ΜΕΡΟΣ Β ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

«ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΒΟΛΗ ΥΛΙΚΟΥ ΤΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΕΓΝΑΤΙΑ ΗΠΕΙΡΟΥ ΜΕΡΟΣ Β ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Τεύχος των Τεχνικών Προδιαγραφών του έργου Προκήρυξη Δημόσιου Ανοιχτού Διεθνούς Διαγωνισμού με κριτήριο κατακύρωσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομικής απόψεως προσφορά του έργου με τίτλο: «ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΒΟΛΗ ΥΛΙΚΟΥ ΤΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΕΓΝΑΤΙΑ ΗΠΕΙΡΟΥ. ΥΠΟΕΡΓΟ 2 : ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΔΙΚΤΥΑΚΗΣ ΠΥΛΗΣ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ» Προϋπολογισθείσα δαπάνη συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ: 219.000,00 Ευρώ (178.048,78 Ευρώ χωρίς ΦΠΑ) O προϋπολογισμός συμπεριλαμβάνει τα δικαιώματα προαίρεσης Αρ. Διακήρυξης: 19077 ΜΕΡΟΣ Β ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ - ΣΕΛ. 1 ΑΠΟ 48

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗΣ ΜΕΡΟΣ Β ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ...1 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ...4 1.1. Σκοπός του Έργου...4 1.2. Το Iδρυμα ΕΓΝΑΤΙΑ ΗΠΕΙΡΟΥ...5 2. ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ...6 2.1 Γενικές Αρχές Σχεδιασμού Πληροφοριακού Συστήματος...6 2.1.1 Ασφάλεια...6 2.1.2 Επεκτασιμότητα...6 2.1.3 Διαλειτουργικότητα - Διασυνδεσιμότητα...7 2.1.4 Χρηστικότητα...7 2.2 Λογική Αρχιτεκτονική Πληροφοριακού Συστήματος...9 2.3 Υποσυστήματα Πληροφοριακού Συστήματος...10 2.3.1 Υποσύστημα Χρηστών...11 2.3.1.1 Κατηγορίες Χρηστών...11 2.3.1.2 Λειτουργίες - Χαρακτηριστικά...11 2.3.2 Υποσύστημα Διαχείρισης Πολιτιστικού Περιεχομένου...12 2.3.3 Υποσύστημα Δικτυακής Πύλης...13 2.3.4 Υποσύστημα Τηλεκπαίδευσης...15 2.3.4.1 Εφαρμογή Διαχείρισης και ολοκλήρωσης των επιμέρους συστημάτων Τηλεκπαίδευσης...16 2.3.4.2 Πλατφόρμα Ασύγχρονης Τηλεκπαίδευσης...16 2.3.4.3 Πλατφόρμα Σύγχρονης Τηλεκπαίδευσης...17 2.3.4.4 Πλατφόρμα Κοινωνικής Μάθησης (Social Learning)...18 2.3.4.5 Ανάλυση Εκπαιδευτικών Αλλαγών...19 2.3.4.6 Συνολικός Εκπαιδευτικός Σχεδιασμός (Instructional Design)...19 2.3.4.7 Ανάπτυξη Εκπαιδευτικού Υλικού Τηλεκπαίδευσης (Μαθησιακά Αντικείμενα SCORM)...21 2.3.4.8 Υλοποίηση και Αξιολόγηση Εκπαίδευσης Εκπαιδευτών και Χρηστών...21 2.4 Εισαγωγή Δεδομένων και Μεταδεδομένων...22 3. ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ...23 4. ΔΡΑΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑΣ...24 5. ΠΙΛΟΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ...25 6. ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ (ΠΕΣ)...26 7. ΠΑΡΑΔΟΤΕΑ...27 ΜΕΡΟΣ Β ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ - ΣΕΛ. 2 ΑΠΟ 48

7.1 ΠΕ 1 : Αναλυτική Μελέτη Εφαρμογής...27 7.2 ΠΕ 2 : Ανάπτυξη Δικτυακής Πύλης και Συστήματος Διαχείρισης Περιεχομένου...28 7.3 ΠΕ 3 : Εισαγωγή Δεδομένων και Μεταδεδομένων...28 7.4 ΠΕ 4 : Εκπαίδευση Χρηστών...29 7.5 ΠΕ 5 : Υποσύστημα Τηλεκπαίδευσης...29 7.6 ΠΕ 6 : Δράσεις Δημοσιότητας...30 7.7 ΠΕ 7 : Περίοδος Πιλοτικής Λειτουργίας...30 8. ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ...32 9. ΠΙΝΑΚΕΣ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ...34 9.1 Υποσύστημα Χρηστών...34 9.2 Υποσύστημα Διαχείρισης Πολιτιστικού Περιεχομένου...35 9.3 Υποσύστημα Δικτυακής Πύλης...37 9.4 Υποσύστημα Τηλεκπαίδευσης...39 9.5 Εγκατάσταση, Παραμετροποίηση και Λειτουργία Πλατφόρμας Ασύγχρονης Τηλεκπαίδευσης...39 9.6 Εγκατάσταση, Παραμετροποίηση και Λειτουργία Πλατφόρμας Web 2.0 Εφαρμογών...41 9.7 Εγκατάσταση, Παραμετροποίηση και Λειτουργία Πλατφόρμας Σύγχρονης Τηλεκπαίδευσης...42 9.8 Ανάπτυξη Εκπαιδευτικού Υλικού Διαδραστικό Εκπαιδευτικό Υλικό SCORM44 9.9 Εκπαίδευση Εκπαιδευτών...46 9.10 Δράσεις Δημοσιότητας...46 9.11 Εγγύηση...46 9.12 Τεχνικά Εγχειρίδια Υλικό Τεκμηρίωσης...47 10. ΈΝΤΥΠΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ...48 10.1 Εξοπλισμός & Έτοιμο Λογισμικό...48 10.2 Υπηρεσίες...48 10.3 Συγκεντρωτικός πίνακας Οικονομικής Προσφοράς...48 ΜΕΡΟΣ Β ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ - ΣΕΛ. 3 ΑΠΟ 48

1. Εισαγωγή Το παρόν κείμενο περιγράφει το σύνολο της ζητούμενης τεχνικής λύσης που ζητείται από το Iδρυμα ΕΓΝΑΤΙΑ ΗΠΕΙΡΟΥ και περιλαμβάνει την καταγραφή των απαιτήσεων της δικτυακής πύλης και του συστήματος διαχείρισης περιεχομένου του ψηφιοποιημένου και τεκμηριωμένου υλικού που διαθέτει το Iδρυμα ΕΓΝΑΤΙΑ ΗΠΕΙΡΟΥ. 1.1. Σκοπός του Έργου Το φυσικό αντικείμενο του έργου αναφέρεται στην ανάγκη διαχείρισης, προβολής, διατήρησης και αρχειοθέτησης του ψηφιοποιημένου και τεκμηριωμένου υλικού που διαθέτει το Iδρυμα ΕΓΝΑΤΙΑ ΗΠΕΙΡΟΥ και συνίσταται στην ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς των Βλάχων όπως έχει προκύψει από προγενέστερο υποέργο. Η διάσωση και διεπιστημονική προσέγγιση των τεκμηρίων της ιστορικής μνήμης θεωρείται απαραίτητη προϋπόθεση κατανόησης της ιστορίας και της διαδικασίας αυτογνωσίας της όποιας Βλάχικης πληθυσμιακής συλλογικότητας. Η προβολή τους εξυπηρετεί την επίτευξη αυτού του στόχου με τη χρήση των νέων τεχνολογιών, των συστημάτων πολιτισμικής τεκμηρίωσης και διασύνδεσης του ψηφιακού πολιτισμικού αποθέματος. Η προαγωγή της επιστημονικής μελέτης και έρευνας κι η διάχυση της προερχόμενης απ αυτή γνώσης θα συμβάλλει στην ανάδειξη και διάσωση της Βλάχικης πολιτιστικής κληρονομιάς, στην επικοινωνία μεταξύ των διαφορετικών Βλάχικων πληθυσμών στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, ενισχύοντας την αλληλοκατανόηση, το σεβασμό των πολλαπλών και διαφορετικών ταυτοτήτων τους και την ειρηνική τους συνύπαρξη στο ενιαίο ευρωπαϊκό περιβάλλον. Το έργο στοχεύει στη διαχείριση αυτού του υλικού, κάνοντας χρήση σύγχρονων πληροφοριακών συστημάτων και στην προβολή του, μέσω της ανάπτυξης μίας διαδικτυακής πύλης ανάδειξης του περιεχομένου της συλλογής του ιδρύματος. Το έργο θα αναπτύσσεται σε πολλαπλούς τομείς και θα περιλαμβάνει διαδοχικές διαδικασίες με σκοπό την ολοκλήρωση της διαδικτυακής πύλης για το Ιδρυμα. Συνοπτικά οι διαδικασίες περιλαμβάνουν: Δημιουργία συστήματος διαχείρισης περιεχομένου και συστήματος ηλεκτρονικής βιβλιοθήκης Δημιουργίας Portal σε ελληνική και αγγλική έκδοση για την ανάδειξη του περιεχομένου του Ιδρύματος Εισαγωγή δεδομένων και Μεταδεδομένων Συντήρηση υλικού Εκπαίδευση Έργου Υποστήριξη και Εκπαίδευση των χρηστών με χρήση πλατφόρμας τηλεκπαίδευσης και ψηφιακού και αλληλεπιδραστικού εκπαιδευτικού υλικού Δράσεις δημοσιότητας και ανάδειξης του συνόλου του έργου. Το σύνολο του έργου αναμένεται να έχει ωφέλιμα αποτελέσματα για το Iδρυμα ΕΓΝΑΤΙΑ ΗΠΕΙΡΟΥ, αλλά και ευρύτερα σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Επισημαίνεται ότι το ψηφιακό περιεχόμενο και η πράξη στο σύνολο της θα είναι διαθέσιμη για ελεύθερη μη κερδοσκοπική χρήση από το Ίδρυμα ΕΓΝΑΤΙΑ ΗΠΕΙΡΟΥ ή από τρίτους, πρωτογενή ή περαιτέρω. ΜΕΡΟΣ Β ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ - ΣΕΛ. 4 ΑΠΟ 48

