Διακήρυξη Διαγωνισμού $ /2012 για το Έργο ΠΡΟΒΟΛΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΩΝ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ ΤΗΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ ΑΘΗΝΩΝ ΣΤΟΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΙΣΤΟ Αναθέτουσα Αρχή: ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΡΕΥΝΩΝ - ΕΙΔΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΚΟΝΔΥΛΙΩΝ ΕΡΕΥΝΑΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ ΑΘΗΝΩΝ Προϋπολογισμός: 1.082.479,67(χωρίς ΦΠΑ) Διάρκεια: 17 μήνες Διαδικασία Ανάθεσης: Ανοικτός με κριτήριο την οικονομικά συμφερότερη προσφορά Ημερομηνία διενέργειας διαγωνισμού: $HH/MM/EE Κωδικός ΟΠΣ: 296159
Πίνακας Περιεχομένων Συνοπτικά στοιχεία Έργου... 5 ΜΕΡΟΣ Α: ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΚΑΙ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΕΡΓΟΥ... 6 Συντομογραφίες... 6 Α1. Περιβάλλον του Έργου... 7 Α1.1 Εμπλεκόμενοι στην υλοποίηση του αντικειμένου του Έργου...7 Α1.1.1 Συνοπτική παρουσίαση Φορέα Λειτουργίας: Ακαδημία Αθηνών...7 Α1.1.2 Συνοπτική παρουσίαση Φορέα Υλοποίησης: Επιτροπή Ερευνών - Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων Έρευνας Ακαδημίας Αθηνών...7 Α1.1.3 Άλλοι Φορείς που εμπλέκονται στην επιτυχή έκβαση του Έργου...8 Α1.1.4 Όργανα και Επιτροπές (Διακυβέρνηση του Έργου)...9 Α1.2 Υφιστάμενη κατάσταση (σε σχέση με τις απαιτήσεις του Έργου)...10 Α1.2.1 Συνοπτική περιγραφή των υπηρεσιών και της λειτουργίας του Φορέα Λειτουργίας 10 Α1.2.2 Οργανωτική Δομή και Στελέχωση του Φορέα...10 Α1.2.3 Περιγραφή των κύριων επιχειρησιακών διαδικασιών...10 Α1.2.4 Ανάλυση υποδομών Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών...11 Α2. Αντικείμενο, στόχοι και κρίσιμοι παράγοντες επιτυχίας του Έργου...12 Α2.1 Αντικείμενο του Έργου...12 Α2.2 Σκοπιμότητα και αναμενόμενα οφέλη...17 Α2.3 Στόχοι και Έκταση του Έργου...17 Α2.4 Κρίσιμοι παράγοντες επιτυχίας του Έργου...18 Α3. Λειτουργικές και Τεχνικές προδιαγραφές Έργου...19 Α3.1 Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες...19 Α3.2 Απαιτήσεις Αρχιτεκτονικής Συστήματος...23 Α3.3 Τεχνολογίες και σχέδιο υλοποίησης Έργου...24 Α3.3.1 Τεχνολογίες virtual machines...24 Α3.3.2 RDBMS ή native XML βάσεις;...24 Α3.3.3 Τεχνικές προδιαγραφές ψηφιοποίησης υλικού...24 Α3.4 Προδιαγραφές Λειτουργικών Ενοτήτων (Υποσυστημάτων, Εφαρμογών)...31 Α3.4.1 Λειτουργική Ενότητα 1 «Διαλεκτικό υλικό που περιέχεται στους τυπωμένους τόμους του Ιστορικού Λεξικού της Νέας Ελληνικής της Ακαδημίας Αθηνών»...31 Α3.4.2 Λειτουργική Ενότητα 2 «Αρχείο Χειρογράφων»...37 Α3.4.3 Λειτουργική Ενότητα 3 «Κινηματογραφικό Αρχείο»...38 Α3.4.4 Λειτουργική Ενότητα 4 «Μουσικά Όργανα»...40 Α3.4.5 Λειτουργική Ενότητα 5 «Μουσείο του Άρτου στην Αμφίκλεια Φθιώτιδας»...41 Α3.4.6 Λειτουργική Ενότητα 6 «Μουσείο των Ακριτών της Ευρώπης στην Παλαιοχώρα Χανίων» 43 Σελίδα 2 από 147
Α3.4.7 Λειτουργική Ενότητα 7 «Έκθεση Ελαίας Εγκώμιον»...44 Α3.4.8 Λειτουργική Ενότητα 8 «Μόνιμη Μουσειακή Συλλογή του Κέντρου Λαογραφίας» 46 Α3.4.9 Λειτουργική Ενότητα 9 «Μουσείο «Παντελής Κοντομίχης» του Καβέλλου Λευκάδας» 48 Α3.4.10 Λειτουργική Ενότητα 10 «Προσωπογραφικό και τοπωνυμικό αρχείο (15ος-19ος αι.)» 49 Α3.4.11 Λειτουργική Ενότητα 11 «Περίγραμμα της Ιστορίας του Μεταβυζαντινού Δικαίου» 51 Α3.4.12 Λειτουργική Ενότητα 12 «Νομικές Πηγές της Μεταβυζαντινής Περιόδου»...54 Α3.4.13 Λειτουργική Ενότητα 13 «Ψηφιοποίηση αρχείων ελληνικής επανάστασης»...57 Α3.4.14 Λειτουργική Ενότητα 14 «Επτανησιακή προσωπογραφία 19ος- 20ός αι.»...59 Α3.4.15 Λειτουργική Ενότητα 15 «Χρονολόγιο γεγονότων Β Παγκόσμιου πολέμου»...64 Α3.4.16 Λειτουργική Ενότητα 16 «Η Γεωγραφία της εγκατάστασης των προσφύγων στην Ελλάδα (1926)»...66 Α3.4.17 Λειτουργική Ενότητα 17 «Οικιστικός και Χωροταξικός Χάρτης της Ελλάδος. Έκδοσις του Υφυπουργείου Ανοικοδομήσεως»...68 Α3.4.18 Λειτουργική Ενότητα 18 «Ιστορική βιβλιογραφία του Νεωτέρου Ελληνισμού»...69 Α3.4.19 Λειτουργική Ενότητα 19 «Έντυπα Ραγκαβή»...70 Α3.4.20 Λειτουργική Ενότητα 20 «Έκδοση ημερολογίου James Skene (c. 1840)»...71 Α3.4.21 Λειτουργική Ενότητα 21 «Ελληνική βιβλιοθήκη»...73 Α3.4.22 Λειτουργική Ενότητα 22 «Βιβλιοθήκη Α.Μανούση»...74 Α3.4.23 Λειτουργική Ενότητα 23 «Corpus Fontium Historiae Byzantinae-Series Atheniensis76 Α3.4.24 Λειτουργική Ενότητα 24 «Corpus Philosophorum Medii Aevi-Philosophi Byzantini» 77 Α3.4.25 Λειτουργική Ενότητα 25 «Corpus Philosophorum Medii Aevi-Commentaria in Aristotelem Byzantina»...78 Α3.4.26 Λειτουργική Ενότητα 26 «Πονήματα. Συμβολές στην έρευνα της Ελληνικής και Λατινικής Γραμματείας»...79 Α3.4.27 Λειτουργική Ενότητα 27 «Plutarchi Moralia»...80 Α3.4.28 Λειτουργική Ενότητα 28 «Παλαίτυπα»...82 Α3.4.29 Λειτουργική Ενότητα 29 «Περιοδικό «Φιλοσοφία»...83 Α3.4.30 Λειτουργική Ενότητα 30 «Λεξικό Προσωκρατικής Φιλοσοφίας»...85 Α3.4.31 Λειτουργική Ενότητα 31 «Εκδοθέντα σε τόμους Προγράμματα του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Φιλοσοφίας»...86 Α3.4.32 Λειτουργική Ενότητα 32 «Πρακτικά του Α Διεθνούς Συνεδρίου Φιλοσοφίας του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Φιλοσοφίας της Ακαδημίας Αθηνών»...87 Α3.4.33 Λειτουργική Ενότητα 33 «Σπάνιες ή/και δυσεύρετες εκδόσεις και επανεκδόσεις του Κέντρου Ελληνικής Φιλοσοφίας» 33...88 Α3.4.34 Λειτουργική Ενότητα 34 «Μηνιαία Σεμινάρια του Κέντρου Φιλοσοφίας»...89 Α3.4.35 Λειτουργική Ενότητα 35 «Βιβλιογραφία της Προϊστορικής Ελλάδος»...90 Α3.4.36 Λειτουργική Ενότητα 36 «Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών»...91 Α3.4.37 Λειτουργική Ενότητα 37 «Ευρετήριο Βυζαντινών Τοιχογραφιών Ελλάδος»...92 Α3.4.38 Λειτουργική Ενότητα 38 «Αρχείο Σχεδίων τοιχογραφιών Αγίου Όρους Ακαδημαϊκού Παύλου Μ.Μυλωνά»...95 Α3.4.39 Λειτουργική Ενότητα 39 «Βιβλιογραφία για τη βυζαντινή και μεταβυζαντινή αρχαιολογία και τέχνη. Η ελληνική συμβολή.»...97 Α3.4.40 Λειτουργική Ενότητα 40 «Κατάλογος σφραγίδων αξιωματούχων του βυζαντινού θέματος Ελλάδος»...103 Α3.4.41 Λειτουργική Ενότητα 41 «Ελληνική Ορολογία Ολυμπιακών Αθλημάτων»...105 Α3.4.42 Λειτουργική Ενότητα 42 «Επιστημονική Ορολογία»...106 Α3.4.43 Λειτουργική Ενότητα 43 «Αθησαύριστοι/ Ξενόγλωσσοι Νεολογισμοί»...107 Α3.5 Προδιαγραφές Οριζόντιων Λειτουργιών...109 Α3.5.1 Υπηρεσίες σημασιολογικής πρόσβασης στο περιεχόμενο...109 Α3.5.2 Υπηρεσίες δυναμικής παρουσίασης περιεχομένου...110 Σελίδα 3 από 147
Α3.5.3 Υπηρεσίες ανάπτυξης αίσθησης παρουσίας των χρηστών...112 Α3.5.4 Υπηρεσίες ηλεκτρονικού αναγνωστηρίου και εκπαίδευσης...113 Α3.6 Λειτουργικά Χαρακτηριστικά Εξοπλισμού...114 Α3.7 Διαλειτουργικότητα...116 Α3.8 Πολυκαναλική προσέγγιση...116 Α3.9 Ανοιχτά δεδομένα...117 Α3.10 Απαιτήσεις Ασφάλειας...118 Α3.11 Απαιτήσεις Ευχρηστίας Συστήματος...118 Α3.12 Απαιτήσεις Προσβασιμότητας...119 Α3.13 Χρονοδιάγραμμα και Φάσεις Έργου...119 Α3.14 Πίνακας Παραδοτέων...140 Α3.15 Σημαντικά Ορόσημα υλοποίησης Έργου...141 Α4. Ελάχιστες προδιαγραφές Υπηρεσιών...142 Α4.1 Υπηρεσίες Εκπαίδευσης...142 Α4.2 Υπηρεσίες Ευαισθητοποίησης...143 Α4.3 Υπηρεσίες Πιλοτικής και Δοκιμαστικής Παραγωγικής Λειτουργίας...143 Α4.4 Υπηρεσίες Εγγύησης «Καλής Λειτουργίας»...144 Α5. Μεθοδολογία Διοίκησης και Υλοποίησης Έργου...145 Α5.1 Μέθοδοι και Τεχνικές Υλοποίησης και Υποστήριξης...145 Α5.2 Σχήμα (Οργάνωση) Διοίκησης και υλοποίησης του αντικειμένου του Έργου.145 Α5.3 Ειδικές προβλέψεις (ρυθμίσεις) για τη διασφάλιση της Ποιότητας των υπηρεσιών του συγκεκριμένου έργου...146 Α5.4 Ειδικές προβλέψεις για τη Διαχείριση Κινδύνων Υλοποίησης...146 Α5.5 Σενάρια χρήσης και Ελέγχου - Διαδικασία παραλαβής λειτουργικότητας συστημάτων και Έργου...146 Σελίδα 4 από 147
Συνοπτικά στοιχεία Έργου Βασικός στόχος του έργου είναι η χρήση των σύγχρονων τεχνολογιών του Παγκοσμίου Ιστού για την ενοποιημένη θεματική παρουσίαση ετερογενούς πληροφοριακού υλικού και τεκμηρίων της Ακαδημίας Αθηνών από 43 διαφορετικές συλλογές (μεταξύ άλλων: χάρτες, τοπωνύμια, προσωπογραφίες, λαογραφικό υλικό, υλικό νεοελληνικών όρων και διαλέκτων, ευρετήριο βυζαντινών και μεταβυζαντινών τοιχογραφιών, βιβλιογραφίες, περιοδικές και άλλες εκδόσεις), συνολικού όγκου της τάξης των 500.000 σελίδων. Το σύστημα που θα δημιουργηθεί θα μπορεί εύκολα να εμπλουτίζεται διαρκώς με νέο επιπλέον υλικό που παράγεται καθημερινά από τα Ερευνητικά Κέντρα της Ακαδημίας Αθηνών. Πιο συγκεκριμένα, στο πλαίσιο του προτεινόμενου έργου θα ολοκληρωθεί η ανάπτυξη ενός εξελιγμένου διαδραστικού διαδικτυακού τόπου που θα στηρίζεται σε νέα δυναμικά και πολυδιάστατα τεχνολογικά μέσα και ειδικότερα στις σύγχρονες τεχνολογίες Πλούσιων Εφαρμογών Διαδικτύου (Rich Internet Applications), και Σημασιολογικού Ιστού (Semantic Web), για την ανάπτυξη ολοκληρωμένης πλατφόρμας παρουσίασης και ανάλυσης στον Παγκόσμιο Ιστό. Τα μέσα αυτά θα δίνουν τη δυνατότητα στο χρήστη να μελετήσει, να αναζητήσει και να ανακαλύψει νέες πτυχές που προβάλλουν τον ελληνικό και ευρωπαϊκό πολιτισμό. Οι κατηγορίες υπηρεσιών που θα παρέχονται θα είναι οι ακόλουθες: - Υπηρεσίες σημασιολογικής πρόσβασης στο περιεχόμενο, - Υπηρεσίες δυναμικής παρουσίασης περιεχομένου, - Υπηρεσίες ανάπτυξης αίσθησης παρουσίας των χρηστών, - Υπηρεσίες ηλεκτρονικού αναγνωστηρίου και εκπαίδευσης. Το περιεχόμενο που θα διαμοιράζεται στον Παγκόσμιο Ιστό μέσω του προτεινόμενου έργου θα συνδυάζεται και με άλλες πηγές σχετικής πληροφορίας δημοσιευμένης στον Παγκόσμιο Ιστό από επιλεγμένους ιστοτόπους. Επιπλέον, θα ενισχυθεί σημαντικά η δυνατότητα διαλειτουργικότητας με άλλους αντίστοιχους ιστοτόπους δημοσίευσης πολιτιστικού περιεχομένου, τόσο σε εθνικό όσο και σε Ευρωπαϊκό επίπεδο (Europeana, Αρχαιολογικό Κτηματολόγιο κλπ). Σελίδα 5 από 147
