Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 21 Ιουνίου 2016 (OR. en) 10512/16 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Αποστολέας: Με ημερομηνία: 20 Ιουνίου 2016 Αποδέκτης: Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου Αντιπροσωπίες αριθ. προηγ. εγγρ.: 9721/1/16 REV 1 Θέμα: ENV 444 JAI 606 CRIMORG 71 RELEX 558 DEVGEN 144 COMER 82 EUROJUST 89 ENFOPOL 216 ENFOCUSTOM 103 Σχέδιο δράσης της ΕΕ για την καταπολέμηση της παράνομης εμπορίας άγριων ειδών - Συμπεράσματα του Συμβουλίου (20 Ιουνίου 2016) Επισυνάπτονται στο παράρτημα για τις αντιπροσωπίες τα συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με το σχέδιο δράσης της ΕΕ για την καταπολέμηση της παράνομης εμπορίας άγριων ειδών, τα οποία εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο κατά την 3476η σύνοδό του, που πραγματοποιήθηκε στις 20 Ιουνίου 2016. 10512/16 ΓΒ/νικ 1 DG E 1A EL
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Σχέδιο δράσης της ΕΕ για την καταπολέμηση της παράνομης εμπορίας άγριων ειδών - Συμπεράσματα του Συμβουλίου - Το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ΣΗΜΕΙΩΝΟΝΤΑΣ με βαθιά ανησυχία ότι η παράνομη εμπορία άγριων ειδών έχει καταστεί μία από τις πλέον κερδοφόρες δραστηριότητες του οργανωμένου εγκλήματος ότι διευκολύνεται από τη διαφθορά και τις ανεπαρκείς δομές διακυβέρνησης ότι σε ορισμένες περιοχές απειλεί την εθνική ασφάλεια και τροφοδοτεί τις συγκρούσεις προσφέροντας χρηματοδότηση σε παραστρατιωτικές και τρομοκρατικές ομάδες 1 και ότι πλήττει πολλούς τομείς, καθιστώντας έτσι απαραίτητη μια διατομεακή προσέγγιση ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΖΟΝΤΑΣ ότι το λαθρεμπόριο άγριων ειδών έχει καταστροφικές επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα και επιζήμιες συνέπειες για την αειφόρο ανάπτυξη και την εξάλειψη της φτώχειας ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΖΟΝΤΑΣ ότι η προστασία των άγριων ειδών και η διατήρηση της βιοποικιλότητας και των οικοσυστημάτων συμβάλλει αποτελεσματικά στην εξάλειψη της φτώχειας και σε ένα βιώσιμο μέλλον για εκατομμύρια ανθρώπους που ζουν στις αναπτυσσόμενες χώρες ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ ότι παρά το ολοκληρωμένο νομικό πλαίσιο όσον αφορά την προστασία της άγριας πανίδας και χλωρίδας 2, η ΕΕ συνεχίζει να παίζει σημαντικό ρόλο ως σημείο διέλευσης και τελικής αγοράς του παράνομου εμπορίου άγριων ειδών, αλλά και τόπο προέλευσης ορισμένων επαπειλούμενων εγχώριων ειδών 1. ΧΑΙΡΕΤΙΖΕΙ το ψήφισμα 69/314 της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας και το ψήφισμα 1/3 της Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον σχετικά με το παράνομο εμπόριο άγριας χλωρίδας και πανίδας 1 2 Συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με την καταπολέμηση της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας της 12ης Φεβρουαρίου 2016 (έγγρ. 6068/16). Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 338/97 του Συμβουλίου, της 9ης Δεκεμβρίου 1996, για την προστασία των ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας με τον έλεγχο του εμπορίου τους (ΕΕ L 61 της 3.3.1997, σ. 1) και οδηγία 2008/99/ΕΚ του Συμβουλίου της 19ης Νοεμβρίου 2008 σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος μέσω του ποινικού δικαίου (ΕΕ L 328, 6.12.2008, σ. 28). 10512/16 ΓΒ/νικ 2
