Μέηξα αληηκεηώπηζεο θνξνδηαθπγήο/ θνξναπνθπγήο Άξζξν 21, Ν.4321/2015
Φνξνινγηθό πεξηβάιινλ UK Diverted Profits Tax Άξζξν 21 ηνπ Ν. 4321/2015 2
Φνξνινγηθό πεξηβάιινλ Δηζαγσγή δξάζεσλ πάηαμεο ηεο θνξναπνθπγήο ζην πιαίζην ησλ ελεξγεηώλ ηνπ ΟΟΣΑ γηα ηελ αληηκεηώπηζε ηεο Γηάβξσζεο ηεο Φνξνινγηθήο Βάζεο θαη ηεο Μεηαθνξάο Κεξδώλ (BEPS Action Plan) UK: Diverted profits tax Σηόρνο λα θνξνινγεζνύλ πνιπεζληθέο εηαηξείεο πνπ ρξεζηκνπνηνύλ «επίπιαζηεο δηεπζεηήζεηο» (artificial arrangements) πξνθεηκέλνπ λα «θαηεπζύλνπλ» ηα θέξδε εθηόο ηνπ Ηλωκέλνπ Βαζηιείνπ κε ζθνπό ηελ απνθπγή ηνπ θόξνπ. Greek Reforms In the context of the 20/02/2015 EUROGROUP Agreement Proposed measures Introduction of a Diverted Profit Tax similar to the one recently adopted by the United Kingdom Άξζξν 21 ηνπ Ν.4321/2015 3
UK: Diverted Profits Tax Σηο Ηνωμένο Βαζίλειο, από 1/4/2015, επιβάλλεηαι θόπορ 25% ζε πολςεθνικέρ εηαιπίερ πος ενώ έσοςν οικονομική δπαζηηπιόηηηα ζηο Ηνωμένο Βαζίλειο (π.σ. παποσή ςπηπεζιών/πώληζη αγαθών ενηόρ ηος Ηνωμένος Βαζιλείος) είηε δελ απνθηνύλ θνξνινγεηέα παξνπζία (κόληκε εγθαηάζηαζε) ζε απηό είηε ζπλάπηνπλ ζπκθσλίεο κε ζπλδεκέλεο επηρεηξήζεηο κε απώηεξν ζηόρν ηελ δηαθπγή θνξνινγεηέαο ύιεο από ην Ηλσκέλν Βαζίιεην. Ο θόπορ επιβάλλεηαι ζηα κέπδη πος εύλογα θα αποδίδονηαν είηε ζηελ κόληκε εγθαηάζηαζε είηε ζηελ ζπλαιιαγή, όπσο απηή ζα έπξεπε λα είρε δηακνξθσζεί ώζηε λα κελ θαηαιήγεη ζηελ δηαθπγή θνξνινγεηέαο ύιεο από ην Ηλσκέλν Βαζίιεην. 4
UK: Diverted Profits Tax Δμαηξνχληαη κηθξνκεζαίεο επηρεηξήζεηο (π.ρ. πσιήζεηο θάησ απφ 10 εθ.) Πξνβιέπεηαη ξεηή εμαίξεζε ησλ ζπλαιιαγψλ πνπ αλαθέξνληαη ζε δαλεηαθέο ζπκβάζεηο. Σε ανηίθεζη με ηην ελληνική διάηαξη, απαιηείηαι: απνδεδεηγκέλε πξόζεζε θνξναπνθπγήο έιιεηςε νηθνλνκηθήο ππόζηαζεο είηε ηεο ζπλαιιαγήο είηε ηεο αιινδαπήο επηρείξεζεο επίηεπμε ζεκαληηθνύ θνξνινγηθνύ πιενλεθηήκαηνο (effective tax mismatch outcome) Ο θόξνο επηβάιιεηαη ζηα θαζαξά θέξδε θαη όρη ζηηο δαπάλεο ή ηα πξνζδηνξηδόκελα αθαζάξηζηα έζνδα 5
