ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΩΝΙΑΣ

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΩΝΙΑΣ ΕΤΟΣ 2016 Πέτρος Μιχαηλίδης ΚΕΚ Βαρσοβίας

1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: 1.

2 1. ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΛΩΝΙΑ Η Πολωνία είναι χώρα της κεντρικής Ευρώπης και συνορεύει με τη Γερμανία στα δυτικά, την Τσεχική Δημοκρατία και τη Σλοβακία στα νότια, την Ουκρανία και τη Λευκορωσία στα ανατολικά, και με τη Λιθουανία και τον ρωσικό θύλακα του Καλίνινγκραντ στα βόρεια. Έχει μεγάλη ακτογραμμή στη Βαλτική Θάλασσα, και το βόρειο τμήμα της καλύπτεται κατά κύριο λόγο από λοφώδεις κυματοειδείς πεδιάδες. Στα νότια, τα Καρπάθια όρη σχηματίζουν μια λεκάνη απορροής και τα φυσικά σύνορα με τη Σλοβακία και την Τσεχική Δημοκρατία. Πρωτεύουσα: Βαρσοβία Έκταση: 312 679 km 2 Πληθυσμός: 38 424 χιλ. (Ιαν. 2017) Πληθυσμός ως ποσοστό του συνολικού πληθυσμού της ΕΕ: Επίσημες γλώσσες της ΕΕ: Πολίτευμα: 7,5 % (2015) Πολωνικά Κοινοβουλευτική Δημοκρατία Κράτος μέλος της ΕΕ από: 1η Μαΐου 2004 Αριθμός εδρών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο: 51 Νόμισμα: Πολωνικό ζλότι (PLN) Μέλος του Χώρου Σένγκεν : Ναι, μέλος του Χώρου Σένγκεν από τις 21 Δεκεμβρίου 2007 Προεδρία του Συμβουλίου: η Πολωνία άσκησε την εκ περιτροπής προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ μία φορά το 2011. Πηγή: www. europa.eu Πηγή: PAIΗ

3 Διοικητικές επαρχίες «Βοεβόδα» Η διοικητική διαίρεση της Πολωνίας αποτελείται από 16 επαρχίες. Οι εν λόγω επαρχίες είναι διαιρεμένες με βάση κυρίως τις ιστορικές περιοχές της Πολωνίας. Διοικητικές περιοχές Πολωνίας

4 2. ΚΥΡΙΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ ΤΗΣ ΠΟΛΩΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ 2014 2015 2016 ΑΕΠ (τρεχ. Τιμές) 410,9 δισ. 429,8 δισ. 424,6 δισ. ΑΕΠ (μεταβολή %) 3,3% 3,9% 2,8% Κατά Κεφαλήν ΑΕΠ 10.670 11.160 11.000 Ανεργία (%) 11,4% 9,7% 8,3% Πληθωρισμός (%) 0,1% -0,7% -0,2% Εξαγωγές 165,7 δισ. 179,5 δισ. 183,6 δισ. Εισαγωγές 168,4 δισ. 177,2 δισ. 178,8 δισ. Εμπορικό Ισοζύγιο -2,6 δισ. +2,3 δισ. +4,7 δισ. ΑΞΕ στη Χώρα (FDI stock) 174 δισ. 167 δισ. Δημοσιονομικό έλλειμμα (%ΑΕΠ) -3,5% -2,6% -2,4% Δημόσιο Χρέος (% ΑΕΠ) 50,2% 51,1% 54,4% Εξωτερικό Χρέος (% ΑΕΠ) 65,4% 69,2% 70,7% Πηγές: Κεντρική Στατιστική Υπηρεσία Πολωνίας, EUROSTAT 2.1 ΔΗΜΟΣΙΟ ΧΡΕΟΣ Ο δείκτης δημόσιου χρέους, ως ποσοστό του ΑΕΠ το 2016 ανήλθε στο 54,4% (βάσει της πρώτης προκαταρτικής εκτίμησης του ΑΕΠ της Κεντρικής Στατιστικής Υπηρεσίας της Πολωνίας από τις 28 Φεβρουαρίου 2017). Είναι αυξημένος δε κατά 3,3 εκατοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με το 2015.

