Εκδίδεται από συντακτική ομάδα του 5 ου Γυμνασίου Περιστερίου

5ο Εκδίδεται από συντακτική ομάδα του 5 ου Γυμνασίου Περιστερίου Έτος 16 ο Φύλλο 19 Μάιος 2017

Εργασίες μαθητών στο μάθημα των Καλλιτεχνικών

Αγαπητοί αναγνώστες, Συνεργάστηκαν οι μαθητές: Αθανασάτου Γεωργία Βαβουράκη Γεωργία Γεωργίου Δωροθέα Γιούργα Μαρκέλλα Γονίδη Φαίη Διονυσόπουλος Στέφανος Δρίκου Έφη Δρούλια Ιωάννα Ευθυμίου Δημήτρης Καραπιπέρη Δανάη Λαζένη Διονυσία Μαυροειδής Ηλίας Μπορμπουδάκη Αρετή Νίτα Σωτηρία Παληογιάννη Ιωάννα Παναγιωτίδου Δήμητρα Παπαδοπούλου Άρτεμις Παπαδοπούλου Δανάη Πετσάκου Μιχαέλα Ράπτη Ελένη Ρέππα Μαρία Σαμαλίδου Ιωάννα Συργιάννη Δέσποινα Σας καλωσορίζουμε και πάλι στην παρέα μας. Με μεγάλη χαρά σας παρουσιάζουμε το 19 ο τεύχος του περιοδικού μας. Φέτος, γεμάτοι ό- ρεξη και ενθουσιασμό, εργαστήκαμε και παρουσιάσαμε τις αγαπημένες μας ασχολίες, ιδιαίτερες χώρες, εργασίες μαθητών στα Καλλιτεχνικά, αλλά κυρίως κάναμε ένα αφιέρωμα στα νομίσματα της Ελλάδας, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Στα πλαίσια του αφιερώματός μας επισκεφθήκαμε το Νομισματικό Μουσείο της Τραπέζης της Ελλάδος και πήραμε συνέντευξη από τον γλύπτη κ. Σταματόπουλο Γιώργο, υπεύθυνο για τον σχεδιασμό των νομισμάτων του Ευρώ της χώρας μας. Ελπίζουμε η προσπάθειά μας να σας αρέσει και να σας κρατήσουμε καλή συντροφιά. Καλή ανάγνωση Υπεύθυνες καθηγήτριες Δήμητρα Αλατζατζή, φιλόλογος Ειρήνη Γερογιαννάκη, φιλόλογος Ευχαριστούμε ιδιαίτερα για τη βοήθειά του τον καθηγητή των Καλλιτεχνικών κ. Θωμά Καμπούρη. Εξώφυλλο Στυλιανέση Ζωή, Δρίκου Άρτεμις, Ποταμίτη Κων/να, Βασιλείου Δέσπ. ΟΨΕΙΣ Περιοδική έκδοση του 5 ου Γυμνασίου Περιστερίου τεύχος 19, Μάιος 2017 e-mail: opseis5gym @gmail.com Δ/νση: Αγ. Αναστασίας & Κατσαντώνη 121 36 Περιστέρι τηλ. 210 5742550 Fax 210 5742550 Διευθύντρια: Μαρία Σταματέλλη 3

Συνέντευξη με τον κ. Γεώργιο Σταματόπουλο στο περιοδικό μας Ο κ. Γεώργιος Σταματόπουλος είναι γλύπτης και εργάζεται στο νομισματοκοπείο της Τραπέζης της Ελλάδος, στο τμήμα καλλιτεχνικού σχεδιασμού νομισμάτων και μεταλλίων. Έχει σχεδιάσει την ελληνική σειρά των ευρωνομισμάτων, καθώς επίσης και πάρα πολλά συλλεκτικά νομίσματα και μετάλλια. Έχει βραβευτεί πολλές φορές για το έργο του με σημαντικότερες διακρίσεις σε δύο Πανευρωπαϊκούς διαγωνισμούς της Κομισιόν. Πρώτο βραβείο το 2008 για νόμισμα των 2 ευρώ που αφορούσε την επέτειο των δέκα χρόνων από τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Νομισματικής Ένωσης και πρώτο βραβείο το 2015 για νόμισμα των 2 ευρώ με αφορμή την επέτειο των τριάντα χρόνων της Ευρωπαϊκής σημαίας. Ποιες σπουδές έχετε ακολουθήσει, κ. Σταματόπουλε; Έχω φοιτήσει στο 5 ο Γυμνάσιο Περιστερίου, το σχολείο σας, σπούδασα στη Σχολή Καλών Τεχνών και ειδικεύτηκα στο τμήμα γλυπτικής, μαρμαροτεχνίας και μετάλλου. Τι σας παρακίνησε να αποφασίσετε να ακολουθήσετε αυτές τις σπουδές; Είχα το ταλέντο από μικρός. Στο μηχανουργείο του πατέρα μου έπαιρνα κομμάτια από σίδερο και έκανα κατασκευές. Έ- παιρνα τα καινούρια νομίσματα που έ- πεφταν στα χέρια μου και τα επεξεργαζόμουν. Ποτέ δε φαντάστηκα πως εγώ θα σχεδίαζα το νέο νόμισμα της Ελλάδας. Ποιες ικανότητες και ποιες ιδιαίτερες γνώσεις απαιτούνται; Αρκεί μόνο το ταλέντο, για να σπουδάσει κάποιος στη Σχολή Καλών Τεχνών; Το ταλέντο έχει, βέβαια, πρωταρχικό ρόλο. Από κει και πέρα μετράει αν θα καλλιεργήσεις και θα αξιοποιήσεις το ταλέντο σου. Φοιτώντας στο σχολείο μας, θα θέλαμε να μας απαντήσετε αν πιστεύετε ότι το σχολείο είχε θετικό ή αρνητικό ρόλο στην απόφασή σας αυτή. Το σχολείο έπαιξε μεγάλο ρόλο στην απόφασή μου να ακολουθήσω αυτές τις σπουδές. Στο δημοτικό σχολείο μια δασκάλα κάλεσε τη μητέρα μου και της είπε ότι είχα μεγάλο ταλέντο, αλλά και οι καθηγητές μου αργότερα είχαν διακρίνει το ταλέντο μου και με παρακίνησαν να ασχοληθώ με την τέχνη. Σε ποια υπηρεσία εργάζεστε τώρα; Πώς καταλήξατε εκεί; Εργάζομαι στην Τράπεζα της Ελλάδας, στο τμήμα νομισμάτων. Κατέληξα εκεί μετά την πρόκρισή μου σε διαγωνισμό, στον οποίο ζητούσαν έναν καλλιτέχνη για τον σχεδιασμό των νομισμάτων. Ποια είναι ακριβώς η εργασία σας; 4