ΜΕΡΟΣ Α: ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΚΑΙ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΕΡΓΟΥ Συντομογραφίες o ΑΑ Αναθέτουσα Αρχή o ΕΔΕΤ Εθνικό Δίκτυο Έρευνας και Τεχνολογίας o ΕΕ Ευρωπαϊκή Ένωση o ΕΛ/ΛΑΚ Ελεύθερο Λογισμικό / Λογισμικό Ανοικτού Κώδικα o ΕΠ Επιχειρησιακό Πρόγραμμα o ΕΣΠΑ Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς o ΙΛΝΕ Ιστορικόν Λεξικόν της Νέας Ελληνικής, της τε κοινώς ομιλουμένης και των ιδιωμάτων o ΚΕΝΔΙ Κέντρο Ερεύνης των Νεοελληνικών Διαλέκτων και Ιδιωμάτων o ΚΕΕΛ Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας o ΚΕΜΝΕΚέντρον Ερεύνης του Μεσαιωνικού και Νέου Ελληνισμού o ΚΕΙΕΔ Κέντρον Ερεύνης της Ιστορίας του Ελληνικού Δικαίου o ΚΕΙΝΕ Κέντρον Ερεύνης της Ιστορίας του Νεωτέρου Ελληνισμού o ΚΕΕΛΓ Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής και Λατινικής Γραμματείας o ΚΕΕΦ Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής Φιλοσοφίας o ΚΕΕΟΝ Κέντρον Ερεύνης Επιστημονικών Όρων και Νεολογισμών o ΚΕΑ Κέντρον Ερεύνης της Αρχαιότητος o ΚΕΕΚ Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής Κοινωνίας o ΚΕΒΜΤ Κέντρο Έρευνας της Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής Τέχνης o ΥΠΠΟΤ Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού o ΨΣ Ψηφιακή Σύγκλιση o GIS Γεωγραφικό Σύστημα Πληροφοριών o IAAS Infrastructure as a Service o ISO International Organization for Standardization o JSP JavaServer Pages o OWL Web Ontology Language o RDBMS Relational Database Management System o RDF Resource Description Framework o RIA Rich Internet Applications o SOAP Simple Object Access Protocol o UDDI Universal Description, Discovery and Integration o W3C World Wide Web Consortium o WAI Web Accessibility Initiative o WS Web Services o WSDL Web Services Description Language o XML Extensible Markup Language Σελίδα 6 από 147
Α1. Περιβάλλον του Έργου Α1.1 Εμπλεκόμενοι στην υλοποίηση του αντικειμένου του Έργου Α1.1.1 Συνοπτική παρουσίαση Φορέα Λειτουργίας: Ακαδημία Αθηνών Η Ακαδημία Αθηνών είναι Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου και εποπτεύεται από το Υπουργείο Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων. Η λειτουργία της διέπεται από τον Ιδρυτικό της Νόμο 4398/1929, με τον οποίο κυρώθηκε η από 18 Μαρτίου 1926 Συντακτική Απόφαση περί Οργανισμού της Ακαδημίας Αθηνών. Σύμφωνα με τον Οργανισμό της, η Ακαδημία Αθηνών συγκροτείται από τρεις Τάξεις: Θετικών Επιστημών, Γραμμάτων και Καλών Τεχνών, Ηθικών και Πολιτικών Επιστημών. Κύριος σκοπός της Ακαδημίας Αθηνών είναι η καλλιέργεια και η προαγωγή των Επιστημών, των Γραμμάτων και των Καλών Τεχνών και η επιστημονική έρευνα και μελέτη. Για την επίτευξη του σκοπού αυτού, η Ακαδημία ενισχύει την επιστημονική έρευνα, συμμετέχει σε διεθνείς επιστημονικούς οργανισμούς, χορηγεί υποτροφίες, πραγματοποιεί εκδόσεις, απονέμει βραβεία και τιμητικές διακρίσεις. Σήμερα στην Ακαδημία Αθηνών λειτουργούν 14 Ερευνητικά Κέντρα και 10 Γραφεία Ερευνών με εξειδικευμένες βιβλιοθήκες, καθώς και κεντρική Βιβλιοθήκη υπό την επωνυμία "Βιβλιοθήκη Iωάννης Συκουτρής". Στόχος της Πράξης, μέρος της οποίας αποτελεί το προκηρυσσόμενο έργο, είναι, όπως αναφέρεται και στον τίτλο αυτής, η Προβολή του Έργου των παραπάνω Ερευνητικών Κέντρων της Ακαδημίας Αθηνών στον Παγκόσμιο Ιστό. Διεύθυνση: Πανεπιστημίου 28, 10679 Αθήνα Τηλ.: 210-3664700 Fax: 210-3634806 E-mail: info@academyofathens.gr Α1.1.2 Συνοπτική παρουσίαση Φορέα Υλοποίησης: Επιτροπή Ερευνών - Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων Έρευνας Ακαδημίας Αθηνών Με το άρθρο 8 παρ. 2 του Ν. 1771/88 επεξετάθησαν οι διατάξεις του Π.Δ. 432/81, που αναφέρεται στη σύσταση ειδικών λογαριασμών αξιοποιήσεως κονδυλίων για την εκτέλεση ερευνητικών έργων στα ΑΕΙ, και στην Ακαδημία Αθηνών. Η Επιτροπή Ερευνών αναλαμβάνει την αξιοποίηση του Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Έρευνας, οι πόροι του οποίου προέρχονται από διάφορες πηγές, για τη διευκόλυνση της ερευνητικής δραστηριότητας της Ακαδημίας Αθηνών. Σε εφαρμογή του Ν. 1771/88 και του Π.Δ. 432/81 η Σύγκλητος της Ακαδημίας Αθηνών κατά τη Συνεδρία της 10ης Μαΐου 1988 αποφάσισε τη σύσταση Επιτροπής Ερευνών και όρισε τα μέλη της. Η Επιτροπή έχει τις ακόλουθες Σελίδα 7 από 147
αρμοδιότητες: Ι) Καθορίζει τις διαδικασίες αξιολογήσεως, επιλογής, χρηματοδοτήσεως, πληρωμής των δαπανών και παραλαβής των αποτελεσμάτων των ερευνητικών έργων. ΙΙ) Αξιολογεί, επιλέγει και εγκρίνει, σύμφωνα με τις παραπάνω διαδικασίες, προτάσεις για χρηματοδότηση ερευνητικών έργων από το Λογαριασμό. ΙΙΙ) Καταρτίζει ετήσιο επιστημονικό και οικονομικό απολογισμό κινήσεως του Λογαριασμού και παρέχει κάθε αναγκαία ενημέρωση στον Πρόεδρο και τη Σύγκλητο της Ακαδημίας Αθηνών, τα Υπουργεία Εθνικής Οικονομίας, Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, με εκθέσεις ή ειδικές εκδόσεις. ΙV) Aναθέτει μελέτες με αμοιβή για εξυπηρέτηση των σκοπών της στο προσωπικό της Ακαδημίας Αθηνών ή σε τρίτους. V) Αποδέχεται τις κάθε είδους επιχορηγήσεις, δωρεές και εισφορές τρίτων στο Λογαριασμό και καθορίζει του ειδικότερους όρους αποδοχής και διαθέσεώς τους. VI) Αναζητεί πηγές χρηματοδοτήσεως του Λογαριασμού και ενεργεί κάθε πράξη που είναι απαραίτητη για την εξασφάλιση χρηματικών πόρων, αποφασίζει για τη σύναψη δανείων και εξουσιοδοτεί τα πρόσωπα που θα υπογράφουν τα σχετικά δανειστικά συμβόλαια. Διεύθυνση: Σόλωνος 84, 4ος όροφος, Αθήνα 10680 Τηλέφωνο: +30 210 3664702 Fax: +30 210 3664727 E-mail: elke@academyofathens.gr Πληροφορίες: Σοφία Κωνσταντινίδη, Υπεύθυνη Διαγωνισμών (τηλ.: +30 210 3664702) Α1.1.3 Άλλοι Φορείς που εμπλέκονται στην επιτυχή έκβαση του Έργου Στο πλαίσιο της κατεύθυνσης της Ειδικής Γραμματείας Ψηφιακού Σχεδιασμού να ενοποιηθούν οι εξυπηρετητές των φορέων του ελληνικού δημοσίου (server/storage consolidation), η Ακαδημία Αθηνών απευθύνθηκε στο Εθνικό Δίκτυο Έρευνας και Τεχνολογίας (ΕΔΕΤ), το οποίο και ανέλαβε να φιλοξενήσει σε δικές του εικονικές μηχανές (virtual machines) τα συστήματα που θα παραχθούν από το παρόν έργο, να παράσχει τον απαιτούμενο αποθηκευτικό χώρο και υπηρεσίες Infrastructure as a Service (IAAS) και συναφείς υπηρεσίες. Πληροφορίες σχετικές με το ΕΔΕΤ και τους όρους χρήσης των υπηρεσιών που παρέχει περιλαμβάνονται στον ιστότοπο του ΕΔΕΤ http://www.grnet.gr/. Κατά τα λοιπά, η ολοκληρωμένη και επιτυχής υλοποίηση του Έργου δεν επηρεάζεται από την εμπλοκή άλλων φορέων. Σημειώνεται εδώ ότι, προκειμένου να μεγιστοποιηθεί η αποδοτικότητα της λειτουργίας του έργου, με την εξασφάλιση της μέγιστης δυνατής διαλειτουργικότητας, θα επιδιωχθεί, ήδη κατά τη φάση του σχεδιασμού του, συνεννόηση με φορείς/ υπηρεσίες όπως το υπό κατασκευή Αρχαιολογικό Κτηματολόγιο του ΥΠΠΟΤ και η Europeana. Οι διαγωνιζόμενοι καλούνται να προτείνουν και άλλους φορείς και δίκτυα με τα οποία θεωρούν ότι θα είχε νόημα να επιδιωχθεί συνεννόηση κατά τη φάση του σχεδιασμού και της υλοποίησης των Σελίδα 8 από 147
συστημάτων του έργου. Βεβαίως, οποιαδήποτε απόφαση σχετικά με αυτά τα ζητήματα θα ληφθεί από την ΑΑ και θα υλοποιηθεί με την υποστήριξη του Αναδόχου. Α1.1.4 Όργανα και Επιτροπές (Διακυβέρνηση του Έργου) Για την ορθή υλοποίηση και παραλαβή της Πράξης Προβολή του έργου των ερευνητικών κέντρων της Ακαδημίας Αθηνών στον Παγκόσμιο Ιστό, μέρος της οποίας αποτελεί το προκηρυσσόμενο έργο, η Αναθέτουσα Αρχή έχει ορίσει τις ακόλουθες Επιτροπές: 1. Επιτροπή αναθέσεων και διενέργειας διαγωνισμών 2. Επιτροπή Εκδίκασης Ενστάσεων 3. Επιτροπές παρακολούθησης της εκτέλεσης της Πράξης 3.1 Επιτροπή Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης 3.2 Επιτροπή Ιστορίας 3.3 Επιτροπή Κλασσικών και Γλωσσικών Σπουδών 3.4 Επιτροπή Κοινωνικών Επιστημών 3.5 Επιτροπή για την προμήθεια του εξοπλισμού 4. Επιτροπή μερικής παραλαβής της Πράξης 5. Επιτροπή οριστικής παραλαβής της Πράξης Επίσης, στο προκηρυσσόμενο έργο εμπλέκονται και οι διαχειριστές του συστήματος από πλευράς Φορέα Λειτουργίας (Ακαδημίας Αθηνών). Τέλος, η Αναθέτουσα Αρχή υποστηρίζεται από Σύμβουλο Διαχείρισης για την εκτέλεση της Πράξης και των επιμέρους συμβάσεων που συνάπτονται για την υλοποίησή της. Σελίδα 9 από 147
Α1.2 Υφιστάμενη κατάσταση (σε σχέση με τις απαιτήσεις του Έργου) Α1.2.1 Συνοπτική περιγραφή των υπηρεσιών και της λειτουργίας του Φορέα Λειτουργίας Στη λειτουργία της Πράξης, μέρος της οποίας αποτελεί το προκηρυσσόμενο έργο, εμπλέκονται 11 διαφορετικά Ερευνητικά Κέντρα της Ακαδημίας Αθηνών, και συγκεκριμένα: 1. Κέντρο Ερεύνης των Νεοελληνικών Διαλέκτων και Ιδιωμάτων 2. Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας 3. Κέντρον Ερεύνης του Μεσαιωνικού και Νέου Ελληνισμού 4. Κέντρον Ερεύνης της Ιστορίας του Ελληνικού Δικαίου 5. Κέντρον Ερεύνης της Ιστορίας του Νεωτέρου Ελληνισμού 6. Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής και Λατινικής Γραμματείας 7. Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής Φιλοσοφίας 8. Κέντρον Ερεύνης Επιστημονικών Όρων και Νεολογισμών 9. Κέντρον Ερεύνης της Αρχαιότητος 10. Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής Κοινωνίας 11. Κέντρο Έρευνας της Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής Τέχνης Α1.2.2 Οργανωτική Δομή και Στελέχωση του Φορέα Αναλυτικές πληροφορίες για την οργανωτική δομή και τη στελέχωση των Ερευνητικών Κέντρων της Ακαδημίας Αθηνών που εμπλέκονται στο έργο είναι διαθέσιμα στην παρακάτω διεύθυνση: http://www.academyofathens.gr/ecportal.asp?id=58&nt=19&lang=1 Α1.2.3 Περιγραφή των κύριων επιχειρησιακών διαδικασιών Οι κύριες επιχειρησιακές διαδικασίες των ερευνητικών κέντρων που εμπλέκονται στο έργο αφορούν: - στην πραγματοποίηση ερευνητικού έργου, - στην οργανωμένη διαφύλαξη και αρχειοθέτηση επιστημονικών πληροφοριών και τεκμηρίων, - στη διάδοση των αποτελεσμάτων των ερευνών τους στο κοινό, - στην παροχή πρόσβασης στις αρχειοθετημένες πληροφορίες προς τους ενδιαφερόμενους. Κατά συνέπεια, οι υπηρεσίες που θα παρέχουν τα συστήματα που θα δημιουργηθούν στο πλαίσιο του παρόντος έργου, σχετίζονται άμεσα με τις κύριες επιχειρησιακές διαδικασίες των εμπλεκόμενων ερευνητικών κέντρων, παρεμβαίνοντας σε κρίσιμους τομείς της λειτουργίας τους: Σελίδα 10 από 147