5 Πηγή: Υπουργείο Οικονομικών Πολωνίας 2.2 ΑΚΑΘΑΡΙΣΤΟ ΕΓΧΩΡΙΟ ΠΡΟΙΟΝ (ΑΕΠ): Το ΑΕΠ της χώρας αναμένεται να παρουσιάσει αύξηση της τάξης του 3.2 % το 2017 και 3.1% το 2018. Σύμφωνα με την Κεντρική Στατιστική Υπηρεσία Πολωνίας, τούτο οφείλεται στην εγχώρια ιδιωτική κατανάλωση, η οποία αναμένεται να κινηθεί ανοδικά. Σύμφωνα με πηγές της Κεντρικής Στατιστικής Υπηρεσίας Πολωνίας, η αξία του ονομαστικού (συνολικού ) ΑΕΠ ανήλθε στα 425 δις Ευρώ. Επισημαίνεται ότι το πολωνικό κατά κεφαλήν ΑΕΠ ανέρχεται στο 70% του μέσου όρου των Χωρών της Ε.Ε. Η κεντρική περιφέρεια Mazowieckie, στην οποία ανήκει η πρωτεύουσα Βαρσοβία επιτυγχάνει ψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης με αποτέλεσμα το ΑΕΠ της εν λόγω περιφέρειας να αντιστοιχεί πέραν του 100% του μέσου όρου της Ε.Ε. ΕΤΟΣ ΑΞΙΑ 2014 2015 2016 2017 2018 410,9 δισ. Αναμενόμενο ποσοστό αύξησης 429,8 δισ. 424,6 δισ. 3.2% 3.1% Οι σημαντικότεροι τομείς της πολωνικής οικονομικής δραστηριότητας, ως συμβολή στο πολωνικό ΑΕΠ για το 2015, ήταν η βιομηχανία (26,3%), το χονδρικό και λιανικό εμπόριο, οι μεταφορές, οι υπηρεσίες στέγασης και εστίασης (25,4%), καθώς και η δημόσια διοίκηση, η άμυνα, η εκπαίδευση, η υγεία και η κοινωνική πρόνοια (14,7%). Η Πολωνία πραγματοποιεί εξαγωγές κυρίως προς τη Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Τσεχική Δημοκρατία, ενώ οι εισαγωγές της προέρχονται κυρίως από τη Γερμανία, την Κίνα και τη Ρωσία.

6 2.3 ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΣ (%) Σημειώνεται ότι ο πληθωρισμός για το 2017 αναμένεται να διαμορφωθεί στο 2%, καθώς και στο 2.1% για το 2018, λόγω της ανοδικής πορείας των τροφίμων και της ενέργειας. Επισημαίνεται ότι για τα έτη του 2015 και 2016 υπήρξε αποπληθωρισμός της τάξης του - 0.7% και - 0.2 % αντίστοιχα. Πηγή: Υπουργείο Οικονομικών Πολωνίας ΕΤΟΣ 2014 2015 2016 2017 2018 ΠΟΣΟΣΤΟ 0,1% -0.7% -0.2% 2% 2.1% 2.4 ΑΝΕΡΓΙΑ (%) Το 2016 συνεχίστηκε η θετική εξέλιξη στην αγορά εργασίας. Ως εκ τούτου, το ποσοστό ανεργίας για το 2016 μειώθηκε στο 8.3% σε σχέση με το 2015. Η αγορά εργασίας στην Πολωνία παραμένει ανθεκτική, καθώς και γενικότερα η οικονομία της χώρας σε σχέση με τις επιπτώσεις της διεθνούς οικονομικής κρίσης. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι η Πολωνία επιτυγχάνει χαμηλά ποσοστά ανεργίας λόγω της έντονης δραστηριοποίησης διεθνών επιχειρηματικών κολοσσών, ήτοι Infosys, Gillette International, Dell Computers, Fujitsu Kellogg s, Fuji Seal, P&G BMW, κ.α. δια των ευνοϊκών επενδυτικών κινήτρων που παρέχονται από την πολωνική κυβέρνηση, μέσω των Ειδικών Οικονομικών Ζωνών «ΕΟΖ» της χώρας.

7 Τονίζεται ότι, το 2016, δια νέας νομοθεσίας, τα ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης μειώθηκαν στο 60 έτη για τις γυναίκες και στα 65 έτη για τους άνδρες. Το προηγούμενο ηλικιακό όριο ήταν 67 και για τα δύο φύλα. ΕΤΟΣ 2014 2015 2016 ΠΟΣΟΣΤΟ ΑΝΕΡΓΙΑΣ 11,4% 9,7% 8,3% Αριθμός εγγεγραμμένων ανέργων - Ποσοστό ανεργίας για τα έτη 2003-2016 Πηγή: Υπουργείο Οικογένειας Εργασίας και Κοινωνικής Πολιτικής 3. ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ Για το 2016 το εμπορικό ισοζύγιο της χώρας παραμένει πλεονασματικό σε σχέση με το 2015. Συγκεκριμένα σε τιμές Ευρώ η αύξηση των πολωνικών εξαγωγών κυμάνθηκε στο 2.3% ενώ η αύξηση των εισαγωγών κυμάνθηκε στο 0.9%. Το θετικό (+) υπόλοιπο ανήλθε στα 4.760,0 δισ. Ευρώ έναντι 2.345,3 δισ. Ευρώ της ίδιας περιόδου του 2015.