Είμαι υπεύθυνος για τον σχεδιασμό των νομισμάτων. Πρώτα σχεδιάζονται πάνω σε λευκό χαρτί. Έπειτα από πολλή δουλειά, με τη χρήση μηχανημάτων σύγχρονης τεχνολογίας, τα νομίσματα κατασκευάζονται και καταλήγουν στα χέρια των πολιτών. Σχεδιάζω, επίσης, και συλλεκτικά νομίσματα σε συγκεκριμένες περιπτώσεις. Άλλα κυκλοφορούν όπως τα κοινά νομίσματα, ενώ άλλα κατασκευάζονται από πολύτιμα μέταλλα και αγοράζονται από συλλέκτες. Σας ικανοποιούν οι δραστηριότητες που αναπτύσσετε στη δουλειά σας; Τις συνθήκες της εργασίας τις διαμορφώνουμε οι ίδιοι. Αν αγαπάς το επάγγελμα με το οποίο ασχολείσαι, πάντα βρίσκεις διεξόδους και καταφέρνεις να πετύχεις. Έχετε διακριθεί και πού; Έχω πολλές διακρίσεις στο κομμάτι των νομισμάτων. Έχω διακριθεί με δύο σπουδαία βραβεία. Το πρώτο βραβείο το κέρδισα το 2008 για τον σχεδιασμό των 2 σε διαγωνισμό που συμμετείχαν πολλοί καλλιτέχνες από όλη την Ευρώπη. Το δεύτερο βραβείο το κέρδισα το 2015 για τον σχεδιασμό ενός άλλου νομίσματος των 2 για τον εορτασμό της επετείου της Ευρωπαϊκής σημαίας. Το νόμισμα αυτό είναι τόσο διαδεδομένο, που κυκλοφορούν 90.000.000 αντίτυπα. Επιπλέον, κυκλοφόρησαν σε παγκόσμιο επίπεδο συλλεκτικά νομίσματα. Ένα, εξίσου, σπουδαίο νόμισμα είναι αυτό που απεικονίζει τον Σωκράτη, τον αρχαίο Έλληνα φιλόσοφο, για το οποίο επίσης διακρίθηκα. Από πού αντλείτε έμπνευση για τον σχεδιασμό των νομισμάτων; Αντλώ έμπνευση από διάφορες πηγές. Μία από αυτές είναι τα έργα της αρχαίας Ελλάδας, από όλη την ελληνική κουλτούρα και το περιβάλλον. Για παράδειγμα, σχεδιάζω νομίσματα με θέμα τους εθνικούς δρυμούς. Η δυσκολία δεν είναι στην κατασκευή, αλλά στην απόδοση ισχυρού μηνύματος. Είναι πολύ δύσκολο να αποδώσεις μια αφηρημένη έννοια με συγκεκριμένο σχέδιο. Με ποιες άλλες δραστηριότητες ασχολείστε εκτός της βασικής εργασίας σας; Ασχολούμαι γενικά με τη γλυπτική, δημιουργώντας έργα από ξύλο, μπρούντζο, μάρμαρο, πυλό, ή νέα υλικά, όπως ο πολυεστέρας και συμμετέχω σε εκθέσεις. Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια; Μέσα στα μελλοντικά μου σχέδια είναι να μπορώ να ασχολούμαι συνεχώς με τη γλυπτική. Νιώθω ότι μπορώ να εκφράσω με την τέχνη μου πολλά πράγματα που αυτή η ζωή δε μου αρκεί. Ο κάθε καλλιτέχνης αφήνει πίσω του ένα έργο, για να το μελετήσουν οι επόμενοι καλλιτέχνες. Αυτό θέλω να καταφέρω κι εγώ. Ευχαριστούμε πολύ, κ. Σταματόπουλε, για τον χρόνο που μας διαθέσατε. Χάρη στη συζήτηση μαζί σας, μάθαμε πολλά για τα νομίσματα και την τέχνη σας. Γεωργία Αθανασάτου, Φαίη Γονίδη, Ελένη Ράπτη 5

Επίσκεψη στο Νομισματικό μουσείο της Τραπέζης της Ελλάδος Με την ομάδα του περιοδικού ΟΨΕΙΣ επισκεφθήκαμε το Νομισματικό μουσείο της Τραπέζης της Ελλάδος στις 21 Μαρτίου 2017, στα πλαίσια του αφιερώματος του περιοδικού μας στα νομίσματα και την ιστορία τους. Μας ξενάγησαν οι υπεύθυνοι του μουσείου, καθώς και ο γλύπτης της τραπέζης κ. Σταματόπουλος Γεώργιος, δημιουργός των ελληνικών νομισμάτων του ευρώ. Στην αρχή πληροφορηθήκαμε το ρόλο της Αθηναϊκή δραχμή Τραπέζης της Ελλάδος ως κεντρικού Ιδρύματος της χώρας και ως μέλους του Ευρωσυστήματος. Γνωρίσαμε συνοπτικά όλη την οικονομική ιστορία της χώρας, τι έχει συμβεί στην Ελλάδα από την εποχή του Καποδίστρια έως και σήμερα, καθώς και την εξέλιξη των Κεντρικών Τραπεζών και όλα τα στάδια της εσόδου μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Στις προθήκες του μουσείου είδαμε νομίσματα από τα αρχαία χρόνια, ελληνικά αλλά και άλλων λαών. Εντύπωση μας προκάλεσαν τα μη νομισματόμορφα νομίσματα βαριά και δύσχρηστα και άλλα κατασκευασμένα από δόντια φάλαινας, αγριογούρουνου, κοχύλια. Ιδιαίτερα μας εντυπωσίασε η αρχαία αττική δραχμή, το ισχυρότερο νόμισμα της εποχής της, η οποία κι αποτέλεσε την έμπνευση για το ελληνικό κέρμα του ενός ευρώ. Επίσης μάθαμε πως ακόμη και οι αρχαίοι λαοί έδιναν μεγάλη σημασία στην καταπολέμηση της πλαστογράφησης των χρημάτων. Έτσι, στα αρχαία χρόνια όσοι Κινέζοι συλλαμβάνονταν να πλαστογραφούν αποκεφαλίζονταν. Στο υπόγειο του μουσείου γνωρίσαμε όλα τα χαρτονομίσματα που έχει εκδώσει η Τράπεζα της Ελλάδος και όλα τα νομίσματα από τον Φοίνικα έως και το ευρώ. Επίσης, μάθαμε τον τρόπο με τον οποίο χαράσσεται και κόβεται το χρήμα. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στα χαρακτηριστικά ασφαλείας του ευρώ, καθότι εκτός από την παραγωγή η Τράπεζα ενδιαφέρεται και για την προστασία των τραπεζογραμματίων από Παλαιό μηχάνημα της τράπεζας Μη νομισματόσχημα νομίσματα τους παραχαράκτες. Επίσης είδαμε μηχανήματα που χρησιμοποιήθηκαν κατά καιρούς 6

από την Τράπεζα της Ελλάδος για την κοπή και εκτύπωση νομισμάτων, μήτρες νομισμάτων και παλαιών δραχμών, αλλά και συλλεκτικές αναμνηστικές εκδόσεις νομισμάτων που εξέδιδε κατά καιρούς η Τράπεζα. Ιδιαίτερα εντυπωσιακή ήταν και η φωτογραφία της πόρτας του κεντρικού θησαυροφυλακίου, όπου φυλάσσεται μέρος των αποθεμάτων της χώρας σε χρυσό. Τέλος, διασκεδάσαμε παίζοντας διάφορα παιχνίδια σχετικά με την οικονομία Πόρτα θησαυροφυλακίου και το χρήμα στους Η/Υ του μουσείου και φωτογραφηθήκαμε μπροστά σε μία ειδικά διαμορφωμένη στήλη από πλεξιγκλάς με 1.500.000 ευρώ κομμένα σε χαρτοπόλεμο από χαρτονομίσματα που έχουν καταστραφεί καθώς υπέστησαν τη φθορά του χρόνου και δεν μπορούν πλέον να χρησιμοποιηθούν. Ήταν πράγματι μια πολύ ξεχωριστή επίσκεψη. Λεπτομέρεια σχεδίου χαρτονομίσματος Ομάδα περιοδικού ΟΨΕΙΣ 7

ΕΥΡΩ Το ευρώ, την 1η Ιανουαρίου 1999, έγινε το νόμισμα περισσότερων από 300 εκατομμύρια ανθρώπων στην Ευρώπη. Τα τρία πρώτα χρόνια ήταν ένα άυλο νόμισμα, το ο- ποίο χρησιμοποιούνταν μόνο για λογιστικούς σκοπούς. Τα τραπεζογραμμάτια και τα κέρματα ευρώ τέθηκαν σε κυκλοφορία την 1η Ιανουαρίου 2002 και αντικατέστησαν τα τραπεζογραμμάτια και τα κέρματα των εθνικών νομισμάτων. Σήμερα, τα τραπεζογραμμάτια και τα κέρματα ευρώ έχουν ισχύ νόμιμου χρήματος σε 19 από τα 28 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Έ- νωσης. Οι χώρες αυτές απαρτίζουν τη ζώνη Ευρωπαϊκός χάρτης του ευρώ του ευρώ. Η Ανδόρα, το Μονακό, ο Άγιος Μαρίνος και η Πόλη του Βατικανού χρησιμοποιούν επίσης το ευρώ βάσει επίσημης συμφωνίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το Μαυροβούνιο και το Κοσσυφοπέδιο χρησιμοποιούν το ευρώ, αλλά χωρίς επίσημη συμφωνία. Τα κέρματα του Ευρώ Η σειρά των κερμάτων ευρώ αποτελείται από οκτώ διαφορετικές ονομαστικές αξίες: 1, 2, 5, 10, 20 και 50 λεπτά/σεντ, καθώς και 1 και 2 ευρώ. Τα κέρματα ευρώ έχουν μια κοινή και μια εθνική όψη. Η εθνική όψη υποδηλώνει τη χώρα έκδοσης. Οι κοινές όψεις των κερμάτων σχεδιάστηκαν από τον Luc Luycx του Βασιλικού Νομισματοκοπείου του Βελγίου. Μπορείτε να χρησιμοποιείτε τα κέρματα ευρώ σε οποιαδήποτε χώρα της ζώνης του ευρώ. Κάθε χώρα μπορεί να εκδίδει δύο αναμνηστικά κέρματα τον χρόνο. Τα κέρματα αυτά έχουν τα ίδια χαρακτηριστικά, τις ίδιες ιδιότητες και την ίδια ευρωπαϊκή όψη με τα κέρματα των 2 ευρώ που βρίσκονται σε κυκλοφορία. Διαφέρουν μόνο Κοινή όψη του ευρώ ως προς το αναμνηστικό σχέδιο που απεικονίζεται στην εθνική τους όψη. Αναμνηστικά κέρματα εκδίδονται αποκλειστικά στην ονομαστική αξία των 2 ευρώ. Έχουν ισχύ νόμιμου χρήματος σε όλη τη ζώνη του ευρώ, δηλαδή μπορούν να χρησιμοποιούνται και πρέπει να γίνονται αποδεκτά όπως κάθε άλλο κέρμα ευρώ. (πηγή: Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα) 8

