PUBLIC AD 16/15 CONF-ME 10/15 1 LIMITE EL. Βρυξέλλες, 14 Δεκεμβρίου 2015 (OR. en) ΔΙΑΣΚΕΨΗ ΠΡΟΣΧΩΡΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ MΑΥΡΟΒΟΥΝΙΟ AD 16/15

Transcript

1 Conseil UE ΔΙΑΣΚΕΨΗ ΠΡΟΣΧΩΡΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ MΑΥΡΟΒΟΥΝΙΟ Βρυξέλλες, 14 Δεκεμβρίου 2015 (OR. en) PUBLIC AD 16/15 LIMITE CONF-ME 10 EΓΓΡΑΦΟ ΠΡΟΣΧΩΡΗΣΗΣ Θέμα: ΚΟΙΝΗ ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Κεφάλαιο 15: Ενέργεια AD 16/15 CONF-ME 10/15 1

2 ΚΟΙΝΗ ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Κεφάλαιο 15: Ενέργεια Η παρούσα θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης βασίζεται στη γενική της θέση για τη Διάσκεψη Προσχώρησης με το Μαυροβούνιο (CONF-ME 2/12) και διέπεται από τις διαπραγματευτικές αρχές που εγκρίνονται στην εν λόγω θέση, και συγκεκριμένα: οποιαδήποτε άποψη εκφράζουν τα μέρη σχετικά με κάποιο κεφάλαιο των διαπραγματεύσεων δεν προδικάζει κατά κανένα τρόπο τη θέση που ενδέχεται να ληφθεί για άλλα κεφάλαια, συμφωνίες - συμπεριλαμβανομένων των μερικών συμφωνιών - που επιτυγχάνονται κατά τις διαπραγματεύσεις σχετικά με διαδοχικώς εξεταζόμενα κεφάλαια δεν μπορούν να θεωρηθούν οριστικές έως ότου επιτευχθεί συνολική συμφωνία, και ως προς τις απαιτήσεις που καθορίζονται στα σημεία 24, 28, 41 και 44 του διαπραγματευτικού πλαισίου. Η ΕΕ παροτρύνει το Μαυροβούνιο να συνεχίσει τη διαδικασία ευθυγράμμισης με το κεκτημένο και την ουσιαστική εφαρμογή και επιβολή του και, εν γένει, να αναπτύξει ήδη πριν από την προσχώρηση πολιτικές και μέσα που να προσεγγίζουν όσο το δυνατόν περισσότερο τις αντίστοιχες πολιτικές και μέσα της ΕΕ. Η ΕΕ σημειώνει ότι το Μαυροβούνιο, στη διαπραγματευτική του θέση CONF-ME 8/15, αποδέχεται το κεκτημένο του κεφαλαίου 15 όπως ίσχυε την 11η Απριλίου 2013 και δηλώνει πως θα είναι σε θέση να το εφαρμόσει από την ημερομηνία της προσχώρησής του στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με εξαίρεση την οδηγία 2009/119/ΕΚ σχετικά με υποχρέωση διατήρησης ενός ελάχιστου επιπέδου αποθεμάτων αργού πετρελαίου ή/και προϊόντων πετρελαίου από τα κράτη μέλη, για την πλήρη εφαρμογή της οποίας το Μαυροβούνιο ζητεί μεταβατική περίοδο. AD 16/15 CONF-ME 10/15 2

3 Υδρογονάνθρακες Η ΕΕ σημειώνει το ικανοποιητικό επίπεδο ευθυγράμμισης της νομοθεσίας του Μαυροβουνίου με το κεκτημένο, με εξαίρεση την οδηγία 2009/119/ΕΚ σχετικά με υποχρέωση διατήρησης ενός ελάχιστου επιπέδου αποθεμάτων αργού πετρελαίου ή/και προϊόντων πετρελαίου από τα κράτη μέλη, για την πλήρη εφαρμογή της οποίας το Μαυροβούνιο ζητεί μεταβατική περίοδο. Υπενθυμίζοντας τα κυριαρχικά δικαιώματα όλων των κρατών μελών της ΕΕ να εξερευνούν και να εκμεταλλεύονται τους φυσικούς τους πόρους σύμφωνα με το κεκτημένο της ΕΕ, η ΕΕ σημειώνει τη δήλωση του Μαυροβουνίου ότι έχει επιτύχει πλήρη ευθυγράμμιση