3DR News Ανάλυση Θεμάτων Μηχανικού

Τεύχος 3: Σεπτέμβριος 2012 3DR News Ανάλυση Θεμάτων Μηχανικού Υπεύθυνοι Έκδοσης: Βαδαλούκας Γεώργιος, Πολιτικός Μηχανικός, Αντιπρόεδρος ΕΤΑΜ Παπαχρηστίδης Αριστείδης, Δρ. Πολιτικός Μηχανικός Επικοινωνία: news@3dr.eu

3DR News Σεπτέμβριος 2012 Εισαγωγή Στο παρόν τεύχος αρχικά εξετάζεται η αντιμετώπιση κτιρίων Φερουσας Τοιποιίας σύμφωνα με τον ΚΑΝονισμό ΕΠΕμβάσεων. Επόμενο θέμα που παρουσιάζεται είναι ο ορισμός της σεισμικής δράσης κατά ΚΑΝΕΠΕ και ΕΚ8. Συνεχίζοντας την ανάλυσης θεμάτων του ΚΑΝΕΠΕ εξετάζεται η επίδραση του κόστους των επί τόπου ελέγχων στο συνολικό κόστος επέμβασης, μέσω ΣΑΔ. Εξίσου επίκαιρο είναι και το θέμα του κ. Σωτήρη Γιόκα αναφορικά με τις αλλαγές στον Κανονισμο Ενεργειακής Απόδοσης Κτηρίων. Από τα νέα της ανάπτυξης του λογισμικού μας, ξεχωρίζει η πλήρης ενσωμάτωση του ΚΑΝΕΠΕ στα 3DR.STRAD και 3DR.PESSOS, οι βελτιώσεις στο 3DR.STEEL, η υποστήριξη του νέου ΚΕΝΑΚ,νέο προϊόν 3DR.ALUMINUM και νέες εκδόσεις των GT.STRUDL, GEO5, PV.Estimation και progecad. Το σύνολο των βελτιώσων σε όλα τα προγράμματά μας παρουσιάζονται στο τέλος του τεύχους. Τέλος, υπάρχει παρουσίαση των επόμενων σεμιναρίων που διοργανώνουμε. Το νέο 3DR.STEEL. Περιεχόμενα Τεύχους: Φέρουσα τοιχοποιία και ΚΑΝΕΠΕ Ορισμός Σεισμικής δράσης ΚΑΝΕΠΕ και ΕΚ8 Mέρος-3 Επίδραση κόστους επί τόπου ελέγχων στο συνολικό κόστος επέμβασης, μέσω ΣΑΔ Ενεργειακά: ΚΕΝΑΚ Οι αλλαγές στον Κανονισμό ΕΝεργειακής Απόδοσης Κτηρίωv (του Σ. Γιόκα) Επιστημονικές Δραστηριότητες Εγγραφή: Εάν επιθυμείτε να λαμβάνετε τα 3DR News ηλεκτρονικά, παρακαλούμε εγγραφείτε στην Περιοχή Μελών της 3DR (www.3dr.eu). Εάν επιθυμείτε να δημοσιεύσετε κάποιο άρθρο σας μπορείτε να το στείλετε στο news@3dr.eu Νέα από την ανάπτυξη: Πλήρης ενσωμάτωση του ΚΑΝΕΠΕ στα 3DR.STRAD και 3DR.PESSOS βελτιώσεις στο 3DR.STEEL, υποστήριξη του νέου ΚΕΝΑΚ, νέο προϊόν 3DR.ALUMINUM και νέες εκδόσεις των GT.STRUDL, GEO5, PV.Estimation και progecad Σειρά σεμιναρίων και Workshops

Φέρουσα τοιχοποιία και ΚΑΝΕΠΕ Βήματα εφαρμογής στο 3DR.PESSOS Στον ΚΑΝονισμό ΕΠΕμβάσεων αναφέρεται ότι «Ο παρών Κανονισμός περιέχει διατάξεις υποχρεωτικής εφαρμογής, οι οποίες καθορίζουν α. Τα κριτήρια αποτίμησης της φέρουσας ικανότητας υφισταμένου δομήματος β. Τις ελάχιστες υποχρεωτικές απαιτήσεις φέρουσας ικανότητας ανασχεδιασμένων δομημάτων ή μελών τους....» Η παραπάνω διατύπωση του Κεφαλαίου 2 καθώς και τα ερμηνευτικά του σχόλια οδηγούν στο συμπέρασμα ότι μέχρι έκδοσης ειδικού κανονισμού για τις τοιχοποιίες (ετοιμάζεται στα πλαίσια του ΟΑΣΠ) ισχύουν οι γενικές αρχές του ΚΑΝΕΠΕ και για κτίρια από φέρουσα τοιχοποιία. Τα γενικά κεφάλαια του ΚΑΝΕΠΕ είναι τα κεφάλαια 1-5 ενώ τα υπόλοιπα εξειδικεύονται στο σκυρόδεμα. Στο προοίμιο του ΚΑΝΕΠΕ αναφέρεται ότι «. ενώ το παρόν εναρμονισμένο τελικό Κείμενο (5ο) προέκυψε μετά από τις αναγκαίες παρεμβάσεις προκειμένου να εναρμονισθεί το (4ο) Κείμενο με το σύστημα των Ευρωκωδίκων» Εύλογα λοιπόν γίνεται η υπόθεση ότι τα τμήματα του ΚΑΝΕΠΕ που δεν καλύπτονται από τον ίδιο θα καλυφθούν από τα αντίστοιχα τμήματα των ευρωκωδίκων, εφόσον υπάρχουν τέτοια. Το παράρτημα Γ του Ευρωκώδικα 8 μέρος 3 (που αναφέρεται στην αποτίμηση φέρουσας ικανότητας κτιρίων από τοιχοποιία) καλύπτει του ελέγχους ασφαλείας μέσω των αντίστοιχων ανισώσεων. Κατά την άποψή μας, θα πρέπει να καθοριστεί η Στάθμη Αξιοπιστίας Δεδομένων (επίπεδο γνώσης) σύμφωνα με τον ΚΑΝΕΠΕ «Οι εργασίες αποτύπωσης περιλαμβάνουν κατ ελάχιστο αποκαλύψεις της τοιχοποιίας σε δύο θέσεις σε κάθε όροφο, διαστάσεων περίπου 0,7x0,7m. Κατά την αποτύπωση λαμβάνονται πληροφορίες που αφορούν: i. Το σύστημα και την ποιότητα