European Recommendations



Σχετικά έγγραφα
ΟΡΘΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΑΣΘΕΝΩΝ ΣΕ ΙΟΝΤΙΖΟΥΣΑ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ ΓΙΑ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΟΥΣ ΣΚΟΠΟΥΣ: ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΠΥΡΗΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ

Επιβάρυνση από την ακτινοβολία Δοσιμετρία στην Πυρηνική Ιατρική

Φυσικές Αρχές συστημάτων PET/CT Ποζιτρονιακή τομογραφία / Αξονική τομογραφία

1. ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΜΕ ΙΣΟΤΟΠΑ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΙΟΝΤΙΖΟΥΣΩΝ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΩΝ

ΑΞΟΝΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ. Ευάγγελος Παντελής Επ. Καθ. Ιατρικής Φυσικής Εργαστήριο Ιατρικής Φυσικής Ιατρική Σχολή Αθηνών

ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΣΥΤΗΜΑΤΟΣ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑΣ ΕΚΠΟΜΠΗΣ ΠΟΖΙΤΡΟΝΙΩΝ ΜΕ ΕΝΣΩΜΑΤΩΜΕΝΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑΣ (PET-CT)

Δρ Φοίβη Ροντογιάννη Διευθύντρια ΕΣΥ

ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑΣ ΕΚΠΟΜΠΗΣ ΠΟΖΙΤΡΟΝΙΩΝ ΜΕ ΕΝΣΩΜΑΤΩΜΕΝΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑΣ (PET-CT)

ΘΕΜΑΤΑ ΑΚΤΙΝΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΣΕ ΤΜΗΜΑ. ΠΟΖΙΤΡΟΝΙΩΝ PET ή PET/CT

Συνεισφορά των Επαγγελματιών Υγείας στην ακτινοπροστασία εξεταζομένων στις εξετάσεις αξονικής τομογραφίας

Κανονικη Εξεταστικη

Ιατρική Φυσική: Δοσιμετρία Ιοντίζουσας Ακτινοβολίας. Βιολογικές επιδράσεις. Ακτινοπροστασία

ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΑ

ΠΥΡΗΝΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ ΚΑΙ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ SPECT

Ιατρική Φυσική: Δοσιμετρία Ιοντίζουσας Ακτινοβολίας. Βιολογικές επιδράσεις. Ακτινοπροστασία

ΑΞΟΝΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ Παντελής Καραίσκος Αν. Καθ. Ιατρικής Φυσικής

ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΑΝΙΧΝΕΥΤΙΚΟΥ ΦΡΟΥΡΟΥ ΛΕΜΦΑΔΕΝΑ. ΜΕΣΩ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ - γ

Τεχνολογία επεµβατικής Ακτινολογίας στην Καρδιολογία

Σύστημα Βραχυθεραπείας Afterloading HDR Ir-192 MDR/LDR Cs-137

ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑΣ ΕΚΠΟΜΠΗΣ ΠΟΖΙΤΡΟΝΙΩΝ ΜΕ ΕΝΣΩΜΑΤΩΜΕΝΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑΣ (PET-CT)

ΜΑΣΤΟΓΡΑΦΙΑ. Ευάγγελος Παντελής Επ. Καθ. Ιατρικής Φυσικής Εργαστήριο Ιατρικής Φυσικής Ιατρική Σχολή Αθηνών.

Σημαντικές χρονολογίες στην εξέλιξη της Υπολογιστικής Τομογραφίας

Σύστημα Ακτινοθεραπείας Εξομοιωτής θεραπείας (Κλασσικός ακτίνων Χ)

Ποιότητα Ακτινοδιαγνωστικής Εικόνας

Βασικές αρχές λειτουργίας του Αξονικού Τομογράφου (ΑΤ) Computed Tomography (CT)

ΑΞΟΝΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ Παντελής Καραίσκος Καθ. Ιατρικής Φυσικής

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΜΕ ΡΑΔΙΟΦΑΡΜΑΚΑ - Η ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΔΟΣΙΜΕΤΡΙΑΣ-

A L A R A. Μαρία Λύρα

ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ & ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΥΡΗΝΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ

Ευαιθησιομετρία Sensitometry ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΑ Ι-6

Αρχές ποζιτρονικής τομογραφίας. Κ. ελήμπασης

ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ ΑΚΤΙΝΟΓΡΑΦΙΑ

Καθοδηγητικά Επίπεδα Δόσης (ΚΕΔ) στις πρακτικές της Πυρηνικής Ιατρικής

Ακτινοσκόπηση. Σοφία Κόττου. Επίκουρη Καθηγήτρια. Εργαστήριο Ιατρικής Φυσικής. Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών

ΔΕΑ στην MDCT: Διεθνής βιβλιογραφία και τα πρώτα στοιχεία από την Ελλάδα

1/21/2013. November 25, 1975 Patent for Full-body CAT Scan 1979 Nobel prize for physiology

Ραδιοϊσοτοπική απεικόνιση: Αρχές ποζιτρονικής τοµογραφίας. K. ελήµπασης

Δοσιμέτρηση προσωπικού στην Πυρηνική Ιατρική Ε.Καρίνου Τμήμα Δοσιμετρίας, ΕΕΑΕ

Δόσεις ακτινοβολίας στο προσωπικό ψηφιακού αγγειογράφου. Τελευταίες εξελίξεις

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΣΚΗΣΗ 2 ΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ Ι

