Γυναίκες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Εκατονταετηρίδα της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας 8 Μαρτίου 2011 Μονάδα Ισότητας και Διαφορετικότητας Γενική Διεύθυνση Προσωπικού
Εκτός εάν δηλώνεται διαφορετικά, στο σύνολο του φυλλαδίου γυναίκες άνδρες Πηγές δεδομένων Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα όργανά του: www.europarl.eu, από: 20/01/2011 Διοικητικές υπηρεσίες του ΕΚ: Streamline, από: 15/01/2011 Φωτογραφίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Αποποίηση ευθυνών: Οι απόψεις που εκφράζονται στην παρούσα έκδοση δεν απηχούν κατ ανάγκη την επίσημη θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. DG ITEC, EDIT Directorate Designed by CLIENTS AND PROJECTS OFFICE, Intranet Services Unit Printed by Printing Unit
Γυναίκες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Περιεχόμενα Πρόλογος της Silvana Koch-Mehrin, Αντιπροέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου... 5 Γυναίκες σε πολιτικό επίπεδο Βουλευτές... 6 Εκπροσώπηση των γυναικών στο ΕΚ και τα εθνικά κοινοβούλια ανά κράτος μέλος... 7 Το Προεδρείο... 8 Ομάδα υψηλού επιπέδου για την ισότητα των φύλων και τη διαφορετικότητα... 9 Πολιτικές Ομάδες... 10 Κοινοβουλευτικές επιτροπές... 11 Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων... 12 Κοινοβουλευτικές αντιπροσωπείες... 13 Οδηγίες της ΕΕ για την ισότητα των φύλων... 14 Γυναίκες σε διοικητικό επίπεδο Πρόλογος του Klaus Welle, Γενικού Γραμματέα... 15 Γενική Γραμματεία Οργανόγραμμα Γενικοί Διευθυντές και Διευθυντές... 16 Francesca R. Ratti, αναπληρώτρια Γενική Γραμματέας: «Μια νέα διοικητική νοοτροπία»... 17 Γενική Γραμματεία Διοίκηση... 18 Γενική Γραμματεία και γραμματείες πολιτικών Ομάδων... 19 Εξισορρόπηση μεταξύ της επαγγελματικής και προσωπικής ζωής στη Γραμματεία του ΕΚ... 20 Πολιτικές ισότητας των φύλων στη Γραμματεία του ΕΚ... 21 Σχέδιο δράσης για την προώθηση της ισότητας των φύλων και της διαφορετικότητας στη Γραμματεία του ΕΚ (2009-2013)... 22 Όργανα προώθησης της ισότητας των φύλων... 24 Μονάδα Ισότητας και Διαφορετικότητας Γενική Διεύθυνση Προσωπικού 8 Μαρτίου 2011 3
Γυναίκες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Πρόλογος της Silvana Koch-Mehrin Αντιπροέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Το έτος 2010 ήλθε και παρήλθε και, όχι, ακόμα δεν τα έχουμε καταφέρει. Ο στόχος της ισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν έχει επιτευχθεί. Οι γυναίκες αποτελούν περίπου το 53% του πληθυσμού της Ευρώπης αλλά κατέχουν μόνον το 35% των εδρών του Κοινοβουλίου. Στη διοίκηση του ΕΚ επικρατεί πλέον, μετά από έντονες προσπάθειες ενθάρρυνσης της επίδειξης ενδιαφέροντος από υποψήφιες, σχετικά ικανοποιητική ισορροπία μεταξύ των φύλων όσον αφορά τα ανώτατα αξιώματα ωστόσο, ενώ οι γυναίκες αποτελούν την πλειονότητα του προσωπικού, η κατάσταση σε επίπεδο διοικητικού προσωπικού μεσαίου επιπέδου παραμένει απογοητευτική: οι γυναίκες καταλαμβάνουν μόνον τις 52 από τις 202 θέσεις προϊσταμένων μονάδων. Στην πολιτική εξακολουθούν να κυριαρχούν οι άνδρες. Αυτή εξακολουθεί να είναι η πραγματικότητα κατά τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας το 2011. Πολύ εύστοχη μπορεί να θεωρηθεί η δήλωση της Αντιπροέδρου της Επιτροπής, Viviane Reding, η οποία πριν από αρκετά χρόνια είχε ζητήσει την κατάργηση της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας με το σκεπτικό ότι το ίδιο το γεγονός ότι απαιτείται μια τέτοια ημέρα αποτελεί σύμπτωμα ανισότητας. Αν διαβάσετε το παρόν φυλλάδιο θα διαπιστώσετε ότι πολλά πράγματα έχουν αλλάξει προς το καλύτερο τα τελευταία χρόνια και ότι το Κοινοβούλιο ηγείται των προσπαθειών για την επίτευξη της ισότητας. Σε όλα σχεδόν τα κράτη μέλη οι ψηφοφόροι έχουν εκλέξει περισσότερες γυναίκες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο παρά στα εθνικά τους κοινοβούλια, και η αναλογία των εδρών που κέρδισαν γυναίκες έχει υπερδιπλασιαστεί σε σύγκριση με το 1979. Επομένως, παρότι απέχουμε ακόμη από την επίτευξη του στόχου μας, οδεύουμε προς τη σωστή κατεύθυνση. Όπως συμβαίνει πάντοτε στην πολιτική, η πορεία θα είναι μακρά και επίπονη. Το Κοινοβούλιο απέδιδε ανέκαθεν μεγάλη σημασία στην ισότητα, και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το Προεδρείο του συγκρότησε την ομάδα υψηλού επιπέδου για την ισότητα των φύλων και τη διαφορετικότητα. Το κύριο μέλημά μου, ως προέδρου της εν λόγω ομάδας εργασίας, είναι να διασφαλιστεί ότι τα θεσμικά όργανα της ΕΕ αποτελούν παράδειγμα προς μίμηση στον συγκεκριμένο τομέα. Γι αυτό θα διευρύνουμε το πεδίο εφαρμογής του σχεδίου δράσης για το 2011. Απαιτείται παρουσία περισσότερων γυναικών στις μεσαίες διοικητικές θέσεις του Κοινοβουλίου. Το ίδιο το προσωπικό μπορεί άλλωστε να συνεισφέρει στην επίτευξη ουσιαστικής ισότητας: τα τρία τέταρτα των γονικών αδειών, που αποτελούν μείζονος σημασίας καινοτομία, λαμβάνονται σήμερα από γυναίκες. Από τη δυνατότητα αυτή θα μπορούσε να ωφεληθεί πολύ μεγαλύτερος αριθμός ανδρών. Επιθυμούμε να λάβουμε μέτρα τα οποία θα ενθαρρύνουν την αξιοποίηση της γονικής άδειας χωρίς να φοβούνται, είτε οι άνδρες είτε οι γυναίκες, ότι αυτό θα βλάψει τη σταδιοδρομία τους. Το ζητούμενο είναι να μην λησμονήσουμε τον στόχο μας. Είμαι πεπεισμένη ότι η ισότητα θα γίνει κανόνας και ότι η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας θα πάψει να αποτελεί ευκαιρία για την ανάδειξη ενός προβλήματος και θα μετατραπεί, απεναντίας, σε ημέρα εορτασμού. Μονάδα Ισότητας και Διαφορετικότητας Γενική Διεύθυνση Προσωπικού 8 Μαρτίου 2011 5
Γυναίκες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Βουλευτές Το ποσοστό των γυναικών στην 7η κοινοβουλευτική περίοδο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου είναι υψηλότερο από ποτέ, και αγγίζει το 34,8%. Η αυξημένη εκπροσώπηση των γυναικών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αυξάνει το επίπεδο δημοκρατικής εκπροσώπησης των πολιτών της ΕΕ και επικουρεί το Κοινοβούλιο στην καλύτερη ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου σε όλους τους τομείς των εργασιών του, είτε πρόκειται για τη νομοθεσία και τις πολιτικές της ΕΕ συνολικά είτε για τις εσωτερικές του δομές και τα εσωτερικά του όργανα, συμπεριλαμβανομένης της Γραμματείας. Πέραν της συνολικής αύξησης της τάξης του 4,6 του ποσοστού των εκλεγμένων γυναικών στο ΕΚ, έχει αυξηθεί αισθητά και ο αριθμός των γυναικών σε θέσεις λήψης αποφάσεων μεταξύ της 6ης και της 7ης κοινοβουλευτικής περιόδου. Ο αριθμός των γυναικών αντιπροέδρων αυξήθηκε από 5 σε 6 σε σύνολο 14, ενώ ο αριθμός των γυναικών προέδρων κοινοβουλευτικών επιτροπών και υποεπιτροπών αυξήθηκε κατά δύο τρίτα, περνώντας από τις 6 στις 10 γυναίκες προέδρους σε σύνολο 24. Ωστόσο, ο αριθμός των γυναικών προέδρων Πολιτικών Ομάδων μειώθηκε από 3 συμπροέδρους σε 1 συμπρόεδρο. Βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (1952-2011) 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 1,3 3,5 3,5 4,9 16,6 17,7 19,3 25,9 30,3 30,2 34,8 0% 1952 1958 1964 1975 1979 1984 1989 1994 1999 2004 2011 342 83,4% 68 16,6% 480 65,2% 5 256 34,8% Βουλευτές του ΕΚ (1979) Βουλευτές του ΕΚ (2011) 6 Εκατονταετηρίδα της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας
Γυναίκες σε πολιτικό επίπεδο Εκπροσώπηση των γυναικών στο ΕΚ και τα εθνικά κοινοβούλια ανά κράτος μέλος 1 Ποσοστό % γυναικών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Ποσοστό % γυναικών στα εθνικά κοινοβούλια Φινλανδία Σουηδία Εσθονία Γαλλία Δανία Κάτω Χώρες Aυστρία Σλοβακία Λετονία Γερμανία Bέλγιο Ουγγαρία Πορτογαλία Ρουμανία Ισπανία Βουλγαρία Κύπρος Ηνωμένο Βασίλειο Ελλάδα Σλοβενία Ιρλανδία Λιθουανία Ιταλία Πολωνία Τσεχική Δημοκρατία Λουξεμβούργο Μάλτα Οι γυναίκες αποτελούν την πλειονότητα του παγκόσμιου πληθυσμού η συμμετοχή και η συμβολή τους στην πολιτική διαδικασία είναι σημαντικές και απαραίτητες στην πραγματικότητα, μάλιστα, συνιστούν θεμελιώδες δικαίωμα. Το ποσοστό των γυναικών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο παρουσίασε νέα άνοδο μετά τις εκλογές του 2009. Σε όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το ποσοστό γυναικών που καταλαμβάνουν έδρες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι σήμερα υψηλότερο από το αντίστοιχο ποσοστό των εθνικών κοινοβουλίων των κρατών μελών, εξαιρουμένης της Ισπανίας (ίδιο ποσοστό), της Μάλτας και του Λουξεμβούργου. Η Φινλανδία και η Σουηδία μάλιστα έχουν περισσότερες γυναίκες βουλευτές στο ΕΚ παρά άνδρες. Δεδομένου ότι στην 7η κοινοβουλευτική περίοδο το ποσοστό των εκλεγμένων γυναικών ανέρχεται στο 34,8%, η εκπροσώπηση των γυναικών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι σχεδόν διπλάσια του παγκόσμιου μέσου όρου εκλεγμένων γυναικών στα εθνικά κοινοβούλια, ποσοστό που αντιστοιχεί επί του παρόντος σε 19,3%. 1 Στοιχεία που αφορούν τα εθνικά κοινοβούλια και στηρίζονται στον αριθμό των γυναικών που έχoυν εκλεγεί σε κάτω βουλές. Πηγή: www.ipu.org, από 30/11/2010. Μονάδα Ισότητας και Διαφορετικότητας Γενική Διεύθυνση Προσωπικού 8 Μαρτίου 2011 7
Γυναίκες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Το Προεδρείο Το Προεδρείο απαρτίζεται από τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, τους 14 Αντιπροέδρους του και από τους 5 Κοσμήτορες, με καθεστώς παρατηρητή, που εκλέγονται από τη Συνέλευση για θητεία δυόμισι ετών που μπορεί να ανανεωθεί. Το Προεδρείο καθοδηγεί την εσωτερική λειτουργία του Κοινοβουλίου, συμπεριλαμβανομένων των προβλέψεων του προϋπολογισμού, και το σύνολο των διοικητικών και οργανωτικών θεμάτων και των θεμάτων προσωπικού. 6 Αντιπρόεδροι Ρόδη ΚΡΑΤΣΑ-ΤΣΑΓΚΑΡΟΠΟΥΛΟΥ (EL - PPE) Dagmar ROTH-BEHRENDT (DE - S&D) Isabelle DURANT (BE - Verts/ALE) Roberta ANGELILLI (IT - PPE) Diana WALLIS (UK - ALDE) Silvana KOCH-MEHRIN (DE - ALDE) 2 Κοσμήτορες Lidia Joanna GERINGER DE OEDENBERG (PL - S&D) Αντιπρόεδροι 8 57,1% 8 6 42,9% Astrid LULLING (LU - PPE) Κοσμήτορες 3 60,0% Εκατονταετηρίδα της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας 2 40,0%
Γυναίκες σε πολιτικό επίπεδο Ομάδα υψηλού επιπέδου για την ισότητα των φύλων και τη διαφορετικότητα Πρόεδρος Silvana KOCH-MEHRIN (DE - ALDE) Αντιπρόεδρος Roberta ANGELILLI (IT - PPE) 1 14,3% 6 85,7% Η ομάδα υψηλού επιπέδου (ΟΥΕ) δημιουργήθηκε από το Προεδρείο το 2004 ως συνέχεια του ψηφίσματος του ΕΚ της 13ης Μαρτίου 2003 σχετικά με την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και είναι επιφορτισμένη με την προώθηση και την εφαρμογή της ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου στις δραστηριότητες, τις δομές και τα όργανα του Κοινοβουλίου. Προκειμένου να υπάρχει αρμονία με το σύνολο της πολιτικής ισότητας και διαφορετικότητας, τον Νοέμβριο του 2007, το Προεδρείο προέβη στη μετονομασία της εν λόγω ομάδας εργασίας σε ομάδα υψηλού επιπέδου για την ισότητα των φύλων και τη διαφορετικότητα. Η ΟΥΕ λειτουργεί ως οριζόντιο, διατομεακό όργανο και συνεργάζεται στενά με άλλα όργανα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ειδικότερα δε με τη Διάσκεψη των Προέδρων των Επιτροπών και τη Διάσκεψη των Προέδρων των Αντιπροσωπειών, καθώς και με την Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων. Κατά την 6η κοινοβουλευτική περίοδο, η ΟΥΕ υλοποίησε πολλούς σημαντικούς στόχους: τη δημιουργία δικτύων των βουλευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του προσωπικού του ΕΚ σε επιτροπές και αντιπροσωπείες για την εφαρμογή της ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου, την έγκριση κατευθυντήριων γραμμών για τη χρήση ουδέτερης από άποψη φύλου γλώσσας σε κοινοβουλευτικά έγγραφα, ανακοινώσεις και πληροφορίες, καθώς και την προώθηση της ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου στον προϋπολογισμό. Όσον αφορά την απασχόληση και την ένταξη των ατόμων με αναπηρία, η ΟΥΕ επεσήμανε την ανάγκη εφαρμογής της έννοιας των εύλογων προσαρμογών. Επίσης, η ομάδα υπογράμμισε τη σημασία της επαρκούς εξωτερικής, αλλά και εσωτερικής επικοινωνίας για την ευαισθητοποίηση στον συγκεκριμένο τομέα, ιδίως μέσω ενός πλήρως προσβάσιμου ιστοτόπου στο διαδίκτυο. Η εντολή της ομάδας για την 7η κοινοβουλευτική περίοδο εγκρίθηκε τον Φεβρουάριο του 2010. Ειδικότερα, η ΟΥΕ θα διασφαλίσει την εφαρμογή του σχεδίου δράσης για την προώθηση της ισότητας των φύλων και της διαφορετικότητας στη Γραμματεία του ΕΚ (2009-2013). Θα μεριμνήσει ώστε να υπάρχουν οι απαραίτητες διοικητικές δομές για την ενσωμάτωση της ισότητας των φύλων στις δραστηριότητες του Κοινοβουλίου (διαδικασίες και πολιτικές). Η ΟΥΕ σκοπεύει επίσης να ενθαρρύνει την καλύτερη εξισορρόπηση μεταξύ της επαγγελματικής και της προσωπικής ζωής. Η ΟΥΕ, υπό την προεδρία της Silvana KOCH-MEHRIN, Αντιπροέδρου αρμόδιας για θέματα ισότητας, απαρτίζεται από τα ακόλουθα μέλη: Roberta ANGELILLI, Αντιπρόεδρος της ΟΥΕ και Αντιπρόεδρος αρμόδια για θέματα του προσωπικού και της ιατρικής υπηρεσίας (σε συνεργασία με την κ. Roth-Behrendt) Dagmar ROTH-BEHRENDT, Αντιπρόεδρος αρμόδια για θέματα του προσωπικού και της ιατρικής υπηρεσίας (σε συνεργασία με την κ. Angelilli) Eva-Britt SVENSSON, πρόεδρος της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων Luis YÁÑEZ-BARNUEVO, Πρόεδρος της Διάσκεψης των Προέδρων των Αντιπροσωπειών Lidia Joanna GERINGER DE OEDENBERG, Κοσμήτορας Astrid LULLING, Κοσμήτορας Κατά τη διάρκεια του 2010 η ομάδα υψηλού επιπέδου συνεδρίασε τέσσερις φορές και αφιέρωσε το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου της στην εφαρμογή του σχεδίου δράσης. Η ΟΥΕ θεωρεί ότι τα μέτρα που ελήφθησαν το 2010, αν και φιλόδοξα, οδήγησαν σε ορισμένα αξιοσημείωτα επιτεύγματα ωστόσο, τα επόμενα χρόνια πρέπει να καταβληθούν ακόμη πιο έντονες προσπάθειες, προκειμένου να υλοποιηθούν πλήρως οι μακρόπνοοι στόχοι του σχεδίου δράσης. Μονάδα Ισότητας και Διαφορετικότητας Γενική Διεύθυνση Προσωπικού 8 Μαρτίου 2011 9