Γηαηάμεηο πάηαμεο ηεο θνξναπνθπγήο ζηελ Διιεληθή Ννκνζεζία Γηαηάμεηο ζε ζρέζε κε ζπλαιιαγέο κε κε ζπλεξγάζηκα θαη πξνλνκηαθά θξάηε: άξζξν 31 ηνπ Ν.2238/1994: πεξηνξηζκφο ζηελ έθπησζε δαπαλψλ ζε ζρέζε κε ζπλαιιαγέο κε κε ζπλεξγάζηκα θαη πξνλνκηαθά θξάηε. ΠΟΛ.1225/2011:πξνζδηφξηζε ελδεηθηηθά θξηηήξηα πξνθεηκέλνπ λα απνδεηθλχεηαη φηη νη δαπάλεο είλαη «ζπλήζεηο θαη πξαγκαηηθέο» θαη δελ έρνπλ σο απνηέιεζκα ηε θνξνδηαθπγή ή θνξναπνθπγή (καρεηφ ηεθκήξην). Ο θοπολογούμενορ έππεπε να αποδείξει όηι: ε ζπλαιιαγή έρεη πξάγκαηη ιάβεη ρώξα (ύπαξμε εκπνξηθήο ζπκθσλίαο, νπζηαζηηθή επηρεηξεκαηηθή δξαζηεξηόηεηα ηεο αιινδαπήο ζηε ρώξα εγθαηάζηαζεο ηεο, παξαγσγηθή δαπάλε) θαη έρεη απνθέξεη πξαγκαηηθό νηθνλνκηθό όθεινο ζηελ επηρείξεζε πνπ πξαγκαηνπνίεζε ηε δαπάλε. άξζξν 23 (ηγ ) ηνπ ΚΦΔ πξηλ ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ κε ην άξζξν 21 ηνπ Ν.4321/2015: πεξηνξηζκφο ζηελ έθπησζε δαπαλψλ ζε ζρέζε κε ζπλαιιαγέο κε κε ζπλεξγάζηκα θαη πξνλνκηαθά θξάηε κε ηε ζέζπηζε καρεηνχ ηεθκεξίνπ. Γπλαηφηεηα εθαξκνγήο ηεο εξκελεπηηθήο ΠΟΛ.1225/2011. 6
Άξζξν 21 - Πεδίν εθαξκνγήο Γελ εθπίπηνπλ νη δαπάλεο πνπ θαηαβάιινληαη πξνο θπζηθφ ή λνκηθφ πξφζσπν (νληφηεηα), πνπ εκπίπηεη ζε κηα απφ ηηο αθφινπζεο πεξηπηψζεηο: (α) είλαη θνξνινγηθφο θάηνηθνο ζε θξάηνο κε ζπλεξγάζηκν θαηά ηελ έλλνηα ηνπ άξζξνπ 65 ηνπ ΚΦΔ, φπσο απηά θαζνξίδνληαη κε απφθαζε ηνπ Υπ. Οηθνλνκηθψλ πνπ δεκνζηεχεηαη ηνλ Ιαλνπάξην θάζε έηνπο (β) είλαη θνξνινγηθφο θάηνηθνο ζε θξάηνο κε πξνλνκηαθό θνξνινγηθό θαζεζηώο θαηά ηελ έλλνηα ηνπ άξζξνπ 65 ηνπ ΚΦΔ φπσο απηά θαζνξίδνληαη κε απφθαζε ηνπ Υπ. Οηθνλνκηθψλ πνπ δεκνζηεχεηαη ηνλ Ιαλνπάξην θάζε έηνπο Πξνβιεκαηηζκόο γηα ηε ζπκβαηόηεηα ηεο δηάηαμεο κε ηηο ζεκειηώδεηο θνηλνηηθέο ειεπζεξίεο. Υπό εμέηαζε από ηελ Δπξωπαϊθή Δπηηξνπή. 7