Δοσιμέτρηση προσωπικού στην Πυρηνική Ιατρική

ΤΙΤΛΟΣ: Ποιοτικός και ποσοτικός προσδιορισμός ραδιοϊσοτόπων με την μέθοδο της γ φασματοσκοπίας. Γιαννούλης Ευάγγελος.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΦΥΣΙΚΟΥ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΑΚΤΙΝΟΦΥΣΙΚΟΥ ΣΕ ΑΚΤΙΝΟΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ Χ1 Χ2 Χ3

Διαχείριση Ραδιενεργών Αποβλήτων Υγειονομικών Μονάδων

Χ. Τριαντοπούλου Συντ. Δ/ντρια Ακτινολογικό τμήμα Κωνσταντοπούλειο Νοσοκομείο

Ορθές πρακτικές έκθεσης ασθενών σε ιοντίζουσα ακτινοβολία για διαγνωστικούς σκοπούς Ιωάννης Τσαλαφούτας, Ακτινοφυσικός, PhD

Η απορρόφηση των φωτονίων από την ύλη βασίζεται σε τρεις µηχανισµούς:

Πρακτικές οδηγίες ακτινοπροστασίας για το προσωπικό στην Επεμβατική Ακτινολογία

Περιορισμοί των Διαγνωστικών Επιπέδων Αναφοράς

ΗΜΕΡΙΔΑ ΧΗΜΕΙΑΣ 2017 Ραδιενέργεια και εφαρμογές στην Ιατρική

Έλεγχοι ακτινοπροστασίας σε οδοντιατρεία

Η ΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΣΠΥΡΙ ΟΥΛΑ ΣΙΜΩΤΑ ΠΡΟΣ: ΚΑΘΕ ΕΝ ΙΑΦΕΡΟΜΕΝΟ

Σημαντικές χρονολογίες στην εξέλιξη της Υπολογιστικής Τομογραφίας

Προστασία από τις Ακτινοβολίες (Ακτινοπροστασία)

Ιατρική Φυσική: Δοσιμετρία Ιοντίζουσας Ακτινοβολίας. Βιολογικές επιδράσεις. Ακτινοπροστασία

Σύστημα Ακτινοθεραπείας Κοβαλτίου Co60

HY Ιατρική Απεικόνιση. Στέλιος Ορφανουδάκης Κώστας Μαριάς. Σημειώσεις II: Πυρηνική Ιατρική

Συστήματα Διασφάλισης Ποιότητας στα Ακτινολογικά εργαστήρια Σωτήριος Οικονομίδης Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΑΘΗΝΑΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΡΑΔΙΟΛΟΓΙΑΣ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΑ. Λία Ε. Μουλοπούλου Καθηγήτρια Ακτινολογίας Διευθύντρια Α Εργαστηρίου Ακτινολογίας

Ψηφιακή εικόνα και ο νέος ρόλος του τεχνολόγου ακτινολόγου: Από το film στο CD

ΒΙΟΦΥΣΙΚΗ. Αλληλεπίδραση ιοντίζουσας ακτινοβολίας και ύλης.

«Διεργαστηριακά σχήματα»


(Computed Tomography, CT)

Ιούνιος 2019 KA-EEAE-KO

Ποσοτική Μικροανάλυση Μέθοδος ZAF

Κατευθυντήρια Οδηγία Ποιότητας. Ακτινοδιάγνωση

Γ. Τσιπολίτης.

Δόση στην Αξονική Τομογραφία. Χρήστος Αντύπας, PhD ΕΔΙΠ Ακτινοφυσικός Ιατρικής Α Εργαστήριο Ακτινολογίας Αρεταίειο Νοσοκομείο

Εξωτερικός Έλεγχος Ποιότητας (External Quality Audit) στην Ακτινοθεραπεία στην Ελλάδα. Κώστας Ι. Χουρδάκης Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας

Πανελλήνιο Συνέδριο Ακτινολογίας-Αθήνα 2000

- Ανοσονεφελομετρική μέθοδος

Υπολογισμός δόσης σε έγκυο που υποβλήθηκε σε ακτινολογικές εξετάσεις και εξέταση PET στο νοσοκομείο.

Διαγνωστικά Επίπεδα Αναφοράς στην Επεμβατική Ακτινολογία

Μετά την κυψελίδα ροής

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Πειραιάς 28/12/16 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Αρ. Πρωτ /12/2016

-Ανοσονεφελομετρική μέθοδος ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

Ασφάλεια ασθενών & υγειονομικού προσωπικού: Ο ρόλος του Ακτινοφυσικού

- Ενισχυμένη με latex νεφελομετρική μέθοδος ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

Κανονισμοί Ακτινοπροστασίας στη Βιομηχανική Ραδιογραφία Παναγιώτης Τριτάκης Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας Αθήνα, 11 Νοεμ.

