Τρίγωνο του νοήματος (meaning triangle)

Σχετικά έγγραφα
Κατανόηση του Χάρτη. νοητικές κατηγορίες γνωσιακή κατηγοριοποίηση. Μαργαρίτα Κόκλα

Θεωρίες εννοιών Αναπαράσταση γεωγραφικής γνώσης

ΓΕΩΛΟΓΙΑ - ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

µια λειτουργική προσέγγιση στην απεικόνιση του χάρτη σηµασιολογία και και σύνταξη των των χαρτογραφικών σηµάτων

Θέματα Παρουσίασης. OntoGeo Research Group

Οραση - οπτική αντίληψη Οπτική γνώση - οπτική

Tοπογραφικά Σύμβολα. Περιγραφή Χάρτη. Συνήθως στους χάρτες υπάρχει υπόμνημα με τα σύμβολα που χρησιμοποιούνται. Τα πιο συνηθισμένα είναι τα εξής:

ΓΕΩΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ. και ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ

Γεωµετρικές έννοιες και µετρήσεις µεγεθών. (ή, διαφορετικά, αντίληψη του χώρου)

ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΤΟΥ ΧΑΡΤΗ. 1. Eισαγωγή

ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΟΝΤΟΤΗΤΩΝ

Εισαγωγή στη χρήση των Συστηµάτων Γεωγραφικής Πληροφορίας

Παρουσίαση του νέου βιβλίου «Γεωλογία Γεωγραφία» για την Α Γυμνασίου Γκαραγκούνη Αναστασία

Γεωλογία - Γεωγραφία Β Γυμνασίου ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΑΣΚΗΣΕΩΝ. Τ μαθητ : Σχολικό Έτος:

ΤΟ ΣΧΗΜΑ ΚΑΙ ΤΟ ΜΕΓΕΘΟΣ ΤΗΣ ΓΗΣ

Η Μάθηση και η Διδασκαλία με Χάρτες

Οντολογία σύμφωνα με τη Φιλοσοφία

γεωγραφικό γλωσσάρι για την πέμπτη τάξη (από το βιβλίο «Μαθαίνω την Ελλάδα» του ΟΕΔΒ)

Εισηγητής: Καραγιώργος Θωμάς, MSc, PhD candidate in Sport Management & Recreation ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΙΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΑΡΙΣΤOΤΕΛΕΙΟ

ΕΙ ΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΑΣ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΑ ΧΑΡΤΗΣ ΧΡΗΣΗ ΗΜΙΟΥΡΓΙΑ. β. φιλιππακοπουλου 1

Οπτική αντίληψη. Μετά?..

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ (ΨΧ 00)

ΗΓενίκευση στη Χαρτογραφία. Λύσανδρος Τσούλος 1

ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΘΕΜΑΤΑ. ήταν ο κάθε ένας από αυτούς και σε ποιον από αυτούς σχηματίστηκε η Ελλάδα;

Βασικά χαρακτηριστικά των χαρτών

ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΜΕ ΤΟ GOOGLE EARTH: Η ΕΥΡΩΠΗ

2 ο Μάθημα. Χωρικές Βάσεις Δεδομένων και Γεωγραφικά Πληροφοριακά Συστήματα

Δρ. Απόστολος Ντάνης. Σχολικός Σύμβουλος Φυσικής Αγωγής

Εφαρµογές γεωγραφικών επεξεργασιών

Η οργάνωση της γνώσης ΠΕΤΡΟΣ ΡΟΥΣΣΟΣ

Περιεχόμενα. 1 Εισαγωγή Χαρτογραφική Πληροφορία...29

ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ - ΕΝΟΤΗΤΑ 1 7/4/2013 ΕΝΟΤΗΤΕΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ. Ορισμός

Γ Ε Ω Λ Ο Γ Ι Α Γ Ε Ω Γ Ρ Α Φ Ι Α Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. Διδακτέα ύλη Διαχείριση Διδακτέας ύλης

ΤΕΧΝΙΚΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 1 Ο ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΚΟΙ ΧΑΡΤΕΣ Δρ. ΜΑΡΙΑ ΦΕΡΕΝΤΙΝΟΥ

ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΣ ΑΦΡΙΚΗΣ. Φύλλο εργασίας 1 Το φυσικό περιβάλλον της Αφρικής. Ονοματεπώνυμο Τάξη... Ημερομηνία.

Άλλοι χάρτες λαμβάνουν υπόψη και το υψόμετρο του αντικειμένου σε σχέση με ένα επίπεδο αναφοράς

14 ο Εθνικό Συνέδριο Χαρτογραφίας Η Χαρτογραφία σε ένα Κόσμο που Αλλάζει Θεσσαλονίκη, 2-4 Νοεμβρίου Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο

Οπτικοποίηση και Χαρτογραφικός Σχεδιασµός

Διαδραστικότητα και πλοήγηση σε ψηφιακούς χάρτες

ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ-2 (ο χάρτης)

Η Γενίκευση στη Χαρτογραφία

Ανάπτυξη Ανοιχτής Διαδικτυακής Πλατφόρμας για την Ενίσχυση της Γεωχωρικής Σκέψης

ΣΤΟΙΧΕΙΑΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΑΣ ΟΡΟΙ-ΕΝΝΟΙΕΣ. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 / Η ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΑ ΣΗΜΕΡΑ Αναλογική χαρτογραφία Λειτουργίες του χάρτη Ψηφιακή χαρτογραφία

