Διαιρεμένο παρελθόν, μονοδιάστατο

Review from 20/02/2017 Articlesize (cm2): 1278 ΠΟΛΙΤΗΣ, από σελίδα 1 Customer: Author: Συνέντευξη: Μιχάλης Θεοδώρου Rubric: ΚΥΠΡΙΑΚΟ Subrubric: Βουλή/Νομοθεσία Mediatype: Print Γιάννης Παπαδάκης Πώς θα ένιωθαν οι Ε/Κ αν τώρα οι Τ/Κ αναβάθμιζαν τις επετείους για το Ταξίμ; Σενέρ Ελτ&'λ Ποιος ξέρει ότι η μητέρα του Μωάμεθ Β' ήταν Ελληνίδα κι η μητρική του γλώσσα η ελληνική; Πώς θα ένιωθαν οι Ε/Κ αν τώρα οι Τ/Κ αναβάθμιζαν τις επετείους για το Taksim; Διαιρεμένο παρελθόν, μονοδιάστατο Συνέντευξη: Μιχάλης Θεοδώρου Την ουσία της τ/κ ενόχλησης για την ποδηγέτηση της Βουλής από δυο εξτρεμιστές βουλευτές καταγράφει ο καθηγητής Κοινωνικής Ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου Γιάννης Παπαδάκης, παραπέμποντας στην ιστορική εμπειρία των Τ/Κ, την οποία οι Ε/Κ όχι μόνο αγνοούν, αλλά επιπλέον δείχνουν να μην θέλουν να κατανοήσουν. Το ίδιο ισχύει και για τους Τ/Κ, δηλώνει ο συγγραφέας του εμβληματικού βιβλίου Ή Ηχώ της Νεκρής Ζώνης: Οδοιπορικό στη Διαιρεμένη Κύπρο", το οποίο καταπιάνεται με θέματα ταυτότητας, Ιστορίας, μνήμης και λήθης στις δυο κοινότητες. Έχοντας επίσης συγγράψει συγκριτικές μελέτες των βιβλίων για την Ιστορία της Κύπρου, που διδάσκονται στα σχολεία εκατέρωθεν, ο κ. Παπαδάκης καταγράφει στη συνέντευξη του στον "Π", ότι Ε/Κ και Τ/Κ οφείλουν να ξανασκεφτούν σοβαρά τον επιλεκτικό χειρισμό των επετείων τους, είτε προχωρήσουμε σε λύση είτε όχι. Γιατί τώρα Ένωση; "Η απόφαση της Βουλής για το ενωτικό δημοψήφισμα δείχνει έλλειψη κατανόησης των φόβων της άλλης πλευράς. Ακόμα χειρότερα, μετά την αναστάτωση που προκάλεσε στους Τ/Κ, μπορεί και να δείχνει έλλειψη οποιασδήποτε θέλησης για κατανόηση. Για τους Τ/Κ τα δεινά τους διαχρονικά πηγάζουν κατά κύριο λόγο από την επιθυμία των Ε/Κ για Ένωση. Έτσι εξηγούν τη δεκαετία του 1950 και τις διακοινοτικές συγκρούσεις του 1963 67 που συνοδεύονταν από δηλώσεις για Ένωση, και ακολούθως το πραξικόπημα εν ονόματι της Ένωσης. Βλέπουν τους Ε/Κ ως κάποιους που συνεχώς προβάλλουν το θέμα της Ένωσης, το οποίο οδήγησε, όπως το αντιλαμβάνονται, στη δική τους θυματοποίηση. Αρα έχουν πολύ δυνατά αντανακλαστικά, όταν βλέπουν ελληνικές σημαίες, παρελάσεις και επετείους που αναφέρονται στην Ένωση. Σκεφτείτε κάτι ανάλογο με τους Ε/Κ, πώς νιώθουν όταν βλέπουν τουρκικές σημαίες, τους συνειρμούς και τα συναισθήματα που προκαλούνται. Συνεπώς δεν είναι αμελητέο ζήτημα, ούτε οφείλει να υποβαθμιστεί γιατί αυτά και σήμερα ανησυχούν πολύ τους Τ/Κ. Και πρέπει να καταλάβουμε πού οφείλονται, αν πραγματικά μια μέρα οι Ε/Κ θέλουν να συνυπάρξουν με τους Τ/Κ. Αν είναι σωστό ή ακριβές, να σκέφτονται έτσι σήμερα