Conseil UE ΔΙΑΣΚΕΨΗ ΠΡΟΣΧΩΡΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ ΣΕΡΒΙΑ Βρυξέλλες, 15 Ιουνίου 2017 (OR. en) PUBLIC AD 15/17 LIMITE CONF-RS 11 EΓΓΡΑΦΟ ΠΡΟΣΧΩΡΗΣΗΣ Θέμα: ΚΟΙΝΗ ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Κεφάλαιο 29: Τελωνειακή ένωση AD 15/17 CONF-RS 11/17 1
ΚΟΙΝΗ ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Κεφάλαιο 29: Τελωνειακή ένωση Η παρούσα θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης βασίζεται στη γενική θέση της για τη Διάσκεψη Προσχώρησης με τη Σερβία (CONF-RS 1/14) και διέπεται από τις διαπραγματευτικές αρχές που περιέχονται σε αυτήν, δηλαδή: οι απόψεις που εκφράζονται από τα μέρη για οποιοδήποτε από τα κεφάλαια των διαπραγματεύσεων δεν προδικάζουν με κανένα τρόπο τη θέση που μπορεί να ληφθεί για άλλα κεφάλαια, οι συμφωνίες - συμπεριλαμβανομένων των μερικών συμφωνιών - που επιτυγχάνονται κατά τις διαπραγματεύσεις σχετικά με διαδοχικώς εξεταζόμενα κεφάλαια δεν μπορούν να θεωρηθούν οριστικές έως ότου διαμορφωθεί συνολική συμφωνία, καθώς και από τις απαιτήσεις που καθορίζονται στα σημεία 23, 28, 42 και 47 του διαπραγματευτικού πλαισίου. Η ΕΕ παροτρύνει τη Σερβία να συνεχίσει τη διαδικασία ευθυγράμμισης με το κεκτημένο και την ουσιαστική εφαρμογή και επιβολή του και, εν γένει, να θεσπίσει, πριν ακόμη από την προσχώρηση, πολιτικές και μέσα που να προσεγγίζουν όσο το δυνατόν περισσότερο τις αντίστοιχες πολιτικές και τα αντίστοιχα μέσα της ΕΕ. Η ΕΕ σημειώνει ότι η Σερβία, στη διαπραγματευτική της θέση CONF-RS 3/17, αποδέχεται το κεκτημένο του κεφαλαίου 29 όπως ίσχυε στις 30 Απριλίου 2016, καθώς και ότι δηλώνει ότι θα είναι έτοιμη να το εφαρμόσει έως την ημερομηνία προσχώρησής της στην ΕΕ. AD 15/17 CONF-RS 11/17 2
Τέλος, η ΕΕ υπενθυμίζει ότι θεωρεί απαραίτητο να περιληφθούν, μεταξύ άλλων, στη Συνθήκη Προσχώρησης με τη Σερβία τα ακόλουθα θέματα: διάταξη που να εξασφαλίζει τη συνέχιση, μετά την προσχώρηση, της ισχύος των αποδεικτικών καταγωγής που εκδόθηκαν πριν από την προσχώρηση στα πλαίσια των προτιμησιακών συμφωνιών που έχει συνάψει το υποψήφιο κράτος μέλος με τρίτες χώρες. Το μέτρο αυτό είναι αναγκαίο προκειμένου να διατηρηθούν η ασφάλεια δικαίου και η εμπιστοσύνη των οικονομικών φορέων, διατάξεις σχετικά με την τελωνειακή αποταμίευση, την τελειοποίηση προς επανεξαγωγή, τη μεταποίηση υπό τελωνειακό έλεγχο και την προσωρινή εισαγωγή. Οι διατάξεις αυτές είναι απαραίτητες προκειμένου να καθοριστούν οι όροι υπό τους οποίους λήγουν τα εν λόγω καθεστώτα, διατάξεις σχετικά με τη διαγραφή, την είσπραξη και την επιστροφή δασμών. Οι διατάξεις αυτές είναι απαραίτητες για την ορθή διαχείριση των ιδίων πόρων της ΕΕ. Τελωνειακή νομοθεσία Η ΕΕ σημειώνει ότι η Σερβία επιδιώκει να έχει διασφαλίσει την ευθυγράμμιση με τον ενωσιακό τελωνειακό κώδικα και τις διατάξεις εφαρμογής του έως τις αρχές του 2018, όπως περιγράφεται στη διαπραγματευτική της θέση CONF-RS 3/17. Όσον αφορά τους γενικούς