8 Επισημαίνεται ότι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Πολωνίας παραμένει η Γερμανία, όπως απεικονίζεται στον πιο κάτω πίνακα:

9 3.1 ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΠΟΛΩΝΙΑΣ Σύμφωνα με τα στοιχεία της Κεντρικής Στατιστικής Υπηρεσίας της Πολωνίας, σημειώθηκε αύξηση των πολωνικών εξαγωγών για το 2016, ήτοι ποσοστό 2,25%. Η συνολική αξία ανήλθε στα 183,6 δις Ευρώ. Συνολικές Εξαγωγές Πολωνίας σε εκ. ΕΤΟΣ 2014 2015 2016 ΑΞΙΑ 165 773,6 179 578,2 183 633,9 Η Γερμανία αποτέλεσε τον κυριότερο προορισμό των πολωνικών εξαγωγών με μερίδιο 27,3% (50194,7 εκ ) εκ των συνολικών εξαγωγών. Ως δεύτερη χώρα προορισμού αναφέρεται το Ηνωμένο Βασίλειο με μερίδιο 6,6% (12109,8 εκ. ). Σουηδία; 2,89% Ρωσσία; 2,85% Ισπανία; 2,72% Ουγγαρία; 2,63% Κίνα; 0,94% Γερμανία; 27,33% Άλλες Χώρες; 33,00% Κύπρος 0,10% Ηνωμένο Βασίλειο 6,59% Ολλανδία; 4,48% Τσεχία; 6,56% Ιταλία; 4,81% Γαλλία; 5,49% ** Κυριότερες χώρες προορισμού πολωνικών εξαγωγών κατά το έτος 2016 *** (εκ του συνόλου των πολωνικών εξαγωγών, το ποσοστό που αναλογείται προς την Κύπρο ανέρχεται στο 0,1 για το έτος 2016.

10 3.2 ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΠΟΛΩΝΙΑΣ Οι συνολικές εισαγωγές (συνολική αξία 178,9 δισεκατομμύρια Ευρώ) παρουσίασαν επίσης αύξηση, ήτοι 0.9% σε σχέση με το προηγούμενο έτος λόγω της αύξησης της εγχώριας ζήτησης. Η πλειονότητά του όγκου των πολωνικών εισαγωγών προήλθε από τη Γερμανία και ακολούθως η Κίνα με ποσοστά 23.35% και 12.09% αντίστοιχα, όπως απεικονίζεται στο πιο κάτω διάγραμμα. Συνολικές Εισαγωγές Πολωνίας σε Εκ. ΕΤΟΣ 2014 2015 2016 ΑΞΙΑ 168 432,3 177 232,9 178 873,9 Πολωνικές Εισαγωγές ανά Χώρα για το 2016 Ολλανδία; 3,84%; Τσεχία; 3,62%; Σουηδία; 1,75%; Κύπρος; 0,06% Γαλλία; 3,92% Ιταλία; 5,31%; Γερμανία; 23,35%; Ουγγαρία; 1,78%; Ρωσσία; 5,83%; Ισπανία; 2,24%; Κίνα; 12,09%; Ηνωμένο Βασίλειο; 2,61%

11 4. ΕΙΔΙΚΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΖΩΝΕΣ (ΕΟΖ) Η πολωνική κυβέρνηση θέσπισε, δια νομοθεσίας, τη δημιουργία και λειτουργία καθορισμένων Ειδικών Οικονομικών Ζωνών με στόχο την προσέλκυση ξένων εταιρειών προς άμεση εγκατάσταση και δραστηριοποίηση στο έδαφος της Πολωνίας. Όπως επεξηγείται περαιτέρω στο νόμο που θεσπίστηκε για αυτό τον σκοπό, «Μια ειδική οικονομική ζώνη είναι ένα ξεχωριστό μέρος του εδάφους της χώρας όπου η επιχειρηματική δραστηριότητα μπορεί να διεξαχθεί υπό προνομιακούς/ευνοϊκούς όρους που καθορίζονται στο νόμο περί Ειδικών Οικονομικών Ζωνών της 20ης Οκτωβρίου 1994 (Επίσημη Εφημερίδα της Νομοθεσίας της 2007, αρ. 42, σημείο 274, Επίσημη Εφημερίδα της Νομοθεσίας του 2008, 118, σημείο 746). Προς τούτο, οι ειδικές οικονομικές ζώνες δημιουργήθηκαν, κυρίως, για την επιτάχυνση της οικονομικής ανάπτυξης των περιφερειών της Πολωνίας, τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, καθώς και την προσέλκυση ξένων επενδύσεων». Το πολωνικό Υπουργικό Συμβούλιο, βάσει του Νόμου της 20 ης Οκτωβρίου 1994 καθόρισε τις αρχές και τις διαδικασίες/απαιτήσεις που άπτονται των ειδικών οικονομικών ζωνών «ΕΟΖ» που περιέχουν τους κανονισμούς και τα πλεονεκτήματα που προσφέρουν, καθώς και το χρονικό ορίζοντα λειτουργίας κάθε ζώνης, ήτοι μέχρι το 2026. Στη συνέχεια θέσπισε τον κανονισμό της 10 ης Δεκεμβρίου 2008 σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις που χορηγούνται στους επενδυτές, οι οποίες λειτουργούν βάσει ειδικής άδειας για την άσκηση οικονομικής δραστηριότητας (όροι επιλεξιμότητας δαπανών, κλπ.). Επιπρόσθετα θεσπίστηκαν ειδικά και λεπτομερή κριτήρια για τις ξένες επενδυτικές δραστηριότητες εντός των εν λόγων «ΕΟΖ».

12 Οι περισσότερες πολωνικές «ΕΟΖ» ιδρύθηκαν στη δεκαετία του 1990. Η πρώτη «ΕΟΖ» στην Πολωνία ιδρύθηκε στο «Mielec» το 1995, ενώ η μεγαλύτερη επέκταση σε σχέση με τον αριθμό των «ΕΟΖ» πραγματοποιήθηκε δύο χρόνια αργότερα. Η νεότερη/πρόσφατη οικονομική ζώνη είναι η «ΕΟΖ» της Κρακοβίας, η οποία εγκαθιδρύθηκε το 1998. Αρχικά, το Συμβούλιο των Υπουργών δημιούργησε 17 ζώνες, αλλά στην πράξη λειτούργησαν μόνο 15. Σήμερα εξακολουθούν να λειτουργούν 14. Αναλυτικά οι σκοποί λειτουργίας/σύστασης των «ΕΟΖ» περιγράφονται ως εξής: επιτάχυνση της ανάπτυξης των πολωνικών περιφερειών, ανάπτυξη και αξιοποίηση νέων τεχνικών και τεχνολογικών λύσεων στην εθνική οικονομία, αύξηση της ανταγωνιστικότητας των αγαθών και των υπηρεσιών, ανάπτυξη του δυναμικού της βιομηχανίας και της υποδομής, δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Η άδεια λειτουργίας και κατ επέκταση ανάπτυξης σε «ΕΟΖ» χορηγείται από το Διοικητικό Συμβούλιο εκάστης ειδικής οικονομικής ζώνης, όπου ως διοικητικές αρχές, συμβάλλουν στην επενδυτική διαδικασία, π.χ. μέσω της διευκόλυνσης των επαφών με τις τοπικές αρχές ή με την κεντρική διοίκηση, καθώς και σε θέματα σχετικά με την αγορά γης. 5. ΠΡΟΣΕΛΚΥΣΗ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ Παρατηρείται ότι ο αριθμός των ξένων επενδύσεων συνεχώς αυξάνεται, κυρίως στους τομείς της αυτοκινητοβιομηχανίας, της έρευνας και ανάπτυξης, των χημικών και των υπηρεσιών. Οι ξένες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Πολωνία είναι, μεταξύ άλλων: στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας: Volkswagen, General Motors, Michelin, Mercedes-Benz στις υπηρεσίες μεταφορών: Amazon, UPS στον τομέα των τραπεζικών υπηρεσιών: AIG, Citigroup, Crédit Agricole στον τουριστικό τομέα: Sheraton, Marriott, Accor στον παραγωγικό τομέα: Gillette, Dell Computers, κ.α. Επισημαίνεται ότι οι νέες επενδύσεις έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην οικονομική ανάπτυξη των πολωνικών περιφερειών, στη μείωση της ανεργίας και στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας της χώρας. ***(Παρέχονται περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα του αρμόδιου πολωνικού οργανισμού προώθησης επενδύσεων Invest in Poland, www.paih.gov.pl/en) 6. ΕΝΕΡΓΙΕΙΑΚΟ ΜΕΙΓΜΑ / NEA Η παραγωγή της πρωτογενούς ενέργειας στην Πολωνία βασίζεται κυρίως στα ορυκτά καύσιμα. Ο άνθρακας και ο λιγνίτης καλύπτουν περίπου το 56% της ζήτησης. Το αργό πετρέλαιο έχει επίσης σημαντικό μερίδιο 25%.