Η εκτίμηση κινδύνου στα κλινικά εργαστήρια

Υπολογιστική Τομογραφία ακτίνων Χ

Διαγνωστικά Επίπεδα Αναφοράς (ΔΕΑ)

- Ενισχυμένη με latex νεφελομετρική μέθοδος ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

Διαγνωστικά Επίπεδα Αναφοράς (ΔΕΑ)

ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΑΞΟΝΙΚΗΣ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑΣ 64 ΤΟΜΩΝ

ΙΑΤΡΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ eclass: PHYS215 Π. Παπαγιάννης

Λειτουργία και Απόδοση του Πρότυπου Ανιχνευτή ΝΕΣΤΩΡ

Σημαντικές χρονολογίες στην εξέλιξη της Υπολογιστικής Τομογραφίας

- Ενισχυμένη με latex νεφελομετρική μέθοδος ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΑ. Λία Ε. Μουλοπούλου Καθηγήτρια Ακτινολογίας Διευθύντρια Α Εργαστηρίου Ακτινολογίας

Ακτινικά Ατυχήματα Πρόληψη και Επέμβαση

ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΜΕΙΩΣΗΣ ΔΟΣΗΣ ΣΤΗΝ ΑΞΟΝΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ. Α. ΤΑΒΕΡΝΑΡΑΚΗ Επιμ. Α, τμήμα Αξονικού Μαγνητικού Τομογράφου ΓΝΑ <<Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ>>

Τυπικές δόσεις εξεταζομένων από διαγνωστικές και επεμβατικές διαδικασίες. Τι υπάρχει στη βιβλιογραφία;

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ

Αβεβαιότητα που εισάγεται στη μέτρηση ραδιενέργειας εδάφους από τα σφάλματα ορισμού δειγματοληψίας

Reagent Β: n º 1 φιαλίδιο x 4 ml.υγρό αντιδραστήριο, έτοιμο προς χρήση.

Βασικές Γνώσεις γιατοεργαστήριοπυρηνικήςφυσικής

Νέος κανονισμός Ακτινοπροστασίας: Πώς επηρεάζει την καθημερινή κλινική πράξη της ERCP

Transcript:

Ποιοτικός έλεγχος Εργαστηρίων Πυρηνικής Ιατρικής European Recommendations Μαρία Λύρα Γεωργοσοπούλου Αν. Καθ. Ακτινοφυσικός Ιατρικής Α Εργ. Ακτινολογίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών

Οδηγίες/ Συστάσεις από Ευρωπαϊκούς και Διεθνείς Οργανισμούς για την ασφαλή χρήση της ακτινοβολίας στην ιατρική απεικόνιση ηευρωπαϊκήεπιτροπή(ec), ο Διεθνής Οργανισμός Υγείας (WHO), η Διεθνής Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας (IAEA) Οι οδηγίες για την ορθή και αιτιολογημένη χρήση απεικόνισης με ακτινοβολίες είναι σήμερα ιδιαίτερα σημαντικές αφού Η κύρια πηγή έκθεσης στην ακτινοβολία είναι πλέον Η ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ

Ο Δ Η Γ Ι Ε Σ (GUIDELINES) Έλεγχοι ιατρικών πρακτικών με ακτινοβολία Εκπαίδευση στην ΑκτινοπροστασίαστηνΙατρική EUROPEAN COMMISSION RADIATION PROTECTION NO 159 EUROPEAN COMMISSION GUIDELINES ON CLINICAL AUDIT FOR MEDICAL RADIOLOGICAL PRACTICES (DIAGNOSTIC RADIOLOGY, NUCLEAR MEDICINE AND RADIOTHERAPY) RADIATION PROTECTION NO 116 Guidelines on education and training in Radiation Protection for medical exposures 2009.

Επαγγελματικές επιστημονικές εταιρείες και ομοσπονδίες δημιουργούν Οδηγίες (Guidelines, Technical Reports) ή και Επιτροπές για την επίτευξη της βέλτιστης ιατρικής εικόνας με την μικρότερη επιβάρυνση του εξεταζόμενου π.χ ΝΕΜΑ National Electrical Manufacturers Association IEC International Electromechanical Commission EANM European Association of Nuclear Medicine και άλλες όπως SNM, EFOMP, AAMP, ACR,.. Ας σημειώσουμε ιδιαίτερα την Επιτροπή (CANMD) Διαπίστευσης των τμημάτων Πυρηνικής Ιατρικής Δημιουργήθηκε το 2009 από τον WHO εκπαιδεύει στις απαιτούμενες διαδικασίες Διαπίστευσης

Η ποιότητα αναφέρεται: 11ο ο Πανελλήνιο Συνέδριο της Πυρηνικής Ιατρικής 11 σε ειδικό χαρακτηριστικό ενός αντικειμένου ή είναι το επίτευγμα αντικειμένου ή υπηρεσίας Η έννοια της ποιότητος είναι συνώνυμη με το ΕΚΛΕΚΤΟ Επομένως η ΠΟΙΟΤΗΤΑ εξαρτάται από τα κριτήρια που εφαρμόζουμε. Maria Lyra Georgosopoulou, Assoc Prof. Med Physicist, National & Kapodistrian University of Athens

Ποιότητα Δεδομένων π.χ. ακριβείς μετρήσεις σε μετρητή ενεργότητος ή ομοιογενής παρουσίαση ομοιόμορφου αντικειμένου Τα δεδομένα είναι Υψηλής Ποιότητος αν παρουσιάζουν ορθά τον πραγματικό κόσμο όπου αναφέρονται

Διασφάλιση Ποιότητος Η διασφάλιση Ποιότητος καλύπτει όλες τις ενέργειες από την σχεδίαση, την ανάπτυξη, την παραγωγή, την εγκατάσταση, τις υπηρεσίες και την τεκμηρίωση. Πρέπει να παρακολουθεί όλα τα αποτελέσματα και διαβεβαιώνει ότι γίνονται οι κατάλληλες ενέργειες όταν η επίδοση είναι εκτός των αποδεκτών ορίων. να Δηλ. το προϊόν (η υπηρεσία) ή είναι κατάλληλο για τον σκοπό ή ας γίνει ορθά όπως την 1 η φορά.

