, αποτελούμενη από αγριοκάλαμα (Phragmites australis) και υγρά λιβάδια με βούρλα (Juncus sp.) ενώ υπάρχουν και μεμονωμένα άτομα αρμυρικιών. Οι κύριες απειλές για τον υγρότοπο προέρχονται από την επιπλέον επέκταση των γύρω καλλιεργειών, το κυνήγι και την αύξηση της τουριστικής κίνηση στην περιοχή, που οδηγεί και σε αύξηση της δόμησης και των απορριμμάτων. [Επίσκεψη για την απογραφή: Ν. Γεωργιάδης 4/2005]. Γεωγραφικά στοιχεία Περιφέρεια: Βορείου Αιγαίου Περιφερειακή ενότητα: Σάμου Νησί: Σάμος Δήμος: Σάμου Πλησιέστερος οικισμός: Ηραίο Απόσταση από πλ. οικισμό: 2.5 χλμ βορειοανατολικά Συντεταγμένες (WGS84): 26.897008 Α - 37.681353 Β Θεμελιώδη στοιχεία Θέση υγρότοπου: Παράκτιος Τύπος υγρότοπου: Φυσικός Έκταση: 1652.1 στρέμ. Υδρολογική αλληλεπίδραση με άλλον υγρότοπο: Όχι Αλατότητα νερού: Υφάλμυρο Είσοδος γλυκού νερού: Καρστική πηγή Τύπος επιφανειακής εξόδου νερού: Άλλο Ελεύθερη επιφάνεια νερού (%): <5 WWF Ελλάς. Απογραφικό δελτίο: SAM003 - Έλος Γλυφάδας..
Παρουσία νερού: Μόνιμη Καθεστώτα προστασίας Κατηγορία προστασίας Τύπος προστασίας Ονομασία περιοχής Κωδικός Νομοθεσία Άλλοι χαρακτηρισμοί Χαρακτηρισμός στην Ευρωπαϊκή Β.Δ. προστατευόμενων περιοχών (CDDA) Κωδικός CDDA Κατηγορία GR28 Κατηγορία προστατευόμενης περιοχής κατά IUCN Σημαντική περιοχή για τα πουλιά Κωδικός ΣΠΠ Όνομα περιοχής Εθνική απογραφή υγρότοπων Κωδικός Ονομασία GR412342000 Έλος Γλυφάδας Κατάσταση υγρότοπου Κατάσταση (MEDWET): 3- Το αρχικό φυσικό περιβάλλον/τοπίο μερικώς διαταραγμένο (10-50% απείραχτο) Ιδιοκτησιακό καθεστώς Δημόσιο - Δημοτικό / Ιδιωτικό Αξίες υγρότοπου 102 Εκφόρτιση υπόγειων νερών 105 Κατακράτηση θρεπτικών 109 Υποστήριξη τροφικών αλυσίδων 110 Ενδιαίτημα άγριων ειδών ζώων και φυτών 111 Αναψυχή 201 Παρουσία ενδιαφερόντων ειδών άγριων ζώων και φυτών 204 Αγροτική 301 βιολογική ποικιλία Δραστηριότητες στον υγρότοπο Δραστηριότητα Ένταση 100 = Καλλιέργειες 110 = Χρήση φυτοφαρμάκων/παρασιτοκτόνων 120 = Χρήση λιπασμάτων 190 = Άλλες αγροτικές και δασοκομικές δραστηριότητες 243 = λαθροθηρία, χρήση παγίδων και δηλητηρίων 402 = ασυνεχής δόμηση WWF Ελλάς. Απογραφικό δελτίο: SAM003 - Έλος Γλυφάδας..