τελωνειακούς κανόνες και διαδικασίες, η ΕΕ σημειώνει το υψηλό επίπεδο ευθυγράμμισης με το κεκτημένο, καθώς και το γεγονός ότι η Σερβία σχεδιάζει να τροποποιήσει τη σχετική νομοθεσία στις αρχές του 2018 προκειμένου να αντιμετωπισθούν εκκρεμή ζητήματα σε αυτόν τον τομέα, μεταξύ άλλων μέσω τροποποιήσεων του νόμου περί ελευθέρων ζωνών. Στον τομέα του τελωνειακού χαρακτήρα των εμπορευμάτων και της διαμετακόμισης, η ΕΕ σημειώνει ότι η Σερβία εφαρμόζει τη σύμβαση περί κοινού καθεστώτος διαμετακόμισης, καθώς και τη σύμβαση για την απλούστευση των διατυπώσεων κατά τις εμπορευματικές συναλλαγές. Η ΕΕ επιδοκιμάζει το γεγονός ότι η Σερβία έχει κατά τον τρόπο αυτό προσχωρήσει στον ευρωπαϊκό κοινό χώρο διέλευσης και έχει ευθυγραμμιστεί με το κεκτημένο σχετικά με τη διαμετακόμιση. Η ΕΕ σημειώνει επίσης ότι η νομοθεσία της Σερβίας είναι σε μεγάλο βαθμό ευθυγραμμισμένη με το κεκτημένο στον τομέα της δασμολογητέας αξίας. Ωστόσο, η σερβική νομοθεσία δεν έχει ακόμη ευθυγραμμιστεί πλήρως με τις ενωσιακές διατάξεις που εφαρμόζονται για τον καθορισμό της αξίας των αναλώσιμων αγαθών που αποστέλλονται υπό καθεστώς αποστολής. Η ΕΕ υπογραμμίζει τη σημασία της σωστής και πλήρους εφαρμογής των κανόνων για τη δασμολογητέα αξία. AD 15/17 CONF-RS 11/17 3
Το επίπεδο νομοθετικής ευθυγράμμισης είναι επίσης υψηλό στον τομέα της δασμολογικής κατάταξης των εμπορευμάτων και των δασμολογίων. Η ΕΕ ενθαρρύνει τη Σερβία να αντιμετωπίσει τα εναπομένοντα νομοθετικά κενά και τονίζει τη σημασία της πλήρους συμμόρφωσης και της διαλειτουργικότητας, από τη στιγμή της προσχώρησης, όσον αφορά την εφαρμογή των απαιτούμενων συστημάτων διασυνδεσιμότητας ΤΠ. Όσον αφορά τους κανόνες καταγωγής, η ΕΕ σημειώνει ότι οι σερβικοί κανόνες είναι παρόμοιοι με εκείνους της ΕΕ και ότι η Σερβία δεσμεύεται να εξασφαλίσει την ευθυγράμμιση έως τις αρχές του 2018. Όσον αφορά τις δασμολογικές ατέλειες, η ΕΕ υπογραμμίζει ότι οι σερβικοί κανόνες χορηγούν ατέλεια υπό όρους που δεν προβλέπεται στο κεκτημένο. Η ΕΕ σημειώνει εν προκειμένω ότι αυτό μπορεί να έχει επιπτώσεις σε άλλα κεφάλαια των διαπραγματεύσεων, όπως το κεφάλαιο 8: Πολιτική ανταγωνισμού. Η ΕΕ σημειώνει ότι η Σερβία σκοπεύει να ευθυγραμμίσει πλήρως τη νομοθεσία της με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1186/2009 του Συμβουλίου για τη θέσπιση του κοινοτικού καθεστώτος τελωνειακών ατελειών έως τις αρχές του 2018. Όσον αφορά τις πτυχές που αφορούν την τελωνειακή ασφάλεια, η ΕΕ ενθαρρύνει τη Σερβία να διασφαλίσει ότι πραγματοποιείται συστηματική και γενικευμένη ανάλυση κινδύνου πριν από την άφιξη και πριν από την αναχώρηση. Η ΕΕ υπογραμμίζει, συγκεκριμένα, ότι οι απαιτήσεις για εκ των προτέρων διασαφήσεις φορτίου που θα χρησιμοποιούνται σε αναλύσεις κινδύνου δεν έχουν ακόμη εναρμονιστεί με τον ενωσιακό τελωνειακό κώδικα και τις εκτελεστικές του διατάξεις. Η ΕΕ καλεί τη Σερβία να θεσπίσει τα αναγκαία νομοθετικά μέτρα και διοικητική