Εννοιολογικά χαρακτηρισµένα σύµβολα

Θεματικός Συμβολισμός Ποιοτικών Χαρακτηριστικών

ΕΝ ΕΙΚΤΙΚΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ Α ΤΡΙΜΗΝΟΥ

ΑΠΣ Γεωγραφίας στα πλαίσια του Νέου Σχολείου

Αναλυτικές λειτουργίες ΣΓΠ

Οι διαθέσιμες μέθοδοι σε γενικές γραμμές είναι:

ENOTHTA 1: ΧΑΡΤΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΘΕΩΡΙΑΣ

Προσανατολισμός. Γιώργος Τσεβεκίδης. Υπεύθυνοι Καθηγητές: Σμυρλή Ιωάννα. Πιτένη Αναστασία. Καραγιάννης Στέργιος

Δεδομένα ενός ΓΣΠ: Οντότητες, αντικείμενα και περιγραφικά χαρακτηριστικά

Φύλλο Εργασίας. Θέμα : Περπατώντας στο Πήλιο Θέλετε να οργανώσετε έναν ορειβατικό περίπατο από την Αγριά στην Δράκεια Πηλίου.

a. Οι βαθιές θάλασσες της Ευρώπης δημιουργήθηκαν όταν έλιωσαν οι παγετώνες. β. Η Νορβηγική Θάλασσα βρέχει τις βορειοανατολικές ακτές

ΓΝΩΣΙΑΚΗ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΗ

ΠΑΡΑΔΟΤΕΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2917


ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ - ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ

ιαλειτουργικότητα - Ολοκλήρωση Χωρικών Βάσεων εδοµένων

Γραφική απόδοση στοιχείων γεωγραφικού χώρου (φυσικού και ανθρωπογενούς) ή αλληλοσυσχετίσων

Κεφάλαιο 5. 5 Συστήματα συντεταγμένων

Γ Ε Ω Λ Ο Γ Ι Α Γ Ε Ω Γ Ρ Α Φ Ι Α Γεωλογία- Γεωγραφία Α Τάξης Ημερησίου και Εσπερινού Γυμνασίου

4.2 Μελέτη Επίδρασης Επεξηγηματικών Μεταβλητών

Α1.5 «Aνακρίνοντας» τους χάρτες

ΜΑΘΗΜΑ 1 ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑ Να γνωρίζεις τις έννοιες γεωγραφικό πλάτος, γεωγραφικό μήκος και πως αυτές εκφράζονται

ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ-ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Γενική Φυσική. Κίνηση & συστήματα αναφοράς. Η κίνηση. Η κίνηση. Η κίνηση. Η κίνηση 24/9/2014. Κίνηση και συστήματα αναφοράς. Κωνσταντίνος Χ.

Α Τάξη Γυμνασίου Γ Ε Ω Λ Ο Γ Ι Α Γ Ε Ω Γ Ρ Α Φ Ι Α. Διδακτέα ύλη Διαχείριση Διδακτέας ύλης

Εφαρμογές Συστημάτων Γεωγραφικών Πληροφοριών

Ο ΤΟΠΟΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

ΓΛΩΣΣΑΡΙΟ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΩΝ ΟΡΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΤΑΞΕΙΣ Α ΚΑΙ Β

Γιάννης Θεοδωρίδης. Εργαστήριο Πληροφοριακών Συστηµάτων.

ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ CYPRUS COMPUTER SOCIETY ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΜΑΘΗΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ 19/5/2007

ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ. Γεράσιμος Παπαναστασάτος, Ph.D. Αθήνα, Σεπτέμβριος 2016

ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

Λογισμικό: Ταξίδι στον Κόσμο με Νόημα Κατηγορία αναπηρίας: Κώφωση Βαρηκοΐα Μάθημα: Γεωγραφία Τάξη/εις: Ε και Στ Δημοτικού

Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ΣΤΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΟΝΤΕΛΟΥ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΟΔΙΚΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ

Εφαρμογές Συστημάτων Γεωγραφικών Πληροφοριών

ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΑ. μεθόδους οι οποίες και ονομάζονται χαρτογραφικές προβολές. Η Χαρτογραφία σχετίζεται στενά με την επιστήμη της

Γεωγραφικά Πληροφοριακά Συστήµατα (Geographical Information Systems GIS)

ΓΕΩΔΑΙΣΙΑ Ι Μάθημα 1 0. Ι.Μ. Δόκας Επικ. Καθηγητής

Σημασιολογική Ολοκλήρωση Δεδομένων με τη χρήση Οντολογιών

Κεφάλαιο Τοπολογικές απεικονίσεις Αζιμουθιακή ισόχρονη απεικόνιση

Ο χώρος. 1.Μονοδιάστατη κίνηση

ΟΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΧΑΡΤΗ. 10/7/2006 Λύσανδρος Τσούλος Χαρτογραφία Ι 1

ΑΝΘΡΩΠΟΓΕΩΓΡΑΦΙΑ- ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ κ. ΦΟΥΤΑΚΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΕ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑΣ &ΓΕΩΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΤΕ

Στην ενότητα αυτή παρατίθενται δεξιότητες που αφορούν στη χρήση των πιο διαδεδομένων λογισμικών Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών (GIS).