είναι διαφορετικό θέμα. Οι Τ/Κ όντως δυσκολεύονται να καταλάβουν ότι το θέμα της Ένωσης έχει λήξει. Δυσκολεύονται να κατανοήσουν και πώς οι Ε/Κ αντιλαμβάνονται τις δικές τους επετείους και τα δικά τους σύμβολα. Για τους Τ/Κ το πρόβλημα της Κύπρου είναι εσωτερικό και ταυτίζεται με την Ένωση. Για τους Ε/Κ το πρόβλημα ορίζεται ως εξωτερικό και ταυτίζεται με τον τουρκικό επεκτατισμό. Αρα έχουμε αυτές τις δύο βαθιά διαιρεμένες προσεγγίσεις στο παρελθόν. Το ερώτημα που θεμιτά τίθεται από τους Τ/Κ, αλλά και από πολλούς Ε/Κ, είναι γιατί να αρχίσουν οι Ε/Κ να τονίζουν τώρα ακόμα περισσότερο την Ένωση; Ως εκ τούτου, είναι πολύ δύσκολο να πειστούν οι Τ/Κ για τις καλές προθέσεις της ε/κ πλευράς, ειδικά σε αυτή τη συγκυρία των διαπραγματεύσεων. Έχουν κι ίδιοι τις δικές τους αντίστοιχες αδυναμίες, αλλά τώρα μιλούμε για το συγκεκριμένο θέμα, το οποίο πρακτικά δεν είναι μεν μεγάλο, αν διαβάζεται μια εγκύκλιος στο σχολείο, αλλά συμβολικά είναι τεράστιο όσον αφορά τις ανησυχίες της άλλης πλευράς". Υπό το ΕΛΑΜ "Το δεύτερο θέμα που τίθεται για τους Τ/Κ με σημαντικές προεκτάσεις στα θέματα ασφάλειας είναι πώς γίνεται μια ολόκληρη κοινότητα να σύρεται από δύο εξτρεμιστές βουλευτές; Τι σημαίνει αυτό για το μέλλον τους σε μιαν επανενωμένη Κύπρο, αν είναι τόσο εύκολο ένα ακροδεξιό κόμμα να σύρει μαζί του μια ολόκληρη κοινότητα και να επιβάλλει τη δική του άποψη; Πώς θα ένιωθαν οι Ε/Κ αν πριν μία βδομάδα, ξαφνικά, οι Τ/Κ αναβάθμιζαν τις επετείους για το Taksim (διχο Page 1 / 5

τόμηση); Αυτό ελπίζω να μπορεί να μας βοηθήσει να αντιληφθούμε καλύτερα τη θέση των Τ/Κ". Προβληματικές επέτειοι "Οι επέτειοι είναι κάτι που πρέπει να αντιμετωπιστεί κάποια στιγμή, αν υπάρχει πραγματική θέληση για συμβίωση. Για τους Τ/Κ η 20ή Ιουλίου είναι η ειρηνευτική επιχείρηση, για τους Ε/Κ είναι η βάρβαρη τουρκική εισβολή. Η υπάρχουσα ακαδημαϊκή έρευνα για το τ/κ εκπαιδευτικό σύστημα δείχνει ότι υπάρχουν σοβαρά θέματα με πς επετείους τους, με την έννοια ότι εκτρέφουν σοβινισμό, μονόπλευρες οπτικές στην Ιστορία και έχθρα. Οι Τ/Κ θα πρέπει κάποια στιγμή να τα ξανασκεφτούν. Όπως και οι Ε/Κ. Οι ακαδημαϊκές πηγές καταδεικνύουν επίσης ότι και οι δύο κοινότητες χειρίζονται ιδιαίτερα επιλεκτικά τις επετείους και τη μνήμη. Αρνούνται να λάβουν υπόψη τα δεινά που υπέστη η άλλη κοινότητα. 0 ΤζορτζΌργουελ, ο οποίος έγραψε ένα πολύ ενδιαφέρον δοκίμιο για τον εθνικισμό, μας λέει ότι όλοι οι εθνικιστές έχουν την ικανότητα να μην βλέπουν ομοιότητες μεταξύ παρόμοιων γεγονότων. 