ικανότητα που να εξασφαλίζουν την αποτελεσματική εφαρμογή των κανόνων. Η ΕΕ σημειώνει ότι η Σερβία σκοπεύει να εναρμονίσει τις διατάξεις σχετικά με τη διαχείριση κινδύνων και να αντιμετωπίσει τα εναπομένοντα κενά όσον αφορά το πρόγραμμα για τους εξουσιοδοτημένους οικονομικούς φορείς έως τις αρχές του 2018, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 648/2005. Η ΕΕ σημειώνει ότι οι σερβικοί κανόνες είναι σε γενικές γραμμές ευθυγραμμισμένοι όσον αφορά τις διατάξεις για τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας στον τελωνειακό τομέα. Η ΕΕ παροτρύνει τη Σερβία να διασφαλίσει την αποτελεσματική εφαρμογή τους, ιδίως όσον αφορά την εφαρμογή των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας κατά τις εξαγωγές, τη διαμετακόμιση και άλλα τελωνειακά καθεστώτα αναστολής, το σύστημα εγγυήσεων και ασφαλειών, καθώς και την ενημέρωση σχετικά με τα δικαιώματα των δικαιούχων από τις τελωνειακές αρχές σύμφωνα με τις απαιτήσεις του κεκτημένου. Όσον αφορά τα εναπομένοντα κενά, η ΕΕ σημειώνει ότι η Σερβία επιδιώκει να εξασφαλίσει την ευθυγράμμιση με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 608/2013 σχετικά με την τελωνειακή επιβολή των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας έως το τέλος του 2017. AD 15/17 CONF-RS 11/17 4
Η ΕΕ σημειώνει ότι η Σερβία σχεδιάζει να ευθυγραμμίσει τη νομοθεσία της με το κεκτημένο όσον αφορά την τελωνειακή μεταχείριση των πολιτιστικών αγαθών έως το τέλος του 2018. Ενώ υπάρχει ήδη ευρεία ευθυγράμμιση με το κεκτημένο στον τομέα των ελέγχων ρευστών διαθεσίμων, η ΕΕ καλεί τη Σερβία να διασφαλίσει την αποτελεσματική εφαρμογή του νομοθετικού πλαισίου της ΕΕ για τους ελέγχους ρευστών διαθεσίμων. Όσον αφορά τις πρόδρομες ουσίες ναρκωτικών, η ΕΕ σημειώνει ότι η Σερβία έχει θεσπίσει το γενικό νομικό και θεσμικό πλαίσιο, σύμφωνα με τη σύμβαση του 1988 των Ηνωμένων Εθνών κατά της παράνομης διακίνησης ναρκωτικών φαρμάκων και ψυχοτρόπων ουσιών. Η ΕΕ καλεί τη Σερβία να διασφαλίσει πλήρη ευθυγράμμιση, να οικοδομήσει περαιτέρω ικανότητα με στόχο τη βελτίωση των επιδόσεων της σχετικά με την καταχώριση και τη διαπίστωση αξιόποινων πράξεων και να ενισχύσει ακόμη περισσότερο τη συνεργασία της με τη βιομηχανία. Η ΕΕ σημειώνει ότι, όσον αφορά την αμοιβαία διοικητική συνδρομή και τη διεθνή τελωνειακή συνεργασία, η Σερβία συνεργάζεται σε τελωνειακά θέματα με την ΕΕ και τα κράτη μέλη της, στο πλαίσιο της συμφωνίας σταθεροποίησης και σύνδεσης. Η ΕΕ σημειώνει επίσης την πρόθεση της Σερβίας να αναλύσει, πριν από την προσχώρηση, όλες τις διεθνείς συμφωνίες διοικητικής και διεθνούς τελωνειακής συνεργασίας και να διασφαλίσει την ευθυγράμμισή τους με το κεκτημένο. Η ΕΕ υπογραμμίζει ότι η Σερβία πρέπει να είναι σε θέση να εφαρμόζει τα εργαλεία ΤΠ της OLAF (Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Απάτης) από την ημερομηνία προσχώρησης, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 