Με την ανάπτυξη του ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης, το Ιδρυμα θα μπορέσει να εκπληρώσει τους βασικούς του στόχους, που αφορούν την οργάνωση, τη συντήρηση, την τεκμηρίωση και την ψηφιοποίηση της συλλογής του. Με αυτόν τον τρόπο, τα τεκμήρια θα ενταχθούν σε σύστημα ταξινόμησης και καταγραφής, ώστε να μπορέσουν να χρησιμοποιηθούν από τους υπευθύνους του Ιδρύματος για πολλαπλούς εκθεσιακούς και άλλους σκοπούς. Εξίσου σημαντική είναι όμως και η δυνατότητα που θα δοθεί στο Ιδρυμα να διαδραματίσει ευρύ επικοινωνιακό ρόλο, μέσω της προβολής του στη διαδικτυακή πύλη που θα δημιουργηθεί για αυτό το σκοπό. Παράλληλα, η προβολή του Ιδρύματος μέσω διαδικτύου θα συμβάλλει ενεργά και στη σύγχρονη εκπαιδευτική πρακτική, η οποία θα μπορεί να κάνει χρήση του ψηφιακού υλικού για ερευνητικούς σκοπούς. Τέλος, με την ανάπτυξη του έργου, το Ιδρυμα θα γίνει πόλος έλξης επισκεπτών στην περιοχή και θα ενισχύσει το πολιτιστικό υπόβαθρο της περιοχής, την οποία επισκέπτονται ετησίως χιλιάδες επισκέπτες λόγω της ύπαρξης σημαντικών μνημείων στο Νομό Ιωαννίνων. 1.2. Το Iδρυμα ΕΓΝΑΤΙΑ ΗΠΕΙΡΟΥ Το κοινωφελές Iδρυμα ΕΓΝΑΤΙΑ ΗΠΕΙΡΟΥ ιδρύθηκε το 1991 στα Γιάννενα, με στόχο την συμβολή στην ολοκληρωμένη ανάπτυξη της Ηπείρου, μέσα από καινοτόμες και συμβατές με το περιβάλλον και την παράδοση δραστηριότητες. Οι ιδρυτικοί σκοποί του ιδρύματος είναι: η υποστήριξη των γραμμάτων και των τεχνών και η διάσωση και ανάδειξη της Ηπειρωτικής πολιτιστικής κληρονομιάς, η προώθηση δικτύων επικοινωνίας μέσω της χρήσης νέων τεχνολογιών στους τομείς των τηλεπικοινωνιών, της πληροφορικής και των μεταφορών, η αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού και των φυσικών πόρων της περιοχής. Για την επίτευξη των σκοπών του το Ίδρυμα συνεργάζεται με φυσικά και νομικά πρόσωπα δραστηριοποιούμενα εντός ή εκτός της Ηπείρου, οι δε πόροι του προέρχονται από δωρεές, κληροδοσίες, επιχορηγήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ελληνικού Κράτους, ίδιες δραστηριότητες, καθώς και περιουσιακά στοιχεία στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Διοικείται από 5-μελές Διοικητικό Συμβούλιο με ισόβιο Πρόεδρο τον πρώην Δήμαρχο Μετσοβιτών και πρώην Ευρωβουλευτή κ. Γιάννη Αβέρωφ. Το Iδρυμα συμμετέχει σε έργα εντεταγμένα σε προγράμματα, και προωθεί δράσεις σχετικές με τις τεχνολογίες πληροφόρησης και τα προηγμένα τηλεπικοινωνιακά δίκτυα, την διασυνοριακή συνεργασία, την χρήση ήπιων μορφών ενέργειας, την καταγραφή σε οπτικούς δίσκους της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ηπείρου κ.α. ΜΕΡΟΣ Β ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ - ΣΕΛ. 5 ΑΠΟ 48

2. Αρχιτεκτονική Συστήματος Για την ευκολότερη κατανόηση του αντικειμένου και των ιδιαιτεροτήτων του έργου που αποτελεί αντικείμενο της παρούσας διακήρυξης, παρουσιάζουμε στη συνέχεια τις λεπτομέρειες υλοποίησης των εργασιών που το αποτελούν. Στο σύνολό του, το υπό ανάπτυξη προτεινόμενο σύστημα διαχείρισης, παρουσίασης και ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς των Βλάχων αποτελεί την βάση ενός Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος του πολιτιστικού περιεχομένου του Ιδρύματος. 2.1 Γενικές Αρχές Σχεδιασμού Πληροφοριακού Συστήματος Προκειμένου να είναι επιτυχημένη η υλοποίηση του πληροφοριακού συστήματος και στη συνέχεια να καταστεί λειτουργικό, ώστε οι χρήστες του να έχουν τα αναμενόμενα οφέλη από τη χρήση του, θα πρέπει να ακολουθηθούν κάποιες γενικές αρχές κατά το σχεδιασμό, οι οποίες αναλύονται στις επόμενες ενότητες. 2.1.1 Ασφάλεια Το πληροφοριακό σύστημα που θα αναπτυχθεί θα πρέπει να παρέχει το απαραίτητο επίπεδο ασφάλειας, μέσω των ακόλουθων συνιστωσών: Απόρρητο: Ορισμένα από τα δεδομένα που θα αποθηκεύονται στο πληροφοριακό σύστημα θεωρούνται ιδιαίτερα ευαίσθητα, όπως τα προσωπικά στοιχεία των εγγεγραμμένων χρηστών. Ευαίσθητα δεδομένα θα πρέπει να προστατεύονται από μη εξουσιοδοτημένη πρόσβαση με κατάλληλους μηχανισμούς ελέγχου πρόσβασης και κρυπτογράφησης. Ακεραιότητα: Η σωστή λειτουργία ενός πληροφοριακού συστήματος βασίζεται στα δεδομένα που διαχειρίζεται. Θα πρέπει να υπάρχουν οι κατάλληλοι μηχανισμοί που να διασφαλίζουν ότι τα δεδομένα δεν θα αλλοιωθούν και θα προστατεύονται από φυσικές απειλές (καιρικά φαινόμενα, φωτιά, πλημμυρά, βλάβες υλικού κλπ) και λογικές απειλές (λανθασμένο χειρισμό, κακόβουλη ενέργεια, καταστρεπτικά προγράμματα κλπ). Διαθεσιμότητα: Η εξασφάλιση της ακεραιότητας των δεδομένων δεν σημαίνει ότι οι απειλές προς την ασφάλεια του πληροφοριακού συστήματος δεν θα προκαλέσουν κάποια στιγμή ζημιά. Είναι λοιπόν σημαντικό σε περίπτωση οποιασδήποτε βλάβης/ζημιάς/καταστροφής το πληροφοριακό σύστημα να μπορεί να ξανατεθεί σε λειτουργία στο ελάχιστο δυνατό χρονικό διάστημα, ενώ για το διάστημα που δεν βρίσκεται σε λειτουργία να παρέχονται εναλλακτικοί τρόποι εργασίας 2.1.2 Επεκτασιμότητα Όταν υλοποιείται ένα πληροφοριακό σύστημα ανταποκρίνεται στις ανάγκες του περιβάλλοντος του, δηλ. του οργανισμού στον οποίο θα εγκατασταθεί, τις ανάγκες και τις γνώσεις/δεξιότητες των χρηστών, το θεσμικό πλαίσιο κλπ. Το περιβάλλον ενός πληροφοριακού συστήματος όμως σπάνια παραμένει αμετάβλητο με την πάροδο του ΜΕΡΟΣ Β ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ - ΣΕΛ. 6 ΑΠΟ 48

χρόνου. Για να παραμείνει ένα πληροφοριακό σύστημα λειτουργικό σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον θα πρέπει να μπορεί να προσαρμόζεται ανάλογα σε αυτό. Το πληροφοριακό σύστημα που θα αναπτυχθεί θα πρέπει να είναι σχεδιασμένο με τρόπο που να επιτρέπει τη βελτίωση και επέκταση των αρχικών λειτουργιών του. Αυτό θα επιτευχθεί ακολουθώντας τις εξής αρχές: Ανοιχτή αρχιτεκτονική Συμβατότητα με πρότυπα: Το πληροφοριακό σύστημα που θα αναπτυχθεί θα πρέπει να είναι όσο το δυνατό ανεξάρτητο από συγκεκριμένες τεχνολογίες και κατασκευαστές υλικού ή λογισμικού ώστε να μπορεί να τροποποιηθεί η λειτουργικότητα του όταν απαιτείται. Αυτό θα επιτευχθεί με ανοιχτή αρχιτεκτονική που θα βασίζεται σε διεθνή, ανοιχτά πρότυπα. Αρθρωτή (modular) αρχιτεκτονική: Το πληροφοριακό σύστημα θα αποτελείται από σχεδόν αυτόνομα τμήματα λογισμικού, καθένα από τα οποία θα είναι υπεύθυνο για συγκεκριμένη λειτουργία. Έτσι, για τη βελτίωση κάποιας λειτουργίας αρκεί η τροποποίηση του αντίστοιχου τμήματος και για την επέκταση της λειτουργικότητας η προσθήκη νέων τμημάτων. Καλά τεκμηριωμένες διεπαφές λογισμικού: Η επικοινωνία μεταξύ των τμημάτων του πληροφοριακού συστήματος θα πρέπει να γίνεται μέσω των κατάλληλων διεπαφών (APIs), οι οποίες θα πρέπει να είναι καλά τεκμηριωμένες ώστε να είναι δυνατή η προσθήκη νέων τμημάτων και η τροποποίηση των υφιστάμενων. 2.1.3 Διαλειτουργικότητα - Διασυνδεσιμότητα Ένα πληροφοριακό σύστημα δεν είναι σχεδόν ποτέ απομονωμένο, αλλά αποτελεί συνήθως τμήμα ενός μεγαλύτερου συνόλου συστημάτων που διασυνδέονται. Ειδικά στη σημερινή εποχή της Ψηφιακής Σύγκλισης, η διασύνδεση ενός πληροφοριακού συστήματος με άλλα δεν είναι απλώς επιθυμητή αλλά επιβεβλημένη. Το πληροφοριακό σύστημα που θα αναπτυχθεί θα πρέπει να μπορεί να ανταλλάσει δεδομένα και να συνεργαστεί με άλλα συστήματα, είτε εσωτερικά στο Ιδρυμα είτε εκτός αυτού. Για το σκοπό αυτό θα πρέπει να τηρηθούν οι ακόλουθες σχεδιαστικές αρχές: Καλά τεκμηριωμένες διεπαφές λογισμικού: Θα πρέπει να είναι διαθέσιμες οι κατάλληλες διεπαφές (APIs) για διασύνδεση με τρίτα συστήματα. Οι συγκεκριμένες διεπαφές θα πρέπει να συνοδεύονται από αναλυτική τεκμηρίωση ώστε να μπορούν να αξιοποιηθούν για διασύνδεση με άλλα συστήματα. Συμβατότητα με πρότυπα: Για να είναι δυνατή η διασύνδεση με άλλα συστήματα θα πρέπει να αξιοποιηθούν τεχνολογίες που ακολουθούν διεθνή και ανοιχτά πρότυπα όπως XML και web services (UDDI, SOAP, WSDL). Επίσης είναι αναγκαίο να ληφθεί υπόψη το «Ελληνικό Πλαίσιο Παροχής Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και Πρότυπα Διαλειτουργικότητας» (www.egif.gov.gr). 2.1.4 Χρηστικότητα Ένα από τα σημαντικότερα τμήματα ενός πληροφοριακού συστήματος είναι η διεπαφή χρήστη (users interface). Η διεπαφή χρήστη θα πρέπει να είναι κατάλληλα σχεδιασμένη ΜΕΡΟΣ Β ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ - ΣΕΛ. 7 ΑΠΟ 48