Γιατί χρειάζεται πρόγραμμα Διασφάλισης Ποιότητος (QA) στην Πυρηνική Ιατρική; Για να εξασφαλισθεί ότι το κλινικό αποτέλεσμα θα είναι Υψηλής Ποιότητος και συνεισφέρει στο κλινικό πρόβλημα του ασθενούς με την ελαχίστη επιβάρυνση του ασθενούς π.χ.(απορροφουμένη Δόση, Χρόνος Αναμονής, μειωμένη πιθανότητα σφάλματος, κ.α). και πρέπει να εναρμονίζεται με την νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά των κινδύνων από την Ιοντίζουσα Ακτινοβολία

Οδηγίες του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου 96/29 & 97/43 Euratom προστασία εργαζομένων και γενικού πληθυσμού. προστασία της υγείας των ατόμων από Ιατρική Έκθεση Απαιτήσεις αυτών QA Πρόγραμμα Πιστοποίησης των μηχανημάτων Καθορισμός της απορροφουμένης δόσης στον ασθενή και οι 2 τέθηκαν σε ισχύ τον Μάιο 2000

και για την Πυρηνική Ιατρική.. από ΙΑΕΑ Applying Radiation Safety Standards in Nuclear Medicine, Safety Reports Series No. 40, ΙΑΕΑ, Vienna (2005). Μετρήσεις Μετρήσεις ραδιενέργειας ραδιενέργειας στην στην Π.Ι. Quality Assurance for Radioactivity measurement in Nuclear medicine, TECHNICAL REPORT SERIES NO. 454, IAEA, VIENNA 2006 Ασφάλεια στην Π.Ι.

και για τα ραδιοφάρμακα στο νοσοκομείο.. Εκπαίδευση και οδηγός χρήσης Εκπαίδευση και οδηγός χρήσης International Atomic Energy Agency (ΙΑΕΑ)

ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΟΣ PET TRACERS SPECT PET/CT PET TRACERS QUALITY MANAGEMENT QUALITY ASSURANCE FOR SPECT SYSTEMS VIENNA, 2009 IAEA HUMAN HEALTH SERIES No. 6 QUALITY ASSURANCE FOR PET AND PET/CT SYSTEMS VIENNA, 2009 IAEA HUMAN HEALTH SERIES No. 1

ΕΙΚΟΝΕΣ ΠΟΙΟΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΕΛΕΓΧΟΙ ΠΟΙΟΤΗΤΟΣ IAEA QUALITY MANAGEMENT AUDITS IN NUCLEAR MEDICINE PRACTICES IAEA QUALITY CONTROL ATLAS FOR SCINTILLATION CAMERA SYSTEMS, 2006

Πρόγραμμα της ΙΑΕΑ Multimedia training package on planar γ camera and QC practice Responsible Author: Maria Lyra 2000 2003 IAEA Co ordinated ordinated Project: Ηλεκτρονική Εκπαίδευση με πολυμέσα στην Πρακτική της ΠΥΡΗΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ Development and Validation of an Internet based clinical and technical study communication system for Nuclear Medicine

Ανάπτυξη Ευρωπαϊκού Πλαισίου Αναφοράς Δηλ. Εφαρμογή προτύπων στην Πυρηνική ιατρική σε όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες. Είναι απαραίτητο να υπάρχουν οδηγίες ( guidelines) για: QC συστημάτων Πυρηνικής Ιατρικής QC & προετοιμασία ραδιοφαρμάκων Κλινικά Πρωτόκολλα Που θα είναι αποδεκτές ως ο κοινός παρονομαστής προς όφελος του ασθενούς σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Συνεργασία με της χώρες CEE ΗΕANM συνεργάζεται και με άλλες ενώσεις όπως EAR, EFOMP, FECS, IAEA, SNM, WFNMB and WHO

ΟΙ ΟΔΗΓΙΕΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΧΩΡΙΣ ΠΕΡΙΤΤΕΣ ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ Καλή Πρακτική με τις ελάχιστες απαιτήσεις Να αποτελούν το πλαίσιο ενός τοπικού πρωτοκόλλου Να επιδέχονται αλλαγές χωρίς να μειώνεται η ποιότητα Χρήσιμες για την επικοινωνία διαφόρων κέντρων Να αποτελούν πρότυπα για προγράμματα εκπαίδευσης. Να εφοδιάζουν τους ασχολούμενους με την Πυρηνική Ιατρική (ιατρούς, τεχνολόγους, φυσικούς) με οδηγίες για την δημιουργία πρωτοκόλλων QC για όλα τα όργανα του τμήματος Πυρηνικής Ιατρικής (μετρητικά & απεικονιστικά συστήματα) με ιδιαίτερο ενδιαφέρον στη νέα ψηφιακή τεχνολογία.