με την οδηγία 94/22/ΕΚ για τους όρους χορήγησης και χρήσης των αδειών αναζήτησης, εξερεύνησης και παραγωγής υδρογονανθράκων. Όσον αφορά την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2964/95 του Συμβουλίου για τη θέσπιση συστήματος καταγραφής των εισαγωγών και παραδόσεων αργού πετρελαίου, η ΕΕ σημειώνει ότι το Μαυροβούνιο δεν εισάγει αργό πετρέλαιο και δεν πραγματοποιούνται στην εν λόγω χώρα δραστηριότητες διύλισης πετρελαίου. Η ΕΕ σημειώνει το αίτημα του Μαυροβουνίου για μεταβατική περίοδο όσον αφορά την εφαρμογή της οδηγίας 2009/119/ΕΚ του Συμβουλίου σχετικά με υποχρέωση διατήρησης ενός ελάχιστου επιπέδου αποθεμάτων αργού πετρελαίου ή/και προϊόντων πετρελαίου από τα κράτη μέλη έως την 1 Ιανουαρίου 2023, προκειμένου να εξασφαλιστούν αποθέματα πετρελαίου που να αντιστοιχούν σε 90 ημέρες μέσων ημερήσιων καθαρών εισαγωγών. Η ΕΕ σημειώνει το σχέδιο δράσης που ενέκρινε το Μαυροβούνιο στις 24 Απριλίου 2015 σχετικά με τα υποχρεωτικά στρατηγικά αποθέματα πετρελαίου και/ή προϊόντων πετρελαίου και το οποίο καθορίζει με ποιο τρόπο το Μαυροβούνιο θα εφαρμόσει την οδηγία 2009/119/ΕΚ. Σύμφωνα με αυτό το σχέδιο δράσης, το Μαυροβούνιο προτίθεται να θεσπίσει ειδική νομοθεσία σχετικά με τα στρατηγικά αποθέματα πετρελαίου κατά τη διάρκεια του 2015 και θα συστήσει Διεύθυνση Στρατηγικών Αποθεμάτων Πετρελαίου το Το Μαυροβούνιο θα αρχίσει να συγκεντρώνει πραγματικά αποθέματα το 2016 με στόχο την επίτευξη του προαναφερόμενου στόχου των 90 ημερών μέχρι το Η ΕΕ σημειώνει ότι το Μαυροβούνιο προτίθεται να εφαρμόσει μεικτό μοντέλο για τη διατήρηση των πετρελαϊκών του αποθεμάτων. Η μεταβατική αυτή περίοδος συμπίπτει με τις υποχρεώσεις του Μαυροβουνίου στο πλαίσιο της Συνθήκης για την Ενεργειακή Κοινότητα όσον αφορά τα πετρελαϊκά αποθέματα. Βάσει του σχεδίου δράσης που παρουσίασε το Μαυροβούνιο, η ΕΕ εκτιμά ότι το αίτημα του Μαυροβουνίου είναι αποδεκτό. Η ΕΕ καλεί το Μαυροβούνιο να διασφαλίσει την πλήρη εφαρμογή του σχεδίου δράσης του σύμφωνα με το προτεινόμενο χρονοδιάγραμμα. AD 16/15 CONF-ME 10/15 3

4 Εσωτερική αγορά ενέργειας Η ΕΕ σημειώνει ότι η τρίτη δέσμη μέτρων για την εσωτερική αγορά στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας (οδηγία 2009/72/ΕΚ, κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 714/2009 και κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 713/2009) έχει μεταφερθεί εν μέρει στη νομοθεσία του Μαυροβουνίου, μολονότι το Μαυροβούνιο εφαρμόζει ήδη ως επί το πλείστον τη δεύτερη δέσμη μέτρων για την εσωτερική αγορά. Το Μαυροβούνιο προτίθεται να θεσπίσει νέο νόμο περί ενέργειας εντός του τρέχοντος έτους. Όταν ο νόμος αυτός συμπληρωθεί με εκτελεστικά μέτρα, η μεταφορά στο εσωτερικό δίκαιο της τρίτης δέσμης για την εσωτερική αγορά θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί. Η ΕΕ σημειώνει