δόμησης, ii. Το πάχος του τοίχου iii. Το είδος και την ποιότητα των υλικών δόμησης (τούβλα και κονίαμα) Ορισμός φορτίων κατά EC8 iv. Το πάχος των αρμών και τον βαθμό πλήρωσης με κονίαμα, τόσο για τους οριζόντιους όσο και για τους κατακόρυφους αρμούς v. Τη σφήνωση της τοιχοποιίας στην περίμετρο vi. Τα διαζώματα (κάθε είδους). β. Για τον προσδιορισμό της συμπεριφοράς των τοιχοποιιών ενδιαφέρουν κυρίως η θλιπτική αντοχή, η διατμητική αντοχή και τα αντίστοιχα μέτρα ελαστικότητας. Όταν δεν διατίθενται ακριβέστερα στοιχεία, τα ως άνω χαρακτηριστικά μπορούν να προσδιοριστούν έμμεσα από ημιεμπειρικές σχέσεις, με βάση τα επιμέρους χαρακτηριστικά όπως την αντοχή των λιθοσωμάτων, την αντοχή του κονιάματος, το πάχος των αρμών, το πάχος και την αντοχή του επιχρίσματος κ.λ.π., σύμφωνα με όσα αναφέρονται στην 7.4. Στην περίπτωση αυτή η Σ.Α.Δ. για τα μηχανικά χαρακτηριστικά της τοιχοποιίας θεωρείται «ικανοποιητική», ενώ απλώς «ανεκτή» Σ.Α.Δ. δεν επιτρέπεται. γ. Στις περιπτώσεις όπου τα μηχανικά χαρακτηριστικά της τοιχοποιίας προκύπτουν από διερεύνηση και επιτόπου ή/και εργαστηριακές δοκιμές επαρκούς αριθμού δοκιμίων, η Σ.Α.Δ. μπορεί να θεωρείται «υψηλή». Oι συνδυασμοί φόρτισης η ανάλυση κλπ θα πρέπει να γίνουν σύμφωνα με το Κεφάλαιο 1-5 του ΚΑΝΕΠΕ ενώ οι έλεγχοι ασφάλειας σύμφωνα με το Παράρτημα Γ του ευρωκώδικα 8 μέρος 3. Έτσι στο πρόγραμμα PESSOS στην περίπτωση που ο μελετητής δηλώσει ότι ισχύων κανονισμός είναι ο Ευρωκώδικας έχει μία επιπλέον επιλογή «EC8-3/ΚΑΝΕΠΕ». Οι τιμές που προβλέπονται στο Παράρτημα Γ δίδονται στο αρχείο υλικών και συγκεκριμένα στη θέση f k ή f d δίδεται η τιμή f m /CF m όπου CF m είναι ο συντελεστής εμπιστοσύνης ανάλογα με την ΣΑΔ ενώ το f vm0 στην θέση f vk ή f vmo Για αποτίμηση κτιρίου από φέρουσα τοιχοποιία με ΚΑΝΕΠΕ θα έπρεπε κατά την γνώμη μας να ακολουθηθούν τα εξής βήματα: 1. Συλλογή στοιχείων σύμφωνα με 2.1.4 ΚΑΝΕΠΕ 2. Να λάβει υπόψη τις παρατηρήσεις 2.1.4.2.α ΚΑΝΕΠΕ 3. Να ζητήσει από τον ιδιοκτήτη ορισμό στάθμης επιτελεστικότητας σύμφωνα με πίνακα 2.1 ΚΑΝΕΠΕ 4. Αποτύπωση τοιχοποιών σύμφωνα με 3.2 ΚΑΝΕΠΕ 5. Μηχανικά χαρακτηριστικά σύμφωνα με 3.5.3 ΚΑΝΕΠΕ 6. Καθορισμός ΣΑΔ υλικών σύμφωνα με 3.7.3 ΚΑΝΕΠΕ και πίνακα 3.2 ΕΚ8 Μέρος 3 7. Καθορισμός ΣΑΔ Γεωμετρικών δεδομένων σύμφωνα με πίνακα 3.2 ΚΑΝΕΠΕ 8. Καθορισμός βασικών δράσεων σύμφωνα με 4.4.1.1 ΚΑΝΕΠΕ 9. Καθορισμός τυχηματικών δράσεων σύμφωνα με 4.4.1.2 ΚΑΝΕΠΕ 10. Καθορισμός συνδυασμών σύμφωνα με 4.4.2 ΚΑΝΕΠΕ 11. Καθορισμός μεθόδου ανάλυσης σύμφωνα με 5.1.1 ΚΑΝΕΠΕ λαμβάνοντας υπόψη και την 4.4 του ΕΚ8 Μέρος 3

Φέρουσα τοιχοποιία και ΚΑΝΕΠΕ (συνέχεια) 12. Περίπτωση μη ελαστικής ανάλυσης καθορισμός στοχευόμενης μετατόπισης σύμφωνα με 5.7 ΚΑΝΕΠΕ 13. Ανάλυση 14. Έλεγχοι σύμφωνα με Γ.4 του ΕΚ8 μέρος 3 για συνδυασμούς δράσεων που περιλαμβάνουν τυχηματικές δράσεις 15. Έλεγχος σύμφωνα με 3.6.1 3.6.3 και του ΕΚ6 16. Εκτυπώσεις τευχών σύμφωνα με Κεφάλαιο 10 ΚΑΝΕΠΕ Παράδειγμα Μελέτης στο 3DR.PESSOS Σε Πιλοτικό Πρόγραμμα του ΤΕΕ τμήματος Κέρκυρας για τον Προσεισμικό Έλεγχο των Παλαιών κτιρίων, ελέγχθκε η επάρκεια 6όροφου κτιρίου από Φέρουσα Τοιχοποιία (Επίλυση κτιρίου με τα προγράμματα 3DR.PESSOS/FEA και GT.STRUDL). H ανάλυση έγινε με την μέθοδο των πεπερασμένων στοιχείων, επιλύοντας το συνολικό φορέα στο χώρο. Ο έλεγχος έγινε με ΕΑΚ και Ευρωκώδικα 6 όπως και με βάση τις γενικές αρχές του ΚΑΝΕΠΕ (Κεφ 1-5) σε συνδυασμό με τον Ευρωκώδικα 8 Μέρος 3 Παράρτημα Γ. Στα πλαίσια αυξημένων απαιτήσεων της συγκεκριμένης μελέτης τοροποποιήθηκε και το πρόγραμμα 3DR.PESSOS ώστε να εκτυπώνει για κάθε συνδυασμό φόρτισης και για κάθε εντατικό μέγεθος τους συντελεστές ανεπάρκειας.