-Ποιοτική Αρμονία- στην Πυρηνική Ιατρική στην Ευρώπη Οι οδηγίες της EANM αναφέρονται σε κλινικές πρακτικές, στον Ποιοτικό έλεγχο συστημάτων, στα ραδιοφάρμακα, στη δοσιμετρία Η παρακάτω δήλωση προλογίζει κάθε μία από αυτές: Σκοπός της Οδηγίας είναι να προσφέρει στην ομάδα της Πυρηνικής Ιατρικής το πλαίσιο βοήθεια στην καθημερινή πρακτική. και

Σε έρευνα στο διαδίκτυο Μόνον 12% από τα μέλη της EANM έχουν ανεβάσει πρωτόκολλα στο διαδίκτυο; Κυρίως κλινικά πρωτόκολλα Πρέπει να καθιερωθούν και υιοθετηθούν Οδηγίες Ποιοτικού Ελέγχου (QC).

EANM Guidelines Οδηγίες Ποιοτικού Ελέγχου συστημάτων Πυρηνικής Ιατρικής 2010 Routine Quality Control recommendations for nuclear medicine instrumentation EANM Physics Committee & NM Instrumentation QC Task Group (M Lyra, W Tindale & R Klett) Acceptance testing for nuclear medicine instrumentation Συστάσεις ποιοτικού ελέγχου (QC) των συστημάτων Πυρηνικής Ιατρικής Δοκιμασίες Αποδοχής Αναφοράς και συνήθεις(routine) ηομάδαεργασίαςορίσθηκε το 2005 οι Οδηγίες ολοκληρώθηκαν το 2007 Δημοσιεύθηκαν το 2010 Περιέχουν:

Περιέχουν: πίνακες με τις δοκιμασίες και την συχνότητα που συνιστάται να γίνονται για τα συστήματα: Planar γ- Camera / ολόσωμο SPECT, SPECT/CT PET Scanner / Hybrid PET/CT Μετρητές ενεργότητος Μετρητές ακτινοβολίας χώρου Μετρητές πρόσληψης (uptake) Μετρητές δειγμάτων συνιστάται δημιουργία πρωτοκόλλου προσαρμοσμένου στα συστήματα του τμήματος σας Logbooks και τήρηση ημερολογίου βλαβών

Αν και η σταθερότητα των συστημάτων Πυρηνικής Ιατρικής έχει βελτιωθεί σημαντικά τα στοιχεία που την αποτελούν πολλές φορές ολισθαίνουν από τα αρχικά χαρακτηριστικά τους με τον χρόνοπροκαλώντας βαθμιαία την απώλεια της αρχικής ΠΟΙΟΤΗΤΟΣ λειτουργίας. Π.χ. Διακυμάνσεις της τροφοδοσίας της ηλεκτρικής τάσης και συνθήκες περιβάλλοντος (θερμοκρασία, υγρασία) ήαλλαγές& απώλειες του λογισμικού μπορεί ναπροκαλέσουν ΑΛΛΑΓΕΣ στην λειτουργία του συστήματος.

ΑΠΟΔΟΧΗΣ: ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΗ ΟΤΙ Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΚΑΛΥΠΤΕΙ ΤΕΧΝΙΚΑ & ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΟΥ ΔΗΛΩΝΕΙ Ο ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΗΣ. ΑΝΑΦΟΡΑΣ: ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ & ΣΕ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥΣ ΕΤΗΣΙΟΥΣ ΕΛΕΓΧΟΥΣ. ή ακόμη σε περιπτώσεις σημαντικής βλάβης μέρους του συστήματος για να δημιουργηθούν νέα δεδομένα αναφοράς ΤΑΚΤΙΚΟΣ ΠΟΙΟΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ Κάθε τμήμα μπορεί/ πρέπει να οργανώνει το δικό του πρόγραμμα σύμφωνα με τις ανάγκες & τον φόρτο εργασίας. Και να τηρεί τα μηχανήματα σε ΚΑΛΗ κατάσταση εμποδίζοντας την απώλεια ΠΟΙΟΤΗΤΟΣ

(καθημερινός) : ΠΡΕΠΕΙ να γίνεται κατά τακτά, συχνά διαστήματα για την επιβεβαίωση της ΒΕΛΤΙΣΤΗΣ λειτουργίας του συστήματος ή για την ανίχνευση επιδείνωσης καθημερινά 11ο ο Πανελλήνιο Συνέδριο της Πυρηνικής Ιατρικής 11 ΤΑΚΤΙΚΟΣ ΠΟΙΟΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ & Maria Lyra Georgosopoulou, Assoc Prof. Med Physicist, National & Kapodistrian University of Athens

Χαρακτηριστικά της λειτουργίας της γ camera PLANAR & SPECT Ομοιογένεια Ευαισθησία Ενεργειακή Δ.Ι. Ρυθμός Κρούσεων Χωρική Δ.Ι././ Γραμμικότητα Κέντρο περιστροφής Ευθυγράμμιση ανιχνευτών κεντρικό(cfov) & χρήσιμο (UFOV) FIELD OF VIEW

