ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ, ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΚΤΗΡΙΩΝ, ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ (NET METERING), ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Σχετικά έγγραφα
Ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων σε nzeb στην Τοπική Αυτοδιοίκηση

Δημοτικά κτίρια σχεδόν μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης

Εφαρμογή κτιρίων nzeb σε Δήμους

«Κτίρια Σχεδόν Μηδενικής Ενεργειακής Κατανάλωσης ενσωματωμένα σε Σχέδια Δράσης Δήμων»

Δημοτικά Σχολικά Κτίρια στην κατεύθυνση Σχεδόν Mηδενικής Eνεργειακής Kατανάλωσης: Η εμπειρία από το έργο AIDA

Κτίρια σχεδόν μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης στην Τοπική Αυτοδιοίηση Προκλήσεις και προοπτικές

Το Σύμφωνο των Δημάρχων Covenant of Mayors

Κτίρια σχεδόν μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης στην Τοπική Αυτοδιοίηση Προκλήσεις και προοπτικές

Εργαλείο tool. Κλιματολογικά δεδομένα Χαρακτηριστικά κτιρίου (όροφοι, επιφάνειες κτλ)

Σχέδιο Δράσης Αειφόρου Ενέργειας (ΣΔΑΕ) Δήμου Κηφισιάς. Γιώργος Μαρκογιαννάκης Σύμβουλος Μηχανολόγος - Ενεργειακός Μηχανικός, MSc

Ημερίδα «Η ενεργειακή αποδοτικότητα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση: Μια ευκαιρία για οικονομική ανάπτυξη»

Ολοκληρωμένη προσέγγιση για την ενεργειακή βιωσιμότητα των ΟΤΑ

το Σύμφωνο των Δημάρχων:

Ολοκληρωμένη Διαδικασία Ενεργειακής Ανακαίνισης της Κοινωνικής Κατοικίας

ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ «ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΙΣ ΚΤΙΡΙΑΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ»

Πρότυπες Περιφέρειες για μια Βιώσιμη Ευρώπη. Άργος, 10 Μαρτίου Δρ Γ. Γιαννακίδης Εργ. Ανάλυσης Ενεργειακών Συστημάτων.

ηµόσια διαβούλευση για το Σύµφωνο των ηµάρχων

Το Σχέδιο Δράσης Αειφόρου Ενέργειας (Σ.Δ.Α.Ε.) του Δήμου Αιγιαλείας

Ημερίδα Η Αξιοποίηση των Τοπικών Πόρων για το Σχεδιασμό και την Υλοποίηση των Σχεδίων Δράσης για την Αειφόρο Ενέργεια(ΣΔΑΕ)

ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ:

TEE / TKM Εξοικονόμηση ενέργειας & Περιβαλλοντική αποτίμηση

Χρηματοδότηση δράσεων εξοικονόμησης ενέργειας μέσω του Χρηματοδοτικού Εργαλείου JESSICA

Κωνσταντίνος Μπούρκας Ηλεκτρολόγος Μηχανολόγος Μηχανικός Περιβαλλοντολόγος

Χρηματοδοτικά Προγράμματα και Πράσινες Δημόσιες Προμήθειες Εμπειρία από τα νησιά του Αιγαίου. Αλέξης Χατζημπίρος

Σχέδιο Δράσης Αειφόρου Ενέργειας Δήμος Φαρσάλων

Από τη δέσμευση στην υλοποίηση του Σχεδίου Δράσης Αειφόρου Ενέργειας 2020 Σ.Δ.Α.Ε. του Δήμου Φαρσάλων

ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΑ ΚΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΤΡΙΤΟΓΕΝΗ ΤΟΜΕΑ

Υποστηρίζοντας το Σύμφωνο των Δημάρχων: Δράσεις, ιδέες, απαιτήσεις, εργαλεία και συνεργασίες για την αναβάθμιση του δομημένου περιβάλλοντος

Μέτρα για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και την εξοικονόμηση ενέργειας στο δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα. ΕΠΑΕ Έργα για ΑΠΕ, ΣΗΘ και ΕΞΕ

Ενεργειακή θωράκιση κτιρίων

ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΩΝ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΑ ΣΧΟΛΙΚΑ ΚΤΗΡΙΑ ΣΕ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟ ΜΕ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Η ενεργειακή πολιτική στην Ελλάδα για το 2030 και το 2050

Έργα Υποδομών: μπορούμε να συμβάλουμε στην επιτυχή σύζευξή τους με το «αστικό» περιβάλλον και την αειφορία;

«ΕΝΕΡΓΕΙΑ & ΑΝΑΠΤΥΞΗ 2011» ΗΜΕΡΙΔΑ ΙΕΝΕ ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2011.

