Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2014-2019 Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής 2016/2056(INI) 25.5.2016 ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ σχετικά με την Πράσινη Βίβλο για τις λιανικές χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες (2016/2056(INI)) Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής Εισηγητής: Olle Ludvigsson PR\1095918.doc PE583.922v01-00 Eνωμένη στην πολυμορφία
PR_INI ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σελίδα ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ...3 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ...9 PE583.922v01-00 2/2 PR\1095918.doc
ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά με την Πράσινη Βίβλο για τις λιανικές χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες (2016/2056(INI)) Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της 11ης Μαΐου 1999 με τίτλο «Εφαρμογή του πλαισίου για τις χρηματοπιστωτικές αγορές: πρόγραμμα δράσης» (πρόγραμμα δράσης για τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες) COM(1999)0232), έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 31ης Ιανουαρίου 2007 με τίτλο «Τομεακή έρευνα, σύμφωνα με το άρθρο 17 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1/2003, σχετικά με τις λιανικές τραπεζικές υπηρεσίες (τελική έκθεση)» (COM(2007)0033), έχοντας υπόψη την Πράσινη Βίβλο της Επιτροπής της 30ής Απριλίου 2007 για τις λιανικές χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες στην ενιαία αγορά (COM(2007)0226), έχοντας υπόψη την οδηγία 2008/48/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Απριλίου 2008, για τις συμβάσεις καταναλωτικής πίστης και την κατάργηση της οδηγίας 87/102/ΕΟΚ του Συμβουλίου 1, έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 924/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Σεπτεμβρίου 2009 για τις διασυνοριακές πληρωμές στην Κοινότητα και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2560/2001 2, έχοντας υπόψη την Πράσινη Βίβλο της Επιτροπής της 11ης Ιανουαρίου 2012 με τίτλο «Προς ενοποιημένη ευρωπαϊκή αγορά πληρωμών με κάρτα, μέσω του Διαδικτύου και μέσω κινητών τηλεφώνων» (COM(2011)0941), έχοντας υπόψη την «Έκθεση σχετικά με τις ορθές πρακτικές για τους δικτυακούς τόπους σύγκρισης» της Ευρωπαϊκής Αρχής Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων (EΑΑΕΣ) που εκπονήθηκε το 2014, έχοντας υπόψη την οδηγία 2014/17/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 4ης Φεβρουαρίου 2014, σχετικά με τις συμβάσεις πίστωσης για καταναλωτές για ακίνητα που προορίζονται για κατοικία και την τροποποίηση των οδηγιών 2008/48/EK και 2013/36/EE και του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1093/2010 3, έχοντας υπόψη την οδηγία 2014/65/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Μαΐου 2014, για τις αγορές χρηματοπιστωτικών μέσων και την τροποποίηση της οδηγίας 2002/92/ΕΚ και της οδηγίας 2011/61/ΕΕ 4, έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 910/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Ιουλίου 2014, σχετικά με την ηλεκτρονική ταυτοποίηση και 1 ΕΕ L 133 της 22.5.2008, σ. 66. 2 ΕΕ L 266 της 9.10.2009, σ. 11. 3 ΕΕ L 60 της 28.2.2014, σ. 34. 4 ΕΕ L 173 της 12.6.2014, σ. 349. PR\1095918.doc 3/3 PE583.922v01-00