Άξζξν 21 - Πεδίν εθαξκνγήο (ζπλέρεηα) γ) είλαη ζπλδεόκελε ελ ηνηο πξάγκαζη εηαηξεία, ρσξίο λα έρεη ζπκκνξθσζεί πξηλ ηε δηελέξγεηα ηεο ζπλαιιαγήο ή ηελ έθδνζε ηνπ παξαζηαηηθνχ κε ηηο ππνρξεψζεηο πνπ επηβάιινληαη απφ ηελ εζσηεξηθή λνκνζεζία (Κψδηθαο Φνξνινγηθήο Γηαδηθαζίαο), δειαδή ηνλ θάθειν ηεθκεξίσζεο ησλ ζπλαιιαγψλ Ο όξνο «ζπλδεόκελε ελ ηνηο πξάγκαζη εηαξεία» δηαθέξεη από ηνλ όξν «ζπλδεδεκέλν πξόζσπν», όπσο απηόο αλαθέξεηαη ζην άξζξν 2 ηνπ ΚΦΔ (δ) δε δηαζέηεη ζηελ έδξα ηεο ή ζε ζπλδεδεκέλε επηρείξεζε ηελ απαηηνύκελε νξγάλσζε θαη ππνδνκή γηα ηε δηελέξγεηα θαη επάγγεικα νκνεηδψλ ζπλαιιαγψλ, θαηά ζπλήζεηα θαη επάγγεικα κε ηε ζπλαιιαγή γηα ηελ νπνία εθδφζεθε ην παξαζηαηηθφ. Η δηαηύπσζε ησλ πεξηπηώζεσλ γ θαη δ θαίλεηαη λα θαηαιακβάλεη ζπλαιιαγέο: i.κε αιινδαπέο επηρεηξήζεηο αλεμάξηεηα εάλ ν αληηζπκβαιιόκελνο είλαη εγθαηεζηεκέλνο ζε θξάηε κε ζπλεξγάζηκα ή κε πξνλνκηαθά θνξνινγηθά θαζεζηώηα θαη ii.κεηαμύ εκεδαπώλ επηρεηξήζεσλ 8
Άξζξν 21- Πξνϋπνζέζεηο έθπηωζεο ηωλ δαπαλώλ Ο θνξνινγνχκελνο ζα πξέπεη λα θαηαβάιιεη «παξαθξαηνύκελν» θφξν 26%. Επιζηημονική Επιηποπή ηηρ Βοςλήρ «ν φξνο «παξαθξάηεζε» δελ είλαη αθξηβήο θαζψο δελ θαίλεηαη λα απνηειεί θνξνινγηθή ππνρξέσζε πνπ αθνξά ην εηζφδεκα ηεο αληηζπκβαιιφκελεο επηρείξεζεο» Δθφζνλ ν θνξνινγνχκελνο αποδείξει εληφο ηξηκήλνπ απφ ηελ ζπλαιιαγή φηη πξφθεηηαη πεξί ζπλήζνπο ζπλαιιαγήο ζε ηξέρνπζεο ηηκέο αγνξάο, ν θφξνο ζα επηζηξέθεηαη αδεκίωο γηα ην Γεκφζην. Δηδηθά γηα ηηο ζπλαιιαγέο κε ηηο «ελ ηνηο πξάγκαζη» ζπλδεφκελεο εηαηξείεο ν θνξνινγνχκελνο ζα πξέπεη λα αποδείξει φηη πξηλ ηε δηελέξγεηα ηεο ζπλαιιαγήο έρεη ζπκκνξθσζεί κε φιεο ηηο ππνρξεψζεηο πνπ νξίδεη ε εζσηεξηθή λνκνζεζία. Παξόιν πνπ ν θάθεινο ηεθκεξίσζεο ελδννκηιηθώλ ζπλαιιαγώλ θαηαξηίδεηαη εληόο 4 κελώλ από ην ηέινο ηνπ θνξνινγηθνύ έηνπο. Δπίζεο, ν θνξνινγνχκελνο ζα πξέπεη λα αποδείξει φηη ε αληηζπκβαιιφκελε επηρείξεζε δηαζέηεη ηελ απαηηνχκελε νξγάλσζε θαη ππνδνκή γηα ηε δηελέξγεηα θαη επάγγεικα νκνεηδψλ ζπλαιιαγψλ. 9