Planar/SPECT QC καθημερινοί έλεγχοι Επισκόπηση (π.χ. φθορά ή μόλυνση του κατευθυντήρα) Μετρήσεις υποστρώματος χώρου Έλεγχος με επίπεδη πηγή χαμηλής στατιστικής Φωτοκορυφή / καθορισμός παραθύρου άλλως

Άλλως μπορεί να συμβεί αυτό.. Η πιο βασική και ευαίσθητη δοκιμασία του καθημερινού ποιοτικού ελέγχου είναι αυτή της ομοιογένειας Φωτοπολ/στής (ΡΜΤ) εκτός λειτουργίας Μαρία Λύρα, Αν. Καθηγήτρια, Ακτινοφυσικός Ιατρικής, Παν/μιο Αθηνών

Επιλογή ενεργειακού παραθύρου Ασύμμετρο παράθυρο

Απόδοση και Διακριτική Ικανότητα είναι αντιστρόφως ανάλογες με την Ενέργεια Εξάρτηση της ομοιογένειας από την ενέργεια Tc99m 140 kev Π.χ. Ι 131 με υψηλή ενέργεια 364 kev κακή απόδοση/ κακή Δ.Ι. Tl 201 (70 80keV x rays, 135keV, 167keV φωτόνια Μονοενεργειακά ισότοπα όπως το Tc99m χρησιμοποιούνται για έλεγχο της ομοιογένειας

Q C ΜΕΤΡΗΤΟΥ ΕΝΕΡΓΟΤΗΤΟΣ Γεωμετρικές διακυμάνσεις: κατά την εγκατάσταση για ένα εύρος όγκων Ακρίβεια : κατά την εγκατάσταση & κατ ελάχιστον ετησίως Γραμμικότητα : κατά την εγκατάσταση & κατ ελάχιστον ανά 4μηνο για όλοτοεύροςτωνενεργειών σταθερότητα: καθημερινά με την ειδική πηγή ελέγχου Έλεγχοι πρέπει επίσης να γίνονται μετά από ρυθμίσεις ή επισκευή του μετρητού ενεργότητος.

Κοινά λάθη δίδουν εσφαλμένα αποτελέσματα! Ενεργειακό φάσμα: Η παρουσία υπερβολικής σκέδασης μπορεί να φανεί σαν μετατόπιση του ενεργειακού φάσματος. Παρουσία μολύβδου μπορεί να δημιουργήσει ακτίνες Χ με φωτοκορυφές στο εύρος 70 80 kev. Εσωτερική Δ.Ι.: Προσοχή στον κρύσταλλο, είναι εύθραυστος! Χρησιμοποιείτε πάντα την ίδια πηγή (η Δ.Ι. με Co 57 ή Tc 99m στα περισσότερα συστήματα είναι διαφορετική ).

Κέντρο Περιστροφής. Χρησιμοποιείστε συμπαγή, συμμετρική σημειακή πηγή. Αποφύγετε την εξασθένηση λόγω σκέδασης Βεβαιωθείτε ότι η πηγή δεν κινείται κατά τις λήψεις. Εξωτερική επίπεδη πηγή ( FLOOD source) : Καινούργια πηγή Co 57 μπορεί να περιέχει βραχύβιες προσμίξεις με υψηλής ενέργειας συνιστώσες, μπορεί να προκαλέσουν : Ψευδείς πληροφορίες στην εικόνα (artifacts) και σφάλματα στις μετρήσεις της ευαισθησίας του κατευθυντήρα. Το stop έκτακτης ανάγκης πρέπει να ελέγχεται συστηματικά!

STAR EFFECT Ι 131 Αδύνατη η απεικόνιση πληροφορίας από την περιοχή υψηλής συγκέντρωσης. Ραβδώσεις σκεδάσεων διαπερνούν τα λεπτά septa σε απόσταση αρκετών cm και γίνεται διείσδυση μέσω πολλών οπών. Αποτέλεσμα λάθους χρήσης κατευθυντήρα Χαμηλής Ενέργειας σε απεικόνιση με Ι 131

Ρυθμίσεις της γ camera ΧΩΡΙΣ ΔΙΟΡΘΩΣΗ ΟΜΟΙΟΓΕΝΕΙΑ ΚΡΥΣΤΑΛΛΟΥ ΟΜΟΙΟΓΕΝΕΙΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΚΡΥΣΤΑΛΛΟΣ +LEGP ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΑΣ

πηγές υποβάθμισης της λειτουργίας της γ camera o Βλάβη κατευθυντήρα o Φωτοπολ/στής βλάβη/απόκλιση o Μετατόπιση ενεργειακής κορυφής o Απορρύθμιση ηλεκτρονικών o Μηχανική αλλαγή κέντρου περιστροφής o Ηλεκτρονικός θόρυβος o Φθορά κρυστάλλου ή υλικού φωτοζεύξης o Ραδιομόλυνση & υπόστρωμα o Μεταβολές στη γωνία περιστροφής Παραμόρφωση κατευθυντήρα Κυψέλες από φύλλα Κυψέλες κατευθυντήρα Σε καλή κατάσταση

πηγές υποβάθμισης της λειτουργίας της γ camera Επισκόπηση των κατευθυντήρων? Όλες οι βλάβες μπορεί να μην είναι ορατές! Χρήσιμος και εδώ ο έλεγχος με επίπεδη πηγή!

