ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 5 1.1 Ονομασία και Είδος του Έργου... 5 1.2 Χαρακτηριστικά του Έργου... 6 2. ΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ... 9

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 5 1.1 Ονομασία και Είδος του Έργου... 5 1.2 Χαρακτηριστικά του Έργου... 6 2. ΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ... 9 3. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ - ΣΤΟΧΟΣ, ΣΗΜΑΣΙΑ, ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ - ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΤΟΥ ΜΕ ΑΛΛΑ ΕΡΓΑ 15 3.1 Γεωγραφική θέση και διοικητική υπαγωγή του έργου... 15 3.2 Συνοπτική περιγραφή του έργου... 19 3.3 Στόχος, σημασία και αναγκαιότητα του έργου... 22 3.4 Ιστορική εξέλιξη του έργου... 24 3.5 Οικονομικά στοιχεία του έργου... 25 3.6 Συσχέτιση του έργου με άλλα έργα ή δραστηριότητες... 27 4. ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ Α.Π.Ε. (ΚΥΡΙΩΣ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΣΥΝΟΔΩΝ ΑΥΤΟΥ ΟΠΩΣ ΟΔΟΠΟΙΙΑ, ΕΡΓΑ ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗΣ ΔΙΚΤΥΟΥ ΚΛΠ.)... 30 4.1 Γενικά στοιχεία τεχνικά χαρακτηριστικά του έργου... 30 4.2 Περιγραφή της φάσης κατασκευής του έργου... 32 4.2.1 Διάνοιξη δρόμων πρόσβασης και προσπέλασης - Εξωτερική και εσωτερική οδοποιΐα γηπέδου εγκατάστασης... 33 4.2.1.1 Εξωτερική οδοποιΐα... 35 4.2.1.2 Εσωτερική οδοποιία... 35 4.2.1.3 Οδοστρωσία... 35 4.2.1.4 Διαμόρφωση πρανών... 36 4.2.2 Εγκατάσταση Ανεμογεννητριών... 37 4.2.2.1 Διαμόρφωση πλατειών... 37 4.2.2.2 Θεμελίωση Ανεμογεννητριών... 37 4.2.2.3 Μεταφορά και ανέγερση εξοπλισμού... 38 4.2.3 Διασύνδεση με το Ηλεκτρικό Σύστημα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας.. 39 4.2.3.1 Σύνδεση Α/Π με Υ/Σ ανύψωσης τάσης 150/20 kv... 39 4.2.3.2 Όδευση καλωδίων μέσης τάσης... 40 4.2.4 Λοιπές βοηθητικές διατάξεις... 41 1

4.2.5 Δοκιμαστική περίοδος λειτουργίας... 43 4.2.6 Αποκατάσταση και προστασία περιβάλλοντος... 43 4.3 Περιγραφή της φάσης λειτουργίας του έργου... 44 4.4 Μέτρα αποκατάστασης μετά την παύση λειτουργίας του σταθμού... 47 4.5 Ανώμαλες και επικίνδυνες καταστάσεις... 48 5. ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ... 49 5.1 Προτεινόμενη Λύση... 49 5.1.1 Ένταξη αιολικής εγκατάστασης στις κατηγορίες του εθνικού χώρου - Φέρουσα ικανότητα περιοχής εγκατάστασης αιολικού σταθμού... 50 5.1.2 Περιοχές αποκλεισμού και ζώνες ασυμβατότητας... 53 5.1.3 Κριτήρια ένταξης αιολικής εγκατάστασης στο τοπίο... 60 5.1.4 Χάραξη οδοποιίας... 61 5.2 Άλλες θέσεις... 62 5.3 Μηδενική λύση... 69 5.4 Συμπεράσματα... 71 6. ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ... 72 6.Α Περιοχή μελέτης... 72 6.Β Μη Βιοτικά χαρακτηριστικά... 72 6.Β.1 Κλιματολογικά και βιοκλιματικά χαρακτηριστικά... 72 6.Β.2 Μορφολογικά και τοπιολογικά χαρακτηριστικά... 76 6.Β.3 Γεωλογία, τεκτονικά και εδαφολογικά χαρακτηριστικά... 78 6.Γ Φυσικό Περιβάλλον... 81 6.Γ.1 Γενικά στοιχεία.83 6.Γ.2 Ειδικές φυσικές περιοχές... 81 6.Γ.3 Άλλες φυσικές περιοχές... 83 6.Γ.4 Περιγραφή του φυσικού περιβάλλοντος της περιοχής μελέτης... 84 6.Δ Ανθρωπογενές περιβάλλον... 89 6.Δ.1 Χωροταξικός σχεδιασμός - Χρήσεις γης... 90 6.Δ.2 Δομημένο περιβάλλον... 92 6.Δ.3 Ιστορικό και πολιτιστικό περιβάλλον... 92 6.Δ.4 Κοινωνικο-οικονομικό περιβάλλον... 93 6.Δ.5 Τεχνικές υποδομές... 95 6.Δ.6 Ανθρωπογενείς πιέσεις στο περιβάλλον... 96 6.Δ.7 Ατμοσφαιρικό περιβάλλον... 97 2

6.Δ.8 Ακουστικό περιβάλλον, δονήσεις, ακτινοβολίες... 97 6.Δ.9 Επιφανειακά και υπόγεια νερά... 98 6.Ε Τάσεις εξέλιξης του περιβάλλοντος Μηδενική Λύση... 98 7. ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ (ΚΥΡΙΩΣ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΣΥΝΟΔΩΝ ΑΥΤΟΥ ΜΕ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΑΘΡΟΙΣΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ)... 102 7.1 Μη Βιοτικά χαρακτηριστικά... 103 7.1.1 Κλιματολογικά και βιοκλιματικά χαρακτηριστικά... 103 7.1.2 Μορφολογικά και τοπιολογικά χαρακτηριστικά... 104 7.1.3 Εδαφολογικά, γεωλογικά και τεκτονικά χαρακτηριστικά... 106 7.2 Φυσικό Περιβάλλον... 107 7.3 Ανθρωπογενές περιβάλλον... 113 7.3.1 Χρήσεις γης... 113 7.3.2 Δομημένο περιβάλλον... 115 7.3.3 Ιστορικό και πολιτιστικό περιβάλλον... 115 7.3.4 Κοινωνικο-οικονομικό περιβάλλον... 115 7.3.5 Τεχνικές Υποδομές... 117 7.3.6 Ατμοσφαιρικό περιβάλλον... 120 7.3.7 Ακουστικό περιβάλλον, δονήσεις, ακτινοβολίες... 127 Δραστηριότητα... 134 7.3.8 Επιφανειακά και υπόγεια νερά... 138 7.4 Συνοπτική παρουσίαση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων σε μορφή μήτρας..138 8. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ... 146 8.1 Ατμοσφαιρικό Περιβάλλον... 146 8.2 Ακουστικό Περιβάλλον... 148 8.3 Κυκλοφορία... 151 8.4 Στερεά - υγρά απόβλητα... 152 8.5 Υγιεινή και ασφάλεια εργαζομένων, επισκεπτών... 155 8.6 Φυσικό περιβάλλον... 156 8.7 Μορφολογικά και τοπιολογικά χαρακτηριστικά... 159 8.8 Εδαφολογικά, γεωλογικά και τεκτονικά χαρακτηριστικά... 160 8.9 Πολιτιστικό περιβάλλον... 161 3

9. ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΙ ΟΡΟΙ... 162 10. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΔΥΣΚΟΛΙΩΝ ΠΟΥ ΑΝΕΚΥΨΑΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ... 169 11. ΧΑΡΤΕΣ - ΣΧΕΔΙΑ... 170 12. ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ ΕΓΚΡΙΣΕΙΣ... 171 13. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ - ΠΗΓΕΣ... 172 14. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ... 174 15. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ... 177 4

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1.1 Ονομασία και Είδος του Έργου Η παρούσα μελέτη δίνει στοιχεία που αφορούν στην εγκατάσταση συστήματος ηλεκτροπαραγωγής από αιολική ενέργεια εγκατεστημένης ισχύος 37,5 MW στη θέση «Κούλια - Κορυφή - Προφήτης Ηλίας», στη Δ.Ε. Καλλιφωνίου του Δήμου Καρδίτσας στο νομό ή την Περιφερειακή Ενότητα (Π.Ε.) Καρδίτσας. Φορέας υλοποίησης του έργου είναι η εταιρεία «Α.Μ. ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ», με διακριτικό τίτλο: «ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ 2». Η μελέτη αυτή συνοδεύει τα λοιπά δικαιολογητικά που απαιτούνται σύμφωνα με: το Νόμο 1650/86 «Περί Προστασίας Περιβάλλοντος». το Νόμο 3010/25.4.2002 σχετικά με την εναρμόνιση του Νόμου 1650/1986 με τις Οδηγίες 97/11 Ε.Ε. και 96/61 ΕΕ. το Νόμο 3851/2010 (ΦΕΚ 85/Α /4-6-2010): Επιτάχυνση της Ανάπτυξης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και άλλες διατάξεις σε θέματα αρμοδιότητας του ΥΠΕΚΑ. το Νόμο 4014/2011 (ΦΕΚ 209/Α /21-9-2011): Περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων, ρύθμιση αυθαιρέτων σε συνάρτηση με δημιουργία περιβαλλοντικού ισοζυγίου και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείου Περιβάλλοντος. την Κ.Υ.Α. 69269/5387/24-10-90. την Κ.Υ.Α. 11014/703/Φ104 (ΦΕΚ 332/Β/20-3-2003): σχετικά με την διαδικασία Προκαταρκτικής Περιβαλλοντικής Εκτίμησης και Αξιολόγησης (Π.Π.Ε.Α.) και Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (Ε.Π.Ο.). την Κ.Υ.Α. Αρ. οικ. 104247/ΕΥΠΕ/ΥΠΕΧΩΔΕ (ΦΕΚ/Β/663) για τη διαδικασία προκαταρκτικής περιβαλλοντικής εκτίμησης και αξιολόγησης (Π.Π.Ε.Α.), έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (Ε.Π.Ο), έργων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. την Κ.Υ.Α. Αρ. οικ. 104248/ΕΥΠΕ/ΥΠΕΧΩΔΕ (ΦΕΚ/Β/663) για το Περιεχόμενο, δικαιολογητικά και λοιπά στοιχεία των Προμελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Π.Π.Ε.), των Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Μ.Π.Ε.), καθώς και συναφών μελετών περιβάλλοντος, έργων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε.). 5

την Κ.Υ.Α. 49828/2008 (ΦΕΚ 2464/Β /3-12-2008): Έγκριση ειδικού πλαισίου χωροταξικού σχεδιασμού και αειφόρου ανάπτυξης για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και της στρατηγικής μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων αυτού. την Υ.Α. 1958/2012 (ΦΕΚ 21/Β/13-01-2012): Κατάταξη δημοσίων και ιδιωτικών έργων και δραστηριοτήτων σε κατηγορίες και υποκατηγορίες σύμφωνα με το άρθρο 1 παράγραφος 4 του Ν. 4014/21.9.11 (ΦΕΚ 209/Α/2011). Σύμφωνα με την Απόφαση του Υπουργού ΠΕΚΑ (αρ. πρωτ. 1958/13-01-2012) με θέμα: «Κατάταξη δημόσιων και ιδιωτικών έργων και δραστηριοτήτων σε κατηγορίες και υποκατηγορίες σύμφωνα με το Άρθρο 1, παράγραφος 4 του Νόμου 4014/2011 (ΦΕΚ 209/Α /21-9-2011)», το έργο ανήκει στην Ομάδα 10 η : Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας» (Παράρτημα Χ), με Α/Α 1: «Ηλεκτροπαραγωγή από αιολική ενέργεια». Εντάσσεται στην Α2 κατηγορία (Α κατηγορία, 2 η υποκατηγορία για εγκατεστημένη ισχύ 5 < Ρ < 60 MW και μήκος διασυνδετικής γραμμής μεταφοράς υψηλής τάσης (150 kv) L < 20 km), επειδή η προτεινόμενη για εγκατάσταση ισχύς του έργου είναι 37,5 MW και η διασυνδετική γραμμή μεταφοράς (Γ.Μ.) μέσης τάσης (Μ.Τ.) είναι 20 kv. Επίσης, σύμφωνα με την Απόφαση του Υπουργού ΠΕΚΑ (αρ. πρωτ. 1958/13-01- 2012), τα συνοδά έργα (οδοποιία, δίκτυο διασύνδεσης) ακολουθούν την κατηγορία του κυρίως έργου. Επομένως, η κατηγορία του έργου δεν αλλάζει και παραμένει η ίδια (Α2). Τα στοιχεία και η δομή της παρούσας μελέτης είναι σύμφωνα με το προαναφερθέντα νομοθετικό πλαίσιο (ΚΥΑ 104247, 104248/ΕΥΠΕ/ΥΠΕΧΩΔΕ). 1.2 Χαρακτηριστικά του Έργου Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζονται συνοπτικά τα χαρακτηριστικά στοιχεία του έργου, ο φορέας υλοποίησης και ο εκπρόσωπος του έργου, ο ανάδοχος μελετητής και οι συνεργάτες εκπόνησης της μελέτης. 6