13 Ζήτηση Πρωτογενούς Ενέργειας. Πηγή: PAiZ Συγκεκριμένα, η Πολωνία κατατάσσεται ως χώρα παραγωγός πρωτογενούς ενέργειας σε στερεά καύσιμα, (κυρίως άνθρακα), κάτι που τη διαφοροποιεί σημαντικά από τα άλλα κ-μ της Ε.Ε σε σχέση με το ενεργειακό της μείγμα (energy mix). Όπως διαφαίνεται, ο άνθρακας θα συνεχίζει να τροφοδοτεί την πολωνική οικονομία μακροπρόθεσμα. Ως εκ τούτου, η απεξάρτηση από τον άνθρακα αποτελεί ένα από τα κεντρικά ζητήματα που εξετάζονται, λαμβάνοντας υπόψη την επικείμενη επικαιροποίηση της μακροπρόθεσμης ενεργειακής στρατηγικής της Πολωνίας, η οποία αναμένεται το τρέχον έτος. Υπογραμμίζεται ότι η Πολωνία κατέχει τη τρίτη θέση στην ΕΕ σε ύψος ρύπων εκπομπών αερίων θερμοκηπίου. Αναφέρεται ότι, η υλοποίηση αυτής της νέας ενεργειακής στρατηγικής (Energy Policy of Poland until 2030 2050) χρήζει σημαντικών επενδύσεων για την μείωση του μεριδίου των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής με μεγάλη κατανάλωση άνθρακα και κατ επέκταση την αύξηση του μεριδίου της ενέργειας χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Παραγωγή Ηλεκτρικής Ενέργειας στην Πολωνία Πηγή: PAiZ

14 Σε πρόσφατο οικονομικό συνέδριο, το οποίο πραγματοποιήθηκε στις 26 Μαΐου, 2017 στη «Krynica» με θέμα: «Ο ρόλος του φυσικού αερίου στην Πολωνία» συζητήθηκε διεξοδικά ο ρόλος του φυσικού αερίου στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας, της οικονομίας. Ο υπουργός Οικονομικών της χώρας τόνισε ότι για την επόμενη διετία η ζήτηση φυσικού αερίου στην Πολωνία θα αυξηθεί κατά 2.5 3 δις κυβικά μέτρα (cubic meters). Συνεπώς, τονίστηκε η ανάγκη όπως αυξηθεί η εγχώρια παραγωγή φυσικού αερίου και ιδιαίτερα η εξόρυξη σχιστολιθικού φυσικού αερίου, καθώς και η προώθηση της κατασκευής δικτύων μεταφοράς, τερματικών σταθμών (LNG) και νέων διασυνοριακών συνδέσεων (π.χ. διασυνδετήριος αγωγός Λιθουανίας-Πολωνίας φυσικού αερίου - GIPL). Ως εκ τούτου, ο υπουργός Mikotaj Budzanowski υπογράμμισε ότι, η διαδικασία βελτιστοποίησης των τιμών του φυσικού αερίου, καθώς και η ανάπτυξη νέων τεχνολογιών θα υποβοηθήσει την εν λόγω προσπάθεια. Υπογραμμίζεται ότι, η Πολωνία έχει υψηλή εξάρτηση εισαγωγών σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Εισάγει περίπου το 95% των αναγκών της σε πετρέλαιο και το 70 % των αναγκών της σε φυσικό αέριο από τη Ρωσία. Διάγραμμα: (παραγωγή, εισαγωγή και κατανάλωση σε φυσικό αέριο). Φυσικό αέριο 2015 2015 2016 2016 GWh 47.591 45.909 Παραγωγή 33%* mln m3 5.761 5.492 GWh 129.117 157.463 Εισαγωγή 67%** mln m3 11.490 13.916 GWh 179.772 189.100 Κατανάλωση mln m3 17.255 18.147 Πηγή: Polish Agency of Energy Market * ποσοστό παραγωγής ως προς την κατανάλωση ** ποσοστό εισαγωγής ως προς την κατανάλωση 30%* 77%** Σύμφωνα με τα στοιχεία του Πολωνικού Οργανισμού Ενεργειακής Αγοράς, η Πολωνία κατά το έτος 2016 είχε εγχώρια παραγωγή φυσικού αερίου 5492 εκ. μ 3, η οποία αποτελεί περίπου το 30% της ετήσιας κατανάλωσης. Η εισαγωγή φυσικού αερίου ανήλθε στα 13.916 εκ.μ 3. Ως εκ τούτου εξοικονομείται απόθεμα της τάξεως 7% σε σχέση με την ολική κατανάλωση που κυμάνθηκε σε 18147 εκ. μ 3. Διάγραμμα: (παραγωγή, εισαγωγή και κατανάλωση σε πετρέλαιο). Πετρέλαιο 2015 2015 (%) 2016 2016(%) Παραγωγή 000 t. 927 4%* 1.001 5%* Εισαγωγή 000 t. 26.491 101%** 24.573 95%** Κατανάλωση 000 t. 26.139 25.789 Πηγή: Polish Agency of Energy Market * ποσοστό παραγωγής ως προς την κατανάλωση ** ποσοστό εισαγωγής ως προς την κατανάλωση

