Νέο θεσµικό πλαίσιο για την Ανάπτυξη Φ/Β Σταθµών στην Ελλάδα Θεσσαλονίκη, 31 Μαρτίου 2007 Ιωάννης Χαραλαµπίδης Ειδικός Επιστήµονας της ΡΑΕ ΣΥΝΕ ΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ «Ν. ΓΕΡΜΑΝΟΣ» Σύλλογος Μηχανολόγων Ηλεκτρολόγων Βορείου Ελλάδος 1
Νοµοθετικό Πλαίσιο για τις Φ/Β εγκαταστάσεις ν. 2773/99 (ΦΕΚ Α 286/22.12.1999), ν.3175/2003 (ΦΕΚ Α 207/29.08.2003), ν.3426/2005 (ΦΕΚ Α 309/22.12.2005), ν.3468/2006 (ΦΕΚ Α 129/27.06.2006) Κανονισµός Αδειών Παραγωγής και Προµήθειας (ΦΕΚ Β 1498/2000). Κώδικας ιαχείρισης του Συστήµατος και Συναλλαγών Ηλεκτρικής (ΦΕΚ Β 654/30-5-2001) Ο Καθορισµός Τελών άσκησης δραστηριότητας στον Τοµέα της που αποτελούν πόρους της ΡΑΕ (ΦΕΚ Β 43/22-1-2001) Κατ εξουσιοδότηση του ν.3468/2006 υπογράφηκε ο Νέος «Κανονισµός Αδειών Παραγωγής Ηλεκτρικής από Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α.» 2
Νοµοθετικό Πλαίσιο (1) Το θεσµικό πλαίσιο για την ανάπτυξη Φ/Β µονάδων στην Ελλάδα ρυθµίζεται από το ν.3468/2006 (ΦΕΚ Α 129/27.06.2006) «Παραγωγή Ηλεκτρικής από Ανανεώσιµες Πηγές και Συµπαραγωγή Ηλεκτρισµού και Θερµότητας Υψηλής Απόδοσης και λοιπές διατάξεις». Ειδικότερα: Η ΡΑΕ καταρτίζει Πρόγραµµα Ανάπτυξης Φωτοβολταικών Σταθµών που εγκρίνεται από τον Υπουργό Ανάπτυξης το οποίο λήγει στις 31.12.2020. Το πρόγραµµα αφορά την ανάπτυξης Φ/Β σταθµών που εγκαθίσταται στην ελληνική επικράτεια συνολικής ισχύος τουλάχιστον µέχρι 500MW για σταθµούς που συνδέονται µε το Σύστηµα και τουλάχιστον µέχρι 200MW που συνδέονται στο ίκτυο των Μη ιασυνδεδεµένων Νησιών. Το πρόγραµµα αυτό βρίσκεται σε διαδικασία κατάρτισης. 3
Νοµοθετικό Πλαίσιο (2) Με απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης µετά από εισήγηση του ιαχειριστή Μη ιασυνδεδεµένων Νησιών και γνώµη της ΡΑΕ, η ισχύς των 200MW επιµερίζεται στα Αυτόνοµα Ηλεκτρικά Συστήµατα των Μη ιασυνδεδεµένων Νησιών. Με όµοια απόφαση καθορίζονται ο τύπος, το περιεχόµενο και η διαδικασία κατάρτισης των συµβάσεων πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από φωτοβολταικούς σταθµούς, η διαδικασία σύνδεσης των σταθµών αυτών, η διαπίστωση λήξης του Προγράµµατος. 4
Νοµοθετικό Πλαίσιο (3) Η τιµολόγηση της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγουν οι Φ/Β σταθµοί οι οποίοι εντάσσονται στο Πρόγραµµα και η οποία απορροφάται από το Σύστηµα, απευθείας ή µέσω ικτύου ή από το ίκτυο των Μη ιασυνδεδεµένων Νησιών έχει ως εξής: Φ/Β µικρότερα των 100kW στο ιασυνδεδεµένο Σύστηµα: 450 /MWh Φ/Β µικρότερα των 100kW στα Μη ιασυνδεδεµένα Νησιά: 500 /MWh Φ/Β µεγαλύτερα των 100kW στο ιασυνδεδεµένο Σύστηµα: 400 /MWh Φ/Β µεγαλύτερα των 100kW στα Μη ιασυνδεδεµένα Νησιά: 450 /MWh Με απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης που εκδίδεται µετά από γνώµη της ΡΑΕ, µπορεί να µεταβάλλονται οι τιµές αυτές, µετά την έναρξη του Προγράµµατος, µε βάση τους στόχους αυτού. 5
