Φορολογικές αλλαγές 2010-2011. 14 Φεβρουαρίου 2011/ Γιάννης Αχείλας

Φορολογικές αλλαγές 2010-2011 14 Φεβρουαρίου 2011/ Γιάννης Αχείλας

Φορολογικές αλλαγές 2010-2011 - Θεματικές Ενότητες Δαπάνες επιχειρήσεων Υποκεφαλαιοδότηση επιχειρήσεων Μη έκπτωση δαπανών Φορολογική μεταχείριση τριγωνικών συναλλαγών Μη συνεργάσιμα κράτη - Προνομιακά φορολογικά καθεστώτα Κατάργηση απαλλαγών νομικών προσώπων Καταργούμενες απαλλαγές Διατηρούμενες απαλλαγές Φορολογική απαλλαγή νέου επενδυτικού Ν. 3908/2011 Είδη ενισχύσεων Υπαγόμενα επενδυτικά σχέδια Εξαιρέσεις Όροι υπαγωγής των επενδυτικών σχεδίων και κριτήρια αξιολόγησης Ενισχυόμενες δαπάνες Τρόπος καταβολής ενισχύσεων νομικού προσώπου. Με την επιφυλαξη κάθε δικαιώματος. Τυπώθηκε στην Ελλάδα. 1

Δαπάνες επιχειρήσεων Υποκεφαλαιοδότηση επιχειρήσεων Οι δεδουλευμένοι τόκοι δανείων και πιστώσεων που καταβάλλονται ή πιστώνονται σε συνδεδεμένες επιχειρήσεις εκπίπτουν με την προϋπόθεση ότι η σχέση των δανείων ή πιστώσεων αυτών προς τα ίδια κεφάλαια της επιχείρησης δεν υπερβαίνει κατά μέσο όρο και κατά διαχειριστική περίοδο την αναλογία 3:1. Ο Ν. 3842/2010 ορίζει ρητά ότι οι διατάξεις περί υποκεφαλαιοδότησης εκτείνονται και στα ομολογιακά δάνεια, ενώ στα δάνεια που έχουν ληφθεί από συνδεδεμένες επιχειρήσεις συνυπολογίζονται και τα δάνεια που έχουν χορηγηθεί από τρίτες επιχειρήσεις για τα οποία έχει χορηγηθεί εγγύηση από συνδεδεμένες επιχειρήσεις. Με την εγκύκλιο ΠΟΛ 1135/2010 διευκρινίστηκε ότι η διάταξη αυτή ισχύει και για παλιά δάνεια έστω κι αν έχουν συναφθεί πριν την ισχύ του Ν. 3775/2009. νομικού προσώπου. Με την επιφυλαξη κάθε δικαιώματος. Τυπώθηκε στην Ελλάδα. 2

Δαπάνες επιχειρήσεων (συνέχεια) Μη έκπτωση δαπανών Δαπάνες για την αγορά αγαθών ή τη λήψη υπηρεσιών, τόκοι απαιτήσεων ή δικαιώματα, μισθώματα χρηματοδοτικής μίσθωσης ή αμοιβές διευθυντών και μελών ΔΣ εταιρείας κ.α. που καταβάλλονται προς αλλοδαπό πρόσωπο εγκατεστημένο σε κράτος μη συνεργάσιμο δεν αναγνωρίζονται ως εκπιπτόμενες δαπάνες. Οι δαπάνες αυτές δεν αναγνωρίζονται προς έκπτωση ακόμα και όταν η πληρωμή άμεσα ή έμμεσα σε οποιασδήποτε μορφής χρηματοπιστωτικό οργανισμό σε μη συνεργάσιμα κράτη. Αν οι δαπάνες γίνονται με δικαιούχο της πληρωμής πρόσωπο εγκατεστημένο σε κράτος με προνομιακό φορολογικό καθεστώς, ο καταβάλλων τη δαπάνη πρέπει να αποδείξει ότι αφορούν πραγματικές και συνήθεις συναλλαγές, οι οποίες δεν έχουν σκοπό τη μεταφορά κερδών. νομικού προσώπου. Με την επιφυλαξη κάθε δικαιώματος. Τυπώθηκε στην Ελλάδα. 3