15 Το ποσοστό εισαγωγής πετρελαίου ανέρχεται στο 95% για το 2016. Παρατηρείται δηλαδή ψηλή εξάρτηση εισαγωγών για το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο. ** Περισσότερα στοιχεία δύναται να αντληθούν από τις ιστοσελίδες του πολωνικού οργανισμού προώθησης επενδύσεων www.paih.gov.pl, και του πολωνικού υπουργείου Ενέργειας http://www.me.gov.pl/. 7. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ 2017 H Πολωνία προσδίδει μεγάλη βαρύτητα στην εξωστρέφεια των πολωνικών επιχειρήσεων, ιδιαίτερα σε άλλους ηπείρους, ήτοι η Ασία, η Αφρική και η Αμερική. Όπως δήλωσε ο πολωνός υπουργός Οικονομικών και Οικονομικής Ανάπτυξης, στην ετήσια εκδήλωση του Πολωνικού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου, η οποία πραγματοποιήθηκε στη Βαρσοβία στις 25.01.2017, θα υπάρξει έντονη και συνεχής δραστηριότητα κατά το τρέχον έτος σε σχέση με συνεχείς ανταλλαγές αντιπροσωπειών που θα έχουν στόχο τη τόνωση της εξωστρέφειας της πολωνικής οικονομίας και το άνοιγμα νέων εμποροοικονομικών σχέσεων με τρίτες χώρες, ήτοι χώρες της Άπω Ανατολής και της Λατινικής Αμερικής, καθώς και τη Νότιο Αφρική. Επιπρόσθετα αναφέρθηκε ότι κατά το προηγούμενο έτος (2016) η οικονομική ανάπτυξη στην Πολωνία ήταν πολύ καλή. Το ποσοστό ανεργίας διατηρήθηκε δε σε χαμηλά επίπεδα. Όπως υπογραμμίστηκε στην εν λόγω εκδήλωση οι προσδοκίες σε σχέση με το ρυθμό ανάπτυξης για το τρέχον έτος αναμένονται σε ποσοστό του 3%. Σημειώνεται ότι το αναπτυξιακό «Σχέδιο Morawiecki», το οποίο φέρει το τίτλο «Στρατηγική Υπεύθυνη Ανάπτυξης» αναλύει επισταμένα τους πέντε σημαντικούς πυλώνες που στοχεύει η πολωνική κυβέρνηση σε ένα κείμενο 316 σελίδων. Στον πιο κάτω πίνακα παρατίθενται οι εν λόγω «πυλώνες», ως προς την περαιτέρω ανάπτυξη της πολωνικής οικονομίας, όπως αντλήθηκαν αυτούσια από το Πολωνικό Υπουργείο Οικονομικής Ανάπτυξης. α) επαναβιομηχάνιση β) ανάπτυξη καινοτόμων επιχειρήσεων γ) αναπτυξιακά κεφάλαια δ) εξωστρέφεια της οικονομίας ε) κοινωνική και περιφερειακή ανάπτυξη