ΕΘΝΙΚΕΣ ΟΨΕΙΣ ΕΥΡΩ AΓΙΟΣ ΜΑΡΙΝΟΣ 2 ευρώ: το Κυβερνείο (Palazzo Pubblico) 1 ευρώ: ο θυρεός της Δημοκρατίας 50 λεπτά: οι τρεις πύργοι του Αγίου Μαρίνου: Guaita, Cesta και Montale 20 λεπτά: ο Άγιος Μαρίνος 10 λεπτά: η Βασιλική του Αγίου Μαρίνου 1, 2 και 5 λεπτά: ο τρίτος πύργος (Montale), το άγαλμα της ελευθερίας και ο πρώτος πύργος (Guaita) αντίστοιχα ΙΡΛΑΝΔΙΑ Σε όλα τα νομίσματα απεικονίζεται η κελτική άρπα, παραδοσιακό σύμβολο της Ιρλανδίας, και αναγράφεται το έτος έκδοσης και η λέξη «Ιρλανδία» στα ιρλανδικά («Éire»). ΙΤΑΛΙΑ 2 ευρώ: προσωπογραφία του Δάντη, έργο του Ραφαήλ 1 ευρώ:το περίφημο σχέδιο του Λεονάρντο ντα Βίντσι, «ο Άνθρωπος του Βιτρούβιου», με τις ιδανικές αναλογίες του ανθρώπινου σώματος 9

50 λεπτά: ο ανδριάντας του Mάρκου Αυρήλιου έφιππου 20 λεπτά: η «Γέννηση της Αφροδίτη» του Μποτιτσέλλι 10 λεπτά: γλυπτό του Ουμπέρτο Μποτσόνι 5 λεπτά: το Φλάβιο αμφιθέατρο (Κολοσσαίο) 2 λεπτά: ο πύργος Mole Antonelliana 1 λεπτό: το Castel del Monte ΚΥΠΡΟΣ 1 και 2 ευρώ: ένα σταυρόσχημο ειδώλιο (3000 π.χ.) 10, 20 και 50 λεπτά: το καράβι της Κερύνειας 1, 2 και 5 λεπτά: ενδημικό αγρινό, ζώο της Κύπρου ΦΙΛΑΝΔΙΑ 2 ευρώ: βατομουριές και άνθη βατομουριάς 1 ευρώ: δύο κύκνοι που πετούν 1, 2, 5, 10, 20 και 50 λεπτά: ο φινλανδικός εραλδικός λέοντας σε αναπαραγωγή σχεδίου του γλύπτη Heikki Häiväoja 10

ΚΑΤΩ ΧΩΡΕΣ Βασιλέας Γουλιέλμος-Αλέξανδρος με την επιγραφή «Willem-Alexander Koningder Nederlanden» (Γουλιέλμος-Αλέξανδρος Βασιλέας των Κάτω Χωρών) Βασίλισσα Βεατρίκη με την επιγραφή «Beatrix Koninginder Nederlanden» (Βεατρίκη Βασίλισσα των Κάτω Χωρών) ΑΝΔΟΡΑ 2 ευρώ: ο θυρεός της Ανδόρας με το ρητό «virtus unita fortior» (η ενωμένη αρετή είναι ισχυρότερη) 1 ευρώ: η Casa de la Vall, παλαιότερη έδρα του Κοινοβούλιου 10, 20 και 50 λεπτά: η εκκλησία Santa Colona 1, 2 και 5 λεπτά: ένα αγριοκάτσικο των Πυρηναίων και ένας χρυσαετός ΛΕΤΤΟΝΙΑ 1 και 2 ευρώ: Λεττονή με παραδοσιακή ενδυμασία 10, 20 και 50 λεπτά: ο μεγάλος θυρεός της Δημοκρατίας της Λεττονίας 1, 2 και 5 λεπτά: ο μικρός θυρεός της Δημοκρατίας της Λεττονίας ΛΙΘΟΥΑΝΙΑ Ο θυρεός της Δημοκρατίας της Λιθουανίας, η χώρα έκδοσης «LIETUVA» και το έτος έκδοσης 11

ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ Η προσωπογραφία της Αυτού Βασιλικής Υψηλότητας Μεγάλου Δούκα Ερρίκου, το έτος έκδοσης και το όνομα της χώρας στα λουξεμβουργιανά («Lëtzebuerg») ΓΕΡΜΑΝΙΑ 1 και 2 ευρώ:το σύμβολο της γερμανικής εθνικής κυριαρχίας, ο αετός 10, 20 και 50 λεπτά: η Πύλη του Βρανδεμβούργου 1, 2 και 5 λεπτά: ένα κλαδί βελανιδιάς ΙΣΠΑΝΙΑ 1 και 2 ευρώ: η προσωπογραφία του Βασιλέα Χουάν Κάρλος 10, 20 και 50 λεπτά:ο Μιγκέλ ντε Θερβάντες 1, 2 και 5 λεπτά: ο καθεδρικός ναός του Santiago de Compostela ΓΑΛΛΙΑ 1 και 2 ευρώ: ένα δέντρο από τον καλλιτέχνη Joaquim Jimenez. Συμβολίζει τη ζωή, τη συνέχεια και την ανάπτυξη. Είναι τοποθετημένο μέσα σε ένα εξάγωνο και γύρω του αναγράφεται το σύνθημα της γαλλικής επανάστασης «Liberté, Egalité, Fraternité» (Ελευθερία, ισότητα, αδελφοσύνη). 10, 20 και 50 λεπτά: το θέμα του σπορέα, σταθερά συνδεδεμένο με την ιστορία του γαλλικού φράγκου, από τον Laurent Jorio. 1, 2 και 5 λεπτά: η Μαριάννα, σύμβολο της χώρας 12

ΒΕΛΓΙΟ Στην πρώτη και στη δεύτερη σειρά των κερμάτων απεικονίζεται ο Βασιλέας Αλβέρτος Β, ενώ στην τρίτη σειρά κερμάτων ευρώ απεικονίζεται ο Βασιλέας Φίλιππος. ΑΥΣΤΡΙΑ 1 ευρώ: ο Αυστριακός συνθέτης Μότσαρτ 2 ευρώ: η προσωπογραφία της ειρηνίστριας Berthavon Suttner 50 λεπτά: το κτίριο Sezession στη Βιέννη 20 λεπτά: το ανάκτορο Belvedere 10 λεπτά: ο καθεδρικός ναός του Αγίου Στεφάνου 5 λεπτά: αλπικά ηράνθεμα 2 λεπτά: εντελβάις 1 λεπτό: άνθος γεντιανής ΜΑΛΤΑ 1 και 2 ευρώ: το έμβλημα του Κυρίαρχου Τάγματος των Ιπποτών της Μάλτας 13 10, 20 και 50 λεπτά: το εθνόσημο της Μάλτας, μια ασπίδα που στηρίζει μια κορώνα 1, 2, 5 λεπτά: ο βωμός του προϊστορικού ναού της Mnajdra

ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ 1, 2 ευρώ: κάστρα και θυρεοί της χώρας 10, 20, 50 λεπτά: η βασιλική σφραγίδα του έτους 1142 1, 2 και 5 λεπτά: η πρώτη βασιλική σφραγίδα της Πορτογαλίας ΣΛΟΒΑΚΙΑ 1 και 2 ευρώ: ένας διπλός σταυρός επάνω σε τρεις λόφους (εθνόσημο) 10, 20, 50 λεπτά: το κάστρο της Μπρατισλάβα 1, 2, 5 λεπτά: η κορυφή της οροσειράς Tatra, Kriváň ΣΛΟΒΕΝΙΑ 2 ευρώ: ο ποιητής France Prešeren και η φράση «Shivénajvsinaródi» (η ευλογία του Θεού σε όλα τα έθνη) 1 ευρώ: ο Primož Trubar, συγγραφέας του πρώτου βιβλίου που τυπώθηκε στα σλοβενικά 50 λεπτά: το όρος Triglav 20 λεπτά: άλογα ράτσας Lipizzan 10 λεπτά:το σχέδιο του αρχιτέκτονα Jože Plečnik για το σλοβενικό κοινοβούλιο, το οποίο δεν υλοποιήθηκε ποτέ 5 λεπτά: ένας σπορέας 2 λεπτά: ο λίθος ενθρόνισης των ηγεμόνων 1 λεπτό: ένας πελαργός 14