Επίδραση κόστους επί τόπου ελέγχων στο συνολικό κόστος επέμβασης, μέσω ΣΑΔ Στο παρόν άρθρο γίνεται αποτίμηση της επίδρασης του κόστους των επί τόπου ελέγχων στο συνολικό κόστος μίας επέμβασης, λαμβάνοντας υπόψη τη Στάθμη Αξιοπιστίας Δεδομένων. Όπως είναι γνωστό ο ΚΑΝΕΠΕ απαιτεί μια σειρά μετρήσεων (αποτυπώσεων, επί τόπου, εργαστηριακών) για να ορισθεί η Στάθμη Αξιοπιστίας Δεδομένων (ΣΑΔ). Συγκεκριμένα για το σκυρόδεμα αναφέρει ότι «Για την αποτίμηση και τον ανασχεδιασμό υφιστάμενης κατασκευής, θα χρησιμοποιείται η επιτόπου αντοχή σκυροδέματος σε κάθε κρίσιμη περιοχή κάθε δομικού στοιχείου. Τέτοιες κρίσιμες περιοχές είναι τα δύο άκρα των ραβδόμορφων στοιχείων (υποστυλωμάτων ή δοκών), καθώς και η περιοχή αμέσως πάνω απ την πάκτωση του τοιχώματος. Στην περίπτωση κοντών υποστυλωμάτων, ως κρίσιμη περιοχή νοείται ολόκληρο το ύψος του υποστυλώματος». Για το αριθμό των απαιτούμενων στοιχείων ο ΚΑΝΕΠΕ αναφέρει «Για να μπορεί η ΣΑΔ, για την αντοχή του σκυροδέματος, να θεωρείται «υψηλή» πρέπει οι θέσεις εφαρμογής των εμμέσων μεθόδων να καλύπτουν σε κάθε όροφο επαρκές ποσοστό για κάθε είδος δομικού στοιχείου και ειδικότερα: Το 45% των κατακόρυφων στοιχείων Το 25% των οριζοντίων στοιχείων (δοκοί ή πλάκες). Για να μπορεί η Σ.Α.Δ. να θεωρείται «ικανοποιητική», αρκεί οι θέσεις εφαρμογής των εμμέσων μεθόδων να καλύπτουν ένα μικρότερο αλλά επαρκές ποσοστό για κάθε είδος δομικού στοιχείου και ειδικότερα: Το 30% των κατακορύφων στοιχείων Το 15% των οριζοντίων στοιχείων (δοκοί ή πλάκες). Στην περίπτωση που τα αποτελέσματα των μετρήσεων παρουσιάζουν ικανοποιητική σύγκλιση (τυπική απόκλιση S 0.20 X ), τότε η Σ.Α.Δ. μπορεί να θεωρείται «υψηλή». Με εφαρμογή της μεθόδου στο μισό των παραπάνω ποσοστών η Σ.Α.Δ. μπορεί να θεωρείται «ανεκτή», εκτός αν τα αποτελέσματα των μετρήσεων παρουσιάζουν ικανοποιητική σύγκλιση, οπότε η Σ.Α.Δ. μπορεί να θεωρείται «ικανοποιητική». Ακολούθως συγκρίνεται το κόστος επέμβασης για κάθε μία από τις παραπάνω ΣΑΔ. Έστω κτίριο στην Αθήνα Α m 2 του 1960 με υλικά Β160 STI σε έδαφος Α. Ο αριθμός υποστυλωμάτων θα είναι περίπου Α/9 (θεωρώντας κάνναβο 3m x 3m). Μέση τιμή φορτίου από μόνιμα 10kN/m 2 και κινητά 2kN/m 2 (τιμές προδιαστασιολόγησης). Αντισεισμικός συντελεστής 0.04 Κατακόρυφα φορτία 12 kn/m 2 x Α m 2 = 12 x Α kn. Οριζόντια Φορτία 0.04 x 12 kn/m 2 x Α m 2 = 0.48 kn/m 2 x Α m 2 = 0.48 x A kn. Επιτρεπόμενη τάση σκυροδέματος 7MPa. Κόστος για ΣΑΔ Ανεκτή : Με εκτιμώμενο κόστος μέτρησης 30 Ευρώ ανά υποστύλωμα + 450 Ευρώ για τις πυρηνοληψίες κλπ προκύπτει κόστος 15% x Α/9 x 30 Ευρώ + 450 Ευρώ. Φορτία Μόνιμα + κινητά = 1.5 x 10 kn/m 2 + 1.5 x 2 kn/m 2 = 18 kn/m 2 ή 18 x Α kn Οριζόντια: Εφόσον η ΣΑΔ είναι ανεκτή μπορεί να εφαρμοστεί μόνο ελαστική ανάλυση. Με q= 1.7 (Πίνακας Σ4.1, ΚΑΝΕΠΕ) S d = 0.16g x 2.5 / 1.7 = 0.23g. Οπότε οριζόντιο φορτίο : 0.23 x (1.2 x 10 kn/m 2 + 0.3 x 2 kn/m 2 ) x A m 2 = 2.8 x A kn. Σκυρόδεμα. Έστω μέση τιμή κυλίνδρου 17 ΜPa με απόκλιση 4 ΜPa (>0.2 x 17) Χαρακτηριστικ κη τιμή 17 ΜPa 1 x 4 ΜPa = 13 ΜPa. Συντελεστής ασφάλειας για ανεκτή στάθμη αξιοπιστίας 1.65 άρα f cd =13/1.65= 7.8 MPa. Κόστος για ΣΑΔ Ικανοποιητική : Με το ίδιο εκτιμώμενο κόστος μέτρησης προκύπτει κόστος 30% x Α/9 x 30 Ευρώ + 450 Ευρώ. Φορτία Μόνιμα + κινητά = 1.35 x 10 kn/m 2 + 1.35 x 2 kn/m 2 = 16.5 kn/m 2 ή 16.5 x Α kn Οριζόντια: Εφόσον η ΣΑΔ είναι ανεκτή μπορεί να εφαρμοστεί ελαστική ανάλυση αλλά και μη γραμμική ανάλυση. Με q= 1.7 (Πίνακας Σ4.1, ΚΑΝΕΠΕ) S d = 0.16g x 2.5 / 1.7 = 0.23g. Οπότε οριζόντιο φορτίο : 0.23 x (1.1 x 10 kn/m 2 + 0.3 x 2 kn/m 2 ) x A m 2 = 2.6 x A kn.

