ΓΙΟΡΤΗ ΡΙΓΑΝΗΣ ΑΧΛΑΔΟΚΑΣΤΡΟ 2014
Η λέξη «Ρίγανη», «Ορίγανος» προέρχεται από τις λέξεις «όρος» (βουνό) και το «γάνυμαι» (χαίρομαι, λαμπρύνομαι). Ρίγανη: Η χαρά του βουνού, το φως του, η λαμπράδα του
Οι αρχαίοι Έλληνες, χρησιμοποιούσαν τη ρίγανη για τη θεραπεία των ματιών. Έτσι προκύπτει η άλλη εκδοχή της ονομασίας από το «οράν» που σημαίνει βλέπω και «γάνυμαι» που σημαίνει γίνομαι λαμπερός, φωτεινός, χαίρομαι. Αποκτούσαν ξανά το φως τους, άρα χαιρόντουσαν.
Μορφολογία του φυτού Η ρίγανη είναι πολυετής θάμνος, κοντός και φρυγανώδης με κορμό ξυλώδη. Εάν τρίψουμε τους κλώνους της αναδύεται ευχάριστη αρωματική οσμή.
Εδώ στο Αχλαδόκαστρο ξεχωρίζουμε τα είδη της ρίγανης ως «ρίγανη» και «αγριορίγανη». Η αγριορίγανη διαφέρει από τη ρίγανη αισθητά στο άρωμά της και μορφολογικά έχει λίγα άνθη και φύλλα. ρίγανη αγριορίγανη
Λίγο νερό, ξηρόθερμες περιοχές- Καλύτερη ρίγανη. Ευδοκιμεί όπου υπάρχει άπλετο ηλιακό φως και ξηρό έδαφος, όπως στο Αχλαδόκαστρο. Μας λείπει το νερό αλλά η έλλειψή του μας χαρίζει την καλύτερη ρίγανη. Άρα, μπορούμε σε κάθε «κακοτυχία» να αναζητούμε και να εκμεταλλευόμαστε το καλό που προκύπτει
Καλλιέργεια ρίγανης σε χωράφια
Αν δεν έχουμε μεγάλες εκτάσεις, έχουμε γλάστρες
Διαφορές Η διαφορά είναι ότι το άρωμα της ρίγανης που φυτρώνει μόνη της είναι πολύ πιο έντονο από αυτό της ρίγανης του κοινού εμπορίου (η οποία καλλιεργείται και ποτίζεται).
Αρωματικό φύλλωμα. Η ρίγανη καλλιεργείται είτε για την χρησιμοποίηση της σαν μπαχαρικό είτε για την παραλαβή του αιθέριου ελαίου. Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της είναι το αρωματικό της φύλλωμα.
Μυθολογία Η μυθολογία αναφέρει ότι ένας υπηρέτης του βασιλιά της Κύπρου έσπασε ένα βάζο με άρωμα και λιποθύμησε απ το φόβο του. Οι θεοί τον μεταμόρφωσαν σε ρίγανη. Επίσης η ρίγανη ήταν αφιερωμένη στη θεά Αφροδίτη.
Αρχαία Ελλάδα Ο Αριστοτέλης έλεγε πως όταν μια χελώνα καταπιεί φίδι, τρώει αμέσως μετά ρίγανη για να μη δηλητηριαστεί. Έλεγε επίσης όταν κάποιο τραυματισμένο από βέλος κυνηγού κατσίκι έτρωγε ρίγανη, η πληγή του έκλεινε. Οι σοφοί πρόγονοί μας γνώριζαν τα πλεονεκτήματα της ρίγανης και τη χρησιμοποιούσαν σε όλα σχεδόν τα γεύματα που παρασκεύαζαν.
Στέφανα από κλαδιά ρίγανης Στην Ελλάδα του μεσοπολέμου έπλεκαν τα στέφανα του γάμου με φρέσκα κλαδιά ρίγανης, τραγουδούσαν και υμνούσαν το άρωμά της.
Πότε και πού μαζεύουμε την καλύτερη ρίγανη Η συγκομιδή πρέπει να γίνεται όταν αρχίσουν να εμφανίζονται κίτρινα φύλλα στη βάση του φυτού. Έχει σημασία η περιοχή που θα μαζέψουμε τη ρίγανη όπως και η εποχή γιατί την απόδοση σε έλαιο εκτός από τον γεωγραφικό τόπο, την επηρεάζει και η εποχικότητα της συγκομιδής του φυτού. Το περιεχόμενο έλαιο είναι πολύ λιγότερο το φθινόπωρο από ότι είναι το καλοκαίρι.