515/97 του Συμβουλίου, όπως τροποποιήθηκε την τελευταία φορά με τον κανονισμό (ΕΕ) 2015/1525. Διοικητικές και επιχειρησιακές ικανότητες Η ΕΕ σημειώνει τη δήλωση της Σερβίας ότι θα είναι έτοιμη να εξασφαλίσει την ενιαία και αποτελεσματική εφαρμογή του τελωνειακού κεκτημένου από τη στιγμή της προσχώρησης. Η ΕΕ καλεί τη Σερβία να συνεχίσει να αναπτύσσει τις νομικές και διοικητικές δομές της με στόχο την πλήρη εφαρμογή και επιβολή της τελωνειακής νομοθεσίας. AD 15/17 CONF-RS 11/17 5
Διοικητική οργάνωση Η ΕΕ σημειώνει τη δέσμευση της Σερβίας να ενισχύσει περαιτέρω τη διοικητική της ικανότητα και να διασφαλίσει την ενιαία εφαρμογή των τελωνειακών κανόνων και ελέγχων, μεταξύ άλλων μέσω υψηλού επιπέδου εκπαίδευσης και κατάρτισης των τελωνειακών υπαλλήλων. Η ΕΕ σημειώνει επίσης ότι, για τον σκοπό αυτό, η Σερβία ετοιμάζει επιχειρησιακή στρατηγική για τα τελωνεία, καθώς και αναθεωρημένη στρατηγική ΤΠ. Η ΕΕ σημειώνει ότι η Σερβία σχεδιάζει να επεκτείνει τις εξουσίες και τις αρμοδιότητες των τελωνειακών υπαλλήλων και να αυξήσει την αποδοτικότητα των τελωνειακών αρχών. Η ΕΕ ενθαρρύνει τη Σερβία να συνεχίσει να ενισχύει το δυναμικό των τελωνειακών εργαστηρίων. Η ΕΕ σημειώνει τη δέσμευση της Σερβίας να εφαρμόσει σύστημα είσπραξης εσόδων που να συμβαδίζει με τις μεθόδους πληρωμών της ΕΕ. Η ΕΕ τονίζει ότι οι τελωνειακές αρχές της Σερβίας πρέπει να καθιστούν δυνατή την ακριβή είσπραξη, αποτίμηση, εκταμίευση, δήλωση και έλεγχο των εθνικών και ενωσιακών τελωνειακών εσόδων. Η ΕΕ επισημαίνει ότι, από την ημερομηνία προσχώρησης, οι τελωνειακές αρχές της Σερβίας θα πρέπει να διαχειρίζονται και να ελέγχουν τα σύνορα της Σερβίας, προς όφελος των πολιτών και των εμπορικών φορέων της ΕΕ. Η ΕΕ καλεί τη Σερβία να συνεχίσει να ενισχύει τη διοικητική του ικανότητα για την αποτελεσματική εφαρμογή του κεκτημένου σε αυτόν τον τομέα και να ενημερώνει τακτικά την ΕΕ σχετικά με τις εξελίξεις εν προκειμένω. Μηχανοργάνωση Η ΕΕ τονίζει ότι η προσχώρηση στην ΕΕ απαιτεί πλήρη μηχανογράφηση μιας σειράς τελωνειακών διαδικασιών και διασύνδεση των συστημάτων ΤΠ που χρησιμοποιούνται από τις τελωνειακές αρχές με τα αντίστοιχα συστήματα της ΕΕ, όπως το σύστημα διαχείρισης του ενιαίου δασμολογίου, το αυτοματοποιημένο σύστημα εξαγωγών και το σύστημα ελέγχου των εισαγωγών. Από τον Φεβρουάριο του 2016, η Σερβία χρησιμοποιεί το νέο της μηχανογραφημένο σύστημα διαμετακόμισης για τις ευρωπαϊκές πράξεις κοινής διαμετακόμισης. AD 15/17 CONF-RS 11/17 6
Η ΕΕ σημειώνει το σχέδιο να αναθεωρηθεί το 2017 η πολυετής τελωνειακή στρατηγική ΤΠ της Σερβίας, που καθορίζει την προσέγγιση της Σερβίας όσον αφορά τη διασυνδεσιμότητα και τη διαλειτουργικότητα του συστήματός της με τα τελωνειακά συστήματα ΤΠ της ΕΕ. Η ΕΕ τονίζει τη σημασία της συστηματικής και έγκαιρης εφαρμογής όλων των αναγκαίων συστημάτων που συνδέονται με τις ΤΠ. Η ΕΕ καλεί τη Σερβία να παρέχει τακτική ενημέρωση σχετικά με την πορεία όλων