Πίνακας 1.2.1: Χαρακτηριστικά στοιχεία έργου Α/Α ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 1. Επωνυμία Έργου Αιολικός Σταθμός Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) ισχύος 37,5 MW στη θέση «Κούλια - Κορυφή - Προφήτης Ηλίας» Δ.Ε. Καλλιφωνίου, Δήμου Καρδίτσας, νομού Καρδίτσας 2. Είδος έργου Ηλεκτροπαραγωγή από αιολική ενέργεια, Α2 Κατηγορίας σύμφωνα με την Απόφαση του Υπουργού ΠΕΚΑ (αρ. πρωτ. 1958/13-01-2012) 3. Εμβαδόν γηπέδου 1.618.139,43 m 2 4. Μέγεθος Αιολικός σταθμός, εγκατεστημένης ισχύος 37.500 kw ο οποίος αποτελείται από δεκαπέντε (15) Ανεμογεννήτριες (Α/Γ) της εταιρείας NORDEX τύπου N90 με ονομαστική ισχύ 2500 kw η καθεμία 5. Φορέας Υλοποίησης Α.Μ. ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ (δ.τ. ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ 2) Καραολή και Δημητρίου 76-78 Τ.Κ. 68 100, Αλεξανδρούπολη Τηλ.: 6972 919110 6. Εκπρόσωπος - Υπεύθυνος Επικοινωνίας Μιχάλης Κουγιουμτζής, Αργύρης Στεργίου Καραολή και Δημητρίου 76-78 Τ.Κ. 68 100, Αλεξανδρούπολη Τηλ.: 6972 919110 7. Σφραγίδα - Υπογραφή 7

8. Μελετητής Φωτίου Γεώργιος, Περιβαλλοντολόγος Δασκάλου Κίτσου 17, Μαρούσι, Τ.Κ. 15124 Τηλ./Fax: 210 6199979, Κιν.: 6977 203478 http:// www.gfotiou.gr, email: gefotiou@otenet.gr 9. Σφραγίδα - Υπογραφή Μελετητή 10. Ειδικοί Συνεργάτες Γιάννης Λαζάρου, Μηχανολόγος Μηχανικός Ε.Μ.Π. Αγγελής Γεώργιος, Αρχιτέκτων Μηχανικός Ε.Μ.Π. Φωτίου Κώστας, Σύμβουλος Πληροφοριακών Συστημάτων Μπούτσικα Ευδοκία, Χημικός Μηχανικός Ε.Μ.Π. Μαστρομιχάλης Γεώργιος, Οικονομολόγος 11. Επιστημονικός Σύμβουλος Γ.Ε. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΜΗΧΑΝΙΚΗ Ε.E. ΜΕΛΕΤΕΣ - ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ - ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΡΓΩΝ Δασκάλου Κίτσου 17-15124 Μαρούσι Τηλ./Fax: 210-6199979 8

2. ΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η παρούσα Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων αφορά το έργο της εγκατάστασης και λειτουργίας Αιολικού Σταθμού Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΣΠΗΕ), εγκατεστημένης και μέγιστης ισχύος παραγωγής 37,5 MW στη θέση «Κούλια - Κορυφή - Προφήτης Ηλίας», στη Δημοτική Ενότητα (Δ.Ε.) Καλλιφωνίου, του Δήμου Καρδίτσας στο νομό ή την Περιφερειακή Ενότητα (Π.Ε.) Καρδίτσας. Ο σταθμός αποτελείται από δεκαπέντε (15) Ανεμογεννήτριες (Α/Γ) της εταιρείας NORDEX τύπου N90 με ονομαστική ισχύ 2500 kw η καθεμία, αριθμού πτερυγίων 3, ύψους 80m και διαμέτρου πτερωτής 90m. Φορέας υλοποίησης του έργου είναι η εταιρεία «Α.Μ. ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ» (διακριτικός τίτλος: ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ 2). Η εταιρεία του έργου διαθέτει την υπ αριθ. 731/2012 άδεια παραγωγής, ενώ έχει καταθέσει αίτηση στο διαχειριστή του δικτύου (ΑΔΜΗΕ) για τη διατύπωση Προσφοράς Όρων Σύνδεσης. Η παρούσα μελέτη υποβάλλεται στην αρμόδια υπηρεσία στο πλαίσιο της περιβαλλοντικής αδειοδότησης για τη χορήγηση Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ) του έργου. Το γήπεδο εγκατάστασης του αιολικού σταθμού συνολικού εμβαδού 1.618.139,43m 2 βρίσκεται μεταξύ των κορυφών «Κούλια» (1127m), «Κορυφή» (1130m) και «Προφήτης Ηλίας» (1178m). Η χωροθέτηση των Α/Γ του σταθμού πραγματοποιείται σε υψόμετρο μεταξύ 1140 μέτρων (μέγιστο) και 1020 μέτρων (ελάχιστο). Οι συνολικές παρεμβάσεις για την υλοποίηση του ΑΣΠΗΕ περιλαμβάνουν: Έργα οδοποιίας συνολικού μήκους 12.760,96 μέτρων (διάνοιξη δρόμου πρόσβασης και προσπέλασης στις θέσεις των Α/Γ μήκους 8.439,86 μέτρων και βελτίωση υφιστάμενου δρόμου μήκους 4.321,10 μέτρων). Έργα έδρασης και θεμελίωσης των Α/Γ. Έργα διασύνδεσης δικτύου (γραμμή μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας για τη σύνδεση των Α/Γ μεταξύ τους, με τον οικίσκο ελέγχου και τον υποσταθμό ανύψωσης τάσης). Η όδευση της γραμμής μεταφοράς τάσης 20 kv θα είναι υπόγεια, κατά μήκος του υφιστάμενου και του διανοιχθέντος δρόμου πρόσβασης και προσπέλασης, θα ξεκινάει από τον οικίσκο ελέγχου και θα καταλήγει σε νέο υποσταθμό (Υ/Σ) ανύψωσης τάσης 150/20 kv. 9