τη δήλωση του Μαυροβουνίου ότι έχει ήδη διαχωρίσει τις δραστηριότητες μεταφοράς από τις δραστηριότητες παραγωγής, διανομής και εφοδιασμού σύμφωνα με το μοντέλο διαχωρισμού της ιδιοκτησίας. Η ΕΕ σημειώνει ότι το Μαυροβούνιο δηλώνει ότι ο περαιτέρω διαχωρισμός των δραστηριοτήτων (συμπεριλαμβανομένης της πιστοποίησης), οι υποχρεώσεις του διαχειριστή του συστήματος μεταφοράς, η κατανομή φορτίων και η εξισορρόπηση θα γίνουν μέσω του (σχεδιαζόμενου) νέου νόμου περί ενέργειας και των εκτελεστικών του μέτρων. Η ΕΕ σημειώνει ότι ο νόμος περί ενέργειας του 2010 καθορίζει την οργάνωση και τη διαχείριση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, τις δραστηριότητες που σχετίζονται με την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τη συμπαραγωγή υψηλής απόδοσης. Ο νόμος περί ενέργειας του 2010 καθορίζει τα δικαιώματα, τις υποχρεώσεις και τις αρμοδιότητες του διαχειριστή του συστήματος μεταφοράς (ΔΣΜ), καθώς και τους εθνικούς κανόνες για τη λειτουργία του συστήματος μεταφοράς. Ο εθνικός κώδικας δικτύου θεσπίσθηκε το 2011, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές του ευρωπαϊκού δικτύου διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας (ΕΔΔΣΜ-ΗΛ). Το 2011 εγκρίθηκαν κανόνες κατανομής χωρητικότητας. Ο νόμος περί ενέργειας του 2010 ορίζει επίσης τα δικαιώματα, τα καθήκοντα και τις αρμοδιότητες του διαχειριστή του συστήματος διανομής (ΔΣΔ) και το Μαυροβούνιο συνέστησε το Ιούλιο του 2011 τον διαχειριστή αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας του Μαυροβουνίου (COTEE), ο οποίος είναι διαχωρισμένος από τον διαχειριστή του συστήματος μεταφοράς (CGES) σύμφωνα με το μοντέλο διαχωρισμού της ιδιοκτησίας. Η ΕΕ σημειώνει ότι η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας του Μαυροβουνίου άνοιξε την 1η Ιανουαρίου του 2009 σε όλους τους δικαιούχους πελάτες με εξαίρεση την αγορά για τα νοικοκυριά, η οποία άνοιξε την 1η Ιανουαρίου 2015, και ότι υπάρχουν αυτή τη στιγμή στο Μαυροβούνιο δύο προμηθευτές. Οι δικαιούχοι πελάτες που είναι συνδεδεμένοι με το δίκτυο διανομής εξακολουθούν να προμηθεύονται ηλεκτρική ενέργεια σε ρυθμιζόμενες τιμές. AD 16/15 CONF-ME 10/15 4

5 Το Μαυροβούνιο εφαρμόζει τη διαδικασία αδειοδότησης για την κατασκευή νέων εγκαταστάσεων παραγωγής, και έχει ήδη εκδώσει εννέα άδειες. Στον τομέα των μεθόδων τιμολόγησης, η ΕΕ σημειώνει ότι το Μαυροβούνιο θεωρεί ότι ήδη εφαρμόζει τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 838/2010 της Επιτροπής, περί καθορισμού κατευθυντηρίων γραμμών για τον μηχανισμό αντιστάθμισης μεταξύ διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας καθώς και για κοινή κανονιστική προσέγγιση σχετικά με την επιβολή τελών μεταφοράς. Η ΕΕ σημειώνει ότι η οδηγία 2008/92/ΕΚ σχετικά με κοινοτική διαδικασία για τη βελτίωση της διαφάνειας των τιμών αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας για τον τελικό βιομηχανικό καταναλωτή εφαρμόζεται στο Μαυροβούνιο από τη στατιστική υπηρεσία του Μαυροβουνίου (MONSTAT), αλλά ότι ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1227/2011 για την ακεραιότητα και τη διαφάνεια στη χονδρική αγορά ενέργειας δεν εφαρμόζεται επί του παρόντος στο Μαυροβούνιο. Η πλήρης ευθυγράμμιση με αυτόν τον κανονισμό προβλέπεται στον προετοιμαζόμενο νέο νόμο περί ενέργειας. Η ΕΕ σημειώνει ότι το Μαυροβούνιο δεν είναι συνδεδεμένο με καμία διεθνή υποδομή φυσικού αερίου. Ωστόσο, το βασικό νομοθετικό πλαίσιο για την εσωτερική αγορά φυσικού αερίου καθορίζεται στον υφιστάμενο νόμο περί ενέργειας. Η ΕΕ σημειώνει ότι η τρέχουσα νομοθεσία του Μαυροβουνίου για το φυσικό αέριο είναι ευθυγραμμισμένη με τη δεύτερη δέσμη μέτρων για την εσωτερική αγορά, και ότι το Μαυροβούνιο δεν έχει θεσπίσει εκτελεστικά μέτρα. Το Μαυροβούνιο σχεδιάζει να ευθυγραμμιστεί μέχρι το τέλος του 2015 με την τρίτη δέσμη μέτρων για την ενέργεια μέσω του νέου νόμου περί ενέργειας. Η ΕΕ αναγνωρίζει ότι το Μαυροβούνιο έχει ήδη θεσπίσει το απαραίτητο πλαίσιο για τη δομή της αγοράς φυσικού αερίου. Η εταιρεία Montenegro Bonus ορίστηκε διαχειριστής του συστήματος μεταφοράς φυσικού αερίου. Ενώ ο διαχειριστής του συστήματος διανομής (ΔΣΔ) και ο δημόσιος πάροχος φυσικού αερίου δεν έχουν ορισθεί, ο νόμος περί ενέργειας καθορίζει τα δικαιώματα, τις αρμοδιότητες και τις υποχρεώσεις των διαχειριστών των συστημάτων μεταφοράς και διανομής αερίου. Όσον αφορά τη διοικητική ικανότητα για την υλοποίηση της εσωτερικής αγοράς ενέργειας, η ΕΕ σημειώνει ότι τα τρέχοντα επίπεδα στελέχωσης τόσο της Διεύθυνσης Ενέργειας στο Υπουργείο Οικονομίας όσο και του Ρυθμιστικού Οργανισμού Ενέργειας είναι ικανοποιητικά για τις τρέχουσες αρμοδιότητές τους. AD 16/15 CONF-ME 10/15 5

6 Όσον αφορά την προώθηση της περιφερειακής συνεργασίας μεταξύ των εθνικών ρυθμιστικών φορέων, ο νόμος περί ενέργειας (Επίσημη Εφημερίδα του Μαυροβουνίου 28/10 και 6/13) του Μαυροβουνίου συμμορφώνεται εν μέρει με την οδηγία 2009/72/ΕΚ σχετικά με τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 713/2009 για την ίδρυση Οργανισμού Συνεργασίας των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας. Η ΕΕ υπογραμμίζει τη σημασία της αποφυγής στρεβλώσεων στην εσωτερική αγορά ενέργειας, συμπεριλαμβανομένης της διασφάλισης του ανταγωνισμού, της πρόσβασης στην αγορά και του σεβασμού των δικαιωμάτων των πελατών. Η ΕΕ εκτιμά ότι το Μαυροβούνιο έχει επιτύχει εύλογο επίπεδο ευθυγράμμισης με τις διατάξεις της εσωτερικής αγοράς ενέργειας, κυρίως λόγω της ιδιότητάς του ως μέλους της Ενεργειακής Κοινότητας. Ωστόσο, το τρέχον επίπεδο των υποχρεώσεων που επιβάλλονται στο Μαυροβούνιο είναι η δεύτερη δέσμη μέτρων για την εσωτερική αγορά και όχι η