Τρόποι Αποξήρανσης της ρίγανης είναι οι εξής: Η συλλογή της καλύτερης ρίγανης γίνεται την περίοδο της πλήρους ανθοφορίας του φυτού. Συλλέγουμε εκτός από τα άνθη και όλα τα κλαδιά της - όλο το τμήμα του φυτού που βρίσκεται πάνω από το έδαφος. Δένουμε με μια κλωστή μικρά ματσάκια. Φροντίζουμε τα ματσάκια να είναι κρεμασμένα σε σκιερό και δροσερό δωμάτιο, έτσι ώστε να κρατήσει το άρωμά της. Όταν ξεραθεί πλήρως, τρίβουμε (και κοσκινίζουμε)τα κλαδάκια και τα ανθάκια. Η τελική μορφή θα πρέπει να έχει ένα ζωντανό σκούρο πράσινο χρώμα, πλούσιο σε άρωμα. Η ρίγανη, που εμείς έχουμε αποξηράνει μπορεί να διατηρηθεί για χρόνια, αν αποθηκευτεί σε κλειστά βάζα και σε σκιερό μέρος.
Διατήρηση ρίγανης Ξηραίνεται σε μικρά ματσάκια στις αποθήκες μας για να τριφτεί έπειτα με τα χέρια τρίβοντάς την με τις δυο παλάμες. Κατόπιν περνιέται μέσα από κόσκινο και μπαίνει σε γυάλινα βαζάκια. Μόλις ανοιχτεί το βαζάκι και μυρίσει κανείς το έντονο απολαυστικό άρωμά της, βρίσκει πλήρη δικαίωση.
Να μην την ξεριζώνουμε. Να κόβουμε μόνο τα κλαδιά της, ώστε να μπορούμε να τη βρίσκουμε στο ίδιο σημείο και την επόμενη χρονιά.
Πάντα με προσοχή για να μην καταστρέψουμε τα φυτά, άλλωστε και του χρόνου πρέπει να ανθίσουν και πάλι.
Μαγειρική Είναι πολύ δημοφιλές φυτό η ρίγανη για την προσφορά του στη μαγειρική. Είναι το μυρωδικό της σαλάτας και πολλών φαγητών.
Η ρίγανη στο κρέας 'Ριγανίζοντας' το κρέας όχι μόνο του δίνουμε γεύση, αλλά τονώνουμε και τη θρεπτική του αξία.
Βιομηχανίες παραγωγής τροφίμων και «σνάκς», Τελευταία έχει επεκταθεί η χρήση της ρίγανης από βιομηχανίες παραγωγής τροφίμων και «σνάκς», οι οποίες χρησιμοποιούν τα αιθέρια έλαια για να προσθέσουν τη γεύση της ρίγανης στα προϊόντα τους (πατατάκια, σάλτσες)
Ρίγανη και υγεία Η ρίγανη αποτελεί πολύ καλή πηγή φυτικών ινών, σιδήρου και β-καροτίνης. Οι φυτικές ίνες μειώνουν τα επίπεδα χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων στο αίμα καθιστώντας ακόμα αρμονικότερη έως και ιδανική τη σχέση ρίγανηςκρέατος. Άρα, εκτός από τη νοστιμιά στις μπριζόλες επιβάλλεται η ρίγανη και για λόγους υγείας.
Θεραπευτικές ιδιότητες Το ρόφημα της ρίγανης καταπραΰνει το βήχα, το άσθμα και τις ενοχλήσεις του εντέρου.