- Ερευνητική δραστηριότητα: η δυνατότητα συσχέτισης, στο πλαίσιο του έργου, πληροφοριών από διαφορετικές συλλογές και διαφορετικά Ερευνητικά Κέντρα, αναμένεται να διευκολύνει και να προωθήσει την έρευνα. - Βελτίωση των συνθηκών διαφύλαξης και αρχειοθέτησης επιστημονικών πληροφοριών και τεκμηρίων. - Διάχυση ερευνητικών αποτελεσμάτων και βελτίωση της προσβασιμότητας των αρχειοθετημένων πληροφοριών και τεκμηρίων. Α1.2.4 Ανάλυση υποδομών Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών Το έργο, από πλευράς υποδομών τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών, θα φιλοξενηθεί εξολοκλήρου στις εικονικές μηχανές (virtual machines) και στον αποθηκευτικό χώρο που θα παράσχει το Εθνικό Δίκτυο Έρευνας και Τεχνολογίας (ΕΔΕΤ), με τη μορφή Infrastructure as a Service (IAAS). Πληροφορίες σχετικές με το ΕΔΕΤ και τους όρους χρήσης των υπηρεσιών που παρέχει περιλαμβάνονται στον ιστότοπο του ΕΔΕΤ http://www.grnet.gr/. Σελίδα 11 από 147
Α2. Αντικείμενο, στόχοι και κρίσιμοι παράγοντες επιτυχίας του Έργου Α2.1 Αντικείμενο του Έργου Στο πλαίσιο του έργου θα αναπτυχθεί και θα τεθεί σε λειτουργία μία ολοκληρωμένη διαδικτυακή υπηρεσία διαδραστικής παρουσίασης υλικού των Ερευνητικών Κέντρων της Ακαδημίας Αθηνών, η οποία θα εκμεταλλεύεται τις σύγχρονες τεχνολογίες του Παγκοσμίου Ιστού. Η υπηρεσία αυτή θα στηρίζεται στο πλούσιο ψηφιακό περιεχόμενο που έχει στη διάθεσή της η Ακαδημία Αθηνών από την υλοποίηση προηγούμενων έργων και σε αντίστοιχο υψηλής ποιότητας ψηφιακό περιεχόμενο και υπηρεσίες που θα αναπτυχθεί στο πλαίσιο του έργου και θα αφορά: την ψηφιοποίηση χαρτών, χειρογράφων, βιβλίων κλπ, την προσαρμογή και επέκταση των βάσεων δεδομένων που έχουν αναπτυχθεί στο παρελθόν από τα Ερευνητικά Κέντρα, είτε στο πλαίσιο της υλοποίησης παρόμοιων έργων είτε με ίδια μέσα, με την εισαγωγή επιπλέον υλικών, πεδίων και στοιχείων τεκμηρίωσης, την ανάπτυξη εποπτικών παρουσιάσεων: γεωγραφικού συστήματος πληροφοριών, το οποίο θα υποστηρίζει τη γεωγραφική αναπαράσταση και παρουσίαση όλων των δεδομένων που έχουν γεωγραφική διάσταση (πρακτικά αφορά το σύνολο του περιεχομένου των επιμέρους συλλογών), χρονολογίου, το οποίο θα υποστηρίζει την παρουσίαση όλων των δεδομένων με βάση την αναφορά τους στο χρόνο (πρακτικά αφορά το σύνολο του περιεχομένου των επιμέρους συλλογών), προσωπολογίου, το οποίο θα υποστηρίζει την παρουσίαση προσώπων, κ.ά. την ανάπτυξη εικονικών χώρων πλοήγησης για μουσεία, ναούς κ.ά. Ειδικότερα, στο πλαίσιο του έργου θα παρασχεθεί πρόσβαση στις 43 ενότητες περιεχομένου («συλλογές», ήτοι λεξικά, βάσεις δεδομένων, εκδόσεις, χάρτες κ.ά.) που περιλαμβάνονται στον παρακάτω πίνακα. Οι συλλογές περιλαμβάνουν περίπου 500.000 σελίδες περιεχομένου (κείμενα, εικόνες, χειρόγραφα), αρκετά από τα οποία είναι ήδη ψηφιοποιημένα στο πλαίσιο προηγούμενων έργων, μεταξύ των οποίων μεγάλος αριθμός λημμάτων βάσεων δεδομένων (τοπωνύμια, προσωπογραφίες, λεξικά, ορολογίες, βιβλιογραφίες, κ.ά.), προϊόν επιστημονικής τεκμηριωτικής εργασίας πολλών δεκαετιών, από επιστήμονες πολύ υψηλού επιπέδου που στελεχώνουν τα ερευνητικά κέντρα της Ακαδημίας Αθηνών. Ο παρακάτω πίνακας αναφέρεται επίσης με συνοπτικό τρόπο στη μέθοδο εισαγωγής ή διασύνδεσης των δεδομένων στο σύστημα του έργου, ο οποίος επεξηγείται στο Υπόμνημα που ακολουθεί τον πίνακα. Πίνακας 1: Πίνακας συλλογών και τρόπος εισαγωγής/διασύνδεσης στο σύστημα του έργου Α/Α ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΣΥΛΛΟΓΉΣ ΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ ΠΟΥ ΤΟ ΑΦΟΡΑ 1 Διαλεκτικό υλικό που περιέχεται στους τυπωμένους τόμους του Ιστορικού Λεξικού της Νέας Ελληνικής της Ακαδημίας Αθηνών Κέντρον Ερεύνης των Νεοελληνικών Διαλέκτων και Ιδιωμάτων ΕΙΔΟΣ Σελίδα 12 από 147 ΠΟΣΟΤΗΤΑ ΤΡΟΠΟΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ 1 2 3 4 5 6 ΣΕΛΙΔΕΣ 3.271 Ν Ο Ν Ο Ο Ο 2 Αρχείο Χειρογράφων Κέντρον ΣΕΛΙΔΕΣ 10.000 Ο Ο Ο Ο Ν Ο
Α/Α ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΣΥΛΛΟΓΉΣ ΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ ΠΟΥ ΤΟ ΑΦΟΡΑ ΕΙΔΟΣ Ερεύνης της 4 Μουσικά όργανα Ελληνικής ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ Λαογραφίας 5 Μουσείο του Άρτου στην ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ Αμφίκλεια Φθιώτιδας 6 Μουσείο των Ακριτών της ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ Ευρώπης στην Παλαιοχώρα Χανίων 7 Έκθεση "Ελαίας Εγκώμιον" ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ Σελίδα 13 από 147 ΠΟΣΟΤΗΤΑ ΤΡΟΠΟΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ 1 2 3 4 5 6 3 Κινηματογραφικό Αρχείο ΤΑΙΝΙΕΣ 16 ΜΜ (ΩΡΕΣ) 10 Ν Ο Ο Ο Ο Ο 2.000 Ν O Ο Ο Ο Ο 50 O N Ο Ο Ο Ο 300 Ν O Ο Ο Ο Ο 50 O N Ο Ο Ο Ο 300 Ν O Ο Ο Ο Ο 50 Ο Ν Ο Ο Ο Ο 8 Μόνιμη Μουσειακή Συλλογή του Κέντρου Λαογραφίας 9 Μουσείο «Παντελής Κοντομίχης» του Καβέλλου Λευκάδας 10 Προσωπογραφικό και τοπωνυμικό αρχείο (15ος- 19ος αι.) 11 Περίγραμμα της Ιστορίας του Μεταβυζαντινού Δικαίου 12 Νομικές Πηγές της Μεταβυζαντινής Περιόδου Κέντρον Ερεύνης του Μεσαιωνικού και Νέου Ελληνισμού Κέντρον Ερεύνης της Ιστορίας του Ελληνικού Δικαίου Κέντρον Ερεύνης της Ιστορίας του Νεωτέρου Ελληνισμού 200 Ν O Ο Ο Ο Ο 50 Ο Ν Ο Ο Ο Ο ΕΙΚΟΝΕΣ 2.000 Ν O Ο Ο Ο Ο ΕΓΓΡΑΦΕΣ 1.500 Ο O Ο Ο Ν Ο ΕΓΓΡΑΦΕΣ 50.000 Ν Ο Ν Ο Ο Ο 200.000 Ν Ο Ο Ο Ο Ο ΣΕΛΙΔΕΣ 600 Ο O Ο Ο Ν Ο 500 Ν O Ο Ν Ο Ο ΣΕΛΙΔΕΣ 6.368 Ν Ο Ο Ν Ο Ο 13 Ψηφιοποίηση αρχείων ΣΕΛΙΔΕΣ 130.000 Ο Ο Ο Ο Ο Ν ελληνικής επανάστασης 14 Επτανησιακή προσωπογραφία ΕΓΓΡΑΦΕΣ 5.000 Ο Ο Ο Ο Ν Ο 19ος- 20ός αι. 15 Χρονολόγιο γεγονότων Β ΕΓΓΡΑΦΕΣ 4.000 Ο Ο Ο Ο Ν Ο Παγκόσμιου πολέμου 16 Εγκαταστάσεις προσφύγων ΕΓΓΡΑΦΕΣ 4.000 Ο Ο Ν Ο Ο Ο στη Μακεδονία (1926) 17 Χάρτες ανοικοδομήσεως ΧΑΡΤΕΣ 32 Ν Ο Ο Ο Ο Ο (1950-51) 18 Ιστορική βιβλιογραφία του ΕΓΓΡΑΦΕΣ 2.500 Ο Ο Ο Ο Ν Ο Νεωτέρου Ελληνισμού 19 Έντυπα Ραγκαβή ΣΕΛΙΔΕΣ 15.000 Ν Ο Ο Ν Ο Ο 20 Έκδοση ημερολογίου James Skene (c. 1840) ΣΕΛΙΔΕΣ 4.000 Ο Ο Ν Ο Ν Ο 21 Ελληνική Βιβλιοθήκη (3 Κέντρον ΣΕΛΙΔΕΣ 1.505 Ν Ο Ο Ν Ο Ο Τίτλοι) Ερεύνης της 22 Βιβλιοθήκη Α. Μανούση () Ελληνικής και ΣΕΛΙΔΕΣ 3.050 Ν O Ο Ν Ο Ο 23 Corpus Fontium Historiae Λατινικής ΣΕΛΙΔΕΣ 1.635 Ν O Ο Ν Ο Ο Byzantinae-Series Atheniensis Γραμματείας (2 Τίτλοι) 24 Corpus Philosophorum Medii ΣΕΛΙΔΕΣ 3.071 Ν Ο Ο Ν Ο Ο Aevi-Philosophi Byzantini (11 Τίτλοι) 25 Corpus Philosophorum Medii ΣΕΛΙΔΕΣ 2.296 Ν O Ο Ν Ο Ο Aevi-Commentaria In Aristotelem Byzantina (5 Τίτλοι) 26 Πονήματα (6 Τίτλοι) ΣΕΛΙΔΕΣ 3.311 Ν O Ο Ν Ο Ο 27 Plutarchi Moralia ΣΕΛΙΔΕΣ 1.698 Ν O Ο Ν Ο Ο 28 Παλαίτυπα ΣΕΛΙΔΕΣ 870 Ν Ο Ο Ο Ο Ο 29 Περιοδικό "Φιλοσοφία" Κέντρο Ερεύνης ΣΕΛΙΔΕΣ 5.950 Ν Ο Ο Ν Ο Ο Ελληνικής 2.500 Ο Ο Ο Ο Ν Ο 30 Λεξικό Προσωκρατικής Φιλοσοφίας ΣΕΛΙΔΕΣ 430 Ν Ο Ο Ν Ο Ο Φιλοσοφίας 31 Εκδοθέντα σε τόμους ΣΕΛΙΔΕΣ 720 Ο Ο Ο Ο Ν Ο Προγράμματα του Κέντρου 1.250 Ν Ο Ο Ν Ο Ο Ερεύνης της ελληνικής Φιλοσοφίας
Α/Α ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΣΥΛΛΟΓΉΣ ΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ ΠΟΥ ΤΟ ΑΦΟΡΑ 32 Πρακτικά του Α Διεθνούς Συνεδρίου Φιλοσοφίας του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Φιλοσοφίας της Ακαδημίας Αθηνών 33 Σπάνιες ή/και δυσεύρετες εκδόσεις και επανεκδόσεις του Κέντρου Ελληνικής Φιλοσοφίας 34 Μηνιαία Σεμινάρια του Κέντρου Φιλοσοφίας 35 Βιβλιογραφία της Προϊστορικής Ελλάδος 36 Αρχειακό και οπτικοακουστικό υλικό ερευνών 37 Ερευνητικό πρόγραμμα: Ευρετήριο Βυζαντινών Κέντρον Ερεύνης της Αρχαιότητος Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής Κοινωνίας ΕΙΔΟΣ ΠΟΣΟΤΗΤΑ ΤΡΟΠΟΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ 1 2 3 4 5 6 ΣΕΛΙΔΕΣ 139 Ο Ο Ο Ο Ν Ο ΣΕΛΙΔΕΣ 1.040 Ν Ο Ο Ν Ο Ο ΣΕΛΙΔΕΣ 2.000 Ο Ο Ο Ο Ν Ο ΕΓΓΡΑΦΕΣ 50.000 Ν Ο Ν Ο Ο Ο ΕΓΓΡΑΦΕΣ (Χάρτες, 20.000 Ο Ο Ν Ο Ο Ο Φωτογραφίες, slides, χειρόγραφα ερωτηματολόγια, ηχητικά ντοκουμέντα, βιντεοσκοπημένο υλικό) ΕΓΓΡΑΦΕΣ 3.600 Ν O Ν Ο Ο Ο ΣΕΛΙΔΕΣ 330 Ν O Ο Ν Ο Ο Κέντρο Έρευνας της Βυζαντινής Τοιχογραφιών Ελλάδος και ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ 1.000 Ν Ο Ο Ο Ο Ο Μεταβυζαντινής ΣΧΕΔΙΑ 600 Ν Ο Ο Ο Ο Ο Τέχνης ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ 10.000 Ν O Ο Ο Ο Ο 38 Ερευνητικό πρόγραμμα: «Αρχείο Σχεδίων τοιχογραφιών Αγίου Όρους Ακαδημαϊκού Παύλου Μ.Μυλωνά» 39 Ερευνητικό πρόγραμμα: «Βιβλιογραφία για τη βυζαντινή και μεταβυζαντινή αρχαιολογία και τέχνη. Η ελληνική συμβολή.» 40 Ερευνητικό πρόγραμμα: Κατάλογος σφραγίδων αξιωματούχων του βυζαντινού θέματος Ελλάδος 41 Ελληνική Ορολογία Ολυμπιακών Αθλημάτων ΕΓΓΡΑΦΕΣ 20.000 Ο Ο Ο Ο Ν Ο ΣΕΛΙΔΕΣ 2.000 Ν Ο Ο Ν Ο Ο ΕΓΓΡΑΦΕΣ 300 Ο Ο Ο Ο Ν Ο ΕΙΚΟΝΕΣ 300 Ν Ο Ο Ο Ο Ο Κέντρο Ερεύνης ΣΕΛΙΔΕΣ 434 Ο Ο Ο Ο Ν Ο 42 Επιστημονική Ορολογία Επιστημονικών Όρων και ΕΓΓΡΑΦΕΣ 1.000 Ο Ο Ο Ο Ν Ο 43 Αθησαύριστοι / Ξενόγλωσσοι Νεολογισμοί Νεολογισμών ΕΓΓΡΑΦΕΣ 530 Ο Ο Ο Ο Ν Ο Υπόμνημα Πίνακα ΤΡΟΠΟΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗ ΒΑΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ 1 2 3 4 5 6 ΤΡΙΣΔΙΑΣΤΑΤΗ ΔΑΚΤΥΛΟ- ΟΠΤΙΚΗ ΑΝΑΓΝΩ- ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΚΑΙ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΓΡΑΦΗΣΗ ΡΙΣΗ ΧΑΡΑΚΤΗΡΩΝ ΜΕΤΑΠΤΩΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΨΗΦΙΟ- ΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗ ΒΑΣΕΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Ν ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ Ο ΔΕΝ ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ Το ψηφιακό περιεχόμενο που θα παραχθεί και αναπτυχθεί θα είναι κωδικοποιημένο στις απαραίτητες αναλύσεις και μορφότυπα και τεκμηριωμένο με βάση σχετικά πρότυπα (Dublin Core, CIDOC CRM κλπ.), ενώ η αναπαράσταση θα γίνεται στα πρότυπα του Σημασιολογικού Ιστού (RDF, OWL, RIF). Στο πλαίσιο αυτό, θα αναπτυχθεί μία οντολογική γνώση (επέκταση υπαρχόντων θησαυρών κλπ.) η οποία θα περιγράφει τη δομή και Σελίδα 14 από 147