2. ΧΑΙΡΕΤΙΖΕΙ το έγγραφο αποτελεσμάτων της Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για τη βιώσιμη ανάπτυξη με θέμα «Να αλλάξουμε τον κόσμο μας : Η Ατζέντα του 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη», και σε αυτό το πλαίσιο ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΖΕΙ τη δέσμευσή του στο πλαίσιο του στόχου 15.7 να λάβει επείγοντα μέτρα για τον τερματισμό της λαθροθηρίας και της παράνομης εμπορίας προστατευόμενων ειδών χλωρίδας και πανίδας και την αντιμετώπιση της ζήτησης και της προσφοράς παράνομων προϊόντων άγριων ειδών 3. ΧΑΙΡΕΤΙΖΕΙ το ψήφισμα2/14 της Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον σχετικά με την παράνομη εμπορία άγριων ειδών και προϊόντων άγριων ειδών που εγκρίθηκε κατά τη δεύτερη σύνοδο της Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον (Ναϊρόμπι, 23-27 Μαΐου 2016) 4. ΤΟΝΙΖΕΙ τη θεμελιώδη σημασία της Σύμβασης για το Διεθνές Εμπόριο των Απειλούμενων με Εξάλειψη Αγρίων Ειδών Πανίδας και Χλωρίδας (CITES) ως μείζονος διεθνούς νομικού μέσου για τη ρύθμιση του νόμιμου και την καταπολέμηση του παράνομου εμπορίου άγριων ειδών και προϊόντων άγριων ειδών και ΠΡΟΣΒΛΕΠΕΙ στην 17 η Διάσκεψη των Μερών που θα πραγματοποιηθεί στη Νότια Αφρική (COP 17), ως μια εξαιρετική ευκαιρία για περαιτέρω ενίσχυση των παγκόσμιων προσπαθειών για την καταπολέμηση της παράνομης εμπορίας άγριων ειδών, μεταξύ άλλων με νέους καταλόγους των ειδών που απειλούνται με εξαφάνιση 5. ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΖΕΙ ότι η καταπολέμηση της παράνομης εμπορίας άγριων ειδών με αποτελεσματικό τρόπο, απαιτεί μια ολοκληρωμένη, διατομεακή προσέγγιση σε όλα τα επίπεδα, καθώς και τη χρήση όλων των σχετικών ενωσιακών και εθνικών πολιτικών και μέσων, με παράλληλο σεβασμό των αρμοδιοτήτων της ΕΕ και των κρατών μελών και με βάση υφιστάμενες πρωτοβουλίες και προσπάθειες των κρατών μελών της ΕΕ 3, 6. ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΖΕΙ την ανάγκη να ενισχυθεί ο διάλογος και η συνεργασία με τις χώρες προέλευσης, κατανάλωσης και διέλευσης, καθώς και με τους σχετικούς διεθνείς οργανισμούς, με τη συμμετοχή, κατά περίπτωση, των τοπικών αρχών στις χώρες προέλευσης καθώς και όλων των αρμόδιων μη κρατικών φορέων, συμπεριλαμβανομένων των τοπικών κοινοτήτων, των μη κυβερνητικών οργανώσεων και του επιχειρηματικού τομέα 3 Όπως η πρόσφατη διάσκεψη «Σώστε την άγρια ζωή» (Χάγη, 1-3 Μαρτίου 2016:http://www.savewildlife.nl/). 10512/16 ΓΒ/νικ 3
7. ΥΠΟΔΕΧΕΤΑΙ ΜΕ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ την ανακοίνωση της Επιτροπής της 26ης Φεβρουαρίου 2016 σχετικά με σχέδιο δράσης της ΕΕ για την καταπολέμηση της παράνομης εμπορίας άγριων ειδών 4, ως ένα σημαντικό μέσο με συγκεκριμένες προτάσεις για την αύξηση της ευαισθητοποίησης και την επιτάχυνση των δράσεων σε όλα τα επίπεδα, σημειώνοντας συγχρόνως ότι αυτό δεν θίγει την αρμοδιότητα του Συμβουλίου να ασκεί την πολιτική και νομοθετική του λειτουργία σύμφωνα με τις Συνθήκες, και με την επιφύλαξη της αρμοδιότητας των κρατών μελών για θέματα που καλύπτονται από το σχέδιο 8. ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΕΙ τους τρεις τομείς προτεραιότητας του σχεδίου δράσης, ήτοι: την πρόληψη της παράνομης εμπορίας άγριων ειδών και την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων της, την αποτελεσματικότερη εφαρμογή και επιβολή των υφιστάμενων κανόνων και την καταπολέμηση των οργανωμένων εγκλημάτων σε σχέση με τα άγρια είδη, και την ενίσχυση της παγκόσμιας συνεργασίας των χωρών προέλευσης, κατανάλωσης και διαμετακόμισης για την καταπολέμηση της παράνομης εμπορίας άγριων ειδών 9. ΕΚΦΡΑΖΕΙ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ για το ευρύ φάσμα των στόχων του σχεδίου δράσης, το οποίο αφορά όχι μόνον προϊόντα άγριων ειδών αλλά και ζωντανά είδη 10. ΚΑΛΕΙ όλους τους αρμόδιους φορείς που προσδιορίζονται στο σχέδιο δράσης (την Επιτροπή, την Ύπατη Εκπρόσωπο, τα κράτη μέλη, την Ευρωπόλ και την Eurojust), εντός του πλαισίου των αντίστοιχων αρμοδιοτήτων τους, να υλοποιήσουν τις προβλεπόμενες δράσεις, σύμφωνα με το προβλεπόμενο χρονοδιάγραμμα και με συντονισμένο και συμπληρωματικό τρόπο 11. ΚΑΛΕΙ όλους τους αρμόδιους φορείς να χρησιμοποιήσουν υφιστάμενες δομές και πόρους και να βελτιώσουν την αποτελεσματικότητά τους για την εφαρμογή του σχεδίου δράσης και ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΖΕΙ την ανάγκη να εξασφαλιστεί αποτελεσματική, βασιζόμενη σε ανάλυση του κινδύνου και αναλογική παρακολούθηση της συμμόρφωσης και επιβολή της νομοθεσίας στις ίδιες τις χώρες, προκειμένου να βελτιωθεί το ποσοστό ανίχνευσης παράνομων δραστηριοτήτων που σχετίζονται με άγρια είδη 12. ΠΑΡΟΤΡΥΝΕΙ όλους τους αρμόδιους φορείς να εξετάσουν επειγόντως τις ενέργειες του σχεδίου δράσης από τις οποίες αναμένεται να προκύψουν απτά αποτελέσματα μέχρι το τέλος του 2016 4 Έγγρ. 6570/16 - COM(2016) 87 τελικό + ADD 1 - SWD(2016) 38 τελικό. 10512/16 ΓΒ/νικ 4
13. ΚΑΛΕΙ την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν ενεργά την έγκριση από την 17η Διάσκεψη των Συμβαλλομένων Μερών (COP 17) της Σύμβασης για το Διεθνές Εμπόριο των Απειλούμενων με Εξάλειψη Αγρίων Ειδών Πανίδας και Χλωρίδας (CITES) διεθνών κριτηρίων για το βιώσιμο και νόμιμο εμπόριο κυνηγετικών τροπαίων ειδών καταχωρισμένων στον κατάλογο της CITES και ΠΑΡΟΤΡΥΝΕΙ τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι οι εισαγωγές των εν λόγω τροπαίων έχει νόμιμη και βιώσιμη προέλευση σύμφωνα με τη σχετική νομοθεσία της ΕΕ 5, λαμβάνοντας υπόψη τη γνώμη της Ομάδας Επιστημονικής Εξέτασης 14. ΠΑΡΟΤΡΥΝΕΙ ιδίως τα κράτη μέλη να μην εκδίδουν έγγραφα εξαγωγής ή επανεξαγωγής για ακατέργαστο ελεφαντόδοντο που βρισκόταν σε κυκλοφορία πριν από τη σύναψη της σύμβασης CITES με βάση τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ 6 και να εξετάσει περαιτέρω μέτρα για να τεθεί τέλος στις εμπορικές συναλλαγές ελεφαντοστού από ελέφαντες 15. ΤΟΝΙΖΕΙ τη σημασία μιας καλά ρυθμισμένης, υπεύθυνης και βιώσιμης διαχείρισης της άγριας χλωρίδας και πανίδας ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ ότι η βιώσιμη χρήση, συμπεριλαμβανομένου του νόμιμου εμπορίου, προϊόντων ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας μπορεί να είναι επωφελής για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και ΤΟΝΙΖΕΙ την ανάγκη να διασφαλιστεί ότι οι τοπικές κοινότητες στις χώρες προέλευσης συμμετέχουν και επωφελούνται από τη διατήρηση της άγριας χλωρίδας και πανίδας και να υποστηριχθεί η ανάπτυξη βιώσιμων και εναλλακτικών τρόπων διαβίωσης για τις κοινότητες που ζουν εντός και πλησίον των οικοτόπων άγριας πανίδας και χλωρίδας 16. ΚΑΛΕΙ τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να