τις υπηρεσίες εμπιστοσύνης για τις ηλεκτρονικές συναλλαγές στην εσωτερική αγορά και την κατάργηση της οδηγίας 1999/93/ΕΚ 1, έχοντας υπόψη την οδηγία 2009/65/EΚ, όπως τροποποιήθηκε τελευταία με την οδηγία 2014/91/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Ιουλίου 2014, για την τροποποίηση της οδηγίας 2009/65/ΕΚ για τον συντονισμό των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων σχετικά με ορισμένους οργανισμούς συλλογικών επενδύσεων σε κινητές αξίες (ΟΣΕΚΑ) όσον αφορά τις λειτουργίες θεματοφύλακα, τις πολιτικές αποδοχών και τις κυρώσεις 2, έχοντας υπόψη την οδηγία 2014/92/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Ιουλίου 2014, για τη συγκρισιμότητα των τελών που συνδέονται με λογαριασμούς πληρωμών, την αλλαγή λογαριασμού πληρωμών και την πρόσβαση σε λογαριασμούς πληρωμών με βασικά χαρακτηριστικά 3, έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1286/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Νοεμβρίου 2014, σχετικά με τα έγγραφα βασικών πληροφοριών που αφορούν συσκευασμένα επενδυτικά προϊόντα για ιδιώτες επενδυτές και επενδυτικά προϊόντα βασιζόμενα σε ασφάλιση 4, έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής της 8ης Αυγούστου 2014 σχετικά με τη λειτουργία των Ευρωπαϊκών Εποπτικών Αρχών (ΕΕΑ) και του Ευρωπαϊκού Συστήματος Χρηματοπιστωτικής Εποπτείας (ΕΣΧΕ) (COM(2014)0509), έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2015/751 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 29ης Απριλίου 2015, σχετικά με τις διατραπεζικές προμήθειες για πράξεις πληρωμών με κάρτες 5, έχοντας υπόψη την οδηγία (ΕΕ) 2015/2366 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 25ης Νοεμβρίου 2015 σχετικά με υπηρεσίες πληρωμών στην εσωτερική αγορά, την τροποποίηση των οδηγιών 2002/65/ΕΚ, 2009/110/ΕΚ και 2013/36/ΕΕ και του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1093/2010 και την κατάργηση της οδηγίας 2007/64/ΕΚ 6, έχοντας υπόψη την οδηγία (ΕΕ) 2016/97 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Ιανουαρίου 2016, σχετικά με τη διανομή ασφαλιστικών προϊόντων (αναδιατύπωση) 7, έχοντας υπόψη την Πράσινη Βίβλο της Επιτροπής της 10ης Δεκεμβρίου 2015 για τις λιανικές χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες: Καλύτερα προϊόντα, περισσότερες επιλογές και ευκαιρίες για καταναλωτές και επιχειρήσεις (COM(2015)0630), έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού του, 1 ΕΕ L 257 της 28.8.2014, σ. 73. 2 ΕΕ L 257 της 28.8.2014, σ. 186. 3 ΕΕ L 257 της 28.8.2014, σ. 214. 4 ΕΕ L 352 της 9.12.2014, σ. 1. 5 ΕΕ L 123 της 19.5.2015, σ. 1. 6 ΕΕ L 337 της 23.12.2015, σ. 35. 7 ΕΕ L 26 της 2.2.2016, σ. 19. PE583.922v01-00 4/4 PR\1095918.doc
έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών (A8-0000/2016), Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δυναμικές που αναπτύσσονται στις αγορές λιανικών χρηματοπιστωτικών προϊόντων σε πολλά κράτη μέλη, με χαρακτηριστικό τον συνδυασμό υψηλής συγκέντρωσης και ανεπαρκούς ανταγωνισμού, τείνουν να έχουν ως αποτέλεσμα περιορισμένες επιλογές και χαμηλή σχέση ποιότητας/τιμής Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι η περαιτέρω ανάπτυξη της αγοράς λιανικών χρηματοπιστωτικών προϊόντων σε επίπεδο ΕΕ δεν θα διευκόλυνε μόνο την ανάπτυξη σημαντικής και παραγωγικής διασυνοριακής δραστηριότητας, αλλά και θα προσέφερε ένα ευρύτερο πεδίο υγιούς ανταγωνισμού σε εθνικό επίπεδο Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ραγδαία μεταβολή που επιφέρουν η ψηφιοποίηση και η χρηματοπιστωτική τεχνολογία («fintech») δεν εισάγει μόνο νέα και συχνά βελτιωμένα προϊόντα για τους καταναλωτές, αλλά και συνεπάγεται βασικά προβλήματα σε επίπεδο ασφάλειας, προστασίας των δεδομένων, προστασίας του καταναλωτή και φορολογίας 1. χαιρετίζει την Πράσινη Βίβλο της Επιτροπής για τις λιανικές χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες (στον ορισμό των οποίων περιλαμβάνονται και οι ασφαλιστικές υπηρεσίες) και τη ζωηρή και παραγωγική συζήτηση που έχει αρχίσει να διεξάγεται 2. θεωρεί ότι η πρωτοβουλία για την εκπόνηση της Πράσινης Βίβλου είναι επίκαιρη, δεδομένης μάλιστα της ανάγκης για προληπτική δράση σε όλα τα στάδια της διαδικασίας χάραξης πολιτικής ώστε να είναι δυνατή η παρακολούθηση και η καθοδήγηση των εξελίξεων σε μια τόσο καινοτόμο και ταχέως μεταβαλλόμενη αγορά 3. υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να προωθηθούν θετικές εξελίξεις στην εν λόγω αγορά μέσω της δημιουργίας και διατήρησης ισότιμων όρων ανταγωνισμού με κανόνες που θα είναι κατά το δυνατόν ουδέτεροι σε τεχνολογικό επίπεδο και σε επίπεδο επιχειρηματικού μοντέλου επισημαίνει ότι μια τέτοια προσέγγιση είναι επιβεβλημένη, με σκοπό κυρίως την ισότιμη αντιμετώπιση των νέων και καινοτόμων ΜΜΕ 4. υπογραμμίζει, εξαιτίας κυρίως των χαμηλών επιπέδων εμπιστοσύνης και ικανοποίησης των καταναλωτών, ότι η πρωτοβουλία για την Πράσινη Βίβλο μπορεί να στεφθεί με επιτυχία μόνον εάν δώσει μεγάλη έμφαση στη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής αγοράς στην οποία οι καταναλωτές, καλά προστατευμένοι, θα έχουν πρόσβαση σε διαφανή, έντιμα προϊόντα με ικανοποιητική σχέση ποιότητας/τιμής 5. υπενθυμίζει ότι όλες οι πρωτοβουλίες που βασίζονται στην Πράσινη Βίβλο πρέπει να είναι συμβατές με την κλιμάκωση του αγώνα κατά της φορολογικής απάτης και της φοροδιαφυγής 6. επισημαίνει την αυξανόμενη πολυπλοκότητα των λιανικών χρηματοπιστωτικών προϊόντων επιμένει ότι είναι ανάγκη να αναληφθούν πρωτοβουλίες και να αναπτυχθούν μηχανισμοί που θα επιτρέπουν στους καταναλωτές να εντοπίζουν τα ασφαλή και απλά προϊόντα μέσα από το φάσμα προϊόντων που διατίθεται στην αγορά υποστηρίζει πρωτοβουλίες όπως το έγγραφο βασικών πληροφοριών για τους επενδυτές σχετικά με τους οργανισμούς συλλογικών επενδύσεων σε κινητές αξίες (ΟΣΕΚΑ) και PR\1095918.doc 5/5 PE583.922v01-00