Δαπάνες επιχειρήσεων (συνέχεια) Φορολογική μεταχείριση τριγωνικών συναλλαγών Ο Ν. 3842/2010 ρυθμίζει το ζήτημα των τριγωνικών συναλλαγών και εισάγει ορισμούς και κριτήρια για τον καθορισμό των μη συνεργάσιμων κρατών και των κρατών με προνομιακά φορολογικά καθεστώτα. Όταν τα αγαθά πωλούνται από Ελληνική επιχείρηση σε αλλοδαπά πρόσωπα εγκατεστημένα σε κράτη με προνομιακά φορολογικά καθεστώτα ή σε μη συνεργάσιμα κράτη χωρίς τα προϊόντα να έχουν μεταφερθεί εκτός Ελλάδος και στη συνέχεια μεταπωλούνται σε άλλη Ελληνική επιχείρηση σε τιμή μεγαλύτερη από αυτή της πρώτης συναλλαγής, η διαφορά του τιμήματος θεωρείται ακαθάριστο έσοδο της ελληνικής πωλήτριας εταιρείας. Αντίθετα, όταν τα αγαθά πωλούνται από Ελληνική επιχείρηση σε αλλοδαπά πρόσωπα εγκατεστημένα σε κράτη με προνομιακά φορολογικά καθεστώτα ή σε μη συνεργάσιμα κράτη σε τιμή χαμηλότερη από αυτή στην οποία πωλεί τα ίδια εμπορεύματα σε άλλες επιχειρήσεις, η διαφορά προστίθεται στα ακαθάριστα έσοδα της ελληνικής επιχείρησης. Επεκτείνεται η μη αναγνώριση τριγωνικών συναλλαγών που πραγματοποιούνται στην Ελλάδα με τη μεσολάβηση αλλοδαπών εταιρειών ανεξάρτητα του τόπου εγκατάστασής τους (εξωχώριες ή μη) εφόσον η δραστηριότητα της αλλοδαπής εταιρείας εξαντλήθηκε στην τιμολόγησή της ενώ η παράδοση των αγαθών και η παροχή των υπηρεσιών που σχετίζονται με την παράδοση των αγαθών έγινε από τρίτους. νομικού προσώπου. Με την επιφυλαξη κάθε δικαιώματος. Τυπώθηκε στην Ελλάδα. 4

Δαπάνες επιχειρήσεων (συνέχεια) Μη συνεργάσιμα κράτη - Προνομιακά φορολογικά καθεστώτα Μη συνεργάσιμα κράτη είναι αυτά που πληρούν σωρευτικά τις παρακάτω προϋποθέσεις: Κράτη τα οποία κατά την 1η Ιανουαρίου 2010 και μετά δεν είναι κράτη-μέλη της ΕΕ, Κράτη των οποίων η κατάστασή σχετικά με τη διαφάνεια και την ανταλλαγή πληροφοριών σε φορολογικά θέματα έχει εξεταστεί από τον ΟΟΣΑ και μέχρι την 1η Ιανουαρίου 2010 δεν έχουν συνάψει με την Ελλάδα και με τουλάχιστον δώδεκα άλλα κράτη σύμβαση διοικητικής συνδρομής στο φορολογικό τομέα. Το Υπουργείο Οικονομικών εξέδωσε την ΑΥΟ ΔΟΣ/Α/1150236/ΕΞ/2010, με την οποία καθορίζονται τα «μη συνεργάσιμα κράτη» για το έτος 2010. Ήδη με το υπό κατάθεση σχέδιο νόμου προτείνεται ότι οι συναλλαγές με επιχειρήσεις μη συνεργάσιμων κρατών ή με προνομιακό φορολογικό καθεστώς θα αναγνωρίζονται προς έκπτωση εφόσον οι ελληνικές επιχειρήσεις αποδείξουν ότι οι συναλλαγές αυτές είναι πραγματικές. Το Υπουργείο Οικονομικών ανακοίνωσε ότι η λίστα των μη συνεργάσιμων κρατών που καθορίστηκαν με την ως άνω ΑΥΟ δεν θα ισχύσει για το 2010 αλλά θα έχει εφαρμογή από την 1η Ιανουαρίου 2011. νομικού προσώπου. Με την επιφυλαξη κάθε δικαιώματος. Τυπώθηκε στην Ελλάδα. 5