ώστε να επιτρέπει στους χρήστες να αξιοποιήσουν τις λειτουργίες του πληροφοριακού συστήματος, διαφορετικά το σύστημα κινδυνεύει να μην είναι λειτουργικό. Στο πληροφοριακό σύστημα που θα αναπτυχθεί οι χρήστες θα έρχονται σε επαφή με το σύστημα μέσω της διαδικτυακής πύλης, η οποία θα πρέπει να ακολουθεί τις εξής σχεδιαστικές αρχές: Γραφική διεπαφή χρήστη: Το περιβάλλον εργασίας του χρήστη θα είναι πλήρως γραφικό (GUI) χρησιμοποιώντας όλα τα γνωστά χαρακτηριστικά (ποντίκι, παράθυρα, μενού λειτουργιών, κουμπιά λειτουργιών, λίστες επιλογής κλπ). Πολυμεσική διεπαφή χρήστη: Εκτός από το κείμενο, το περιβάλλον εργασίας του χρήστη θα πρέπει να αξιοποιεί και άλλες μορφές περιεχομένου, όπως εικόνες, ήχο και βίντεο. Διεπαφή βασισμένη σε τεχνολογίες Διαδικτύου: Όλες οι λειτουργίες θα πρέπει να προσφέρονται μέσω web interface. Η πρόσβαση θα γίνεται μέσω όλων των διαδεδομένων προγραμμάτων πλοήγησης στο Διαδίκτυο (Internet Explorer, Mozilla Firefox, Chrome κλπ) χωρίς να απαιτείται επιπλέον εγκατάσταση εφαρμογών με εξαίρεση εφαρμογές που επαυξάνουν τη λειτουργικότητα των προγραμμάτων πλοήγησης (plug ins). Θα πρέπει επίσης να υπάρχει πλήρης συμβατότητα με τα πρότυπα του WWW Consortium (W3C) Διαφάνεια: Η διεπαφή χρήστη θα πρέπει να κρύβει από τους χρήστες τις τεχνικές λεπτομέρειες του πληροφοριακού συστήματος. Συνέπεια: Η διεπαφή χρήστη θα πρέπει να έχει ενιαία σχεδιαστική φιλοσοφία ώστε να μην μπερδεύεται ο χρήστης. Αυτό αφορά τόσο τη χρήση κοινής χρωματικής παλέτας όσο και τη χρήση κοινών συμβολισμών για ομοειδείς και παρόμοιες λειτουργίες. Απόκριση: Ο χρόνος απόκρισης του πληροφοριακού συστήματος θα πρέπει να είναι ο ελάχιστος δυνατός, ώστε ο χρήστης να μην αναγκάζεται να κοιτάζει την οθόνη του υπολογιστή περιμένοντας τα αποτελέσματα. Στην περίπτωση χρονοβόρων λειτουργιών, ο χρήστης θα πρέπει να ενημερώνεται με κατάλληλα οπτικά μέσα ότι βρίσκεται σε εξέλιξη επεξεργασία ώστε να μην νομίσει ότι το σύστημα δεν αποκρίνεται. Ενοποίηση των βάσεων δεδομένων των χρηστών όλων των προσφερόμενων συστημάτων μέσω Single Sign-On: Η διαδικτυακή πύλη θα πρέπει να αποτελεί το μοναδικό σημείο εισόδου για όλες τις προσφερόμενες υπηρεσίες (ανάλογα με τα δικαιώματα που έχουν οριστεί). Στην Κεντρική Σελίδα της Διαδικτυακής Πύλης θα υπάρχει ειδικός σύνδεσμος που θα προτρέπει το χρήστη να εισάγει το όνομα και τον κωδικό πρόσβασης. Με την πιστοποίηση της ταυτότητας του χρήστη θα επιτρέπεται πλέον οι πρόσβαση στις ανάλογες υπηρεσίες (single signon) χωρίς να απαιτείται η πιστοποίηση του χρήστη για κάθε υπηρεσία ξεχωριστά. Φιλικότητα: Όταν σχεδιάζεται η διεπαφή χρήστη θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ότι απευθύνεται σε όλες τις κατηγορίες ατόμων, ακόμα και εκείνων που δεν είναι εξοικειωμένοι με την τεχνολογία. Θα πρέπει να καταβληθεί προσπάθεια το περιβάλλον εργασίας να είναι όσο το δυνατό πιο απλό στη χρήση. Για το σκοπό αυτό θα πρέπει να είναι καλά σχεδιασμένες οι διάφορες λειτουργίες ώστε να είναι λογική η αλληλουχία των βημάτων, να ελαχιστοποιηθούν τα βήματα που απαιτούνται για την ολοκλήρωση μια λειτουργίας, να υπάρχει σαφή ΜΕΡΟΣ Β ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ - ΣΕΛ. 8 ΑΠΟ 48

ένδειξη σε πιο βήμα μιας λειτουργίας βρίσκεται ο χρήστης και πως μπορεί να προχωρήσει στο επόμενο ή προηγούμενο βήμα, να υπάρχει σαφή ένδειξη σε ποια σελίδα της διαδικτυακής πύλης βρίσκεται ο χρήστης και ποια ήταν η διαδρομή που ακολούθησε για να φτάσει καθώς και σε ποιες σελίδες ανώτερου ή κατώτερου επιπέδου μπορεί να μετακινηθεί. Πρόσβαση για ΑΜΕΑ: Προκειμένου να διασφαλίζεται η πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία στο σύνολο των προσφερόμενων ηλεκτρονικών υπηρεσιών και το ηλεκτρονικό περιεχόμενο της διαδικτυακής πύλης και των εφαρμογών του Έργου: 1- κατασκευή της πύλης και των διαδικτυακών υπηρεσιών θα πρέπει να συμμορφώνεται πλήρως με τις ελέγξιμες Οδηγίες για την Προσβασιμότητα του Περιεχομένου του Ιστού έκδοση 2.0 σε επίπεδο προσβασιμότητας τουλάχιστον «ΑΑ» (WCAG 2.0 level AA) με δυνατότητα μελλοντικής αναβάθμισης σε ανώτερα επίπεδα (AAA). 2- στις υπόλοιπες περιπτώσεις εφαρμογών με "ισχυρά διαδραστικό χαρακτήρα" που δεν εμπίπτουν στην κατηγορία διαδικτυακών υπηρεσιών, είναι απαραίτητη αναλυτική τεκμηρίωση από τον Ανάδοχο της εξασφάλισης της προσβασιμότητας βάσει διεθνών προτύπων και οδηγιών προσβασιμότητας και ευχρηστίας εφαρμογών πληροφορικής Σημειώνεται ότι η συμμόρφωση με τις παραπάνω τεχνικές προδιαγραφές ανά περίπτωση θα πρέπει ελεγχθεί με συστηματικό τρόπο με ευθύνη του Αναδόχου, ο οποίος υποχρεούται να παραδώσει σχετικό παραδοτέο στο οποίο αναφέρονται επακριβώς οι πρόνοιες που ακολουθήθηκαν για την τήρηση των προδιαγραφών προσβασιμότητας και τα αποτελέσματα των ελέγχων. Η συμμόρφωση και τα αποτελέσματα αυτά θα ελέγχουν για την ορθότητά τους προ της οριστικής παραλαβής των παραδοτών του έργου. 2.2 Λογική Αρχιτεκτονική Πληροφοριακού Συστήματος Η λογική αρχιτεκτονική αναλύει το πληροφοριακό σύστημα σε λογικές ενότητες, δηλ. ενότητες που ομαδοποιούν ομοειδείς λειτουργίες, χωρίς όμως να απαιτείται αντιστοίχιση κάθε ενότητας σε στοιχείο υλικού (hardware component) ή λογισμικού (software component). Στη συνέχεια παρουσιάζεται η λογική αρχιτεκτονική του πληροφοριακού συστήματος από δύο διαφορετικές οπτικές γωνίες: α) διαχωρισμό σε επίπεδα (tiers) και β) διαχωρισμό σε υποσυστήματα. Όπως όλα τα σύγχρονα πληροφοριακά συστήματα, έτσι και το σύστημα που θα αναπτυχθεί για το Ιδρυμα ΕΓΝΑΤΙΑ ΗΠΕΙΡΟΥ θα ακολουθεί το λογικό μοντέλο του Web3 tier. Σύμφωνα με το μοντέλο αυτό, το πληροφοριακό σύστημα χρησιμοποιεί τεχνολογίες Διαδικτύου (web) για την επικοινωνία με το χρήστη και δομείται σε τρία (3) επίπεδα (tiers), με το κάθε επίπεδο να επικοινωνεί με το υποκείμενο ή υπερκείμενο επίπεδο, όπως παρουσιάζεται στο επόμενο σχήμα. ΜΕΡΟΣ Β ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ - ΣΕΛ. 9 ΑΠΟ 48

