P5_TA(2002)0319 Κοινοτική δράση για τις παραµεθόριες περιοχές Ψήφισµα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά µε την ανακοίνωση της Επιτροπής που αφορά τον αντίκτυπο της διεύρυνσης στις περιοχές που συνορεύουν µε υποψήφιες χώρες - Κοινοτική δράση για τις παραµεθόριες περιοχές (COM(2001) 437 - C5-0599/2001-2001/2250(COS)) Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής (COM(2001) 437 C5-0599/2001), έχοντας υπόψη την αρχή της οικονοµικής και κοινωνικής συνοχής, η οποία θεµελιώνεται στο άρθρο 158 της Συνθήκης ΕΚ και για την ενίσχυση της οποίας η Κοινότητα δεσµεύεται µε σκοπό την αρµονική ανάπτυξη του συνόλου της, έχοντας υπόψη τα συµπεράσµατα των Ευρωπαϊκών Συµβουλίων στο Βερολίνο, στη Νίκαια, στο Γκέτεµποργκ και στο Λάκεν, έχοντας υπόψη τα ψηφίσµατα της 4ης Οκτωβρίου 2000 1 και της 5ης Σεπτεµβρίου 2001 2 σχετικά µε τη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχοντας υπόψη το ψήφισµά του της 7ης Φεβρουαρίου 2002 3 και τη δεύτερη έκθεση της Επιτροπής σχετικά µε την οικονοµική και κοινωνική συνοχή, έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής - Πρώτη Έκθεση Προόδου σχετικά µε την οικονοµική και κοινωνική συνοχή (COM(2002) 46), έχοντας υπόψη την διαπραγµατευτική θέση όσον αφορά τα κεφάλαια γεωργία και περιφερειακή πολιτική που παρουσιάστηκε από την Επιτροπή στο πλαίσιο των διαπραγµατεύσεων για τη διεύρυνση (SEC(2002) 102), έχοντας υπόψη το άρθρο 47, παράγραφος 1 του Κανονισµού του, έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Περιφερειακής Πολιτικής, Μεταφορών και Τουρισµού καθώς επίσης και τη γνωµοδότηση της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων (A5-0096/2002), A. λαµβάνοντας υπόψη ότι η διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης µε τα κράτη της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης αποτελεί ιστορική ευκαιρία για την πολιτική και οικονοµική ενοποίηση της Ευρώπης µε ειρήνη, δηµοκρατία, πολιτική και οικονοµική σταθερότητα, B. λαµβάνοντας υπόψη ότι για τους στόχους αυτής της κοινοτικής δράσης οι παραµεθόριες περιοχές καθορίζονται ως περιοχές που συνορεύουν µε υποψήφιες χώρες, συµπεριλαµβάνοντας τόσο τα χερσαία όσο και τα θαλάσσια σύνορα, 1 2 3 ΕΕ C 178 της 22.6.2001, σ. 112. Κείµενα που εγκρίθηκαν, σηµείο 7. P5_ΤΑ(2002)0060. A5-0096/2002 - Eισηγήτρια: Renate Sommer 25/04/2002/ 1
Γ. λαµβάνοντας υπόψη ότι οι παρακείµενες σε υποψήφιες χώρες περιοχές πλήττονται ιδιαίτερα από τους διαρθρωτικούς κινδύνους της διεύρυνσης που προκύπτουν από τις τεράστιες διαφορές βιοτικού επιπέδου κι εποµένως χρήζουν της αλληλεγγύης της Κοινότητας,. λαµβάνοντας υπόψη ότι αυτές οι παραµεθόριες περιοχές εµφανίζουν εν µέρει σηµαντικές διαρθρωτικές ελλείψεις σε σχέση µε τον κοινοτικό µέσο όρο, Ε. λαµβάνοντας υπόψη ότι στο πλαίσιο προηγούµενων διευρύνσεων λήφθηκαν ειδικά µέτρα για την στήριξη των πλέον µειονεκτικών περιοχών στα εξωτερικά σύνορα της Κοινότητας, ΣΤ. λαµβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή µετά από αίτηµα του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου και του παρόντος Κοινοβουλίου πρότεινε µία δέσµη µέτρων, Ζ. λαµβάνοντας υπόψη ότι αυτή η δέσµη µέτρων αφορά 33 εκατοµµύρια κατοίκους σε 23 παραµεθόριες περιοχές από 5 κράτη µέλη, Η. λαµβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή θεωρεί επαρκή τη χρηµατοδότηση µε 195 εκατ. ευρώ για την υλοποίηση αυτής της δέσµης µέτρων, ώστε να περιοριστούν οι πιθανές επιπτώσεις της διεύρυνσης στις παραµεθόριες περιοχές και να διατηρηθεί η οικονοµική ανταγωνιστικότητα αυτών των πλέον µειονεκτικών περιοχών, Θ. γνωρίζοντας ότι, για να αντιµετωπισθούν οι επιπτώσεις της διεύρυνσης προς Νότο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις τρεις περιοχές που συνορεύουν µε υποψήφιες χώρες, έχουν διατεθεί ειδικές πιστώσεις ύψους περίπου 250 εκατ. ΕCU, Ι. λαµβάνοντας υπόψη ότι η µείωση των διαφορών του βιοτικού επιπέδου αποτελεί έργο και των επόµενων γενεών, ΙΑ. ΙΒ. ΙΓ. λαµβάνοντας υπόψη ότι για τη σταδιακή εξοµοίωση των συνθηκών διαβίωσης είναι αναγκαία η ύπαρξη χρονικά περιορισµένων µεταβατικών καθεστώτων όσον αφορά την ελεύθερη παροχή υπηρεσιών και την ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζοµένων, λαµβάνοντας υπόψη ότι η επερχόµενη διεύρυνση θα βοηθήσει τις περιοχές και από τις δύο πλευρές των εξωτερικών συνόρων της παρούσας ΕΕ µε µια νέα δυναµική, η οποία θα πρέπει να αξιοποιηθεί και από τις δύο πλευρές, λαµβάνοντας υπόψη ότι η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση προωθεί την κοινή ανάπτυξη της ευρωπαϊκής ηπείρου και της εδαφικής συνοχής της και ότι οι περιοχές που βρίσκονται στα υφιστάµενα εξωτερικά σύνορα και αποτελούσαν για περισσότερο από µισό αιώνα την πολιτική και οικονοµική διαχωριστική γραµµή, µπορούν να αποτελέσουν πρότυπα ευρωπαϊκής συνεργασίας, 1. υπογραµµίζει τη σηµασία της διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης µε σκοπό τη διασφάλιση της ειρήνης, της πολιτικής και οικονοµικής σταθερότητας και της δηµοκρατικής συµβίωσης στην ευρωπαϊκή ήπειρο 2. επισηµαίνει τα ιδιαίτερα προβλήµατα που συνεπάγεται η διεύρυνση για τις περιοχές που βρίσκονται στα σύνορα µε τις υποψήφιες χώρες ως εκ τούτου πρέπει να ληφθούν 2\ 25/04/2002 Eισηγήτρια: Renate Sommer - A5-0096/2002
δεόντως υπόψη τα ασυνήθιστα βάρη που υφίστανται οι καθαρά παραµεθόριες περιοχές του Στόχου Ι, 3. επιβεβαιώνει τη σηµασία της κοινοτικής στήριξης αυτών των παραµεθόριων περιοχών ως έκφραση της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης για οικονοµική, κοινωνική και εδαφική συνοχή, ιδιαίτερα καθώς µερικές από αυτές τις περιοχές ανήκουν ακόµη στις λιγότερο προνοµιούχες της ΕΕ 4. υπογραµµίζει την αναγκαιότητα µιας ολοκληρωµένης στρατηγικής για την επίλυση των προβληµάτων των παραµεθόριων περιοχών µε κοινή δράση ευρωπαϊκών, εθνικών, περιφερειακών και τοπικών φορέων 5. επισηµαίνει ότι τα αστικά κέντρα στις παραµεθόριες περιοχές έχουν κυρίως ανάγκη να