Δαπάνες επιχειρήσεων (συνέχεια) Μη συνεργάσιμα κράτη - Προνομιακά φορολογικά καθεστώτα (συνέχεια) Φυσικό ή νομικό πρόσωπο θεωρείται ότι υπόκειται σε προνομιακό φορολογικό καθεστώς ακόμα και αν βρίσκεται σε κράτος-μέλος της ΕΕ όταν στο κράτος αυτό: δεν υπόκειται σε φορολογία ή εάν υπόκειται δεν φορολογείται εν τοις πράγμασι (π.χ. Νήσος του Μάν, Νήσοι Κέυμαν κ.α.) ή υπόκειται σε φόρο επί των κερδών ή των εισοδημάτων ή του κεφαλαίου, ο οποίος είναι κατώτερος σε ποσοστό πάνω από το ήμισυ του φόρου που θα οφειλόταν σύμφωνα με την Ελληνική φορολογική νομοθεσία εάν ήταν κάτοικος ή είχε την έδρα του ή διατηρούσε μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα, π.χ. Κύπρος, Αλβανία, Βουλγαρία, Σερβία, Ρουμανία, Μαυροβούνιο, FYROM κ.α. (ωστόσο, από τα κράτη αυτά, μόνο η FYROM έχει συμπεριληφθεί στον κατάλογο) νομικού προσώπου. Με την επιφυλαξη κάθε δικαιώματος. Τυπώθηκε στην Ελλάδα. 6

Κατάργηση απαλλαγών νομικών προσώπων Καταργούμενες απαλλαγές Με το άρθρο 12 του Ν. 3842/2010, καταργούνται οι απαλλαγές που έχουν χορηγηθεί κατά καιρούς με διάφορους ειδικούς ή γενικούς νόμους σε νομικά πρόσωπα κερδοσκοπικού ή μη χαρακτήρα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου και συνεπώς θα φορολογούνται κατά τις γενικές διατάξεις. η κατάργηση αφορά κάποιες εταιρείες και ιδρύματα, όπως Εθνική Λυρική Σκηνή, Εθνικό Κέντρο Βιβλίου, Εθνικό Θέατρο, Οργανισμός Προβολής Ελληνικού Πολιτισμού ΑΕ, Οργανισμός Σχολικών Κτιρίων ΑΕ, Εθνική Βιβλιοθήκη, Βιβλιοθήκη της Βουλής, ιδρύματα πρώην πρωθυπουργών κλπ. σε περίπτωση καταβολής εισοδημάτων στα παραπάνω πρόσωπα (πχ. τόκους, μερίσματα) θα πρέπει να γίνεται παρακράτηση του προβλεπόμενου φόρου ωστόσο εξακολουθούν να απαλλάσσονται τα έσοδα από συνδρομές και δικαιώματα που αφορούν στην εκπλήρωση του σκοπού των νομικών προσώπων μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. νομικού προσώπου. Με την επιφυλαξη κάθε δικαιώματος. Τυπώθηκε στην Ελλάδα. 7

Κατάργηση απαλλαγών νομικών προσώπων (συνέχεια) Διατηρούμενες απαλλαγές Προβλέπονται συγκεκριμένες εξαιρέσεις οι οποίες απαριθμούνται στο νόμο. Μεταξύ άλλων, διατηρούνται οι εξής απαλλαγές: εταιρείες που εκμεταλλεύονται πλοία με ελληνική σημαία εφόσον υπόκεινται στον ειδικό φόρο του Ν. 27/1975, οι απαλλαγές που προβλέπονται από διμερείς συμφωνίες για την αποφυγή διπλής φορολογίας οι οποίες έχουν κυρωθεί με νόμο, οι απαλλαγές που προβλέπονται από αναπτυξιακούς νόμους για την πραγματοποίηση επενδύσεων ή το μετασχηματισμό επιχειρήσεων, οι απαλλαγές που ορίζονται για τα αμοιβαία κεφάλαια, για τις εταιρίες επενδύσεων χαρτοφυλακίου, για τα αμοιβαία κεφάλαια ακινήτων και τις εταιρίες επενδύσεων σε ακίνητη περιουσία, για τα αμοιβαία κεφάλαια και για τις εταιρίες κεφαλαίων επιχειρηματικών συμμετοχών, για τις τεχνικές επιχειρήσεις που αναλαμβάνουν την εκτέλεση τεχνικών έργων στην αλλοδαπή. νομικού προσώπου. Με την επιφυλαξη κάθε δικαιώματος. Τυπώθηκε στην Ελλάδα. 8