το έγγραφο βασικών πληροφοριών που αφορά συσκευασμένα επενδυτικά προϊόντα για ιδιώτες επενδυτές και επενδυτικά προϊόντα βασιζόμενα σε ασφάλιση (PRIIP) 7. υπενθυμίζει τις πρόσφατες εξελίξεις στο νομοθετικό πλαίσιο για τον τραπεζικό τομέα, και ειδικά την οδηγία για την ανάκαμψη και εξυγίανση πιστωτικών ιδρυμάτων (BRRD) και την οδηγία περί των συστημάτων εγγύησης των καταθέσεων επιμένει για την ανάγκη πλήρους ενημέρωσης των καταναλωτών σχετικά με τον αντίκτυπο των νέων κανόνων 8. τονίζει, με δεδομένο μάλιστα ότι οι θετικές, κατά τα άλλα, διαδικασίες ψηφιοποίησης θα μπορούσαν να ενεργοποιήσουν τάσεις αποκλεισμού, ότι δεν πρέπει ποτέ να παραβλέπεται η παράμετρος της χρηματοπιστωτικής ένταξης και ότι πρέπει να ληφθούν μέτρα προκειμένου να διασφαλιστεί η πρόσβαση όλων των καταναλωτών τουλάχιστον στις πιο βασικές χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες 9. επισημαίνει ότι οι υπάλληλοι πρώτης γραμμής στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα μπορούν να διαδραματίσουν καίριο ρόλο στο άνοιγμα των λιανικών υπηρεσιών προς όλα τα κοινωνικά στρώματα και προς τους καταναλωτές όλης της Ευρώπης επισημαίνει ότι στους εν λόγω εργαζόμενους πρέπει να παρέχονται η αναγκαία κατάρτιση και ο απαραίτητος χρόνος προκειμένου να μπορούν να εξυπηρετούν τους πελάτες τους με ακρίβεια και ότι οι εργαζόμενοι δεν πρέπει να υπόκεινται σε στόχους πωλήσεων ή κίνητρα που θα μπορούσαν να επηρεάσουν ή να στρεβλώσουν τις συμβουλές τους 10. υπογραμμίζει ότι, για να είναι αποτελεσματική και δυναμική η ενιαία αγορά στις λιανικές χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, δεν πρέπει να υπάρχουν περιττές ή αθέμιτες διαφορές μεταξύ των κρατών μελών που βρίσκονται εντός και των κρατών μελών που βρίσκονται εκτός της ζώνης του ευρώ 11. παρατηρεί ότι η ικανότητα συλλογής και ανάλυσης δεδομένων της ΕΕ στον συγκεκριμένο τομέα θα χρειαστεί πιθανότατα να βελτιωθεί επισημαίνει ότι ορισμένες από τις περισσότερο υποσχόμενες ιδέες που περιέχονται στην Πράσινη Βίβλο θα χρειαστούν εκτενή και επαρκή εμπειρική τεκμηρίωση προκειμένου να μετουσιωθούν σε νομοθεσία Βραχυπρόθεσμες προτεραιότητες 12. υπογραμμίζει ότι είναι ανάγκη να ενισχυθεί η επιβολή τόσο της ενωσιακής και εθνικής χρηματοπιστωτικής νομοθεσίας όσο και της νομοθεσίας για την προστασία των καταναλωτών υπογραμμίζει ότι οι ευρωπαϊκές εποπτικές αρχές πρέπει να κλιμακώσουν τη δράση τους όσον αφορά τα θέματα που άπτονται της προστασίας των καταναλωτών και ότι οι αρμόδιοι οργανισμοί αρκετών κρατών μελών πρέπει να αρχίσουν να εργάζονται πιο δραστήρια και αποτελεσματικά στον τομέα αυτό 13. καλεί την Επιτροπή να εντείνει τις εργασίες της κατά των διακρίσεων λόγω τόπου κατοικίας στην ευρωπαϊκή αγορά των λιανικών χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών και, αν χρειάζεται, να συμπληρώσει τις σχεδιαζόμενες γενικές προτάσεις ώστε με περαιτέρω νομοθετικές πρωτοβουλίες που να στοχεύουν ειδικά τον χρηματοπιστωτικό τομέα να δοθεί τέλος στον αδικαιολόγητο γεωγραφικό αποκλεισμό PE583.922v01-00 6/6 PR\1095918.doc