Εικόνα 1. Λογικός Διαχωρισμός σε επίπεδα (tiers) Η τεχνοτροπία αυτή επιτρέπει την εφαρμογή του συστήματος σε διαφορετικά σενάρια φυσικής εγκατάστασης και λειτουργίας, οδηγώντας σε ένα σύστημα καλά δομημένο, σταθερό, ανοιχτό και εύκολα συντηρήσιμο και επεκτάσιμο. Η λειτουργία κάθε επιπέδου περιγράφεται στη συνέχεια. Επίπεδο Παρουσίασης (Presentation / UI Layer) Το μέρος εκείνο ενός συστήματος το οποίο είναι υπεύθυνο για την διεπαφή με το χρήστη, δηλαδή την παρουσίαση στοιχείων από το σύστημα προς το τελικό χρήστη αλλά και την υποβολή στοιχείων από τον χρήστη προς το σύστημα. Ο χρήστης χρησιμοποιεί μια εφαρμογή πλοήγησης στο Διαδίκτυο (web browser) για να αποκτήσει πρόσβαση στις λειτουργίες του συστήματος. Επίπεδο Επιχειρησιακής Λογικής ή Εφαρμογών (Business Logic / Application Layer) Το μέρος εκείνο του συστήματος το οποίο αναλαμβάνει να εφαρμόσει την επιχειρησιακή λογική, δηλ. τους κανόνες που καθορίζουν τις διάφορες λειτουργίες του συστήματος. Παραλαμβάνει δεδομένα από το Επίπεδο Δεδομένων, τα επεξεργάζεται και τα αποστέλλει στο Επίπεδο Παρουσίασης για προετοιμασία και προβολή στο χρήστη. Επίσης παραλαμβάνει από το Επίπεδο Παρουσίασης τα δεδομένα που εισάγει ο χρήστης, τα επεξεργάζεται και τα αποστέλλει στο Επίπεδο Δεδομένων για αποθήκευση. Τέλος το Επίπεδο Επιχειρησιακής Λογικής αναλαμβάνει τη διασύνδεση με τρίτα συστήματα. Επίπεδο Δεδομένων (Data Layer) Το μέρος εκείνο του συστήματος το οποίο αναλαμβάνει να μεταφέρει τα δεδομένα σε μόνιμο χώρο αποθήκευσης δεδομένων και να παρέχει προσπέλαση σε αυτά από τα ανώτερα Επίπεδα. 2.3 Υποσυστήματα Πληροφοριακού Συστήματος Το πληροφοριακό σύστημα θα αποτελείται από τα ακόλουθα υποσυστήματα, τα οποία περιγράφονται αναλυτικά στις επόμενες ενότητες: Υποσύστημα Χρηστών Υποσύστημα Διαχείρισης Πολιτιστικού Περιεχομένου Υποσύστημα Δικτυακής Πύλης (portal) ΜΕΡΟΣ Β ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ - ΣΕΛ. 10 ΑΠΟ 48

Υποσύστημα Τηλεκπαίδευσης 2.3.1 Υποσύστημα Χρηστών 2.3.1.1 Κατηγορίες Χρηστών Έχουν αναγνωριστεί οι ακόλουθες τρείς κατηγορίες χρηστών του Πληροφοριακού Συστήματος: Επισκέπτες, Συμμετέχοντες, Διαχειριστές. i. Επισκέπτες Οι συγκεκριμένοι χρήστες θα μπορούν να έχουν πρόσβαση στη δικτυακή πύλη και στο υλικό της, αλλά δεν θα μπορούν να συμμετέχουν σε διαδικασίες του Ιδρύματος (ενημέρωση, forum κ.α.) ii. Συμμετέχοντες Οι συγκεκριμένοι χρήστες θα έχουν πρόσβαση στη δικτυακή πύλη και στο υλικό της και θα μπορούν να ενημερώνονται για τις τρέχουσες εξελίξεις στο Ιδρυμα και να λαμβάνουν μέρος στο forum συζητήσεων. iii. Διαχειριστές Οι διαχειριστές θα μπορούν να έχουν τον έλεγχο σε όλη τη λειτουργικότητα της πύλης. Θα διαχειρίζονται τους ρόλους των χρηστών και τους χρήστες, θα είναι οι υπεύθυνοι του forum συζητήσεων, των ενημερωτικών newsletter αλλά και του συνόλου του υλικού της πύλης. Οι διαχειριστές θα είναι η μόνη ομάδα χρηστών που θα έχει πρόσβαση στο Υποσύστημα Διαχείρισης Περιεχομένου. 2.3.1.2 Λειτουργίες - Χαρακτηριστικά Το υποσύστημα χρηστών διαχειρίζεται τους χρήστες και τις ομάδες χρηστών του πληροφοριακού συστήματος. Η καθεμιά από αυτές τις προαναφερθείσες ομάδα χρηστών έχει διαφορετικές απαιτήσεις από το πληροφοριακό σύστημα αλλά και διαφορετικές δυνατότητες πρόσβασης σε αυτό. Οι βασικές λειτουργίες του Υποσυστήματος Χρηστών αναλύονται στη συνέχεια: Διαχείριση των χρηστών του πληροφοριακού συστήματος: Ο διαχειριστής του πληροφοριακού συστήματος θα μπορεί να δημιουργήσει ομάδες χρηστών, να ορίσει τα δικαιώματα κάθε ομάδας, να δημιουργήσει λογαριασμούς χρηστών και να εντάξει χρήστες σε ομάδες. Επίσης, ο διαχειριστής θα μπορεί να μεταβάλει τα δικαιώματα πρόσβασης των ομάδων και των χρηστών. Τήρηση στοιχείων χρήστη: Κάθε χρήστης θα μπορεί να γίνει μέλος της διαδικτυακής πύλης συμπληρώνοντας μόνος του τις ηλεκτρονικές φόρμες που θα είναι διαθέσιμες στη διαδικτυακή πύλη (ακολουθώντας σχετικό σύνδεσμο στην Κεντρική Σελίδα). Ο χρήστης θα συμπληρώνει τις φόρμες με τα προσωπικά του στοιχεία και θα επιλέγει τις υπηρεσίες στις οποίες επιθυμεί να έχει πρόσβαση. Με αυτό τον τρόπο θα δημιουργεί μόνος του το προφίλ του στο πληροφοριακό σύστημα. Έλεγχος πρόσβασης/πιστοποίηση χρήστη: Κάθε χρήστης θα έχει ένα μοναδικό συνδυασμό ονόματος χρήστη (username) και κωδικού πρόσβασης (password). Ακολουθώντας σχετικό σύνδεσμο στην Κεντρική Σελίδα της διαδικτυακής πύλης ο χρήστης θα συμπληρώνει το όνομα και τον κωδικό του για να γίνει στη συνέχεια ο σχετικός έλεγχος από το Υποσύστημα Χρηστών προκειμένου να επιτραπεί η πρόσβασή του σε συγκεκριμένες υπηρεσίες που δεν θα είναι ΜΕΡΟΣ Β ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ - ΣΕΛ. 11 ΑΠΟ 48

διαθέσιμες στους μη εγγεγραμμένους χρήστες (απλοί επισκέπτες της διαδικτυακής πύλης). Το Υποσύστημα Χρηστών θα έχει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά: Η διεπαφή για το διαχειριστή του πληροφοριακού συστήματος θα είναι βασισμένη σε τεχνολογίες Διαδικτύου (web based) επιτρέποντας πρόσβαση σε αυτό από ένα πρόγραμμα πλοήγησης στο Διαδίκτυο (web browser). Ο χρήστης θα μπορεί να αλλάζει μόνος του όσο συχνά θέλει τον κωδικό πρόσβασης. Σε περίπτωση που ο χρήστης ξεχάσει τον κωδικό του θα υπάρχει δυνατότητα ορισμού νέου κωδικού μέσα από link που θα αποστέλλεται από τη διαδικτυακή πύλη στο email που είχε δηλωθεί στο προφίλ του χρήστη. Ο διαχειριστής θα επιλέγει εάν ο χρήστης κατά την εγγραφή του θα είναι ενεργός ή ανενεργός. Σε περίπτωση που επιλέξει να μην είναι ενεργός, θα υπάρχουν δύο τρόποι ενεργοποίησης. Ο πρώτος είναι να ενεργοποιηθεί χειρονακτικά από το διαχειριστή. Ο δεύτερος είναι να σταλεί αυτόματα από τη διαδικτυακή πύλη μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου το οποίο να έχει ένα μοναδικό link που όταν πατηθεί από τον χρήστη θα κάνει αυτόματα την ενεργοποίηση. Να υπάρχει δυνατότητα single sign-on για τους χρήστες, δηλαδή όταν ο χρήστης συνδεθεί σε μια περιοχή της διαδικτυακής πύλης (login) χρησιμοποιώντας το όνομα και τον κωδικό του θα έχει πρόσβαση και σε όλες τις υπόλοιπες περιοχές ελεγχόμενης πρόσβασης, χωρίς να απαιτείται εκ νέου διαδικασία σύνδεσης. Αυτό θα επιτυγχάνεται με αποθήκευση στο user session όλων των απαραίτητων στοιχείων από το προφίλ του χρήστη. 2.3.2 Υποσύστημα Διαχείρισης Πολιτιστικού Περιεχομένου Το υποσύστημα διαχείρισης περιεχομένου για το υλικό της συλλογής του Ιδρύματος θα αποτελέσει το εργαλείο διαχείρισης του συνόλου του περιεχομένου του έργου. Το σύστημα θα υποστηρίζει την εισαγωγή των ψηφιακών τεκμηρίων, καθώς και των τεκμηριωτικών μεταδεδομένων αυτού. Η ανάπτυξη βάσης δεδομένων και συστήματος διαχείρισης περιεχομένου για την πύλη του Ιδρύματος θα πρέπει να υποστηρίζει: Εισαγωγή ψηφιοποιημένου υλικού στο σύστημα και χαρακτηρισμός του με μεταδεδομένα καταλογογράφησης, τεκμηρίωσης και τεχνικά μεταδεδομένα, όπως χρόνο δημιουργίας, πλαίσιο αναφοράς, περιγραφές, τίτλους, λέξεις κλειδιά κ.ά. Χρήση οντολογιών για το χαρακτηρισμό των τεκμηρίων με μεταδεδομένα. Οι οντολογίες θα περιγράφουν το γνωσιακό πεδίο του Ιδρύματος και θα υποστηρίζονται από σύστημα διαχείρισης οντολογιών. Υποστήριξη εισαγωγής μεταδεδομένων υλικού στην ελληνική γλώσσα και πρόβλεψη για τη δυνατότητα εισαγωγής σε μεταγενέστερο χρόνο και άλλης ξενόγλωσσης έκδοσης, χωρίς να επηρεάζεται η λειτουργία του συστήματος, καθώς και τα δεδομένα που θα έχουν αποθηκευτεί σε αυτό. Δυνατότητα σύνδεσης των τεκμηρίων με μία ή παραπάνω φωτογραφίες σε διαφορετικές αναλύσεις για χρήση σε διαφορετικές περιοχές της εφαρμογής (πχ ανάλογα με το επίπεδο πρόσβασης) ΜΕΡΟΣ Β ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ - ΣΕΛ. 12 ΑΠΟ 48