ενεργειακό περιβάλλον

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΕΙΣ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΓΙΑ ΔΗΜΟΥΣ. Εύη Τζανακάκη Αρχιτέκτων Μηχανικός MSc Τμήμα Κτιρίων Διεύθυνση Ενεργειακής Αποδοτικότητας

Ευάγγελος Λαμπάκης Δήμαρχος Αλεξανδρούπολης

Χρήστος Πάλλας, Ηλ. Μηχανικός Περιβαλλοντολόγος Msc. Μαρία Τερμεντζίδου, Περιβαλλοντολόγος

Εξοικονόμηση ενέργειας και κτίρια: Επισκόπηση εξελίξεων για τον τεχνικό κόσμο

Ενσωμάτωση Βιοκλιματικών Τεχνικών και Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στα Σχολικά Κτήρια σε Συνδυασμό με Περιβαλλοντική Εκπαίδευση

Χρηματοδοτικές ευκαιρίες της Προγραμματικής Περιόδου για τη χρηματοδότηση ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίων και επιχειρήσεων

Πράσινη Πιλοτική Αστική Γειτονιά

Δήμος Πεντέλης Σχέδιο Δράσης Αειφόρου Ενέργειας. Χαμηλή Κατανάλωση Ενέργειας Αναβάθμιση ποιότητας ζωής

Ε Ι Σ Η Γ Η Τ Ι ΚΟ Σ Η Μ Ε Ι Ω Μ Α

Δήμος Πεντέλης Σχέδιο Δράσης Αειφόρου Ενέργειας. Χαμηλή Κατανάλωση Ενέργειας Αναβάθμιση ποιότητας ζωής

GEO POWER, Ημερίδα 16 Ο ΕΘΝΙΚΟ Γεωθερμίας ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ, «ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ 2011»

πως εξελίχθηκε. ( 60-70) σύγχρονα υλικά & σχεδιασμός ανεξάρτητος από το περιβάλλον του κτιρίου

Κατευθύνσεις για τη Διαμόρφωση Στρατηγικών Προτεραιοτήτων και έργων για την βιώσιμη Ενεργειακή Ανάπτυξη της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου

Ημερίδα Greenbuilding, 2 Ιουλίου Αθήνα

Χρηματοδοτικές ευκαιρίες της νέας Προγραμματικής Περιόδου για την υλοποίηση δράσεων για την Αειφόρο Ενέργεια και το Κλίμα

Προώθηση των συστάσεων ΠΕΑ για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των νοικοκυριών Το έργο REQUEST2ACTION

Πρωτοβουλία Συμφώνου των Δημάρχων. Σχέδιο Δράσης Αειφόρου Ενέργειας Δήμου Έδεσσας

Διημερίδα. Ενέργεια, Περιβάλλον & Εξοικονόμηση Ενέργειας. Αθήνα, πρώην ανατ. αερολιμένας, 11 Απριλίου 2008 ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΣΗΜΑΝΣΗ ΔΟΜΙΚΩΝ

ΔΕΙΚΤΕΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΣΧΕΔΙΩΝ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ (ΣΔΑΕ)

Χρηματοδοτικές ευκαιρίες της Προγραμματικής Περιόδου για τη χρηματοδότηση ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίων και επιχειρήσεων

ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΣΧΕΔΙΟΥ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΒΙΩΣΙΜΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ (ΣΔΒΕ) Δήμος Ηγουμενίτσας

Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας & Εξοικονόμηση Ενέργειας στην Τοπική Αυτοδιοίκηση

16Ο ΕΘΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ, «ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ 2011» 23 Νοεμβρίου Πράσινη Πιλοτική Αστική Γειτονιά

Ο ρόλος των δήμων στην προώθηση των συστημάτων ΑΠΕ στο πλαίσιο της Νέας Προγραμματικής Περιόδου

Ολιστική Ενεργειακή Αναβάθμιση Κτιρίου Κατοικίας Το Πρόγραμμα HERB. Α. Συννέφα Κ. Βασιλακοπούλου

Χρηματοδοτικές ευκαιρίες της Προγραμματικής Περιόδου για τη χρηματοδότηση ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίων και επιχειρήσεων

Παραδείγματα καλών πρακτικών και μελλοντικές προκλήσεις

Εξοικονόμηση Ενέργειας Η εφαρμογή της Οδηγίας 2012/27/ΕΕ στην Κυπρο

Συμφώνου των Δημάρχων

Πρόγραµµα «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ» ΗΜΟΣ: ΛΑΡΙΣΑΙΩΝ ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΛΤΙΟ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗΣ ΠΡΑΞΗΣ (Τ ΠΠ) - ΕΤΠΑ

«Επιστημονικός Σύμβουλος Παρακολούθησης και Υποστήριξης του ΣΧΥ Ηρακλείου» υποέργο 8 της πράξης με τίτλο «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ»

Δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας και μείωσης ρύπων του Δήμου Αμπελοκήπων-Μενεμένης, Αικ. Φωτέα Μηχανολόγος Μηχανικός Dr Διεύθυνση Τεχνικής Υπηρεσίας

ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΤΗΣ ΛΟΥΜΠΛΙΑΝΑΣ

Εργαλεία και καλές πρακτικές για την υλοποίηση και παρακολούθηση Σχεδίων Δράσης Αειφόρου Ενέργειας (ΣΔΑΕ)

Προώθηση των συστάσεων ΠΕΑ για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των νοικοκυριών Το έργο REQUEST2ACTION

Θεσμικό πλαίσιο και χρηματοδοτικά εργαλεία για Πράσινες Δημόσιες Προμήθειες. Εκπαιδευτικό Σεμινάριο έργου ProEE 10 Μαρτίου 2010, Αθήνα

ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΑΠΕ ΣΤΑ ΚΤΗΡΙΑ. Ιωάννης Τρυπαναγνωστόπουλος Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Φυσικής Παν/μίου Πατρών

Κτιριακός τομέας και τεχνικός κόσμος στην περίοδο οικονομικής κρίσης: Υφιστάμενη κατάσταση, ευκαιρίες και μελλοντικές προκλήσεις

Ενεργειακό νομοθετικό πλαίσιο και προοπτικές

Η συμβολή των ΑΠΕ στη βιώσιμη ανάπτυξη και λειτουργία του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης - Δημιουργία μιας αειφόρου Κοινότητας

Παρουσίαση των αποτελεσμάτων του ερευνητικού προγράμματος Αντίστροφη Μέτρηση για Κατοικίες Χαμηλού Άνθρακα ERACOBUILD

Εθνικός ενεργειακός σχεδιασμός. Συνοπτικά αποτελέσματα εξέλιξης εγχώριου ενεργειακού συστήματος

Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου. Γεώργιος Ν. Μακρυωνίτης, Αντιπεριφερειάρχης Αναπτυξιακού Προγραμματισμού, Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού

ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΣΧΕΔΙΟΥ ΔΡΑΣΗΣ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΔΒΕ

Εξοικονομώ - Αναβαθμίζω. στις Επιχειρήσεις Α Προκήρυξη, Δεκέμβριος 2014

Ομάδα Εξοικονόμησης Ενέργειας. Επιτροπή Συντονισμού για την Επικαιροποίηση της Εθνικής Νομοθεσίας για την Ενεργειακή Απόδοση των Κτιρίων

Χρηματοδοτικά εργαλεία για την ενεργειακή αναβάθμιση δημοσίων κτιρίων

Συνοπτική Παρουσίαση Εγκεκριμένων Πράξεων

Παρουσίαση των αποτελεσμάτων από τα ερωτηματολόγια προς την Τοπική Αυτοδιοίκηση

ΔΕΙΚΤΕΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΣΧΕΔΙΩΝ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ (ΣΔΑΕ)

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΚΤIΡΙΩΝ - TEE KENAK

Παρουσίαση των αποτελεσμάτων από τα ερωτηματολόγια προς την Τοπική Αυτοδιοίκηση

Αναθεώρηση Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτηρίων (ΚΕΝΑΚ)

«Εθνικά Προγράμματα ενεργειακά αποδοτικότερων κτιρίων»

«Ενεργειακή Αποδοτικότητα με Α.Π.Ε.»

Click to edit Master title style

Ενεργειακή απόδοση κτιρίων και σχετικά Διατάγματα και Κανονισμοί

Οι δραστηριότητες υποστήριξης και συνεργασίας του Ενεργειακού Κέντρου με τους Δήμους της Κρήτης

Εφαρμογές Γεωθερμικών Συστημάτων σε κτήρια σχεδόν μηδενικών εκπομπών CO2

Παρουσίαση του Γραφείου Υποστήριξης του Συμφώνου των Δημάρχων του Τ.Ε.Ε.

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

Ένα Σχέδιο Δράσης μέχρι το 2020 με συγκεκριμένους στόχους μείωσης εκπομπών αερίων θερμοκηπίου.

Προώθηση των συστάσεων ΠΕΑ για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των νοικοκυριών Το έργο REQUEST2ACTION

Αθήνα, 27 / 02 / ΘΕΛΟΥΡΑ ΗΛΕΚΤΡΑ & ΤΑΣΟΣ ΛΙΑΠΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ, M.sc. & ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Τ.Υ..Φ.