Γυναίκες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Πολιτικές Ομάδες Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, οι βουλευτές συμμετέχουν σε ομάδες βάσει των πολιτικών τους πεποιθήσεων και όχι βάσει ιθαγένειας. Επί του παρόντος υπάρχουν 7 Πολιτικές Ομάδες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με επικεφαλής έναν πρόεδρο (ή δύο συμπροέδρους). Υπάρχει μία γυναίκα συμπρόεδρος, η Rebecca Harms, η οποία εκπροσωπεί την Ομάδα των Πρασίνων/Ευρωπαϊκή Ελεύθερη Συμμαχία. Πρόεδροι και συμπρόεδροι Πολιτικών Ομάδων 8 88,9% 1 11,1% Rebecca HARMS (DE - Verts/ALE) Κατανομή ανά φύλο στις πολιτικές Ομάδες 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% PPE S&D ALDE Verts/ALE ECR GUE/NGL EFD NI PPE S&D ALDE Verts/ALE ECR GUE/NGL EFD NI Ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (Χριστιανοδημοκράτες) Ομάδα της Προοδευτικής Συμμαχίας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Ομάδα της Συμμαχίας Φιλελευθέρων και Δημοκρατών για την Ευρώπη Ομάδα των Πρασίνων/Ευρωπαϊκή Ελεύθερη Συμμαχία Ομάδα των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών Ευρωπαϊκή Ενωτική Αριστερά/Αριστερά των Πρασίνων των Βορείων Χωρών Ομάδα Ευρώπη Ελευθερίας και Δημοκρατίας Μη Εγγεγραμμένοι 10 Εκατονταετηρίδα της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας
Γυναίκες σε πολιτικό επίπεδο Κοινοβουλευτικές επιτροπές Στην 7η κοινοβουλευτική περίοδο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου υπάρχουν 20 κοινοβουλευτικές επιτροπές, δύο υποεπιτροπές και δύο ειδικές επιτροπές. Οι επιτροπές προετοιμάζουν τις εργασίες των συνόδων της Ολομέλειας του Κοινοβουλίου μέσω της εκπόνησης εκθέσεων σχετικά με νομοθετικές προτάσεις και εκθέσεων πρωτοβουλίας. Οι πρόεδροι των επιτροπών συντονίζουν το έργο των επιτροπών στη Διάσκεψη των Προέδρων των Επιτροπών. Στις 10 από τις 24 επιτροπές2 προεδρεύουν επί του παρόντος γυναίκες. 10 πρόεδροι επιτροπών Eva JOLY (FR - Verts/ALE) Επιτροπή Ανάπτυξης (DEVE) Sharon BOWLES (UK - ALDE) Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής (ECON) Carmen FRAGA ESTÉVEZ Doris PACK Επιτροπή Αλιείας (PECH) Επιτροπή Πολιτισμού και Παιδείας (CULT) Heidi HAUTALA (FI - Verts/ALE) Υποεπιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων DROI) Jutta HAUG (DE -S&D) Ειδική Επιτροπή για τις Πολιτικές Προκλήσεις (SURE) (ES - PPE) (DE - PPE) Pervenche BERÈS (FR - S&D) Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων (EMPL) Eva-Britt SVENSSON (SV - GUE/NGL) Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων (FEMM) Danuta Maria HÜBNER (PL - PPE) Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης (REGI) Erminia MAZZONI (IT - PPE) Επιτροπή Αναφορών (PETI) Πρόεδροι επιτροπών 14 58,3% 2 10 41,7% Συμπεριλαμβανομένων των ειδικών επιτροπών CRIS (Ειδική Επιτροπή για τη Χρηματοπιστωτική, Οικονομική και Κοινωνική Κρίση) και SURE (Ειδική Επιτροπή για τις Πολιτικές Προκλήσεις και τους Δημοσιονομικούς Πόρους για μια Βιώσιμη Ευρωπαϊκή Ένωση μετά το 2013) και των υποεπιτροπών DROI (Υποεπιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων) και SEDE (Υποεπιτροπή Ασφάλειας και Άμυνας). Μονάδα Ισότητας και Διαφορετικότητας Γενική Διεύθυνση Προσωπικού 8 Μαρτίου 2011 11
3 affiches_gender_a1_v5.indd 1 2/8/2011 1:28:43 PM Γυναίκες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων Πρόεδρος Eva-Britt SVENSSON (SV - GUE/NGL) Η Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων (FEMM) είναι η κοινοβουλευτική επιτροπή αρμόδια για την παρακολούθηση και τη θέσπιση νομοθεσίας σε θέματα που αφορούν την ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών και τα δικαιώματα των γυναικών. Η εν λόγω επιτροπή προέρχεται από την ειδική (ad hoc) Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ίσων Ευκαιριών που ιδρύθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το 1979, περίοδο κατά την οποία τα δικαιώματα των γυναικών και η ισότητα αποκτούσαν ολοένα και μεγαλύτερη σημασία στη διεθνή σκηνή, και έτος έγκρισης της CEDAW (της Σύμβασης για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών) από τα Ηνωμένα Έθνη. Το 1984, η επιτροπή απέκτησε καθεστώς μόνιμης επιτροπής, και έκτοτε η επιτροπή FEMM συνιστά το κύριο όργανο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την προώθηση της ισότητας των φύλων και των δικαιωμάτων των γυναικών. Το πεδίο αρμοδιοτήτων της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων, υπό την προεδρία της Eva-Britt Svensson, περιλαμβάνει: τον ορισμό, την προώθηση και προστασία των δικαιωμάτων της γυναίκας στην Ένωση και συναφή μέτρα της Κοινότητας την προώθηση των δικαιωμάτων των γυναικών σε τρίτες χώρες την πολιτική των ίσων ευκαιριών, η οποία περιλαμβάνει την ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών όσον αφορά τις ευκαιρίες που τους παρέχονται στην αγορά εργασίας και τη μεταχείρισή τους στον χώρο εργασίας την κατάργηση όλων των μορφών διακρίσεων που βασίζονται στο φύλο την εφαρμογή και την περαιτέρω προώθηση της αρχής των ίσων ευκαιριών και την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου σε όλους τους τομείς πολιτικής την παρακολούθηση και εφαρμογή των διεθνών συμφωνιών και συμβάσεων που άπτονται των δικαιωμάτων των γυναικών την πολιτική πληροφόρησης που αφορά τις γυναίκες. Το πρόγραμμα εργασίας της επιτροπής για το 2011 εστιάζεται σε εργασίες για την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στο πλαίσιο του ΕΚ και περιλαμβάνει θέματα τα οποία άπτονται της θέσης των γυναικών στην αγορά εργασίας, όπως Γυναίκες και ηγεσία επιχειρήσεων, Η γυναικεία επιχειρηματικότητα στις ΜΜΕ, Η θέση των γυναικών άνω των 45 ετών στην αγορά εργασίας. Η επιτροπή θα επεξεργαστεί επίσης θέματα όπως: Η θέση των γυναικών στον πόλεμο, η διάσταση του φύλου στις ένοπλες συγκρούσεις καθώς και Η κατάσταση όσον αφορά την ισότητα των φύλων στην Τουρκία. Το 2011 είναι σημαντικό έτος για την ισότητα των φύλων, δεδομένου ότι συμπληρώνονται 100 χρόνια από την πρώτη εκδήλωση για τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας. Από το 1975, η ημέρα αυτή έχει αναγνωριστεί επισήμως και από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και η επιτροπή FEMM θα γιορτάσουν την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας το 2011 με ειδική εκδήλωση στην οποία θα συμμετάσχουν βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και βουλευτές εθνικών κοινοβουλίων στις 3 Μαρτίου 2011, με θέμα «Ο πολιτικός ρόλος των γυναικών στη μελλοντική Ευρωπαϊκή Ένωση». http://www.europarl.europa.eu/activities/committees/homecom.do?language=en&body=femm 12 Εκατονταετηρίδα της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας
Γυναίκες σε πολιτικό επίπεδο Κοινοβουλευτικές αντιπροσωπείες Οι αντιπροσωπείες διατηρούν και αναπτύσσουν περαιτέρω τις διεθνείς επαφές του Κοινοβουλίου. Οι δραστηριότητες των αντιπροσωπειών αποσκοπούν στη διατήρηση και την ενίσχυση των επαφών με τα εθνικά κοινοβούλια κρατών που συνιστούν κατά παράδοση εταίρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και συμβάλλουν στην προώθηση των αξιών που αποτελούν τα θεμέλια της ΕΕ σε τρίτες χώρες. Επί του παρόντος υπάρχουν 37 αντιπροσωπείες και 4 πολυμερείς συνελεύσεις. Στην 7η κοινοβουλευτική περίοδο, 8 στους 37 προέδρους αντιπροσωπειών είναι γυναίκες, ενώ δεν υπάρχουν επί του παρόντος γυναίκες πρόεδροι πολυμερών συνελεύσεων. Διάσκεψη των Προέδρων των Αντιπροσωπειών 33 80,5% 8 19,5% 8 πρόεδροι αντιπροσωπειών του ΕΚ Hélène FLAUTRE (FR - Verts/ALE) Τουρκία(D-TR) Maria MUÑIZ DE URQUIZA (ES - S&D) Χιλή (D-CL) Monica Luisa MACOVEI (RO - PPE) Μολδαβία (D-MD) Angelika NIEBLER (DE - PP) Αραβική Χερσόνησος (DARP) Barbara LOCHBIHLER (DE - Verts/ALE) Ιράν (D-IR) Emine BOZKURT (NL - S&D) Κεντρική Αμερική (DCAM) Jean LAMBERT (UK - Verts/ALE) Νότια Ασία (DSAS) Mara BIZZOTTO (IT - EFD) Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία (DANZ) Μονάδα Ισότητας και Διαφορετικότητας Γενική Διεύθυνση Προσωπικού 8 Μαρτίου 2011 13
Γυναίκες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Οδηγίες της ΕΕ για την ισότητα των φύλων 1975: Οδηγία 75/117/EΟΚ για την ισότητα των αμοιβών Προβλέπει την κατάργηση για όλες τις μορφές αμοιβής κάθε διακρίσεως βασιζομένης στο φύλο (καταργήθηκε από την αναδιατυπωμένη οδηγία 2006/54/ΕΚ). 1976: Οδηγία 76/207/EΟΚ για την ίση μεταχείριση Προβλέπει ότι δεν πρέπει να υφίσταται διάκριση που βασίζεται στο φύλο, είτε άμεσα είτε έμμεσα, ή σε σχέση με τη συζυγική ή οικογενειακή κατάσταση, όσον αφορά την πρόσβαση στην απασχόληση, την κατάρτιση, τις συνθήκες εργασίας, την προαγωγή ή την απόλυση. 1978: Οδηγία 79/7/EΟΚ για την κοινωνική ασφάλιση Απαιτεί ίση μεταχείριση μεταξύ ανδρών και γυναικών στα νομικά συστήματα που εξασφαλίζουν προστασία από τους κινδύνους ασθενείας, αναπηρίας, γήρατος, εργατικού ατυχήματος, επαγγελματικής ασθενείας και ανεργίας. 1986: Οδηγία 86/378/EΟΚ για την επαγγελματική κοινωνική ασφάλιση Αποσκοπεί στην εφαρμογή της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών στα επαγγελματικά συστήματα κοινωνικής ασφάλισης. Τροποποιήθηκε το 1996. 1992: Οδηγία 92/85/EΟΚ για τις εγκύους εργαζόμενες Απαιτεί ελάχιστα μέτρα για τη βελτίωση της υγείας και της ασφάλειας κατά την εργασία των εγκύων, λεχώνων και γαλουχουσών εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένου νομίμου δικαιώματος άδειας μητρότητας τουλάχιστον 14 εβδομάδων. 1996: Οδηγία 96/34/ΕΚ για τη γονική άδεια Προβλέπει τη χορήγηση ελάχιστης γονικής άδειας τουλάχιστον 3 μηνών σε όλους τους γονείς τέκνων έως ορισμένου έτους ηλικίας, το οποίο προσδιορίζεται από τα κράτη μέλη, καθώς και άδειας για τη φροντίδα ασθενών ή τραυματισμένων εξαρτώμενων μελών. 1997: Οδηγία 97/80/ΕΚ σχετικά με τη μετάθεση του βάρους της απόδειξης σε περιπτώσεις διακριτικής μεταχείρισης λόγω φύλου Απαιτεί τροποποιήσεις στα νομικά συστήματα των κρατών μελών, ούτως ώστε το βάρος της απόδειξης να κατανέμεται δικαιότερα σε περιπτώσεις υποβολής καταγγελιών από εργαζομένους κατά των εργοδοτών τους για διακριτική μεταχείριση λόγω φύλου. 2002: Οδηγία 2002/73/EΟΚ για την ίση μεταχείριση στην απασχόληση Τροποποιεί την οδηγία του 1976 για την ίση μεταχείριση, προσθέτοντας ορισμούς για την έμμεση διάκριση, την παρενόχληση και τη σεξουαλική παρενόχληση και απαιτώντας από τα κράτη μέλη να θεσπίσουν φορείς ισότητας για την προώθηση, την ανάλυση, την παρακολούθηση και την υποστήριξη της ίσης μεταχείρισης μεταξύ ανδρών και γυναικών. 2004: Οδηγία 2004/113/ΕΚ για τα αγαθά και τις υπηρεσίες Επεκτείνει για πρώτη φορά τη νομοθεσία περί της ισότητας των φύλων πέραν του τομέα της απασχόλησης. 2006: Οδηγία 2006/54/ΕΚ για την ίση μεταχείριση στην εργασία και την απασχόληση (αναδιατύπωση) Η εν λόγω οδηγία συγκεντρώνει τις ισχύουσες διατάξεις σχετικά με την ισότητα των αμοιβών, τα επαγγελματικά συστήματα και το «βάρος της απόδειξης» σε ένα ενιαίο κείμενο, με στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας, της σαφήνειας και της συνοχής της νομοθεσίας. 2010: Οδηγία 2010/41/ΕΕ για την εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών που ασκούν αυτοτελή επαγγελματική δραστηριότητα και την κατάργηση της οδηγίας 86/613/EΟΚ Εφαρμόζει την αρχή της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών που ασκούν αυτοτελή δραστηριότητα. Αναγνωρίζει σε μεγαλύτερο βαθμό την εργασία που επιτελούν οι σύζυγοι. Η οδηγία αυτή θεσπίζει νέες διατάξεις για την καταπολέμηση των διακρίσεων, όσον αφορά τη σύσταση επιχειρήσεων, την κοινωνική προστασία και τη μητρότητα. 14 Εκατονταετηρίδα της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας
Γυναίκες σε διοικητικό επίπεδο Πρόλογος του Klaus Welle, Γενικού Γραμματέα Η εκατονταετηρίδα της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας, στις 8 Μαρτίου 2011, είναι μια καλή ευκαιρία ώστε να εορταστεί η πρόοδος που έχει σημειωθεί στο πεδίο της ισότητας των φύλων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ωστόσο, δεν υπάρχουν λόγοι εφησυχασμού: μένουν ακόμη να γίνουν πολλά, εφόσον αυτό που θέλουμε είναι να επιτύχουμε πλήρη ισότητα στη Γραμματεία του ΕΚ. Ως εκ τούτου, απαιτούνται πιο τολμηρές, πιο αποφασιστικές δράσεις. Η Γραμματεία διαθέτει τα μέσα και το ανθρώπινο δυναμικό που απαιτούνται για να εξασφαλίσει την ουσιαστική ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών σε όλες τις πτυχές της επαγγελματικής ζωής. Το Προεδρείο εξέφρασε την κατηγορηματική του στήριξη σε αυτήν την εξελισσόμενη διαδικασία μέσω της έγκρισης της Δήλωσης αρχών για την προώθηση της ισότητας και της διαφορετικότητας στη Γραμματεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (2006) και του σχεδίου δράσης για την προώθηση της ισότητας των φύλων και της διαφορετικότητας στη Γραμματεία του ΕΚ (2009). Όλοι όσοι μετέχουν στην υλοποίηση αυτής της πολιτικής στο εσωτερικό της Γραμματείας η Μονάδα Ισότητας και Διαφορετικότητας της ΓΔ Προσωπικού, η Επιτροπή Ίσων Ευκαιριών και Διαφορετικότητας, η Ομάδα των Συντονιστών Ισότητας και Διαφορετικότητας και η Επιτροπή Προσωπικού ακολουθούν τις κατευθύνσεις της ομάδας υψηλού επιπέδου για την ισότητα των φύλων και τη διαφορετικότητα, υπό την προεδρία της Silvana Koch-Mehrin, και εργάζονται για την προαγωγή της ισότητας και της διαφορετικότητας. Η πολιτική για την ισότητα των φύλων έχει γενική εφαρμογή και αφορά όλα τα σχέδια και τις πολιτικές του Κοινοβουλίου. Είναι επίσης καίριο στοιχείο του διοικητικού προγράμματος εργασίας της Γραμματείας για την περίοδο 2009-2011 και έχει οδηγήσει στη λήψη θετικών μέτρων όπως το ειδικό πρόγραμμα κατάρτισης γυναικών υποψήφιων για θέσεις διευθυντικών στελεχών. Περίπου 81 υπάλληλοι έχουν ήδη ολοκληρώσει αυτό το πρόγραμμα, και 23 εξ αυτών διορίστηκαν έκτοτε ως προϊστάμενες μονάδων, αλλά απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες προκειμένου να επιτευχθεί ισορροπία ως προς την εκπροσώπηση των φύλων στις μεσαίες διοικητικές θέσεις. Στόχος μας πρέπει πάντα να είναι να σπάσουμε τη «γυάλινη οροφή» οπουδήποτε υπάρχει, και η διασφάλιση της ίσης εκπροσώπησης των γυναικών σε όλα τα επίπεδα της διοίκησης: γυναίκες είναι το 41,7% των γενικών διευθυντών, αλλά μόνον το 31,7% των διευθυντών και το 25,7% των προϊσταμένων μονάδων. Αυτό δεν αρκεί. Η πρόσληψη κυρίως γυναικών για την κάλυψη των νέων θέσεων υπαλλήλων μετά τις πρόσφατες διευρύνσεις της ΕΕ συνιστά σημαντική ευκαιρία για το μέλλον. Η ισότητα των φύλων σε όλες τις θέσεις προσωπικού σε όλα τα επίπεδα και όλα τα είδη καθηκόντων εξακολουθεί να αποτελεί προτεραιότητα της Γραμματείας και πρόκληση για όλες και όλους τα επόμενα χρόνια. Μονάδα Ισότητας και Διαφορετικότητας Γενική Διεύθυνση Προσωπικού 8 Μαρτίου 2011 15