τρίτη. Προκειμένου να εφαρμοστούν οι επιπρόσθετες υποχρεώσεις της τρίτης δέσμης, πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή σε μια σειρά από διατάξεις (όσον αφορά ιδίως τον διαχωρισμό των δραστηριοτήτων, την διακυβέρνηση των επιχειρήσεων του τομέα της ενέργειας που προκύπτουν από αυτόν, την ικανότητα της ρυθμιστικής αρχής και τον σεβασμό των δικαιωμάτων του πελάτη). Ασφάλεια εφοδιασμού Η ΕΕ σημειώνει ότι το Μαυροβούνιο έχει ήδη μεταφέρει στο εθνικό του δίκαιο την οδηγία 2005/89/ΕΚ περί μέτρων διασφάλισης του εφοδιασμού με ηλεκτρισμό και περί επενδύσεων υποδομής και την οδηγία 2004/67/ΕΚ σχετικά με τα μέτρα διασφάλισης του εφοδιασμού με φυσικό αέριο. Ωστόσο, το Μαυροβούνιο δεν έχει ευθυγραμμιστεί με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 994/2010 σχετικά με τα μέτρα κατοχύρωσης της ασφάλειας εφοδιασμού με αέριο. Η ΕΕ σημειώνει ότι το Μαυροβούνιο προτίθεται να μεταφέρει τον κανονισμό αυτόν στην εθνική του νομοθεσία μέσω νέου νόμου σχετικά με φορητά συστήματα για τη διασυνοριακή ανταλλαγή ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου. Η ΕΕ σημειώνει επίσης ότι το πρόβλημα της διακοπής λειτουργίας του συστήματος ηλεκτροπαραγωγής που προκλήθηκε από το εργοστάσιο αλουμινίου KAP (Kombinat Aluminijuma Podgorica) έχει πλέον επιλυθεί. Όλη η ηλεκτρική ενέργεια που ελήφθη μέσω διασύνδεσης κατά την περίοδο Φεβρουαρίου- Μαΐου 2013 έχει πλήρως επιστραφεί και η νέα διοίκηση του ΚΑΡ συνήψε συμφωνία σύνδεσης με το δίκτυο μεταφοράς, η οποία καθορίζει και τη διαδικασία αποσύνδεσης σε περίπτωση διακοπής της παροχής ηλεκτρικής ενέργειας στο KAP. Άλλα στοιχεία όσον αφορά τη λύση αυτού του προβλήματος περιλαμβάνονται στο κεφάλαιο 8 (Πολιτική ανταγωνισμού). AD 16/15 CONF-ME 10/15 6

7 Ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές Η ΕΕ σημειώνει ότι το Μαυροβούνιο έχει εν μέρει μεταφέρει στο εθνικό του δίκαιο την οδηγία 2009/28/ΕΚ σχετικά με την προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές μέσω του νόμου περί ενέργειας του 2010 και σκοπεύει να ολοκληρώσει την ευθυγράμμιση μέσω του νέου νόμου περί ενέργειας. Το Μαυροβούνιο έχει αναλάβει έναν υποχρεωτικό εθνικό στόχο, σύμφωνα με τον οποίο το μερίδιο της ακαθάριστης τελικής κατανάλωσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές θα ανέρχεται το 2020 σε 33 %. Τον Δεκέμβριο του 2014, η κυβέρνηση ενέκρινε το εθνικό σχέδιο δράσης για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έως το 2020, για την επίτευξη του στόχου αυτού. Το Μαυροβούνιο βρίσκεται σε σωστή πορεία για την επίτευξη του στόχου: η αναλογία του συνολικού μεριδίου ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ήταν 28,5% το 2012 και 31% το Η ΕΕ σημειώνει ότι τα βιοκαύσιμα και τα άλλα βιορευστά από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας εξακολουθούν να