Ενεργειακή επιθεώρηση κτιρίου ΤΕΕ και πρόταση βελτίωσης ως πιλοτικό ενεργειακό έργο. Δομή ΚΕΝΑΚ του ΤΕΕ- Κεντρ. & Δυτ. Θεσσαλίας

Transcript:

Εργαλεία και καλές πρακτικές ενεργειακής αναβάθμισης Δημοτικών Κτιρίων σε nzeb Εύη Τζανακάκη Αρχιτέκτων Μηχανικός MSc Τμήμα Κτιρίων, Διεύθυνση Ενεργειακής Αποδοτικότητας ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ, ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΚΤΗΡΙΩΝ, ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ (NET METERING), ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Λαμία, 15 Μαρτίου 2017

Ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων σε nzeb στην Τοπική Αυτοδιοίκηση Υπόθεση εργασίας ή πραγματική ευκαιρία; 1. Τα κτίρια nzeb μπορούν να γίνουν η κοινή πρακτική, όταν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς, ο ευρύτερος δημόσιος τομέας, αλλά και το πλατύ κοινό ενημερωθούν και ενσωματώσουν τις αρχές του βιώσιμου ενεργειακού σχεδιασμού στην καθημερινή πρακτική τους. 2. Η ευρεία διάδοση μπορεί να επιτευχθεί μέσω τοπικών πρότυπων δράσεων που θα καλλιεργήσουν αποδοτικές πρακτικές και θα διαδώσουν τις βέλτιστες τεχνολογίες σε όλη την Ευρώπη

Ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων σε nzeb στην Τοπική Αυτοδιοίκηση Ποια είναι τα βήματα στην κατεύθυνση αυτή; 1. Σχέδια Δράσης, στόχοι, προγραμματισμός 2. Ενεργειακή καταγραφή/διάγνωση 3. Σχεδιασμός/ωρίμανση μελετών: προδιαγραφές, τεχνικές λύσεις 4. Αναζήτηση πόρων (χρηματοδοτικά προγράμματα) 5. Αναζήτηση πόρων (εναλλακτικές δυνατότητες) 6. Πολιτικές αποφάσεις 7. Διαδικασίες προκήρυξης, υλοποίηση 8. Παρακολούθηση, καταγραφή, λειτουργία

Τεχνικά και οικονομικά στοιχεία Βέλτιστος συνδυασμός σχεδιασμού και τεχνολογιών Κόστος και οικονομική αποδοτικότητα Κύκλος ζωής κτιρίου/τεχνολογιών Αρχική επένδυση, διαθέσιμα κεφάλαια, εναλλακτικές χρηματοδοτήσεις Εθνικοί/τοπικοί στόχοι και στρατηγικές Πολυεπίπεδες πολιτικές αποφάσεις Οικονομική/κοινωνική διάσταση ενεργειακής αναβάθμισης και αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχιας 5

Υπάρχει βέλτιστη τεχνική λύση;

Πρακτικά εργαλεία Παραδείγματα εφαρμογής, ανταλλαγή εμπειρίας Πχ ημερίδες, εκπαιδευτικές επισκέψεις, διαδικτυακά εργαλεία Υπολογιστικά εργαλεία Υπολογισμός κατά ΚΕΝΑΚ ή πιο ειδικά; Μελέτες σκοπιμότητας, παραδείγματα διερεύνησης Παραδοχές, αξιοπιστία αποτελεσμάτων; Ενημέρωση από την αγορά, τεχνικές λύσεις Χρηματοδοτικά εργαλεία Πχ Ειδικά δάνεια, Συμβάσεις Ενεργειακής Απόδοσης Δομές υποστήριξης Πχ Σύμφωνο των Δημάρχων, Ευρωπαϊκά έργα, φορείς 8

Εκπαιδευτικές επισκέψεις - 47 Study Tours conducted until June 2014 International study tours Vienna Lyon Athens, Thessaloniki, Loutraki Budapest Barcelona & many more! nzeb in municipal practice Best practice in new buildings & renovations SEAP Assistance Many reports available!

Εργαλείο στρατηγικής και υποστήριξης Μια από τις σημαντικότερες και ίσως η πιο επιτυχημένη πρωτοβουλία για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και για τη στροφή της κοινωνίας σε ένα πιο βιώσιμο μοντέλο αστικής ανάπτυξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση θεωρείται το «Σύμφωνο των Δημάρχων» Πάνω από 7.000 Δήμοι ανά την Ευρώπη κ 180 στην Ελλάδα συμμετέχουν σε μια εθελοντική, αλλά δεσμευτική συμφωνία για να μειώσουν την ενεργειακή τους κατανάλωση και τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου πάνω και να αυξήσουν τη διείσδυση ΑΠΕ στο χώρο επικράτειάς τους, υπερβαίνοντας τους στόχους για το 2020 ή 2030 της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

ΣΧΕΔΙΑ ΔΡΑΣΗΣ ΑΕΙΦΟΡΟΥ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (ΣΔΑΕ) Μέχρι σήμερα έχουν υποβληθεί συνολικά 5979 ΣΔΑΕ από την Ελλάδα 108 ΣΔΑΕ Που περιλαμβάνουν μέτρα και δράσεις σε Δημοτικά κτίρια/ εγκαταστάσεις/δημοτικό φωτισμό Ιδιωτικά κτίρια: Κατοικία/Τριτογενής τομέας Μεταφορές: Δημοτικές και ιδιωτικές Τοπική παραγωγή ΑΠΕ Δράσεις συμμετοχής πολιτών και τοπικών φορέων κ.α.

