ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Μ. Πανταζίδου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια ΕΜΠ Θεματική Ενότητα 1 Εισαγωγή Περιστατικό αποθήκης υλικού ΔΕΗ (Ασπρόπυργος, Αττική)
Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειες χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς.
Περιστατικό ρύπανσης και εξυγίανσης υπεδάφους: υπαίθρια αποθήκη υλικού ΔΕΗ Ασπρόπυργος, Αττική 1
Απρίλιος 2004: Φάση χαρακτηρισμού 2
μετασχηματιστές ρυπασμένο χώμα 3
Τι απαιτεί ένας ρυπασμένος χώρος; ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟ Μελέτη ΕΞΥΓΙΑΝΣΗ Μελέτη (τι θα γίνει) Αναφορά ολοκλήρωσης (τι έγινε) ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ Αναφορές 4
Μελέτη χαρακτηρισμού Ιστορική χρήση χώρου, ουσίες, απόβλητα Υδρογεωλογικά χαρακτηριστικά χώρου Περιγραφή δειγματοληψίας (σκεπτικό) Αποτελέσματα αναλύσεων δειγμάτων (έδαφος, νερό) Χωρική κατανομή ρύπων Εκτίμηση εξέλιξης ρύπανσης και πιθανών επιπτώσεων Καθορισμός ρύπων που χρήζουν μέτρων 5
Χρήση χώρου, ουσίες, απόβλητα Διαρροή ορυκτελαίων με μικρή περιεκτικότητα PCBs από παλιούς μετασχηματιστές PCBs = polychlorinated biphenyls πολυχλωριωμένα διφενύλια 6
Υδρογεωλογικά χαρακτηριστικά Εδαφικό υλικό 0-2 m: Φυσικό έδαφος: Αμμώδης άργιλος, αμμώδης αργιλοπηλός (μικρή περατότητα), αλλά και περατές επιχώσεις 2-10 m: Κροκάλες με αργιλικό συνδετικό υλικό 10 m: ασβεστόλιθος Υδροφόρος ορίζοντας Σε βάθος μεγαλύτερο από 50 m στην περιοχή, στα 80 m σε γεώτρηση εντός του χώρου 7
Αποτελέσματα αναλύσεων Επιφανειακή ρύπανση που εκτείνεται σε βάθος τουλάχιστον 75 cm Έχει επηρεαστεί συνολική επιφάνεια περίπου 8 στρεμμάτων Μέγιστες συγκεντρώσεις στο έδαφος (Ολλανδική νομοθεσία: επιθυμητή τιμή όριο επέμβασης) Ορυκτέλαια: 95.4 g/kg ή 95400 ppm (0.05 5 g/kg) PCBs: 556 μg/kg ή 556 ppb (20 1000 μg/kg) 8
0-5 5-10 10-20 20-30 30-40 40-50 50-60 60-70 70-80 80-90 90-100 Αριθμός δειγμάτων. Κατανομή μεγέθους συγκέντρωσης ορυκτελαίων 25 20 Βάθος < 25cm Βάθος 25-50cm Βάθος 50-75cm 15 Οριο επέμβασης = 5 g / kg εδάφους 10 5 0 Περιεκτικότητα σε έλαια (g / kg εδάφους) 9
Χωρική κατανομή συγκέντρωσης ορυκτελαίων μείωση με το βάθος πιθανότητα βαθύτερης ρύπανσης 10
150 m Μια αίσθηση της κλίμακας 11
Περιοχές υψηλών συγκεντρώσεων Οφθαλμοφανής η παρουσία LNAPL! LNAPL = light nonaqueous phase liquid (μη υδατική φάση) 12
Εκτίμηση εξέλιξης ρύπανσης Δυνατότητα περαιτέρω εξάπλωσης ορυκτελαίων (περιοχές υψηλής περιεκτικότητας) υγρή φάση που δεν αναμειγνύεται με το νερό (μη υδατική φάση) Μικρή πτητικότητα ατμοί ρύπου στην αέρια φάση της ακόρεστης ζώνης (αλλά και επιφανειακά) Δυνατότητα περαιτέρω διήθησης συστατικών ορυκτελαίων με το νερό της βροχής διαλυμένοι ρύποι στην υδατική φάση 13
Καθορισμός ρύπων που χρήζουν μέτρων Με δεδομένη τη χρήση του χώρου, επιλέγονται ως κατευθυντήριες γραμμές τα όρια επέμβασης του Ολλανδικού κανονισμού Επιλέγεται να εξεταστούν μέτρα και τεχνολογίες αποκατάστασης για τη ρύπανση λόγω ορυκτελαίων Πιθανοί στόχοι αποκατάστασης (1) Περιορισμός εξάπλωσης ορυκτελαίων (2) Μείωση έκθεσης/μάζας (=συγκεντρώσεων σε κάποιο επιθυμητό όριο) 14
Στον ίδιο χώρο... Απρίλιος 2004 15
Στον ίδιο χώρο... Απρίλιος 2004 16
Απέναντι... Δεκέμβριος 2006 17