ΕΣΘΟΝΙΑ Σε όλα ο γεωγραφικός χάρτης της Εσθονίας και η λέξη «Eesti» που σημαίνει Εσθονία ΜΟΝΑΚΟ 2 ευρώ: ο Πρίγκιπας Ραινιέ Γ'. 1 ευρώ: ο Πρίγκιπας Ραινιέ Γ και ο Διάδοχος Πρίγκιπας Αλβέρτος. 1 και 2 ευρώ: ο Πρίγκιπας Αλβέρτος 10, 20 και 50 λεπτά: η σφραγίδα του Πρίγκιπα και το μονόγραμμά του 1, 2 και 5 λεπτά: το οικόσημο των Πριγκίπων του Μονακό. ΠΟΛΗ ΤΟΥ ΒΑΤΙΚΑΝΟΥ Η Πόλη του Βατικανού έχει θέσει σε κυκλοφορία τέσσερις σειρές κερμάτων. Στην πρώτη σειρά, απεικονίζεται ο Πάπας Ιωάννης Παύλος Β', στη δεύτερη σειρά απεικονίζεται ο θυρεός του Καμεράριου, υπηρεσιακού αρχηγού του κράτους της Πόλης του Βατικανού, πάνω στο έμβλημα του Αποστολικού Μεγάρου στο κέντρο του κέρματος, στην τρίτη απεικονίζεται ο Πάπας Βενέδικτος ΙΣΤ και στην τέταρτη ο Πάπας Φραγκίσκος. 15

ΕΛΛΑΔΑ Τα νομίσματα σχεδιάστηκαν από τον γλύπτη της Τράπεζας της Ελλάδας Σταματόπουλο Γεώργιο. 2 ευρώ: σκηνή από ψηφιδωτό που βρέθηκε στη Σπάρτη (3ος αι. μ.χ.) και αναπαριστά την αρπαγή της Ευρώπης από τον Δία, μεταμορφωμένο σε ταύρο. 1 ευρώ: αντίγραφο όψης αρχαίου αθηναϊκού τετράδραχμου του 5ου αιώνα π.χ. που φέρει παράσταση γλαύκας. 50 λεπτά: ο Ελευθέριος Βενιζέλος (1864-1936) 20 λεπτά: ο Ιωάννης Καποδίστριας (1776-1831) 10 λεπτά: ο Ρήγας Βελεστινλής, (1757-98) 5 λεπτά: ένα σύγχρονο πετρελαιοφόρο, που συμβολίζει το πρωτοποριακό πνεύμα της ελληνικής ναυτιλίας. 2 λεπτά: μια κορβέτα, τύπος πλοίου που χρησιμοποιήθηκε στον Εθνικό Απελευθερωτικό Αγώνα. 1 λεπτό: μια εξελιγμένη μορφή της αθηναϊκής τριήρους, του μεγαλύτερου πολεμικού πλοίου για περισσότερα από 200 χρόνια (5ος αιώνας π.χ.). Πηγή: Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα Αρ. Μπορμπουδάκη, Ιωάννα Παληογιάννη, Δήμ. Παναγιωτίδου, Άρτ. Παπαδοπούλου 16

Τα τραπεζογραμμάτια του Ευρώ. Τα τραπεζογραμμάτια του ευρώ βρίσκονται σε κυκλοφορία από το 2002. Εκδίδονται από τις Εθνικές Κεντρικές Τράπεζες του Ευρωσυστήματος ή από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Οι ονομαστικές αξίες των τραπεζογραμματίων ξεκινούν από τα 5 ευρώ και τελειώνουν στα 500 ευρώ. Τα τραπεζογραμμάτια του ευρώ κατασκευάζονται από ίνες καθαρού βαμβακιού, το οποίο ενισχύει την ανθεκτικότητά τους και τους δίνει μια διακριτή αίσθηση. Περιέχουν πολλά περίπλοκα χαρακτηριστικά ασφαλείας, όπως υδατογραφήματα, αόρατο μελάνι, ολογράμματα και μικροτυπογραφικά στοιχεία, τα οποία επιβεβαιώνουν την αυθεντικότητά τους. Το σχέδιό τους είναι το ίδιο σε όλες τις χώρες της ευρωζώνης, παρόλο που τυπώνονται σε διαφορετικές χώρες, που υποδεικνύεται μέσω του πρώτου γράμματος του σειριακού αριθμού τους. Απεικονίζονται αρχιτεκτονικοί ρυθμοί που αντιστοιχούν σε επτά περιόδους της ευρωπαϊκής πολιτισμικής ιστορίας κλασικός, ρωμανικός, γοτθικός, αναγεννησιακός, μπαρόκ και ροκοκό, αρχιτεκτονική χάλυβα και υάλου, μοντέρνα αρχιτεκτονική του 20ού αιώνα, ενώ δίνεται έμφαση σε τρία βασικά αρχιτεκτονικά στοιχεία: παράθυρα, πύλες και γέφυρες. Τα παράθυρα και οι πύλες στο πρόσθιο μέρος κάθε τραπεζογραμματίου συμβολίζουν το ανοιχτό πνεύμα, καθώς και το πνεύμα συνεργασίας στην Ευρώπη. Επίσης απεικονίζονται τα 12 αστέρια της σημαίας της ΕΕ, ένας χάρτης της Ευρώπης, το όνομα "ευρώ" στο λατινικό και στο ελληνικό αλφάβητο (EURO/ΕΥΡΩ) και η υπογραφή του εκάστοτε προέδρου της ΕΚΤ. (πηγή: ενημερωτικό φυλλάδιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας) Μαρία Ρέππα 17

Ελληνικά Νομίσματα πριν το Ευρώ Ιωάννης Καποδίστριας φοίνιξ (1828-1831) Βασιλιάς Όθωνας δραχμή (1847-1857) 18

Βασιλιάς Γεώργιος Α (1869-1911) Βασιλιάς Κωνσταντίνος Α (1921-1922) Ελληνική Δημοκρατία Α (1926, 1930) 19

Βασιλιάς Γεώργιος Β (1935) Βασιλιάς Παύλος (1954-1964) Βασιλιάς Κωνσταντίνος Β (1964-1967) 20

Βασιλιάς Κωνσταντίνος Β (Τα νομίσματα της δικτατορίας) Ελληνική Δημοκρατία Β (1976-2000) Στα νομίσματα 50 και 100 δραχμών χαράκτης ήταν ο Γ. Σταματόπουλος. Μιχαέλα Πετσάκου 21

Ελληνικά χαρτονομίσματα δραχμής (20 ός αι.) 50 δραχμές, 1923 1000 δραχμές, 1926 100 δραχμές, 1927 500 δραχμές, 1932 50 δραχμές, 1935 100 δραχμές, 1935 22

50 δραχμές, 1939 1000 δραχμές, 1939 5000 δραχμές, 1942 50.000 δραχμές, 1944 500 εκατ. 200 εκατ., 1944 23

2 δις, 1944 10.000 δραχμές, 1945 100 δραχμές, 1945-1946 10 δραχμές, 1954 500 δραχμές, 1955 50 δραχμές, 1964 24

100 δραχμές, 1978 200 δραχμές, 1996 500 δραχμές, 1983 1000 δραχμές, 1987 5000 δραχμές 10000 δραχμές (Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος) Διονυσία Λαζένη 25