Ο Υ/Σ προτείνεται να κατασκευαστεί σε κατάλληλη έκταση κάτω από τη ζώνη όδευσης της Γραμμής Μεταφοράς υψηλής τάσης (150KV/2Β) Λαμία - Καρδίτσα, σε ευθεία απόσταση 10,9 km βορειοανατολικά από την κορυφή Κ7 του ορίου του γηπέδου. Έργα αποκατάστασης και προστασίας περιβάλλοντος χώρου (επιχωματώσεις εκσκαφών, απομάκρυνση πλεοναζόντων υλικών και χωματισμών, κατασκευή οχετών απορροής ομβρίων, οδοστρωσία, δενδροφυτεύσεις για την αποκατάσταση της χλωρίδας-πανίδας, δεξαμενές αποθήκευσης νερού). Η επιλογή της θέσης εγκατάστασης του ΑΣΠΗΕ και των συνοδών του έργων έγινε, μετά από σχολαστική εξέταση της περιοχής, ώστε να ικανοποιεί αρχικά τα δεδομένα για υψηλό αιολικό δυναμικό, συνυπολογίστηκαν όλοι οι παράμετροι που επηρεάζουν τη λειτουργία και την απόδοση των ανεμογεννητριών, καθώς επίσης και οι περιορισμοί που προβλέπονται στη σχετική νομοθεσία για την προστασία του περιβάλλοντος, τους υπάρχοντες οικισμούς και τις δραστηριότητες της ευρύτερης περιοχής. Η περιοχή του έργου χαρακτηρίζεται από αξιόλογο αιολικό δυναμικό, γεγονός που καθιστά την επένδυση αποδοτική. Βορειοδυτικά του γηπέδου αναπτύσσονται ακόμη δύο αιολικά πάρκα. Πρόκειται για τον ΑΣΠΗΕ ισχύος 36,0 MW στη θέση «Γιώτης» Δ.Ε. Ιτάμου, Δήμου Καρδίτσας, νομού Καρδίτσας της εταιρείας «ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΑΕΕ» και τον ΑΣΠΗΕ ισχύος 37,5 MW στη θέση «Καπροβούνι - Κεφαλόβρυση» Δ.Ε. Ιτάμου και Δ.Ε. Καλλιφώνου, Δήμου Καρδίτσας, νομού Καρδίτσας της εταιρείας «ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ 1». Τα δύο αιολικά έργα βρίσκονται όπως και το εξεταζόμενο έργο, στο στάδιο της περιβαλλοντικής αδειοδότησης. Ο προτεινόμενος Υ/Σ 150/20 kv θα κατασκευαστεί για τις ανάγκες διασύνδεσης και των τριών έργων. Επίσης, τμήμα της βελτίωσης του υφιστάμενου δρόμου του γειτονικού ΑΣΠΗΕ ισχύος 37,5 MW στη θέση «Καπροβούνι - Κεφαλόβρυση» μήκους 2.541,28 μέτρων, όπως και η εξωτερική οδός πρόσβασης μήκους 31,9 km θα χρησιμοποιηθούν και για την πρόσβαση και προσπέλαση στις θέσεις των Α/Γ του εξεταζόμενου έργου. Το κλίμα της περιοχής του έργου κατατάσσεται στο ασθενές μέσο - μεσογειακό. Η περιοχή ανήκει στον υγρό βιοκλιματικό όροφο με ψυχρό και δριμύ χειμώνα. Η γεωλογική δομή της περιοχής (ασβεστόλιθοι και κλαστικά υλικά χαλαρών φάσεων), αλλά και τα εδαφολογικά χαρακτηριστικά του γηπέδου (κροκαλοπαγή και αργιλώδη υλικά αποσάθρωσης φλύσχη) διευκολύνουν την εκτέλεση των έργων και τις εργασίες αποκατάστασης. 10

Το έδαφος της περιοχής είναι ημιβραχώδες και αργιλώδης. Η αυτοφυής βλάστηση είναι δενδρώδεις, θαμνώδης, άλλοτε πυκνή και κατά τόπους αραιή. Αποτελείται από φυτικά είδη που χαρακτηρίζουν δασικές εκτάσεις και υποβαθμισμένους εδαφικά χώρους. Η συγκεκριμένη τοποθεσία βρίσκεται εκτός προστατευόμενης περιοχής του δικτύου Natura (ΦΥΣΗ) 2000 και εκτός λοιπών προστατευόμενων περιοχών (περιοχών απολύτου προστασίας της φύσης, υγροτόπων Ραμσάρ, πυρήνων εθνικών δρυμών, μνημείων της φύσης, αισθητικών δασών), ούτε έχει κηρυχθεί αναδασωτέα, ούτε υπάρχουν αναδασωτικά προγράμματα για την αξιοποίησή της. Πρόκειται για αγροτική και κτηνοτροφική περιοχή, ενώ δεν υφίστανται κάποιες ιδιαίτερες μορφές αυτοφυούς χλωρίδας και πανίδας στην περιοχή του έργου. Στην περιοχή του έργου και στη συγκεκριμένη θέση που υπάγεται στη Δ.Ε. Καλλιφωνίου δεν υφίσταται Ζώνη Οικιστικού Ελέγχου (ΖΟΕ) ή ΣΧΟΟΑΠ, ούτε εγκεκριμένο Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο (θεσμοθετημένο ή προτεινόμενο). Οι πλησιέστεροι οικισμοί (Μολόχα, Αμάραντος), βρίσκονται σε απόσταση μεγαλύτερη των 1.000 μέτρων από τη θέση των ανεμογεννητριών του σταθμού. Η έκταση του ΑΣΠΗΕ είναι δασικού χαρακτήρα, η οποία κατά ένα μέρος ανήκει στο διακατεχόμενο δημόσιο δάσος Απιδιάς και κατά ένα μέρος στο δημόσιο δάσος Μολόχας Φουρνά Ευρυτανίας. Επίσης, στη θέση του έργου δεν υπάρχουν μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς, ούτε η περιοχή ανήκει σε κάποια αρχαιολογική ζώνη ή θέση τουριστικού προορισμού (δεν υπάρχουν τουριστικές εγκαταστάσεις, εγκεκριμένος σχεδιασμός ή προγράμματα τουριστικής ανάπτυξης), ούτε επηρεάζεται η στρατιωτική ασφάλεια ή η ασφάλεια από αεροναυτικής πλευράς. Οι σχετικές γνωμοδοτήσεις των συναρμόδιων Υπηρεσιών (Υπουργείο Πολιτισμού -ΛΔ ΕΠΚΑ, 19 η ΕΒΑ, Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων- Γ.Ε.ΕΘ.Α., Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας, Δ/νση Πιστοποίησης Υπουργείου Μεταφορών και Επικοινωνιών, Περιφερειακή Υπηρεσία Τουρισμού Θεσσαλίας, Δ/νση Πολεοδομίας), επισυνάπτονται στο κεφάλαιο 12 της μελέτης. Λαμβάνοντας υπόψη, τη βέλτιστη ενεργειακή αποδοτικότητα της εγκατάστασης, την αντιστρεψιμότητα των επιπτώσεων στο περιβάλλον (φυσικό, ανθρωπογενές) και το σύνολο των αναφορών της ΚΥΑ 49828/2008 (ΦΕΚ 2464/Β /3-12-2008) και του Νόμου 3851/2010 (ΦΕΚ 85/Α /4-6-2010), που θέτουν συγκεκριμένους κανόνες χωροθέτησης των αιολικών εγκαταστάσεων, μαζί με τις γνωμοδοτήσεις όλων των συναρμόδιων Υπηρεσιών, τεκμηριώνεται η τήρηση όλων των όρων και προϋποθέσεων που τίθενται και αφορούν την επιλογή της προτεινόμενης λύσης χωροθέτησης, κατασκευής και λειτουργίας του ΑΣΠΗΕ. 11