Βαζηθά ζέκαηα πνπ αλαθύπηνπλ από ηηο λέεο δηαηάμεηο Βαζηθφ πξφβιεκα: πξφθεηηαη γηα «παξαθξαηνχκελν θφξν», φπσο ηνλ νξίδεη ν λφκνο, ή γηα ππνρξέσζε πξνθαηαβνιήο θφξνπ; εγγπνδνζία θαηά ηελ επηζηεκνληθή επηηξνπή ηεο Βνπιήο Δάλ ν θφξνο είλαη παξαθξαηνχκελνο ηφηε: 1 2 Δάλ πξφθεηηαη γηα πξνθαηαβνιή ηφηε: 1 2 ζα πξέπεη λα εθαξκνζηνχλ δηαηάμεηο ππεξλνκνζεηηθήο ηζρχνο πνπ ελδερνκέλσο νδεγνχλ ζηε κε επηβνιή παξαθξαηνχκελσλ θφξσλ, φπσο νη δηκεξείο ζπκβάζεηο απνθπγήο δηπιήο θνξνινγίαο εηζνδήκαηνο θαη νη θνηλνηηθέο νδεγίεο ; ζε πεξίπησζε κε θαηαβνιήο ηνπ θφξνπ δελ ζα εθπίπηεη ε δαπάλε θαη ζα επηβάιινληαη πξφζηηκα κε απφδνζεο παξαθξαηνχκελσλ θφξσλ ; δελ εθαξκφδνληαη επλντθφηεξεο δηαηάμεηο ππεξλνκνζεηηθήο ηζρχνο ζε πεξίπησζε κε θαηαβνιήο ηνπ θφξνπ δελ ζα εθπίπηεη ε δαπάλε ελψ αλ θαηαβιεζεί ζα ζπκςεθίδεηαη κε ηνλ νθεηιφκελν θφξν (θαη ελδερνκέλσο ζα επηζηξέθεηαη ζε πεξίπησζε π.ρ. χπαξμεο δεκηψλ) ; 10
Πξνβιεκαηηζκνί Θεσξείηαη σο «ύπνπηε» γηα θνξνδηαθπγή/θνξναπνθπγή, θάζε ζπλαιιαγή κεηαμχ κίαο ειιεληθήο θαη αιινδαπήο επηρείξεζεο ή κεηαμχ ειιεληθψλ επηρεηξήζεσλ. Θεζπίδεηαη κία δπζβάζηαρηε θνξνινγηθή ππνρξέσζε (πξνθαηαβνιή θφξνπ 26%) επί φισλ ησλ ζπλαιιαγψλ, ζε βάξνο ησλ επηρεηξήζεσλ πνπ γηα λα αληαπνθξηζνχλ ζα πξέπεη ελδερνκέλσο λα ζηξαθνχλ ζε δανειζμό. Δεν πξνζδηνξίδεη ηα θξηηήξηα απφδεημεο ηεο λνκηκφηεηαο ησλ ζπλαιιαγψλ νχηε ηνλ ρξόλν επηζηξνθήο ηνπ θφξνπ πνπ, ζε πνιιέο πεξηπηψζεηο, ζα έρεη πξνθαηαβιεζεί. Γελ πξνβιέπεηαη ε νπνηαδήπνηε απνδεκίσζε ησλ επηρεηξήζεσλ γηα ην ππέξκεηξν ρξεκαηννηθνλνκηθφ θφζηνο, ζην φπνην ζα έρνπλ ππνβιεζεί ψζηε λα θαιχςνπλ ηελ ππνρξέσζή ηνπο. Αληηζηξέθεηαη ην βάξνο απόδεημεο απφ ηε θνξνινγηθή αξρή ζην θνξνινγνχκελν. Τίζεληαη δεηήκαηα αλαινγηθόηεηαο ηεο δηάηαμεο. 11
Πξνβιεκαηηζκνί (ζπλέρεηα) Η πάηαμε ηεο θνξναπνθπγήο κπνξνχζε λα επηηεπρζεί θαη κε ηελ εθαξκνγή ησλ δηαηάμεσλ ηνπ άξζξνπ 23 (ηγ ) ηνπ ΚΦΔ, όπωο ίζρπαλ πξηλ ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπο κε ην άξζξν 21 ηνπ Ν.4321/2015 Οπζηψδεο αιιαγή ησλ λέσλ δηαηάμεσλ: ε ππνρξέσζε πξνθαηαβνιήο θφξνπ 26% Επώηημα: ζηφρνο ηνπ λνκνζέηε είλαη πξάγκαηη πάηαμε ηεο θνξναπνθπγήο ή ε είζπξαμε θόξσλ; Κξίλεηαη απαξαίηεηε ε ηποποποίηζη ηεο δηάηαμεο είηε κε λφκν είηε κε πεξηνξηζηηθή εξκελεία απηήο βάζεη ηεο Υπνπξγηθήο Απφθαζεο πνπ ζα εθδνζεί θαη εμνπζηνδφηεζε ηνπ λφκνπ 12