0 εθνικιστής, αναφέρει, όχι μόνο δεν κατακρίνει τις βιαιότητες της δικής του πλευράς, αλλά έχει την αξιοσημείωτη ικανότητα να μην τις ακούει καν". Κατάργηση της αλήθειας Ο τρίτος δρόμος της Ιστορίας Στο δοκίμιο του ο Τζορτζ Όργουελ εξηγεί και γιατί δύο συγκρουόμενες κοινότητες μπορεί να έχουν τόσο μονοδιάστατες θέσεις για το παρελθόν. Μας λέει, λοιπόν, ότι το επιχείρημα ότι αν πεις την αλήθεια θα τη χρησιμοποιήσει ο εχθρός σου εναντίον σου, είναι τόσο ισχυρό που ουσιαστικά επιβάλλει την κατάργηση της αλήθειας. Με άλλα λόγια, αν παραδεχθούν οι Ε/Κ τις δικές τους βιαιότητες, υπάρχει ο φόβος ότι αυτό θα το χρησιμοποιήσουν οι άλλοι εναντίον τους. Έτσι οποιαδήποτε πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση στο παρελθόν που θα καταδείξει τη βιαιότητα και των δύο πλευρών μπορεί να θεωρηθεί ως προδοσία και εθνική μειοδοσία". "Εκφράζεται από κάποιους ο φόβος ότι αν συνεχίσουμε με τις παρούσες εθνοκεντρικές αφηγήσεις για το παρελθόν, θα είναι δύσκολη η συμφιλίωση των δύο κοινοτήτων. Υπάρχει ένας άλλος φόβος ότι αν υπάρχει λύση μπορεί να καταργηθούν οι εθνικές ή εθνοκεντρικές αφηγήσεις και θα ακολουθήσει μια προσπάθεια για δημιουργία μιας νέας κυπριακής ταυτότητας. Η δική μου προσέγγιση διαφέρει και από τις δύο, και βασίζεται σε μία κριτική προσέγγιση στο παρελθόν. Οι μαθητές πρέπει να μάθουν να σκέφτονται και να αναλύουν με ιστορικούς όρους, όπως αυτοί καθορίζονται επιστημολογικά στο αντικείμενο της Ιστορίας. Από τη στιγμή που η Ιστορία εντάσσεται στα πλαίσια μιας πιο γενικής κριτικής σκέψης, τότε θα δίνει στους μαθητές εργαλεία για να μπορούν οι ίδιοι να αντιμετωπίσουν το παρελθόν κριτικά, χωρίς να τους επιβάλλεται οποιαδήποτε ανάγνωση της Ιστορίας. Αρα η μεγάλη πρόκληση για το μέλλον, ανεξάρτητα από το αν προχωρήσουμε ή όχι σε μια λύση, είναι η αναδιαμόρφωση των εκπαιδευτικών συστημάτων στη βάση της καλλιέργειας κριτικής σκέψης γενικότερα". Το αποκηρυγμένο βιβλίο «Ένα παράδειγμα από ένα βιβλίο ιστορίας μάς εξηγεί πολλά για την ε/κ πρόσληψη της Ιστορίας. Πρόκειται για το βιβλίο του Ανδρέα Πολυδώρου 'Ιστορία της Κύπρου', το οποίο από τη δεκαετία του 70 ως σήμερα πιθανόν ή ώς πρόσφατα, διδασκόταν στα δημοτικά. Είναι μια κλασική ελληνοκεντρική αφήγηση της Ιστορίας της Κύπρου, η οποία παρουσιάζει δύο κεντρικούς χαρακτήρες, τους Έλληνες της Κύπρου και τους Τούρκους (της Κύπρου) όπως αποκαλούνται οι Οθωμανοί. Παρατηρούμε τα εξής ενδιαφέροντα σε αυτό το βιβλίο: Πολύ συχνά το βιβλίο, όπως και πολλά άλλα, χρησιμοποιεί τη λέξη 'Κύπριοι' εννοώντας μόνο τους Ε/Κ. Αυτό είναι ιδιαίτερα προβληματικό με την εξής έννοια: για πολλούς Ε/Κ, τόσο πολίτες όσο και πολιπκούς, η καθιερωμένη ανάγνωση της Ιστορίας υποβάλλει ότι οι Τ/Κ δεν ανήκουν στην Κύπρο. Δηλαδή, η Κύπρος ήταν πάντα ένα ελληνικό νησί, ήρθαν κάποιοι ξένοι κατακτητές