PROJECT 2017 ΟΜΑΔΑ: ΑΝΕΣΤΗΣ ΠΑΠΑΖΟΓΛΟΥ ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΜΙΧΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΝΤΙΝΗ ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΟΣΧΟΦΙΔΗΣ

Δυναμικοί Χάρτες (Χάρτες Κινούμενων Εικόνων Animations)

Από το Βόρειο στο Βόρειο Πόλο! (ταξιδεύοντας στο ίδιο γεωγραφικό μήκος)

Η εργασία που επέλεξες θα σου δώσει τη δυνατότητα να συνεργαστείς με συμμαθητές σου και να σχεδιάσετε μια εικονική εκδρομή με το Google Earth.

Ταξιδεύοντας στην ηπειρωτική Ελλάδα. Τάξη Φύλλο Εργασίας 1 Μάθημα Ε Δημοτικού Διαιρώντας την Ελλάδα σε διαμερίσματα και περιφέρειες Γεωγραφία

Εφαρμογές Συστημάτων Γεωγραφικών Πληροφοριών

ΠΕΡΙ ΦΥΣΗΣ ΚΑΙ ΜΑΘΗΣΗΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΕΝΝΟΙΩΝ. Μαρία Καλδρυμίδου

ΜΑΘΑΙΝΟΝΤΑΣ ΤΑ GIS ΣΤΗ ΠΡΑΞΗ ΤΟ ARCGIS 9.3. Α. Τσουχλαράκη, Γ. Αχιλλέως ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6 ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΩΝΤΑΣ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Αρχές χαρτογραφικού γραφισμού (συμβατικές οπτικές μεταβλητές - δυναμικές οπτικές μεταβλητές) Βύρωνας Νάκος Καθηγητής Ε.Μ.Π. -

ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΚΑΙ ΤΗΛΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΣΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ

Στόχος της ψυχολογικής έρευνας:

ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

Transcript:

Τρίγωνο του νοήματος (meaning triangle) Μεγάλη, δενδρόφυτη περιοχή έννοια Σύμβολο λέξη «δάσος» οντότητα

Ερευνητικά πεδία Εθελοντική Γεωγραφική Πληροφορία (Volunteered Geographic Information (VGI) Πληθοπορισμός (crowdsourcing) Σημασιολογική αναζήτηση γεωγραφικής πληροφορίας (semantic search) Geospatial; Semantic Web Γεω-πύλες (geoportals) 4

Η έννοια των κατηγοριών 5

Έννοιες - κατηγορίες η ρίζα των γνωσιακών μας ικανοτήτων, όπως η κατηγοριοποίηση και η κατανόηση της πραγματικότητας αποτελούν αντικείμενο διεπιστημονικής έρευνας: οργάνωση και αναπαράσταση γνώσης ανάπτυξη οντολογιών δημιουργία βάσεων γνώσεων ανάκτηση και εξαγωγή πληροφοριών οπτικοποίηση

Διαφορά έννοιας κατηγορίας κατηγορία (category): σύνολο οντοτήτων που συγκροτείται με βάση κάποια κοινή ιδιότητα, λειτουργία, ρόλο, κλπ. έννοια (concept): η γνώση που περιγράφει το νόημα της κατηγορίας, δηλ. η έντασή της (intension) τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της κατηγορίας Κατηγορία «ποταμός» Νείλος Δούναβης Νίγηρας Βόλγας Αμαζόνιος Μισσισσιππής Ρήνος Ευφράτης Μεγάλη, φυσική ροή υδάτων Έννοια «ποταμός»

Σημασία των κατηγοριών Without the ability to categorize, we could not function at all, either in the physical world or in our social and intellectual lives (Lakoff, 1987) Δεν υπάρχει τίποτα πιο βασικό από τις κατηγορίες για την σκέψη, την αντίληψη, την ενέργεια και τον λόγο. H κατηγοριοποίηση γίνεται αυτόματα και ασυνείδητα και περιλαμβάνει τόσο αντικείμενα του πραγματικού κόσμου (άνθρωποι, ζώα, φυσικά και τεχνητά αντικείμενα), όσο και αφηρημένες έννοιες (γεγονότα, ενέργειες, συναισθήματα, χωρικές και κοινωνικές σχέσεις)

Λειτουργίες κατηγοριών αντίληψη (perception) ταξινόμηση (classification) εξαγωγή συμπερασμάτων (inference) επικοινωνία (communication)

Σημασία γεωγραφικών κατηγοριών Χωρίς κατηγοριοποίηση, τα ΣΓΠ δε θα μπορούσαν να είναι «λειτουργικά» γιατί αποδίδουν κατηγορίες και όχι συγκεκριμένες οντότητες Η κατηγοριοποίηση αφορά τόσο τη δημιουργία, όσο και την ερμηνεία της γεωγραφικής πληροφορίας Η γεωγραφική πληροφορία κατηγοριοποιείται από τους χρήστες σύμφωνα με το σκοπό, τα ενδιαφέροντα και το υπόβαθρό τους. Για τη δημιουργία λειτουργικών ΣΓΠ, απαραίτητη η αναπαράσταση των κατηγοριών με μεθόδους που ταιριάζουν στις δομές των νοητικών κατηγοριών που διαμορφώνουν οι άνθρωποι

Διαφορά με άλλες κατηγορίες Οι γεωγραφικές έννοιες και κατηγορίες περιγράφουν οντότητες που υπάρχουν στο γεωγραφικό χώρο αντίθετα με έννοιες όπως δικαιοσύνη, αγάπη, μίσος, κλπ. Ο χώρος αποτελεί το πλαίσιο αναφοράς για κοινή κατανόηση και αναπαράσταση.