των πτυχών της μηχανοργάνωσης. * * * Λαμβάνοντας υπόψη την παρούσα κατάσταση της προετοιμασίας της Σερβίας, η ΕΕ σημειώνει ότι, υπό την προϋπόθεση ότι η Σερβία πρέπει να εξακολουθήσει να σημειώνει πρόοδο όσον αφορά την ευθυγράμμιση με το κεκτημένο του κεφαλαίου «Τελωνειακή Ένωση» και την εφαρμογή του, το κεφάλαιο αυτό μπορεί να κλείσει προσωρινά μόνον εφόσον η Ευρωπαϊκή Ένωση συμφωνήσει ότι πληρούνται τα ακόλουθα κριτήρια: Η Σερβία συνεχίζει να θεσπίζει νομοθεσία στους τομείς που απαιτούν περαιτέρω ευθυγράμμιση θα πρέπει ιδίως να ευθυγραμμίσει τη νομοθεσία της σχετικά με τις δασμολογικές ατέλειες, τη διαχείριση των τελωνειακών κινδύνων και τις πτυχές ασφάλειας, τα πολιτιστικά αγαθά και τις πρόδρομες ουσίες των ναρκωτικών. Η Σερβία εφαρμόζει την τελωνειακή της νομοθεσία με συνέπεια και αποτελεσματικότητα σε όλα τα τελωνεία της, κυρίως όσον αφορά την επεξεργασία των διασαφήσεων, τους κανόνες καταγωγής, τις απλοποιημένες διαδικασίες, τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας, την επιλεκτικότητα των ελέγχων και την ανάλυση των κινδύνων (συμπεριλαμβανομένης της αυτόματης ανάλυσης κινδύνου πριν από την άφιξη και την αναχώρηση των εμπορευμάτων για όλα τα μέσα μεταφοράς). Η Σερβία υποβάλλει στην Επιτροπή συνολικές και συνεκτικές τελωνειακές στρατηγικές για τις επιχειρήσεις και τα συστήματα ΤΠ και έχει αναπτύξει ικανοποιητικά όλα τα απαιτούμενα συστήματα διασυνδεσιμότητας ΤΠ. AD 15/17 CONF-RS 11/17 7
Η παρακολούθηση της προόδου της ευθυγράμμισης με το κεκτημένο και της εφαρμογής του θα συνεχισθεί καθ όλη τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων. Η ΕΕ υπογραμμίζει ότι θα δώσει ιδιαίτερη προσοχή στην παρακολούθηση όλων των επιμέρους θεμάτων που προαναφέρθηκαν, ώστε να εξασφαλιστούν η νομοθετική ευθυγράμμιση της Σερβίας με το κεκτημένο σε όλους τους τομείς που καλύπτονται από το παρόν κεφάλαιο και επαρκής διοικητική ικανότητα των τελωνειακών αρχών που να εξασφαλίζει την αποτελεσματική εφαρμογή και επιβολή της νομοθεσίας. Πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις σχέσεις του παρόντος κεφαλαίου με άλλα κεφάλαια των διαπραγματεύσεων. Η οριστική αξιολόγηση της συμμόρφωσης της νομοθεσίας της Σερβίας με το κεκτημένο και της ικανότητάς της να το εφαρμόσει θα γίνει σε επόμενο στάδιο των διαπραγματεύσεων. Εκτός από όλες τις πληροφορίες που πρέπει να υποβληθούν στη Διάσκεψη, εφόσον ζητηθούν από την ΕΕ στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για το παρόν κεφάλαιο, η ΕΕ καλεί τη Σερβία να παρέχει τακτικά στο Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης λεπτομερή γραπτή ενημέρωση σχετικά με την πρόοδο εφαρμογής του κεκτημένου. Βάσει όλων των ανωτέρω εκτιμήσεων, η Διάσκεψη θα πρέπει να επανέλθει στο παρόν κεφάλαιο σε εύθετο χρόνο. Επιπλέον, η ΕΕ υπενθυμίζει ότι ενδέχεται να υπάρξει νέο κεκτημένο μεταξύ της 30ής Απριλίου 2016 και της ολοκλήρωσης των διαπραγματεύσεων. AD 15/17 CONF-RS 11/17 8