και οι Τ/Κ είναι ουσιαστικά υπολείμματα ξένων δυναστών, ή ακόμα και όπ η ίδια η παρουσία τους στο νησί είναι μια ιστορική αδικία, μια χάλκευση της ελληνικότητας της Κύπρου. Όπως αναφέρει ρητά το βιβλίο: "Οι Κύπριοι ήταν και είναι χριστιανοί ορθόδοξοι". Έτσι, σύμφωνα με αυτή την ανάγνωση, οι Τ/Κ θεωρείται ότι δεν ανήκουν καν στην Κύπρο. Αυτή είναι μια διάχυτη ιδεολογία Αν προσέξουμε τον καθημερινό λόγο των πολιτών και των πολιπκων, πολύ συχνά χρησιμοποιείται η λέξη Κύπριοι ως αντίστοιχη με τη λέξη Ε/Κ. Το πιο ενδιαφέρον με αυτό το βιβλίο είναι πως ο συγγραφέας του τόλμησε να βγει δημόσια στην τηλεόραση και να κατακρίνει το ίδιο του το βιβλίο. Αυτό είναι ένα πολύ σπάνιο παράδειγμα στην Κύπρο, και, προσωπικά, τρέφω βαθιά εκτίμηση για έναν άνθρωπο που είχε το θάρρος και την εντιμότητα να το κάνει αυτό. Είπε λοιπόν ο κ. Πολυδώρου τα εξής πριν μερικά χρόνια στην εκπομπή του ΡΙΚ 'Προεκτάσεις': 'Στο βιβλίο μου το ελληνικό στοιχείο μονοπωλεί την Ιστορία, ενώ η ζωή και η Ιστορία της τ/κ κοινότητας, αλλά και των άλλων μειονοτήτων που ζουν στην Κύπρο, ουσιαστικά αγνοούνται. Αυτό το θεωρώ ένα πολύ σοβαρό μειονέκτημα του βιβλίου. Στο βιβλίο παρουσιάζονται κάποιες βιαιότητες που διαπράχθηκαν από Τ/Κ εναντίον Ε/Κ, απουσιάζουν όμως βιαιότητες που έχουν διαπραχθεί από Ε/Κ εναντίον Τ/Κ. Γιατί κράτησα αυτή την ετεροβαρή ανάκριση; Ακριβώς γιατί κυριαρχούσε πιο πολύ η προσπάθεια να καλλιεργηθεί το εθνικό φρόνημα. Δηλαδή, να είναι όσο το δυνατόν πιο ελληνοκεντρική η συγγραφή του βιβλίου. Εκ των υστέρων αναγνωρίζω ότι αυτό είναι ένα μειονέκτημα. 0 εξωραϊσμός δεν είναι σωστό να γίνεται. Πιστεύω με πς αντιλήψεις που έχω σχηματίσει και από πς εμπειρίες των τελευταίων χρόνων όπ πρέπει να παρουσιάζονται και τα επιτεύγματα και τα λάθη. Πρωτίστως τα λάθη δεν πρέπει να παραλείπονται Page 2 / 5

γιατί από τα λάθη θα διδαχθούμε πώς να τα αποφεύγουμε στο μέλλον'. 0 κ. Πολυδώρου έκανε μια αυτοκριτική, την οποία θα έπρεπε και η ε/κ κοινωνία ευρύτερα να κάνει. Αυτό ισχύει επίσης και για τους Τ/Κ Και είναι ενδιαφέρον όπ ένα βιβλίο το οποίο ο συγγραφέας του θεωρώ όπ ουσιαστικά το αποκήρυξε, συνέχισε να διδάσκεται στα σχολεία". Τα χειρότερα βιβλία Τα βιβλία των Τ/Κ πριν το 2004, ήταν πιστεύω τα χειρότερα βιβλία Ιστορίας που υπήρχαν στην Κύπρο. Ήταν ιδιαίτερα μονόπλευρα και ουσιαστικά εστιάζονταν μόνο σε έντεκα χρόνια: Από το 1963 ώς το 1974. Σε ένα βιβλίο που κάλυπτε την Ιστορία της Κύπρου από την εποχή που ήρθαν οι Οθωμανοί, το μισό αφιερωνόταν σε 11 μόνο χρόνια. Ήταν ουσιαστικά μια λίστα από βιαιοπραγίες Ε/Κ σε Τ/Κ Χωρίς φυσικά να αναφέρει τις βιαιοπραγίες που υπέστησαν οι Ε/Κ κυρίως το 1974, αλλά και