Το συγκεκριμένο έργο, λαμβάνοντας υπόψη την κατασκευή και λειτουργία των γειτονικών έργων (συνεργιστική επίδραση και αθροιστική επιβάρυνση και των τριών σταθμών), δεν προκαλεί περιβαλλοντικές επιπτώσεις μη αναστρέψιμες στην περιοχή, εφόσον τηρηθούν περιβαλλοντικοί όροι και περιορισμοί σύμφωνα με την παρούσα μελέτη. Η λήψη συγκεκριμένων μέτρων ελαχιστοποίησης των επεμβάσεων, αποκατάστασης και προστασίας του περιβάλλοντος στη φάση κατασκευής και λειτουργίας του έργου, αλλά και μετά το πέρας λειτουργίας του σταθμού, μειώνουν σημαντικά τις επιπτώσεις στο περιβάλλον και διασφαλίζουν τη συνέχιση των φυσικών και περιβαλλοντικών χαρακτηριστικών της περιοχής του έργου. Οι επιπτώσεις στην κοινωνική και αναπτυξιακή φυσιογνωμία της περιοχής είναι θετικές. Η λειτουργία του ΑΣΠΗΕ και η τροφοδοσία του υφιστάμενου δικτύου με ηλεκτρική ενέργεια συμβάλλει στη βελτίωση του κοινωνικο-οικονομικού περιβάλλοντος και των τοπικών υποδομών της περιοχής. Στην ευρύτερη περιοχή του έργου και σε ακτίνα 20,0 χλμ. (αξιόλογη ορεινή ζώνη, τουριστικού ενδιαφέροντος, γεωργικές εκμεταλλεύσεις, βιοτεχνικές/βιομηχανικές μονάδες), υπάρχουν σήμερα έντονες ανάγκες κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας και επομένως αναμένονται θετικές επιδράσεις από την κατασκευή και λειτουργία του έργου, λαμβάνοντας υπόψη την ενίσχυση της λειτουργίας του υφιστάμενου δικτύου της περιοχής με την κάλυψη μέρους των ενεργειακών αναγκών από την παραγωγή του έργου κατά τους θερινούς μήνες, όταν η ζήτηση είναι υψηλότερη λόγω τουρισμού, αλλά και κατά τους υπόλοιπους μήνες όπου, οι ανάγκες για τη βιοτεχνική παραγωγή και την άρδευση των καλλιεργειών μέσω αντλιών, είναι ιδιαίτερα υψηλές. Η παραγωγή ενέργειας από το συγκεκριμένο σταθμό επιτυγχάνει: Την ενίσχυση του δικτύου διασύνδεσης της περιοχής με νέα γραμμή μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, το κόστος κατασκευής της οποίας είναι ιδιαίτερα υψηλό και το οποίο σε άλλη περίπτωση δε θα γινόταν. Στη βελτίωση της ασφάλειας της παροχής ηλεκτρικού ρεύματος και στην καλύτερη αντιμετώπιση των δαπανηρών ενεργειακών απωλειών που αντιμετωπίζει το τοπικό ηλεκτρικό δίκτυο (απώλειες, οι οποίες στην Ελλάδα ανέρχονται σε 7% κατά μέσο όρο). Στην εξομάλυνση των αιχμών φορτίου και στη μείωση του συνολικού κόστους της ηλεκτροπαραγωγής, δεδομένου ότι η κάλυψη αυτών των αιχμών είναι ιδιαίτερα δαπανηρή. 12

Επίσης, η υλοποίηση του έργου συμβάλλει στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, με δεδομένο ότι το προσωπικό και οι εργολάβοι που θα χρησιμοποιηθούν, θα προέρχονται από την ευρύτερη περιοχή του έργου. Όσον αφορά τις επιπτώσεις σε συγκεκριμένες παραμέτρους (εθνική οικονομία, ασφάλεια, δημόσια υγεία, εθνικών δεσμεύσεων για την προστασία του περιβάλλοντος) από την υλοποίηση του έργου σε εθνικό επίπεδο, αυτές είναι ιδιαίτερα θετικές. Με δεδομένη την ετήσια καθαρή παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια των 81.015.400 kwh του συγκεκριμένου πάρκου εγκατεστημένης ισχύος 37.500 kw θα αποφευχθεί η έκλυση στην ατμόσφαιρα ετησίως: 81.015,4 τόνων διοξειδίου του άνθρακα (CO 2 ) 324,06-1.620,31 τόνων διοξειδίου του θείου (SO 2 ) 121,52-1.215,2 τόνων οξειδίων του αζώτου (NO x ) 24,3-405,08 τόνων µικροσωµατιδίων (PM) Αξίζει να σημειωθεί ότι η συγκεκριμένη ανεµογεννήτρια NORDEX N90 ονομαστικής ισχύος 2500 kw θα παράγει στη συγκεκριμένη θέση κατά µέσο όρο 5.401.027 κιλοβατώρες το χρόνο και έτσι θα αποτρέπεται (σύμφωνα με τη μελέτη της GREENPEACE), η έκλυση 5.401 τόνων διοξειδίου του άνθρακα, όσο δηλαδή απορροφούν ετησίως 7.201 στρέµµατα δάσους ή αλλιώς 360.068 δέντρα. Επιπλέον, η μη υλοποίηση του έργου και η παραγωγή ενέργειας από συμβατικούς σταθµούς ηλεκτροπαραγωγής συνεπάγεται περισσότερες εκπομπές άλλων επικίνδυνων ρύπων (όπως τα αιωρούμενα µικροσωµατίδια, τα οξείδια του αζώτου, οι ενώσεις του θείου, κλπ). Οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα πυροδοτούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου και αλλάζουν το κλίµα της Γης, ενώ η ατμοσφαιρική ρύπανση έχει σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία και το περιβάλλον (όξινη βροχή). Η υλοποίηση του συγκεκριμένου έργου των 37,5 MW θα δημιουργήσει 563-750 θέσεις εργασίας, εκ των οποίων 19-38, θα είναι μόνιμες και θα αφορούν τη λειτουργία και διαχείριση του αιολικού πάρκου. 13