σημασιολογία του περιεχομένου, υποστηρίζοντας τη δημοσίευση του στον Παγκόσμιο Ιστό. Σημαντικό στοιχείο το οποίο θα αποτελέσει τη βάση των υπηρεσιών που θα αναπτυχθούν, είναι η δυνατότητα σημασιολογικής αναζήτησης και προσπέλασης του περιεχομένου που θα αναπτυχθεί, υποστηρίζοντας την ανάπτυξη ενός δυναμικού συστήματος παρουσίασης που θα οδηγεί το χρήστη σε μία ολοκληρωμένη εικόνα για σημαντικά στοιχεία του ελληνικού πολιτισμού. Επιπλέον, χρησιμοποιώντας το υπόβαθρο αυτό, θα αναπτυχθεί ένα διαδικτυακό πεδίο έρευνας και επιστημονικής ανάλυσης του υλικού που θα δημοσιεύεται από τα Ερευνητικά Κέντρα. Στο σύστημα που θα δημιουργηθεί, ο χρήστης θα έχει τη δυνατότητα να προσπελάσει το περιεχόμενο (φωτογραφίες, βίντεο, εικόνες, πανοράματα, τρισδιάστατα μοντέλα κλπ), εκτελώντας ερωτήματα μέσω μίας ευέλικτης, διαδραστικής αναζήτησης των στοιχείων των βάσεων δεδομένων, χρησιμοποιώντας τις εφαρμογές που θα αναπτυχθούν στο πλαίσιο του έργου, αλλά και με ένα σύνολο από σύγχρονα δυναμικά εργαλεία παρουσίασης που θα ομαδοποιούν και κατηγοριοποιούν βασικά στοιχεία αναφοράς του περιεχομένου όπως ο τόπος, ο χρόνος, η θεματολογία κλπ. Το περιεχόμενο που θα παρουσιάζεται μέσω του προτεινόμενου δικτυακού τόπου, κατηγοριοποιείται θεματικά ανάλογα με το Ερευνητικό Κέντρο στο οποίο αρχειοθετείται το αντίστοιχο φυσικό υλικό, παράγεται το ψηφιακό υλικό και τεκμηριώνεται. Συνεπώς, βασική απαίτηση του προτεινόμενου έργου είναι η δυνατότητα τμηματικής, θεματικής παρουσίασης του περιεχομένου στο πλαίσιο όλων των παρεχόμενων υπηρεσιών, ώστε να διευκολύνεται τόσο η επισκόπησή του από τους χρήστες, όσο και η τμηματική επεξεργασία του από τα Ερευνητικά Κέντρα. Προκειμένου να επιτευχθούν τα παραπάνω, στο αντικείμενο του Έργου περιλαμβάνεται και η παραγωγή νέου περιεχομένου των ακόλουθων κατηγοριών: Σημασιολογική τεκμηρίωση ήδη ψηφιοποιημένου υλικού και υλικού που θα ψηφιοποιηθεί στο πλαίσιο του έργου Επιστημονική ανάλυση περιεχομένου και ανάπτυξη θησαυρών, οντολογιών κλπ. Συγγραφή και επιμέλεια κειμένων που αφορούν στην επιστημονική ανάλυση και παρουσίαση των γεωγραφικών περιοχών, χρονικών περιόδων, προσώπων, εκπαιδευτικών παρουσιάσεων κλπ. Δημιουργία σύγχρονων εκπαιδευτικών διαλέξεων. Παραγωγή τρισδιάστατων κινούμενων ή ακίνητων εικόνων. Ανάπτυξη εικονικών χώρων πλοήγησης. Παραγωγή δισδιάστατων σχεδίων, χαρτών και κινουμένων διανυσματικών εικόνων. Επιλογή εκφωνητών και ηχογραφήσεις εκφωνήσεων σε τρεις γλώσσες, μουσική επιμέλεια κλπ. ανάλογα με τον αναλυτικό σχεδιασμό του έργου. Παραγωγή γραφικών υποβάθρου (οθονών εφαρμογής, στοιχείων πλοήγησης, στοιχείων παρακολούθησης λειτουργίας κλπ). Σελίδα 15 από 147
Σχεδιασμός και αισθητική επεξεργασία διεπαφής χρήστη-λογισμικού (user interface). Συγγραφή και επιμέλεια κειμένων που αφορούν στη βοήθεια του χρήστη. Επιπλέον, θα γίνει η ακόλουθη ψηφιακή επεξεργασία του περιεχομένου: Ψηφιακή επεξεργασία εικόνων (χρωματικές διορθώσεις, παραγωγή λεπτομερειών και μετατροπές σε διαστάσεις, ξακρίσματα και παραγωγή αντιγράφων σε διάφορες κλίμακες που εξυπηρετούν την παραγωγή). Ψηφιακή επεξεργασία βίντεο (post-production: μοντάζ, μίξη, συμπίεση κλπ). Τα ψηφιακά βίντεο θα είναι διαφορετικών διαστάσεων κατά περίπτωση και διαφορετικού λόγου ύψους/πλάτους (aspect ratio). Επεξεργασία και παραγωγή φωτορεαλιστικών τρισδιάστατων γραφικών (κινούμενων ή σταθερών). Κωδικοποίηση χρονοπρογραμματισμού και χωροπρογραμματισμού σε ψηφιακό βίντεο (cue-points και hot-spots), δηλαδή ενσωμάτωση σε ψηφιακό βίντεο χρονικών σημείων και περιοχών της εικόνας που θα ενεργοποιούν το λογισμικό και στη συνέχεια θα συνδέουν το συγκεκριμένο βίντεο με άλλα στοιχεία και λειτουργίες του λογισμικού. Παραγωγή εικόνων τύπου VR τόσο αντικειμένων (Object) όσο και χώρων (panorama). Ως «VR εικόνες» θα πρέπει στο πλαίσιο της παρούσας διαγωνιστικής διαδικασίας να νοούνται οι εικόνες που προκύπτουν ως αποτέλεσμα πανοραμικής (360ο) λήψης τοπίου ή περιστροφικής (360ο) λήψης αντικειμένου με σύνθεση διαδοχικών (υπό διαφορετική οπτική γωνία και με σταθερό βήμα), φωτογραφιών ή εικόνων που προέρχονται από τρισδιάστατες αναπαραστάσεις και οι οποίες (οι VR εικόνες) προσφέρουν διαδραστικές δυνατότητες στον χρήστη. Δημιουργία ή επεξεργασία χαρτών (γεωαναφορά κλπ). Γραφιστικές συνθέσεις και ενθέσεις για την απόδοση αναπαραστάσεων, της θέσης ενός αντικειμένου μέσα σε ευρύτερα σύνολα κλπ. Το σύστημα που θα δημιουργηθεί θα περιλαμβάνει ένα εύχρηστο περιβάλλον μέσω του οποίου το επιστημονικό προσωπικό των Ερευνητικών Κέντρων θα μπορεί να εισάγει σε καθημερινή βάση νέο υλικό, χωρίς να απαιτείται η παρέμβαση ειδικών. Ο ολοκληρωμένος διαδικτυακός τόπος που θα αναπτυχθεί, θα απορροφήσει και το σύνολο των πληροφοριών και λειτουργιών που περιλαμβάνει ο υφιστάμενος ιστότοπος της Ακαδημίας Αθηνών www.academyofathens.gr, παρέχοντας αυξημένες δυνατότητες παρουσίασης και διαχείρισης του περιεχομένου, διαδραστικότητας κλπ., προκειμένου να επιτευχθεί η ενιαία παρουσία της Ακαδημίας Αθηνών και των Ερευνητικών της Κέντρων στο διαδίκτυο. Οι σχετικές εργασίες σχεδιασμού, μετάπτωσης περιεχομένου κλπ., περιλαμβάνονται στις υποχρεώσεις του αναδόχου της παρούσας σύμβασης. Τονίζεται ότι η παρουσίαση των διεπαφών και του περιεχομένου θα γίνεται τουλάχιστον σε 3 γλώσσες (Ελληνικά, Αγγλικά και Γαλλικά). Σελίδα 16 από 147
Α2.2 Σκοπιμότητα και αναμενόμενα οφέλη Οι 43 ενότητες περιεχομένου («συλλογές», ήτοι λεξικά, βάσεις δεδομένων, εκδόσεις, χάρτες κ.ά.) που περιλαμβάνονται στον παρακάτω πίνακα (βλ. Πίνακας 1: Πίνακας συλλογών και τρόπος εισαγωγής/διασύνδεσης στο σύστημα του έργου, παραπάνω) περιλαμβάνουν αφενός πολύτιμα τεκμήρια, αφετέρου οργανωμένα και εκτεταμένα σύνολα πληροφοριών υψηλής επιστημονικής αξίας που αποτελούνται από μεγάλο αριθμό λημμάτων βάσεων δεδομένων (τοπωνύμια, προσωπογραφίες, λεξικά, ορολογίες, βιβλιογραφίες, κ.ά.), προϊόν επιστημονικής τεκμηριωτικής εργασίας πολλών δεκαετιών, από επιστήμονες πολύ υψηλού επιπέδου που στελεχώνουν τα ερευνητικά κέντρα της Ακαδημίας Αθηνών. Όπως ήδη αναφέρθηκε, η έκταση του υπάρχοντος περιεχομένου που θα ενσωματωθεί στο έργο είναι της τάξης των 500.000 σελίδων (κείμενα, εικόνες, χειρόγραφα, χάρτες, φωτογραφίες κλπ). Το πολύτιμο αυτό υλικό είναι σήμερα δύσκολο να προσπελαστεί, όχι μόνο από το ευρύτερο κοινό, αλλά και από τους ειδικούς. Η μορφή στην οποία θα είναι διαθέσιμο και οι λειτουργικότητες των συστημάτων αναζήτησης και προβολής πληροφορικών που θα δημιουργήσει το έργο, θα επιτρέπουν την ευρεία πρόσβαση στο υλικό αυτό από κάθε ενδιαφερόμενο. Αυτό θα είναι ένα πολύ σημαντικό όφελος για την ερευνητική και την εκπαιδευτική κοινότητα, αλλά και για όλους τους χρήστες του διαδικτύου. Ταυτόχρονα, το έργο δημιουργεί μια πλατφόρμα προβολής του πλούσιου έργου που παράγεται διαρκώς από τα Ερευνητικά Κέντρα της Ακαδημίας Αθηνών, και συχνά παραμένει πολύ λίγο γνωστό στο ευρύτερο κοινό. Α2.3 Στόχοι και Έκταση του Έργου Πίνακας 2: Ποσοτικοποίηση των Στόχων του Έργου Μετρήσιμος Στόχος Αριθμός Ερευνητικών Κέντρων των οποίων το έργο θα προβάλλεται στο διαδίκτυο Αριθμός πληροφοριακών συνόλων συλλογών που καθίστανται διαθέσιμα Όγκος τεκμηρίων/ δελτίων/ επιστημονικού πληροφοριακού υλικού που ψηφιοποιούνται/ καθίστανται διαθέσιμα Όγκος περιεχομένου που θα τεκμηριωθεί σημασιολογικά, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τις γεωγραφικές και χρονολογικές του ιδιότητες Δυναμικές πολυμεσικές εφαρμογές που δίνουν την αίσθηση παρουσίας Τιμή 11 43 500.000 σελίδες 350.000 σελίδες Τουλάχιστον 7 Σελίδα 17 από 147
Περιοχές που παρουσιάζονται στο Θεματικό Άτλαντα (ανάλογα με τη θεματολογία) Σημαντικές ιστορικές περίοδοι που παρουσιάζονται στο χρονολόγιο (ανάλογα με τη θεματολογία) Ομάδες προσώπων που θα παρουσιάζονται αρχικά στο προσωπολόγιο 2.000 3.000 200 Α2.4 Κρίσιμοι παράγοντες επιτυχίας του Έργου Πίνακας 3: Κρίσιμοι Παράγοντες Επιτυχίας του Έργου Κρίσιμος Παράγοντας Τύπος 1 Σχετικές Ενέργειες Επιτυχίας Αντιμετώπισης Πλήρης αξιοποίηση των Επιλογή Αναδόχου με σύγχρονων τεχνολογιών επαρκή γνώση και RIA και Σημασιολογικού εμπειρία στις Ιστού (Semantic Web), για Τα συγκεκριμένες την παρουσίαση και τεχνολογίες υιοθέτηση ανάλυση του και εφαρμογή κατάλληλης περιεχομένου του έργου μεθοδολογίας υλοποίησης στον Παγκόσμιο Ιστό Πληρότητα στην ανάδειξη της επιστημονικής πληροφορίας που περιλαμβάνεται στο περιεχόμενο State of the Art αντιμετώπιση των ζητημάτων χρονικής και γεωγραφικής αναφοράς των πληροφοριών / ιστορικών τεκμηρίων Ομαλή συνεργασία με το προσωπικό των Ερευνητικών Κέντρων για τη βέλτιστη αξιοποίηση της διαθέσιμης πληροφορίας Τα Τ Ο Επαρκής κατανόηση και εμβάθυνση στο περιεχόμενο κατάλληλη στελέχωση της Ομάδας Έργου του Αναδόχου υιοθέτηση κατάλληλων προτύπων Επιλογή Αναδόχου με επαρκή γνώση και εμπειρία στις συγκεκριμένες τεχνολογίες υιοθέτηση και εφαρμογή κατάλληλης μεθοδολογίας υλοποίησης Κατάλληλη οργάνωση της υλοποίησης του έργου - αποφυγή άσκοπης διατάραξης ροής εργασιών Ερευνητικών Κέντρων 1 Τ = Τεχνικός/Τεχνολογικός, Ο = Οργανωτικός, Δ = Διοικητικός, Κ = Κανονιστικός Σελίδα 18 από 147
Α3. Λειτουργικές και Τεχνικές προδιαγραφές Έργου Α3.1 Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες Πίνακας 4: Περιγραφή Υπηρεσιών Έργου Περιγραφή Υπηρεσίας Υπηρεσίες σημασιολογικής πρόσβασης στο περιεχόμενο Απαιτούμενα στοιχεία (δεδομένα εισόδου) Ψηφιακό περιεχόμενο σε κατάλληλους μορφότυπους Σημασιολογική τεκμηρίωση περιεχομένου Στοιχεία αποτελέσματος (δεδομένα εξόδου) Σημασιολογική πρόσβαση στο περιεχόμενο Παρατηρήσεις Επίπεδο υπηρεσίας 5: δυνατότητα προσωποποιημένης υπηρεσίας Εφαρμογή προτύπων της W3C Ψηφιακό περιεχόμενο σε κατάλληλους μορφότυπους Εισαγωγικά κείμενα παρουσίασης τόπων, ιστορικών περιόδων κλπ. Δυναμική παρουσίαση περιεχομένου: Υπηρεσίες δυναμικής παρουσίασης περιεχομένου Γεωγραφικό Σύστημα Πληροφοριών Βάση Δεδομένων με κατάλληλα χαρακτηριστικά α) πλοήγηση σε Θεματικό Άτλαντα β) Χρονολόγιο γ) Προσωπολόγιο Επίπεδο υπηρεσίας 5: δυνατότητα προσωποποιημένης υπηρεσίας Θησαυροί Ταξονομίες Δυνατότητα επιλογής όψεων (facets) Στοιχεία που συγκεντρώνονται δυναμικά από το διαδίκτυο (από επιλεγμένους Σελίδα 19 από 147