προηγουμένως. Ένα κοινό επίσης χαρακτηριστικό των βιβλίων Ιστορίας και των δύο πλευρών είναι η απουσία των βιαιοπραγιών σε άτομα της δικής τους κοινότητας. Τα βιβλία των Τ/Κ άλλαξαν επί αριστερής κυβέρνησης το 2004 παρουσιάζοντας μια πιο σύνθετη προσέγγιση. Αναφέρονταν και σε περιόδους συνύπαρξης ή συνεργασίας, και επίσης στην ενδοκοινοτική βία και στις δύο πλευρές, αλλά και στις περιόδους που υπέφεραν οι Τ/Κ. Αναφέρονταν ακόμα και στο τραύμα του 1974 για τους Ε/Κ Αυτά τα βιβλία αποσύρθηκαν, όμως, όταν ανήλθε στην εξουσία το 2009 ο Έρογλου. Τότε κυκλοφόρησαν καινούργια βιβλία, τα οποία είναι ιδιαίτερα εθνοκεντρικό και μονόπλευρα, και ακολουθούν το προηγούμενο μοντέλο, τονίζοντας βιαιοπραγίες ενάντια στους Τ/Κ". Page 3 / 5

Ο γ.γ. των Τ/Κ δασκάλων στον "Π" για την Ένωση, το Τακσίμ και την επανένωση «Η Βουλή δηλητηρίασε τις συνομιλίες» Της Κατερίνας Ηλιάδη Δεν ήταν η ώρα να ανοίξει θέμα "Ένωσις", ανέφερε σε συνέντευξη του στον "Πολίτη" ο Σενέρ Ελτζίλ γενικός γραμματέας της συντεχνίας των Τουρκοκύπριων δασκάλων (KTOS), εκπαιδευτικός, συνδικαλιστής και αγωνιστής υπέρ της επίλυσης του κυπριακού προβλήματος και της επανένωσης του τόπου μας. "Οι διαπραγματεύσεις βασίζονται, ή θα έπρεπε να βασίζονται, στις ειλικρινείς συνομιλίες των δύο πλευρών, μεταξύ των οποίων πρέπει να υπάρχει αλληλοσεβασμός. Και εάν κάποιος φέρει στην ατζέντα θέμα εορτασμού στα σχολεία της Ένωσης με την Ελλάδα όπως και του Ταξίμ (Taksim, διχοτόμηση) δημιουργείται πρόβλημα, επειδή έχουμε υποφέρει Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι λόγω αυτών των δύο ζητημάτων. Τώρα που συζητούμε για επανένωση, για ανεξαρτησία, για μια ενωμένη ομοσπονδιακή Κύπρο, η Βουλή πέρασε νέο κανονισμό για "εορτασμό" της Ένωσης στα σχολεία. Δεν είναι ώρα να μιλούμε για Ένωση, είναι ώρα να μιλούμε για ανεκτικότητα, για μάθουμε την κοινή μας Ιστορία, το κοινό μας παρελθόν, να μοιραστούμε το κοινό μας όραμα για το μέλλον, να δημιουργήσουμε την ενωμένη Κύπρο. Και όχι να μιλούμε για θέματα του παρελθόντος, τα οποία έχουν δημιουργήσει τεράστια προβλήματα στο νησί. Δεν πειράζει να διδάσκεται αυτό το θέμα στα σχολεία, αλλά αυτό που απεφάσισε η Βουλή δηλητηριάζει τη διαδικασία των διαπραγματεύσεων. Και καθόλου δεν άρεσαν η στάση του ΔΗΣΥ και του Αβέρωφ Νεοφύτου. Δεν ψήφισαν και άφησαν τα πράγματα να γίνουν" πρόσθεσε ο κ. Ελτζίλ Προβοκάτσια του ΕΛΑΜ Εξηγώντας γιατί ενόχλησε τόσο πολύ την τουρκοκυπριακή κοινότητα η υιοθέτηση της πρότασης του ΕΛΑΜ από την κυπριακή Βουλή, για ειδική αναφορά, σας σχολικές σχολικές τάξεις, στο ενωτικό δημοψήφισμα του 1950, ο γ.