Στο επίπεδο των Ο.Τ.Α. η λειτουργία έργων ΑΠΕ προσφέρει ένα μόνιμο και σημαντικό ετήσιο έσοδο στους τοπικούς Δήμους (3% επί του τζίρου τους), αλλά και στην τοπική οικονομία γενικότερα. Είναι επίσης πολύ σημαντικό να τονιστεί ότι σύμφωνα και με τον νέο νόμο 3851/2010 για τις ΑΠΕ, ποσό μέχρι ποσοστού 1% επί της τιμής πώλησης της παραγόμενης ενέργειας θα αποδίδεται απευθείας στους οικιακούς καταναλωτές του Δήμου μέσω των λογαριασμών κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας. Έτσι, οι δημότες θα έχουν ένα άμεσο όφελος από την λειτουργία του αιολικού πάρκου. Συνοψίζοντας, η υλοποίηση του προτεινόμενου έργου αποτελεί μία οικονομικά αποδοτική, βιώσιμη και φιλική προς το περιβάλλον δραστηριότητα, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της ετήσιας παραγόμενης ενέργειας που έχουν γίνει και το συνολικό σχεδιασμό του έργου με πολλαπλά οφέλη για την τοπική κοινωνία και τη χώρα. 14

3. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ - ΣΤΟΧΟΣ, ΣΗΜΑΣΙΑ, ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ - ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΤΟΥ ΜΕ ΑΛΛΑ ΕΡΓΑ 3.1 Γεωγραφική θέση και διοικητική υπαγωγή του έργου Ο χώρος εγκατάστασης του αιολικού σταθμού βρίσκεται στο νότιο τμήμα του νομού Καρδίτσας και του Δήμου Καρδίτσας, στο νοτιοδυτικό της Δ.Ε. Καλλιφωνίου στη θέση «Κούλια - Κορυφή - Προφήτης Ηλίας». Η Δ.Ε. Καλλιφωνίου συνορεύει: Βόρεια με τη Δ.Ε. Κάμπου Δήμου Καρδίτσας και βορειοανατολικά με τη Δ.Ε. Σοφάδων Δήμου Σοφάδων Ανατολικά με τη Δ.Ε. Μενελαϊδας Δήμου Σοφάδων Νότια με τη Δ.Ε. Φουρνά Δήμου Καρπενησίου νομού Ευρυτανίας Δυτικά με τη Δ.Ε. Ιτάμου Δήμου Καρδίτσας Η έκταση του γηπέδου εγκατάστασης του αιολικού σταθμού, εκτείνεται με διεύθυνση από βορειοδυτικά προς νοτιοανατολικά μεταξύ των Τοπικών Κοινοτήτων (Τ.Κ.) Μολόχας και Απιδέας της Δ.Ε. Καλλιφωνίου Συγκεκριμένα: Στην Τ.Κ. Μολόχας επί της βουνοκορυφής «Προφήτης Ηλίας» (νοτιοανατολικό τμήμα γηπέδου) και των βορειοδυτικών χαμηλότερων κορυφών, δηλαδή και επί των κορυφών «Κορυφή» και «Κούλια» (κεντρικό και βορειοδυτικό τμήμα γηπέδου), χωροθετούνται οι ανεμογεννήτριες Α/Γ1, Α/Γ3, Α/Γ7, Α/Γ8, Α/Γ9, Α/Γ10, Α/Γ11 και Α/Γ14. Στην Τ.Κ. Αποδέας και επί των προαναφερθέντων βουνοκορυφών χωροθετούνται οι υπόλοιπες ανεμογεννήτριες του σταθμού, δηλαδή οι Α/Γ2, Α/Γ4, Α/Γ5, Α/Γ6, Α/Γ12, Α/Γ13 και Α/Γ15. Το γήπεδο εγκατάστασης του αιολικού σταθμού συνολικού εμβαδού 1.618.139,43m 2 βρίσκεται μεταξύ των κορυφών «Κούλια» (1127m), «Κορυφή» (1130m) και «Προφήτης Ηλίας» (1178m). Η χωροθέτηση των Α/Γ του σταθμού πραγματοποιείται σε υψόμετρο μεταξύ 1140 μέτρων (μέγιστο) και 1020 μέτρων (ελάχιστο). 15

Στις εικόνες που ακολουθούν, καθώς και στους χάρτες στο Παράρτημα της παρούσας μελέτης, παρουσιάζεται η γεωγραφική θέση του έργου. Εικόνα 3.Α.1: Χάρτης Προσανατολισμού - Διοικητικών ορίων Θέση έργου Θέση έργου 16

Εικόνα 3.Α.2: Δορυφορική εικόνα περιοχής μελέτης (Πηγή: Google Earth) Η περιοχή του γηπέδου εγκατάστασης οριοθετείται από τις κορυφές Κ1, Κ2, Κ3 έως Κ33, εντός των οποίων χωροθετείται ο αιολικός σταθμός (ανεμογεννήτριες με αρ. 1, 2, 14 και 15). Οι συντεταγμένες των κορυφών: των ανεμογεννητριών (Α/Γ) και του πολυγώνου που σχηματίζουν το γήπεδο του αιολικού σταθμού, στο ΕΓΣΑ 87, παρουσιάζονται στους πίνακες που ακολουθούν και απεικονίζονται στους χάρτες στο Παράρτημα της παρούσας μελέτης. 17