Φορολογική απαλλαγή νέου επενδυτικού Ν. 3908/2011 Είδη ενισχύσεων Τα είδη των ενισχύσεων που παρέχονται στα υπαγόμενα επενδυτικά σχέδια είναι τα εξής: φορολογική απαλλαγή επιχορήγηση επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης. Η φορολογική απαλλαγή συνίσταται στην απαλλαγή από την καταβολή φόρου εισοδήματος επί των πραγματοποιούμενων προ φόρων κερδών, τα οποία προκύπτουν με βάση την φορολογική νομοθεσία. Το ποσό της φορολογικής απαλλαγής συνιστά ισόποσο αφορολόγητο αποθεματικό. Δεν περιλαμβάνεται, σε αντίθεση με το προηγούμενο καθεστώς του Ν. 3299/2004, η επιδότηση του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης, ενώ οι ανωτέρω ενισχύσεις μπορούν να χορηγηθούν μεμονωμένα ή συνδυαστικά και όχι εναλλακτικά όπως ίσχυε με τον Ν.3299/2004. νομικού προσώπου. Με την επιφυλαξη κάθε δικαιώματος. Τυπώθηκε στην Ελλάδα. 9

Φορολογική απαλλαγή νέου επενδυτικού Ν. 3908/2011 (συνέχεια) Υπαγόμενα επενδυτικά σχέδια Εξαιρέσεις Υπάγονται τα επενδυτικά σχέδια όλων των τομέων της Οικονομίας με ορισμένες (αρκετές) εξαιρέσεις, χωρίς να γίνεται αναφορά σε συγκεκριμένες κατηγορίες σχεδίων σε αντίθεση με το Ν. 3299/2004. Στο νέο νόμο υπάρχει διαφορετική φιλοσοφία αναφορικά με τα υπαγόμενα επενδυτικά σχέδια, αφού αναφέρονται μόνο οι εξαιρέσεις, ενώ ο Ν. 3299/2004 και οι προγενέστεροι ανέφεραν ορισμένες εξαιρέσεις αλλά και ονομαστικά τις επιτρεπόμενες επενδύσεις. Διατηρούνται οι εξαιρέσεις υπαγωγής στο καθεστώς επενδύσεων που προβλέπονταν στο Ν. 3299/2004 (π.χ. επενδύσεις στον τομέα του χάλυβα, του άνθρακα, των συνθετικών ινών, των δημοσίων επιχειρήσεων). Εξαιρούνται επιπλέον οι προβληματικές επιχειρήσεις καθώς και συγκεκριμένοι κλάδοι, όπως κατασκευές κτηρίων, νομικές και λογιστικές δραστηριότητες, παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκά συστήματα, διαφήμιση, δραστηριότητες εξωχώριων οργανισμών και φορέων κτλ. Η δυνατότητα εκσυγχρονισμού ή αναβάθμισης ξενοδοχειακών μονάδων (σε κατηγορία τουλάχιστον τριών αστέρων) παρέχεται πλέον μετά την παρέλευση εξαετίας (αντί οκταετίας που προέβλεπε ο Ν. 3299/2004) από την έναρξη λειτουργίας της μονάδας ή από την ημερομηνία έκδοσης απόφασης ολοκληρωμένης επένδυσης του εκσυγχρονισμού της μονάδας. νομικού προσώπου. Με την επιφυλαξη κάθε δικαιώματος. Τυπώθηκε στην Ελλάδα. 10