συµµετάσχουν σε µεγαλύτερο βαθµό στις αντισταθµίσεις για τις προσαρµογές και αναδιαρθρώσεις στο πλαίσιο της ένταξης των υποψηφίων χωρών 6. προτείνει να υλοποιηθεί µε κατάλληλους δείκτες και στόχους στο πλαίσιο της συνεργασίας των παραµεθορίων περιοχών η «διάσταση αειφορίας» της Κοινότητας (οικολογική οικονοµική δραστηριότητα, ενίσχυση της απασχόλησης και της ποιότητας εργασίας, πρόληψη της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισµού) που έχει αποφασιστεί στη Ευρωπαϊκό Συµβούλιο της ΕΕ στη Στοκχόλµη ζητεί µε έµφαση να αξιοποιηθεί η προβλεπόµενη ένταξη των υποψηφίων κρατών µελών στις ανοικτές µεθόδους συντονισµού που οργανώνονται στους τοµείς της απασχόλησης, της παιδείας και της κατάρτισης, της κοινωνικής ένταξης και των συντάξεων Η κοινοτική δράση για τις παραµεθόριες περιοχές 7. θεωρεί την στρατηγική που προτάθηκε από την Επιτροπή ως ένα πρώτο βήµα για αντιµετώπιση των ειδικών προβληµάτων των παραµεθόριων περιοχών µε ειδική δέσµη µέτρων 8. επισηµαίνει ότι η προώθηση της διασυνοριακής συνεργασίας είναι ο πρωταρχικός στόχος της κοινοτικής πρωτοβουλίας INTERREG και για λόγους συνοχής των αναπτυξιακών µέσων θα πρέπει να παραµείνει επικεντρωµένη σε αυτόν 9. υπενθυµίζει τα συµπεράσµατα του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου της Νίκαιας και το ψήφισµά του της 4ης Οκτωβρίου 2000 σχετικά µε τη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύµφωνα µε την οποία η κοινοτική δράση αποσκοπεί στην υποστήριξη της ανταγωνιστικότητας των παραµεθόριων περιοχών 10. χαιρετίζει την πρόθεση της Επιτροπής για επέκταση των υποδοµών των µεταφορών στις θιγόµενες περιοχές µε χρηµατοδότηση 150 εκατ. ευρώ από τον προϋπολογισµό του τονίζει ότι επιπλέον θα πρέπει να διασφαλιστεί η κοµβική σύνδεση των περιφερειακών µεταφορών µε το καθώς και η δηµιουργία διασυνοριακών περιφερειακών συνδέσεων χαιρετίζει ιδιαίτερα την προτεινόµενη αύξηση του ποσοστού συγχρηµατοδότησης της ΕΕ σε 20% για τους κόµβους προς τις υποψήφιες χώρες 11. υποστηρίζει τον επαναπροσανατολισµό των διαρθρωτικών µέσων της Κοινότητας για τις παραµεθόριες περιοχές στο πλαίσιο της διεύρυνσης και προτείνει τη δηµιουργία ενός καταλόγου δεικτών, που θα πρέπει ακόµη να καθοριστούν, για να υπάρχει η δυνατότητα της έγκαιρης αντιµετώπισης κοινωνικοοικονοµικών προβληµάτων όταν αυτά A5-0096/2002 - Eισηγήτρια: Renate Sommer 25/04/2002/ 3
εµφανίζονται η συγκεκριµένη στήριξη των παραµεθόριων περιοχών θα πρέπει έτσι να συµπληρώνει τις υφιστάµενες δυνατότητες ενίσχυσης 12. ζητεί από την Επιτροπή να καταβάλει τη µέγιστη δυνατή προσπάθεια για να διασφαλίσει την εκτέλεση των πιστώσεων που έχουν εγγραφεί στον προϋπολογισµό του 2002 για λογαριασµό των ΜΜΕ των παραµεθόριων περιοχών, δεδοµένου µάλιστα ότι δεν εκτελέσθηκαν καθόλου οι ίδιες πιστώσεις κατά το οικονοµικό έτος 2001 ζητεί επίσης τη διάθεση πρόσθετων επενδύσεων στήριξης για ΜΜΕ στις παραµεθόριες περιοχές (εκπαίδευση, τεχνολογία, µάρκετινγκ, µεταφορά γνώσης), καθώς