Χρησιμοποιείται για την καταπολέμηση των πόνων των μυών, των ρευματισμών, της χρόνιας βρογχίτιδας, του κοκίτη και της φυματίωσης των πνευμόνων. Το μάσημα ριγανόξυλου ανακουφίζει τον πονόδοντο. Είναι πολύ καλή πηγή φυτικής ίνας, η οποία επιταχύνει την διάβαση και την αποβολή των καρκινογόνων τοξικών ουσιών από τον οργανισμό (καρκινοπροστατευτική δράση). Η συστηματική κατανάλωση της περιεχόμενης φυτικής ίνας στη ρίγανη, ασκεί μείωση των επιπέδων της χοληστερόλης. Ορισμένα φυτοθρεπτικά στοιχεία όπως η θυμόλη (thymol) προσδίδουν στη ρίγανη ισχυρή αντιοξειδωτική δράση Δύο έλαια που περιέχονται στην ρίγανη, η θυμόλη και η καρβακρόλη, καταστέλλουν την ανάπτυξη συγκεκριμένων βακτηρίων Ασκεί αντιπαρασιτικές δράσεις, ευνοϊκές για το πεπτικό σύστημα Το έλαιο της ρίγανης έχει θεραπευτική δράση σε δερματοπάθειες Ασκεί ενισχυτική δράση στο ανοσοποιητικό σύστημα Συμμετέχει γενικά στην υγεία του αναπνευστικού συστήματος Αποτελεί εξαιρετική πηγή βιταμινών, μετάλλων και ιχνοστοιχείων
Η ρίγανη μπορεί να αποτελέσει εναλλακτική λύση της χρήσης των αντιβιοτικών στη διατροφή των ορνιθίων
Οικονομική κρίση
Ριγανόξυλο Επίσης το ριγανόξυλο ήταν απαραίτητο για να κεντήσουν οι νοικοκυρές τα πρόσφορα πριν να τα ψήσουν
Η ρίγανη είναι επίσης ένα πολύ καλό απωθητικό για τα μυρμήγκια
Ρόφημα ρίγανης Για να παρασκευάσουμε ρόφημα ρίγανης βράζουμε λίγα λεπτά ένα κουταλάκι του γλυκού ρίγανη σε ένα μπρίκι νερό. Το σουρώνουμε και το πίνουμε ζεστό με μέλι.
Δυναμική καλλιέργεια
Φύση και γνώση Δεν φτάνει ο ήλιος μοναχά σοδειά η γη να δώσει, χρειάζονται κι άλλα πολλά και προπαντός η γνώση", λέει ο Κωστής Παλαμάς
καλλιέργεια αρωματικών φυτών Η καλλιέργεια αρωματικών φυτών μοιάζει να αποτελεί αντίδοτο στις σημερινές δύσκολες συνθήκες που δημιουργεί η οικονομική κρίση, όντας ένας ιδιαίτερα δυναμικός κλάδος της αγροτικής παραγωγής, με μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης.
Αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά Η Ελλάδα θεωρείται μία από τις πλουσιότερες χώρες σε αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά, γεγονός που ανοίγει νέους και αρκετά προσοδοφόρους δρόμους στις αγροτικές καλλιέργειες, αν υπάρξει η απαιτούμενη οργάνωση για να αξιοποιηθούν. Οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον συγκεκριμένο κλάδο θεωρούνται μικρές, αλλά το μέγεθός τους δεν είναι περιοριστικό όσον αφορά την ανταγωνιστικότητα στη διεθνή αγορά.
καλλιέργεια αρωματικών φυτών Στην καλλιέργεια της ρίγανης, η συγκομιδή ξεκινάει από το 2ο έτος. Η συλλογή γίνεται όταν το φυτό είναι σε πλήρη άνθηση, με χορτοκοπτικό μηχάνημα και σε ύψος 8-10 εκατοστά πάνω από το έδαφος. Δεν πρέπει να συγκομίζεται η ρίγανη μετά από βροχή, αλλά πρέπει να περάσει μία εβδομάδα περίπου.
καλλιέργεια αρωματικών φυτών
Διάθεση στην αγορά Πρώτη αγορά είναι αυτή των νωπών - φρέσκων- φαρμακευτικών φυτών, τα οποία βρίσκουμε στις λαϊκές αγορές, στα σούπερ μάρκετ, στις κουζίνες των εστιατορίων, των ξενοδοχείων κ.α.
Η δεύτερη και κύρια αγορά είναι αυτή των ξηρών φυτικών υλικών των φαρμακευτικών φυτών, που αποτελεί τη μεγαλύτερη, είτε σε όγκο παραγωγής και διάθεσης είτε σε τζίρο
Αιθέρια έλαια Η τρίτη είναι αυτή που συνήθως αφήνει και τα μεγάλα κέρδη -υπό ορισμένες όμως και απαιτητικές συνθήκες- αυτή των αιθέριων ελαίων, η οποία βέβαια απαιτεί και σημαντικές επενδύσεις και τεχνογνωσία
Σας ευχαριστώ