Πρώτα αρχαία ελληνικά νομίσματα Τα πρώτα νομίσματα κυκλοφόρησαν στη Λυδία περίπου το 650-620 π.χ., όταν ήταν βασιλιάς ο Αλυάττης Β'. Είχαν σχήμα φυσικό, άμορφο, καθώς αποτελούνταν από θρύμματα κεχριμπαριού που έφεραν τη σφραγίδα του βασιλιά, χωρίς άλλες α- πεικονίσεις. Μετά το 620 π.χ. εμφανίζονται τα πρώτα νομίσματα από χρυσό σε διάφορα μεγέθη, που χρησίμευαν ως μέσο πληρωμής των έμμισθων πολεμιστών. Η κατασκευή τους απαιτούσε μια Νόμισμα που απεικονίζει ένα λιοντάρι κι έναν τράγο προκαθορισμένη ποσότητα σκόνης χρυσού, που την έλιωναν και τη σφράγιζαν με την προτομή του βασιλιά. Από την κυκλοφορία τέτοιων νομισμάτων απέκτησε ο βασιλιάς Κροίσος τη φήμη του, σύμφωνα με την οποία είχε αμύθητα πλούτη στην διάθεσή του. Τα αρχαία ελληνικά νομίσματα διέθεταν τρεις αξίες, τη μεταλλική, την ονομαστική και την εμπορική. Η μεταλλική τους αξία εξαρτιόταν από το μέταλλό τους και ή- ταν μεγάλη, όταν αυτά ήταν χρυσά, μικρότερη, όταν ήταν αργυρά και κατά πολύ μικρότερη, όταν ήταν χάλκινα. Η σχέση αργυρού-χρυσού δεν ήταν σταθερή και αυτό επηρέαζε τις νομισματικές ισοτιμίες μεταξύ των δύο μετάλλων. Μέχρι το 400 π.χ. τα νομίσματα έγιναν το κατεξοχήν μέσο συναλλαγής σε ολόκληρη την αρχαία Ελλάδα, χωρίς όμως να επιβάλλεται ένα συγκεκριμένο νόμισμα. Απλά, σε κάθε περιοχή χρησιμοποιούσαν κάποιο συγκεκριμένο νόμισμα περισσότερο από τα άλλα. Με την πάροδο του χρόνου άρχισε να επικρατεί το Τετράδραχμο της Αττικής, που ζύγιζε 17 γραμμάρια, καθώς και άλλα νομίσματα ονομαστικής αξίας ενός Οβολού, δέκα και δώδεκα Δραχμών, ενώ στις αποικίες της Σικελίας χρησιμοποιούνταν και το νόμισμα της Λίτρας. Ταυτόχρονα εξελίσσεται η καλλιτεχνική επεξεργασία των νομισμάτων που τώρα τα διακοσμούσαν διάφορες μορφές θεών και ζώων. Η κοπή τους γίνεται με τη βοήθεια του σφυριού και του αμονιού, γι' αυτό και πολλά από τα νομίσματα της εποχής αυτής δεν έχουν άρτια εικόνα, ενώ το σχήμα τους δεν είναι πάντα ακριβώς στρογγυλό. Στατήρας της Αίγινας με θαλάσσια χελώνα Δημήτρης Ευθυμίου 26

ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ ΑΡΧΑΙΑΣ ΑΘΗΝΑΣ Τα νομίσματα δημιουργήθηκαν, για να γίνονται πιο εύκολες οι αγορές των προϊόντων, διότι όπως είναι γνωστό, τα παλιότερα χρόνια, για να πάρουν οι άνθρωποι τα αγαθά που χρειάζονταν, τα αντάλλασσαν με άλλα αγαθά που μερικές φορές δεν ήταν της ίδιας αξίας. Αυτό το μέσο συναλλαγών έφτασε γρήγορα στην Ελλάδα και μια από τις πρώτες πόλεις της που έκοψαν δικό τους νόμισμα ήταν η Αθήνα. Τα νομίσματα τους, οι Αθηναίοι τα έφτιαχναν από ασήμι, καθώς είχαν μεγάλα αποθέματα ασημιού στα ορυχεία του Λαυρίου. Tο νομισματοκοπείο της Αθήνας βρισκόταν στην Αρχαία Αγορά. Στην αρχή απλά χάραζαν σε όλα τα νομίσματα γραμμές, κύκλους και ασαφή σχήματα και στις δυο μεριές των νομισμάτων. Αργότερα, τα σχήματα άρχισαν να γίνονται πιο συγκεκριμένα με διάφορες παραστάσεις, που έχουν σχέση με την πόλη που κόβει το νόμισμα, στη συγκεκριμένη περίπτωση με την Αθήνα. Τα κύρια εμβλήματα τα οποία είχε πάνω στα νομίσματα της η Αθήνα, ήταν η θεά Αθηνά (προστάτιδα της Αθήνας) και η Γλαύκα (κουκουβάγια). Τα νομίσματα αυτά είχαν την επιγραφή ΑΘΕ, δηλαδή «των Αθηναίων», με στόχο τη διάδοση του αθηναϊκού νομίσματος σε άλλες περιοχές. Τον 6 ο αιώνα π.χ κόπηκαν καινούρια τετράδραχμα με την κεφαλή της θεάς Αθηνάς και της Γλαύκας καθώς και το όνομα της πόλης στην άλλη μεριά του κέρματος. Τα νομίσματα αυτά τα είχε κόψει ο Πεισίστρατος, όταν επανήλθε και ανέλαβε την εξουσία το 546 π.χ στην Αθήνα. Είναι σημαντικό, κατά την άποψη μας, να αναφέρουμε ότι αυτό το είδος των νομισμάτων (με την επιγραφή της πόλης στην πίσω πλευρά) διατηρήθηκε 400 χρόνια και ήταν το πιο ισχυρό νόμισμα της εποχής. Από αυτά τα νομίσματα έχει εμπνευστεί ο χαράκτης κ. Σταματόπουλος για τη δημιουργία του ελληνικού νομίσματος του ενός ευρώ. Δανάη Παπαδοπούλου, Ιωάννα Σαμαλίδου 27

Νομίσματα της εποχής του Φιλίππου Β Νόμισμα του 356-355 π.χ. Εμπρός εικονίζεται κεφάλι του Δία με δάφνινο στεφάνι. Στην πίσω όψη γράφει «ΦΙΛΙΠΠΟΥ» και «ΔΥ»(ναστεία) και εικονίζει ιππέα που χαιρετά με ανυψωμένο το δεξί χέρι. Κάτω από το άλογο υπάρχει ο κοσμικός μυστικιστικός κεραυνός-όπλο του Δία. Νόμισμα του 355-349/8 π.χ. Εμπρός εικονίζει κεφάλι του Δία, με δάφνινο στεφάνι. Πίσω γράφει «ΦΙΛΙΠΠΟΥ» και «Λ» και εικονίζει ιππέα-αναβάτη επί πηγασόμορφου αλόγου με κλαδί δάφνης ή φοίνικα και έναν καρκίνο (καβούρι). Νομίσματα της εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου Το μοναδικό σωζόμενο χρυσό νόμισμα με το πορτρέτο του Αλεξάνδρου, που κυκλοφόρησε κατά τη διάρκεια της ζωής του μεγάλου στρατηλάτη, θεωρείται ότι το ανακάλυψε ο δρ. Όσμουντ Μποπεράτσι, καθηγητής των Πανεπιστημίων Σορβόννης και Μπέρκλεϊ. Ισχυρίζεται πως πρόκειται για αναμνηστικό μετάλλιο που κόπηκε μετά τη μάχη του Υδάσπη ποταμού και την ήττα του Ινδού βασιλιά Πώρου. Το πορτρέτο φέρει στο κεφάλι τη δορά ενός ελέφαντα (σύμβολο της Ινδίας), ενώ διακρίνονται η αιγίδα της Γοργόνας και το κέρατο του Διός Άμμωνος. Ωστόσο η γνησιότητά του έχει αμφισβητηθεί από τέσσερις ερευνητές. Στέφανος Διονυσόπουλος, Ηλίας Μαυροειδής 28