421 = απόρριψη οικιακών απορριμάτων 423 = απόρριψη αδρανών υλικών 430 = Αγροτικές (γεωργικές) κατασκευές 502 = οδικό δίκτυο 505 = αεροδρόμιο 620 = Υπαίθριες δραστηριότητες αθλητισμού και αναψυχής 701 = ρύπανση νερού 703 = ρύπανση εδάφους 730 = Στρατιωτική χρήση 802 = απόκτηση εδαφων από θάλασσα, εκβολή ή έλος 803 = επιχωμάτωση χαντακιών, τελμάτων, στερνών, βάλτων 830 = Δημιουργία καναλιών Δραστηριότητες στη λεκάνη απορροής Δραστηριότητα Ένταση 105 = εκτατικές καλλιέργειες 106 = εντατικές καλλιέργειες 107 = δενδρώδεις καλλιέργειες 110 = Χρήση φυτοφαρμάκων/παρασιτοκτόνων 120 = Χρήση λιπασμάτων 130 = Άρδευση 140 = Βόσκηση 402 = ασυνεχής δόμηση 502 = οδικό δίκτυο Επιπτώσεις Επίπτωση Ένταση AN- = Αύξηση θορύβου FFO = Άλλες διαταραχές στους πανιδικούς κύκλους/λειτουργίες HL- = Απώλεια ενδιαιτημάτων LU- = Μείωση στο δυναμικό για τουρισμό/αναψυχή LW- = Μείωση των αξιών άγριας πανίδας/άγριας ζωής PFO = Ρύπανση από λιπάσματα άγνωστης έκτασης/διάρκειας PPO = Ρύπανση από ζιζανιοκτόνα άγνωστης έκτασης/διάρκειας PSO = Ρύπανση από αστικά απόβλητα άγνωστης έκτασης/διάρκειας VP- = Μείωση των πληθυσμών των ειδών χλωρίδας WGS = Αποστράγγιση βάλτων/ελών Τύποι οικότοπων Τύπος 1410 Μεσογειακά αλίπεδα (Juncetalia maritimi) 5-25 72Α0 Καλαμώνες 76-95 Τύποι υγρότοπων (κατά Ramsar) Τύπος H -- Διαπαλιρροϊκά έλη. Συμπεριλαμβάνονται αλμυρόβαλτοι, αλίπεδα, φυσικές αλυκές, παλιρροϊκά έλη υφάλμυρου και γλυκού νερού > 95 WWF Ελλάς. Απογραφικό δελτίο: SAM003 - Έλος Γλυφάδας..
Τύποι βλάστησης Τύπος Θαμνώδης / Δενδρώδης <5 Υγρολιβαδική 5-25 Υπερυδατική 76-95 Χλωρίδα Χλωρίδα Κυριαρχία Juncus sp. Παρόν Κυρίαρχο Παρόν Phragmites australis Tamarix sp. Πανίδα Παρουσία στον υγρότοπο Θηλαστικά Αριθμός ατόμων Πουλιά Κατάσταση φωλιάσματος Tringa glareola L., 1758 1-10 Άγνωστο Ardea alba L., 1758 1-10 Άγνωστο Egretta garzetta (L., 1766) 1-10 Άγνωστο Ερπετά Αμφίβια Ψάρια Ασπόνδυλα Βιβλιογραφία Ζαλίδης, Χ. Γ., και Α. Μαντζαβέλλας (συντονιστές έκδοσης). 1994. Απογραφή των ελληνικών υγροτόπων ως φυσικών πόρων (Πρώτη προσέγγιση). Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων-Υγροτόπων (ΕΚΒΥ), Θέρμη. 587 σελ. Κατσαδωράκης, Γ., και Κ. Παραγκαμιάν. 2007. Απογραφή των υγροτόπων των νησιών του Αιγαίου: Ταυτότητα, οικολογική κατάσταση και απειλές. Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση - WWF Ελλάς, Αθήνα. 392 σελ. WWF Ελλάς. Απογραφικό δελτίο: SAM003 - Έλος Γλυφάδας..
WWF Ελλάς. Απογραφικό δελτίο: SAM003 - Έλος Γλυφάδας..
WWF Ελλάς. Απογραφικό δελτίο: SAM003 - Έλος Γλυφάδας..