ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ «Η ΣΧΟΛΗ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ ΡΑΦΑΗΛ ΣΑΝΤΥ» Α ΛΥΚΕΙΟΥ 2011 ΟΜΑΔΑ- DREAM TEAM: ΠΑΠΑΘΩΜΑΣ ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΜΠΑΜΠΟΥΛΗ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΜΠΑΙΡΑΚΤΑΡΗ ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΛΙΑΜΗΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ
ΦΙΛΟΣΟΦΟΙ ΠΑΡΜΕΝΙ ΗΣ ΙΑΓΟΡΑΣ Ο ΜΙΛΗΣΙΟΣ ΑΡΙΣΤΙΠΠΟΣ Ο ΚΥΡΗΝΑΙΟΣ ΣΠΕΥΣΙΠΟΣ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΣΤΡΑΤΗΓΟΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ ΑΛΚΙΒΙΑ ΗΣ ΚΡΙΤΙΑΣ
ΠΑΡΜΕΝΙ ΗΣ Γεννημένος στην Κάτω Ιταλία τα τέλη του 6ου αιώνα π.χ. ζούσε σε ένα περιβάλλον επηρεασμένο με τις αντιλήψεις του Ξενοφάνη και του Πυθαγόρα. Δεν αναζητούσε την προέλευση των όντων αλλά την ουσία τους. Ο ίδιος όπως και άλλοι Ίωνες φυσιολόγοι είναι στην αναζήτηση του στοιχείου που ενοποιεί τον Κόσμο. Ο Παρμενίδης παρουσιάζει τη θεωρία του ως μία Θεία Αποκάλυψη που προσδίδει δεσμευτικότητα στους ακροατές. Πίστευε πως όλοι μπορούν να έχουν μία άποψη των γεγονότων γύρω τους αλλά όμως αυτοί που έχουν την ικανότητα να κοιτούν κατάματα την αλήθεια που έχει να κάνει με την ουσία των πραγμάτων είναι και αυτοί που διαθέτουν το νοείν. Δέχεται πως ενδέχεται να συμβούν κοσμογονικές αλλαγές που θα ταράξουν τη ροή των πραγμάτων. Ως μαθηματικός και φιλόσοφος εξακρίβωσε τις γεωμετρικές αντιφάσεις απαλλάσσοντας έτσι τη γεωμετρία από αυτές και πρώτος αναγνώρισε τη συνέχεια του χρονικού διαστήματος. Στην τοιχογραφία απεικονίζεται στο κέντρο αριστερά δίπλα στην Υπατία.
ΙΑΓΟΡΑΣ Ο ΜΙΛΗΣΙΟΣ Ο Διαγόρας ήταν Έλληνας σοφιστής και ποιητής του 5ου αιώνα π.χ. Στην αρχαιότητα αναφέρεται ως άθεος και υπάρχουν λίγες πληροφορίες σχετικά με τα θρησκευτικά του πιστεύω και γενικότερα για τις απόψεις που υποστήριζε. Κατηγορήθηκε από τους Αθηναίους για ασέβεια και εξαιτίας του γεγονότος αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την πόλη. Η φιλοσοφικές του απόψεις δεν διέφεραν από αυτές του Σωκράτη. Τον 1ο αιώνα ένας φίλος του Διαγόρα, όπως αναφέρει και ο Κικέρωνας, προσπαθούσε να τον πείσει ότι υπάρχει θρησκεία και του υπέδειξε ορισμένες ιερές εικόνες που αναφέρονται σε ανθρώπους που σώθηκαν από φουρτούνες με την δύναμη τον θεών. Όμως ο Διαγόρας δεν πίστεψε τίποτα από όλα αυτά και δεν κατάφερε για ακόμη μια φορά να αλλάξει γνώμη. Ο Κικέρωνας έδωσε ένα ακόμη χαρακτηριστικό παράδειγμα. Είπε ότι ο Διαγόρας ήταν σε ένα πλοίο και η θάλασσα είχε φουρτούνες. Έτσι όσοι ήταν μέσα πίστεψαν ότι επειδή ένας άθεος τους περιτριγυρίζει, γι αυτό έχει φουρτούνες η θάλασσα. Τότε ο Διαγόρας άρχισε να αναρωτιέται για όλα αυτά και συλλογίζονταν μήπως όντως ήταν αλήθεια το παράδειγμα που του ανέφερε ο Κικέρωνας και ότι μάλλον ομοίως και στα υπόλοιπα πλοία που αντιμετώπισαν τέτοιου είδους θαλασσοταραχή,υπήρχε κάποιος άπιστος και άθεος όπως ο ίδιος. Τέλος ο Διαγόρας απεβίωσε στην Κόρινθο χωρίς να αναφέρεται ακριβής ημερομηνία που να προσδιορίζει τον θάνατο του. Υπήρξε ένας ξεχωριστός άνθρωπος με έναν πραγματικά αξιοθαύμαστο βίο. Στην τοιχογραφία απεικονίζεται επάνω αριστερά δίπλα στον περίπου σύγχρονό του Κριτία, µαθητή του Σωκράτη