πηγές υποβάθμισης της λειτουργίας της γ camera κεντρικό & περιφερικό έλλειμμα Απαιτείται ρύθμιση PMTs Λάθος επιλογή παραθύρου ενέργειας επιλογή Tc99m 140 KeV αντί Co57 122 KeV Ανομοιογενής εικόνα με επίπεδη πηγή Co57 + έλλειμμα περιφερικού φωτοπολ\στού

πηγές υποβάθμισης της λειτουργίας της γ camera Ακατάλληλος πίνακας διόρθωσης ενέργειαςλόγωλανθασμένης θέσης της πηγής έναντι του κρυστάλλου Συμπιεσμένη εικόνα στο αριστερό τμήμα λόγω βλάβης ηλεκτρονικών κεφαλής. απουσία κρούσεων μη ανίχνευση ΡΜΤ

πηγές υποβάθμισης της λειτουργίας της γ camera PMT έλλειμμα ενίσχυσης τάσης Δακτύλιοι μειωμένης έντασης Ασυντόνιστοι PMT & απώλεια

11ο ο Πανελλήνιο Συνέδριο της Πυρηνικής Ιατρικής 11 πηγές υποβάθμισης της λειτουργίας της γ camera Εκτός φάσματος, λόγω απώλειας ΡΜΤ εμφανίζεται οπή στο αριστερό τμήμα της εικόνας Έλλειμμα από εξωτερικό ΡΜΤ Maria Lyra Georgosopoulou, Assoc Prof. Med Physicist, National & Kapodistrian University of Athens

πηγές υποβάθμισης της λειτουργίας της γ camera θόρυβος στο+x σήμα, από το καλώδιο ανιχνευτού Computer Κακή ζεύξη PMTs με τον κρύσταλλο, λόγω απώλειας της σιλικόνης. Παρατηρούμε τους φωτεινούς δακτυλίους από τους γειτονικούς ούς PMTs τείνοντας να εξισορροπήσουν την ενίσχυση

3 κεφαλώνγ Camera /ημιτονογράφημα (Sinogram) Σημαντική διαφορά στο ρυθμό κρούσεων των 3 ανιχνευτών *Image supplied courtesy of GE Healthcare

SPECT ψευδείς πληροφορίες (Artifacts) LEHR κατευθυντήρας με ρήξη από πρόσκρουση Εικόνα επίπεδης πηγής 1M κρούσεις Επίδραση στην SPECT Artifact στη λήψη SPECT 1 η τομή: πολύ εμφανές artifact 2 η τομή: χωρίς artifact 3 η τομή: λίγο εμφανές artifact

11ο ο Πανελλήνιο Συνέδριο της Πυρηνικής Ιατρικής 11 Διακριτική ικανότητα τομογραφίας Αποτυχημένο DaTSCAN επίδραση της μεγάλης ακτίνας περιστροφής κατά την λήψη SPECT DaTSCAN Ο ασθενής ήταν υπερβολικά κλειστοφοβικός και η περιστροφή κατά την λήψη έγινε με της κεφαλές σε πλήρη ακτίνα Πολύ κακής ποιότητος εικόνες Μη διαγνωστικές Image supplied courtesy of GE Healthcare Maria Lyra Georgosopoulou, Assoc Prof. Med Physicist, National & Kapodistrian University of Athens

ΕΠΙΛΟΓΗ & ΕΛΕΓΧΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΟΜΟΙΩΜΑΤΑ Προγράμματα λήψης δεδομένων Μέθοδοι ανακατασκευής (FBP, OSEM, MLEM ) Φίλτρα συχνοτήτων & τεχνικές 3D (rendering)

Παράμετροι γ Camera SPECT/CT Ενεργειακή Δ.Ι. Ομοιογένεια απόκρισης κρυστάλλου Ρυθμός κρούσεων Ευαισθησία Χωρική Δ.Ι. Ποσοτικές Ρυθμίσεις (π.χ. μέγεθος pixel, voxel ) Καθημερινός έλεγχος CT CT παράμετροι 2 Bed Test Scan/ ρυθμίσεις Offset FoV CT σταθερότητα

Διόρθωση εξασθένησης/ Σύμπτωση με Εικόνα διέλευσης Εξωτερική πηγή (γ-rays/positrons) (περιστροφικοί ράβδοι, σημειακή ή γραμμική ) Διόρθωση εξασθένησης με CT scan με CT scan Σύμπτωση οι εικόνες διέλευσης και εκπομπής πρέπει να ευθυγραμμίζονται με ακρίβεια

Διόρθωση εξασθένησης στην SPECT με CT. Έκτοπος εγγραφή τομών επί του πνεύμονος & ψευδές έλλειμμα 11ο ο Πανελλήνιο Συνέδριο της Πυρηνικής Ιατρικής 11 ΕΙΚΟΝΕΣ SPECT/CT Maria Lyra Georgosopoulou, Assoc Prof. Med Physicist, National & Kapodistrian University of Athens