Θεωρίες εννοιών 12

Αναπαράσταση με βάση τις θεωρίες κατηγοριών Θεωρία Κλασική Πιθανολογική Βασισμένη σε θεωρίες Νεοκλασική Αναπαράσταση κατηγοριών ικανές και αναγκαίες συνθήκες ιδιότητες που (τείνουν να) έχουν τα μέλη των κατηγοριών θεωρίες μερικοί ορισμοί Εννοιολογικός ατομισμός αρχέγονες, έμφυτες, χωρίς δομή

Κλασική θεωρία Οι κατηγορίες: υπάρχουν στον πραγματικό κόσμο έχουν σαφή όρια ορίζονται με βάση ένα σύνολο ικανών και αναγκαίων συνθηκών που ικανοποιούν όλα τα μέλη τους ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Κάθε στοιχείο μιας κατηγορίας πρέπει να είναι τόσο αντιπροσωπευτικό της κατηγορίας, όσο οποιοδήποτε άλλο στοιχείο αυτής. Παράδειγμα. ΚΑΡΕΚΛΑ: κάθισμα με στήριγμα για την πλάτη για ένα άτομο πλάτη κάθισμα

Κλασική θεωρία και γεωγραφική πληροφορία Οι κατηγορίες υπάρχουν και είναι σαφώς ορισμένες για κάθε πληροφορία που μπορεί να απεικονιστεί σε ένα χάρτη υπάρχουν οι κατάλληλες κατηγορίες Κάθε στοιχείο μιας κατηγορίας πρέπει να είναι τόσο αντιπροσωπευτικό της κατηγορίας, όσο οποιοδήποτε άλλο στοιχείο αυτής χωροπληθείς, εδαφολογικοί, κλιματολογικοί χάρτες (για όλα τα στοιχεία του χάρτη που περιλαμβάνονται στην ίδια κατηγορία χρησιμοποιείται ο ίδιος συμβολισμός)

http://www.washingtonpost.com/blogs/worldviews/wp/2012/10/25/theu-s-is-catching-up-to-europe-on-gender-equality/

Διπολικός χάρτης με χρήση της τυπικής απόκλισης http://artsbeat.blogs.nytimes.com/2011/08/09/what-digital-maps-can-tell-us-about-the-american-way/

Νέες προσεγγίσεις της κατηγοριοποίησης Εξέταση δύο βασικών υποθέσεων της κλασικής θεωρίας: 1. Αν οι κατηγορίες ορίζονται από ιδιότητες που έχουν όλα τα μέλη, τότε δε θα πρέπει να υπάρχουν πιο αντιπροσωπευτικά μέλη μιας κατηγορίας. 2. Αν οι κατηγορίες ορίζονται από ιδιότητες που κληρονομούνται στα μέλη τους, τότε οι κατηγορίες πρέπει να είναι ανεξάρτητες από τα χαρακτηριστικά των ατόμων που κάνουν την κατηγοριοποίηση (νευροφυσιολογία, αντίληψη, πολιτιστικό υπόβαθρο).

http://www.nature.org/ourinitiatives/habit ats/riverslakes/sustainable-riversproject.xml http://www.climate.gov/newsfeatures/features/drought-bakingsouthern-united-states

Πιθανολογικές θεωρίες οι κατηγορίες έχουν πιθανολογική δομή: ορίζονται από ένα σύνολο ιδιοτήτων που τείνουν να έχουν τα μέλη τους μία οντότητα ανήκει σε μια κατηγορία αν έχει ένα επαρκή αριθμό από αυτές τις ιδιότητες. υπάρχουν πιο σημαντικές ιδιότητες για την περιγραφή της κατηγορίας απόδοση βαρών στις ιδιότητες σε όλες τις κατηγορίες υπάρχουν μέλη πιο αντιπροσωπευτικά από άλλα. Θεωρία πρωτοτύπου (prototype theory): τα μέλη μιας κατηγορίας ορίζονται όχι από κοινές ιδιότητες, αλλά από ομοιότητα με ένα πρωτότυπο που αντιπροσωπεύει το πιο τυπικό μέλος της κατηγορίας.