Γυναίκες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Γενική Γραμματεία Οργανόγραμμα Γενικοί Διευθυντές και Διευθυντές Γενικός Γραμματέας Προϊστάμενος του ιδιαίτερου γραφείου του ΓΓ Διεύθυνση Σχέσεων με τις Πολιτικές Ομάδες ΝΟΜΙΚΉ ΥΠΗΡΕΣΊΑ Νομικός Σύμβουλος ΓΔ PRES Προεδρία Αναπληρωτής Γενικός Γραμματέας ΓΔ IPOL Εσωτερικές Πολιτικές ΓΔ EXPO Εξωτερικές Πολιτικές ΓΔ COMM Επικοινωνία * ΓΔ PERS Προσωπικό ΓΔ INLO Υποδομές & Υλικοτεχνική Υποστήριξη ΓΔ TRAD Μετάφραση ΓΔ INTE Διερμηνεία & Διασκέψεις ΓΔ FINS Οικονομικά ΓΔ ITEC Καινοτομία & Τεχνολογική Υποστήριξη Επεξηγήσεις Γυναίκες Άνδρες Από τις 15/02/2011 * Γραφείο στην Ουάσινγκτον 16 Εκατονταετηρίδα της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας
Γυναίκες σε διοικητικό επίπεδο Francesca R. Ratti, Αναπληρώτρια Γενική Γραμματέας: «Μια νέα διοικητική νοοτροπία» Είναι τιμή μου που έχω την ευκαιρία να συμβάλω σε αυτό το φυλλάδιο με θέμα τις γυναίκες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ένα καίριας σημασίας μέσον ευαισθητοποίησης που εκπονείται σε ετήσια βάση από τη Μονάδα Ισότητας και Διαφορετικότητας, την οποία ευχαριστώ για το εξαιρετικό και επίμονο έργο της. Ο εορτασμός της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας εκατό χρόνια μετά τον πρώτο εορτασμό της στην Ευρώπη, στις 19 Μαρτίου 1911, παραμένει επίκαιρο ζήτημα, παρά τις σημαντικές βελτιώσεις όσον αφορά την ισορροπία που έχει επιτευχθεί μεταξύ των φύλων στην κοινωνία μας τις τελευταίες δεκαετίες. Όπως θα διαπιστώσετε διαβάζοντας αυτές τις σελίδες, η ισόρροπη εκπροσώπηση των φύλων στο εσωτερικό της Γραμματείας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου έχει βελτιωθεί σημαντικά, καθώς οι γυναίκες αποτελούν την πλειονότητα του προσωπικού του Κοινοβουλίου. Οι αλλαγές νοοτροπίας στο εργασιακό περιβάλλον, σε συνδυασμό με νομικές και πρακτικές ρυθμίσεις στον Κανονισμό Υπηρεσιακής Κατάστασης, αποτέλεσαν τους βασικούς κινητήρες αυτής της εξέλιξης, η οποία είναι ιδιαίτερα εύγλωττη όσον αφορά τα ανώτερα διοικητικά στελέχη σε επίπεδο Γενικών Διευθυντών. Παρά τη σημειωθείσα πρόοδο, συνεχίζουμε να απέχουμε ακόμη πολύ από την επίτευξη των στόχων για το 2009 που είχαν τεθεί από το Προεδρείο το 2006, ιδίως σε σχέση με τις θέσεις Διευθυντών και Προϊσταμένων Μονάδων. Επιπλέον, οι γυναίκες συνάδελφοι υπερεκπροσωπούνται στις χαμηλότερες βαθμίδες, τόσο στην κατηγορία AD όσο και στην κατηγορία AST, σε ευθεία αντίθεση με τις υψηλότερες βαθμίδες και των δύο κατηγοριών. Στο σχέδιο δράσης του Προεδρείου για την προώθηση της ισότητας των φύλων και της διαφορετικότητας για την περίοδο 2009-2013 αναγνωρίζεται το γεγονός ότι οι στόχοι επιχειρούν την αντιμετώπιση ενός συμπτώματος, όχι όμως και τη βαθύτερη αιτία του προβλήματος. Όλες οι κατηγορίες προσωπικού καλούνται να επιδεικνύουν όλο και μεγαλύτερη διαθεσιμότητα (π.χ. όσον αφορά τον χρόνο εργασίας ή τις αποστολές), και οι απαιτήσεις από τους ασκούντες διευθυντικά καθήκοντα είναι ακόμη μεγαλύτερες κατά συνέπεια, οι γυναίκες (και ορισμένοι άνδρες) αποφασίζουν να μην υποβάλουν καν υποψηφιότητες για διευθυντικές θέσεις. Αυτό καταδεικνύει ότι, παρά τις πολιτικές και διοικητικές προσπάθειες για την εξασφάλιση της ισόρροπης εκπροσώπησης των φύλων, οι γυναίκες κυρίως αντιμετωπίζουν πρόβλημα ανισορροπίας μεταξύ της επαγγελματικής και της προσωπικής τους ζωής. Μάλιστα, ακόμη και αν οι γυναίκες (σε μεγαλύτερο βαθμό από ό,τι οι άνδρες) αξιοποιήσουν τις ρυθμίσεις που προβλέπονται στο ισχύον κανονιστικό πλαίσιο με σκοπό να εξισορροπήσουν καλύτερα την εργασία τους με την προσωπική τους ζωή, στην πραγματικότητα αυτό έχει αρνητικό αντίκτυπο στη σταδιοδρομία τους. Αυτό είναι αναμφίβολα συνέπεια των προκαταλήψεων και των στερεοτύπων μιας παλαιότερης νοοτροπίας, η οποία μπορεί να υπερνικηθεί μόνον από την ισχυρή κοινή προσπάθεια όλων μας, εφόσον είμαστε βέβαιοι για την ακλόνητη βούληση των πολιτικών μας αρχών να ενθαρρύνουν και να προαγάγουν μέτρα τα οποία θα αποβλέπουν στη διαμόρφωση ενός εργασιακού περιβάλλοντος που να σέβεται περισσότερο την προσωπική μας ζωή. Παρότι οι στόχοι αυτοί και τα συγκεκριμένα μέτρα αφορούν τη Γραμματεία του Κοινοβουλίου συνολικά, όλες οι επιμέρους Γενικές Διευθύνσεις, ανάλογα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους, πρέπει να έχουν ειδικά κίνητρα για την προώθηση της επίτευξης και της υλοποίησης αυτών των στόχων, μεταξύ άλλων μέσω της ανταλλαγής γνώσεων και βέλτιστων πρακτικών. Ως γυναίκα Γενική Διευθύντρια της ΓΔ Προεδρίας, έχω ιδιαίτερη επίγνωση του βάρους των ευθυνών που συνεπάγεται η θέση μου. Ευελπιστώ, και είμαι πεπεισμένη, ότι κάποτε, στο εγγύς μέλλον, αυτό το μήνυμα θα θεωρείται απαρχαιωμένο λόγω της επικράτησης μιας διοικητικής νοοτροπίας η οποία θα προσφέρει ένα σύγχρονο και δυναμικό περιβάλλον ίσων ευκαιριών για όλες και όλους μας. Μονάδα Ισότητας και Διαφορετικότητας Γενική Διεύθυνση Προσωπικού 8 Μαρτίου 2011 17
Γυναίκες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Γενική Γραμματεία - Διοίκηση Γενικοί διευθυντές 7 58,3% 5 41,7% 5 Γενικοί Διευθυντές 3 Francesca R. RATTI Αναπληρώτρια Γενική Γραμματέας ΓΔ Προεδρίας (ΓΔ PRES) Juana LAHOUSSE-JUÁREZ ΓΔ Επικοινωνίας (ΓΔ COMM) Janet PITT ΓΔ Μετάφρασης (ΓΔ TRAD) Όλγα ΚΟΣΜΙΔΟΥ ΓΔ Διερμηνείας και Διασκέψεων (ΓΔ INTE) Inga ROSIŃSKA Προϊσταμένη του Γραφείου του Προέδρου Διευθυντές Προϊστάμενοι Μονάδων 28 68,3% 13 31,7% 150 74,3% 52 25,7% Γυναίκες την 14/02/2011 Στόχοι 2009 όπως ορίστηκαν από το Προεδρείο το 2006 (έκθεση Kaufmann) Γενικοί Διευθυντές Διευθυντές Προϊστάμενοι Μονάδας 3 Την 14/02/2011 18 Εκατονταετηρίδα της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας
Γυναίκες σε διοικητικό επίπεδο Γενική Γραμματεία και γραμματείες Πολιτικών Ομάδων Προσωπικό της Γραμματείας του ΕΚ Σύνολο AD AST 2890 58,8% 1113 51,6% 1777 64,3% 2029 41,2% 1042 48,4% 987 35,7% 65% Προσωπικό της Γραμματείας του ΕΚ (1957-2011) 60% 55% 50% 45% 40% 35% 1957 1967 1977 1987 1997 2007 2011 Γενικές Γραμματείες των Πολιτικών Ομάδων Προσωπικό των Πολιτικών Ομάδων 4 57% 3 43% Σύνολο AD 110 39,9% 394 57,9% 166 60,1% 286 42,1% AST 284 70,3% 120 29,7% Διαπιστευμένοι κοινοβουλευτικοί βοηθοί 661 43,3% 865 56,7% Μονάδα Ισότητας και Διαφορετικότητας Γενική Διεύθυνση Προσωπικού 8 Μαρτίου 2011 19