Νοµοθετικό Πλαίσιο (5) Όλοι οι παραγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταικά συστήµατα απαλλάσσονται από την καταβολή του ειδικού τέλους 3% επί της, προ Φ.Π.Α. τιµής πώλησης της ηλεκτρικής ενέργειας στο ιαχειριστή. Οι παραγωγοί από ΑΠΕ δεν πληρώνουν τέλη χρήσης Συστήµατος ή ικτύου. 6
Μονάδες µέχρι 20KW (1) Σύµφωνα µε το άρθρο 4 του ν. 3468/2006: «Eξαιρούνται από την υποχρέωση να λαµβάνουν άδεια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ή εξαίρεση από αυτήν, οι σταθµοί ηλεκτροπαραγωγής ισχύος µέχρι 20 KW». Επισηµαίνεται ότι τα Μη ιασυνδεδεµένα Νησιά όπου υφίσταται περιορισµός δικτύου, απαιτείται η έκδοση απόφασης εξαίρεσης για τις µονάδες κάτω των 20kW. Η εξαίρεση αυτή παρέχεται απευθείας εκ του νόµου και δεν απαιτείται η έκδοση οποιασδήποτε πράξης εκ µέρους της ιοίκησης. 7
Αδειοδοτική διαδικασία Απαλλαγή Αιτήσεις µέχρι 20KW εν απαιτείται ούτε απόφαση εξαίρεσης ούτε άδεια παραγωγής Έργα εντός Natura: Το έργο ακολουθεί την περιβαλλοντική αδειοδότηση Έργα εκτός Natura: Το έργο δεν ακολουθεί την περιβαλλοντική αδειοδότηση 8
Αδειοδοτική διαδικασία Εξαίρεση από την υποχρέωση λήψης άδειας παραγωγής Αιτήσεις για εξαίρεση από 20KW µέχρι 150KW Σηµείωση: Το έργο ακολουθεί την περιβαλλοντική αδειοδότηση. ΗΠ.Π.Ε. όµως δεν υποβάλλεται µαζί µε την αίτηση στη ΡΑΕ. ΗΡΑΕχορηγεί απόφαση εξαίρεσης. (διαπιστωτική πράξη) 9
Αδειοδοτική διαδικασία 1ο στάδιο Άδεια Παραγωγής Ηλεκτρικής Αιτήσεις για χορήγηση άδειας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (Αξιολόγηση κάθε αίτησης) Σηµείωση: Με την αίτηση υποβάλλονται 2 αντίγραφα Π.Π.Ε. ιαβίβαση της Π.Π.Ε.Α. στην αρµόδια υπηρεσία Συλλογή γνωµοδοτήσεων και εγκρίσεων από συναρµόδιους φορείς 10
Αδειοδοτική διαδικασία 1ο στάδιο Άδεια Παραγωγής Ηλεκτρικής µε τηγνώµη επίτης Π.Π.Ε.Α. Θετική Γνωµοδότηση Άδεια Παραγωγής 11
Αδειοδοτική ιαδικασία-2ο στάδιο Άδεια Εγκατάστασης Α περίπτωση (για τα έργα κατηγορίας Α2, Β3 και Β4) Αίτηση για χορήγηση άδειας εγκατάστασης (Μετά τη λήψη άδειας Παραγωγής) Συλλογή γνωµοδοτήσεων και εγκρίσεων στο πλαίσιο έκδοσης της Ε.Π.Ο. Χορήγηση άδειας εγκατάστασης 12
Αδειοδοτική ιαδικασία-2ο στάδιο Άδεια Εγκατάστασης Β περίπτωση (για τα έργα κατηγορίας Α1 και εντός Natura) Αίτηση για χορήγηση άδειας εγκατάστασης (Μετά τη λήψη άδειας Παραγωγής) Συλλογή γνωµοδοτήσεων και εγκρίσεων στο πλαίσιο έκδοσης της Ε.Π.Ο. Χορήγηση άδειας εγκατάστασης 13
Αδειοδοτική ιαδικασία-3ο στάδιο Άδεια Λειτουργίας Α περίπτωση (για τα έργα κατηγορίας Α2, Β3 και Β4) Αίτηση για χορήγηση άδειας λειτουργίας (Μετά την ολοκλήρωση κατασκευής του σταθµού) Χορήγηση άδειας λειτουργίας 14