Δυνατότητα παραγωγής αυτόματων αναλύσεων στις φωτογραφίες των τεκμηρίων και προσθήκη υδατογραφήματος (watermarking) ώστε να είναι προφανής η πηγή προέλευσης τους Επεξεργασία των πληροφοριών που χαρακτηρίζουν το κάθε τεκμήριο και αλλαγή των επιθυμητών μεταδεδομένων Μηχανισμοί ευφυούς αναζήτησης για την εύρεση των τεκμηρίων με βάση διαφορετικά κριτήρια, όπως θεματική ενότητα, χρονολογική αναζήτηση, αναζήτηση με λέξεις κλειδιά κ.ά. Υποστήριξη συνάφειας αποτελεσμάτων. Δυνατότητα δημιουργίας λίστας επιθυμητών αντικειμένων. Η λίστα θα πρέπει να είναι σε μορφή κατάλληλη για εκτύπωση από τους χρήστες του συστήματος. Web based πρόσβαση για τους διαχειριστές Εύχρηστο και κατανοητό περιβάλλον διαχείρισης με δυνατότητα ορισμού πολλαπλών φίλτρων ώστε ο διαχειριστής να εντοπίζει εύκολα τα τεκμήρια και τις κατηγορίες ή συλλογές που αυτά ανήκουν Δυνατότητα εξαγωγής των εγγραφών ή των αποτελεσμάτων αναζήτησης σε Excel, csv, pdf κτλ Υποστήριξη web services για δυνατότητα δημοσίευσης υλικού στο διαδίκτυο είτε για προβολή στο κοινό είτε για διάθεση σε άλλα sites (διαλειτουργικότητα) Δυνατότητα αρχικής εισαγωγής των τεκμηρίων από άλλη βάση δεδομένων ή από αρχείο excel Τήρηση εκδόσεων για το κάθε τεκμήριο ώστε να είναι δυνατή η επιστροφή σε παλιότερη έκδοση του αλλά και η σύγκριση εκδόσεων για γρήγορο εντοπισμό και αποφυγή λαθών. Κύκλο Ζωής τεκμηρίων Διαχείριση Συλλογών τεκμηρίων Η βάση δεδομένων που θα χρησιμοποιηθεί για την αποθήκευση του ψηφιακού υλικού και του συνοδευτικού πληροφοριακού του υλικού θα υλοποιηθεί σε επιλεγμένο λογισμικό, το οποίο θα καλύπτει ανάγκες: Αποθήκευσης μεγάλου όγκου υλικού και δεδομένων, χωρίς να επηρεάζεται η αποδοτικότητα του συστήματος Υποστήριξη XML Ασφάλεια δεδομένων Δυνατότητα υποστήριξης πολλαπλών ταυτόχρονων συνδέσεων Παροχή εργαλείων πχ σχεδιασμού της βάσης, αυτοματοποιημένης λήψης αντιγράφων ασφαλείας Δυνατότητα επικοινωνίας και ανταλλαγής δεδομένων με άλλες βάσεις. 2.3.3 Υποσύστημα Δικτυακής Πύλης Κατά την ανάπτυξη της δικτυακής πύλης, θα πρέπει να ακολουθηθούν συγκεκριμένες διαδικασίες, οι οποίες και θα διασφαλίσουν την επιτυχή έκβαση του έργου. Αυτές είναι: Προγραμματισμός έργου Ανάλυση αναγκών και αρχικός σχεδιασμός των λειτουργιών Δημιουργία του περιβάλλοντος ανάπτυξης ΜΕΡΟΣ Β ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ - ΣΕΛ. 13 ΑΠΟ 48

Τεχνικός σχεδιασμός της πύλης Λεπτομερής σχεδιασμός των λειτουργιών. Η διαδικτυακή πύλη του Ιδρύματος ΕΓΝΑΤΙΑ ΗΠΕΙΡΟΥ θα αποτελεί το βασικό μέσο ανάδειξης της συλλογής του Ιδρύματος και του σημαντικού του ρόλου, όσον αφορά τη συγκέντρωση, τη μελέτη, τη διατήρηση και την προβολή στοιχείων σχετικά με την πολιτιστική κληρονομιά στη χώρα μας. Το υλικό της διαδικτυακής πύλης θα παρουσιάζεται σε διακριτές ενότητες, όπως θα προκύψουν από το έργο της τεκμηρίωσης. Σημειώνεται, ότι η διαδικτυακή πύλη απευθύνεται σε ευρεία ομάδα χρηστών και οφείλει να ικανοποιεί χρήστες, όπως: Μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Φοιτητές και σπουδαστές της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης Δασκάλους Καθηγητές Πανεπιστημιακούς Ερευνητές Το περιεχόμενο αλλά και οι υπηρεσίες της δικτυακής πύλης θα πρέπει να προβάλουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τη συλλογή και το έργο του Ιδρύματος, αλλά και να ικανοποιούν σκοπούς ερευνητικούς, εκπαιδευτικούς και ψυχαγωγικούς. Βασικά χαρακτηριστικά σχετικά με τη λειτουργία του δικτυοτόπου θα πρέπει να είναι: Η δυνατότητα πραγματοποίησης απλής και διευρυμένης αναζήτησης με βάση πολλαπλά κριτήρια στη συλλογή του Ιδρύματος. Η δυνατότητα εγγραφής χρήστη - δημιουργίας λογαριασμού στη διαδικτυακή πύλη του Ιδρύματος με στόχο την πρόσβαση των μελών σε υπηρεσίες, όπως το forum και το newsletter του Ιδρύματος. Η ύπαρξη σελίδας χάρτη δικτυοτόπου, όπου θα παρέχεται εύκολή και κατανοητή πρόσβαση στα επιμέρους τμήματα της πύλης. Η ύπαρξης σελίδας επικοινωνίας, όπου θα υπάρχουν κατάλληλες φόρμες επικοινωνίας, μέσω των οποίων ο χρήστης θα μπορεί να υποβάλλει ερωτήματα και παρατηρήσεις. Επιπλέον βασικές υπηρεσίες προς τους χρήστες της πύλης του Ιδρύματος θα είναι: Το Forum, όπου τα εγγεγραμμένα μέλη θα μπορούν να ανταλλάξουν απόψεις πάνω σε θέματα του Ιδρύματος και ευρύτερα της εκπαίδευσης. Οι λίστες ηλεκτρονικού ταχυδρομείου για τα εγγεγραμμένα μέλη για την αποστολή ενημερωτικών δελτίων (newsletters), σχετικά με νεότερες ειδήσεις και ζητήματα που αφορούν το ίδρυμα. Όσον αφορά τις προδιαγραφές της δικτυακής πύλης που θα αναπτυχθεί θα πρέπει να ικανοποιεί τις παρακάτω τουλάχιστον απαιτήσεις: Ελκυστικό γραφικό περιβάλλον εναρμονισμένο με την αισθητική και το περιεχόμενο του Ιδρύματος Εύχρηστους και κατανοητούς μηχανισμούς πλοήγησης για την περιήγηση του χρήστη στις σελίδες Ένα χάρτη των σελίδων που θα δείχνει την θεματική οργάνωση του δικτυακού τόπου ΜΕΡΟΣ Β ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ - ΣΕΛ. 14 ΑΠΟ 48