γ. της KTOS στάθηκε πολύ στο ότι ήταν πρόταση τού ΕΛΑΜ. "Το ΕΛΑΜ είναι μια φασιστική οργάνωση, δεν αντιπροσωπεύει πς δημοκρατικές αξίες. Και έχει όμοια νοοτροπία και συμπεριφορά με τουρκοκυπριακές φασιστικές ομάδες που υπάρχουν στον βορρά. 0 φασισμός είναι φασισμός, παντού. Είναι μειοψηφία όλες αυτές οι μειονοτικές ομάδες, αλλά δημιούργησαν και συντηρούν το κυπριακό πρόβλημα. Πιστεύω ότι αυτή η πρόταση του ΕΛΑΜ είναι μια τυπική προβοκάτσια πολλές παρόμοιες προβοκάτσιες έχουν γίνει από το 1950 που στόχευε στο να καταρρεύσουν οι συνομιλίες για την Κύπρο, να προκαλέσουν σύγχυση στις συνομιλίες και να καταστρέψουν το καλό κλίμα. Αυτό είναι πολύ ξεκάθαρο" συμπλήρωσε. Ώρα για ειρήνη Σύμφωνα με τον γ.γ. των Τουρκοκυπρίων δασκάλων, εάν κοιτάξουμε πίσω, θα βρούμε πολλά κοινά σημεία μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. "Κοινή Ιστορία, κοινό παρελθόν. Ζούσαμε για δεκαετίες μαζί, έχουμε κοινούς αγώνες. Για παράδειγμα, κατά την Οθωμανική περίοδο στην Κύπρο, μαζί αντισταθήκαμε στους Οθωμανούς για πς σκληρές φορολογίες, κατά τα χρόνια της βρετανικής αποκιοκρατίας μαζί κάναμε τις απεργίες στα μεταλλεία, μαζί λάβαμε μέρος στον Α' αλλά και στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Πολλά κοινά στοιχεία υπάρχουν και στην Ιστορία των Ελλήνων και των Τούρκων. Ποιος ξέρει ότι η μητέρα του Μωάμεθ Β' ήταν Ελληνίδα; Οτι η μητρική του γλώσσα ήταν η ελληνική; Κανείς δεν το γνωρίζει αυτό" ανέφερε ο Τουρκοκύπριος συνδικαλιστής, τονίζοντας παράλληλα ότι είναι πολύ σημαντικό σε όλα τα σχολεία της Κύπρου να διδάσκονται και οι δυο γλώσσες, τα ελληνικά και τα τουρκικά. "Πρέπει να σέβεται ο ένας τη θρησκεία του άλλου, τη γλώσσα του, την εθνικότητα του. Όλοι είναι ελεύθεροι να αισθάνονται ό,τι θέλουν, είναι ελεύθεροι να αισθάνονται Τούρκοι ή Έλληνες της Κύπρου. Το πρόβλημα είναι όταν σε υποχρεώνουν να είσαι εθνικιστής ή όταν σε μεγαλώνουν για να είσαι εθνικιστής. Μετά από όλα αυτά τα χρόνια, είναι η στιγμή να αφήσουμε πίσω όλον αυτόν τον πόνο και τα οσα υποφέραμε και να φέρουμε την ειρήνη στον τόπο" πρόσθεσε. «Όχι» στα ίδια λάθη Και στα δικά μας τα βιβλία Ιστορίας έχουμε άσχημα ("nasty") πράγματα, παραδέχθηκε ο Σενέρ Ελτζίλ "Το 2003 2004 τα βιβλία είχαν αλλάξει, αλλά όταν ήρθαν και πάλι στην εξουσία οι φανατικοί, τα ξανάλλαξαν, αν και τώρα, πρέπει να πω, είναι κάπως καλύτερα σε σύγκριση με τα παλιά, με πριν από το 2003. Σχεδιάζοντας τη συμφιλίωση πρέπει να προσέξουμε κάποια θέματα και όχι μόνον τα βιβλία Ιστορίας μας. Κοιτάζοντας προς τον Πενταδάκτυλο, βλέπεις ένα μελανό σημείο εκεί, που έγινε για να ενοχλεί, να προκαλεί τους Ελληνοκυπρίους. Και για να σας προκαλεί ακόμα περισσότερο, την έχουν φωτίσει τη σημαία. Αυτό είναι φανατισμός. Όμως, ο