Oικογενειακή ομοιότητα (family resemblance) Μερικές κατηγορίες δεν ορίζονται από κοινές ιδιότητες, αλλά από ομοιότητες και συσχετίσεις μεταξύ των μελών π.χ., «παιχνίδι» (Wittgenstein,1953) ανταγωνισμός μεταξύ παικτών (τένις) ατομικά (σόλο) τύχη (τυχερά παιχνίδια) παιχνίδι επιδεξιότητα (σκάκι) φυσική δραστηριότητα (ποδόσφαιρο)

Ασαφείς κατηγορίες (fuzzy categories) Κάποιες κατηγορίες δεν έχουν σαφή όρια π.χ., η κατηγορία χάρτης Η δομή των κατηγοριών είναι δυναμική και εξαρτημένη από το πλαίσιο αναφοράς

Τυπικότητα (typicality) Κάποιες κατηγορίες έχουν διαβαθμισμένη εσωτερική δομή Διαφορές για το πόσο τυπικό μιας κατηγορίας είναι ένα μέλος της, π.χ., μια έκταση με καλλιέργεια σιταριού είναι πιο τυπικό μέλος της κατηγορίας «καλλιεργήσιμη γη» απ ότι ένας ορυζώνας.

http://somemoments.wordpress.com/p age/2/ http://www.panoramio.com/photo/145421 60

Ακτινικές κατηγορίες (radial categories) Συνδυασμός των θεωριών για τα πρωτότυπα, την οικογενειακή ομοιότητα, τα ασαφή όρια και την τυπικότητα (Lakoff, 1987) Σαφώς ορισμένο κέντρο ή πρωτότυπο

Ο χάρτης ως ακτινική κατηγορία ξεκάθαρη περίπτωση ακτινικής κατηγορίας: ορίζεται από δύο ορθογώνιους άξονες, την κλίμακα και τη χαρτογραφική γενίκευση άτομο ε ι κ ό ν α χάρτης δ ι ά γ ρ α μ μ α σύμπαν

Αρχές κατηγοριοποίησης (Rosch, 1978) 1. Γνωσιακή οικονομία (cognitive economy) H αποστολή των συστημάτων ταξινόμησης είναι να παρέχουν τη μέγιστη πληροφορία με την ελάχιστη γνωσιακή προσπάθεια. 2. Αντίληψη-κατανόηση της δομής του κόσμου Η αντίληψη του κόσμου γίνεται με τη μορφή δομημένης πληροφορίας - τα φυσικά αντικείμενα δεν έχουν ένα αδόμητο σύνολο αυθαίρετων και απρόβλεπτων χαρακτηριστικών, π.χ., ο συνδυασμός των χαρακτηριστικών «φτερά» και «πούπουλα» είναι πιο πιθανός από τα «φτερά» και «γούνα». Τα χαρακτηριστικά που αντιλαμβανόμαστε εξαρτώνται από τις λειτουργικές ανάγκες μας στο φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον, αλλά και από τα υπάρχοντα συστήματα ταξινόμησης.

κατακόρυφη Διαστάσεις κατηγοριοποιήσεων Δύο διαστάσεις: οριζόντια Industrial, commercial, transport and socio-economic units Secondary sector Tertiary sector Manufacturing Energy Processing industry Fabrication industry Associated industrial structures Settling basin Oil/gas facilities Works Service Commerce Culture Telecommunication Sportleisure Defence Processing plant Blast furnace Sport Leisure Archaeologicalhistorical site Cultural site Religious site Stadium Swimming pool Cinema theatre exhibition ground Social serviceadministration Education science Bankofficeenterprise Hotelrestaurant Health Social care

Κατακόρυφη διάσταση κατηγοριοποιήσεων: βασικό επίπεδο κατηγοριοποίησης Όλα τα επίπεδα κατηγοριοποίησης δεν είναι εξίσου καλά ή χρήσιμα Το βασικό επίπεδο κατηγοριοποίησης είναι το πιο περιεκτικό - γενικό επίπεδο (κοινά χαρακτηριστικά, ομοιότητα στο σχήμα, κοινές ενέργειες). Οι ιδιότητες κάποιων κατηγοριών εξαρτώνται από τις ανθρώπινες ικανότητες και την εμπειρία λειτουργίας στο περιβάλλον. Οι έννοιες που χρησιμοποιούμε στην καθημερινή ζωή είναι πιο θεμελιώδεις από αυτές που απλά κατανοούμε (Lakoff, 1987).

Κατακόρυφη διάσταση κατηγοριοποιήσεων: βασικό επίπεδο κατηγοριοποίησης Oι κατηγορίες του βασικού επιπέδου είναι θεμελιώδεις κατά τέσσερις έννοιες: 1. αντίληψη 2. λειτουργία 3. επικοινωνία 3. οργάνωση της γνώσης oι κατηγορίες που βρίσκονται σε ανώτερα επίπεδα από το βασικό, έχουν λιγότερα κοινά χαρακτηριστικά, ενώ οι κατηγορίες που βρίσκονται σε κατώτερα επίπεδα δεν έχουν πολλά περισσότερα χαρακτηριστικά από εκείνες του βασικού επιπέδου.