ΑΛΚΙΒΙΑ ΗΣ Ο Αλκιβιάδης γεννήθηκε το 452π.Χ. Αποτελούσε έναν από τους σημαντικότερους ηγέτες και στρατηγούς και μια ξεχωριστή προσωπικότητα στην πολιτική ζωή της Αθήνας. Πολιτικός του στόχος ήταν να κάνει την Αθήνα απόλυτο κυρίαρχο ολόκληρης της ελληνικής γης και να αναδείξει τον εαυτό του ως καταλληλότερο πολιτικό ηγέτη μέσω του δήμου των Αθηνών. Χαρακτηρίστηκε όμορφος με ζωηρό πνεύμα και εύστροφο νου θέλγοντας ακόμη και τον Σωκράτη, ο οποίος μαζί με τους σοφιστές πρωταγωνίστησαν στην αγωγή του και πειθάρχησαν την αντινομική φύση του. Περιβόητο έργο του η εκστρατεία της Σικελίας όπου τάχτηκε με το μέρος των Αθηναίων και ηγήθηκε αυτών. Αντίπαλοι του οι Σπαρτιάτες με τον στρατηγό Λύσανδρο,οι οποίοι θα είχαν ηττηθεί αν οι Αθηναίοι άκουγαν το πολυμήχανο σχέδιο του εύστροφου Αλκιβιάδη. Μολονότι αν τον άκουγαν θα έπαιρνε διαφορετική τροπή η λήξη της εκστρατείας,τον έδιωξαν παραδειγματικά αδιαφορώντας για τις ικανότητες που διέθετε. Όσον αφορά στο θάνατο του παραμένει ανεξήγητος,αφού παρουσιάζεται με ασαφή γεγονότα και αμφιλεγόμενες αναφορές. Η θεωρία του Πλουτάρχου αναφέρει ότι ο σατράπης Φαρνάβαζος κατόπιν εντολής του Λυσάνδρου τον εκτέλεσε στη Φρυγία όπου κατοικούσε μαζί με την ερωμένη του. Τέλος ο Αριστοτέλης προσδιορίζει επακριβώς το μέρος θανάτου του στρατηγού. Με μια ιδιόρρυθμη,σαγηνευτική και ταυτόχρονα αλαζονική προσωπικότητα θεωρείται ως ο πλέον κατάλληλος πολιτικός εκφραστής της ηθικής όσον αφορά στην αθηναϊκή δημοκρατία τα τέλη του 5ου αιώνα.
ΑΡΙΣΤΙΠΠΟΣ Ο ΚΥΡΗΝΑΙΟΣ Φιλόσοφος, μαθητής του Σωκράτη καθώς και ιδρυτής της Κυρηναϊκής Σχολής (ή αλλιώς γνωστή και ως Ηδονιστική Σχολή) ήταν ο Αρίστιππος ο Κυρηναίος. Στα χρόνια της νιότης του γνώρισε τη διδασκαλία του Πρωταγόρα ενώ αργότερα εντυπωσιάστηκε από τη διδασκαλία και τη λογική του δασκάλου του Σωκράτη. Ενθουσιασμένος επισκέφτηκε την Αθήνα και ήρθε σε επαφή μαζί του χωρίς όμως να απαρνηθεί τις κόσμο-αντιλήψεις του, τις συνήθειές του και γενικότερα τα πιστεύω του. Αν και ο δάσκαλός του Σωκράτης τον επηρέασε σημαντικά, η φιλοσοφία του δεν ήταν καθοριστική για τη μετέπειτα ζωή του. Ο Αρίστιππος είναι ο πρώτος μαθητής που αναγνωρίστηκε ως σοφιστής μετά τον θάνατο του Σωκράτη. Ίδρυσε τη δική του Φιλοσοφική Σχολή περιφρονώντας την σημασία των Μαθηματικών στη ζωή του ανθρώπου διότι δεν εξετάζουν την ωφελιμότητα των πραγμάτων. Ο ίδιος διέκρινε τα αισθήματα σε εκείνα που φέρνουν ηδονή και σε εκείνα που φέρνουν τον πόνο. Πίστευε πως ο σκοπός της ζωής είναι η απόκτηση της ηδονής καθώς είναι ένα ευχάριστο συναίσθημα σε αντίθεση με τον πόνο που εκφράζει τις δυσκολίες της ζωής και την κακοτυχία. Η αντίληψή του περί ελευθερίας τον οδήγησε στο να μην είναι πολίτης κανενός κράτους και στο να ζει παντού ως μέτοικος. Τα στοιχεία αυτά τον διακρίνουν και τον καθιστούν μοναδική προσωπικότητα.