Επίδραση της ανεπιτυχούς σύμπτωσης του χάρτη AC στις ανακατασκευασμένες τομές Βελτίωση της αιμάτωσης του κατώτερου + artifact στο ανώτερο κορυφαίο SPECT ανακατασκευή χωρίς AC εφαρμογή Ανακατασκευή με εφαρμογή AC με χρήση του λανθασμένου χάρτη

State of of the art PET camera Ευρώπη 2005 PET στην Δυτική Ευρώπη (PET ή PET/CT) 42% εξ αυτών PET/CT 259 κέντρα 1 Στην Κεντρική Ανατολική Ευρώπη 376 γ Camera, 3 GCPET και 6 PET 2 1 A.N.Stevens, EANM 2006, Annual Congress, 2 Piotr Lass, EJNMB, 2005, BP11-14

State of of the art PET camera Ευρώπη 2010 PET ή PET/CT εξετάσεις ανά 1Μ πληθυσμού Αύξηση εξετάσεων κατά 21% ανά έτος από 2002 2010 2010 (506 PET ή PET/CT) στη Δυτική Ευρώπη/22% εξ αυτών φορητές

PET παράμετροι λειτουργίας PET & PET/CT ποιοτικός έλεγχος Ενεργειακή Δ.Ι. Διόρθωση κατανομής

PET/CT ψευδείς πληροφορίες στην εικόνα; Artifact διόρθωσης εξασθένησης Artifact σκιαγραφικού Artifact βηματοδότη Artifact κίνησης αναπνοής Ανεπιτυχής σύμπτωση CT αποκοπή

PET τεχνικά λάθη & ψευδείς πληροφορίες Αποτυχία ανιχνευτού Συνήθως προκαλείται από βλάβη στους PMTs που αντιστοιχούν στους κρυστάλλους σπινθηρισμού Η βλάβη φαίνεται καλύτερα στο ημιτονογράφημα

PET Artifact ανακατασκευής Σειρά ραβδώσεων διασχίζουν την εικόνα Image of the UCLA, S. Medicine,,Crump Inst. Website Υψηλής έντασης καμπύλη στο ημιτονογράφημα είναι ένδειξη περιοχής του FOV με πολύ υψηλή πρόσληψη Κάλυψη της περιοχής υψηλής έντασης στο ημιτονογράφημα, πριν την ανακατασκευή, απομακρύνει το artifact.

Ο εντοπισμός της πηγής στην γραμμή απόκρισης μειώνει τον θόρυβο Βελτιώνεται η χρονική Δ.Ι. Βελτίωση απεικόνισης ΡΕΤ σε παχείς ασθενείς

Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε την ανάγκη προμήθειας εργαλείων όπως τα ομοιώματα Η αξία τους είναι μικρή συγκρινόμενη με την αξία των υπηρεσιών που προσφέρουν στον ασθενή. 56

Εκπαίδευση; Χρήσιμη η γνώση του ποιοτικού ελέγχου (QC) QC); Ναι, αφού απαιτείται: Να γίνει αντιληπτό o Ότι υπάρχει επίπτωση της λειτουργίας του συστήματος και των μεθόδων λήψης των δεδομένων στο κλινικό αποτέλεσμα o ποιος είναι ο τρόπος που τα δεδομένα λήψης επιρρεάζουν το αποτέλεσμα. Να επιβεβαιωθεί ότι: τα δεδομένα πληροφορίες λαμβάνονται ορθά π.χ. δεν δεν υπάρχει λόγος να βελτιωθεί η Δ.Ι. της γ camera αν ο χρήστης δεν συλλέγει τα κλινικά δεδομένα με τρόπο που θα επιτυγχάνεται ται η μεγιστοποίηση της Δ.Ι. (π.χ. φαινόμενα απόστασης).

Διαπίστευση των τμημάτων Πυρηνικής Ιατρικής C.A.N.M.D. Οκυρίως ωφελούμενος από την ΔΙΑΠΙΣΤΕΥΣΗ είναι τελικά ο ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟΣ

CIRCLE OF ACCREDITATION OF A NUCLEAR MEDICINE DEPARTMENT

Τι θέλει ο ασθενής; Να ξέρει ότι υπάρχουν πρότυπα ή οδηγίες καλής πρακτικής για τα μηχανήματα που χρησιμοποιούνται για την διάγνωση του. Να ξέρει ότι το τμήμα όπου κάνει τις εξετάσεις του, συμμορφώνεται με της οδηγίες και ότι η λειτουργία του καλύπτει τα πρότυπα πιστοποίησης Πως θα μπορούσε αυτό να επιτευχθεί για την ικανοποίηση του ασθενούς;; - ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΩΝ ΤΜΗΜΑΤΩΝ ;

τελικά. πόσο πραγματικά μετράει;; Μετράει ΠΟΛΥ για την φροντίδα της υγείας του ασθενούς. QC (Quality Control) οδηγίες Ποιοτικού Ελέγχου measles Guidelines.. QA διασφάλιση ποιότητος (Quality Assurance) Πιστοποίηση (Accreditation) Εργαστηρίου Πυρηνικής Ιατρικής Μαρία Λύρα, Αν. Καθηγήτρια, Ακτινοφυσικός Ιατρικής, Παν/μιο Αθηνών