14. προτρέπει την Επιτροπή, μεταξύ άλλων με βάση τη δομή της οδηγίας σχετικά με τους λογαριασμούς πληρωμών και με βάση την ανάλυση του ασφαλιστικού τομέα που διενήργησε η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων (EΑΑΕΣ), να επεξεργαστεί ένα σχέδιο δράσης βήμα προς βήμα για τη δημιουργία μιας καλά οργανωμένης και εύχρηστης διαδικτυακής πύλης συγκρίσεων της ΕΕ η οποία θα καλύπτει τους περισσότερους ή όλους τους κλάδους της αγοράς λιανικών χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών 15. καλεί την Επιτροπή, μεταξύ άλλων με βάση την οδηγία σχετικά με τους λογαριασμούς πληρωμών, να χαρτογραφήσει τους κανόνες και τις πρακτικές που εφαρμόζονται ή δεν εφαρμόζονται στις εγχώριες και διασυνοριακές αλλαγές λογαριασμών σε όλο το φάσμα της ευρωπαϊκής αγοράς λιανικών χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών και να παρουσιάσει μια συνεκτική και ολοκληρωμένη στρατηγική με στόχο τη διευκόλυνση της αλλαγής λογαριασμού για τους καταναλωτές 16. ζητεί από την Επιτροπή να διερευνήσει περαιτέρω τις δυσνόητες και ενίοτε παραπλανητικές πρακτικές με τις οποίες βρίσκονται αντιμέτωποι οι καταναλωτές όταν πραγματοποιούν πληρωμές μέσω κάρτας βάσει συναλλαγματικής ισοτιμίας, και να παρουσιάσει μια συνεκτική λύση που θα παρέχει στον καταναλωτή τη δυνατότητα, μεταξύ άλλων και εμπράκτως, να κατανοεί και να ελέγχει πλήρως την κατάσταση 17. προτρέπει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, μεριμνώντας για την επιμελή εφαρμογή του κανονισμού σχετικά με την ηλεκτρονική ταυτοποίηση και τις υπηρεσίες εμπιστοσύνης για ηλεκτρονικές συναλλαγές στην εσωτερική αγορά (κανονισμός eidas) και της νέας νομοθεσίας για την αντιμετώπιση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, μεταξύ άλλων, να δημιουργήσουν και αυτό πρέπει να είναι απολύτως εφικτό ένα γενικό περιβάλλον όπου οι αυστηρές απαιτήσεις ασφαλείας θα συνδυάζονται με δίκαιες και απλές διαδικασίες για την ταυτοποίηση των καταναλωτών 18. καλεί την Επιτροπή, σε στενή συνεργασία με τα κράτη μέλη, να εκπονήσει σχέδιο για τη δημιουργία ενός συντονισμένου δικτύου εθνικών «κέντρων ενιαίας εξυπηρέτησης» με σκοπό τη συνδρομή των εταιρειών παροχής λιανικών χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών που επιθυμούν να αξιοποιήσουν καλύτερα τις διασυνοριακές επιχειρηματικές ευκαιρίες Μακροπρόθεσμα ζητήματα 19. ζητεί από την Επιτροπή να μελετήσει περισσότερο τα οφέλη και το κόστος που συνεπάγεται η εγγύηση της εσωτερικής και διασυνοριακής φορητότητας στους διάφορους κλάδους της αγοράς λιανικών χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών (π.χ. σε σχέση με τα ασφαλιστικά προϊόντα και τους αριθμούς τραπεζικών λογαριασμών) 20. ενθαρρύνει την Επιτροπή, παράλληλα με τη διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, να προχωρήσει στη δημιουργία μιας ισχυρότερης ενιαίας αγοράς για τα ενυπόθηκα δάνεια και την καταναλωτική πίστη, αλλά να κινηθεί με προσοχή, βρίσκοντας τη χρυσή τομή ανάμεσα στα θέματα απορρήτου και προστασίας δεδομένων και στη βελτίωση της διασυνοριακής πρόσβασης σε καλύτερα συντονισμένες βάσεις πιστωτικών δεδομένων και διασφαλίζοντας ότι δεν θα επαναληφθούν περιστατικά αδικαιολόγητης έκθεσης καταναλωτών σε συναλλαγματικούς κινδύνους PR\1095918.doc 7/7 PE583.922v01-00
21. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή. PE583.922v01-00 8/8 PR\1095918.doc