ιστότοπους) Ψηφιακό περιεχόμενο σε κατάλληλους μορφότυπους Υπηρεσίες ανάπτυξης αίσθησης παρουσίας των χρηστών Σενάρια πολυμεσικών παρουσίασεων Βάση Δεδομένων με κατάλληλα χαρακτηριστικά Δυναμικές πολυμεσικές εφαρμογές που δίνουν την αίσθηση παρουσίας (τουλάχιστον 7) Επίπεδο υπηρεσίας 5: δυνατότητα προσωποποιημένης υπηρεσίας Υπηρεσίες ηλεκτρονικού αναγνωστηρίου Υπηρεσίες εκπαίδευσης Πληροφορίες και περιεχόμενο, μέσω ενεργών συνδέσμων Ψηφιακό περιεχόμενο σε κατάλληλους μορφότυπους Εκπαιδευτικές παρουσιάσεις Δυναμικό υλικό (επιλογή από εκπαιδευτές) Ηλεκτρονικό αναγνωστήριο Εκπαίδευση Δυνατότητα επιλογής όψεων (facets) Σειρές ηλεκτρονικών διαλέξεων Δυνατότητα αυτόαξιολόγησης Διαδραστική συμμετοχή χρηστών Επίπεδο υπηρεσίας 5: δυνατότητα προσωποποιημένης υπηρεσίας Επίπεδο υπηρεσίας 5: δυνατότητα προσωποποιημένης υπηρεσίας Υπηρεσίες διαδραστικές συμμετοχής των χρηστών Κατάλληλο λογισμικό Υποστήριξη διαχείρισης διαδραστικής συμμετοχής (μηχανισμός ελέγχου της διαδικασίας προσθήκης όρων κλπ. από τους χρήστες) Επίπεδο υπηρεσίας 5: δυνατότητα προσωποποιημένης υπηρεσίας Σελίδα 20 από 147
Θα παρέχεται πρόσβαση τόσο σε απλούς «επισκέπτες» του συστήματος (ευρύ κοινό) όσο και σε εγγεγραμμένους χρήστες. Θα υποστηρίζεται διαφοροποιημένη πρόσβαση σε συγκεκριμένες ομάδες κοινού ανάλογα µε τις δικαιοδοσίες και το αντικείμενο δραστηριότητάς τους. Θα δίνεται η δυνατότητα επεξεργασίας στοιχείων χρήστη και η εισαγωγή και διαγραφή χρηστών. Θα δίδεται η δυνατότητα στους χρήστες να κάνουν αίτηση εγγραφής on-line, με τη συμπλήρωση ειδικής φόρμας. Ο διαχειριστής θα είναι υπεύθυνος για την έγκριση ή απόρριψη της σχετικής αίτησης. Σε περίπτωση έγκρισης, ο διαχειριστής: Α. Ενημερώνει σχετικά τον χρήστη και τον εφοδιάζει με τα μοναδικά αναγνωριστικά συνθηματικά που θα χρησιμοποιεί εφεξής για την πρόσβασή του, Β. Ενημερώνει το σύστημα για την εγγραφή και αναθέτει στο συγκεκριμένο χρήστη έναν ή περισσότερους ρόλους (ήτοι δικαιώματα πρόσβασης και αξιοποίησης υπηρεσιών και δεδομένων του συστήματος). Θα υποστηρίζονται τα ακόλουθα επίπεδα διαβάθμισης των υπηρεσιών του συστήματος: - Ελεύθερες Υπηρεσίες, - Διαβαθμισμένες Υπηρεσίες, - Υπηρεσίες Διαχείρισης. Θα παρέχεται δυνατότητα διαμόρφωσης επιχειρησιακών πυλών σύμφωνα με τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα των χρηστών (Personalization) και δυνατότητα ορισμού χαρακτηριστικών των χρηστών για αυτοματοποιημένη αποστολή προς αυτούς βάσει των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών τους (profiling). Η πύλη θα μπορεί να παρέχει ηλεκτρονικά έγγραφα και αρχεία της Ακαδημίας Αθηνών. Όλα τα έγγραφα αυτά θα παρέχονται σε ηλεκτρονική μορφή, σε διάφορα formats (HTML, XML, PDF, MS Office και Open Office documents και άλλα διαδεδομένα πρότυπα αρχείων). Η πύλη θα υποστηρίζει μηχανισμό δημοσίευσής τους. Θα υποστηρίζονται αυτόματες διαδικασίες δημοσιεύσεων (publication workflow) για τα έγγραφα και τις εν γένει πληροφορίες που εισάγονται στο σύστημα και πρέπει να ακολουθήσουν διαδικασίες αποδοχής περιεχομένου από τους εκδότες. Το προς δημοσίευση περιεχόμενο θα μπορεί να χαρακτηριστεί µε διάφορους τρόπους όπως απόδοση διαβάθμισης, συσχέτιση µε ομάδες χρηστών κλπ. Θα δίνεται η δυνατότητα το περιεχόμενο να δημοσιευτεί µε δυνατότητα ανάγνωσης από όλους τους επισκέπτες του κόμβου ή µόνο από συγκεκριμένες ομάδες χρηστών. Θα δίνεται η δυνατότητα το περιεχόμενο να χαρακτηριστεί ως επείγον ή ως time sensitive (π.χ. µε ορισμό expiration date). Θα παρέχεται η δυνατότητα προσθήκης από τους χρήστες (ανάλογα με την κατηγορία και το είδος της χρήσης του υλικού) νέων θεματικών και περιγραφικών όρων ή λέξεων κλειδιών. Θα παρέχεται μηχανισμός ελέγχου από την Ακαδημία Αθηνών της διαδικασίας προσθήκης όρων κλπ από τους χρήστες. Σελίδα 21 από 147
Επίσης, θα παρέχεται υπηρεσία ενημέρωσης των εγγεγραμμένων & πιστοποιημένων χρηστών της πύλης µέσω e-mail. Στην τεχνική προσφορά θα πρέπει να αναφερθεί ο τρόπος που επιτυγχάνεται η συγκεκριμένη λειτουργία. Θα παρέχεται η δυνατότητα στους διαχειριστές να δημιουργούν, καταργούν και γενικά να διαχειρίζονται λίστες Ηλεκτρονικού Ταχυδρομείου. Θα παρέχεται στους διαχειριστές η δυνατότητα δημιουργίας και ενεργού αποστολής σύνθετων ψηφιακών «εκδόσεων» υλικού του ιστοχώρου (e-newsletter) προς επιλεγμένες κατηγορίες χρηστών που το επιλέγουν, με μορφή μαζικού ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή και εναλλακτικούς διαύλους επικοινωνίας. Θα παρέχεται υπηρεσία Πινάκων Ανακοινώσεων, με δυνατότητα δημοσίευσης & ανεύρεσης ανακοινώσεων κάτω από συγκεκριμένα θέματα / κατηγορίες. Θα λειτουργεί χώρος ανταλλαγής απόψεων (Forum). Στη σελίδα των Forums θα μπορούν να υπάρχουν διαφορετικές θεματικές περιοχές τις οποίες ο χρήστης θα μπορεί να επισκεφτεί, να διαβάσει τις ήδη δημοσιευμένες απόψεις και να απαντήσει σε κάποια συγκεκριμένη, ή απλώς να εκφράσει τη γνώμη του πάνω σε κάποιο γενικότερο θέμα της περιοχής. Στις περιοχές αυτές θα επιτρέπεται η πρόσβαση μόνο σε εγγεγραμμένους χρήστες του συστήματος. Το σύστημα θα παρέχει στους διαχειριστές της Πύλης την δυνατότητα δημιουργίας πολλαπλών Discussion Lists με πολλαπλά θεματικά αντικείμενα ανά Περιοχή Διαλόγου (multi-level catalogue) καθώς και την δυνατότητα στους χρήστες να αποστέλλουν e-mail σε οποιονδήποτε χρήστη συμμετέχει στις λίστες. Σελίδα 22 από 147
Α3.2 Απαιτήσεις Αρχιτεκτονικής Συστήματος Οι διαγωνιζόμενοι θα παρουσιάσουν την προτεινόμενη από αυτούς βέλτιστη αρχιτεκτονική του συστήματος που θα περιλαμβάνει τόσο τις επιμέρους βάσεις της κάθε συλλογής όσο και το κεντρικό σύστημα του έργου, λαμβάνοντας υπόψη το σύνολο των απαιτήσεων που διατυπώνονται στην παρούσα Διακήρυξη. Θα πρέπει ιδιαίτερα να ληφθούν υπόψη οι απαιτήσεις αρχιτεκτονικής συστήματος που περιγράφονται στους Πίνακες Συμμόρφωσης του Μέρους Γ της παρούσας Διακήρυξης. Επισημαίνεται ότι είναι επιθυμητό, η αρχιτεκτονική του συστήματος να είναι ανοιχτή και τα υποσυστήματα που την απαρτίζουν να βασίζονται στη φιλοσοφία ΕΛ/ΛΑΚ (Ελεύθερο Λογισμικό / Λογισμικό Ανοικτού Κώδικα), υπό τον όρο βεβαίως ότι πληρούνται ταυτόχρονα όλες οι λοιπές απαιτήσεις της παρούσας Διακήρυξης. Σημειώνεται ότι το Portal που θα δημιουργηθεί πρέπει να υποστηρίζει αρχιτεκτονική πολλών επιπέδων (n-tier). Η λειτουργία των εφαρμογών θα πρέπει να βασίζεται τελικά σε μια σύγχρονη βάση δεδομένων: - Το λογισμικό θα πρέπει να επιτρέπει την πλήρη διαχείριση των πληροφοριών που αποθηκεύονται στη βάση δεδομένων. - Το λογισμικό θα πρέπει να επιτρέπει την ταυτόχρονη πρόσβαση σε κοινά δεδομένα, και την υποστήριξη πολλαπλών sessions. Οι προσφερόµενες εφαρμογές θα πρέπει να λειτουργούν σύμφωνα µε τις σύγχρονες τεχνολογίες δυναμικού διαδικτυακού προγραμματισμού και πλούσιων εφαρμογών διαδικτύου (Rich Internet Applications) και να υποστηρίζουν υπηρεσίες διαλειτουργικότητας σύμφωνα με τα ισχύοντα πρότυπα της W3C (Σημασιολογικού Ιστού). Οι προσφερόμενες εφαρμογές θα πρέπει να παρέχουν τη δυνατότητα διαχείρισης (αποθήκευση/ ανάκτηση /επισκόπηση) οποιουδήποτε τύπου ηλεκτρονικού αντικειμένου, ανεξάρτητα από το μέγεθος του, όπως εγγράφου, κειμένου, εικόνας, γραφημάτων, ηλεκτρονικών φορμών, HTML φορμών, XML, RDF, audio, video, ηλεκτρονικά παραγόμενων αναφορών, κλπ. Όλες οι παραπάνω μορφές πληροφοριών πρέπει να αρχειοθετούνται µε ομοιόμορφο τρόπο, ο οποίος δεν πρέπει να επιφέρει κάποιο πρακτικό περιορισμό στον αριθμό των εγγραφών που μπορούν να καταχωρηθούν σε ένα αρχείο και μπορούν να αποθηκευτούν σε αυτό. Σελίδα 23 από 147
Α3.3 Τεχνολογίες και σχέδιο υλοποίησης Έργου Α3.3.1 Τεχνολογίες virtual machines Στο σχέδιο υλοποίησης του έργου θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι τα συστήματα που θα αναπτυχθούν θα φιλοξενηθούν σε εικονικές μηχανές (virtual machines) και συνεπώς θα πρέπει να είναι βελτιστοποιημένα για χρήση σε αυτό το περιβάλλον. Οι διαγωνιζόμενοι θα πρέπει να τεκμηριώσουν τη συμμόρφωσή τους με αυτή την απαίτηση στην τεχνική τους προσφορά. Α3.3.2 RDBMS ή native XML βάσεις; Τόσο για τις επιμέρους βάσεις κάθε συλλογής χωριστά, όσο και για το συνολικό σύστημα, οι διαγωνιζόμενοι στην προσφορά τους θα πρέπει να δηλώσουν εάν προτείνουν, κατά περίπτωση, την ανάπτυξη native XML βάσεων ή σχεσιακών βάσεων δεδομένων (RDBMS) ή κάποιο συνδυασμό αυτών, και να τεκμηριώσουν αναλυτικά τα πλεονεκτήματα της λύσης που προτείνουν ως προς την ευελιξία, την επεκτασιμότητα (τεχνική εφικτότητα / κόστος επεκτασιμότητας), την ταχύτητα, τη διαλειτουργικότητα. Η επίτευξη των συγκεκριμένων τεχνικών ιδιοτήτων και επιδόσεων των βάσεων για τις οποίες θα δεσμευτούν οι διαγωνιζόμενοι με την προσφορά τους, θα αποτελεί ουσιώδες στοιχείο των ελέγχων που θα πραγματοποιήσει η ΑΑ προκειμένου να παραλάβει το έργο μετά την υλοποίησή του από τον Ανάδοχο. Α3.3.3 Τεχνικές προδιαγραφές ψηφιοποίησης υλικού Στην παράγραφο αυτή περιγράφεται το τελικό παραγόμενο ψηφιακό υλικό, με έμφαση στον τύπο και τη μορφή του και η διαδικασία ψηφιοποίησης με έμφαση στα βήματα που εξασφαλίζουν την ασφάλεια του πρωτογενούς υλικού και την ποιότητα των παραγόμενων ψηφιακών τεκμηρίων. Για τις προδιαγραφές ψηφιοποιήσης περιεχομένου στο πλαίσιο του παρόντος έργου ισχύουν: - Οι Καλές πρακτικές και προδιαγραφές διαλειτουργικότητας για ανοικτό τεκμηριωμένο ψηφιακό περιεχόμενο που έχει συντάξει το ΕΚΤ και συμπεριλαμβάνονται στο υποστηρικτικό υλικό της Πρόσκλησης 31 του Ε.Π. «Ψηφιακή Σύγκλιση» (διαθέσιμο στη διεύθυνση: http://www.digitalplan.gov.gr/resource-api/dipla/contentobject/yposthriktiko-yliko- Prosklhshs-31_Politismos/content - Οδηγός καλών πρακτικών για την ψηφιοποίηση και τη μακροπρόθεσμη διατήρηση του πολιτιστικού περιεχομένου, μελέτη στο πλαίσιο του Γ' ΚΠΣ, Επιχειρησιακό Πρόγραμμα "Κοινωνία της Πληροφορίας", Μέτρο 1.3 (διαθέσιμο στη διεύθυνση: http://www.infosoc.gr/infosoc/el- GR/services/elibrary/reports_list/psifiopiisi/synoptikos_odigos.htm Σελίδα 24 από 147