16 Πηγή: Πολωνικό Υπουργείο Οικονομικής Ανάπτυξης 8. ΑΓΡΟΤΙΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ / ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΦΟΡΟΣ Η Πολωνία αποτελεί σημαντικό παραγωγό αγροτικών προϊόντων στην Ε.Ε. Είναι δε ο μεγαλύτερος παραγωγός μήλων στην Ε.Ε, ο δεύτερος σημαντικότερος παραγωγός φράουλας και ο τρίτος μεγαλύτερος παραγωγός κρεμμυδιών. Αποτελεί συνάμα τον δεύτερο μεγαλύτερο εξαγωγέα χυμών μήλου ανά την υφήλιο μετά την Κίνα. Τα κυριότερα αγροτικά προϊόντα που εξάγει είναι το χοιρινό και βόειο κρέας, τα πουλερικά, τα γαλακτοκομικά, τα κατεψυγμένα φρούτα και τα καπνιστά ψάρια. Παράλληλα αναφέρεται ότι, η χώρα κατέχει το ευνοϊκότερο καθεστώς φορολόγησης αγροτών στην Ε.Ε (οι αγροτικές εκτάσεις της Πολωνίας καταλαμβάνουν περίπου το 58% του πολωνικού εδάφους). Το αγροτικό εισόδημά δεν φορολογείται στην Πολωνία. Επιβάλλεται όμως «αγροτικός φόρος» επί της αγροτικής γης που κατέχεται. Ο φόρος αυτός για το 2016 ανήλθε στα 131,10 ζλότυ/εκτάριο (περίπου 3,4 Ευρώ/στρέμμα). Πηγή: Υπουργείο Οικονομικών Πολωνίας (Φ.Ε.Κ. Monitor Polski 2016, σημ. 993).

17 9. ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΚΥΠΡΟΥ ΠΟΛΩΝΙΑΣ 1. Εμπόριο Προϊόντων Η αξία του συνολικού εμπορίου μεταξύ Κύπρου και Πολωνίας το 2016 ανήλθε σε 59,399,440 Ευρώ και αυξήθηκε κατά περίπου 39.82 % ( 16,917,334 εκ.) σε σχέση με το 2015 ( 42,482,106 εκ.). Σύμφωνα με τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας Κύπρου το 2016 οι συνολικές εξαγωγές στην Πολωνία αυξήθηκαν σε σχέση με το 2015 κατά 30% ενώ οι εισαγωγές από την Πολωνία αυξήθηκαν κατά 43.5 %. Εμπόριο Κύπρου - Πολωνίας σε 2014 2015 2016 Μεταβολή 2014/2015 Μεταβολή 2015/2016 *Συνολικές Εξαγωγές 6.635,000 12.168,879 15.869,269 83% 30% Συνολικές Εισαγωγές 26.966,000 30.314,227 43.530,171 12% 43,5% Εμπορικό Ισοζύγιο -20.331,000-18.145,348-27.660,902-11% 52% Πηγή: Στατιστική Υπηρεσία Υπουργείου Οικονομικών *Συνολικές Εξαγωγές περιλαμβάνουν και επανεξαγωγές. ** Οι εγχώριες εξαγωγές για το 2016 σε σχέση με το 2015 αυξήθηκαν κατά 52% Εξαγωγές Κύπρου προς Πολωνία (2016) κύρια προϊόντα σε 000 Electrical machinery equipment and parts thereof 10.170 Edible vegetables and certain roots and tubers 2.604 Edible fruit and nuts 691 Pharmaceutical products 653 Dairy Produce 578 Ships, Boats and Floating structures 425 Εισαγωγές από Πολωνία (2016) κύρια προϊόντα σε 000 Tobacco and manufactured tobacco substitutes 11.487 Meat and edible Meat offal. 5.632 Nuclear reactors, boilers 4.250 Electrical machinery equip. parts thereof 4.137 Furniture, bedding, mattresses 2.534 Fish and Crustaceans, Molluscs and other Aquatic Invertebrates 1.623 Edible Vegetables and Certain Roots and Tubers 1.292