Επίδραση κόστους επί τόπου ελέγχων στο συνολικό κόστος επέμβασης, μέσω ΣΑΔ (συνέχεια) Σκυρόδεμα. Έστω μέση τιμή κυλίνδρου 17 ΜPa με απόκλιση 4 ΜPa (>0.2 x 17) Χαρακτηριστικ κη τιμή 17 ΜPa 1 x 4 ΜPa = 13 ΜPa. Συντελεστής ασφάλειας για ανεκτή στάθμη αξιοπιστίας 1.5 άρα f cd =13/1.5= 8.7 MPa. Κόστος για ΣΑΔ Υψηλή : Με το ίδιο εκτιμώμενο κόστος μέτρησης προκύπτει κόστος 45% x Α/9 x 30 Ευρώ + 450 Ευρώ. Φορτία Μόνιμα + κινητά = 1.2 x 10 kn/m 2 + 1.2 x 2 kn/m 2 = 15 kn/m 2 ή 15 x Α kn Οριζόντια: Εφόσον η ΣΑΔ είναι ανεκτή μπορεί να εφαρμοστεί ελαστική ανάλυση αλλά και μη γραμμική ανάλυση. Με q= 1.7 (Πίνακας Σ4.1, ΚΑΝΕΠΕ) S d = 0.16g x 2.5 / 1.7 = 0.23g. Οπότε οριζόντιο φορτίο : 0.23 x (1.0 x 10 kn/m 2 + 0.3 x 2 kn/m 2 ) x A m 2 = 2.4 x A kn. Σκυρόδεμα. Έστω μέση τιμή κυλίνδρου 17 ΜPa με απόκλιση 4 ΜPa (>0.2 x 17) Χαρακτηριστικ κη τιμή 17 ΜPa 1 x 4 ΜPa = 13 ΜPa. Συντελεστής ασφάλειας για ανεκτή στάθμη αξιοπιστίας 1.35 άρα f cd =13/1.35= 10.3 MPa. Για Επιτελεστικότητα (Α-Β-Γ)2 οι οριζόντιες δυνάμεις μειώνονται στο 60%. Εφαρμόζοντας τους παραπάνω τύπους για Α=300 m 2 θα έχουμε συγκεντρωτικά: Στάθμη Αξιοπιστίας Δεδομένων 1960 Ανεκτή Ικανοποιητική Υψηλή Κόστος σε Ευρώ 600 750 900 Τάση σκυροδέματος Χαρακτηριστική Τιμή σbεπ.=7 ΜPa 7.8 ΜPa 8.7 ΜPa 10.8 ΜPa Κατακόρυφα Φορτία 3 600 kn 5 500 kn 4 950 kn 4 500 kn Οριζόντια φορτία Επιτελεστικότητα (Α-Β-Γ)1 Οριζόντια φορτία Επιτελεστικότητα (Α-Β-Γ)2 144 kn 840 kn 780 kn 720 kn 144 kn 504 kn 468 kn 432 kn Από τον παραπάνω πίνακα μπορεί κάποιος συνάδελφος να εκτιμήσει το κόστος της «επιδιωκόμενης» επάρκειας, τόσο σε επίπεδο τάσεων όσο και σε επίπεδο δυνάμεων. Ορισμός Σεισμικής δράσης ΚΑΝΕΠΕ και ΕΚ8 Mέρος 3 Ο ΚΑΝΕΠΕ προβλέπει 2 επίπεδα σεισμικής δράσης. Για την ζώνη Ι (το μεγαλύτερο τμήμα της Αττικής) το a g =0.16 για πιθανότητα υπέρβασης 10% στα 50 χρόνια που είναι η διάρκεια ζωής του δομήματος. Η πιθανότητα αυτή αντιστοιχεί σε περίοδο επαναφοράς T m =475 χρόνια από τη σχέση P =1-e-t/T m. Υπενθυμίζεται ότι η σχέση επιτάχυνσης και T m για την ζώνη Ι είναι log(γ m )=0.277 x log(t m ) + 1.579 (Βασίλης Παπαζάχος Κατερίνα Παπαζάχου Οι Σεισμοί της Ελλάδας, εκδόσεις ΖΗΤΗ). Για την συγκεκριμένη περίοδο T m =475 χρόνια γ m =200cm/sec 2. Έχει υιοθετηθεί το 80% της τιμής αυτής ήτοι 0.16g. Με πιθανότητα υπέρβασης 50% (P=0.5) και t=50 χρόνια T m =72 χρόνια. Θέτοντας την τιμή αυτή στην παραπάνω εξίσωση προκύπτει γ m =124cm/sec 2 Το 80% της τιμής αυτής είναι 0.095g. Αυτή η τιμή είναι η ελάχιστη κατά τον ΚΑΝΕΠΕ που μπορεί να ορίσει ο ιδιοκτήτης για ζώνη Ι. O EK8 μέρος 3, δυστυχώς, δεν ορίζει ελάχιστο όριο για την περίοδο επαναφοράς. Γνώμη μας είναι ότι η αναφορά στο Εθνικό Προσάρτημα στο κεφάλαιο 4 σαν συμπληρωματική διάταξη, που αναφέρει ότι συμπληρωματικά με τον ΕΚ8 Μέρος 3 ισχύει ο ΚΑΝΕΠΕ δεν λύνει το πρόβλημα. Έτσι αν π.χ. ο ιδιοκτήτης ζητήσει αποτίμηση για μία περίοδο επαναφοράς 20 χρόνια αυτό θα έδινε a g =0.06g. Στο πρόγραμμα μπορεί να δοθεί οποιαδήποτε τιμή a g αλλά και να γίνει υπολογισμός της ακόμα και με ορισμό της έντασης σεισμού και της απόστασης από το επίκεντρο βάσει των σχέσεων που αναφέρονται στο προαναφερόμενο βιβλίο.