Πίνακας 3.1.1: Συντεταγμένες κορυφών Α/Γ Αιολικού Σταθμού Α/Α Χ (m) Y (m) Α/Α Χ (m) Y (m) ΑΓ1 317243,65 4338278,57 ΑΓ9 318217,63 4336678,90 ΑΓ2 317494,71 4338260,77 ΑΓ10 318427,01 4336545,15 ΑΓ3 317627,52 4337991,23 ΑΓ11 318562,32 4336241,28 ΑΓ4 317880,86 4337897,16 ΑΓ12 318832,69 4336116,83 ΑΓ5 318116,90 4337833,21 ΑΓ13 319014,54 4335872,19 ΑΓ6 318369,27 4337825,91 ΑΓ14 319242,98 4335689,44 ΑΓ7 317787,88 4337236,22 ΑΓ15 319662,42 4335533,39 ΑΓ8 317991,02 4337093,77 Πίνακας 3.1.2: Συντεταγμένες κορυφών γηπέδου Αιολικού Σταθμού Α/Α Χ (m) Y (m) Α/Α Χ (m) Y (m) Α/Α Χ (m) Y (m) Κ1 316955 4338449 K12 318676 4336354 K23 318448 4336129 Κ2 317254 4338428 K13 318930 4336237 K24 318308 4336443 Κ3 317591 4338404 K14 319123 4335977 K25 318104 4336573 Κ4 317736 4338111 K15 319318 4335822 K26 317876 4336991 Κ5 317927 4338040 K16 319715 4335674 K27 317557 4337215 Κ6 318139 4337983 K17 319996 4335569 K28 318035 4337700 Κ7 318718 4337966 K18 319891 4335288 K29 317835 4337754 Κ8 318019 4337257 K19 319610 4335393 K30 317519 4337871 Κ9 318106 4337196 K20 319168 4335557 K31 317398 4338117 Κ10 318331 4336785 K21 318906 4335767 K32 317233 4338129 K11 318546 4336647 K22 318735 4335997 K33 316934 4338150 Το γήπεδο εγκατάστασης του αιολικού σταθμού απέχει σε ευθεία απόσταση: Ανατολικά: 2,4 χιλιόμετρα από τον οικισμό Μολόχα έδρα της ομώνυμης Τ.Κ. Μολόχας της Δ.Ε. Καλλιφώνου, 5,0 χιλιόμετρα από τον οικισμό Σαραντάπορο και 7,5 χιλιόμετρα από τον οικισμό Μέγας Λάκκος, της Τ.Κ. Νεράιδας της Δ.Ε. Ιτάμου. Νοτιοδυτικά: 4,5 χιλιόμετρα από τον οικισμό Απιδεά της ομώνυμης Τ.Κ. Απιδέας και 7,2 χιλιόμετρα από τον οικισμό Δαφνοσπηλιά της ομώνυμης Τ.Κ. Δαφνοσπηλιάς της Δ.Ε. Καλλιφωνίου. 18

Νοτιοανατολικά: 8,5 χιλιόμετρα από τον οικισμό Γιαννουσαίϊκα της Τ.Κ. Καροπλεσίου της Δ.Ε. Ιτάμου, 9,8 χιλιόμετρα από τον οικισμό Κουτσοπάπουλος της Τ.Κ. Καστανέας (Καστανιάς) της Δ.Ε. Ιτάμου, 6,5 χιλιόμετρα από τον οικισμό Παλαιοζογλόπι και 7,2 χιλιόμετρα από τον οικισμό Ίταμος της Τ.Κ. Ραχούλας της Δ.Ε. Ιτάμου. Νότια: 4,0 χιλιόμετρα από τον οικισμό Αμάραντος, έδρα της ομώνυμης Τ.Κ. Αμαράντου της Δ.Ε. Ιτάμου, 5,0 χιλιόμετρα από τον οικισμό Ζωγρί της Τ.Κ. Ραχούλας και 6,7 χιλιόμετρα από τον οικισμό Ραχούλα, έδρα της ομώνυμης Τ.Κ. Ραχούλας της Δ.Ε. Ιτάμου. Βορειοδυτικά: 3,9 χιλιόμετρα από τον οικισμό Βαθύλακκος της Τ.Κ. Βαθυλάκκου της Δ.Ε. Μενελαϊδας Δήμου Σοφάδων. 3.2 Συνοπτική περιγραφή του έργου Ο αιολικός σταθμός συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 37.500 kw αποτελείται από δεκαπέντε (15) ανεμογεννήτριες της εταιρείας NORDEX τύπου N90 με ονομαστική ισχύ 2500 kw η καθεμία. Για την ασφαλή και ομαλή λειτουργία του σταθμού απαιτούνται τα κάτωθι κύρια και συνοδά έργα: Πίνακας 3.2.1: Κύρια και συνοδά έργα ΑΣΠΗΕ Α/Α ΕΡΓΑ ΥΠΟΕΡΓΑ 1. Εγκατάσταση Α/Γ Διαμόρφωση πλατειών Α/Γ Θεμελίωση Α/Γ Μεταφορά και ανέγερση εξοπλισμού 2. Διασύνδεση σταθμού με το ηλεκτρικό σύστημα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας Υπόγεια όδευση καλωδίων μέσης τάσης (Μ.Τ.) - Σύνδεση Α/Γ μεταξύ τους και με τον οικίσκο ελέγχου Υπόγεια όδευση καλωδίων μέσης τάσης (Μ.Τ.) - Σύνδεση ΑΣΠΗΕ με νέο Υ/Σ ανύψωσης τάσης 20/150KV 19

3. Λοιπές βοηθητικές διατάξεις Εγκατάσταση οικίσκου ελέγχου 4. Οδοποιία (εσωτερική - εξωτερική του γηπέδου) Διάνοιξη και βελτίωση δρόμου πρόσβασης και προσπέλασης στις θέσεις των Α/Γ 5. Αποκατάσταση περιβάλλοντος χώρου Επιχωματώσεις, μικρά τεχνικά έργα απορροής ομβρίων, οδοστρωσία Δενδροφυτεύσεις Οι συνολικές παρεμβάσεις για την υλοποίηση του ΑΣΠΗΕ περιλαμβάνουν: Έργα έδρασης και θεμελίωσης Α/Γ Η τοποθέτηση των Α/Γ στα προβλεπόμενα σημεία εντός του γηπέδου θα γίνει με τη θεμελίωσή τους επί του εδάφους με σκυρόδεση. Προβλέπεται η διάνοιξη θεμελίων τετραγωνικής διατομής με ενδεικτικές διαστάσεις 14 m μήκος x 14 m πλάτος x 2,50m βάθος για κάθε σημείο ανέγερσης με σκοπό την τοποθέτηση του πυλώνα κάθε ανεμογεννήτριας. Επίσης, στη θέση θεμελίωσης των ανεμογεννητριών θα διαμορφωθεί επίπεδη πλατεία διαστάσεων 40m x 40m ώστε να καθίσταται δυνατή η πραγματοποίηση ελιγμών των οχημάτων μεταφοράς του εξοπλισμού και των οχημάτων ανέγερσης καθώς και η συντήρηση και η επισκευή του εξοπλισμού στη φάση λειτουργίας του σταθμού. Έργα διασύνδεσης δικτύου Α) Αγωγός μέσης τάσης: Πρόκειται για τη γραμμή μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας (καλώδια μέσης τάσης), η οποία θα συνδέει με υπόγεια όδευση τις Α/Γ μεταξύ τους και με τον οικίσκο ελέγχου και από τον οικίσκο ελέγχου με το νέο υποσταθμό (Υ/Σ) ανύψωσης τάσης 20/150kV. Η υπόγεια όδευση των καλωδίων θα γίνει κατά μήκος του οδικού δικτύου πρόσβασης και προσπέλασης. Το εκτιμώμενο μήκος των καλωδίων μέσης τάσης από τον οικίσκο ελέγχου μέχρι τον Υ/Σ εκτιμάται σε 22,2 km. Β) Υποσταθμός (Υ/Σ) Ανύψωσης: Ο σταθμός θα συνδεθεί σε νέο υποσταθμό (Υ/Σ) 20/150 kv ο οποίος σύμφωνα με την Προσφορά Όρων Σύνδεσης έχει προταθεί να κατασκευαστεί σε κατάλληλη έκταση κάτω από τη ζώνη όδευσης της Γραμμής Μεταφοράς υψηλής τάσης (150KV/2Β) Λαμία-Καρδίτσα, σε ευθεία απόσταση 10,9 km βορειοανατολικά από την κορυφή Κ7 του ορίου του γηπέδου. 20