Θα υποστηρίζονται τουλάχιστον δύο γλώσσες (Ελληνικά και Αγγλικά) ενώ θα υπάρχει πρόβλεψη για την υποστήριξη και άλλων γλωσσών αργότερα Η δικτυακή πύλη θα πρέπει να είναι προσβάσιμη σε όλους τους χρήστες, συμπεριλαμβανομένων και των ατόμων με ειδικές ανάγκες Όλες οι σελίδες θα πρέπει να έχουν τις κατάλληλες μέτα-ιδιότητες (metadata attributes) έτσι ώστε να μπορούν να δεικτοδοτηθούν από τις μηχανές αναζήτησης Αδιάλειπτη λειτουργία κόμβου που θα εξασφαλίζει την συνεχή (24x7) και χωρίς προβλήματα, πρόσβαση των χρηστών στις παρεχόμενες υπηρεσίες Αξιοπιστία και απόδοση Διασφάλιση συστήματος πρόσβασης από τρίτους Επεκτασιμότητα: Το σύστημα θα μπορεί να υποστηρίξει ενδεχόμενη διεύρυνση παρεχόμενων υπηρεσιών και επέκταση της δικτυακής υποδομής Ποιότητα των προσφερόμενων υπηρεσιών, η οποία δεν θα πρέπει να επηρεάζεται από την σύνδεση νέων μελών στους δικτυακούς τόπους Παρουσίαση περιεχομένου σε πραγματικό χρόνο Συνεχή ενημέρωση του περιεχομένου της δικτυακής πύλης. Υποστήριξη ανοιχτών προτύπων : εξασφάλιση της βιωσιμότητας και της μελλοντικής επέκτασης του portal Ενοποιημένη αρχιτεκτονική : Αποφυγή προβλημάτων και κόστους ενοποίησης μεταξύ των στοιχείων λογισμικού που απαρτίζουν την υποδομή portal Η ασφάλεια των δεδομένων και της διαδικτυακής πύλης εκλαμβάνεται ως αποτροπή μη εξουσιοδοτημένης πρόσβασης σε αυτά. Στα πλαίσια αυτά, οι βασικές απαιτήσεις που πρέπει κατ ελάχιστο να ικανοποιεί το σύστημα είναι: Διαμεσολάβηση firewall για τη διασύνδεση των διαδικτυακών τόπων στο Internet, καθώς και την απομακρυσμένη πρόσβαση για διαχείριση περιεχομένου Ταυτοποίηση (authentication) κατά την εισαγωγή στο σύστημα όπου αυτό είναι απαραίτητο (όπως π.χ. στο περιβάλλον διαχείρισης). Η ταυτοποίηση γίνεται με χρήση username/ password και πρόσθετη δυνατότητα ελέγχου και περιορισμού πρόσβασης μέσω διεύθυνσης IP και domain name Ενεργοποίηση των μηχανισμών ταυτοποίησης που παρέχει η βάση δεδομένων (database authentication) επιπλέον τυχόν ταυτοποίησης από το λειτουργικό σύστημα. Επιπλέον, το σύστημα θα πρέπει να διασφαλίσει την πρόσβαση σε ΑΜΕΑ. Για να είναι ένας δικτυακός τόπος εύκολα προσβάσιμος από άτομα με ειδικές ανάγκες πρέπει κατά την διάρκεια του σχεδιασμού και της ανάπτυξης του να ακολουθούνται συγκεκριμένες μεθοδολογίες και οδηγίες που έχουν καθιερωθεί από διεθνείς οργανισμούς όπως το W3C και να είναι ο υλοποιούμενος δικτυακός τόπος συμβατός με το πρότυπο WAI επίπεδο ΑΑ. 2.3.4 Υποσύστημα Τηλεκπαίδευσης Καθώς σκοπός του έργου είναι η διάσωση και διεπιστημονική προσέγγιση των τεκμηρίων της ιστορικής μνήμης, είναι πολύ σημαντική η προβολή τους με τη χρήση των νέων τεχνολογιών, των συστημάτων πολιτισμικής τεκμηρίωσης και της διασύνδεσης του ψηφιακού πολιτισμικού αποθέματος. Η προαγωγή της επιστημονικής μελέτης και έρευνας, η εκπαίδευση πολλαπλών ομάδων (ερευνητές, πολίτες, φοιτητές, μαθητές) κι η διάχυση της προερχόμενης απ αυτή γνώσης θα συμβάλλει στην ανάδειξη και διάσωση ΜΕΡΟΣ Β ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ - ΣΕΛ. 15 ΑΠΟ 48

της Βλάχικης πολιτιστικής κληρονομιάς, στην επικοινωνία μεταξύ των διαφορετικών Βλάχικων πληθυσμών στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, ενισχύοντας την αλληλοκατανόηση, το σεβασμό των πολλαπλών και διαφορετικών ταυτοτήτων τους και την ειρηνική τους συνύπαρξη στο ενιαίο ευρωπαϊκό περιβάλλον. 2.3.4.1 Εφαρμογή Διαχείρισης και ολοκλήρωσης των επιμέρους συστημάτων Τηλεκπαίδευσης Γενικές κατευθύνσεις που πρέπει να πληροί το σύστημα: 1. Ενιαία Διαχείριση Χρηστών και Διαβάθμιση Δικαιωμάτων ανά υποσύστημα αλλά και συνολικά, με δυνατότητα ελέγχου πρόσβασης στις επι μέρους πλατφόρμες. 2. Μονάδα Διαχείρισης (Customizable Administration Module) που λειτουργεί οριζόντια για όλα τα υποσυστήματα. 3. Παροχή ενιαίας πρόσβασης στα επιμέρους υποσυστήματα χωρίς την διαδικασία επανα-εισαγωγής κωδικών για όσες επιμέρους πλατφόρμες χρειάζεται ταυτοποίηση χρήστη (authentication). 4. Δυνατότητα αυτόματης εγγραφής χρηστών στην εφαρμογή και στα επιμέρους υποσυστήματα. Η εγγραφή θα γίνεται είτε από τον διαχειριστή του συστήματος, μέσω της μονάδας διαχείρισης, είτε από τον ίδιο τον χρήστη με κατάλληλη διαδικασία (αποστολή email για επιβεβαίωση). 5. Η εφαρμογή θα πρέπει να μπορεί να εγκαθίσταται αλλά και να είναι πλήρως λειτουργική σε λειτουργικό σύστημα ανοιχτού λογισμικού και παράλληλα θα πρέπει όλοι οι διακομιστές που εμπλέκονται στην εφαρμογή (ιστοσελίδων, βάσης δεδομένων) να βασίζονται σε τεχνολογίες / υποδομές σε ελεύθερο λογισμικό / λογισμικό ανοικτού κώδικα. 6. Το σύστημα θα πρέπει να ολοκληρώνει (indegrate) τις πλατφόρμες τηλεκπαίδευσης με ισχυρή, ενοποιημένη οριζόντια διαχείριση του χρήστη σε όλα τα υποσυστήματα. 2.3.4.2 Πλατφόρμα Ασύγχρονης Τηλεκπαίδευσης Η προμήθεια πλατφόρμας (λογισμικού) Ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης η οποία θα επεκταθεί και θα παραμετροποιηθεί κατάλληλα από τον ανάδοχο ώστε να καλύπτει τις ακριβείς απαιτήσεις του έργου για τις ανάγκες της εκπαίδευσης. Βαρύτητα στην επιλογή δεν θα έχει το πλαίσιο ή η γλώσσα ανάπτυξης του προϊόντος αλλά η υιοθέτηση ανοικτών προτύπων, δομών, πρωτοκόλλων και αρχιτεκτονικών, γεγονός που θα εξασφαλίσει σε μεγάλο βαθμό την μελλοντική υποστήριξη νέων προτύπων, καλύτερη κλιμάκωση και μεγαλύτερη σταθερότητα. Θα εξεταστεί η τεχνολογική ωριμότητα της κάθε προτεινόμενης λύσης. Θα πρέπει, να είναι φιλική προς το χρήστη, προσαρμόσιμη στις ανάγκες του, και να υιοθετεί τις πιο σύγχρονες εκπαιδευτικές μεθόδους, ενσωματώνοντας τεχνολογία διαδικτύου, προηγμένες μορφές αλληλεπίδρασης, τεχνικές για μάθηση από απόσταση και βοηθήματα βασισμένα στη γνώση χρησιμοποιώντας πληροφορίες καταχωρημένες σε ασφαλείς βάσεις δεδομένων, μέσω προηγμένων εργαλείων της. Η πλατφόρμα Ασύγχρονης Τηλεκπαίδευσης θα πρέπει 1. να λειτουργεί χωρίς να χρειάζεται καμιά μετατροπή σε περιβάλλοντα Unix, Linux, Windows ΜΕΡΟΣ Β ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ - ΣΕΛ. 16 ΑΠΟ 48

2. να είναι σχεδιασμένη με αρθρωτό τρόπο και επιτρέπει έτσι σε μεγάλο βαθμό την ευελιξία να προσθέτει (και να αφαιρεί) λειτουργικότητα σε πολλά επίπεδα. 3. να αναβαθμίζεται πολύ εύκολα από μια έκδοση στην επόμενη 4. να χρειάζεται μόνο μια βάση δεδομένων (και να μπορεί να τη μοιράζεται με άλλες εφαρμογές αν είναι απαραίτητο). 5. να περιλαμβάνει περιεκτική τεκμηρίωση βάσης δεδομένων που να υποστηρίζει πολλές εκδόσεις βάσεων δεδομένων. να έχει απλή, μικρού βάρους, αποτελεσματική, συμβατή, απλής τεχνολογίας διασύνδεση με το φυλλομετρητή (browser). 6. οι κατάλογοι μαθημάτων να απεικονίζουν περιγραφές για κάθε μάθημα στον εξυπηρετητή (server), περιλαμβάνοντας και τις προσβάσεις από τους επισκέπτες. 7. τα μαθήματα να μπορούν να κατηγοριοποιηθούν και να ευρεθούν και η πλατφόρμα μπορεί να υποστηρίξει εκατοντάδες μαθημάτων 8. Οι περισσότερες περιοχές εισαγωγής κειμένου (πηγές, μηνύματα σε forum, εισαγωγές σε ημερολόγια κτλ) μπορούν να τύχουν επεξεργασίας με ένα ικανό, ενσωματωμένο επεξεργαστή κειμένου WYSIWYG HTML. H πλατφόρμα θα πρέπει να υποστηρίζει δυνατότητα διαλειτουργικότητας με άλλα πληροφοριακά συστήματα. Είναι σημαντικό η προσφερόμενη λύση να παρέχει κατάλληλο API (Application Programming Interface) για την επέκταση του συστήματος και την ανάπτυξη plug-ins. Το σύστημα θα πρέπει να παρέχει web-based user interface και ακολουθούν την τυπική αρχιτεκτονική client-server. Για να διατηρηθεί η απλότητα χρήσης και η ευκολία εγκατάστασης και συντήρησης θα πρέπει να αποφευχθούν λύσεις που απαιτούν εγκατάσταση λογισμικού στη μεριά του client computer. 2.3.4.3 Πλατφόρμα Σύγχρονης Τηλεκπαίδευσης Επιπλέον θα υπάρχει και πλατφόρμα σύγχρονης τηλεκπαίδευσης, διασυνδεδεμένη με την πλατφόρμα ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης και δυνατότητα δημιουργίας Webinars με streaming video, με web conference εφαρμογές και web broadcasting για τη δημιουργία ημερίδων και events στο διαδίκτυο με συνέδρους και συμμετέχοντες από όλο τον κόσμο. Η πλατφόρμα Σύγχρονης Τηλεκπαίδευσης θα πρέπει να διασυνδέεται με την πλατφόρμα Ασύγχρονης Τηλεκπαίδευσης ώστε να υπάρχει ένα ενιαίο περιβάλλον για το χρήστη. Βαρύτητα στην επιλογή δεν θα έχει το πλαίσιο ή η γλώσσα ανάπτυξης του προϊόντος αλλά η υιοθέτηση ανοικτών προτύπων, δομών, πρωτοκόλλων και αρχιτεκτονικών, γεγονός που θα εξασφαλίσει σε μεγάλο βαθμό την μελλοντική υποστήριξη νέων προτύπων, καλύτερη κλιμάκωση και μεγαλύτερη σταθερότητα. Θα εξεταστεί η τεχνολογική ωριμότητα της κάθε προτεινόμενης λύσης. Η διαδικτυακή πλατφόρμα, θα πρέπει να είναι άμεσα προσιτή στον καθένα, όπου αυτός επιθυμεί, και να υποστηρίζει πολλούς ταυτόχρονους χρήστες. Θα πρέπει, επίσης, να είναι φιλική προς το χρήστη, προσαρμόσιμη στις ανάγκες του, και να υιοθετεί τις πιο σύγχρονες εκπαιδευτικές μεθόδους, ενσωματώνοντας τεχνολογία διαδικτύου, προηγμένες μορφές αλληλεπίδρασης, τεχνικές για μάθηση από απόσταση και βοηθήματα βασισμένα στη γνώση. Χρησιμοποιώντας πληροφορίες καταχωρημένες σε ασφαλείς βάσεις δεδομένων, μέσω προηγμένων εργαλείων της. Οι χρήστες του συστήματος πρέπει να διακρίνονται σε τρεις (3) κατηγορίες (Διαχειριστές, Εκπαιδευτές, Εκπαιδευόμενοι). Η αναγνώριση των χρηστών και της κατηγορίας στην οποία ανήκουν θα πραγματοποιείται με τη χρήση συγκεκριμένων ονομάτων χρήσης και κωδικών πρόσβασης, οι οποίοι δίνονται από τους διαχειριστές του συστήματος. ΜΕΡΟΣ Β ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ - ΣΕΛ. 17 ΑΠΟ 48