Αδειοδοτική ιαδικασία-3ο στάδιο Άδεια Λειτουργίας Β περίπτωση (για τα έργα κατηγορίας Α1 και εντός Natura) Αίτηση για χορήγηση άδειας λειτουργίας (Μετά την ολοκλήρωση κατασκευής του σταθµού) Χορήγηση άδειας λειτουργίας 15
Αίτηση για χορήγηση Άδειας Παραγωγής Ηλεκτρικής ΡΑΕ Προκαταρκτιτκή Περιβαλλοντική Εκτίµηση & Αξιολόγηση (Η ΡΑΕ διαβιβάζει την Π.Π.Ε.Α. στην αρµόδια υπηρεσία) Άδεια Παραγωγής Ηλεκτρικής ΡΑΕ / ΥΠΑΝ ιατύπωση Όρων Σύνδεσης στο Σύστηµα ή στο ίκτυο (Προσφορά) ( ΕΣΜΗΕ ΑΕ / ΕΗ ΑΕ) Απόφαση Έγκρισης Επέµβασης ή Παραχώρησης (Γ. Γραµ. Περιφέρειας / Τοπικό ασαρχείο) Σύµβαση Σύνδεσης µε το Σύστηµα ή το ίκτυο ( ΕΣΜΗΕ ΑΕ / ΕΗ ΑΕ) Σύµβαση Αγοραπωλησίας Ηλεκτρικής ( ΕΣΜΗΕ ΑΕ / ΕΗ ΑΕ) Έγκριση Περιβαλλοντικών Όρων Άδεια Εγκατάστασης (Γεν. Γραµ. Περιφέρειας / /νση Σχεδιασµού & Ανάπτυξης) (για τα έργα κατηγορίας Α2, Β3 και Β4) Άδεια Λειτουργίας Ηλεκτρικής (Γεν. Γραµ. Περιφέρειας / /νση Σχεδιασµού και Ανάπτυξης) (για τα έργα κατηγορίας Α2, Β3 και Β4) 16
Αίτηση για χορήγηση Άδειας Παραγωγής Ηλεκτρικής ΡΑΕ Προκαταρκτιτκή Περιβαλλοντική Εκτίµηση & Αξιολόγηση (Η ΡΑΕ διαβιβάζει την Π.Π.Ε.Α. στην αρµόδια υπηρεσία) Άδεια Παραγωγής Ηλεκτρικής ΡΑΕ / ΥΠΑΝ ιατύπωση Όρων Σύνδεσης στο Σύστηµα ή στο ίκτυο (Προσφορά) ( ΕΣΜΗΕ ΑΕ / ΕΗ ΑΕ) Απόφαση Έγκρισης Επέµβασης ή Παραχώρησης (Γ. Γραµ. Περιφέρειας / Τοπικό ασαρχείο) Σύµβαση Σύνδεσης µε το Σύστηµα ή το ίκτυο ( ΕΣΜΗΕ ΑΕ / ΕΗ ΑΕ) Σύµβαση Αγοραπωλησίας Ηλεκτρικής ( ΕΣΜΗΕ ΑΕ / ΕΗ ΑΕ) Έγκριση Περιβαλλοντικών Όρων Άδεια Εγκατάστασης (Υπουργείο Ανάπτυξης) (για τα έργα κατηγορίας Α1 και εντός Natura Άδεια Λειτουργίας Ηλεκτρικής (Υπουργείο Ανάπτυξης) (για τα έργα κατηγορίας Α1 και εντός Natura) 17
Μέτρα πολιτικής για την ανάπτυξη των Φ/Β Επιχορήγηση της επένδυσης από τον Αναπτυξιακό Νόµο/ΥΠΟΙΟ ή ΕΠΑΝ/ΥΠΑΝ. Υπάρχει προτεραιότητα στην απορρόφηση της παραγόµενης ενέργειας σταθµών ΑΠΕ από το Σύστηµα ή το ίκτυο. Υπάρχει δεκαετής σύµβαση αγοροπωλησίας µεταξύ Παραγωγού ιαχειριστή µε δυνατότητα µονοµερούς ανανέωσης από τον κάτοχο της άδειας για άλλα 10 έτη. Υπάρχουν ευνοϊκές τιµές πώλησης της παραγόµενης ενέργειας. Οι παραγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας από ΦΒ απαλλάσσονται από την καταβολή του ειδικού τέλους 3% επί της, προ Φ.Π.Α. τιµής πώλησης της ηλεκτρικής ενέργειας στο ιαχειριστή. Οι παραγωγοί από ΑΠΕ δεν πληρώνουν τέλη χρήσης Συστήµατος ή ικτύου. 18
Κατάταξη των Φ/Β σε υποκατηγορίες Σύµφωνα µε την ΚΥΑ 15393/2332 ΦΕΚ Β 1022/5.8.02 όπως συµπληρώθηκε µε την υπ αρ. 145799 ΚΥΑ (ΦΕΚ Β 1002/18.12.2005) έργα ηλεκτροπαραγωγής από φωτοβολταικά συστήµατα, υπάγονται: Στην 2η υποκατηγορία για ισχύ µεγαλύτερη των 2MW (εντός και εκτός Natura) Στην 3η υποκατηγορία για ισχύ από 20KW µέχρι και 2MW (εκτός Natura) Στην 3η υποκατηγορία για ισχύ µέχρι 2MW (εντός Natura) ηλαδή για τα έργα µέχρι 20KW εκτός Natura δεν απαιτείται περιβαλλοντική αδειοδότηση 19