Τομείς δράσης Δημοτικά κτίρια/ εγκαταστάσεις Κατοικία Τριτογενής τομέας Μεταφορές Τοπική παραγωγή ενέργειας Χρήσεις γης-πολεοδομία Δημόσιες προμήθειες Συνεργασία με πολίτες και τοπικούς παράγοντες Βιομηχανίες (εκτός ETS) Άλλοι τομείς Σχέδιο Δράσης για την Αειφόρο Ενέργεια (ΣΔΑΕ) Συνιστάται Συνιστάται Συνιστάται Συνιστάται Προαιρετικά 4 ΒΑΣΙΚΟΙ ΤΟΜΕΙΣ μέγιστης προτεραιότητας Κάθε ΣΔΑΕ πρέπει να περιλαμβάνει: την Απογραφή Εκπομπών Αναφοράς, με τουλάχιστον 3 από τους 4 Βασικούς τομείς Κατάλογο συγκεκριμένων μέτρων, για τουλάχιστον τον Δημοτικό Τομέα και έναν ή παραπάνω από τους άλλους βασικούς τομείς

Σύμφωνο των Δημάρχων Νέο Πλαίσιο Νοέμβριος 2015 Εγκαινιάστηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το νέο Σύμφωνο των Δημάρχων για το κλίμα και την ενέργεια: Δεσμεύσεις για τη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου κατά 40% έως το 2030 Μετριασμός της κλιματικής αλλαγής και την προσαρμογή σε αυτήν Οι συμμετέχοντες δήμοι πρέπει κυρίως να προετοιμάσουν: I. μία Απογραφή Εκπομπών Αναφοράς II. μία εκτίμηση των κινδύνων και της τρωτότητας από την κλιματική αλλαγή. Δεσμεύονται να υποβάλουν εντός δύο ετών από την ημερομηνία απόφασης του τοπικού συμβουλίου, το Σχέδιο Δράσης Αειφόρου Ενέργειας και Κλίματος (ΣΔΑΕΚ), όπου θα περιγράφονται συνοπτικά οι δράσεις που πρόκειται να αναλάβουν.

ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΔΗΜΩΝ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΕΣ ΤΟΥ ΣΥΜΦΩΝΟΥ: ΕΘΝΙΚΟΙ ΦΟΡΕΙΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΕΣ ΑΡΧΕΣ Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας (ΚΑΠΕ) Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ) Περιφέρεια Κρήτης Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας Περιφέρεια Αττικής Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας

ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΔΗΜΩΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΕΣ ΤΟΥ ΣΥΜΦΩΝΟΥ: ΕΝΩΣΕΙΣ ΔΗΜΩΝ Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) Δίκτυο Αειφόρων Νήσων του Αιγαίου (ΔΑΦΝΗ) Περιφερειακή Ένωση Δήμων Αττικής (ΠΕΔΑ) Περιφερειακή Ένωση Δήμων (ΠΕΔ) Στερεάς Ελλάδας Δίκτυο Πόλεων με Λίμνη Σύνδεσμος για τη Βιώσιμη Ανάτπυξη των Πόλεων (21 ΟΤΑ)

Εγχειρίδιο για τους Συντονιστές και τους Υποστηρικτές του Συμφώνου των Δημάρχων Εργαλεία και Μεθοδολογία για την υλοποίηση δράσεων και μέτρων αειφόρου ενέργειας Σε αυτό το εγχειρίδιο έχει αναπτυχθεί μια σύνοψη των εργαλείων που χρησιμοποιούνται από τις Δημοτικές αρχές για την υλοποίηση των Σχεδίων Δράσεις τους (ΣΔΑΕ). Περιλαμβάνει την περιγραφή 15 διακριτών κατηγοριών εργαλείων, που επιλέχθηκαν από τους εταίρους του έργου ως τα πιο αντιπροσωπευτικά και χρήσιμα, συμφώνα με τα κριτήρια τεχνικής και οικονομικής σκοπιμότητας και τα πιθανά θετικά αποτελέσματα. Empowering Covenant of Mayors Coordinators and Supporters to assist municipalities in implementing and monitoring their Sustainable Energy Action Plan WWW.MAYORSINACTION.EU #MAYORSINACTION

2. ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΠΟΛΙΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΗ ΤΩΝ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΩΝ Υποστήριξη των απλών πολιτών να εξοικονομήσουν ενέργεια και να ανακαινίσουν τις κατοικίες τους. Τυπική προσέγγιση: Εντοπισμός του προβλήματος και των περιοχών όπου δεν υπάρχει αποδοτική χρήση της ενέργειας, Ιεράρχηση των προτεινόμενων παρεμβάσεων σύμφωνα με την υφιστάμενη κατάσταση /οικονομικά όρια που έχει θέσει ο ιδιοκτήτης Το Condomini Intelligenti - μοντέλο για την τοπική διακυβέρνηση εμπνευσμένο από τη συμμετοχική διαδικασία σε τοπικό επίπεδο. Το CondominiIntelligenti αποτελεί ένα «σύστημα προσέγγισης», το οποίο: o Επιτυγχάνει καλή πληροφόρηση και διευκόλυνση των κατοίκων, των ιδιοκτητών και των διαχειριστών των κτιρίων, o o o o o Προωθεί τους ενεργειακούς ελέγχους κτιρίων, Προάγει την υλοποίηση των έργων, Υποστηρίζει τους κατοίκους στην παρακολούθηση της εκτέλεσης του έργου Προωθεί την ανάπτυξη ικανοτήτων των τοπικών εταιριών, Empowering Covenant of Mayors Coordinators and Supporters to assist municipalities in implementing and monitoring their Sustainable Energy Action Plan Δημιουργεί αγορά για τις τοπικές επιχειρήσεις. WWW.MAYORSINACTION.EU #MAYORSINACTION

3. ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΙ ΕΛΕΓΧΟΙ, ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ, ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ o o o Θερμογράφηση και μετρήσεις αεροστεγανότητας (blower door) δίνουν μια σωστή εικόνα της κατάστασης του κελύφους των κτιρίων και αποκαλύπτουν ενδεχόμενα αδύνατα σημεία του. Ενεργειακή επιθεώρηση - αναδεικνύει διαφορετικούς τύπους παρεμβάσεων που βελτιώνουν την αποδοτικότητα χωρίς να επηρεάζουν τη τελική χρήση του κτιρίου ή τις εξόδους μιας διαδικασίας. Καλής ποιότητας και πραγματικού χρόνου δεδομένα μετρήσεων και λογαριασμών αποτελούν χρήσιμα δεδομένα για την παρακολούθηση των κτηρίων. (οι μετρήσεις πριν και μετά τις παρεμβάσεις να αφορούν ένα σχετικά μεγάλο χρονικό διάστημα). Empowering Covenant of Mayors Coordinators and Supporters to assist municipalities in implementing and monitoring their Sustainable Energy Action Plan WWW.MAYORSINACTION.EU #MAYORSINACTION

4. ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΕ ΚΤΙΡΙΑ ΚΑΙ ΣΕ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ Υποδειγματικός ρόλος τοπικών αρχών Κίνητρα στους πολίτες (μείωση των φόρων/τελών είτε με την οικονομική ενίσχυση/επιδότηση και την τεχνική υποστήριξη αντίστοιχων πρωτοβουλιών). Η Επαρχία της Βαρκελώνης (DIBA), υποστηρίζει Δήμους στην εγκατάσταση λεβήτων βιομάζας και συστημάτων τηλεθέρμανσης. 39 μελέτες έχουν συνταχθεί οι οποίες έχουν μετατραπεί σε περισσότερα από 5.9 για επενδύσεις. Ζάγκρεμπ Ηλιακή στέγη Špansko Αποτελεσματική ανακαίνιση του σπιτιού μιας οικογένειας o Μείωση ενέργειας για θέρμανση έως 60%, o Μείωση ηλεκτρικής ενέργειας έως και 50% o Εξοικονόμηση νερού έως και 55% o Δυνατότητα επίσκεψης Empowering Covenant of Mayors Coordinators and Supporters to assist municipalities in implementing and monitoring their Sustainable Energy Action Plan WWW.MAYORSINACTION.EU #MAYORSINACTION

10. ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ (ΣΕΔ) Καθοδήγηση για όλες τις δημόσιες υπηρεσίες που θέλουν να υιοθετήσουν ένα Σύστημα Ενεργειακής Διαχείρισης (ΣΕΔ) σύμφωνα με το διεθνές πρότυπο ISO 50001. o o o o o Θέσπιση ρόλων, ευθυνών και αρμοδιοτήτων, διασφάλιση πόρων Καταμερισμός αρμοδιοτήτων Διαχείριση εσωτερικής και εξωτερικής επικοινωνίας Καθορισμός και έλεγχος εγγράφων του ΣΕΔ Δημιουργία κατάλληλου επιχειρησιακού ελέγχου: Έλεγχος / Παρακολούθηση Επανεξέταση του ΣΕΔ Empowering Covenant of Mayors Coordinators and Supporters to assist municipalities in implementing and monitoring their Sustainable Energy Action Plan WWW.MAYORSINACTION.EU #MAYORSINACTION

14. ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΕΣ ΚΑΝΟΝΙΣΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΤΟΜΕΙΣ Στόχος Η παροχή κατευθυντήριων γραμμών για τη διαδικασία αλλαγής των δημοτικών διατάξεων, ώστε να δοθεί όλη η απαραίτητη πληροφορία για τις ΔΡΑΣΕΙΣ ΑΕΙΦΟΡΟΥ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ, λαμβάνοντας υπόψη τις νομικές και τεχνολογικές αναφορές. Σε κάθε δήμο, οι βασικοί κανονισμοί που μπορεί να περιέχουν ελάχιστα στοιχεία αειφορίας είναι: o Κανονισμοί κτιρίων και νέων κατασκευών o Κανονισμοί διαχείρισης αποβλήτων o Κανονισμοί μεταφορών και εμπορίου o Κανονισμοί δημόσιων και ιδιωτικών έργων o Κανονισμοί διαχείρισης υδάτων και πλημμυρών Άρθρο 7 Νόμου 4342/2015, παρ.12: Σχέδιο ενεργειακής απόδοσης από τις Περιφέρειες και τους Δήμους με συγκεκριμένους στόχους και δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας και βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης, με αναθεώρηση ανά 2 έτη. Σύστημα ενεργειακής διαχείρισης Empowering Covenant of Mayors Coordinators and Supporters to assist municipalities in implementing and monitoring their Sustainable Energy Action Plan WWW.MAYORSINACTION.EU #MAYORSINACTION

Παραδείγματα διερεύνησης Ανάλυση/καθορισμός τεχνικών λύσεων Έτος κατασκευής 1984 Αριθμός ορόφων 3 Συνολική επιφάνεια 1785m 2 Αίθουσες διδασκαλίας 863m 2 Λοιποί χώροι 922m 2 Υφιστάμενη κατάσταση κτιρίου Κέλυφος κτιρίου U (W/m 2 K) Τοιχοποιία 0.81 Οριζόντια οροφή 4.18 Υαλοστάσια 6.00 Σύστημα θέρμανσης Σύστημα ψύξης Σύστημα φωτισμού Λέβητας πετρελαίου COP:0.89 Split units ΕΕR:2.8 Λαμπτήρες Τ8, ηλεκτρικής ισχύος 10W/m 2

Σχολείο Παραδείγματα διερεύνησης Ανάλυση/καθορισμός τεχνικών λύσεων Β.Κ. nzeb1 nzeb2 nzeb3 nzeb4 Κέλυφος κτιρίου U (W/m 2 K) U (W/m 2 K) U (W/m 2 K) U (W/m 2 K) U (W/m 2 K) Τοιχοποιία 0.81 0.30 0.37 0.30 0.30 Οριζόντια οροφή 0.36 0.32 0.36 0.32 0.32 Υαλοστάσια 6.00 2.00 2.00 2.00 2.00 Σύστημα θέρμανσης Σύστημα ψύξης Γεωθερμική Α/Θ COP:5.5 EER:4.5 Γεωθερμική Α/Θ COP:5.5 EER:4.5 Ηλιοβοηθούμενη Γεωθερμική Α/Θ COP:6.5 EER:5.5 Ηλιοβοηθούμενη Γεωθερμική Α/Θ COP:6.5 EER:5.5 Ηλιοβοηθούμενη Γεωθερμική Α/Θ COP:6.5 EER:5.5 Θερμικό Ηλιακό σύστημα - - 10m 2 50m 2 50m 2 Φωτοβολταικό σύστημα 10kWp 10kWp 8kWp 8kWp 10kWp Σχολείο Υ.Κ. Β.Κ. nzeb1 nzeb2 nzeb3 nzeb4 Πρωτογενής ενέργεια [kwh/m 2 a] 385 162 138 118 116 113 Συνεισφορά από ΑΠΕ [kwh/m 2 a] 0 138 116 124 125 126 Ποσοστό ΑΠΕ (Θέρμ., Ψύξη) - 46% 46% 51% 52% 53% Κόστος ενέργειας [ /m 2 ] 661 224 191 163 160 156 Κόστος επένδυσης[ /m 2 ] 0 74 147 181 185 187 Λειτουργικό κόστος & κόστος συντήρησης [ /m 2 ] 56 95 78 101 105 107

Παραδείγματα διερεύνησης Ανάλυση/καθορισμός τεχνικών λύσεων

Καλές πρακτικές Δημοτική Βιβλιοθήκη, Λουτράκι Ενεργειακή αναβάθμιση και προσθήκη Ενεργειακή ζήτηση για θέρμανση 1,36 kwh/m² Ενεργειακή ζήτηση για ψύξη 57,68 kwh/m² Εξοικονόμηση ενέργειας Γεωθερμικές αντλίες θερμότητας 91% Θέρμανση 41% Ψύξψη 16,6 kw θέρμανση 14,0 kw ψύξη Κτιριακό κέλυφος Αυξημένη θερμομόνωση Ηλιακός Τοίχος Trombe Πράσινο δώμα Εξωτερικά κινητά σκίαστρα