Η πλατφόρμα σύγχρονης τηλεκπαίδευσης για εκπαίδευση από απόσταση θα πρέπει να αντικαθιστά την αλληλεπίδραση μιας τυπικής εκπαιδευτικής αίθουσας με την προσθήκη ενός συνόλου λειτουργιών υψηλών δυνατοτήτων αλληλεπίδρασης με στόχο την αποτελεσματική εκπαίδευση ομάδων απομακρυσμένων χρηστών. Η αποτελεσματική εκπαίδευση ομάδων θα πρέπει να μπορεί να πραγματοποιηθεί με την συνύπαρξη ήχου, video, δεδομένων και γραφικών σε ένα δομημένο περιβάλλον σύγχρονης εκπαίδευσης μεγάλου αριθμού ταυτόχρονων χρηστών. Η πρόσβαση στην πλατφόρμα και στις εικονικές αίθουσες που δημιουργεί, θα πρέπει να μπορεί να γίνει είτε μέσω του internet, είτε σε εσωτερικά δίκτυα (intranets), είτε από εξωτερικά δίκτυα (extranets). Μοναδική προϋπόθεση θα είναι η ύπαρξη κάποιου φυλλομετρητή (browser). Εν συντομία από την πλατφόρμα θα πρέπει να παρέχονται: Ολοκληρωμένος διαρκής αμφίδρομος ήχος μεταξύ των συμμετεχόντων που βρίσκονται μέσα στην εικονική αίθουσα. Ολοκληρωμένη δυνατότητα video conference. Απαντήσεις σε ερωτήσεις κλειστού τύπου με χρήση εικονιδίων Ναι/Οχι. Λειτουργία ένδειξης ευχαρίστησης ή επιβράβευσης με χρήση εικονιδίων. Συνομιλία μέσω κειμένου. Έρευνες ή ψηφοφορίες. Αλληλεπιδραστικός, ηλεκτρονικός πολυχρηστικός πίνακας εργασίας (electronic whiteboard) με δυνατότητα αποθήκευσης της εργασίας για χρήση εκ των υστέρων. Δυνατότητα χρήσης εργαλείων Δεικτοδότησης. Αλληλεπιδραστικό εργαλείο διαμοιρασμού εφαρμογής. Διενέργεια ερωτηματολογίων για αξιολόγηση ή πιστοποίηση γνώσης. Διαμοιρασμός οθόνης και εφαρμογών. Καταγραφή των συνεδριών. 2.3.4.4 Πλατφόρμα Κοινωνικής Μάθησης (Social Learning) Οι σύγχρονες μέθοδοι υποστήριξης της μάθησης εστιάζουν όλο και περισσότερο σε θέματα συνεργασίας (collaborative learning) και παραμετροποίησης από το χρήστη (selfdirected personalization). Η πλατφόρμα Εξατομικευμένης και Κοινωνικής Μάθησης, πέρα από τα κλασσικά χαρακτηριστικά ενός CMS (Course Management System), θα είναι δομημένη με επίκεντρο τον χρήστη (καθηγητή, μαθητή) λαμβάνοντας δηλαδή υπόψη τα προσωπικά στυλ μάθησης και θα δίνει τη δυνατότητα στον μαθητή να έχει ενεργό ρόλο και τον έλεγχο στη διαδικασία της μάθησης. Αντί να αντιμετωπίζει τις ανάγκες των διαφόρων ομάδων μαθητών με ομοιόμορφο τρόπο, η πλατφόρμα προσαρμόζεται στις επιμέρους ανάγκες του κάθε σπουδαστή και τον εμπλέκει σε σενάρια συνεργατικής μάθησης, υποστηρίζοντας και ενδυναμώνοντάς τον. Η πλατφόρμα θα έχει ρόλο αυτόνομο αλλά και συμπληρωματικό προς τις πλατφόρμες ασύγχρονης και σύγχρονης τηλεκπαίδευσης συνδυάζοντας τις δυνατότητες των τεχνολογιών συνεργατικού διαδικτύου (web 2.0) και κοινωνικών δικτύων (social networks). Συγκεκριμένα θα πρέπει να υποστηρίζεται: άτυπη συνεργατική μάθηση (informal collaborative learning) ΜΕΡΟΣ Β ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ - ΣΕΛ. 18 ΑΠΟ 48

προσαρμογή στις ανάγκες των επιμέρους χρηστών και περιβαλλόντων μάθησης, δυνατότητες κοινωνικής δικτύωσης (social networking) με άλλα μέλη, Πιο συγκεκριμένα θα πρέπει να υποστηρίζονται τουλάχιστον τα κάτωθι:: 1. Δημιουργία προσωπικής σελίδας 2. Προσωπικό Ιστολόγιο (blogs) 3. Δημόσιο micro blogging (τύπου twitter) 4. Δημιουργία ομάδων κοινωνικής δικτύωσης και συνεργασίας (Social Networking Groups) 5. Έξυπνο σύστημα σήμανσης πόρων (tagging), 6. Σελιδοσήμανση ιστοσελίδων (social bookmarking) 7. Ανοιχτή Εγκυκλοπαίδεια (wiki) 2.3.4.5 Ανάλυση Εκπαιδευτικών Αλλαγών Για τον αποτελεσματικότερο σχεδιασμό των προγραμμάτων κατάρτισης αλλά και του εκπαιδευτικού υλικού θα πρέπει ο ανάδοχος να προτείνει και να ακολουθήσει συγκεκριμένη κατάλληλη μεθοδολογία ανάλυσης αναγκών βάση της οποίας αφενός μεν θα συνταχθούν οι εκπαιδευτικού στόχοι όλων των εκπαιδευτικών προγραμμάτων και αφετέρου θα συγκροτηθούν κατάλληλα οι εκπαιδευτικές ομάδες με στόχο την επίτευξη ομοιογένειας και κοινών εκπαιδευτικών στόχων για κάθε πρόγραμμα κατάρτισης. Επιπλέον με τη διαδικασία της ανάλυσης αναγκών θα πρέπει να συλλεχθούν και να ληφθούν υπόψη στο συνολικό σχεδιασμό των συστημάτων χρήσιμες πληροφορίες για τους τελικούς χρήστες των πλατφορμών και του εκπαιδευτικού υλικού. 2.3.4.6 Συνολικός Εκπαιδευτικός Σχεδιασμός (Instructional Design) Για τον εκπαιδευτικό σχεδιασμό θα πρέπει να προταθεί συγκεκριμένη μεθοδολογία και να ακολουθηθούν όλα να ενδεδειγμένα στάδια ώστε να γίνει επιστημονική ολοκληρωμένη προσέγγιση των απαιτήσεων του προγράμματος. Ο Ανάδοχος θα πρέπει να τεκμηριώσει την διδακτική μεθοδολογία που θα ακολουθήσει (σύνδεση με την ανάλυση αναγκών, γραφικός σχεδιασμός, σενάρια ροής/storyboards, στρατηγική αξιολόγησης). Τα μαθήματα της ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης θα είναι οργανωμένα με τη μορφή των Μαθησιακών Αντικειμένων (Learning Objects) και το κάθε ένα θα εξυπηρετεί έναν εκπαιδευτικό στόχο. Κατά την ανάλυση των εκπαιδευτικών αναγκών του εκπαιδευτικού προγράμματος θα καθοριστούν οι εκπαιδευτικοί στόχοι και στην συνέχεια με βάση την σχεδίαση θα αναπτυχθούν οι επιμέρους ενότητες-μαθήματα. Οι ενότητες αυτές θα πρέπει να αναπτυχθούν με τρόπο συμβατό με το πρότυπο SCORM. Ο βαθμός χρηστικότητας και διάχυσης (dissemination) του περιεχομένου θα μπορούσε να αυξηθεί σημαντικά με την προσθήκη προηγμένων εφαρμογών τηλεκπαίδευσης με τη μορφή: 1. Εκπαιδευτικά προγράμματα ανοιχτής μάθησης Εκπαιδευτικά προγράμματα ανοιχτής μάθησης (open learning) με διαδραστικό πολυμεσικό περιεχόμενο για πρόσβαση μεγάλου αριθμού χρηστών (πολιτών, φοιτητών, μαθητών) ελεύθερα, χωρίς την υποχρέωση συμμετοχής σε συγκεκριμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα αλλά και χωρίς εκπαιδευτική υποστήριξη. Τα προγράμματα αυτά εξυπηρετούν στόχους κυρίως απόκτησης βασικών γνώσεων αλλά και διάδοσης του πολιτιστικού θησαυρού της κληρονομιάς των Βλάχων (Dissemination): ΜΕΡΟΣ Β ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ - ΣΕΛ. 19 ΑΠΟ 48