Οι αλλαγές στον Κανονισμό ΕΝεργειακής Απόδοσης Κτηρίωv Μετά από τη διετή εφαρμογή του Κ.Εν.Α.Κ., όπως είναι γνωστό είχαν προκύψει και καταγραφεί αρκετά ερωτήματα και παρατηρήσεις, τόσο σε ότι αφορά τη διαδικασία ενεργειακών επιθεωρήσεων, όσο και την εκπόνηση μελετών ενεργειακής απόδοσης. Προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα θέματα που προέκυψαν, καθώς και όσα αναφέρονταν στις διευκρινιστικές εγκυκλίους του Υ.Π.Ε.Κ.Α., το ΤΕΕ υπέβαλε σχετικά κείμενα, ανά τεχνική οδηγία, με τις απαραίτητες τροποποιήσεις στην αρμόδια υπηρεσία Ε.Υ.Επ.Εν. Αφού εγκρίθηκαν από τον Υπουργό Υ.Π.Ε.Κ.Α. με το ΦΕΚ 1413-2012, ενσωματώθηκαν στη δεύτερη έκδοση των αντίστοιχων Τ.Ο.Τ.Ε.Ε 20701-1/2010, 20701-3/2010 και 20701-4/2010 και ισχύουν από τις 18 Μαΐου 2012. Με την ίδια απόφαση εγκρίθηκε και η νέα τεχνική οδηγία: ΤΟΤΕΕ 20701 5/2012 «Συμπαραγωγή Ηλεκτρισμού, Θερμότητας και Ψύξης: Εγκαταστάσεις σε Κτήρια». Οι αλλαγές είναι αρκετές και αφορούν κυρίως τις συνθήκες λειτουργίας ενός κτηρίου που λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό της ενεργειακής απόδοσής του. Οι συνθήκες αυτές δεν είναι οι πραγματικές αλλά αυτές που έχουν καθοριστεί σε εθνικό επίπεδο προκειμένου να προσδιορίζεται η ενεργειακή απόδοση ενός κτηρίου συγκεκριμένης χρήσης και καθορίστηκαν βάσει ευρωπαϊκών προτύπων. Η πρώτη αλλαγή αφορά στην απαίτηση ενός κτηρίου σε ζεστό νερό χρήσης. Ο υπολογισμός διαφοροποιήθηκε στις χρήσεις Κατοικίας, Ξενοδοχείων και Νοσοκομείων ενώ για κάποιες χρήσεις παύει να υφίσταται απαίτηση για ζεστό νερό χρήσης. Πιο αναλυτικά η απαίτηση μιας κατοικίας σε ζεστό νερό υπολογίζεται τώρα πια ανά υπνοδωμάτιο, στα Νοσοκομεία και τα Ξενοδοχεία ανά κλίνη ενώ στις υπόλοιπες χρήσεις ανά τετραγωνικό μέτρο επιφάνειας. Θα πρέπει να διευκρινιστεί σε αυτό το σημείο ότι με τον όρο υπνοδωμάτιο λογίζονται όλοι οι χώροι που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως υπνοδωμάτια, χωρίς λειτουργικά προβλήματα, ανεξαρτήτως της υφιστάμενης χρήση τους (βλ. Παρακάτω εικόνα). Οι επόμενες αλλαγές αφορούν τις απαιτήσεις αερισμού, υγρασίας, στάθμης φωτισμού στα κτήρια. Ωστόσο υπάρχουν και αλλαγές στα πρότυπα υπολογισμού της εκλυόμενης θερμότητας των χρηστών ενός κτηρίου αλλά της θερμικής ισχύος των ηλεκτρικών συσκευών. Οι αλλαγές αυτές αφορούν κυρίως αλλαγές στους συντελεστές υπολογισμού και δεν διαφοροποιούν τον υπολογισμό αυτό καθαυτό αλλά τα αποτελέσματά του. Σημαντική μπορεί να χαρακτηριστεί η αλλαγή ως προς την εισαγωγή επιφανειών προς μη θερμαινόμενους χώρους κατά τις ενεργειακές επιθεωρήσεις. Σύμφωνα με τη δεύτερη έκδοση της ΤΟΤΕΕ 20701-1 για τμήματα κτηρίου και μόνο (π.χ. διαμερίσματα), τα οποία εφάπτονται με μη θερμαινόμενους χώρους (π.χ. κλιμακοστάσιο), για τους υπολογισμούς της ενεργειακής απόδοσης, θεωρείται κατά παραδοχή ότι εφάπτεται με τον εξωτερικό αέρα. Σ αυτή την περίπτωση, όλα τα δομικά στοιχεία του τμήματος κτηρίου που εφάπτονται με το μη θερμαινόμενο χώρο (τοιχοποιίες, ανοίγματα κ.ά.), περιγράφονται ως εφαπτόμενα με τον εξωτερικό αέρα αλλά με συντελεστή θερμοπερατότητας (U) μειωμένο κατά το ήμισυ του υπολογιζόμενου (δηλαδή πολλαπλασιαζόμενο επί μειωτικό συντελεστή b=0,5) και με πλήρη σκίαση (μηδενικό συντελεστή σκίασης) χειμώνα και καλοκαίρι.