EΠΙΚΟΥΡΟΣ Ο Επίκουρος,αρχαίος έλληνας φιλόσοφος γεννήθηκε στη Σάμο το 341π.Χ. Υπήρξε ιδρυτής του Επικουρισμού, φιλοσοφικής σχολής που φέρει το όνομα «Κήπος». Εκεί περιτριγυρίζονταν από άνδρες, γυναίκες, δούλους και εταίρες που κατείχαν ισάξια θέση στον επικούρειο Κήπο. Η διδασκαλία του διήρκησε 35 χρόνια και σε προσωπικό επίπεδο είχε μια απλή και ήσυχη ζωή. Ήταν από τους πολυγραφότερους φιλοσόφους της ιστορίας με αποτέλεσμα τα συγγράμματα του να διακρίνονται σε 300 κυλίνδρους. Σύμφωνα με τον Διογένη τον Λαέρτιο κάποια από τα σημαντικότερα έργα του ήταν τα εξής:«περι ΕΡΩΤΟΣ»,«ΠΕΡΙ ΤΕΛΟΥΣ», «ΚΥΡΙΑΙ ΔΟΞΑΙ» κ.α. Επίσης η «Τετραφάρμακος» που είναι ένας σύντομος συνδυασμός από τις βασικότερες διδασκαλίες του με θέμα το πώς κανείς να καθοδηγεί τη ζωή του.«άφοβον ο θεός,ανύποπτον ο θάνατος και ταγαθον μεν ευκτητον, το δε δεινόν ευκαρτέρητο». Ο Επίκουρος πραγματοποίησε την πολιτική και στρατιωτική του θητεία σε ηλικία 18 ετών πηγαίνοντας στην Αθήνα για την επίτευξη αυτού του σκοπού. Για τα επόμενα 15 χρόνια της ζωής του δεν γνωρίζουμε και πολλά στοιχεία που να μας πληροφορούν για τον ίδιο. «Παν αγαθόν και κακόν εν αισθήσει στέρησις δε εστίν αισθήσεως ο θάνατος» («Κάθε καλό και κάθε κακό βρίσκεται στη αίσθηση,ενώ ο θάνατος είναι η στέρηση της αίσθησης») Ο Επίκουρος πέθανε το 270π.Χ σε ηλικία 72 χρόνων αποτελώντας μια αξιομνημόνευτη φυσιογνωμία της εποχής του και αφήνοντας πίσω του έργα βαρυσήμαντα με μεγάλη απήχηση μέχρι και σήμερα. Ο Επίκουρος απεικονίζεται αριστερά στη µέση της τοιχογραφίας, νεαρός, ευτραφής και στολισµένος µε αµπελόφυλλα σαν ιόνυσος.
ΚΡΙΤΙΑΣ Ο Κριτίας ήταν πολιτικός, φιλόσοφος, ποιητής, και ρήτορας της Αρχαίας Ελλάδας καθώς και ο σκληρότερος και βιαιότερος από τους ''Τριάκοντα Τυράννους'' της Αθήνας. Ως μαθητής του Σωκράτη, αναδείχτηκε η μεγάλη του ευφυΐα. Ωστόσο η πνευματική μόρφωση που απέκτησε, τον έκαναν έναν από τα ικανότερα πολιτικά πρόσωπα και κατατάχθηκε στους πιο καλλιεργημένους άνδρες της εποχής του. Κατάφερε να εξαφανίσει όλους τους πολιτικούς του αντιπάλους και διέπραξε πολλές αδικίες και ωμότητες σε βάρος των συμπολιτών του. Επίσης έγραψε επικά, ελεγειακά, δραματικά, ερωτικά έργα όπως και την τριλογία ''Τέννης, Ραδαμάνθης, πείριθους'' και τέλος το σατιρικό έργο ''Σίσυφος''. Τα ρητορικά του κείμενα χρησίμευαν στην ρωμαϊκή εποχή ως πρότυπα παραδείγματα για τους μεγάλους Ρωμαίους ρήτορες. Δυστυχώς σώζονται μόνο λίγα αποσπάσματα των έργων του. ΣΠΕΥΣΙΠΠΟΣ Ο Σπεύσιππος ήταν αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος που γεννήθηκε περίπου το 407 π.χ. Γιός της Πωτώνης αδερφής του Πλάτωνα και γι' αυτό όταν πέθανε ο Πλάτωνας, ο Σπεύσιππος ανέλαβε την διεύθυνση της Ακαδημίας στην οποία και δίδαξε για 20 χρόνια. Από τα φιλοσοφικά κείμενα που έγραψε σώζονται μόνο ορισμένα αποσπάσματα που αναφέρονται σε άλλους συγγραφείς. Ο Σπεύσιππος έδινε μεγάλη έμφαση στη σημασία των αριθμών και των αριθμητικών συνδυασμών. Έγραψε το «Περί των πυθαγορικών αριθμών» και το «Μαθηματικός» που χάθηκε. Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, ο Σπεύσιππος πίστευε στο εν και στη δυάδα. Οργανώθηκε χρησιμοποιώντας 10 σφαίρες και μεταξύ αυτών και την σφαίρα της ψυχής.