18 2. Εμπόριο Υπηρεσιών Οι εξαγωγές υπηρεσιών στην Πολωνία για το 2015 ανήλθαν σε 55 εκ. (ποσοστό αύξησης 42% σε σχέση με το 2014), ενώ οι εισαγωγές υπηρεσιών στην Πολωνία σημείωσαν μείωση, ήτοι στα 100 εκ. (ποσοστό μείωσης - 6.54% σε σχέση με το 2014). Εμπόριο Υπηρεσιών 2015 ( εκ) Εξαγωγές Υπηρεσιών από την Κύπρο προς Πολωνία το 2015 55.000 Εισαγωγές Υπηρεσιών προς την Κύπρο από την Πολωνία το 2015 100.000 Πηγή: Κεντρική Τράπεζα Κύπρου Εμπόριο Υπηρεσιών 2014 (εκ) ανά τομέα. Σύνολο Υπηρεσιών 38,703,221 107,838,251 Μεταφορές 20,796 80,624,960 Ταξιδιωτικές 21,574,128 6.903,032 Χρηματοοικονομικές υπηρεσίες 16,595,476 15,774,307 Νομικές, λογιστικές, συμβουλευτικές και δημοσίων σχέσεων 0 4,004,944 Διαμεσολαβητικό εμπόριο και άλλες συναφείς με το εμπόριο υπηρεσίες C* 39,617 Ασφάλειες και Συνταξιοδοτικά C* Πηγή: Κεντρική Τράπεζα Κύπρου *Εμπιστευτικά στοιχεία. (Δε δίνονται στη δημοσιότητα). 3. Επενδύσεις Οι Πολωνικές Άμεσες Επενδύσεις στην Κύπρο (σύμφωνα με επίσημες πηγές της Κεντρικής Τράπεζα Κύπρου) μέχρι το 2014 ανήλθαν σε 4 εκ Ευρώ, ενώ οι Άμεσες Επενδύσεις από Κύπρο σε Πολωνία σε 70 εκ Ευρώ. Επισημαίνεται ότι για το 2015 δεν υπάρχουν στοιχεία λόγω του ότι θεωρούνται εμπιστευτικά από την «EUROSTAT». (τα στοιχεία για το 2016 θα είναι διαθέσιμα τον Νοέμβριο του 2017). 4. Προώθηση Κυπριακών Υπηρεσιών Το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού στο πλαίσιο των προσπαθειών του για την προώθηση των κυπριακών υπηρεσιών στην αγορά της Πολωνίας συντονίζει δραστηριότητες που στοχεύουν στην προώθηση της Κύπρου ως Επιχειρηματικού Κέντρου και Κέντρου Παροχής Υπηρεσιών.

19 5. Προωθητικές εξειδικευμένες δράσεις για την επιχειρηματική διείσδυση των κυπριακών προϊόντων στην αγορά της Πολωνίας. Στο πλαίσιο της περαιτέρω προσπάθειας για την επιχειρηματική διείσδυση των κυπριακών προϊόντων στην αγορά της Πολωνίας, το ΚΕΚ Βαρσοβίας προωθεί τη συμμετοχή του Υπουργείου ΕΕΒ&Τ με πληροφοριακό περίπτερο στη διεθνή έκθεση «Polagra Food», η οποία θα πραγματοποιηθεί στις 25 με 28 Σεπτεμβρίου 2017 στο Πόζναν. Επιπρόσθετα θα διοργανωθεί εκδήλωση γευσιγνωσίας τον Νοέμβριο του 2017 για το προϊόν του χαλουμιού στη Βαρσοβία. 6. Διοργάνωση Επιχειρηματικών Σεμιναρίων Σημειώνεται ότι το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου Βιομηχανίας και Τουρισμού σε συνεργασία με το ΚΕΒΕ, έχει διοργανώσει σεμινάρια σε διάφορες πόλεις της Πολωνίας κατά τα τελευταία χρόνια. Τα σεμινάρια αυτά έλαβαν χώρα στο Πόζναν και τη Βαρσοβία το 2011, καθώς στο Βρότσλαβ το 2012 και στην Κρακοβία το 2014. 7. Συμφωνία για την Αποφυγή της Διπλής Φορολογίας Η νέα συμφωνία μεταξύ της κυβέρνησης της Κυπριακής Δημοκρατίας και της κυβέρνησης της Δημοκρατίας της Πολωνίας για την Αποφυγή της Διπλής Φορολογίας αναφορικά με τους Φόρους πάνω στο Εισόδημα και στο Κεφάλαιο τέθηκε σε ισχύ στις 9.11.2012. Συμφωνία Ημερομηνία Υπογραφής Ημερομηνία που τέθηκε σε ισχύ Δημοσίευση στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας (αριθμός, ημερομηνία, κείμενο) Πολωνία 04/06/1992 07/07/1993 2735-04 /09/ 1992 (νέα συμφωνία) 22/03/2012 09/11/2012 4156-30 /03/ 2012 Πηγή: Υπουργείο Οικονομικών 8. Λειτουργία Εμπορικού Κέντρου Βαρσοβίας Την ευθύνη για την προώθηση των κυπριακών προϊόντων και υπηρεσιών στην Πολωνία έχει το Κυπριακό Εμπορικό Κέντρο Βαρσοβίας. Το Εμπορικό Κέντρο διεξάγει επίσης σε τακτά χρονικά διαστήματα έρευνες αγοράς, με σκοπό τον εντοπισμό ευκαιριών εξαγωγής των κυπριακών προϊόντων και υπηρεσιών.