μην αναγνωρίζονται από την εθνική νομοθεσία. Η ΕΕ υπενθυμίζει ότι το Μαυροβούνιο πρέπει να επιτύχει πλήρη ευθυγράμμιση σε αυτόν τον σημαντικό τομέα της ενεργειακής νομοθεσίας της ΕΕ και να τηρήσει τη δέσμευσή του για συνολική απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές. Η ΕΕ συγχαίρει το Μαυροβούνιο για την πρόοδο που σημείωσε όσον αφορά την αύξηση του μεριδίου της ακαθάριστης τελικής κατανάλωσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, συμπεριλαμβανομένης της εκπλήρωσης των ενδιάμεσων στόχων ενόψει του 2020 και συγχρόνως του υπενθυμίζει την ανάγκη να συνεχίσει τις προσπάθειες προς την κατεύθυνση αυτή και να επιτύχει περαιτέρω ευθυγράμμιση με άλλα στοιχεία της οδηγίας του 2009 για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, καθώς και να ευθυγραμμιστεί με τις υποχρεώσεις της ΕΕ όσον αφορά τα βιοκαύσιμα. Ενεργειακή απόδοση Η ΕΕ σημειώνει ότι η νομοθεσία του Μαυροβουνίου έχει εν μέρει ευθυγραμμιστεί με το κεκτημένο της ΕΕ σχετικά με την ενεργειακή απόδοση μέσω του νόμου του 2014 σχετικά με την ενεργειακή απόδοση. Η ΕΕ σημειώνει τη δήλωση του Μαυροβουνίου ότι η πλήρης ευθυγράμμιση θα ολοκληρωθεί με τη θέσπιση του νέου νόμου για την ενέργεια εντός του τρέχοντος έτους, ιδίως όσον αφορά ορισμένες διατάξεις της οδηγία 2012/27/ΕΕ για την ενεργειακή απόδοση που αφορούν την τελική κατανάλωση ενέργειας. AD 16/15 CONF-ME 10/15 7

8 Το Μαυροβούνιο δεν έχει ευθυγραμμιστεί ούτε με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1222/2009 σχετικά με τη σήμανση των ελαστικών επισώτρων αναφορικά με την εξοικονόμηση καυσίμου και άλλες ουσιώδεις παραμέτρους ούτε με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 106/2008 σχετικά με το κοινοτικό πρόγραμμα επισήμανσης της ενεργειακής απόδοσης του εξοπλισμού γραφείου. Η ΕΕ σημειώνει ότι το Μαυροβούνιο εφαρμόζει την πολιτική του για την ενεργειακή απόδοση μέσω τριετών εθνικών σχεδίων δράσης για την ενεργειακή απόδοση, το τελευταίο από τα οποία εγκρίθηκε τον Νοέμβριο του Η ΕΕ υπενθυμίζει τη σημασία της πλήρους ευθυγράμμισης στον τομέα της ενεργειακής απόδοσης. Για τον λόγο αυτό, η ΕΕ παροτρύνει το Μαυροβούνιο όχι μόνο να επιτύχει πλήρη ευθυγράμμιση με το σχετικό κεκτημένο της ΕΕ, αλλά και να καθορίσει πλαίσιο για μείωση της ενεργειακής έντασης της οικονομίας του Μαυροβουνίου. Διεθνείς συμφωνίες Η ΕΕ σημειώνει ότι το Μαυροβούνιο θα καταστεί πλήρες μέλος του Χάρτη Ενέργειας μέχρι το τέλος του 2015, εφόσον ενέκρινε ήδη το νόμο για την επικύρωση της Συνθήκης για τον Χάρτη Ενέργειας τον Ιούλιο του 2015 και κοινοποίησε στην θεματοφύλακα χώρα (Πορτογαλία), τον Σεπτέμβριο του 2015, την έκδοση του νόμου. Πυρηνική ενέργεια Η ΕΕ σημειώνει, για τους σκοπούς της ευθυγράμμισης με το κοινοτικό κεκτημένο στον τομέα της πυρηνικής ασφάλειας και της προστασίας από την