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ Εξετάζοντας την πρωτοβουλία σχετικά με τις λιανικές χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, ο εισηγητής πιστεύει ότι η Επιτροπή ενήργησε σωστά. Η εν λόγω πρωτοβουλία αποτελεί σωστή επιλογή. Η κατάθεση της Πράσινης Βίβλου έρχεται την κατάλληλη στιγμή για τρεις τουλάχιστον λόγους: Κατά πρώτον, αν επιθυμούμε να έχουμε αποτελεσματική νομοθεσία σε μια τόσο ταχέως μεταβαλλόμενη αγορά, πρέπει να παρέμβουμε άμεσα τώρα: στα τελευταία στάδια του κύκλου πολιτικής. Αυτό αποτελεί κεντρική συνιστώσα της Πράσινης Βίβλου. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι τα μέτρα του επιπέδου 2 θα είναι εφεξής τα πλέον ενδεδειγμένα. Πρέπει να παρακολουθούμε στενά την εφαρμογή σε εθνικό επίπεδο. Πρέπει από την πρώτη στιγμή να προετοιμαστούμε για τη διενέργεια επαρκούς αξιολόγησης. Είναι σημαντικό να εντοπίζονται τα πραγματικά προβλήματα και οι πραγματικές ευκαιρίες το ταχύτερο δυνατό. Η Πράσινη Βίβλος εστιάζει σε μια σειρά θεμάτων που, κατά τα επόμενα έτη, θα μπορούσαν να συμπληρώσουν και να βελτιώσουν τη νομοθεσία που εισάγεται σήμερα. Για να επιτευχθεί αυτό, πρέπει να παραμένουμε ενήμεροι για την τρέχουσα κατάσταση. Συνολικά, η πρωτοβουλία της Επιτροπής αντιπροσωπεύει μια δυναμική προσέγγιση της διαδικασίας χάραξης πολιτικής την οποία, όπως φαίνεται, έχει ανάγκη ο συγκεκριμένος τομέας. Δεύτερον, είναι σαφές ότι, παρά τα σημαντικά βήματα προόδου των τελευταίων ετών, υπάρχουν πολλά ακόμη που πρέπει να γίνουν. Η οικοδόμηση μιας ενιαίας αγοράς λιανικών χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών δεν έχει έως σήμερα προχωρήσει σε μεγάλο βαθμό. Όσον αφορά την πλειονότητα των λιανικών χρηματοπιστωτικών προϊόντων, βρισκόμαστε ακόμη αντιμέτωποι με 28 αποκλίνουσες και όχι ιδιαίτερα ανταγωνιστικές εθνικές αγορές. Εξαιτίας των πολλαπλών εμποδίων η διασυνοριακή δραστηριότητα παραμένει περιορισμένη. Η εξέλιξη αυτή είναι αρνητική για τους καταναλωτές, για τις καινοτόμες επιχειρήσεις και για τη συνολική λειτουργία της ευρωπαϊκής οικονομίας. Υπάρχουν τεράστιες δυνατότητες που μένουν αναξιοποίητες. Τρίτον, η Πράσινη Βίβλος είναι επιπροσθέτως επίκαιρη επειδή η ψηφιοποίηση διανοίγει σήμερα νέες προοπτικές με γοργούς ρυθμούς. Με την κατάλληλη αντιμετώπιση, η ψηφιοποίηση μπορεί να δημιουργήσει ακριβώς την ώθηση που χρειάζεται ώστε να αρχίσουν να αίρονται τα προαναφερθέντα διασυνοριακά εμπόδια. Υπάρχει αυτή τη στιγμή πραγματική δυνατότητα για σύνδεση των χρηματοπιστωτικών φορέων όλης της Ευρώπης με τους καταναλωτές που κατοικούν σε ολόκληρη την Ευρώπη. Είναι μια ευκαιρία για τη δημιουργία ενιαίας αγοράς η οποία δεν πρέπει να μείνει αναξιοποίητη. Σε αυτό το πλαίσιο, εγείρονται ορισμένες μεγάλες προκλήσεις οι οποίες πρέπει να αντιμετωπιστούν κατά την προώθηση του θεματολογίου των λιανικών χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών: Μία από τις προκλήσεις είναι η βελτίωση της ικανότητας συλλογής και ανάλυσης δεδομένων σε ενωσιακό επίπεδο. Ενώ αρκετές ιδέες που περιλαμβάνονται στην Πράσινη Βίβλο δείχνουν πολλά υποσχόμενες, οι περισσότερες από αυτές πρέπει να τεκμηριωθούν με εκτενή και επαρκή εμπειρικά στοιχεία προτού μετουσιωθούν σε νομοθεσία. Ως γενική παρατήρηση επί του θέματος, οι εκτιμήσεις επιπτώσεων της Επιτροπής θα μπορούσαν ενίοτε να δίνουν μεγαλύτερη βαρύτητα στα εμπειρικά δεδομένα. PR\1095918.doc 9/9 PE583.922v01-00