αυτές δεν θα µπορέσουν αυτοδύναµα να αντεπεξέλθουν στην πίεση προσαρµογής ταυτόχρονα τονίζει ότι η στρατηγικής σηµασίας προσέγγιση για την επιβίωση των ΜΜΕ εκατέρωθεν των συνόρων έγκειται στην οικονοµική συνεργασία τους και στις διασυνοριακές προσπάθειες για βελτίωση της εκπαίδευσης και της κατάρτισης 13. τονίζει ότι η αποτελεσµατική στήριξη των µικρών και µεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) από κοινοτικούς πόρους θα είναι δυνατή µόνο εάν απλοποιηθούν κι επιταχυνθούν οι διαδικασίες αίτησης 14. επισηµαίνει το επιτυχές πρότυπο πρόγραµµα για τις ΜΜΕ σε συνεργασία µε τα εµπορικά επιµελητήρια των παραµεθορίων περιοχών και υποστηρίζει τη συνέχιση της πρωτοβουλίας αυτής µε τις πιστώσεις που έχει εγκρίνει το Κοινοβούλιο 15. θεωρεί απαραίτητη την ενίσχυση της συµµετοχής των ΜΜΕ στην πρωτοβουία INTERREG και υπενθυµίζει το στόχο της αύξησης των κοινοτικών πιστώσεων στον προϋπολογισµό 2002 ζητεί από την Επιτροπή και τις εθνικές υπηρεσίες να επιδείξουν κατά την εφαρµογή των προγραµµάτων INTERREG τη µεγαλύτερη δυνατή ευελιξία ώστε να µπορέσουν οι ΜΜΕ να επωφεληθούν καλύτερα από ό,τι µέχρι σήµερα 16. υπογραµµίζει την επείγουσα ανάγκη πρόσθετης εναρµόνισης των µέσων στήριξης INTERREG και PHARE-CBC για εξασφάλιση αποτελεσµατικής χρήσης των πόρων και διασυνοριακής προστιθέµενης αξίας 17. προτείνει την αύξηση του ποσοστού συγχρηµατοδότησης της ΕΕ για έργα που στηρίζονται από την Κοινότητα στις παραµεθόριες περιοχές 18. ζητεί να δεσµευθεί η Επιτροπή ότι θα δώσει έναν σαφέστερο ορισµό της «παραµεθόριας περιοχής», ο οποίος θα καλύπτει τόσο τα χερσαία όσο και τα θαλάσσια σύνορα, εν όψει και της ανακοίνωσης της Επιτροπής µε ηµεροµηνία 25 Αυγούστου 2001 η οποία επιφέρει τροποποιήσεις στους προσανατολισµούς της κοινοτικής πρωτοβουλίας Interreg ΙΙΙ 19. ζητεί την επέκταση των προγραµµάτων διασυνοριακής συνεργασίας κατά του ρατσισµού και της ξενοφοβίας καθώς και την πλήρη εφαρµογή των υφισταµένων προγραµµάτων συνεργασίας για την προώθηση της εκπαίδευσης και του πολιτισµού (Leonardo, Erasmus, Sokrates, Youth, Clulture 2000, Media Plus), όλως ιδιαιτέρως στους τοµείς της επαγγελµατικής εκπαίδευσης και της εκµάθησης ξένων γλωσσών, της επιµόρφωσης και δια βίου εκπαίδευσης (ιδίως αµοιβαία αναγνώριση πτυχίων, διπλωµάτων σπουδών και επαγγελµατικών προσόντων µε πλήρη συµµετοχή των υποψηφίων χωρών, ευρωπαϊκό διαβατήριο επαγγελµατικής κατάρτισης, στήριξη για διασυνοριακούς τίτλους σπουδών, καλύτερη χρήση και µεγαλύτερες διασφαλίσεις συγχρηµατοδότησης από το πρόγραµµα Leonardo και άλλα προγράµµατα ανταλλαγής για εκπαιδευόµενους και νέους εργαζόµενους από τα κράτη µέλη) 4\ 25/04/2002 Eισηγήτρια: Renate Sommer - A5-0096/2002