Οι αλλαγές στον Κανονισμό ΕΝεργειακής Απόδοσης Κτηρίωv (συνέχεια) Ο υπολογισμός του συντελεστή θερμοπερατότητας U γίνεται βάσει της πραγματικής θέσης του δομικού στοιχείου, δηλαδή σε επαφή με μη θερμαινόμενο χώρο (βλ. Εικόνα Δεξιά). Ταυτόχρονα με τις αλλαγές στον κανονισμό που εφαρμόστηκαν με τις ενημερώσεις των τεχνικών οδηγιών το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος διέθεσε από τις 15 Μαϊου τη νέα έκδοση του λογισμικού ΤΕΕ ΚΕΝΑΚ η οποία ενσωματώνει τις αλλαγές αυτές και στους υπολογισμούς της ενεργειακής απόδοσης. Η νέα έκδοση 1.29 του λογισμικού είναι η μόνη αποδεκτή για την παραγωγή αρχείων xml και την υποβολή τους στο www.buildingcert.gr από τις 25 Μαΐου και μετά. Η 3DR παρακολουθώντας στενά τις εξελίξεις είχε κατάφερε να διαθέσει από τις 18 Μαΐου την νέα έκδοση 2012 του λογισμικού 3DR.KENAK. Η νέα έκδοση έχει ενσωματώσει όλες τις αλλαγές του κανονισμού και είναι πλήρως συμβατή με την έκδοση 1.29 του ΤΕΕ ΚΕΝΑΚ. Σημαντικό όμως είναι να τονιστεί ότι η νέα έκδοση έχει κρατήσει συμβατότητα με όλες τις προηγούμενες εκδόσεις ώστε ο χρήστης να μπορεί να αναπαράγει τα ίδια αποτελέσματα σε ήδη ολοκληρωμένες μελέτες ή επιθεωρήσεις. Πολύ σημαντική είναι επίσης η νέα δυνατότητα του λογισμικού να αναγνωρίζει αρχεία που δημιουργήθηκαν με το πρωτόκολλο IFC επιτρέποντας στον χρήστη να εισάγει ολόκληρα τρισδιάστατα κτήρια που έχουν δημιουργηθεί από αρχιτεκτονικά προγράμματα που υποστηρίζουν το πρωτόκολλο. Με αυτό τον τρόπο ο χρήστης δεν χρειάζεται να δημιουργήσει το κέλυφος από την αρχή παρά μόνο να εισάγει τις θερμικές ζώνες και να προχωρήσει στα αποτελέσματα μειώνοντας το χρόνο εργασίας στο μισό. Εδώ όμως τελειώνουν οι αλλαγές? Η απάντηση είναι όχι. Ο ισχύον Κανονισμός Ενεργειακής Απόδοσης Κτηρίων (ΚΕΝΑΚ) ενσωματώνει στην Ελληνική Νομοθεσία τις απαιτήσεις της οδηγίας 2002/91/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την ενεργειακή απόδοση των κτηρίων. Η οδηγία αυτή θεωρείται πλέον μετά από μια δεκαετία παρωχημένη οπότε στις 19 Μαΐου 2010 αναθεωρήθηκε με την οδηγία 2010/31/ΕΚ. Η νέα ευρωπαϊκή οδηγία (2010/31/ΕΚ) ουσιαστικά ορίζει τις απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης που θα πρέπει να πληρούν όλα τα νέα κτήρια από το 2020 και μετά. Σύμφωνα λοιπόν με αυτή όλα τα νέα κτήρια που θα κατασκευάζονται από τις 31 Δεκεμβρίου 2020 και μετά θα πρέπει να είναι σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας, ενώ για τα κτήρια που στεγάζουν δημόσιες αρχές η απαίτηση αυτή θα ισχύει από τις 31 Δεκεμβρίου 2018 και μετά. Η μεγάλη καθυστέρηση στην ενσωμάτωση της οδηγίας 91/2002 από την Ελληνική πλευρά φαίνεται ότι κινητοποίησε το Υπουργείο και αυτή τη φορά κινήθηκε με μεγαλύτερη ταχύτητα για την ένταξη της νέας οδηγίας. Από τις αρχές Σεπτεμβρίου λοιπόν και έως τις 14 Σεπτεμβρίου μηχανικοί και μη μπορούν να συμμετέχουν στη δημόσια διαβούλευση για το νέο κανονισμό στην ιστοσελίδα του ΥΠΕΚΑ. Περισσότερες πληροφορίες http://www.opengov.gr/minenv/?p=4452

Επιστημονικές Δραστηριότητες Επισκευές Κατασκευών 2012 Στο 18ο Φοιτητικό Συνέδριο Επισκευών και Κατασκευών (Πάτρα, 14-15 Φεβρουαρίου 2012) παρουσιάσθηκαν εργασίες στα πλαίσια του μαθήματος «Ενισχύσεις / Επισκευές Κατασκευών Ο/Σ», με Επιστημονικό Υπεύθυνο τον καθηγητή κ. Δρίτσο. Η 3DR στηρίζοντας για μία ακόμη χρονιά αυτή την προσπάθεια βράβευσε με χρηματικό έπαθλο δύο από τις έξι καλύτερες εργασίες του συνεδρίου. Συγκεκριμένα, οι εργασίες που βραβεύθηκαν ήταν οι: Συγκρούσεις Παρακείμενων Κατασκευών Λόγω Σεισμικής Αλληλεπίδρασης, από τους Δημήτρη Γεωργιάδη και Ελισάβετ Γιούνη, και Ενίσχυση Κατασκευών Οπλισμένου Σκυροδέματος Έναντι Εκρήξεων με Σύνθετα Υλικά, από την Λυδία Πανουτσοπούλου. Κύπρος: Σεμινάριο Εφαρμογής Ευρωκωδίκων Πολύ μεγάλη προσέλευση είχε το σεμινάριο με θέμα «Έξη μήνες Εφαρμογής των Ευρωκωδίκων Προβλήματα και Λύσεις» το οποίο διοργανώθηκε από την AuDeSy στη Λευκωσία στις 27 Ιουνίου. Τα θέματα που παρουσιάθηκαν ήταν: Διαμόρφωση φορέα Σεισμικός Συντελεστής Θεμελιώσεις Ικανοτικός Σχεδιασμός Αγκυρώσεις Τοίχοι πλήρωσης (πυλωτής κλπ) Αλλαγή χρήσης - Προσθήκες Έλεγχος Υφισταμένων & Ενισχύσεις κτιρίων Μέθοδος της στατικής μη-γραμμικής ανάλυσης (push over analysis). Επικείμενα Σεμινάρια «Τακτοποίηση Αυθαιρέτων - Αλλαγή Χρήσης - Τρωτότητα - ΚΑΝ.ΕΠΕ Διαμόρφωση φορέα», Πέμπτη 27 Σεπτεμβρίου 2012, 17:45μ.μ στη Θεσσαλονίκη, ΚΕντρο Διάδοσης Ερευνητικών Αποτελεσμάτων. ΑΠΘ, Παρασκευή 28 Σεπτεμβρίου 2012, 17:45μ.