ΦΥΤΑ ΣΕ ΑΡΧΑΙΑ ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ Η απεικόνιση της χλωρίδας είναι ένα από τα πιο ενδιαφέροντα θέματα της εικονογραφίας των αρχαίων νομισμάτων. Μία κατηγορία φυτών, που απαντούν ως εικονογραφικοί τύποι στα αρχαία νομίσματα, είναι τα γεωργικά προϊόντα. Σε περιοχές με μεγάλη παραγωγή δημητριακών απεικονίζονται στα νομίσματα της περιοχής ένα στάχυ, όπως στο Μεταπόντιο στην Κάτω Ιταλία, ή ένας κόκκος κριθαριού, όπως στη Σκοτούσα Θεσσαλίας. Σε περιοχές με μεγάλη παραγωγή οίνου απεικονίζονται επί των νομισμάτων κληματίδες και βότρεις, όπως στην Μαρώνεια της Θράκης. Φύλλο συκιάς κοσμεί τα νομίσματα της Καμείρου της Ρόδου, αφού οι ροδίτικες συκιές ήταν φημισμένες στην αρχαιότητα. Ένα άλλο φυτό που απαντά στην εικονογραφία των αρχαίων νομισμάτων είναι η ελιά, όπως για παράδειγμα στη Λέσβο, γνωστή μέχρι σήμερα για τα ελαιόδεντρα της, και τη Σάμο. Ακόμη η ελιά εικονίζεται στα νομίσματα της Αθήνας, αφού η ελιά, δέντρο διαδεδομένο στην Αττική γη, ήταν το δώρο της θεάς Αθηνάς προς την πόλη. Μία άλλη κατηγορία είναι τα ιερά φυτά που σχετίζονται με κάποια θεότητα. Τα φυτά αυτά, σύμβολα συγκεκριμένων θεοτήτων, μας βοηθούν να ταυτίσουμε τις κεφαλές που απεικονίζονται επί των νομισμάτων. Ο Δωδωναίος Δίας φέρει στεφάνι βελανιδιάς, ο Απόλλων στεφάνι δάφνης, ενώ ο Διόνυσος ένα στεφάνι κισσού. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα φυτά, που απεικονίζονται επί των νομισμάτων και λειτουργούν ως «λαλούντα σύμβολα». Πρόκειται για εικονογραφικούς τύπους το όνομά των οποίων κάνει λογοπαίγνιο με το όνομα της πόλης που έκοψε το νόμισμα: η Ρόδος απεικόνισε το ρόδο και ο Σελινούς το σέλινο. Μεταξύ των παραστάσεων των αρχαίων νομισμάτων, βρίσκουμε ακόμη και τον εντυπωσιακό φοίνικα. Ο φοίνικας που χαράσσεται στα νομίσματα της Πριανσού, στη νότιο-ανατολική Κρήτη, συνδέεται με την ύπαρξη του δέντρου αυτού στην ευρύτερη περιοχή, ενώ στα νομίσματα της Καρχηδόνας, πόλη στα βόρεια παράλια της Αφρικής, λειτουργεί ως λαλούν σύμβολο, αφού η πόλη ήταν αποικία των Φοινίκων. Τα νομίσματα γίνονται μάρτυρες ακόμη και για εξαφανισμένα είδη φυτών. Στα νομίσματα της Κυρήνης, στη σημερινή βορειοανατολική Λιβύη, απεικονίζεται το σίλφιο, φυτό γνωστό για τις θεραπευτικές του ιδιότητες, το οποίο ευδοκιμούσε αποκλειστικά στην περιοχή αυτή. 29 πηγή: www.alphanumismatics.gr Γεωργία Βαβουράκη

Δραστηριότητες κατά το σχολικό έτος 2016-2017 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ Νοέμβριος 2016 Β τάξη: Μουσείο Ορυκτολογίας - Πετρολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών Γ τάξη: Βουλή των Ελλήνων Δεκέμβριος 2017 Α τάξη: «Μια μέρα στην Αρχαία Ελλάδα» από την ομάδα Δρω Ιανουάριος 2017 Β τάξη: Μουσείο Ηρακλειδών Φεβρουάριος 2017 Περιβαλλοντική ομάδα: ΚΠΕ Δραπετσώνας Μάρτιος 2017 Α τάξη: Ψηφιακό Μουσείο της Ακαδημίας Πλάτωνος Γ τάξη: ΕΠΑΛ Χαϊδαρίου Ομάδα περιοδικού «Όψεις»: Νομισματικό Μουσείο της Τραπέζης της Ελλάδος Απρίλιος 2017 Γ τάξη: ΤΕΙ Αιγάλεω ΕΚΔΡΟΜΕΣ Μάιος 2017 Μονοήμερη εκδρομή σε Αρχαία Κόρινθο Λουτράκι ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ - ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ Δημιουργία ημερολογίου ανά τμήμα για το έτος 2017 Συγκέντρωση ειδών πρώτης ανάγκης για το «Χαμόγελο του παιδιού» Συμμετοχή στο πρόγραμμα του Δήμου Περιστερίου «Συγκεντρώνω πλαστικά καπάκια για την απόκτηση αναπηρικών αμαξιδίων» ΕΝΗΜΕΡΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ Ενημέρωση από τον γλύπτη της τραπέζης της Ελλάδος για το νομίσματα και τον τρόπο της δημιουργίας τους Ενημέρωση της Γ τάξης από τον κ. Μανουσάκη Γ., υπεύθυνο ΚΕΣΥΠ για τα ΕΠΑΛ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΕ ΜΑΘΗΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ ΦΥΣΙΚΗΣ Το σχολείο μας συμμετείχε στον «1 ο Πειραματικό Μαθητικό Διαγωνισμό Φυσικών Επιστημών» για μαθητές της Γ τάξης των Γυμνασίων με μια τριμελή ομάδα, την Άρτεμη Δρίκου, το Θοδωρή Μαυροειδή και τη Μιχαέλα Πετσάκου. Ο διαγωνισμός διεξήχθη στις 10 Μαΐου 2017, στο Ε.Κ.Φ.Ε. Αιγάλεω. Συντονίστριες καθηγήτριες της ομάδας ήταν η κ. Αλεξή Ελένη (φυσικός) και η κ. Κοντάκου Διονυσία (γεωλόγος). Αξίζει να επαινέσουμε τους μαθητές μας, όχι μόνο για τα βαθμολογικά αποτελέσματα που πέτυχαν, αλλά και για την συμμετοχή τους σε έναν τέτοιο διαγωνισμό με θέματα απαιτητικά ως προς πολλές παραμέτρους. Συγχαρητήρια στους μαθητές μας!!! 30

ΑΘΛΗΤΙΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ Διάκριση Η μαθήτρια της Β τάξης Καρλικόβαλη Στεφανία κέρδισε αργυρό μετάλλιο στα «80 μέτρα στους Αγώνες Στίβου Γ Αθήνας. Σχολικό πρωτάθλημα Στο σχολείο μας οργανώθηκε σχολικό πρωτάθλημα μπάσκετ, βόλεϋ, ποδοσφαίρου. ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΓΟΝΕΩΝ Οργάνωση εκδηλώσεων για τα Χριστούγεννα και την Αποκριά Κοπή πρωτοχρονιάτικης πίτας ανά τμήμα ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ 2016-17 Αγωγή Υγείας Στηρίζομαι στα πόδια μου (υπεύθυνες: Αλεξή Ελ., Παπαζαφειροπούλου Γ.) Πολιτιστικά προγράμματα Παραδοσιακός ρυθμός Σύγχρονα βήματα (υπεύθυνες: Δερβένη Π., Σταματοπούλου Αιμ.) Παίζοντας φυσικά (υπεύθυνες: Αλεξή Ελ., Κοντάκου Δ.) Θεατρική παράσταση: «Δεν πληρώνω δεν πληρώνω, του Ντάριο Φο» (υπεύθυνες: Διαμάντη Γ., Ντόκα Β.), παρουσίαση: 8-5-2016 στο «Θέατρο Πολιτών». Περιοδικό «Όψεις» (Υπεύθυνες: Αλατζατζή Δ., Γερογιαννάκη Ειρ.) Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Πες μου τι τρως και θα σου πω το μέλλον σου, θα σου πω το ριζικό σου (υπεύθυνες: Σταματέλλη Μ., Καλαντζή Μ.) Γιορτή 25 ης Μαρτίου, ομάδα προγράμματος «Παραδοσιακοί ρυθμοί-σύγχρονα βήματα» Οργάνωση «Θεματικής Εβδομάδας» 16-20 Μαΐου 2017 Παρουσίαση προγραμμάτων - Αθλητικοι Αγώνες - Έκθεση έργων Τεχνολογίας και Καλλιτεχνικών 29-30 Μαΐου 2017 31