Γυναίκες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Εξισορρόπηση μεταξύ της επαγγελματικής και της προσωπικής ζωής στη Γραμματεία του ΕΚ (Ιανουάριος - Δεκέμβριος 2010) Προσωπικό που εργάζεται υπό καθεστώς μερικής απασχόλησης (από το σύνολο του προσωπικού και ανά ομάδα καθηκόντων) 104 10,0% 307 27,6% AD 53 5,4% AST 372 20,9% 157 7,7% 679 23,5% Σύνολο Προσωπικό σε πλήρη γονική άδεια (ανά ομάδα καθηκόντων) 344 41,1% Προσωπικό που εργάζεται υπό καθεστώς μερικής απασχόλησης (ανά επιλογή χρόνου εργασίας) * Παραδείγματος χάριν, 57,7% των επιλογών των ανδρών (έναντι 41,1% των γυναικών) που εργάζονται υπό καθεστώς μερικής απασχόλησης ήταν να εργαστούν 50%. Αν ένα άτομο που εργάζεται υπό καθεστώς μερικής απασχόλησης έχει μεταβάλει την επιλογή του χρόνου εργασίας του κατά τη διάρκεια του 2010, συμπεριλαμβάνεται σε όλες τις κατηγορίες τις οποίες έχει επιλέξει. 178 21,3% 133 124 5,9% 101 14,8% 57,7% 58 6,9% 39 5 22,3% 8 22 2,9% 4,6% 12,6% 50% 60% 75% 80% 90% Προσωπικό σε μερική γονική άδεια (ανά ομάδα καθηκόντων) AD AST 38 23,0% 20 13,8% 127 77,0% 125 86.2% AD AST 20 24,7% 17 16,5% 61 75,3% 86 83,5% Προσωπικό σε γονική άδεια (από το σύνολο του προσωπικού) 399 13,8% Προσωπικό σε πλήρη γονική άδεια (από το σύνολο του προσωπικού και ανά ομάδα καθηκόντων) 127 11,4% 125 7,0% Προσωπικό σε μερική γονική άδεια (από το σύνολο του προσωπικού και ανά ομάδα καθηκόντων) 86 4,8% 61 5,5% 95 4,7% 38 3,6% 20 2,0% 20 1,9% 17 1,7% AD AST AD AST AD AST 1 6,7% Προσωπικό σε πλήρη οικογενειακή άδεια (ανά ομάδα καθηκόντων) 3 27,3% 14 93,3% 8 72,7% AD AST Προσωπικό σε μερική οικογενειακή άδεια (ανά ομάδα καθηκόντων) 5 27,8% 10 100% 13 72,2% Προσωπικό σε άδεια για προσωπικούς λόγους (ανά ομάδα καθηκόντων) AD AST 7 16,7% 12 29,3% 29 70,7% 35 83,3% Συνολικά, το 17% του προσωπικού εργαζόταν υπό καθεστώς μερικής απασχόλησης το 2010 (περιλαμβανομένων των υπαλλήλων που είχαν λάβει μερική γονική άδεια), το 10% έλαβε γονική άδεια, το 1,1% έλαβε οικογενειακή άδεια και το 1,7% έλαβε άδεια για προσωπικούς λόγους. 20 Εκατονταετηρίδα της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας
Γυναίκες σε διοικητικό επίπεδο Πολιτικές ισότητας των φύλων στη Γραμματεία του ΕΚ Οι πολιτικές ισότητας των φύλων κατέχουν πλέον απολύτως εδραιωμένη θέση μεταξύ των στόχων της Γραμματείας του ΕΚ. Οι εκθέσεις του Προεδρείου στον εν λόγω τομέα και η δήλωση αρχών για την προώθηση της ισότητας και της διαφορετικότητας, που εγκρίθηκαν από το Προεδρείο στις 13 Νοεμβρίου 2006, παρέχουν το σχετικό πλαίσιο πολιτικής εντός του γενικότερου νομοθετικού πλαισίου, το οποίο ενισχύθηκε, με τη σειρά του, με την έναρξη ισχύος της Συνθήκης της Λισαβόνας, η οποία κατοχυρώνει τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων. Στόχος της Γραμματείας του ΕΚ είναι η επίτευξη ισορροπίας μεταξύ των φύλων σε κάθε επίπεδο του οργανογράμματός της. Από το 2007, οι προσπάθειες έχουν επικεντρωθεί ιδιαίτερα στις μεσαίες διοικητικές βαθμίδες, στις οποίες είναι εμφανέστερη η υποεκπροσώπηση των γυναικών. Το 2007, οι διοικητικές υπηρεσίες έθεσαν σε εφαρμογή, ως μέτρο θετικής δράσης, ένα πιλοτικό πρόγραμμα κατάρτισης και παροχής κινήτρων για γυναίκες υποψήφιες για θέσεις προϊσταμένων μονάδων. Έκτοτε έχουν υλοποιηθεί τρία προγράμματα κατάρτισης. Έχουν εγκριθεί κατευθυντήριες γραμμές για τη χρήση ουδέτερης από άποψη φύλου γλώσσας, τόσο στην εσωτερική όσο και στην εξωτερική επικοινωνία. Υπάρχει δυνατότητα πρόσβασης σε κατάρτιση στον τομέα της ισότητας και της διαφορετικότητας στα διαθέσιμα εργαλεία του προσωπικού, ανάλογα με το προφίλ της θέσης εργασίας. Έχουν διοργανωθεί δραστηριότητες ευαισθητοποίησης, όπως τα ετήσια Βραβεία Ισότητας και Διαφορετικότητας, σεμινάρια και συζητήσεις στρογγυλής τραπέζης ή σειρά θεματικών προβολών ταινιών σχετικά με θέματα ισότητας. Το σχέδιο δράσης 2009-2013 για την προώθηση της ισότητας των φύλων και της διαφορετικότητας στη Γραμματεία του ΕΚ, που εγκρίθηκε από το Προεδρείο στις 9 Μαρτίου 2009, αποτελεί ένα από τα βασικά μέσα για τη διασφάλιση της πρακτικής εφαρμογής των αρχών της ισότητας, της διαφορετικότητας και των μη διακρίσεων στις εργασίες της Γραμματείας του ΕΚ κατά τη διάρκεια της 7ης κοινοβουλευτικής περιόδου του Κοινοβουλίου. Το σχέδιο δράσης βασίζεται σε τρεις γραμμές δράσης οι οποίες καθορίζονται στη δήλωση αρχών, ήτοι: διασφάλιση πλήρους ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών σε κάθε πτυχή της επαγγελματικής ζωής διασφάλιση πλήρους ισότητας ευκαιριών για άτομα με αναπηρία και διευκόλυνση της πλήρους συμμετοχής και ένταξης αυτών άρση των φραγμών όσον αφορά τις προσλήψεις και κάθε ενδεχόμενης εισαγωγής διακρίσεων λόγω φυλής, χρώματος ή εθνοτικής καταγωγής και σε δύο οριζόντιους στόχους: ενίσχυση του ηγετικού ρόλου και της λογοδοσίας όσον αφορά την ισότητα και τη διαφορετικότητα προώθηση ενός ανοικτού και χωρίς περιορισμούς περιβάλλοντος εργασίας. Η εφαρμογή του σχεδίου δράσης θα συμπεριλάβει, λόγω της οριζόντιας και ευρείας φύσης του, όλα τα εμπλεκόμενα μέρη της Γραμματείας του ΕΚ. Οι δράσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη και αυτές που αναμένεται να ξεκινήσουν το 2010 καλύπτουν ποικίλους τομείς ισότητας και διαφορετικότητας: ιδιαίτερη προσοχή θα δοθεί, παραδείγματος χάριν, στην ισορροπία μεταξύ των φύλων σε όλα τα επίπεδα και στην ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου σε όλες τις εσωτερικές πολιτικές και διαδικασίες. Οι δράσεις προτεραιότητας θα αφορούν το ζήτημα της εξισορρόπησης μεταξύ της επαγγελματικής και της προσωπικής ζωής, καθώς και την αξιοπρέπεια στην εργασία και τον σεβασμό του ατόμου, ενώ θα περιλαμβάνουν και πολιτικές για την πρόληψη και την καταπολέμηση της παρενόχλησης (άρθρο 12, παράγραφος α), του Κανονισμού Υπηρεσιακής Κατάστασης). Μονάδα Ισότητας και Διαφορετικότητας Γενική Διεύθυνση Προσωπικού 8 Μαρτίου 2011 21
Γυναίκες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Σχέδιο δράσης για την προώθηση της ισότητας των φύλων και της διαφορετικότητας στη Γραμματεία του ΕΚ (2009-2013) ΓΡΑΜΜΗ ΔΡΑΣΗΣ I Διασφάλιση πλήρους ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών σε κάθε πτυχή της επαγγελματικής ζωής ΕΙΔΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ I.1. Ενθάρρυνση της ισορροπημένης εκπροσώπησης γυναικών και ανδρών σε κάθε τύπο και κατηγορία απασχόλησης (με στόχο, ιδιαιτέρως, τομείς όπου φαίνεται να υπάρχει ανισορροπία) και, συνεπώς, παροχή δυνατοτήτων επαγγελματικής εξέλιξης I.2. Ενθάρρυνση της ισόρροπης κατανομής αρμοδιοτήτων μεταξύ γυναικών και ανδρών σε κάθε επίπεδο ΜΕΤΡΑ α. διευκόλυνση της πρόσβασης στην πληροφόρηση και αύξηση της ευαισθητοποίησης του συνόλου του προσωπικού όσον αφορά τις δυνατότητες επαγγελματικής εξέλιξης και κινητικότητας (οριζόντια και κάθετα) και τη διαδικασία επιλογής, συμπεριλαμβανομένων μελών του προσωπικού που εργάζονται υπό καθεστώς μερικής απασχόλησης ή βρίσκονται σε νόμιμη άδεια (γονική ή οικογενειακή) β. διασφάλιση της ουδετερότητας των ανακοινώσεων κάλυψης κενών θέσεων εργασίας από άποψη ισότητας των φύλων γ. ενίσχυση, ανάλυση και δημοσίευση στατιστικών στοιχείων ανά φύλο α. ενημέρωση όλων των διοικητικών βαθμίδων για τις αρμοδιότητές τους όσον αφορά την κατανομή καθηκόντων με πιο ισορροπημένο τρόπο από άποψη φύλου β. ενθάρρυνση του διορισμού γυναικών σε θέσεις μέσης διοικητικής βαθμίδας και διευκόλυνση της σχετικής τους κατάρτισης προς τούτο γ. διασφάλιση της ύπαρξης ισορροπημένης εκπροσώπησης Α/Γ σε συμβουλευτικές επιτροπές και θεσμικά όργανα, επιτροπές επιλογής, κ.