μ στην Καβάλα, Αίθουσα Εκδηλώσεων ΤΕΕ Ανατολικής Μακεδονίας, Βότση 2, με θέματα: (1) Κανονιστικές διατάξεις και απαιτούμενοι υπολογισμοί για την τακτοποίηση των αυθαιρέτων. (2) Κανονιστικές διατάξεις και απαιτούμενοι υπολογισμοί για την αλλαγή χρήσης. (3) Έλεγχος δομικής τρωτότητας. (4) ΚΑΝ.ΕΠΕ. Σύντομη παρουσίαση Ευθύνες, Απαιτούμενες ενέργειες, διαδικασίες υπολογισμού, έλεγχος επάρκειας, σύνταξη τεχνικών εκθέσεων. (5) Παραδείγματα. Δηλώσεις συμμετοχής - Πληροφορίες: Παναγιώτης Αντωνιάδης, panton@3dr.eu, τηλ 2310443353, 6974797475 ή info@3dr.eu, τηλ 211 7702197 «ΚΑΝΕΠΕ Μελέτη επάρκειας ενισχύσεις» ανά 15μερο στην Αθήνα, με θέμα την εφαρμογή του ΚΑΝ.ΕΠΕ. σε μελέτες ελέγχου επάρκειας, ενίσχυσης και αποκατάστασης, αναλύοντας πλήρως όλες τις παραμέτρους που αφορούν τις μελέτες αυτές. Δίνονται συγκεκριμένες κατευθύνσεις για τις αποφάσεις που πρέπει να πάρει ο μελετητής και το λογικό διάγραμμα μιάς τέτοιας μελέτης. Δηλώσεις συμμετοχής - Πληροφορίες: info@3dr.eu, τηλ 211 7702197 «Σεμινάριο 3DR.KENAK» ανά 15μερο στην Αθήνα, με θέμα την εφαρμογή του ΚΕΝΑΚ στην εκπόνηση ενεργειακής επιθεώρησης και μελετης ενεργειακής απόδοσης, Εισαγωγή στον ΚενΑΚ, Προσομοίωση στον υπολογιστή (Εισαγωγή δεδομένων), Κτήριο αναφοράς, Εξαγωγή αποτελεσμάτων, Βαθμονόμηση κτηρίου, Παραγωγή Εκτυπώσεων και Σχεδίων. Δηλώσεις συμμετοχής - Πληροφορίες: info@3dr.eu, τηλ 211 7702197 «Σεμινάριο Φωτοβολταϊκών PV Estimation» ανά 15μερο στην Αθήνα, με θεματολογία: Αυτοψία / Ελληνικές ανάγκες, Αυτόνομο Φ/Β σύστημα, Φωτιστικό δρόμου, Κατοικία, Αντλία, Διασυνδεδεμένο σύστημα, Κατοικία, Γήπεδο, Αναλυτική οικονομική αξιολόγηση υπολογισμού της απόσβεσης και των κερδών σε καθαρά παρούσα αξία. Δηλώσεις συμμετοχής - Πληροφορίες: info@3dr.eu, τηλ 211 7702197

Σύντομα νέα από την ανάπτυξη 3DR.ΚΑΝΕΠΕ-STREN στο 3DR.STRAD Κυκλοφόρησε η νέα εφαρμογή 3DR.ΚΑΝΕΠΕ-STREN, η οποία αναλαμβάνει τον έλεγχο επάρκειας και ενισχύσεων σε υφιστάμενες κατασκευές σύμφωνα με το τελευταίο ΦΕΚ Τεύχος 2ο, Αρ. Φύλλου 42, 20 Ιανουαρίου 2012, Αριθμ. Δ17α/04/5/ΦΝ 429.1, Έγκριση του Κανονισμού Επεμβάσεων (ΚΑΝ.ΕΠΕ.) σε κτίρια από οπλισμένο σκυρόδεμα. Η εφαρμογή διατίθεται δωρεάν σε όλους τους κατόχους προηγούμενων εκδόσεων του STREN που είναι συνδρομητές (για μή-συνδρομητές στο κόστος απλής συνδρομής). Η εφαρμογή, πλήρως παραμετροποιημένη, έχει ενσωματωμένη νέα ανελαστική (pushover) ανάλυση, σύμφωνα με τις απαιτήσεις του ΚΑΝονισμού ΕΠΕμβάσεων, λαμβάνοντας υπόψη το σχημαμτισμό πλαστικών αρθρώσεων σε υποστηλώματα και δοκούς, την (ανελαστική) επίδραση των τοιχοπληρώσεων και την διατμητική ή αξονική αστοχία υποστηλωμάτων και δοκών. Υποστηρίζονται έτσι όλοι οι τύποι ανάλυσης κατά ΚΑΝΕΠΕ, ενώ έχει δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στη διαστασιολόγηση των διεπιφανιών (βλήτρα, αγκύρια, ανθρακονήματα, κτλ). Παράλληλα όλες οι νέες δυνατότητες ανάλυσης και ελέγχων προστέθηκαν στο BIMReports, το οποίο παράγει και τεύχη κατά ΚΑΝΕΠΕ. Εγχειρίδιο χρήσης και τεκμηρίωσης (θεωρητικό υπόβαθρο) 3DR.STREN- KANEPE υπάρχει στην ιστοσελίδα της 3DR. Για την έκδοση 2013, η οποία θα κυκλοφορήσει τον Ιανουάριο, προστέθηκε και η δυνατότητα ορισμού διατομών χρήστη (section editor) τόσο για την υπάρχουσα διατομή όσο και για την ενίσχυση, και οργάνωσής τους σε βιβλιοθήκες, καθώς και βελτιώσεις ευχρηστίας και εποπτείας. 3DR.STEEL-3DR.ALUMINIUM Kυκλοφόρησε η νέα εφαρμογή 3DR.ALUMINIUM, η οποία επιλύει και διαστασιολογεί κατασκευές από αλουμίνιο. Υπολογίζονται φορτία Ανέμου και Χιονιού, γίνεται χωρική επίλυση και έλεγχος μελών κατά Ευρωκώδικα 9 και έλεγχος θεμελίωσης. Στην υπάρχουσα βιβλιοθήκη διατομών ο μελετητής μπορεί να προσθέσει δικές του με τη βοήθεια ειδικού προγράμματος επεξεργασίας διατομών (section editor). Η εφαρμογή λειτουργεί στο ίδιο γραφικό περιβάλλον με το 3DR.STEEL με δυνατότητα επίλυσης μεικτών φορέων. Σημαντικές βελτιώσεις έχουν γίνει και στο 3DR.STEEL σε θέματα ταχύτητας και ευχρηστίας καθώς και στη διασύνδεσή του με το GT.STRUDL. 3DR.PESSOS Υποστήριξη του ΚΑΝΕΠΕ και του EC8-3 όπως αναλύθηκε σε πρηγούμενο άρθρο. Επιπρόσθετα έγιναν βελτιώσεις ευχρηστίας στην περιγραφή ανοιγμάτων και υπάρχει δυνατότητα επίλυσης με GT.STRUDL του συνολικού φορέα στο χώρο, με πεπερασμένα στοιχεία. Άρα η επίλυση μπορεί να γίνει είτε ανά μεμονωμένο πεσό (εσωτερικός επιλύτης), είτε για όλο τον φορέα στο χώρο (εσωτερικός επιλύτης ή/και GT.STRUDL).