Περιβαλλοντική Αδειοδότηση (1) Σύµφωνα µε την υπ αρ. 104247/ΕΥΠΕ/ΥΠΕΧΩ Ε (ΦΕΚ Β 663/26.05.2006): (ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β άρθρα 5,6,7) (έργα της 2ης υποκατηγορίας (Φ/Β µεγαλύτερα των 2MW): Ο ενδιαφερόµενος υποβάλει αίτηση στη ΡΑΕ η οποία τη διαβιβάζει στη ιεύθυνση Περιβάλλοντος Χωροταξίας ( Ι.ΠΕ.ΧΩ) της οικείας περιφέρειας. Απαιτούνται τουλάχιστον 8 αντίγραφα. Για την έγκριση περιβαλλοντικών όρων (Ε.Π.Ο.) ο ενδιαφερόµενος υποβάλλει αίτηση στη ιεύθυνση Σχεδιασµού και Ανάπτυξης ( Ι.ΣΑ) της οικείας περιφέρειας η οποία τη διαβιβάζει στη Ι.ΠΕ.ΧΩ που διενήργησε την Π.Π.Ε.Α. 20
Περιβαλλοντική Αδειοδότηση (2) Σύµφωνα µε την υπ αρ. 104247/ΕΥΠΕ/ΥΠΕΧΩ Ε (ΦΕΚ Β 663/26.05.2006): (ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ άρθρα 8,9,10) (έργα της 3ης υποκατηγορίας (Φ/Β µεταξύ 20KW-2MW εκτός Natura και µικρότερα των 2MW εντός Natura): Υπάρχει διαδικασία αξιολόγησης για την υπαγωγή των έργων στη διαδικασία της υποκατηγορίας 2 ή στη διαδικασία της υποκατηγορίας 4. Υποβάλλεται αίτηση στη ΡΑΕ η οποία τη διαβιβάζει στη Ι.ΠΕ.ΧΩ. της οικείας περιφέρειας. Η αίτηση συνοδεύεται από Π.Π.Ε. τύπου ΙΙ σύµφωνα µε την παρ. 1 του άρθρου 6. Η Ι.ΠΕ.ΧΩ. αποφασίζει αν το έργο θα ακολουθήσει τη διαδικασία της υποκατηγορίας 2 (περιγράφτηκε) ή όχι. Στην δεύτερη περίπτωση ο Γεν. Γραµµατέας εκδίδει σχετική απόφαση που τη διαβιβάζει στο Νοµαρχιακό Συµβούλιο και στην αρµόδια υπηρεσία περιβάλλοντος της οικείας Νοµαρχιακής Αυτοδιοίκησης για την έκδοση της Ε.Π.Ο. 21
Κανονισµός Αδειών Παραγωγής από ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ (1) Κατά εξουσιοδότηση του ν.3468/2006, υπογράφηκε ο Νέος Κανονισµός Αδειών Παραγωγής Ηλεκτρικής για ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ. Εισάγονται κύκλοι αξιολόγησης των υποβαλλόµενων αιτήσεων, ιδίως για τη διαφανέστερη και ισότιµη µεταχείριση των αιτήσεων µε επικαλύψεις. Οι αιτήσεις για άδεια παραγωγής υποβάλλονται τους ζυγούς µήνες από την πρώτη έως και τη δέκατη ηµέρα του πρώτου µήνα κάθε διµήνου. ιευκρινίζονται θέµατα που αφορούν τη διαδικασία χορήγησης τροποποίησης µεταβίβασης - ανάκλησης αδειών παραγωγής. Εξειδικεύονται θέµατα και διαδικασίες που αφορούν αδειοδότηση Φ/Β. 22
Κανονισµός Αδειών Παραγωγής από ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ (2) Σε περιοχές µε κορεσµένα δίκτυα, όπου διαπιστώνεται περιθώριο απορρόφησης ισχύος, η ΡΑΕ µε απόφαση της ορίζει το χρόνο έναρξης της υποβολής αιτήσεων εξαίρεσης καθώς και την προθεσµία υποβολής αιτήσεων. Σε περίπτωση που η συνολική ισχύς των υποβληθέντων αιτήσεις υπερβαίνει το περιθώριο ισχύος, γίνεται επιµερισµός της ισχύος µεταξύ των αιτήσεων. Αν µετά την έκδοση των αποφάσεων εξαίρεσης δεν καλύπτεται το περιθώριο ισχύος, η ΡΑΕ προβαίνει 23