ακτινοβολία, ότι το Μαυροβούνιο είναι χώρα χωρίς πυρηνική βιομηχανία, χωρίς ερευνητικό αντιδραστήρα και χωρίς καμία άλλη εγκατάσταση για την παραγωγή ραδιενεργών ουσιών. Ο νόμος του 2009 για την προστασία από τις ιοντίζουσες ακτινοβολίες και την ασφάλεια από την ακτινοβολία, απαγορεύουν στο Μαυροβούνιο να κατασκευάσει πυρηνικό σταθμό ηλεκτροπαραγωγής. Το Μαυροβούνιο, ως εκ τούτου, δεν έχει κανένα ενδιαφέρον να αποκτήσει μεταλλεύματα και πυρηνικά καύσιμα. Κατά συνέπεια, η ΕΕ σημειώνει ότι το Μαυροβούνιο δεν προτίθεται να συμμετέχει στις δραστηριότητες του Οργανισμού Εφοδιασμού της Ευρατόμ. AD 16/15 CONF-ME 10/15 8

9 Η ΕΕ σημειώνει ότι το Μαυροβούνιο κατέστη πλήρες μέλος της Σύμβασης για την Πυρηνική Ασφάλεια τον Ιούλιο του Το Μαυροβούνιο θέσπισε επίσης 16 συμβάσεις και συμφωνίες στον τομέα της προστασίας από την ακτινοβολία και της ασφάλειας της ακτινοβολίας. Η ΕΕ σημειώνει επίσης ότι το Μαυροβούνιο έχει θεσπίσει το κανονιστικό πλαίσιο για σύστημα μέτρων προστασίας ώστε τα πυρηνικά υλικά να πληρούν τις διατάξεις της Συνθήκης περί μη διαδόσεως των πυρηνικών όπλων και τις συνοδευτικές διασφαλίσεις (επιθεωρήσεις, παραβάσεις, κυρώσεις, ποινικές διατάξεις και λογοδοσία). Επιπλέον, οι πυρηνικές διασφαλίσεις στο πλαίσιο της Συνθήκης Ευρατόμ και του σχετικού παράγωγου δικαίου θα τεθούν σε άμεση εφαρμογή. Η ΕΕ σημειώνει ότι το Μαυροβούνιο έχει επιτύχει μερική ευθυγράμμιση στον τομέα της πυρηνικής ασφάλειας και της ασφάλειας της ακτινοβολίας και της προστασίας από τις ιοντίζουσες ακτινοβολίες, μέσω του νόμου του 2009 σχετικά με την προστασία από τις ιοντίζουσες ακτινοβολίες και την ασφάλεια της ακτινοβολίας και 17 νομοθετημάτων για την εφαρμογή των διατάξεών της. Η ΕΕ σημειώνει ότι το Μαυροβούνιο προτίθεται, το αργότερο το τέταρτο τρίμηνο του 2018, να εγκρίνει νέο νόμο σχετικά με την πυρηνική ασφάλεια και την ασφάλεια ακτινοβολίας καθώς και την προστασία από τη ακτινοβολία, ο οποίος θα μεταφέρει εν μέρει στο εθνικό δίκαιο τις οδηγίες 2013/59/Eυρατόμ, 2014/87/Ευρατόμ, 2009/71/Ευρατόμ και 2011/70/Ευρατόμ. Η ΕΕ σημειώνει επίσης ότι το Μαυροβούνιο υλοποιεί το πρόγραμμα συστηματικών δοκιμών ραδιενέργειας σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και σε περίπτωση υπόνοιας έκτακτης ανάγκης. Επί του παρόντος υπάρχει μόνο ένας επιγραμμικός σταθμός μέτρησης της δόσης ακτινοβολίας γάμμα στην ατμόσφαιρα. Πέντε επιπλέον σταθμοί μέτρησης για την συνεχή παρακολούθηση (7 ημέρες την εβδομάδα και 24 ώρες το 24ωρο) των δόσεων ακτινοβολίας γάμμα στην ατμόσφαιρα θα αγοραστούν με τη βοήθεια της ΕΕ. Η ΕΕ σημειώνει ότι το Μαυροβούνιο έχει εγκατάσταση για την αποθήκευση ραδιενεργών αποβλήτων. Αυτή η εγκατάσταση αποβλήτων προορίζεται για την επεξεργασία κλειστών χρησιμοποιημένων πηγών ραδιενέργειας και ραδιενεργών αποβλήτων για περίοδο 50 έως 100 ετών. Η ΕΕ επαναλαμβάνει τη σημασία αυτού του τομέα του κεκτημένου ώστε να εξασφαλιστεί η ασφαλής χρήση των ραδιενεργών υλικών, ακόμη και ελλείψει σταθμών παραγωγής πυρηνικής ενέργειας στο Μαυροβούνιο. Για το λόγο αυτό, η ΕΕ υπενθυμίζει τη σημασία της πλήρους ευθυγράμμισης με το κεκτημένο αυτού του τομέα. * * * AD 16/15 CONF-ME 10/15 9