- Οδηγός για την ψηφιοποίηση κινούμενης εικόνας και ήχου, που εκπονήθηκε στο πλαίσιο της Πρόσκλησης 65 του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Κοινωνία της Πληροφορίας» 2000-2006 του Γ Κ.Π.Σ. (διαθέσιμο στη διεύθυνση: http://www.observatory.gr/page/default.asp?la=1&id=2101&pk=89&return=tps://www.google.gr/ Τελικό ψηφιοποιημένο υλικό αναλύσεις και μορφή Η ψηφιοποίηση του αρχείου που περιγράφηκε στην προηγούμενη παράγραφο θα πρέπει να προσφέρει: τη διασφάλιση της πληροφορίας, την προστασία του πρωτότυπου από τη χρήση, την ποιοτική αναπαραγωγή του υλικού σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα και την απρόσκοπτη μεταβίβαση της πληροφορίας μέσω του διαδικτύου. Για το σκοπό αυτό, το υλικό που θα ψηφιοποιηθεί είναι απαραίτητο να αρχειοθετηθεί σε τρεις διαφορετικές μορφές, κάθε μία από τις οποίες εξασφαλίζει και διαφορετική χρήση: τα ψηφιακά αντίγραφα, τα ψηφιακά αρχεία προβολής και τα ψηφιακά αρχεία προεπισκόπησης. Σε γενικές γραμμές, τα ψηφιακά αντίγραφα θα πρέπει να εξασφαλίζουν την ορθή αναπαραγωγή του υλικού ακόμα και σε αρκετά μεγαλύτερες διαστάσεις, τα αρχεία προβολής να εξασφαλίζουν αντίστοιχα την ικανοποιητική προβολή του υλικού στον ηλεκτρονικό υπολογιστή χωρίς να δίνουν τη δυνατότητα άμεσης αναπαραγωγής του, ενώ τέλος τα αρχεία προεπισκόπησης να εξασφαλίζουν πολύ γρήγορη πρόσβαση στο υλικό με έμφαση στην κατανόηση του περιεχομένου του και όχι στην ποιότητα της παρουσίασής του. Ο Πίνακας 5:Βασικά χαρακτηριστικά απαιτούμενων μορφών ψηφιακού υλικού περιλαμβάνει τα βασικά χαρακτηριστικά για κάθε μορφή ψηφιακού υλικού. Πίνακας 5:Βασικά χαρακτηριστικά απαιτούμενων μορφών ψηφιακού υλικού Ψηφιακά αντίγραφα Αρχεία προβολής Αρχεία προεπισκόπησης Όσο το δυνατόν πιο πιστή αναπαράσταση του πρωτοτύπου Επιτυγχάνουν σε μεγάλο βαθμό τη διάσωση του πρωτοτύπου από τη σκοπιά της χρήσης και προβολής του Χρησιμοποιούνται για αναπαραγωγή σε διαφορετικές διαστάσεις Χρησιμοποιούνται για εκτύπωση υψηλής ποιότητας Ασυμπίεστα αρχεία Δεν υδατογραφούνται Μεγάλου μεγέθους Αποθηκεύονται σε Ανεκτή ποιότητα για προβολή σε ηλεκτρονικό υπολογιστή με στόχο την ερευνητική μελέτη Δεν δίνουν δυνατότητα ποιοτικής εκτύπωσης σε ικανοποιητικά μεγέθη Αντικαθιστούν τα ψηφιακά αντίγραφα στις περισσότερες χρήσεις ψηφιακής διάδοσης Προστατεύονται μέσω υδατογραφήματος Συμπιεσμένα αρχεία Μέγεθος εύλογο για γρήγορη μεταφορά μέσω δικτύου Αποθηκεύονται σε μορφότυπο JPEG όταν Δυνατότητα για κατανόηση του περιεχομένου Δεν καταγράφουν τις λεπτομέρειες του περιεχομένου Γρήγορη μεταφορά μέσω του διαδικτύου Αποκλείουν τη δυνατότητα χρήσης από τρίτους για οποιοδήποτε σκοπό Κακής ποιότητας εκτύπωση ακόμη και σε μικρές διατάσεις Συμπιεσμένα αρχεία Αποθηκεύονται σε μορφότυπο JPEG όταν πρόκειται για εικόνα ή αρχεία flv (αντίστοιχων Σελίδα 25 από 147
μορφότυπο (format) TIFF όταν πρόκειται για εικόνες ή ασυμπίεστο βίντεο συνήθους ανάλυσης όταν πρόκειται για βίντεο πρόκειται για εικόνες ή MPEG-2 όταν πρόκειται για βίντεο διαστάσεων του MPEG- 1 QSIF) όταν πρόκειται για βίντεο Η διαδικασία παραγωγής των ψηφιακών αρχείων επηρεάζεται γενικά από πολλές παραμέτρους που καθορίζουν το είδος και την ποιότητα του τελικού ψηφιακού προϊόντος. Αρκετές μελέτες έχουν γίνει στο εξωτερικό, από πανεπιστήμια και φορείς που προέβησαν στην ψηφιοποίηση του υλικού τους, για τον καθορισμό της ελάχιστης ανάλυσης και του βάθους χρώματος που απαιτούνται για την αποτύπωση των λεπτομερειών του πρωτογενούς υλικού, ανάλογα με τον τύπο του και την λεπτομέρεια που επιθυμούμε να καταγράψουμε. Λαμβάνοντας υπόψη τις μελέτες αυτές και τις συνοπτικές οδηγίες που δίνονται από τις αντίστοιχες μελέτες στο πλαίσιο του Ε.Π. «Κοινωνία της Πληροφορίας» και του Ε.Π. «Ψηφιακή Σύγκλιση» για το συγκεκριμένο θέμα, παραθέτουμε στη συνέχεια τα χαρακτηριστικά που πρέπει να πληρούν τα παραγόμενα ψηφιακά αρχεία, ανάλογα με τη μορφή τους. Ο Πίνακας 6: Καθορισμός βασικών παραμέτρων ψηφιακών αρχείων εγγράφων, εντύπου και φωτογραφικού υλικού περιλαμβάνει τα στοιχεία αυτά όσον αφορά τα αρχείων εγγράφων, εντύπου και φωτογραφικού υλικού. Όσον αφορά την ψηφιοποίηση ταινιών 35 / 16 mm η ανάλυση των ψηφιακών αντιγράφων θα είναι 1920 x 1080 (HD) με 24 frames/sec. Σε ότι αφορά υλικό σε βίντεο, η ανάλυση των ψηφιακών αντιγράφων θα είναι 352 x 288 pixels με 25 frames/sec. Πίνακας 6: Καθορισμός βασικών παραμέτρων ψηφιακών αρχείων εγγράφων, εντύπου και φωτογραφικού υλικού Αρχεία Ψηφιακά αντίγραφα Αρχεία προβολής προεπισκόπη σης Μορφή αρχείου TIFF JPEG JPEG Τόσα dpi ώστε να ~ 150 dpi ~ 72 dpi έχουμε τελικό μέγεθος Ανάλυση αρχείου τουλάχιστον ψηφιοποίησης 4000-6000 pixels στη μεγαλύτερη διάσταση Τουλάχιστον 8 bit grayscale ή 8 bit Βάθος χρώματος 10 bit grayscale ή 24 bit έγχρωμο grayscale ή 24 bit έγχρωμο 24 bit Διαστάσεις εικόνας 100% του πρωτοτύπου ~600 pixels στη μεγαλύτερη διάσταση έγχρωμο ~150 pixels στη μεγαλύτερη διάσταση Σελίδα 26 από 147
Ψηφιακά αντίγραφα ταινιών 35 / 16 mm Διακήρυξη Διαγωνισμού για το Έργο «ΠΡΟΒΟΛΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΩΝ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ ΤΗΣ Πίνακας 7: Καθορισμός βασικών παραμέτρων ψηφιακών αρχείων κινούμενης εικόνας Είδος Ανάλυση Ψηφιοποίησης Δομή Δειγματοληψίας Κβαντισμός Format Ρυθμός Μετάδοσης 1920 x 1080 4:4:4 10-bit uncompressed >830 Mbit/s pixels (HD) Ψηφιακά αντίγραφα υλικού σε βίντεο Σήμα βίντεο χαμηλής ποιότητας Σήμα βίντεο πολύ χαμηλής ποιότητας 720 x 480 pixels (SD) 352 x 288 pixels 176 x 144 pixels 4:2:2 10-bit uncompressed >50 Mbits/s 4:2:1 10-bit MPEG -1 SIF 1 1.5 Mbits/s 4:1:0 8-bit MPEG -1 QSIF 32 256 Kbits/s Πίνακας 8: Καθορισμός βασικών παραμέτρων ψηφιακών ηχητικών τεκμηρίων Μορφή αρχείου Ψηφιακά αντίγραφα BWF (Broadcast Wav File, με header metadata) ή απλά WAV ή AIFF ή SD2 (uncompressed, stereo ή mono σύμφωνα με το πρωτότυπο) με συνοδεία αρχείου μεταδεδομένων (MPEG- 7) Ανάλυση ψηφιοποίησης Για ηχητικά αρχεία μουσικής και άλλα σημαντικά αρχεία ήχου με μεγάλο εύρος συχνοτήτων Για αρχεία μικρού εύρους συχνοτήτων (π.χ. ομιλία) Για μεταφορά ψηφιακών ηχογραφήσεων από μαγνητικά μέσα (π.χ. DAT) Αρχεία προβολής wav ή aiff ή SD2 uncompressed, stereo. Τα αρχεία αυτά μπορούν να αποθηκεύονται σε audio CD για να μπορούν να παίζονται και από συμβατικά CD Players Αρχεία προεπισκόπησης 128 ή 256 kbps MP3, AC3, Quicktime, Windows Media Audio (WMA), Realmedia κ.ο.κ. Υψηλή ανάλυση (24 bit βάθος/96khz συχνότητα δειγματοληψίας) μεσαία ανάλυση -> (16 bit βάθος/48 ή 44.1 khz συχνότητα δειγματοληψίας) η πρωτότυπη ανάλυση δειγματοληψίας. Σελίδα 27 από 147
Διευκρινιστικά στους Πίνακες βασικών παραμέτρων ψηφιακών αρχείων πρέπει να τονιστούν τα παρακάτω. Οι παράμετροι που προτείνονται για τα ψηφιακά αντίγραφα είναι ενδεικτικές και όχι περιοριστικές, γεγονός που σημαίνει ότι ο Ανάδοχος μπορεί να προτείνει, αν κρίνει σκόπιμο μεγαλύτερες αναλύσεις ψηφιοποίησης και βάθη χρώματος, αρκεί να είναι εφικτή η συνολική λύση (από την άποψη του χρονοδιαγράμματος υλοποίησης, της καταλληλότητας του εξοπλισμού, της βιωσιμότητας κλπ). Αντίθετα, τόσο για τα αρχεία προβολής όσο και για τα αρχεία προεπισκόπησης, οι αναλύσεις που δίνονται είναι περιοριστικές και δεν επιτρέπεται η υπέρβασή τους. Τονίζεται το γεγονός ότι στην τεχνική ανάλυση της ποιότητας της προσφερόμενης λύσης και ειδικότερα στην εκτίμηση της ποιότητας των ψηφιακών αντιγράφων θα συνεκτιμηθούν (εκτός από την προτεινόμενη ανάλυση ψηφιοποίησης και το αντίστοιχο βάθος χρώματος) παράγοντες όπως ο θόρυβος (noise) και γενικά η ποιότητα των CCD, η οπτική πυκνότητα (optical density), η τονική αποτύπωση (tone reproduction) και γενικά όλες οι παράμετροι που εκτιμάται στη βιβλιογραφία ότι επηρεάζουν την ποιότητα του τελικού αποτελέσματος. Για το σκοπό αυτό, είναι απαραίτητη η τεχνική ανάλυση, από την πλευρά των Διαγωνιζομένων, των χαρακτηριστικών του εξοπλισμού ψηφιοποίησης που θα χρησιμοποιήσει, σε σχέση με την πιστότητα των ψηφιακών αντιγράφων. Επιπλέον της τήρησης των παραπάνω προδιαγραφών απαιτείται η εφαρμογή επεξεργασίας, στην φάση της ψηφιοποίησης, με σύστημα οπτικής αναγνώρισης χαρακτήρων (OCR) για το έντυπο υλικό (κείμενα από τυπογραφικά δοκίμια και όχι χειρόγραφα κείμενα), ώστε να γίνεται δυνατή η αναζήτηση από μηχανές αναζήτησης στο διαδίκτυο, το Αποθετήριο του φορέα, και το μητρώο ανοικτού τεκμηριωμένου περιεχομένου, η αναζήτηση και το indexing στο πλήρες κείμενο (fulltext search). Aπαιτείται τουλάχιστον «αδιόρθωτο», όπως ονομάζεται, OCR για κείμενα Νέων Ελληνικών και άλλων διαδεδομένων γλωσσών εφόσον πρόκειται για ξενόγλωσσο υλικό, ως η προσέγγιση που εξασφαλίζει τον καλύτερο λόγο αποτελεσμάτων προς κόστος. Η απαίτηση αυτή είναι κρίσιμη ώστε μετά τη διαδικασία της ψηφιοποίησης το ψηφιακό υλικό να είναι αναζητήσιμο στο πλήρες κείμενο στο αποθετήριο, στο διαδίκτυο και στο μητρώο ανοικτού τεκμηριωμένου ψηφιακού περιεχομένου. Σε ειδικές περιπτώσεις υλικού ορίζεται στην παρούσα διακήρυξη επιπλέον απαίτηση για διορθωμένο OCR. Τα παραδοτέα από την επεξεργασία OCR ανά τεκμήριο θα είναι τα εξής: - Το κείμενο σε ξεχωριστό αρχείο τύπου.txt, κωδικοποίησης UTF-8. Στο αρχείο κειμένου πρέπει να περιλαμβάνονται οι αλλαγές γραμμής και σελίδας. - Το κείμενο σε μορφή «Image PDF with hidden text» που επιτρέπει την αναζήτηση και επιλογή κειμένου σε ξεχωριστό αρχείο PDF, το οποίο συντίθεται από τις σαρωμένες εικόνες και το κείμενο που προκύπτει από το OCR. - Αναλυτικό παραγόμενο OCR κείμενο σε μορφή ABBYY XML ή hocr, που περιλαμβάνει στοιχεία θέσης για κάθε χαρακτήρα / λέξη του κειμένου και επιτρέπει την παρουσίαση του κειμένου με εφαρμογή φυλλομέτρησης / ανάγνωση ως e-book (εναλλακτική του ανοίγματος ως PDF αρχείο) με αναζήτηση και hit highlighting. Σελίδα 28 από 147