Φορολογική απαλλαγή νέου επενδυτικού Ν. 3908/2011 (συνέχεια) Όροι υπαγωγής των επενδυτικών σχεδίων και κριτήρια αξιολόγησης Διατηρούνται οι βασικές προϋποθέσεις του Ν. 3299/2004 (υποβολή αίτησης, έναρξη υλοποίησης, περιεχόμενο, ελάχιστο ύψος επένδυσης και ιδία συμμετοχή) για την υπαγωγή, με κάποιες διαφοροποιήσεις. Ειδικότερα: οι αιτήσεις για υπαγωγή υποβάλλονται τους μήνες Απρίλιο και Οκτώβριο και οποτεδήποτε για τα Μεγάλα Επενδυτικά Σχέδια, ενώ ο Ν. 3299/2004 όριζε ότι οι αιτήσεις υπαγωγής υποβάλλονται οποτεδήποτε μέσα στο έτος, υπάγονται επιχειρήσεις εγκατεστημένες στην Ελλάδα, με μορφή εμπορικής εταιρείας ή συνεταιρισμού, με βιβλία Β ή Γ κατηγορίας του ΚΒΣ, για επενδυτικά σχέδια κατ ελάχιστο ΕΥΡΩ 300 000 (αντί 200 000 του Ν. 3299/2004), διατηρείται το ποσοστό της ιδίας συμμετοχής που προβλεπόταν στο Ν. 3299/2004, 25% των ενισχυόμενων δαπανών ή του επενδυτικού κόστους για υπαγωγή στην ενίσχυση της επιχορήγησης κεφαλαίου ή της φορολογικής απαλλαγής αντίστοιχα, δεν ορίζεται ποσοστό ιδίας συμμετοχής, όπως απαιτούσε ο Ν. 3299/2004, σε περίπτωση ένταξης στο καθεστώς της επιδότησης χρηματοδοτικής μίσθωσης, νομικού προσώπου. Με την επιφυλαξη κάθε δικαιώματος. Τυπώθηκε στην Ελλάδα. 11

Φορολογική απαλλαγή νέου επενδυτικού Ν. 3908/2011 (συνέχεια) Όροι υπαγωγής και κριτήρια αξιολόγησης (συνέχεια) ελάχιστο ύψος επένδυσης, ΕΥΡΩ 1 000 000 για Μεγάλες Επιχειρήσεις, 500 000 για Μεσαίες, 300 000 για Μικρές, και 200 000 για πολύ μικρές (ατομικές) επιχειρήσεις (ποσά διπλάσια από αυτά του Ν. 3299/2004), για τα επενδυτικά σχέδια Γενικής Επιχειρηματικότητας το ελάχιστο ύψος επένδυσης ορίζεται στο ήμισυ των προαναφερόμενων κατά περίπτωση ποσών. Ενισχυόμενες δαπάνες Οι δαπάνες των υπαγόμενων επενδυτικών σχεδίων που ενισχύονται με το νέο καθεστώς αφορούν υλικά και άυλα περιουσιακά στοιχεία καθώς και έργα και προγράμματα Έρευνας και Ανάπτυξης. Ορισμένες από τις ενισχυόμενες δαπάνες του Ν. 3299/2004 (π.χ. δαπάνες μελετών και αμοιβές συμβούλων για την υλοποίηση του επενδυτικού σχεδίου) παύουν να ενισχύονται με το νέο νόμο με εξαίρεση για νέες, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. νομικού προσώπου. Με την επιφυλαξη κάθε δικαιώματος. Τυπώθηκε στην Ελλάδα. 12

Φορολογική απαλλαγή νέου επενδυτικού Ν. 3908/2011 (συνέχεια) Τρόπος καταβολής ενισχύσεων Δικαίωμα έναρξης της ωφέλειας γεννάται από τη διαχειριστική χρήση δημοσίευσης της απόφασης ολοκλήρωσης και έναρξης της παραγωγικής λειτουργίας της επένδυσης: η μέγιστη φορολογική απαλλαγή της πρώτης χρήσης μπορεί να ανέρχεται μέχρι το 1/3 του εγκεκριμένου ποσού ενίσχυσης της φορολογικής απαλλαγής, κατά την αμέσως επόμενη διαχειριστική χρήση η μέγιστη φορολογική απαλλαγή, συνυπολογιζόμενης και της πρώτης, μπορεί να ανέρχεται μέχρι τα 2/3 του ποσού, το υπόλοιπο ποσό της ενίσχυσης καλύπτεται από τις νέες επιχειρήσεις εντός 10 διαχειριστικών χρήσεων και από τις υφιστάμενες επιχειρήσεις εντός 8 χρήσεων μετά την διαχειριστική περίοδο δημοσίευσης της απόφαση ολοκλήρωσης. νομικού προσώπου. Με την επιφυλαξη κάθε δικαιώματος. Τυπώθηκε στην Ελλάδα. 13

Ευχαριστώ Γιάννης Αχείλας

της KPMG συνδεδεμένων με την KPMG International Cooperative ("KPMG International"), ενός Ελβετικού νομικού προσώπου. Με την επιφυλαξη κάθε δικαιώματος. Τυπώθηκε στην Ελλάδα. The KPMG name, logo and "cutting through complexity" are registered trademarks or trademarks of KPMG International Cooperative ("KPMG International").