στρατός το έχει κάνει αυτό, όχι ο κ. Ακιντζί. Και εγώ επικρίνω το θέμα της σημαίας στο βουνό και τη στρατιωτική παρέλαση στον βορρά. Δεν σημαίνει ότι εάν ο γείτονας σου είναι κλέφτης, πρέπει να γίνεις και εσύ κλέφτης, εάν κάποιος κάνει ένα λάθος, πρέπει να κάνεις κι εσύ το ίδιο λάθος. Πρέπει να αποφύγεις να το κάνεις" σημείωσε. «Ναι» από Τουρκία Τέλος, σε ό,τι αφορά τη διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού, ο Σενέρ Ελτζίλ πιστεύει ότι η Τουρκία θέλει και τη συμφέρει να λύσει το πρόβλημα, γιατί θα έχει φθηνό φυσικό αέριο για πς δικές της ανάγκες, αλλά και για τις ανάγκες της ΕΕ, η οποία θέλει να απεξαρτηθεί από το ρωσικό αέριο. Επίσης, η Τουρκία θα μπορεί να διεξάγει εμπόριο και διαμετακομιστικό εμπόριο μέσω Κύπρου, ενώ θα υπάρχουν πολλές ευκαιρίες για Τούρκους επιχειρηματίες. "Πιστεύω όπ έχουν πέσει οι ρυθμοί σας διαπραγματεύσεις λόγω του δημοψηφίσματος στην Τουρκία. 0 Ταγίπ Ερντογάν χρειάζεται τη στήριξη και πς ψήφους των εθνικιστών. Εάν ο Ερντογάν επιτύχει τους στόχους του στο δημοψήφισμα στα μέσα Απριλίου, μετά η Τουρκία θα πει "ναι" σε όλα. Θα υπάρχουν πολλά οφέλη και για την Τουρκία από την επίλυση του Κυπριακού. Είμαστε πολύ κοντά στη λύση του Κυπριακού" σημείωσε. Το θέμα των τεσσάρων βα Page 4 / 5

σικων ελευθερίων για τους Τούρκους πολίτες "για μένα δεν είναι λογικό θέμα, είναι αδύνατον να γίνει αποδεκτό όχι μόνον από τους Ελληνοκυπρίους, αλλά και από τους Τουρκοκύπριους" είπε χαρακτηριστικά "Δεν θέλουμε να γίνει μεταβίβαση των χρηματοοικονομικών μας, να υπάρχει ενα είδος χειραγώγησης ("manipulation") της οικονομίας μας. Και η τουρκική απαίτηση για εγγυήσεις δεν είναι απαίτηση να είναι ο εγγυητής του κυπριωτισμού/της κυπριοτικότητας. Είναι κάτι άλλο. Η απαίτηση της Τουρκίας για εγγυήσεις δεν είναι για τους Τουρκοκυπρίους ποιος ξέρει για ποιον λόγο είναι και χρησιμοποιεί την τουρκοκυπριακή κοινότητα γι' αυτό... Υπάρχει σύγχυση στον νότο ότι εγγυήσεις σημαίνει ασφάλεια, αλλά αυτό δεν είναι αλήθεια, είναι δυο διαφορετικά πράγματα. Φυσικά και υπάρχει θέμα ασφάλειας για τους Τουρκοκυπρίους λόγω των όσων έγιναν την περίοδο 1963 1974, και υπάρχει και ανάλογο ζήτημα και από πλευράς Ελληνοκυπρίων λόγω 1974, αλλά πρέπει μεταξύ μας οι δυο κοινότητες αυτό να το παραδεχτούμε, να το σεβαστούμε, να το κατανοήσουμε, και να βρούμε τρόπους να το ξεπεράσουμε" κατέληξε ο Σενέρ Ελτζίλ. Στον Σενέρ ΕλτΠλ απενεμήθη πέρυσι το Βραβείο του Ευρωπαίου Πολίτη 2016 για τη δράση του υπέρ μιας ενωμένης Κύπρου, όπου δεν θα υπάρχει ρατσισμός, εθνικισμός, διακρίσεις, παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οδοφράγματα, όπλα, Εένοι στρατοί. Page 5 / 5