Μια άλλη πρόκληση είναι να υπάρχει αποτελεσματική ταυτοποίηση στην πράξη. Για το ζήτημα αυτό θα πρέπει να αναληφθούν πολύ περισσότερες πρωτοβουλίες τα προσεχή έτη. Επί του παρόντος, τα προβλήματα ταυτοποίησης δημιουργούν διάφορα εμπόδια στην ανάπτυξη νέων υπηρεσιών και σε πολλά είδη διασυνοριακών καταστάσεων. Οι τεχνολογίες επαλήθευσης ταυτότητας εντάσσονται επίσης σε αυτό το πλαίσιο. Πρέπει οπωσδήποτε να υπάρξει συντονισμένη δράση. Η ερμηνεία των κανονισμών για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες πρέπει να συντονιστεί με ένα αυστηρότερο ευρωπαϊκό πλαίσιο για ασφαλή και αποτελεσματική ταυτοποίηση. Αυτό δεν είναι εύκολο να επιτευχθεί, αλλά πρέπει να το επιδιώξουμε. Μία ακόμη πρόκληση συνίσταται στη δημιουργία και διατήρηση ισότιμων όρων ανταγωνισμού. Οποιαδήποτε νέα νομοθετική πρωτοβουλία που βασίζεται στην Πράσινη Βίβλο θα πρέπει να είναι κατά το δυνατόν ουδέτερη σε τεχνολογικό επίπεδο και σε επίπεδο επιχειρηματικού μοντέλου. Αυτή είναι η μόνη ορθή και βιώσιμη προσέγγιση για μια τόσο ραγδαία αναπτυσσόμενη αγορά. Το ποιοι θα είναι οι κερδισμένοι και ποιοι οι χαμένοι σε αυτήν την αγορά δεν πρέπει να αποφασίζεται από τους πολιτικούς, αλλά από τους καταναλωτές που χρησιμοποιούν στην πράξη τα συγκεκριμένα χρηματοπιστωτικά προϊόντα. Είναι επίσης σημαντικό να υπογραμμιστεί ότι πρέπει να διασφαλίσουμε πως δεν θα υπάρχουν περιττές ή αθέμιτες διαφορές μεταξύ των κρατών μελών που ανήκουν στη ζώνη του ευρώ και των κρατών μελών που δεν ανήκουν στη ζώνη του ευρώ. Για να είναι πραγματικά αποτελεσματική η ενιαία αγορά, πρέπει να διατηρηθεί η ακεραιότητά της και ως προς αυτό το σημείο. Η τελευταία πρόκληση συνίσταται στην αποφυγή των αποκλεισμών. Ο χρηματοπιστωτικός αποκλεισμός αποτελεί διαδεδομένο και σοβαρό πρόβλημα στην Ευρώπη. Όσοι δεν διαθέτουν ικανοποιητική πρόσβαση τουλάχιστον στις πιο βασικές χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες αντιμετωπίζουν σοβαρότατα προβλήματα. Όλες οι πρωτοβουλίες στον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών πρέπει να λαμβάνουν υπόψη την παράμετρο της ένταξης. Η μείωση των φαινομένων αποκλεισμού πρέπει διαρκώς να αποτελεί τον απώτερο στόχο. Η νέα οδηγία σχετικά με τους λογαριασμούς πληρωμών, η οποία θα τεθεί πλήρως σε εφαρμογή από το φθινόπωρο, δίνει στον κάθε καταναλωτή το δικαίωμα να διαθέτει έναν βασικό λογαριασμό πληρωμών. Αν και η οδηγία αποτελεί τολμηρό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, δεν είναι σε καμία περίπτωση αρκετή. Πρέπει να γίνουν ακόμα περισσότερα. Μας περιμένει ακόμη πολλή δουλειά. Η οικοδόμηση μιας λειτουργικής ενιαίας αγοράς στον τομέα των λιανικών χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών αποτελεί σημαντικό εγχείρημα. Ταυτόχρονα, το έργο αυτό σίγουρα αξίζει τον κόπο. Πρόκειται για χαρακτηριστική περίπτωση δημιουργίας πραγματικής προστιθέμενης αξίας από την ΕΕ. PE583.922v01-00 10/10 PR\1095918.doc