βελτιώσουν τη συνεργασία, τον συντονισμό, την επικοινωνία και την ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ της υπηρεσιών εφαρμογής και επιβολής του νόμου, καθώς και με οργανισμούς τρίτων χωρών και άλλα δίκτυα επιβολής της νομοθεσίας για την άγρια πανίδα και χλωρίδα, μεταξύ άλλων μέσω της προώθησης των υφιστάμενων εργαλείων όπως οι βάσεις δεδομένων EU-TWIX και EPIX 17. Τονίζει τον καίριο ρόλο των τελωνειακών ελέγχων και των τελωνειακών αρχών στην καταπολέμηση της παράνομης εμπορίας άγριων ειδών 5 6 Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 338/97 του Συμβουλίου, της 9ης Δεκεμβρίου 1996, για την προστασία των ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας με τον έλεγχο του εμπορίου τους. Σχετ.: Σχέδιο δράσης, ενέργεια 2. 10512/16 ΓΒ/νικ 5
18. ΕΠΑΝΑΛΑΜΒΑΝΕΙ ότι όλοι οι φορείς που εμπλέκονται στη καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος πρέπει να διαθέτουν περιθώριο ελιγμών για να αντιμετωπίζουν απρόσμενες ή καινοφανείς απειλές για την εσωτερική ασφάλεια στην ΕΕ, ιδίως σε σχέση με εγκλήματα κατά του περιβάλλοντος και απάτες στον τομέα της ενέργειας 7 και προκειμένου να γίνει καλύτερα αντιληπτό το μέγεθος αυτών των απειλών, ΚΑΛΕΙ την Ευρωπόλ να λάβει υπόψη της τις απειλές που σχετίζονται με εγκλήματα κατά της άγριας πανίδας και χλωρίδας κατά την επόμενη αξιολόγηση της απειλής όσον αφορά το σοβαρό και οργανωμένο έγκλημα (SOCTA) και ΚΑΛΕΙ τα κράτη μέλη να παράσχουν στην Ευρωπόλ πληροφορίες σχετικά με την εγκληματικότητα εις βάρος άγριων ειδών, μεταξύ άλλων μέσω ερωτηματολογίου της SOCTA 19. ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΖΕΙ την ανάγκη να βελτιωθεί η ενημέρωση και η εκπαίδευση σχετικά με την προστασία των ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας, καθώς και σχετικά με τις επιπτώσεις που έχει το παράνομο εμπόριο στα άγρια είδη, καθώς επίσης και να αναβαθμισθεί η κατάρτιση σε όλη την αλυσίδα επιβολής του νόμου στις χώρες προέλευσης, κατανάλωσης και διέλευσης 20. ΚΑΛΕΙ όλους τους φορείς που έχουν σχέση με το σχέδιο δράσης να διερευνήσουν το αυξανόμενο παράνομο εμπόριο άγριων ειδών και προϊόντων μέσω του διαδικτύου, μεταξύ άλλων και μέσω του «σκοτεινού διαδικτύου», με στόχο την εκπόνηση κατευθυντήριων γραμμών σχετικά με το πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα αυτό σε επίπεδο ΕΕ 21. ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΝΕΙ την πρόθεσή του να συνεχίσει να συμμετέχει ενεργά στη διαδικασία εφαρμογής θεσπίζοντας τις αναγκαίες θέσεις και αποφάσεις στους σχετικούς τομείς πολιτικής, διευκολύνοντας τη συνεργασία μεταξύ των διαφόρων φορέων τόσο σε επίπεδο ΕΕ όσο και με τις χώρες προέλευσης, κατανάλωσης και διέλευσης, και διασφαλίζοντας τη συνοχή των πολιτικών 22. ΚΑΛΕΙ την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν την τακτική παρακολούθηση της εφαρμογής του σχεδίου δράσης και ΚΑΛΕΙ την Επιτροπή να ενημερώνει το Συμβούλιο για τη συντελεσθείσα πρόοδο και να καταρτίσει, έως τις 31 Ιουλίου 2018, ενδιάμεση έκθεση αξιολόγησης της προόδου, και, το 2020, να προβεί σε αξιολόγηση του σχεδίου δράσης προκειμένου να διαπιστωθεί κατά πόσον απαιτούνται περαιτέρω μέτρα. 7 Προτεραιότητες της ΕΕ για την καταπολέμηση του σοβαρού και οργανωμένου εγκλήματος για την περίοδο 2014-2017 (έγγρ. 12095/13). 10512/16 ΓΒ/νικ 6