λπ. I.3. Διασφάλιση της ισορροπημένης συμμετοχής γυναικών και ανδρών στις διοικητικές υπηρεσίες της Γραμματείας I.4. Ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στον προϋπολογισμό α. επίτευξη των αριθμητικών στόχων για την κάλυψη διοικητικών θέσεων από άνδρες και γυναίκες όπως ορίζονται από το Προεδρείο β. ενθάρρυνση της ανταλλαγής γνώσεων και δεξιοτήτων καθώς και της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών α. ενσωμάτωση της θέσπισης και παρακολούθησης μέτρων ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου στον προϋπολογισμό ΓΡΑΜΜΗ ΔΡΑΣΗΣ II Διασφάλιση πλήρους ισότητας ευκαιριών για άτομα με αναπηρία και διευκόλυνση της πλήρους συμμετοχής και ένταξης αυτών ΕΙΔΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ II.1. Ενθάρρυνση της ανάπτυξης της φιλοσοφίας του θεσμικού οργάνου απέναντι στην αναπηρία II.2. Ενίσχυση της διοργανικής συνεργασίας για την επίτευξη προληπτικής, συντονισμένης συμπεριφοράς απέναντι στην αναπηρία II.3. Θέση σε εφαρμογή/επιδίωξη μέτρων θετικής δράσης για την προώθηση της απασχόλησης ατόμων με αναπηρία ΜΕΤΡΑ α. αύξηση της ευαισθητοποίησης του συνόλου του προσωπικού για το ζήτημα της αναπηρίας και συμπερίληψη του θέματος της ευαισθητοποίησης για την αναπηρία στο πρόγραμμα κατάρτισης διευθυντικών στελεχών β. ενσωμάτωση της διάστασης της αναπηρίας σε υφιστάμενα προγράμματα κατάρτισης (π.χ. εφαρμογή του Κανονισμού Υπηρεσιακής Κατάστασης, διοργάνωση συναντήσεων, διαχείριση ανθρωπίνων πόρων, διαχείριση έργου) γ. διοργάνωση ειδικών έκτακτων εκδηλώσεων με θέμα την αναπηρία και ενσωμάτωση του εν λόγω θέματος στις δραστηριότητες επικοινωνίας όπου αυτό είναι εφικτό δ. ενσωμάτωση της διάστασης της αναπηρίας σε όλες τις διαδικασίες ανθρωπίνων πόρων α. ενεργοποίηση διοργανικών δικτύων για τακτική ανταλλαγή απόψεων, πληροφοριών και βέλτιστων πρακτικών β. διαβουλεύσεις με την EPSO για την εξεύρεση τρόπων προώθησης της επιλογής ατόμων με αναπηρία α. συνέχιση και προσαρμογή του προγράμματος πρακτικής άσκησης για άτομα με αναπηρία β. θέση σε εφαρμογή μέτρων θετικής δράσης για την πρόσληψη ατόμων με αναπηρία ως λοιπό προσωπικό των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (CEOS) γ. μελέτη της σκοπιμότητας της εισαγωγής ποσοστώσεων ή στόχων για την πρόσληψη ατόμων με αναπηρία II.4. Διευκόλυνση της εισόδου στην εργασία και στην επαγγελματική εξέλιξη για άτομα με αναπηρία II.5. Διασφάλιση της προσβασιμότητας σε κτίρια, σταθμούς εργασίας και πληροφορίες α. έγκριση και θέση σε εφαρμογή εσωτερικών κανόνων σχετικά με την έννοια των εύλογων προσαρμογών β. μελέτη όλων των μέτρων που επιτρέπουν στα μέλη του προσωπικού που κατέστησαν ανάπηρα να παραμείνουν στη θέση τους (ειδική επαγγελματική συμβουλευτική, αναθεώρηση καθηκόντων, προσαρμογή συνθηκών εργασίας, κ.λπ.) α. διασφάλιση της προσβασιμότητας στο σύνολο των κτιρίων και της αυτόματης εφαρμογής των αρχών σχεδιασμού για όλους κατά την ανέγερση ή μετατροπή κτιρίων β. διασφάλιση της συμμόρφωσης της ανάπτυξης και του περιεχομένου των ιστοτόπων του Διαδικτύου (Europarl) και του Ενδοδικτύου (Inside) με τις κατευθυντήριες γραμμές της πρωτοβουλίας για την προσβασιμότητα στον παγκόσμιο ιστό (WAI) 22 Εκατονταετηρίδα της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας
Γυναίκες σε διοικητικό επίπεδο ΓΡΑΜΜΗ ΔΡΑΣΗΣ III Άρση των φραγμών όσον αφορά τις προσλήψεις και κάθε ενδεχόμενης εισαγωγής διακρίσεων λόγω φυλής, χρώματος ή εθνοτικής καταγωγής ΕΙΔΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ III.1. Ενθάρρυνση της ανάπτυξης της φιλοσοφίας του θεσμικού οργάνου απέναντι στην εθνοπολιτιστική διαφορετικότητα ΜΕΤΡΑ α. ανάπτυξη πρωτοβουλιών ευαισθητοποίησης για την εθνοπολιτιστική διαφορετικότητα, συμπεριλαμβανομένων προγραμμάτων ανταλλαγής μεταξύ διεθνών θεσμικών οργάνων και οργανισμών III.2. Ενίσχυση της διοργανικής συνεργασίας για την επίτευξη προληπτικής, συντονισμένης συμπεριφοράς απέναντι στην εθνοπολιτιστική διαφορετικότητα α. ενεργοποίηση διοργανικών δικτύων για τακτική ανταλλαγή απόψεων, πληροφοριών και βέλτιστων πρακτικών ΟΡΙΖΟΝΤΙΟΣ ΣΤΟΧΟΣ 1 Ενίσχυση του ηγετικού ρόλου και της λογοδοσίας όσον αφορά την ισότητα και τη διαφορετικότητα ΕΙΔΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ 1.1. Διασφάλιση ύπαρξης ευαισθητοποίησης για τα εν λόγω θέματα σε σχέση με την ισότητα και τη διαφορετικότητα σε κάθε επίπεδο, ιδίως δε σε επίπεδο διοίκησης. ΜΕΤΡΑ α. ανάπτυξη μαθημάτων κατάρτισης για διευθυντικά στελέχη στον τομέα της ισότητας και της διαφορετικότητας β. τακτική υπενθύμιση των βασικών ζητημάτων που αφορούν την ισότητα και τη διαφορετικότητα σε συνεδριάσεις σε επίπεδο ΓΔ γ. προσθήκη του χαρτοφυλακίου διαφορετικότητας στην εντολή των ανταποκριτών ίσων ευκαιριών σε κάθε Γενική Διεύθυνση 1.2. Ένταξη της ισότητας και της διαφορετικότητας στις κεντρικές αξίες της Γραμματείας του ΕΚ 1.3. Υπογράμμιση της ευθύνης της διοίκησης όσον αφορά την ισότητα και τη διαφορετικότητα α. προώθηση των ζητημάτων ισότητας και διαφορετικότητας στους ετήσιους στόχους της Γραμματείας, που στη συνέχεια θα ενταχθούν σε κάθε ΓΔ με την κατάλληλη μορφή β. μέτρηση της προόδου που σημειώνεται και δημοσιοποίηση και διανομή των αποτελεσμάτων α. συμπερίληψη της διαχείρισης ισότητας και διαφορετικότητας στο φάσμα δεξιοτήτων των διευθυντικών στελεχών και αναγνώριση των θετικών αποτελεσμάτων που επιτυγχάνονται από τα διευθυντικά στελέχη ΟΡΙΖΟΝΤΙΟΣ ΣΤΟΧΟΣ 2 Προώθηση ενός ανοικτού και χωρίς περιορισμούς περιβάλλοντος εργασίας ΕΙΔΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ 2.1 Πρόληψη της πιθανής εισαγωγής διακρίσεων που βασίζονται σε οποιονδήποτε λόγο όπως ορίζεται στο άρθρο 1, παράγραφος δ), του Κανονισμού Υπηρεσιακής Κατάστασης των Υπαλλήλων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. ΜΕΤΡΑ α. δημιουργία φιλοσοφίας μηδενικής ανοχής έναντι όλων των μορφών διακρίσεων ή παρενόχλησης β. ανάπτυξη μιας πολιτικής πρόληψης και καταπολέμησης της παρενόχλησης (άρθρο 12, παράγραφος α), του Κανονισμού Υπηρεσιακής Κατάστασης) και ευαισθητοποίηση του προσωπικού όσον αφορά τις αρμοδιότητες και το έργο της Συμβουλευτικής Επιτροπής για την Παρενόχληση γ. εισαγωγή και ανάπτυξη της χρήσης ουδέτερης από άποψη φύλου γλώσσας που δεν εισάγει διακρίσεις 2.2 Θέσπιση πρόσθετων μέτρων για τη βελτίωση της ισορροπίας μεταξύ της επαγγελματικής και της προσωπικής ζωής 2.3 Προώθηση διαδικασιών προσλήψεων που ανταποκρίνονται στις τρεις γραμμές δράσης (πυλώνες) και ενισχύουν την εικόνα του ΕΚ ως εργοδότη που δεν επιτρέπει αποκλεισμούς α. αύξηση της ευαισθητοποίησης για τα διευθυντικά στελέχη σε κάθε επίπεδο όσον αφορά τα μέτρα ενίσχυσης της ισορροπίας μεταξύ της επαγγελματικής και της προσωπικής ζωής β. προώθηση της χρήσης μέτρων εξισορρόπησης μεταξύ της επαγγελματικής και της προσωπικής ζωής τόσο από άνδρες όσο και από γυναίκες γ. δημιουργία ενός περιβάλλοντος εργασίας που είναι ανοικτό στη χρήση εκ μέρους του προσωπικού μέτρων εξισορρόπησης μεταξύ της επαγγελματικής και της προσωπικής ζωής α. προώθηση της ευαισθητοποίησης και της εμπειρογνωμοσύνης από πλευράς των μελών των επιτροπών επιλογής όσον αφορά την ισότητα και τη διαφορετικότητα (συμπεριλαμβανομένης της ισότητας των φύλων, της αναπηρίας και της εθνοπολιτιστικής διαφορετικότητας) β. προώθηση της ισορροπίας μεταξύ των φύλων και της διαφορετικότητας στη σύνθεση των επιτροπών επιλογής γ. ενσωμάτωση όλων των πτυχών της πολιτικής ισότητας και διαφορετικότητας στις διαδικασίες επιλογής και προσλήψεων Μονάδα Ισότητας και Διαφορετικότητας Γενική Διεύθυνση Προσωπικού 8 Μαρτίου 2011 23