Κατακόρυφη διάσταση κατηγοριών Superordinate Basic Level Subordinate Furniture Chair Kitchen chair Living-room chair Table Dining-room table Lamp Kitchen table Floor lamp Desk lamp Tree Oak White oak Red oak Maple Birch Silver maple Sugar maple River birch White birch

Κατακόρυφη διάσταση γεωγραφικών κατηγοριών Ανώτερο Βασικό Επίπεδο Κατώτερο Μεταφορές Δρόμος Εθνική οδός Επαρχιακή οδός Οδός Σιδηρόδρομος Αεροδρόμιο Λιμάνι Φυσική έκταση Δάσος Δάσος πλατύφυλλων Δάσος κωνοφόρων

Οριζόντια διάσταση κατηγοριοποιήσεων: εσωτερική δομή κατηγοριών: πρωτότυπα Η αρχή της γνωσιακής οικονομίας, όσον αφορά την οριζόντια διάσταση, ορίζει ότι αντιλαμβανόμαστε τις κατηγορίες όσο το δυνατόν πιο διακριτές και σαφείς. Oι κατηγορίες ορίζονται με τη μορφή πρωτοτύπων (τα πιο τυπικά-αντιπροσωπευτικά μέλη της κατηγορίας). Η πιο λογική άποψη για τον ορισμό του πρωτοτύπου βασίζεται σε στοιχεία (χαρακτηριστικά-ιδιότητες) των μελών της κατηγορίας όμως: τα στοιχεία δε χρειάζεται να είναι κοινά σε όλα τα μέλη της κατηγορίας (vs. κλασική θεωρία) τα στοιχεία είναι τα πιο αντιπροσωπευτικά χαρακτηριστικά της κατηγορίας.

Πολλαπλές αναπαραστάσεις διαφορές μεταξύ επιστημονικών κατηγοριοποιήσεων και κατηγοριοποιήσεων που χρησιμοποιούνται στην καθημερινή ζωή. οι ειδικοί έχουν πιο σαφή εικόνα των κατηγοριών και επικεντρώνονται στα διακριτικά χαρακτηριστικά των κατηγοριών, διαφορετικές αναπαραστάσεις κατηγοριών για διαφορετικές εφαρμογές ή διαφορετικά πλαίσια αναφοράς. Χαρτογραφία: επιλογή αναπαράστασης των κατηγοριών? Υπάρχει αντικειμενικός τρόπος κατηγοριοποίησης των δεδομένων? There is a need to explore the possibility of varying levels of categorization for different goals, applications, and perspectives, and to explore how our maps might incorporate some of the less precisely defined (but not less truthful) ways of categorizing the world (MacEachren, 1995).

Θεωρία βασισμένη σε θεωρίες η ταυτότητα και δομή των κατηγοριών ορίζεται όχι από ένα σύνολο χαρακτηριστικών ιδιοτήτων, αλλά με βάση θεωρητική γνώση που καθορίζει την ουσία (essence) της κατηγορίας οι ιδιότητες είναι αποτέλεσμα της ουσίας οι ειδικοί έχουν καλύτερη γνώση των κατηγοριών από τους υπόλοιπους, γιατί έχουν βαθύτερη θεωρητική γνώση οι κατηγορίες τους είναι σωστότερα δομημένες και με σαφέστερα όρια αντιληπτικές ιδιότητες αναπαράσταση κατηγορίας πυρήνας ιδιότητες που ορίζουν την ταυτότητα

Νεοκλασικές θεωρίες οι κατηγορίες έχουν μερικούς ορισμούς που περιγράφουν τις συνθήκες που πρέπει να ικανοποιούν οι οντότητες για να ανήκουν στην κατηγορία 3 είδη συνθηκών: 1. αναγκαίες συνθήκες 2. μεταβλητές συνθήκες, π.χ., χρώμα 3. τυπικές συνθήκες (που μπορεί να παρουσιάζουν και εξαιρέσεις)

Εννοιολογικός ατομισμός Οι κατηγορίες είναι: έμφυτες και αρχέγονες νοητικές αναπαραστάσεις χωρίς δομή οικουμενικές? Δυσκολία στην επεξήγηση των διαδικασιών: κατηγοριοποίησης νέων οντοτήτων αναπαράστασης νέων κατηγοριών (όλες οι κατηγορίες είναι αρχέγονες, άρα η αναπαράσταση άγνωστων κατηγοριών δεν μπορεί να βασιστεί σε προηγούμενες)

Πειράματα γνωσιολογίας γεωγραφικών κατηγοριών 41

Αντίληψη-γνώση γεωγραφικών κατηγοριών Mark and Smith, 2000: For each of the following categories, please write down as many items included in that category as you can in 30 seconds, in whatever order they happen to occur to you a kind of geographic feature a kind of geographic object something that could be portrayed on a map

Αντίληψη-γνώση γεωγραφικών κατηγοριών

Ελληνικό πείραμα Giannakopoulou, L., Kavouras, M., Kokla, M., Mark, D., 2013. From Compasses and Maps to Mountains and Territories: Experimental Results on Geographic Cognitive Categorization, Cognitive and Linguistic Aspects of Geographic Space, Lecture Notes in Geoinformation and Cartography 2013, pp 63-81 Υπόθεση: υπάρχουν διαφορές στον τρόπο που οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται τον πραγματικό κόσμο Εξέταση δύο μεταβλητών ως προς την ανάπτυξη νοητικών κατηγοριών: γλώσσα εμπειρογνωμοσύνη