Καλές πρακτικές Σχολικό Συγκρότημα οδού Κλεάνθους, Θεσσαλονίκη Ενεργειακή αναβάθμιση με ΑΠΕ Κτιριακό κέλυφος Εξωτερική θερμομόνωση Αντικατάσταση παραθύρων Εξωτερικά σκίαστρα Ενεργειακή ζήτηση για θέρμανση Ενεργειακή ζήτηση για ψύξη 20,25 kwh/m² 2,30 kwh/m² ΗΜ εγκαταστάσεις ΑΠΕ Ενεργειακά αποδοτικό σύστημα φωτισμού BEMS Γεωθερμική αντλία ΦΒ ενσωματωμένα στην οροφή Ενεργειακή ζήτηση για φωτισμός Παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ Εξοικονόμηση ενέργειας 19,50 kwh/m² 26,85 kwh/m² για θέρμανση 85%

Καλές πρακτικές Ενεργειακή ζήτηση για θέρμανση Ενεργειακή ζήτηση για ψύξη 32 kwh/m² 17,85 kwh/m² Εξοικονόμηση ενέργειας Συνεισφορά γεωθερμίας Σύστημα ΦΒ 76% 0,350MWp 21,7 kwh/m² 0.040 MWp Προϋπολογισμός 7.154.194 + 256.408 χορηγίες Πράσινη Πιλοτική Αστική Γειτονιά Αγία Βαρβάρα Αττικής Ενεργειακή αναβάθμιση 4 πολυκατοικιών

ΗΔΗ ΥΛΟΠΟΙΗΘΕΙΣΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΜΕΣΩ ΧΟΡΗΓΙΩΝ Πράσινη Πιλοτική Αστική Γειτονιά Αγία Βαρβάρα Αττικής

Προβλήματα σε όλες τις φάσεις τις διαδικασίας (όχι μόνο στην Ελλάδα) Απαιτείται υψηλή δέσμευση από τον ίδιο το Δήμαρχο και τις υπηρεσίες του Δήμου Οικονομική κρίση/ έλλειψη κεφαλαίων Δεν υπάρχουν ακόμα εθνικές προδιαγραφές για nzeb Οι διαδικασίες των πράσινων προμηθειών εφαρμόζονται σε ελάχιστους Δήμους Οι δήμοι συνήθως δεν ορίζουν προδιαγραφές nzeb για τα κτιρακά τους έργα

Προβλήματα σε όλες τις φάσεις τις διαδικασίας (όχι μόνο στην Ελλάδα) Υπάρχουν πολλές (οικονομικά αποδοτικές) δυνατότητες για την εφαρμογή ενεργειακά αποδοτικών και σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης Δημοτικών κτιρίων Από πλευράς θεσμών και διαδικασιών υπάρχουν πολλές καθυστερήσεις, χρειάζονται πρόσθετα μέτρα Περιμένουμε τις εθνικές προδιαγραφές ελπίζοντας και σε κινητοποίηση κεφαλαίων (εθνικών/ευρωπαϊκών και ιδιωτικών) Δεν χρειάζεται όμως οι Δήμοι να περιμένουν, απλώς να ενημερωθούν και να κινητοποιηθούν

Αποτελέσματα και οφέλη: Τι έχει περάσει στους αρμόδιους και τι στη κοινή γνώμη; Που πρέπει να εστιάσουμε; μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης και του φορτίου αιχμής, μείωση του ενεργειακού κόστους μείωση των εκπομπών CO 2 και περιορισμός της κλιματικής αλλαγής δημιουργία ευνοϊκού αστικού περιβάλλοντος και περιορισμός του φαινομένου της αστικής θερμικής νησίδας αναβάθμιση των συνθηκών διαβίωσης στα κτίρια και στις πόλεις και η βελτίωση της καθημερινότητας του πολίτη ευαισθητοποίηση και αλλαγή της συμπεριφοράς των πολιτών για την αποδοτική χρήση της ενέργειας και την προστασία του περιβάλλοντος στήριξη της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης, αξιοποίηση τοπικών και υπερτοπικών φορέων και εργαλείων και η ανάδειξη του υποδειγματικού ρόλου και της τοπικής αυτοδιοίκησης για την εφαρμογή μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας κινητοποίηση των δυνάμεων της αγοράς και η προώθηση επενδύσεων προς την κατεύθυνση της αειφόρου ανάπτυξης δημιουργία θέσεων εργασίας

και μια σκέψη ως αρχιτέκτων: τι κάνουμε όσο η Κλιματική Αλλαγή συνεχίζεται; Προσαρμοζόμαστε (θα σχεδιάσουμε για ένα αλλαγμένο κλίμα) Στην Ελλάδα θα έχουμε θερμότερα καλοκαίρια, περισσότερους καύσωνες περισσότερη σκίαση περισσότερο πράσινο στεγασμένοι-ημιυπόγειοι χώροι αίθρια Προς ένα νέο βιοκλιματικό nzeb?

Ευχαριστώ για την προσοχή σας! Εύη Τζανακάκη etzanak@cres.gr