20. ζητεί επίσης την οργάνωση στρατηγικής για την παροχή επαγγελµατικών προσόντων σε εργαζόµενους/-ες που θα πληγούν ιδιαίτερα από τη διεύρυνση της ΕΕ (εργαζόµενοι/-ες µε περιορισµένα προσόντα, εργαζόµενοι/-ες προχωρηµένης ηλικίας, µετανάστες, γυναίκες) καθώς και τη βελτίωση των θεσµικών συνθηκών και των χρηµατοδοτικών δυνατοτήτων επαγγελµατικής επιµόρφωσης 21. ζητεί από τις κυβερνήσεις της ΕΕ να λάβουν αποτελεσµατικά µέτρα κατά της οργανωµένης παράνοµης απασχόλησης εργατικού δυναµικού εντός της ΕΕ και να καθιερώσουν µια ηλεκτρονική ταυτότητα κοινωνικής ασφάλισης για την προστασία των εργαζοµένων 22. ζητεί να ενισχυθεί ο συντονισµένος κοινός αγώνας κατά του λαθρεµπορίου ναρκωτικών, όπως συµβαίνει ήδη σε ορισµένες παραµεθόριες χώρες Το προβλεπόµενο χρηµατοδοτικό πλαίσιο 23. θεωρεί την αρχικά προβλεπόµενη από την Επιτροπή χρηµατοδότηση µε το ποσό των 195 εκατ. ευρώ εντελώς ανεπαρκή, ενόψει του έργου που έχει να αντιµετωπίσει και ιδιαίτερα καθώς δεν προτάθηκε κινητοποίηση νέων πόρων αξιόλογου µεγέθους 24. επισηµαίνει λόγω της χαµηλής χρηµατοδότησης ότι το προβλεπόµενο ποσοστό για τα ιευρωπαϊκά ίκτυα στο πλαίσιο του προγράµµατος δράσης είναι σχετικά υψηλό, καθώς οι παραµεθόριες περιοχές µπορούν να ωφεληθούν µόνο έµµεσα από την επέκταση του, αλλά η Ευρώπη έχει άµεσο ενδιαφέρον για αυτούς τους κόµβους σύνδεσης µε τις υποψήφιες χώρες 25. χαιρετίζει εποµένως την συµφωνία που επιτεύχθηκε µεταξύ των δύο πλευρών της αρµόδιας επί του προϋπολογισµού αρχής, µετά από πιέσεις του παρόντος Κοινοβουλίου, που αφορά αύξηση της χρηµατοδότησης αυτού του προγράµµατος δράσης για τις παραµεθόριες περιοχές κατά 65 εκατ. ευρώ µε κινητοποίηση του µέσου ευελιξίας 26. θεωρεί ότι οι πρόσθετες πιστώσεις που εγκρίθηκαν θα πρέπει να διατεθούν για την επίλυση των ειδικών προβληµάτων των ΜΜΕ στις παραµεθόριες περιοχές ζητεί την συνέχιση πέραν του 2003 της βοήθειας για τις ΜΜΕ, η οποία προωθήθηκε από το Κοινοβούλιο θεωρεί σκόπιµη την περαιτέρω βελτίωση των ήδη δοκιµασµένων µέσων 27. θεωρεί ότι κατά την εφαρµογή µέτρων υπέρ των παραµεθόριων περιοχών πρέπει να συνεκτιµηθεί η µακρόχρονη πείρα που έχει αποκτηθεί από τα ήδη υπάρχοντα έργα Euregio και το σχετικό δίκτυο Χρονικά περιορισµένα µεταβατικά καθεστώτα 28. θεωρεί αναγκαία τα χρονικά περιορισµένα µεταβατικά καθεστώτα για τις παραµεθόριες περιοχές υπό την έννοια σταδιακού ανοίγµατος 29. ζητεί κατά την τήρηση των συµπεφωνηµένων µεταβατικών προθεσµιών σχετικά µε την ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζοµένων και την ελευθερία παροχής υπηρεσιών να προβλεφθεί η δυνατότητα, σε επίπεδο κρατών µελών, ευέλικτης διαχείρισης των διαφορετικών περιφερειακών και κλαδικών δεδοµένων και, σε περιφερειακό επίπεδο, να µπορούν να λαµβάνονται αποφάσεις µε συµµετοχή π.χ. επιχειρήσεων και συνδικάτων σχετικά µε το µέγεθος και την έκταση τέτοιων µέτρων A5-0096/2002 - Eισηγήτρια: Renate Sommer 25/04/2002/ 5
ο ο ο 30. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισµα στο Συµβούλιο, την Επιτροπή, τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών µελών καθώς και στις κυβερνήσεις, τα κοινοβούλια και τις αρµόδιες υπηρεσίες των θιγόµενων παραµεθόριων περιοχών. 6\ 25/04/2002 Eισηγήτρια: Renate Sommer - A5-0096/2002