Σχεδιασμός του πειράματος (1) Βασίστηκε σε μια σειρά πειραμάτων (Mark et al., 1999; Smith and Mark, 1999, 2001) Ολοκληρώθηκε σε δύο φάσεις: 1. 73 Έλληνες μη-εμπειρογνώμονες (μαθητές λυκείου και πρωτοετείς φοιτητές ΣΑΤΜ) 2. 37 Έλληνες εμπειρογνώμονες (μεταπτυχιακοί φοιτητές ΔΠΜΣ Γεωπληροφορική και Σχεδιασμός του Χώρου) ΕΛΛΗΝΕΣ ΜΗ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΕΣ γλώσσα ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΙ ΜΗ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΕΣ εμπειρογνωμοσύνη ΕΛΛΗΝΕΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΕΣ

Σχεδιασμός του πειράματος (2) Τα υποκείμενα κλήθηκαν να δώσουν παραδείγματα για τις παρακάτω 8 κατηγορίες: 1. «ένα γεωγραφικό στοιχείο» (a geographic feature) 2. «ένα γεωγραφικό αντικείμενο» (a geographic object) 3. «μια γεωγραφική έννοια» (a geographic concept) 4. «κάτι γεωγραφικό» (something geographic) 5. «κάτι που μπορεί να απεικονισθεί σε ένα χάρτη» (something that could be portrayed on a map) 6. «ένα γεωγραφικό φαινόμενο» (a geographic phenomenon) 7. «μια γεωγραφική σχέση» (a geographic relation) 8. «μια γεωγραφική ιδιότητα» (a geographic property)

ένα χημικό στοιχείο Ερωτηματολόγιο

ένα γεωγραφικό στοιχείο Ερωτηματολόγιο

Επεξεργασία των δεδομένων Κύριες μεταβλητές: 1. Μέσος όρος απαντήσεων ανά υποκείμενο: ένδειξη της οικειότητας των υποκειμένων με τις κατηγορίες 2. Συχνότητες Αναφοράς των όρων: ποια τα «καλά» παραδείγματα μιας κατηγορίας? 3. Μέσοι Όροι της Σειράς Αναφοράς των όρων: εσωτερική δομή κάθε κατηγορίας

Μέσος όρος απαντήσεων ανά υποκείμενο Έλληνες εμπειρογνώμονες Έλληνες μη εμπειρογνώμονες Αμερικανοί μη εμπειρογνώμονες Ένα γεωγραφικό αντικείμενο 2.65 2.14 5.48 Ένα γεωγραφικό στοιχείο 3.70 2.19 7.15 Μια γεωγραφική έννοια 3.41 2.25 5.15 Κάτι γεωγραφικό 3.14 3.27 6.17 Κάτι που μπορεί να απεικονισθεί σε ένα χάρτη 5.97 4.62 8.21 Ένα γεωγραφικό φαινόμενο 1.65 1.90 - Μια γεωγραφική ιδιότητα 2.49 1.26 - Μια γεωγραφική σχέση 3.32 1.29 -

Ένα γεωγραφικό στοιχείο Μη εμπειρογνώμονες Εμπειρογνώμονες Συχνότητα αναφοράς Μέσοι Όροι της Σειράς Αναφοράς των όρων Συχνότητα αναφοράς Μέσοι Όροι της Σειράς Αναφοράς των όρων βουνό 18 2.39 βουνό 12 3,33 θάλασσα 11 2.36 ποτάμι 11 2,18 λίμνη 10 2.60 πόλη 9 2,89 πεδιάδα 9 3.22 δρόμος 8 2,88 ποτάμι 9 2.89 θάλασσα 7 4,71 πληθυσμός 5 1.20 λίμνη 6 4,17 υψόμετρο 4 1.00 υψόμετρο 4 2,00 οροσειρά 3 4.67 πεδιάδα 3 5,67 πόλη 3 1.33 κοιλάδα 3 3,33 κλίμα 3 1.33 χώρα 3 1,33 ωκεανός 2 4.00 ανάγλυφο 2 5,00

Κάτι που μπορεί να απεικονιστεί σε ένα χάρτη Μη εμπειρογνώμονες Εμπειρογνώμονες Συχνότητα αναφοράς Μέσοι Όροι της Σειράς Αναφοράς των όρων Συχνότητα αναφοράς Μέσοι Όροι της Σειράς Αναφοράς των όρων πόλη 35 2.34 πόλη 18 2.89 χώρα 31 2.39 δρόμος 17 3.24 ποτάμι 29 3.38 βουνό 15 4.13 βουνό 28 3.50 ποτάμι 14 4.93 λίμνη 24 3.67 χώρα 12 2.17 θάλασσα 22 4.41 όριο 10 2.60 δρόμος 16 2.38 θάλασσα 9 4.44 ήπειρος 10 4.20 σπίτι 6 5.00 χωριό 9 3.89 νησί 5 4.20 όριο 7 5.14 οικισμός 5 3.00 πεδιάδα 7 4.71 πληθυσμός 4 3.25 νησί 6 3.17 λίμνη 4 6.75 λιμάνι 6 2.50 κτίριο 4 6.75 περιοχή 5 2.20 ισοϋψείς 4 4.00 πρωτεύουσα 5 4.00 χωριό 4 5.25