Πξνηάζεηο γηα εμαίξεζε από ην πεδίν εθαξκνγήο ηεο δηάηαμεο θάπνηωλ ζπλαιιαγώλ Σπλαιιαγέο κεηαμχ ειιεληθψλ επηρεηξήζεσλ. Σπλαιιαγέο κε ζπλδεδεκέλεο επηρεηξήζεηο. Σπλαιιαγέο κε θπζηθά ή λνκηθά πξφζσπα ή λνκηθέο νληφηεηεο πνπ είλαη θνξνινγηθνί θάηνηθνη ζε θξάηνο-κέινο ηεο ΔΔ ή ηνπ ΔΟΦ, δεδνκέλνπ φηη ζηηο πεξηπηψζεηο απηέο ππάξρεη ε λνκηθή βάζε γηα ηελ αληαιιαγή πιεξνθνξηψλ κεηαμχ ηεο Διιάδαο θαη απηνχ ηνπ θξάηνπο-κέινπο. Σπλαιιαγέο κε θπζηθά ή λνκηθά πξφζσπα ή λνκηθέο νληφηεηεο κε θνξνινγηθή θαηνηθία ζε θξάηνο κε ην νπνίν ε Διιάδα έρεη ζπλάςεη Σχκβαζε Απνθπγήο Γηπιήο Φνξνινγίαο, εθφζνλ θαη ζηελ πεξίπησζε απηή ππάξρεη ε λνκηθή βάζε γηα ηελ αληαιιαγή πιεξνθνξηψλ κεηαμχ ηεο Διιάδαο θαη ηνπ αιινδαπνχ θξάηνπο. Δλδννκηιηθέο πιεξσκέο ηφθσλ θαη δηθαησκάησλ, γηα ηηο νπνίεο ζπληξέρνπλ νη πξνυπνζέζεηο ηνπ άξζξνπ 63 παξάγξαθνο 2 ηνπ ΚΦΔ (Οδεγία 2003/49/ΔΚ γηα ηελ θαζηέξσζε θνηλνχ ζπζηήκαηνο θνξνιφγεζεο ησλ ηφθσλ θαη ησλ δηθαησκάησλ πνπ θαηαβάιινληαη κεηαμχ ζπλδεδεκέλσλ εηαηξεηψλ δηαθνξεηηθψλ θξαηψλ κειψλ) 13
Πξνηάζεηο ειάθξπλζεο/ειαζηηθνπνίεζεο ηωλ ρξεκαηννηθνλνκηθώλ ζπλεπεηώλ Σε πεξίπησζε πνπ ε επηρείξεζε έρεη ζπζζσξεπκέλεο δεκίεο ηνπιάρηζηνλ ηξηψλ εηψλ πξνηείλνπκε ηελ αλαζηνιή - απαιιαγή ηεο ππνρξέσζεο πξνθαηαβνιήο θφξνπ πνπ πξνβιέπεηαη ζηε λέα δηάηαμε κέρξη ην έηνο πνπ ε επηρείξεζε ζα έρεη πξαγκαηνπνηήζεη θέξδε ηθαλά λα ππεξθαιχςνπλ ηηο δεκίεο. Σε πεξίπησζε πνπ ε επηρείξεζε έρεη θνξνινγηθέο ή άιιεο απαηηήζεηο θάζε είδνπο απφ ην Διιεληθφ Γεκφζην πξνηείλνπκε ηελ αλαζηνιή ηεο ππνρξέσζεο πξνθαηαβνιήο θφξνπ πνπ πξνβιέπεηαη ζηε λέα δηάηαμε κέρξη ηελ θάιπςε απφ πιεπξάο Γεκνζίνπ πνζνχ απαηηήζεσλ ηνπιάρηζηνλ ίζνπ κε ηελ ππνρξέσζε. 14
Δπραξηζηνύκε