Μελέτη σχεδιασμού εξυγίανσης Συγκριτική αξιολόγηση εναλλακτικών τεχνολογιών εξυγίανσης Επιλογή μεθόδου Αναλυτική παρουσίαση μεθόδου (το πλήρες προφίλ της τεχνολογίας), παραμέτρων σχεδιασμού, διαδικασίας υλοποίησης Πρόγραμμα παρακολούθησης προόδου, ελέγχου σημείων-μαρτύρων εξυγίανσης 18
Υποψήφια μέτρα αποκατάστασης Συλλογή ορυκτελαίου σε τάφρους Εκσκαφή Περιορισμένη καύση Ταφή Βιοαποδόμηση Ασφαλτόστρωση 19
Επιλεχθείσα λύση Ασφαλτόστρωση λιγότερο ρυπασμένων περιοχών (με συγκέντρωση ορυκτελαίου 5000 mg/kg ή ppm) Εκσκαφή περισσότερο ρυπασμένων περιοχών σε βάθος μέχρις συγκέντρωσης ορυκτελαίου 5000 mg/kg (ppm): ολοκλήρωση χαρακτηρισμού 20
Επιλεχθείσα λύση (συν.) Κατασκευή εξέδρας βιοαποδόμησης των εκσκαφέντων εδαφών με προσθήκη θρεπτικών ουσιών και ρύθμιση υγρασίας με στόχο επίτευξη συγκεντρώσεων 5000 mg/kg (ppm) Επιστροφή εδάφους στις εκσκαφείσες περιοχές και ασφαλτόστρωση 21
Ερώτηση Κατανόησης/Μνήμης Με ποιο σκεπτικό καθορίστηκε το όριο αποκατάστασης των 5000 mg/kg (ppm) στο περιστατικό της αποθήκης της ΔΕΗ; (Τσεκάρετε=μαυρίστε όλα όσα θεωρείτε σωστά.) Είναι το όριο επέμβασης που επιβάλλουν οι Ολλανδικοί κανονισμοί για το έδαφος Είναι μια συγκέντρωση κάτω από την οποία δεν υφίσταται κίνδυνος για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον 22
Διάνοιξη ερευνητικών τάφρων + επανάληψη δειγματοληψίας Δεκέμβριος 2006: πριν την εκσκαφή 23
Ένδειξη ρύπανσης: αλλαγή χρώματος 24
Ένδειξη ρύπανσης: αλλαγή χρώματος σε βάθος ως ~1m 25
Λιμνούλα LNAPL 26
Εκσκαφή Ιανουάριος 2007 27
28
Μετά την εκσκαφή απομακρύνονται πέτρες κλπ 29
Εξέδρα επεξεργασίας Δεκέμβριος 2006 30
Σειράδια από χώμα προς επεξεργασία Ιανουάριος 2007 31
32
Αναφορά επίτευξης στόχων Δειγματοληψία στα όρια εκσκαφής Δειγματοληψία στα σειράδια επεξεργασίας Όλα εντάξει; Επανεπίχωση & τελική ασφαλτόστρωση 33
Αποτελέσματα: Εκσκαφή Έλαια (mg/kg ή ppm) cm Θέση Δ1 Θέση Δ7 0-25 16400 16800 25-50 2400 2800 50-75 1700 8300 75-100 1800 10100 100-300 1000 34
Έλαια (mg/kg ή ppm) Αποτελέσματα: Σειράδια (1) Έλαια (mg/kg ή ppm) Σειράδια 10000 9000 3/1/2007, 7525 8000 7000 6000 5000 4000 3000 2000 5/1/2007, 1000 7/1/2007, 1225 1000 0 3/1/2007 5/1/2007 7/1/2007 Ημερομηνία Σειράδιο 1 Σειράδιο 2 Σειράδιο 3 Σειράδιο 4 Μ.Ο. 35
Έλαια (mg/kg ή ppm) Αποτελέσματα: Σειράδια (2) Έλαια (mg/kg ή ppm) Σειράδια 16000 3/13/2007, 12300 14000 12000 10000 8000 6000 4000 2000 5/21/2007, 800 7/10/2007, 700 0 3/13/2007 5/21/2007 6/18/2007 7/10/2007 Ημερομηνία Σειράδιο 1 Σειράδιο 2 Σειράδιο 3 Σειράδιο 4 Σειράδιο 5 Σειράδιο 6 Σειράδιο 7 Σειράδιο 8 Σειράδιο 9 Μ.Ο. 36
Τελευταία στάδια Υποβολή τελικής αναφοράς (ασφαλτοστρώσαμε...) Δεν προβλέπεται παρακολούθηση 37
Ερώτηση Κατανόησης Η ρύπανση στην αποθήκη της ΔΕΗ θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως περιστατικό μειωμένης προτεραιότητας γιατί (τσεκάρετε όλα όσα θεωρείτε σωστά): η ρύπανση δεν ξεπερνούσε τα 75 εκ. βάθος ο υδροφόρος ορίζοντας ήταν σε μεγάλο βάθος τα ορυκτέλαια δεν είναι ανησυχητικός ρύπος η επιβάρυνση της γύρω περιοχής είναι σημαντική 38
Ευχαριστίες Η Διεύθυνση Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία της ΔΕΗ έδωσε άδεια για τη χρήση του υλικού αυτού του περιστατικού για εκπαιδευτικούς σκοπούς. 39
Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στο πλαίσιο του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα ΕΜΠ» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.