10 Λαμβάνοντας υπόψη την παρούσα κατάσταση της προετοιμασίας του Μαυροβουνίου, η ΕΕ σημειώνει ότι, δεδομένου ότι το Μαυροβούνιο πρέπει να εξακολουθήσει να σημειώνει πρόοδο όσον αφορά την ευθυγράμμιση και την εφαρμογή του κεκτημένου του κεφαλαίου «Ενέργεια», το κεφάλαιο αυτό μπορεί να κλείσει προσωρινά μόνον εφόσον η Ευρωπαϊκή Ένωση συμφωνήσει ότι πληρούνται τα ακόλουθα κριτήρια: Το Μαυροβούνιο έχει ολοκληρώσει την νομοθετική ευθυγράμμιση με το κεκτημένο σε ό, τι αφορά τα υποχρεωτικά αποθέματα πετρελαίου, έχει δημιουργήσει τη διοικητική του δομή για τη διαχείριση των πετρελαϊκών αποθεμάτων, και έχει αρχίσει να συγκεντρώνει πραγματικά αποθέματα, σύμφωνα με το σχέδιο δράσης που έχει καταρτίσει. Το Μαυροβούνιο έχει ευθυγραμμιστεί με το κεκτημένο όσον αφορά την εσωτερική αγορά ενέργειας, συμπεριλαμβανομένου του διαχωρισμού των δραστηριοτήτων όλων των επιχειρήσεων κοινής ωφελείας του ενεργειακού τομέα σύμφωνα με ένα από τα υποδείγματα του κεκτημένου. Το Μαυροβούνιο έχει ευθυγραμμιστεί με το κεκτημένο όσον αφορά την ενεργειακή απόδοση. Η παρακολούθηση της προόδου της ευθυγράμμισης με το κεκτημένο και της εφαρμογής του θα συνεχιστεί καθ όλη τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων. Η ΕΕ υπογραμμίζει ότι θα δώσει ιδιαίτερη προσοχή στην παρακολούθηση όλων των επιμέρους θεμάτων που προαναφέρθηκαν, ώστε να εξασφαλιστεί η πλήρης ευθυγράμμιση της νομοθεσίας του Μαυροβουνίου με το κεκτημένο του παρόντος κεφαλαίου, καθώς και η διοικητική ικανότητα για την αποτελεσματική εφαρμογή και επιβολή της. Πρέπει να αποδοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις σχέσεις μεταξύ του παρόντος κεφαλαίου και άλλων κεφαλαίων των διαπραγματεύσεων. Τελική αξιολόγηση της συμμόρφωσης της νομοθεσίας του Μαυροβουνίου με το κεκτημένο και της ικανότητας εφαρμογής του θα μπορέσει να γίνει μόνο σε μεταγενέστερο στάδιο των διαπραγματεύσεων. Εκτός από τις πληροφορίες τις οποίες ενδέχεται να ζητήσει η ΕΕ για τις διαπραγματεύσεις του παρόντος κεφαλαίου και οι οποίες πρέπει να υποβληθούν στη Διάσκεψη, η ΕΕ καλεί το Μαυροβούνιο να παρέχει τακτικά στο Συμβούλιο Σταθεροποίησης και Σύνδεσης λεπτομερείς και γραπτές πληροφορίες σχετικά με την πορεία της εφαρμογής του κεκτημένου. Βάσει των ανωτέρω εκτιμήσεων, η Διάσκεψη θα επανέλθει στο παρόν κεφάλαιο σε εύθετο χρόνο. Επίσης, η ΕΕ υπενθυμίζει ότι είναι δυνατόν να υπάρξει νέο κεκτημένο μεταξύ της 11ης Απριλίου 2013 και της ολοκλήρωσης των διαπραγματεύσεων. AD 16/15 CONF-ME 10/15 10