Η ενασχόλησή μου με την Ενόργανη Γυμναστική Είναι κάποιος που αμφιβάλλει ότι η γυμναστική είναι η ωραιότερη ενασχόληση στα πλαίσια του αθλητισμού; Πώς να μην είναι άλλωστε, αφού προσφέρει τα πάντα. Υγεία, συγκινήσεις, τέλεια κοινωνικοποίηση, αναμνήσεις... Η ενασχόληση με τη γυμναστική βοηθάει τους ανθρώπους να μάθουν να εργάζονται σκληρά για τους στόχους τους και να έχουν υπομονή, γιατί, όπως όλοι ξέρουμε, για να επιτευχθεί ένας στόχος, χρειάζονται πολλά χρόνια προσπάθειας. Αλλά το σημαντικότερο αγαθό που προσφέρει η γυμναστική είναι η αυτοπεποίθηση. Ας κάνουμε ένα άλμα στο παρελθόν Ακόμη θυμάμαι τον εαυτό μου πριν οκτώ χρόνια. Δεν άρχισα από πολύ μικρή ηλικία γυμναστική, όπως άλλα κορίτσια, γιατί οι γονείς μου φοβόντουσαν μην τραυματιστώ. Ακόμη θυμάμαι την πρώτη φορά που μπήκα σε γυμναστήριο ενόργανης γυμναστικής και την πρώτη μου άσκηση εκείνη την η- μέρα. Είχα γυρίσει σπίτι μου ενθουσιασμένη και ήξερα πως ήθελα να ασχοληθώ με αυτό το άθλημα. Τόσο άγχος, τόσος ενθουσιασμός, τόση χαρά, τόση αγωνία Αυτά τα συναισθήματα και τόσα άλλα σε κάθε εκδήλωση, σε κάθε αγώνα... Δεν υπάρχει συγκεκριμένος λόγος που ασχολούμαι με αυτό το άθλημα. Απλά το κάνω γιατί το αγαπάω και δεν μπορώ να δώσω άλλη εξήγηση. Δεν είμαι σίγουρη πως θα μπορούσα να φανταστώ τη ζωή μου διαφορετικά. Θα μπορούσα να μιλάω για ώρες για το πόσο απαιτητική είναι η ενόργανη, τόσο σωματικά όσο και ψυχικά. Όμως, με βοηθάει να αναπτύξω σημαντικές δεξιότητες όπως εργατικότητα, πάθος, αποφασιστικότητα, ομαδικότητα, αυτοπεποίθηση και πολλά άλλα. Με δίδαξε να θέτω στόχους και να ξεπερνώ τα όριά μου. Όταν μπαίνω στο γυμναστήριο όλα τα προβλήματα, όλες οι ανησυχίες και οι αρνητικές σκέψεις μου μένουν έξω από την πόρτα. Νιώθω ασφαλής μέσα σε αυτούς τους τέσσερις τοίχους, μόνο εγώ και ο αγαπημένος μου φίλος. Ως αθλήτρια, ξέρω ότι πρέπει κάποια στιγμή να αποχαιρετήσω την αθλητική μου δραστηριότητα. Όμως αυτό το υπέροχο άθλημα με έκανε να καταλάβω ότι κάθε πρόβλημα που μπορεί να έχω, κάθε εμπόδιο στη ζωή μου μπορώ να το ξεπεράσω με τρία πράγματα: ψυχραιμία, εμπιστοσύνη στον εαυτό μου και μια βαθιά αναπνοή. Πιστεύω πως κάθε αθλητής δεν πρέπει να κοιτάει πόσο δρόμο έχει για την επιτυχία, αλλά πόσο δρόμο έχει διανύσει. Δεν πρέπει να το βάζει ποτέ κάτω, γιατί θα υπάρξουν φορές που θα είναι θυμωμένος ακόμη και με τον εαυτό του, αλλά όπως λένε «σημασία δεν έχει πόσες φορές θα πέσεις αλλά πόσες θα σηκωθείς». Έφη Δρίκου 32

Μία ευχάριστη ασχολία: συμμετοχή σε χορωδία Εδώ και τέσσερα χρόνια συμμετέχω σε μια παιδική εκκλησιαστική χορωδία. Η συμμετοχή μου με γεμίζει χαρά, με χαλαρώνει και με κάνει να ξεφεύγω από την καθημερινότητα, με κάνει πιο ήρεμη και αισιόδοξη. Σε μία χορωδιακή ομάδα υπάρχει δυνατότητα να συμμετέχουν άνθρωποι διαφόρων ηλικιών, αφού υπάρχουν είκοσι είδη χορωδιών, με πιο γνωστές τη μεικτή χορωδία (ανδρικών και γυναικείων φωνών), την ανδρική, τη γυναικεία, την παιδική (παιδιά 6-16 ετών), την εκκλησιαστική, την πανεπιστημιακή. Επικεφαλής της χορωδίας είναι ένας διευθυντής χορωδίας ή ένας χοράρχης. Αποτελείται από τέσσερις ομάδες φωνών: σοπράνο, κοντράλτο, τενόρος, μπάσος. Μια χορωδία μπορεί να εκτελεί είτε με είτε χωρίς συνοδεία μουσικών οργάνων. Τα όργανα που χρησιμοποιούνται είναι συνήθως ένα πιάνο ή μια κιθάρα ή ακόμη και μία ολόκληρη ορχήστρα. Πριν από κάθε πρόβα η ομάδα κάνει κάποιες ασκήσεις, όχι απαραίτητα με τη φωνή. Από τις πιο σημαντικές ασκήσεις είναι αυτές των ανασών, που βοηθούν στο να μπορούμε να βγάζουμε τις ψηλές νότες με ευκολία. Εμείς, στη χορωδία, τραγουδάμε εκκλησιαστικά και έντεχνα τραγούδια, τα οποία συνδυάζουμε με κάποια χορογραφία. Συμμετέχουμε είκοσι πέντε παιδιά 5 14 ετών. Κάθε χρόνο γίνονται παραστάσεις με μουσικές χορωδίες και συμμετέχουμε κι εμείς. Θα πρότεινα στα παιδιά που αγαπούν τη μουσική και το τραγούδι και έχουν καλή φωνή να δοκιμάσουν τη συμμετοχή τους σε κάποια χορωδία. Μαρκέλλα Γιούργα Ρυθμική γυμναστική Το άθλημα που ασχολούμαστε και αγαπάμε ιδιαίτερα είναι η ρυθμική γυμναστική. H ρυθμική γυμναστική είναι ένα άθλημα στο οποίο άτομα ή ομάδες α- θλητριών χειρίζονται ένα ή περισσότερα όργανα: σχοινάκι, κορύνες (δύο ανά αθλήτρια), στεφάνι, μπάλα, κορδέλα, ή ελεύθερα (χωρίς αντικείμενα). Συνδυάζουμε τη διασκέδαση, τη γυμναστική και τον χορό. Με τις περίτεχνες ασκήσεις καλλιεργούμε τη σωστή στάση του σώματος, την ευκινησία, την πλαστικότητα, τη δύναμη, την επιδεξιότητα. Οι ασκήσεις συνδυάζονται με μουσική και έτσι μαθαίνουμε να ακούμε τον ρυθμό της μουσικής. Ακόμη οι ομαδικές ασκήσεις μας μαθαίνουν να συνεργαζόμαστε και να αποκτούμε ομαδικό πνεύμα. Για μας, η ρυθμική είναι μοναδική και πάντα αξιολάτρευτη. Σωτηρία Νίτα, Ιωάννα Σαμαλίδου 33

ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗ ΣΙΓΚΑΠΟΥΡΗ Πριν αρκετά χρόνια, είχα την τύχη να επισκεφτώ με την οικογένειά μου τη Σιγκαπούρη, την πόλη-κράτος της Νοτιοανατολικής Ασίας. Πρόκειται για ένα νησί και μερικά νησάκια-δορυφόρους που βρίσκονται στο άκρο της χερσονήσου της Μαλαισίας. Αν και ήμουν μικρή, μερικά αξιοθέατα τα θυμάμαι έως σήμερα. Η πόλη της Σιγκαπούρης είναι γεμάτη τεράστια εμπορικά κέντρα και ουρανοξύστες που θυμίζουν τη Νέα Υόρκη. Μέσα από την πόλη περνάει ο ποταμός Singapore. Στις εκβολές του βρίσκεται το Merlion, ένα άγαλμα σύμβολο της πόλης. Μου έκανε μεγάλη εντύπωση, γιατί είναι μισό λιοντάρι και μισό ψάρι και πετάει έναν πίδακα νερού από το στόμα του. Ένα από τα πιο επισκέψιμα νησάκια της Σιγκαπούρης είναι το Σεντόζα, το οποίο ενώνεται με το κυρίως νησί με μια γέφυρα αλλά και με τελεφερίκ. Εμείς προτιμήσαμε το τελεφερίκ, το οποίο ξεκινάει απ' την ταράτσα ενός ουρανοξύστη. Από την αιωρούμενη καμπίνα απολαύσαμε την πιο μαγευτική θέα του νησιού. Τέλος, θυμάμαι τους τεράστιους βουδιστικούς ναούς, τους πανέμορφους κήπους, που ήταν σκορπισμένοι στην πόλη, και τα πολλά μικρά τουριστικά μαγαζιά, που πουλούσαν ό, τι μπορείς να φανταστείς. Δανάη Καραπιπέρη Εργασίες μαθητών στα Καλλιτεχνικά 34

ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ Ένα από τα μέρη που θα ήθελα να επισκεφθώ είναι η Αυστραλία. Τη θεωρώ ένα από τα ομορφότερα μέρη της Γης με πολλές ιδιαιτερότητες. Στην Αυστραλία βρίσκονται συγγενείς μου που δεν έχω ποτέ γνωρίσει από κοντά, καθώς έφυγαν από την Ελλάδα πριν πολλά χρόνια για μια καλύτερη ζωή. Μου έχουν στείλει φωτογραφίες από το Gosford, (πόλη κοντά στο Σίδνεϋ) όπου μένουν και, παρόλο που δεν είναι πολύ μεγάλη ή σημαντική πόλη για τη χώρα, μόλις τις είδα έμεινα με γουρλωμένα μάτια. Ίσως αυτό που με τραβάει πολύ σ αυτή τη χώρα είναι η διαφορετικότητά της. Ποιος δε θα ήθελε να δει από κοντά τις τεράστιες αμμουδερές παραλίες της; Ποιος δε θα ήθελε να γνωρίσει ζώα που θα τα έβλεπε μόνο σε ντοκιμαντέρ, φωτογραφίες ή cart postal; Ποιος δε θα ήθελε να ζήσει σε πόλη με ουρανοξύστες; Όμως, υπάρχουν και άλλοι λόγοι για τους οποίους θα ήθελα να ζήσω εκεί, όπως οι συνθήκες ζωής και ο τρόπος διαχείρισης της εξουσίας του κράτους. Δε θέλω να πω ότι κανείς κάτοικος της Αυστραλίας δεν αντιμετωπίζει οικονομική προβλήματα, αλλά ο τρόπος ζωής είναι σαφώς πολύ καλύτερος και ευκολότερος από ό, τι είναι εδώ. Πολλές φορές με την οικογένειά μου έχουμε σκεφθεί να πάμε να μείνουμε εκεί σε δύσκολες οικονομικές καταστάσεις, από τη στιγμή που πέρα από τη στέγαση, το κράτος παρέχει κάποια χρήματα για τις βασικές ανάγκες των πολιτών. Όλα αυτά με την προϋπόθεση ότι, όταν το κράτος βρει σε κάποιον δουλειά (στον τομέα του φυσικά), θα πρέπει να τη δεχτεί και όχι να την απορρίψει. Έχοντας στο μυαλό μου όλα τα παραπάνω, πιστεύω πραγματικά πως θα ή- ταν ο καλύτερος προορισμός όχι μόνο για διακοπές, αλλά και για μόνιμη εγκατάσταση. Είναι μια χώρα γεμάτη φυσικές ομορφιές, την οποία θαυμάζω πολύ. 35 Δέσποινα Συργιάννη

Οι υποχρεώσεις μας απέναντι στα κατοικίδιά μας Ένα κατοικίδιο ζώο είναι συχνά ο πιο πολύτιμος και πιστός φίλος του ανθρώπου. Εμείς έχουμε τη χαρά να έχουμε στο σπίτι μας έναν σκύλο που κυριολεκτικά τον λατρεύουμε. Όμως έχουμε ενδιαφερθεί να μάθουμε και για τις υποχρεώσεις που έχει ο κάθε ιδιοκτήτης απέναντι στον σκύλο του. Σας παρουσιάζουμε τις σημαντικότερες. Ο ιδιοκτήτης πρέπει: Nα δηλώνει τον σκύλο του στον αρμόδιο φορέα για την τήρηση των σχετικών στοιχείων (κτηνιατρικό ιατρείο, καταφύγιο αδέσποτων ζώων ) και να μεριμνά για τη σήμανση και την καταγραφή του. Να μεριμνά για την ευζωία του και την ετήσια τουλάχιστον κτηνιατρική του εξέταση. Να εφοδιάζεται με βιβλιάριο υγείας του σκύλου του. Να παίρνει τα κατάλληλα μέτρα, ώστε να μην εξέρχεται ο σκύλος ελεύθερος από τον χώρο ιδιοκτησίας του και να εισέρχεται σε χώρους άλλων ιδιοκτησιών ή σε κοινόχρηστους χώρους. Κατά τη διάρκεια του περιπάτου να κρατά τον σκύλο δεμένο ή σε μικρή απόσταση από αυτόν. Να φροντίζει να καθαρίζει το περιβάλλον από τα περιττώματα του σκύλου. Να μην εκτρέφει, να μη χρησιμοποιεί και να μην εκπαιδεύει σκύλους για κυνομαχίες, παραγωγή γούνας, δέρματος, κρέατος, φαρμάκων ή άλλων ουσιών. Να μην επιδιώκει και να μη διευκολύνει την αναπαραγωγή ζώων και να μεριμνά για τη στείρωσή τους, εφόσον δεν επιθυμεί τη διατήρηση των νεογέννητων ζώων ή δεν μπορεί να τα διαθέσει σε νέους ιδιοκτήτες. Τέλος, να μην τον εγκαταλείπει αδέσποτο για κανένα λόγο. Δωροθέα Γεωργίου, Ιωάννα Δρούλια Εργασίες μαθητών στα Καλλιτεχνικά 36

Διδώ Σωτηρίου, ΟΙ ΝΕΚΡΟΙ ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΝ Το μυθιστόρημα ΟΙ ΝΕΚΡΟΙ ΠΕΡΙ- ΜΕΝΟΥΝ της Διδώς Σωτηρίου αναφέρεται κυρίως στη Μικρασιατική καταστροφή. Το βιβλίο χωρίζεται σε δύο μέρη. Στο πρώτο μέρος η πρωταγωνίστρια και παράλληλα αφηγήτρια Αλίκη Μάγη, ένα κορίτσι από το Αϊντίνι, μετακόμισε και εγκαταστάθηκε μόνιμα με την οικογένειά της στη Σμύρνη. Η Αλίκη αφηγείται γεγονότα και υποθέσεις που τη σημάδεψαν, όπως την πρώτη επίθεση των Τούρκων στο Αϊντίνι, καθώς και τον τρόπο ζωής πριν την Μικρασιατική καταστροφή. Στο τέλος αυτού του μέρους ξεκινούν και οι υποψίες για δεύτερη τουρκική επίθεση. Στο δεύτερο μέρος η Αλίκη έχει πλέον φτάσει στην Αθήνα για προληπτικούς λόγους. Τελικά οι υποψίες βγήκαν αληθινές και οι Τούρκοι επιτέθηκαν στη Σμύρνη. Καθώς η Αλίκη περίμενε με ανυπομονησία την εμφάνιση των γονιών της, συναντάει γνωστούς της, οι οποίοι της αφηγούνται γεγονότα από την καταστροφή της Σμύρνης. Μετά από όλη αυτή την αναταραχή δημιουργούνται μεγάλα και σοβαρά οικονομικά προβλήματα στην οικογένεια της κι αυτό αναγκάζει τα παιδιά να ωριμάσουν και να πάρουν τη ζωή στα χέρια τους. Γενικότερα, διηγείται γεγονότα τα οποία φανερώνουν τη διαφορά ανάμεσα στις δυο εποχές πριν και μετά τη μικρασιατική καταστροφή, καθώς προσπαθούν να εφαρμόσουν την παλιά τους ζωή στα νέα δεδομένα. Στο τέλος, παρουσιάζει και την έναρξη του Β Παγκόσμιου Πολέμου. Γεωργία Αθανασάτου - Φαίη Γονίδη Η Σμύρνη πριν την καταστροφή του 1922 Μικρασιατική καταστροφή 37

Σελίδα Εισαγωγή 3 Συνέντευξη με τον κ. Γεώργιο Σταματόπουλο στο περιοδικό μας 4 Επίσκεψη στο Νομισματικό μουσείο της Τραπέζης της Ελλάδος 6 Οι δρόμοι του σχολείου μας 6 Ευρώ 8 Τα κέρματα του Ευρώ 8 Εθνικές όψεις Ευρώ 9 Τα τραπεζογραμμάτια του Ευρώ 17 Ελληνικά Νομίσματα πριν το Ευρώ 18 Ελληνικά χαρτονομίσματα δραχμής (20 ός αι.) 22 Πρώτα αρχαία ελληνικά νομίσματα 26 Νομίσματα αρχαίας Αθήνας 27 Νομίσματα της εποχής του Φιλίππου Β 28 Νομίσματα της εποχής του Μεγάλου Αλεξάνδρου 28 Φυτά σε αρχαία νομίσματα 29 Δραστηριότητες κατά το σχολικό έτος 2016-2017 30 Η ενασχόλησή μου με την Ενόργανη Γυμναστική 32 Μία ευχάριστη ασχολία μου: συμμετοχή σε χορωδία 33 Ρυθμική γυμναστική 33 Ταξίδι στη Σιγκαπούρη 34 Αυστραλία 35 Οι υποχρεώσεις μας απέναντι στα κατοικίδιά μας 36 Διδώ Σωτηρίου, «Οι νεκροί περιμένουν» 37 Περιεχόμενα 38 38