Διαδικασία ψηφιοποίησης Προϊόν της διαδικασίας αυτής είναι τα ψηφιακά αρχεία τα οποία θα αποθηκευτούν είτε σε μαγνητικά ή οπτικά μέσα περιορισμένης προσπέλασης (αν πρόκειται για ψηφιακά αντίγραφα), είτε σε συστήματα υψηλής ταχύτητας προσπέλασης π.χ. συστοιχίες δίσκων (αν πρόκειται για τα αρχεία προβολής ή προεπισκόπησης), που θα εγκατασταθούν από τον Ανάδοχο στο χώρο των Ερευνητικών Κέντρων της Ακαδημίας Αθηνών. Στην ενότητα που ακολουθεί θα περιγράψουμε απαιτήσεις για ορισμένα κρίσιμα στάδια της διαδικασίας ψηφιοποίησης. Στη συνέχεια, θα δοθούν ορισμένες ελάχιστες προδιαγραφές που πρέπει να πληρούνται κατά τη διαδικασία αυτή ώστε να διασφαλιστεί η ακεραιότητα των πρωτογενών υλικών και να επιτευχθεί η μέγιστη δυνατή ποιότητα του τελικού προϊόντος. Παράδοση πρωτογενούς υλικού Το πρώτο στάδιο της διαδικασίας της ψηφιοποίησης είναι η παράδοση του πρωτογενούς υλικού στον Ανάδοχο. Διευκρινίζεται ρητά ότι προσφορά που προβλέπει τη μετακίνηση πρωτογενούς υλικού εκτός των χώρων της Ακαδημίας Αθηνών (το οποίο προβλέπεται στα τεύχη δημοπράτησης ότι δεν μπορεί να μετακινηθεί) θα απορρίπτεται. Η διαδικασία παράδοσης θα πρέπει να περιλαμβάνει δυο επιμέρους στάδια. Το πρώτο αναφέρεται στην προετοιμασία του πρωτογενούς υλικού πριν από την παράδοση, ώστε αυτό να είναι σε θέση να ψηφιοποιηθεί χωρίς κινδύνους και το δεύτερο στις ενέργειες που γίνονται και τα έγγραφα που συμπληρώνονται για να είναι ελεγχόμενη η όλη διαδικασία. Πριν τη μεταφορά των πρωτοτύπων στο σημείο όπου θα πραγματοποιηθεί η ψηφιοποίησή τους, είναι απαραίτητο με ευθύνη του Αναδόχου να καταγράφονται και να δημιουργείται ηλεκτρονικός κατάλογος, αντίγραφο του οποίου θα παραδίδεται μαζί με τα πρωτότυπα στο σημείο ψηφιοποίησής τους. Η επιβεβαίωση του καταλόγου αυτού κατά την άφιξη των αντικειμένων είναι πολύ σημαντική για να είναι ασφαλής η μεταφορά τους. Οι πληροφορίες που πρέπει να καταγραφούν στο χώρο συσκευασίας των αντικειμένων και να αποσταλούν μαζί με αυτά είναι οι ακόλουθες: Η ημερομηνία της παράδοσης (και στη συνέχεια η ημερομηνία επιστροφής). Πληροφορίες επικοινωνίας με το άτομο που είναι υπεύθυνο για την συγκεκριμένη παράδοση. Πλήθος αντικειμένων που περιέχεται στη συγκεκριμένη παράδοση. Το πλήθος δεν θα ξεπερνά ένα εύλογο αριθμό που θα είναι όσο το δυνατόν μικρότερος, χωρίς όμως να καθυστερεί τη διαδικασία ψηφιοποίησης. Το πλήθος αυτό εξαρτάται από την ταχύτητα του εξοπλισμού ψηφιοποίησης και θα πρέπει να αναφέρεται ρητά από τον Ανάδοχο στην προσφορά του. Μοναδικοί προσδιοριστές για το κάθε αντικείμενο που περιέχεται στην παράδοση (οι οποίοι θα είναι ίδιοι με τους προσδιοριστές αρχειοθέτησής τους στη βάση δεδομένων). Φυσική περιγραφή πρωτοτύπου, όπως για παράδειγμα διαστάσεις, αριθμός σελίδων, αν υπάρχει κάποια προστατευτική ζελατίνα που το περιβάλει, σύντομη περιγραφή του περιεχομένου του κλπ. Σημαντικό είναι, στην τελική κατάσταση λειτουργίας του συστήματος, όλα τα παραπάνω δεδομένα να περιέχονται στα στοιχεία της εγγραφής στη βάση των τεκμηρίων και συνεπώς τα στοιχεία να μην εισάγονται πολλές φορές. Για να συμβεί αυτό, θα πρέπει η διαδικασία Σελίδα 29 από 147
αυτών των καταγραφών να υποστηρίζεται από το λογισμικό τεκμηρίωσης και αναζήτησης ψηφιακού υλικού που θα περιγραφεί σε επόμενη παράγραφο. Παραλαβή και Αποθήκευση Πριν την αποθήκευση των πρωτοτύπων στο χώρο ψηφιοποίησης αναγκαία είναι η επιβεβαίωση των αντικειμένων που παραδόθηκαν με τη συγκεκριμένη αποστολή. Αμέσως μετά τα υλικά πρέπει να φυλάσσονται στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο, ο οποίος πληροί κάποιες ελάχιστες προδιαγραφές, ανάλογα με τη φύση των πρωτογενών υλικών. Προετοιμασία χώρων και εξοπλισμού Το στάδιο της προετοιμασίας από τον Ανάδοχο των χώρων της Ακαδημίας Αθηνών στους οποίους θα γίνει η ψηφιοποίηση είναι από τους σημαντικότερους παράγοντες της επιτυχίας. Για το σκοπό αυτό θα διατεθεί από την Ακαδημία Αθηνών ο απαιτούμενος για την ψηφιοποίηση χώρος. Σημαντικό βάρος πρέπει να δοθεί από τον Ανάδοχο στην προετοιμασία του χώρου αυτού. Επιπλέον, μεγάλο βάρος πρέπει να δοθεί στην προετοιμασία του εξοπλισμού με τον οποίο θα πραγματοποιηθεί η ψηφιοποίηση. Εκτός από τον προφανή ρόλο των συσκευών ψηφιοποίησης, σημαντικό ρόλο στη διαδικασία παίζει η ποιότητα και ρύθμιση της οθόνης του ηλεκτρονικού υπολογιστή που θα υποστηρίξει την καταγραφή και αποθήκευση των ψηφιακών αρχείων στη βάση δεδομένων (η οποία θα πρέπει να υποστηρίζεται από τον απαραίτητο εξοπλισμό calibration της οθόνης). Η απόδοση των χρωμάτων της οθόνης είναι σημαντική για να μπορέσει ο χειριστής να προβεί στις απαραίτητες τονικές ή χρωματικές διορθώσεις, οι οποίες τονίζεται ότι θα έχουν μοναδικό στόχο την πιστότητα των ψηφιακών αντιγράφων. Κάθε προσφορά που προτείνει οποιαδήποτε άλλη ψηφιακή επεξεργασία των εικόνων θα απορρίπτεται. Τεκμηρίωση διαδικασίας ψηφιοποίησης Κατά τη διαδικασία της ψηφιοποίησης πρέπει να αρχειοθετούνται τουλάχιστον οι εξής πληροφορίες: o Προσδιορισμός πρωτοτύπου Ημερομηνία συμπλήρωσης εγγράφου Μοναδικός προσδιοριστής ψηφιακής εικόνας (ID) Αριθμός τεκμηρίου Υλικό Ημερομηνία δημιουργίας πρωτοτύπου o Δημιουργία Ψηφιακού προϊόντος Ημερομηνία σάρωσης Χειριστής Υλικό scanner Λογισμικό scanner Όνομα ψηφιακού αρχείου Ρύθμιση χρωμάτων scanner Προσανατολισμός (κατακόρυφος, οριζόντιος) Χρωματική Διόρθωση (ναι, όχι, παράμετροι) Ρυθμίσεις scanner Σελίδα 30 από 147
Ανάλυση σάρωσης (.dpi) Τελική ανάλυση (...dpi) Μέγεθος αρχείου Συμπίεση (ναι, όχι) Τύπος αρχείου (TIFF, JPEG, PNG, GIF) Image Cropped (ναι, όχι) Επιστροφή πρωτογενούς υλικού Η επιστροφή του πρωτογενούς υλικού πρέπει να ακολουθεί τις ίδιες διαδικασίες με την παραλαβή του. Τα αντικείμενα που παραδίδονται στην Ακαδημία Αθηνών πρέπει να ελέγχονται ώστε να μην υπάρξουν φαινόμενα χαμένων πρωτογενών υλικών. Τα ψηφιακά αρχεία που θα δημιουργούνται θα παραδίδονται σε οπτικά μέσα (DVD-ROM) ως αρχεία εικόνων με προκαθορισμένα μοναδικά ονόματα που θα καθοριστούν με συνεργασία του Αναδόχου με την Ακαδημία Αθηνών, και επιπλέον θα εισάγονται στη βάση δεδομένων που θα δημιουργηθεί με μοναδικούς κωδικούς που επίσης θα καθοριστούν με τον ίδιο τρόπο κατά τη διαδικασία ανάλυσης απαιτήσεων για την ανάπτυξη του συστήματος αρχειοθέτησης και τεκμηρίωσης. Α3.4 Προδιαγραφές Λειτουργικών Ενοτήτων (Υποσυστημάτων, Εφαρμογών) Α3.4.1 Λειτουργική Ενότητα 1 «Διαλεκτικό υλικό που περιέχεται στους τυπωμένους τόμους του Ιστορικού Λεξικού της Νέας Ελληνικής της Ακαδημίας Αθηνών» Ιστορικά Επιστημονικά στοιχεία To ΙΛΝΕ είναι ένα λεξικό όλης της νέας ελληνικής γλώσσας, δηλ. και της Κοινής Νέας Ελληνικής και των διαλέκτων. Καλύπτει το χρονικό διάστημα από το 1800 ως σήμερα. Το λεξικό είναι γραμμένο στην καθαρεύουσα, και σε πολυτονικό σύστημα. Επίσης, περιέχει ειδικά φωνητικά σύμβολα με βάση το ελληνικό αλφάβητο. Ως τώρα έχουν εκδοθεί 5 τόμοι (α-δαχτυλωτός) μεγάλου σχήματος: 1) Α-ΑΜ (1933), 560 δίστηλες σελίδες 2) ΑΝ-ΑΠ (1939), 647 δίστηλες σελίδες 3 α ) -άρα-ἀφῆς (1941), σσ. 1-328, δίστηλες 3 β ) ἀφῆς-βλέπω (1942), σσ. 329-558, δίστηλες 4 α ) βλεφαρίδα-γάργαρος (1953), σσ. 1-238 δίστηλες 4 β ) γαρδαλώνω-γεροδάσκαλος (1980), σσ. 241-370 δίστηλες 5 α ) γεροδέματος-γλωσσωτός (1984), 405 δίστηλες σελίδες 5 β ) γναθάδα-δαχτυλωτός (1989), 431 δίστηλες σελίδες Αυτή την περίοδο βρίσκεται υπό προετοιμασία ο 6 ος τόμος (δε-διασκελιά) εκτάσεως περ. 300 σελίδων. Κάθε λήμμα του ΙΛΝΕ περιλαμβάνει τις εξής πληροφορίες, κατανεμημένες σε 3 βασικά μέρη: Σελίδα 31 από 147
Τυπολογικό: Λήμμα-κεφαλίδα, κατά τόπους διαλεκτικοί τύποι, πληροφορίες συχνότητας. Ετυμολογικό: χρονολόγηση (αρχαίο-μεσαιωνικό-νεότερο κλπ), ετυμολόγηση, προέλευση από τυχόν ξένη γλώσσα, μορφολογική ανάλυση, ερμηνεία φωνητικών και μορφολογικών μεταβολών, παραθέματα παλαιότερων πηγών, βιβλιογραφικές πληροφορίες Σημασιολογικό: ερμηνεύματα-ορισμοί με εννοιολογική κατάταξη (π.χ. από τον πιο κυριολεκτικό στον πιο μεταφορικό, από το γενικότερο στο ειδικότερο κλπ.) και πληροφορίες γεωγραφικής κατανομής και συχνότητας, παραδείγματα από την Κοινή ΝΕ και από διαλέκτους, φράσεις, παροιμίες, άσματα, αινίγματα, ονοματολογικές πληροφορίες (χρήση της λέξης ως επώνυμο ή τοπωνύμιο), συνώνυμα και αντίθετα. Κατάσταση και κατηγοριοποίηση τεκμηρίων Κέντρο της Ακαδημίας που το αφορά: ΚΕΝΔΙ Κατηγορία: Βιβλία Είδος: Σελίδες βιβλίων Ποσότητα: 3.000 Περιγραφή: Διαλεκτικό υλικό του Ιστορικού Λεξικού της Νέας Ελληνικής της Ακαδημίας Αθηνών Τρόπος εισαγωγής: Ψηφιοποίηση (καταχώρηση δεδομένων) με τεκμηριωμένη δομή και δυνατότητα εμφάνισης/εξαγωγής των δεδομένων στον Διαδικτυακό Τόπο του έργου που πρόκειται να αναπτυχθεί. Τύπος/Ιδιαιτερότητα υλικού: Έντυπο υλικό, επιλογή σελίδων Α3 από 6 τόμους βιβλίων πρόσφατων εκδόσεων σε καλή κατάσταση Τεκμηρίωση συλλογής: Η συλλογή αφορά το λεξικό όλης της νέας ελληνικής γλώσσας, δηλ. και της Κοινής Νέας Ελληνικής και των διαλέκτων και θα τεκμηριώνεται κατ ελάχιστο με τα ακόλουθα πεδία: 1. Λήμμα Κεφαλίδα 2. Μέρος του λόγου 3. Τυπολογικό 4. Ετυμολογικό 5. Σημασιολογικό Λήμμα Κεφαλίδα: Ελεύθερο κείμενο όπου θα μπαίνει η λέξη λήμμα. Καλό θα ήταν να δίνεται η δυνατότητα να φαίνoνται σε scroll λίστα, στο πλάι, τα λήμματα του λεξικού, μόλις ο χρήστης πληκτρολογήσει κάποια γράμματα στο σχετικό πεδίο. Στόχος είναι να μπορεί ο χρήστης να δει, όπως και σε ένα έντυπο λεξικό, τα γύρω λήμματα που είναι ομόρριζα, παράγωγα, σύνθετα κλπ. Επίσης εξυπηρετείται όταν δεν γνωρίζει ακριβώς την μορφή ή την ορθογραφία της λέξης που ζητά (πράγμα αναμενόμενο για διαλεκτικές λέξεις). Μέρος του λόγου: Δίπλα στο πεδίο Λήμμα - Κεφαλίδα. Eδώ θα πρέπει να εισάγεται μια λίστα με συντομογραφίες των μερών του λόγου (ουσ. αντων. επιθ. κλπ). Επισήμανση: στους Σελίδα 32 από 147