1. Εισαγωγή στη χρήση εφαρμογών διαχείρισης γνώσης και τεχνικών αναζήτησης της βιβλιοθήκης (Digital Information Literacy), με σκοπό τη μεγιστοποίηση της αξιοποίησης του περιεχομένου του Ιδρύματος, σε 3 μαθησιακά αντικείμενα 2. Εκπαιδευτικό πρόγραμμα με ενδεικτικό τίτλο Η πολιτιστική κληρονομιά των βλάχων μέσα από τα τεκμήρια του Ιδρύματος Εγνατία Ηπείρου, σε 5 μαθησιακά αντικείμενα Οι τελικοί τίτλοι όλων των εκπαιδευτικών προγραμμάτων του έργου θα καθοριστούν μετά από πρόταση του αναδόχου και με τη σύμφωνη γνώμη του φορέα. 2. Εκπαιδευτικά προγράμματα Μικτής Μάθησης (Blended Learning) Η εφαρμογή των προγραμμάτων Μικτής Μάθησης (Blended Learning) αφορά στην ανάμειξη των μεθόδων εκπαίδευσης με σκοπό την επίτευξη ηψηλότερων μαθησιακών στόχων. Πιο συγκεκριμένα τα προγράμματα αυτά μπορούν να συνδυάζουν την παραδοσιακή δια ζώσης εκπαίδευση, με την ασύγχρονη, σύγχρονη ή και μέσα από τις κοινότητες μάθησης (web 2.0 εφαρμογές). Τα προγράμματα αυτά είναι πιο σύνθετα στη δημιουργία του αλλά είναι και πιο ενδιαφέροντα στον εκπαιδευόμενο γιατί του παρέχεται η δυνατότητα : να έχει την καθοδήγηση του εκπαιδευτή και την ομαδοσυνεργατική δυναμική της τάξης και ταυτόχρονα, να εκπαιδεύεται ευέλικτα με βάση το δικό του ελεύθερο χρόνο και να ακολουθεί το δικό του ρυθμό μάθησης (Pace of Learning), να έχει την δική του προσέγγιση στο εκπαιδευτικό υλικό ανάλογα με το στυλ μάθησης (Learning Styles) Τα προγράμματα αυτά θα εξυπηρετούν στόχους απόκτησης γνώσεων αλλά και δεξιοτήτων σε ομάδα στόχο που θα μπορεί να αξιοποιεί τις εφαρμογές και το υλικό για να ερευνά, να εκπαιδεύει και να ενημερώνει άλλους εκπαιδευόμενου. Προγράμματα: 1. «Digital Information Literacy Advanced» : Διαδικασίες της βιβλιογραφικής έρευνας στην ηλεκτρονική βιβλιοθήκη και χρήση εφαρμογών διαχείρισης γνώσης και τεχνικών αναζήτησης της βιβλιοθήκης, με σκοπό τη μεγιστοποίηση της αξιοποίησης και τη διάδοση του περιεχομένου του Ιδρύματος, πρόγραμμα 10 ωρών με 3 ώρες δια ζώσης και 7 εξ αποστάσεως των εφαρμογών τηλεκπαίδευσης και χρήση διαδραστικού πολυμεσικού περιεχομένου ( 6 μαθησιακά αντικείμενα) ομάδα στόχο ερευνητές, εκπαιδευτικούς, φοιτητές. 2. Πρότυπο εκπαιδευτικό πρόγραμμα Μικτής Μάθησης με ενδεικτικό τίτλο «Αναζητώντας τις πηγές : Η πολιτιστική κληρονομιά των βλάχων μέσα από τα τεκμήρια του Ιδρύματος ΕΓΝΑΤΙΑ ΗΠΕΙΡΟΥ», πρόγραμμα 15 ωρών με 3 ώρες δια ζώσης και 12 εξ αποστάσεως με ομάδα στόχο ερευνητές, εκπαιδευτικούς, φοιτητές με χρήση διαδραστικού πολυμεσικού περιεχομένου ( 8 μαθησιακά αντικείμενα) και υποστήριξη μέσα από κοινότητες μάθησης με τεχνολογίες Web 2.0 (forum, wikis, blogs, podcasts κα) Οι τελικοί τίτλοι όλων των εκπαιδευτικών προγραμμάτων του έργου θα καθοριστούν μετά από πρόταση του αναδόχου και με τη σύμφωνη γνώμη του φορέα. Τα θέματα θα αντληθούν και θα υποστηριχθούν από το υλικό του Ιδρύματος. Με αυτόν τον τρόπο το ευρύτατο εκπαιδευτικό περιεχόμενο της συλλογής του Ιδρύματος θα αποτελέσει την αφορμή για τη γνωριμία των χρηστών με την πλούσια εκπαιδευτική θεωρία και πράξη της χώρας μας, όπως αυτή αποτυπώνεται στα ίδια τα τεκμήρια του Ιδρύματος. Στην τεχνική του προσφορά ο ανάδοχος θα πρέπει να περιγράφει αναλυτικά τη μεθοδολογία που θα ακολουθηθεί. ΜΕΡΟΣ Β ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ - ΣΕΛ. 20 ΑΠΟ 48

2.3.4.7 Ανάπτυξη Εκπαιδευτικού Υλικού Τηλεκπαίδευσης (Μαθησιακά Αντικείμενα SCORM) Το Διαδραστικό περιεχόμενο ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης θα παραχθεί με τη μορφή Μαθησιακών Αντικειμένων (learning objects), που θα ενσωματώνουν βιντεοδιαλέξεις και διαδραστικό εκπαιδευτικό υλικό που θα βασίζεται στο ψηφιοποιημένο υλικό που θα παραχθεί. Το υλικό του κάθε μαθησιακού αντικειμένου θα πρέπει να είναι έτσι σχεδιασμένο ώστε η μέση διάρκεια ενασχόλησης του εκπαιδευόμενου με το μαθησιακό αντικείμενο να είναι 30-45. H συγκρότηση του εκπαιδευτικού υλικού θα πρέπει γίνεται με τη μορφή των Μαθησιακών Αντικειμένων (Learning Objects) και θα συμμορφώνεται με τα διεθνή πρότυπα που αφορούν στη διαλειτουργικότητα Πληροφοριακών Συστημάτων Διαχείρισης της Εκπαίδευσης και του Εκπαιδευτικού Περιεχομένου. Όπως το Content Packaging και Communication θα συμμορφώνεται με τα πρότυπα AICC: CMI guidelines and recommendations (course structure file) και ADL: Sharable Content Object Model (SCORM 1.2 και μεταγενέστερα). Η δομή κάθε μαθησιακού αντικειμένου, θα πρέπει να αποτελείται κατά περίπτωση και ανάλογα με το σενάριο (storyboard) από τα παρακάτω βασικά δομικά συστατικά: 1. Περιεχόμενα Εισαγωγικές Παρατηρήσεις 2. Σκοπός και Προσδοκώμενα Αποτελέσματα 3. Έννοιες Κλειδιά - λεξιλόγιο 4. Περιεχόμενο Διδακτικής Ενότητας (Θεωρία, διαλέξεις, υλικό αναφοράς) 5. Επίδειξη με αφήγηση και video με επίδειξη διαδικασιών 6. Δραστηριότητες (Μελέτες περίπτωσης, ασκήσεις αυτοαξιολόγησης) 7. Άσκηση με ή χωρίς υποβοήθηση 8. Αξιολόγηση (τεστ αξιολόγησης) 9. Σύνοψη και Βιβλιογραφία Η ανάπτυξη του εκπαιδευτικού υλικού θα γίνει με βάση το παραδοτέο του εκπαιδευτικού σχεδιασμού, κατόπιν έγκρισής του φορέα. Η δημιουργία των storyboards και η τελική ανάπτυξη του υλικού θα γίνεται με ευθύνη των επιστημονικά υπευθύνων του αναδόχου. Απαιτείται τα μαθησιακά αντικείμενα διαδραστικών παρουσιάσεων και εξομοιώσεων να είναι συμβατά με το πρότυπο SCORM και να επικοινωνούν στο σύστημα διαχείρισης γνώσης στοιχεία χρήσης και επίδοσης (π.χ., ταυτότητα εκπαιδευόμενου, status μαθήματος, μέγιστη και ελάχιστη δυνατή επίδοση, επίδοση εκπαιδευόμενου, χρόνος χρήσης κ.λπ). 2.3.4.8 Υλοποίηση και Αξιολόγηση Εκπαίδευσης Εκπαιδευτών και Χρηστών Αναγκαία επίσης κρίνεται η εκπαίδευση των εκπαιδευτών και διαχειριστών Μικτής και Ηλεκτρονικής Μάθησης (Blended Learning/ e-learning) σε πρόγραμμα δια ζώσης εκπαίδευσης με τίτλο Πρόγραμμα Εκπαίδευσης Εκπαιδευτών και Διαχειριστών Ηλεκτρονικής Μάθησης που θα αξιοποιήσουν τις υποδομές της τηλεκπαίδευσης με στόχο τη διενέργεια των εκπαιδευτικών προγραμμάτων του ιδρύματος τόσο στο πλαίσιο του παρόντος έργου όσο και για μελλοντικά προγράμματα. Οι εκπαιδευόμενοι θα επιλεγούν από το φορέα με σκοπό να αποκτήσουν δεξιότητες εκπαιδευτών ηλεκτρονικής μάθησης και θα μετέχουν σε μια ομάδα 3-10 άτομα 21 ώρες εκπαίδευσης. ΜΕΡΟΣ Β ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ - ΣΕΛ. 21 ΑΠΟ 48