Σύντομα νέα από την ανάπτυξη (συνέχεια) 3DR.ΚΕΝΑΚ με νέες Τ.Ο.Τ.Ε.Ε. Οι σημαντικότερες αλλαγές στο πρόγραμμα αφορούν την ενσωμάτωση των νέων ΤΟΤΕΕ, όπως αναλύθηκε σε προηγούμενο άρθρο. PV.Estimation Ver 4.0 Κυκλοφόρησε η νέα έκδοση η οποία περιλαμβάνει: Βελτιωμένες με δυνατότητες αποθήκευσης παραμέτρων, τοπικές ρυθμίσεις γλώσσας Αυτοματοποιημένη παραγωγή του τεύχους εκτυπώσεων με εικόνες και πίνακες που εξάγονται αυτόματα από το πρόγραμμα καθώς δημιουργία των σχετικών εντύπων που απαιτούνται για την κατάθεση φακέλου στη ΔΕΗ Υποπρογράμματα για τον υπολογισμό φορτίων κατά τον Ευρωκώδικα 1 (EC1), για διάφορες μορφές στέγης Δυνατότητα διασύνδεσης με το 3DR.Aluminium και 3DR.STEEL για την στατική μελέτη των βάεων των φωτοβολταϊκών. GEO5 Ver 14 Εκτυπώσεις γραφικών με πίνακα εδαφών Εξαγωγή της τοπολογίας σε DXF μορφή για προγράμματα 1D Προκαθορισμένη επιφάνεια ολίσθησης κατά τη σύνδεση με ευστάθεια πρανών, νέες προεπιλογές στις ρυθμίσεις σύνδεσης Μεταφορά ρυθμίσεων για κανονισμούς και συντελεστές κατά τη διασύνδεση μεταξύ προγραμμάτων Νέα σύστημα βοήθειας Εθνικά παραρτήματα Οπλισμένο σκυρόδεμα: Αμερικανικό ACI 318 πρότυπο 2011,Μέθοδος οριακών ανηγμένων Παραμορφώσεων FEM Αξονοσυμμετρία Γρηγορότερη και πιο σταθερή ανάλυση του προβλήματος ευστάθειας πρανών Ωθήσεις γαιών Τοίχος πρόβολος Τοίχοι Νέος τρόπος υπολογισμού των σεισμικών επιδράσεων για υψηλά πρανή εδάφους Τοιχοποιία Δυνατότητα ελέγχου κορμού υπό ενεργό πίεση (σεισμός) Ευστάθεια πρανών Δυνατότητα συνδυασμού ολικών και ενεργών χαρακτηριστικών εδάφους σε ένα προφίλ ανάλυσης Νέα μέθοδος κατά Shahunyanc Κρηπιδότοιχος MSE Wall Δυνατότητα ορισμού διατμητικής αντοχής ανάμεσα στα μπλοκ Πάσσαλοι Ποσοστό οπλισμού κατά EN 1992-1-1 κεφ 9,8,5f GT.STRUDL Ver 32 Κυκλοφόρησε η έκδοση 32 με τα εξής χαρακτηριστικά: Νέο, μεγαλύτερης ακρίβειας και ταχύτητας, 8 κομβικό Π.Σ. (solid element IPSLIM) Τρία νέα τετρακομβικά στοιχεία Δυνατότητα εντολής LIST FORCES σε GLOBAL σύστημα Βελτίωση ταχύτητας του επιλύτη GTSES SAVE/RESTORE εντολές για αρχεία μεγαλύτερα των 2GB Εμφάνιση συγκεντρωμένης μάζας στο GT.MENU Μεμονωμένα αποτελέσματα μελών στο GT.MENU Αυτόματη διακριτοποίση 2D τυχαίων επιφανειών στο GT.MENU Δημιουργία CUTS και εντολή calculate resultant (sum) forces γραφικά στο GT.MENU Εμφάνιση προφίλ Unistrut στο GT.MENU Νέα εντολή επιλογής, Fencing, στο GT.MENU, παρόμοια σε λειτουργία με το AutoCAD (select window και crossing window) Νέα εντολή COMPUTE MODAL DAMPING RATIO AVERAGE BY ELEMENT η οποία υποστηρίζει τα viscous damper elements Η εντολή Generate Input υποστηρίζει Nonlinear Effects, Nonlinear Springs, Objects και Groups, Elastic connections και RIGID PINs Βελτιώσεις στον EC3-2005 progecad 2013 Κυκλοφόρησε η έκδοση 2013 με τα εξής χαρακτηριστικά: Υποστήριξη PC3 print Print Style Manager New Print Interface Εμφάνιση AEC objects (Architectural Desktop) Εξαγωγή STL και DAE Dimension Style Manager Spline Edit Εντολή Helix Νέα εντολή LOFT Νέα εντολή SWEEP PDF, DWF και DGN Underlay Εισαγωγή DGN New LMAN Βελτιωμένη εντολή Purge Multigrip αλλαγές Νέο στυλ γραφικού περιβάλλοντος GUI Σημαντική βελτίωση της ταχύτητας των εντολών Open-Save Σημαντικό: Όλες οι βελτιώσεις και νέες δυνατότητες των προγραμμάτων μας διατίθενται δωρεάν στους συνδρομητές μας μέσω Live Update. Αναλυτικές λίστες των βελτιώσεων και δυνατοτήτων υπάρχουν στο site της 3DR (περιοχή μελών).