Οι πιο συχνοί όροι Μη εμπειρογνώμονες- (ολική συχνότητα 10) ΟΡΟΙ βουνό 76 ποτάμι 61 θάλασσα 53 λίμνη 53 πόλη 53 χώρα 51 χάρτης 45 πεδιάδα 36 ήπειρος 23 πυξίδα 23 δρόμος 21 γεωγραφικό πλάτος 19 υψόμετρο 19 ΣΥΝΟΛΟ ΑΝΑΦΟΡΩΝ (για όλες τις κατηγορίες) ΟΡΟΙ γεωγραφικό μήκος 17 όριο 17 σεισμός 16 πρωτεύουσα 15 νησί 14 χωριό 14 υδρόγειος 13 πληθυσμός 12 ορεινός 10 ηφαίστειο 10 νομός 10 οροσειρά 10 ΣΥΝΟΛΟ ΑΝΑΦΟΡΩΝ (για όλες τις κατηγορίες)

Οι πιο συχνοί όροι Εμπειρογνώμονες- (ολική συχνότητα 10) ΟΡΟΙ ΣΥΝΟΛΟ ΑΝΑΦΟΡΩΝ (για όλες τις κατηγορίες) ΟΡΟΙ ΣΥΝΟΛΟ ΑΝΑΦΟΡΩΝ (για όλες τις κατηγορίες) βουνό 42 πόλη 42 ποτάμι 33 δρόμος 30 χάρτης 27 χώρα 25 θάλασσα 24 γειτνίαση 21 όρια 21 υψόμετρο 19 απόσταση 18 λίμνη 17 πληθυσμός 11 συντεταγμένες 11 χωριό 10

Οι 8 κατηγορίες για τους Έλληνες μηεμπειρογνώμονες

Ομοιότητες

Γεωγραφικό αντικείμενο Ισχυροί συσχετισμοί με μικρά, φορητά αντικείμενα, π.χ., χάρτης πυξίδα υδρόγειος Οι Έλληνες μη εμπειρογνώμονες κατέγραψαν πολλά περισσότερα μικρά φορητά αντικείμενα συγκριτικά με τους Έλληνες εμπειρογνώμονες και τους Αμερικανούς μη εμπειρογνώμονες. γεωγραφικό αντικείμενο χάρτης χάρτης χάρτης

Γεωγραφικό στοιχείο Συσχετισμοί με φυσικές οντότητες: βουνό θάλασσα λίμνη πεδιάδα ποτάμι γεωγραφικό στοιχείο βουνό βουνό βουνό

Κάτι που μπορεί να απεικονιστεί σε ένα χάρτη Συσχετισμοί με οντότητες του τεχνητού περιβάλλοντος: πόλη χώρα δρόμος οικισμός η πιο οικεία και σταθερή κατηγορία (υψηλότερος μέσος όρος απαντήσεων ανά υποκείμενο και στα 3 πειράματα) κάτι που μπορεί να απεικονιστεί σε ένα χάρτη πόλη πόλη πόλη

Κάτι γεωγραφικό δε διαφοροποιείται από τις άλλες κατηγορίες περιλαμβάνει μια μίξη όρων κοινότυπη, «επίπεδη» κατηγορία κάτι γεωγραφικό βουνό βουνό βουνό

Category Οι πιο ενδεικτικοί όροι Something that could be portrayed on a map A geographic phenomenon city city city immigration flood A geographic relation adjacency east north earthquake A geographic property elevation mountainous earthquake A geographic feature mountain mountain mountain Something geographic mountain mountain mountain A geographic object map map map

Διαφορές

Γεωγραφικό φαινόμενο Εμπειρογνώμονες: όροι από Ανθρωπογεωγραφία μετανάστευση μετακίνηση πληθυσμού αστικοποίηση γεωγραφικό φαινόμενο Μη εμπειρογνώμονες: όροι από Φυσική Γεωγραφία σεισμός αέρας τυφώνας βροχή ηλιοφάνεια μετανάστευση σεισμός σεισμός

Γεωγραφική σχέση Εμπειρογνώμονες: τοπολογικές και σχέσεις απόστασης γειτνίαση επικάλυψη όρια μακριά Μη εμπειρογνώμονες: διευθύνσεις προσανατολισμού βόρεια νότια ανατολικά δυτικά γειτνίαση γεωγραφική σχέση ανατολικά βόρεια

Γεωγραφική ιδιότητα Εμπειρογνώμονες: υπεροχή γεωμετρικών χαρακτηριστικών υψόμετρο βάθος θέση περίμετρος εμβαδόν Μη εμπειρογνώμονες: υπεροχή κλασικών γεωγραφικών χαρακτηριστικών ορεινός πεδινός υψόμετρο γεωγραφική ιδιότητα ορεινός

Γεωγραφική έννοια Αμερικανοί μη εμπειρογνώμονες: απαντήσεις με μικρή συνάφεια έμφαση σε φυσικά στοιχεία (θάλασσα και δέλτα) Έλληνες: υπεροχή αφηρημένων στοιχείων γεωγραφική έννοια Εμπειρογνώμονες: όροι από Τοπογραφία και ΓΠΣ (απόσταση, γειτνίαση, εγγύτητα, προσανατολισμός, τοπολογία) Μη εμπειρογνώμονες: όροι από μαθήματα Γεωγραφίας (γ. πλάτος και μήκος, βάθος, μεσημβρινός, ισημερινός, χλωρίδα, πανίδα και ανάγλυφο) απόσταση γ. πλάτος γ. μήκος θάλασσα