τυπωμένους τόμους του λεξικού χαρακτηρισμός μέρους του λόγου δίνεται για τα επίθετα, αντωνυμίες, επιρρήματα, αριθμητικά, συνδέσμους, προθέσεις, ΟΧΙ όμως για τα ουσιαστικά και τα ρήματα. Για τα ουσιαστικά οι τυπωμένοι τόμοι έχουν απλώς δίπλα το άρθρο, π.χ. ἄνθρωπος, ὁ, ενώ τα ρήματα δεν έχουν δίπλα κανέναν χαρακτηρισμό. Κατά συνέπεια θα πρέπει να ληφθεί μέριμνα κατά την εισαγωγή των δεδομένων να προστεθεί η πληροφορία αυτή. Τυπολογικό: Στο πεδίο αυτό θα πρέπει να εισάγεται ελεύθερο κείμενο που θα περιέχει το τυπολογικό μέρος του άρθρου του λεξικού, δηλ. οι διάφοροι τύποι της λέξης, οι τόποι όπου απαντά ο καθένας και οι πληροφορίες συχνότητας (κοινό, σπάνιο, λόγιο κλπ). Οι τόποι και οι πληροφορίες αυτές έχουν κωδικοποιημένες συντομογραφίες (υπάρχει έτοιμος ηλεκτρονικός πίνακας). Επειδή υπάρχει πιθανότητα ο χρήστης να επιθυμεί να αναζητήσει μια πληροφορία γεωγραφικά (π.χ. «βρες μου όλα του ουσιαστικά της κυπριακής διαλέκτου» ή «βρες μου όλες τις λέξεις από την Κάρπαθο»), θα πρέπει να του παρέχεται η λίστα των τοπωνυμίων με την συντομογραφία τους, ώστε να μπορεί να εισάγει την κατάλληλη συντομογραφία στο πεδίο αναζήτησης. Π.χ. θα μπορούσε στο πλάι του πεδίου, πατώντας σε ένα κουμπί «τοπωνύμια» ή «συντομογραφίες» να ανοίγει ένα χωριστό παράθυρο με τη λίστα των τοπωνυμίων, όπου μόλις κάνει κλικ στον τόπο που τον ενδιαφέρει να μπαίνει αυτόματα η συντομογραφία στο πεδίο αναζήτησης. Ταυτόχρονα για τη λειτουργία αυτή θα αξιοποιηθεί το Γεωγραφικό Σύστημα Πληροφοριών (GIS) που θα αναπτυχθεί στο πλαίσιο του έργου, όπου θα καταχωρηθούν οι συντεταγμένες των τοπωνυμίων και θα μπορεί να γίνει αναζήτηση με διαδραστικό χάρτη. Ετυμολογικό: Στο πεδίο αυτό θα εισάγεται ελεύθερο κείμενο που θα περιέχει το ετυμολογικό μέρος του άρθρου του λεξικού, δηλαδή η χρονολόγηση, ετυμολόγηση, γλώσσα προέλευσης, βιβλιογραφία κλπ. Και πάλι θα πρέπει να δίνεται η δυνατότητα στον χρήστη να αναζητά συγκεκριμένες πληροφορίες («π.χ. βρες μου όλες τις αρχαίες λέξεις», «βρες μου όλες τις λέξεις ιταλικής προελεύσεως», «βρες μου όλα τα παράγωγα με την κατάληξη -πουλο»). Πρέπει άρα και πάλι δίπλα στο πεδίο να υπάρχει ένα κουμπί που θα ανοίγει τους σχετικούς πίνακες συντομογραφιών («χρονική περίοδος» «γλώσσα προέλευσης» κλπ) οι οποίες θα εισάγονται αυτόματα στο πεδίο. Σημασιολογικό: Στο πεδίο αυτό θα εισάγεται ελεύθερο κείμενο που θα περιέχει το σημασιολογικό μέρος του άρθρου του λεξικού, δηλαδή οι διάφορες κατά τόπους σημασίες και παραδείγματα. Εδώ ο χρήστης θα μπορεί να αναζητά πληροφορίες όπως «βρες μου όλες τις λέξεις που σημαίνουν «δέντρο», «βρες μου όλες τις σημασίες από τη Μάνη», «βρες μου παροιμίες με τη λέξη δέντρο» «βρες μου παραθέματα από τον Καζαντζάκη», «βρες μου συνώνυμα της λέξης δέντρο» «βρες μου τοπωνύμια από τη Μακεδονία». Αυτό θα επιτυγχάνεται και πάλι με το άνοιγμα των σχετικών λιστών με συντομογραφίες, από όπου θα επιλέγει τη λέξηκλειδί που επιθυμεί (π.χ. συντομογραφία τοπωνυμίου, συντομογραφία των λέξεων «μεταφορά», «παροιμία», «συνώνυμο» κλπ.). Πρέπει να προβλεφθεί και η δυνατότητα μιας λίστας συντομογραφιών των πηγών του λεξικού (δηλ. συγγραφείς, βιβλία, άρθρα, Σελίδα 33 από 147
λεξικά). Η λίστα αυτή πρέπει να είναι διαθέσιμη σε όλα τα πεδία (τυπολογικό, ετυμολογικό, σημασιολογικό). Το σημασιολογικό πεδίο θα πρέπει οπωσδήποτε να επιτρέπει την συνδυαστική αναζήτηση με πάνω από μια λέξη μέσα σε αυτό (π.χ. «δέντρο» και «παροιμία», «τοπωνύμιο» και «Μακεδονία»). Επίσης δεδομένου ότι το λεξικό είναι γραμμένο στην καθαρεύουσα (δηλ. οι τύποι είναι στη δημοτική και στις διαλέκτους, αλλά οι ερμηνείες τους είναι στην καθαρεύουσα), θα πρέπει ο χρήστης να μπορεί να αναζητά σημασίες χωρίς να απαιτείται να τις βάζει με τη λόγια μορφή τους (π.χ. παρόλο που στις ερμηνείες το λεξικό χρησιμοποιεί τον τύπο της καθαρεύουσας «δένδρον», η αναζήτηση να μπορεί να πραγματοποιηθεί και με τη γραφή της δημοτικής «δέντρο», και αντίστοιχα ποίηση αντί «ποίησις» κλπ). Επίσης, παρόλο που το λεξικό είναι πολυτονικό, θα πρέπει να υπάρχει η επιλογή να αγνοούνται οι τόνοι στην αναζήτηση. Βέβαια αυτό θα δημιουργήσει πρόβλημα μερικές φορές, εφόσον κάποιες λέξεις, και ιδίως ιδιωματικές, διαφοροποιούνται μόνο από τον τόνο (π.χ. νόμος νομός), αλλά επειδή η γνώση του πολυτονικού είναι σήμερα πολύ περιορισμένη και ο πολυτονικός τονισμός των ιδιωματικών λέξεων ιδιαίτερα προβληματικός (π.χ. Μήτρους ή Μῆτρους;), είναι ασφαλέστερο να δίδεται ως επιλογή η αγνόηση των τόνων στις αναζητήσεις. Ανακεφαλαιώνοντας, τα πεδία που απαιτούνται για την ψηφιοποίηση του ΙΛΝΕ είναι τα εξής: 1. Λήμμα-Κεφαλίδα 2. Μέρος του Λόγου 3. Τυπολογικό 4. Ετυμολογικό 5. Σημασιολογικό Συντομογραφίες Πηγών Συντομογραφίες Τόπων Συντομογραφίες Γλωσσών Λοιπές Συντομογραφίες. Ειδικές απαιτήσεις: Α. Πρέπει εξαρχής να σημειωθεί εδώ ότι επειδή οι τύποι του ΙΛΝΕ είναι γραμμένοι με την ειδική γραμματοσειρά Athens Academy Fonts, η οποία περιέχει μια σειρά μη Unicode συμβόλων (βλ. ενδεικτικά παρακάτω εικόνα), θα πρέπει ο Ανάδοχος στο πλαίσιο της παρούσας σύμβασης α) να συμπληρώσει τη γραμματοσειρά, η οποία δεν είναι ολοκληρωμένη και δεν περιέχει όλα τα σύμβολα που υπάρχουν στους τυπωμένους τόμους (άρα απαιτείται ειδικός font design και κάποιος χρόνος για την συμπλήρωση, λείπουν Σελίδα 34 από 147
περίπου 10-12 σύμβολα) και β) να εξασφαλισθεί δυνατότητα κατεβάσματος και εγκατάστασης της γραμματοσειράς εκ μέρους του χρήστη από την ιστοσελίδα του λεξικού. Η γραμματοσειρά αυτή ελπίζεται ότι θα είναι ένα σημαντικό και χρήσιμο παράπλευρο προϊόν του προγράμματος, καθώς θα παρέχει την δυνατότητα γραφής με το ελληνικό αλφάβητο όλων των νεοελληνικών διαλέκτων, ακόμα και αυτών που περιέχουν σπάνιους ιδιωματικούς φθόγγους. Εικόνα 1: Δείγμα συμβόλων της Athens Academy Fonts Β. Μια επιπλέον δυνατότητα που θα δοθεί από την ψηφιακή μορφή του ΙΛΝΕ είναι η παροχή ακουστικών πληροφοριών, δηλ. ηχογραφημένων δειγμάτων λέξεων. Στο αρχείο του ΙΛΝΕ υπάρχει μεγάλος όγκος ηχητικού υλικού (συνεχής διαλεκτικός λόγος) ήδη σε ψηφιακή μορφή (αρχεία.wav, περ. 90 ώρες), το οποίο όμως χρειάζεται επιπλέον επεξεργασία (ρύθμιση ταχύτητας, καθάρισμα, κόψιμο). Από αυτό μπορούν να επιλεγούν είτε διαλεκτικές λέξεις είτε ολόκληρες προτάσεις-παραδείγματα για λέξεις που τυχόν υπάρχουν στο λεξικό και να παρέχονται στον χρήστη. Στην παρακάτω εικόνα παρατίθεται ενδεικτικό δείγμα από ηλεκτρονικό λεξικό της κυπριακής διαλέκτου του Πανεπιστημίου Κύπρου (http://lexcy.library.ucy.ac.cy/lexicon.aspx ) όπου για κάθε διαλεκτική κυπριακή λέξη δίδεται φωνητική μεταγραφή στο Διεθνές Φωνητικό Αλφάβητο και ανοίγει αρχείο wav όπου ακούγεται η λέξη. Εικόνα 2: Δείγμα από ηλεκτρονικό λεξικό της κυπριακής διαλέκτου του Πανεπιστημίου Κύπρου Σελίδα 35 από 147
Φυσικά για το ΙΛΝΕ είναι αδύνατον να γίνει αυτό συνολικά, για όλα τα λήμματα, αλλά θα πρέπει να εφαρμοσθεί δειγματοληπτικά, ώστε να αναδειχθεί διαδικτυακά ο πλούτος του ηχητικού αρχείου του Κέντρου. Γ. Η μετατροπή του ΙΛΝΕ σε ψηφιακή μορφή δεν είναι δυνατόν να γίνει με σάρωση και οπτική αναγνώριση χαρακτήρων (scan + OCR), λόγω του ότι η γλώσσα του κειμένου δεν είναι ενιαία (καθαρεύουσα και διαλεκτικοί τύποι) και δεν προβλέπεται από τα τρέχοντα προγράμματα OCR, αλλά και λόγω του ότι τυπογραφικά υπάρχει πληθώρα δύσκολα αναγνωρίσιμων φωνητικών συμβόλων. Κατά συνέπεια το κείμενο του ΙΛΝΕ πρέπει να δακτυλογραφηθεί εξαρχής και να γίνει κατόπιν εξαντλητικός τυπογραφικός έλεγχος. H ίδια λύση υιοθετήθηκε και στα περισσότερα ξενόγλωσσα λεξικά, ακριβώς λόγω της μη συμβατικής και παλαιάς τυπογραφίας και ορθογραφίας τους. Μια μέθοδος είναι η παράλληλη δακτυλογράφηση δύο version του ιδίου κειμένου, και η αυτόματη ηλεκτρονική αντιπαραβολή και διόρθωσή του. Τυποποίηση: Ενδεικτικοί θησαυροί όρων: Συντομογραφίες (γραμματικοί όροι, ξένες γλώσσες, τοπωνύμια, φράσεις παροιμίες, συνώνυμα, επώνυμα, ναυτικοί όροι, βοτανικοί όροι κλπ ) Αναζήτηση: Παρακάτω περιγράφονται ορισμένα σενάρια αναζήτησης που θα πρέπει να λειτουργούν κατά την προβολή της συλλογής: Απλή αναζήτηση: δηλ. ένα σκέτο ενιαίο πεδίο όπου θα μπορεί να βάλει ο χρήστης οποιαδήποτε λέξη, είτε λήμμα, είτε τύπο, είτε σημασία. Εικόνα 3: Παράδειγμα απλής αναζήτησης από το λεξικό του Κριαρά Σύνθετη αναζήτηση: δηλ. μια φόρμα με ξεχωριστά βασικά πεδία για εξειδικευμένες αναζητήσεις, που θα μπορούν να γίνουν και συνδυαστικά Σελίδα 36 από 147
Εικόνα 4: Παράδειγμα σύνθετης αναζήτησης από το λεξικό του Κριαρά Ο χρήστης θα πρέπει να μπορεί να επιλέξει από λίστες την κατάλληλη συντομογραφία είτε για α) περιοχές-τοπωνύμια είτε για β) ετυμολογία-γλώσσα προέλευσης είτε για γ) σημασιολογία-μεταφορική σημασία, συνώνυμα, τεχνικοί όροι κλπ. Επίσης, το σύνολο των μεταδεδομένων και του πλήρους κειμένου του περιεχομένου της συλλογής θα πρέπει να είναι αναζητήσιμο με πολλαπλούς τρόπους, μεταξύ άλλων με τη χρήση διαδραστικού χάρτη, χρονολογίου, θεματικού άτλαντα, κλπ. με βάση τις υπηρεσίες σημασιολογικής πρόσβασης στο περιεχόμενο (βλ. Α3.5.1 παρακάτω). Α3.4.2 Λειτουργική Ενότητα 2 «Αρχείο Χειρογράφων» Ιστορικά Επιστημονικά στοιχεία To Αρχείο Χειρογράφων αποτελείται από ανέκδοτα κατά κύριο λόγο χειρόγραφα στα οποία περιέχονται πληροφορίες ποικίλης λαογραφικής ύλης. Κατάσταση και κατηγοριοποίηση τεκμηρίων Κέντρο της Ακαδημίας που το αφορά: ΚΕΕΛ Κατηγορία: Ψηφιοποιημένο υλικό Είδος: Σελίδες σε μορφή.pdf Ποσότητα: 10.000 Περιγραφή: Αρχείο χειρογράφων που περιλαμβάνει πληροφορίες ποικίλης λαογραφικής ύλης Τρόπος εισαγωγής: Μετάπτωση του ψηφιοποιημένου υλικού με τεκμηριωμένη δομή και δυνατότητα εμφάνισης/εξαγωγής των δεδομένων στον Διαδικτυακό Τόπο του έργου που πρόκειται να αναπτυχθεί. Τεκμηρίωση συλλογής: Η συλλογή αφορά το αρχείο χειρογράφων του Κέντρου Ερεύνης Ελληνικής Λαογραφίας. Κάθε σελίδα χειρογράφου θα τεκμηριώνεται κατ ελάχιστο με τα ακόλουθα πεδία: 1. Αριθμός χειρογράφου Σελίδα 37 από 147