Γυναίκες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Όργανα προώθησης της ισότητας των φύλων Στις διοικητικές υπηρεσίες του ΕΚ υπάρχουν πολλά όργανα και δομές που ασχολούνται με την ισότητα των φύλων. Τα τελευταία χρόνια, ορισμένες από τις εν λόγω δομές επαναπροσδιορίστηκαν και ενισχύθηκαν. Παρότι έχουν διαφορετικούς ρόλους και καθήκοντα, η ολοένα στενότερη συνεργασία τους αποτελεί βασικό παράγοντα προόδου στο πλαίσιο του προγράμματος δράσης για την ισότητα των ευκαιριών και της επίτευξης αποτελεσμάτων. Η Μονάδα Ισότητας και Διαφορετικότητας Η Μονάδα Ισότητας και Διαφορετικότητας (EDU) υπάγεται στον Γενικό Διευθυντή Προσωπικού. Η εντολή της περιλαμβάνει τη χάραξη, την εφαρμογή και την παρακολούθηση πολιτικών ισότητας και διαφορετικότητας στη Γενική Γραμματεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Ειδικότερα, η μονάδα είναι αρμόδια για τα ακόλουθα καθήκοντα: Παρακολούθηση και εφαρμογή της πολιτικής ισότητας και διαφορετικότητας όπως ορίζεται από το Προεδρείο του Κοινοβουλίου, ιδίως δε εφαρμογή του σχεδίου δράσης για την προώθηση της ισότητας των φύλων και της διαφορετικότητας στη Γραμματεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (2009-2013). Rosa BRIGNONE Προϊσταμένη Μονάδας Διασφάλιση της έκφρασης των αρχών της ισότητας ευκαιριών και του σεβασμού της διαφορετικότητας στις πολιτικές ανθρωπίνων πόρων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου επίβλεψη της ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου σε όλες τις πτυχές της πολιτικής ανθρωπίνων πόρων. Σύνταξη μελετών και εκθέσεων συλλογή και ανάλυση στατιστικών στοιχείων όσον αφορά τη διάσταση του φύλου ανάληψη δράσης για την πρόληψη και την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων, σύμφωνα με το άρθρο 1, παράγραφος δ), του Κανονισμού Υπηρεσιακής Κατάστασης. Προώθηση, συντονισμός και αξιολόγηση του κώδικα ορθής πρακτικής για άτομα με αναπηρία σχεδιασμός και συντονισμός έργων υπέρ της πλήρους συμμετοχής και ένταξης των ατόμων με αναπηρία. Προώθηση της δημιουργίας ενός ανοικτού και χωρίς αποκλεισμούς περιβάλλοντος εργασίας σχεδιασμός και συντονισμός έργων για τη διευκόλυνση της εξισορρόπησης μεταξύ της επαγγελματικής και της προσωπικής ζωής συμμετοχή στην ανάπτυξη και την εφαρμογή μιας πολιτικής για την αξιοπρέπεια στην εργασία με στόχο την εξάλειψη όλων των μορφών παρενόχλησης στον χώρο εργασίας. Διοργάνωση εκδηλώσεων ευαισθητοποίησης και δραστηριοτήτων κατάρτισης παροχή συνδρομής στο προσωπικό σε σχέση με ζητήματα που αφορούν την ισότητα και τη διαφορετικότητα. Η Μονάδα Ισότητας και Διαφορετικότητας παρέχει στήριξη και συνδρομή στον αρμόδιο Αντιπρόεδρο για θέματα ισότητας και πρόεδρο της ομάδας υψηλού επιπέδου. Παρέχει επίσης συμβουλευτικές υπηρεσίες και συνδρομή στην αρμόδια για τους διορισμούς αρχή (ΑΔΑ), στη Συμβουλευτική Επιτροπή για την Ισότητα Ευκαιριών Γυναικών και Ανδρών (COPEC) και σε άλλα εσωτερικά όργανα σε θέματα που αφορούν την προαγωγή της ισότητας και της διαφορετικότητας στη Γραμματεία του ΕΚ. Η Μονάδα συντονίζει την Ομάδα των Συντονιστών Ισότητας και Διαφορετικότητας στις Γενικές Διευθύνσεις και ενθαρρύνει την ανταλλαγή πληροφοριών και ορθών πρακτικών με τους διοργανικούς της εταίρους. 24 Εκατονταετηρίδα της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας
Γυναίκες σε διοικητικό επίπεδο Συντονιστές Ισότητας και Διαφορετικότητας Σε κάθε Γενική Διεύθυνση διορίζονται από τον Γενικό Διευθυντή δύο Συντονιστές Ισότητας και Διαφορετικότητας. Αποστολή τους είναι να συμβάλλουν στην εφαρμογή της πολιτικής ισότητας και διαφορετικότητας της Γραμματείας του ΕΚ σε επίπεδο ΓΔ. Οι συντονιστές συμβουλεύουν τα διοικητικά στελέχη και τους συναδέλφους αυτών και τους προσφέρουν την εμπειρογνωμοσύνη τους σε θέματα ισότητας και διαφορετικότητας. Είναι προσηλωμένοι στην αντιμετώπιση όλων των μορφών διακρίσεων μέσω της βελτίωσης του διαλόγου και της ευαισθητοποίησης με στόχο την προώθηση ενός ανοικτού και χωρίς αποκλεισμούς περιβάλλοντος εργασίας. Οι συντονιστές συνεργάζονται στενά με τη Μονάδα Ισότητας και Διαφορετικότητας (EDU). Η Συντονιστική Ομάδα Ισότητας και Διαφορετικότητας (που απαρτίζεται από τους συντονιστές και την EDU) συνεδριάζει τακτικά και συντάσσει ενδεχομένως έγγραφα, υπομνήματα και προτάσεις υπόψη του Γενικού Γραμματέα και των Γενικών Διευθυντών επί σημαντικών θεμάτων γενικού ενδιαφέροντος στο πλαίσιο της αρμοδιότητάς της. Η Μονάδα Ισότητας και Διαφορετικότητας εξασφαλίζει τον συντονισμό της γραμματείας της Ομάδας. Επιτροπή Ισότητας Ευκαιριών και Διαφορετικότητας (COPEC) Η COPEC συστάθηκε το 1987 από τον Γενικό Γραμματέα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Αποτελεί μικτό όργανο απαρτιζόμενο από έναν πρόεδρο, τέσσερα μέλη διορισμένα από τη διοίκηση και τέσσερα μέλη διορισμένα από την Επιτροπή Προσωπικού. Τα γενικά καθήκοντα της COPEC είναι η πρόταση και η παρακολούθηση μέτρων ισότητας των φύλων στη Γραμματεία του ΕΚ. Η COPEC έχει παρατηρητές σε πολλές επιτροπές που ασχολούνται με ζητήματα που αφορούν τους ανθρώπινους πόρους (π.χ. εκθέσεις, προαγωγές, επαγγελματική εξέλιξη, πρακτική άσκηση, πρόληψη ατυχημάτων και προστασία στην εργασία) και έναν παρατηρητή στη συμβουλευτική επιτροπή για τον διορισμό ανώτερων υπαλλήλων. Η διοίκηση συμβουλεύεται τακτικά την COPEC σχετικά με τους κανόνες και την εφαρμογή μέτρων που προκύπτουν από τον Κανονισμό Υπηρεσιακής Κατάστασης και αφορούν την πολιτική προσωπικού, ενώ εκδίδει επίσης γνωμοδοτήσεις επί των εν λόγω θεμάτων. Η Επιτροπή Προσωπικού Η Επιτροπή Προσωπικού εκπροσωπεί τα συμφέροντα του προσωπικού στις συναλλαγές του με το Κοινοβούλιο. Διατηρεί μόνιμη επικοινωνία μεταξύ του Κοινοβουλίου και του προσωπικού του και συμβάλλει στην ομαλή λειτουργία των τμημάτων του Κοινοβουλίου, καθιστώντας δυνατή την έκφραση των απόψεων του προσωπικού. Η εκπροσώπηση των γυναικών στην Επιτροπή Προσωπικού, μετά τις εκλογές του 2010, αυξήθηκε σημαντικά (από 27,6% σε 48,3%). Η προεδρία της Επιτροπής Προσωπικού ασκείται επί του παρόντος από γυναίκα. 15 51,7% 14 48,3% Μονάδα Ισότητας και Διαφορετικότητας Γενική Διεύθυνση Προσωπικού 8 Μαρτίου 2011 25