Οικίσκος ελέγχου: Εντός του γηπέδου του σταθμού, πλησίον της Α/Γ με αριθμ. 9 και ανατολικά από αυτή, θα τοποθετηθεί προκατασκευασμένος οικίσκος εποπτικού ελέγχου και τηλεπίβλεψης, εμβαδού 35m 2. Στον οικίσκο θα πραγματοποιηθεί η εγκατάσταση του κεντρικού ηλεκτρολογικού εξοπλισμού σύνδεσης του αιολικού πάρκου (Α/Π) με το ηλεκτρικό δίκτυο, η εγκατάσταση του συστήματος τηλεπίβλεψης ελέγχου και ασφάλειας, καθώς και οι απαραίτητες μετρητικές διατάξεις. Έργα οδοποιΐας Η πρόσβαση στο σταθμό θα πραγματοποιηθεί από τον επαρχιακό δρόμο Καρδίτσα - Αγιοπηγή - Καλλιφώνιο - Δαφνοσπηλιά - Απιδέα - όριο του υπό διάνοιξη δρόμου εσωτερικής οδοποιΐας, μήκους 31,9 km και στη συνέχεια με βελτίωση υφιστάμενου δασοδρόμου και τη διάνοιξη δρόμου πρόσβασης και προσπέλασης στις θέσεις των Α/Γ του σταθμού, συνολικού μήκους 12.760,96m. Συγκεκριμένα, τα έργα οδοποιΐας περιλαμβάνουν: Α) Εξωτερική οδοποιΐα: Η πρόσβαση στην κορυφογραμμή του έργου, πραγματοποιείται αρχικά από το υπάρχον οδικό δίκτυο (ασφαλτοστρωμένος δρόμος Καρδίτσα - Επαρχιακή Οδός Καρδίτσας - Ρεντίνας) και στη συνέχεια μέσω της Επαρχιακής Οδού Δαφνοσπηλιάς - Μολόχας, η οποία συναντά σε απόσταση 3,8 χλμ. πριν από τον οικισμό Μολόχα τον υπό διάνοιξη δρόμο συνολικού μήκους 4.321,10m. Β) Εσωτερική οδοποιΐα: Εντός των ορίων του γηπέδου του ΑΣΠΗΕ θα πραγματοποιηθεί η διάνοιξη δρόμου συνολικού μήκους 8.439,86m για τη διασύνδεση των Α/Γ μεταξύ τους, ώστε να είναι εφικτή η θεμελίωση, ανέγερση και η πρόσβαση για τη συντήρησή τους. Έργα αποκατάστασης περιβάλλοντος χώρου Τα έργα αυτά αφορούν την αποκατάσταση του περιβάλλοντος χώρου από τα προαναφερθέντα έργα με κατάλληλες παρεμβάσεις (επιχωματώσεις των διαφόρων εκσκαφών, απομάκρυνση πλεοναζόντων υλικών και χωματισμών, κατασκευή οχετών απορροής ομβρίων, οδοστρωσία, δενδροφυτεύσεις για την αποκατάσταση της χλωρίδας-πανίδας, τοποθέτηση υπαίθριων κλειστών δεξαμενών αποθήκευσης νερού), που έχουν στόχο την αντιμετώπιση και την αντιστρεψιμότητα των αναμενόμενων περιβαλλοντικών επιπτώσεων από την υλοποίηση του ΑΣΠΗΕ. 21

3.3 Στόχος, σημασία και αναγκαιότητα του έργου Σκοπός του έργου είναι η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από την αιολική ενέργεια και η αποκλειστική της πώληση στην Ανώνυμη Εταιρεία ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΣ ΑΓΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (ΛΑΓΗΕ Α.Ε.). Στόχος είναι η εκμετάλλευση του υψηλού αιολικού δυναμικού της περιοχής που αποτελεί και ανεξάντλητο φυσικό πόρο, κατά τρόπο που συμβάλλει στο γενικότερο περιορισμό της ρύπανσης της ατμόσφαιρας, του υπεδάφους και των υδάτινων πόρων λόγω της αντικατάστασης της παραγόμενης ενέργειας από συμβατικούς σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής, αλλά και η εξοικονόμηση καυσίμων προς όφελος της εθνικής οικονομίας. Με τον τρόπο αυτό παράγεται ηλεκτρική ενέργεια με τον πλέον φιλικό για το περιβάλλον τρόπο. Επιπλέον, μειώνονται οι ανάγκες για μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας από τους σταθμούς παραγωγής προς τα καταναλωτικά κέντρα και επιτυγχάνεται μείωση των απωλειών και καλύτερη λειτουργία του ηλεκτρικού δικτύου. Η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας προκαλεί έμμεσες επιπτώσεις στο περιβάλλον καθώς για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας απαιτείται η κατανάλωση ορυκτών πόρων. Το σύστημα ηλεκτροπαραγωγής της χώρας, ευθύνεται για τις μισές περίπου εκπομπές CO 2. Η Ελλάδα έχει μεγάλο βαθμό εξάρτησης από τον ρυπογόνο λιγνίτη στην ηλεκτροπαραγωγή, μια σημαντική εξάρτηση από το πετρέλαιο, και χαμηλή διείσδυση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ). Η ελληνική πολιτεία στα πλαίσια της προώθησης ήπιων μορφών ενέργειας (προώθηση των στόχων της Ε.Ε. και της Συνθήκης του Κιότο σχετικά με τη μείωση των αερίων ρύπων και τη διείσδυση των ΑΠΕ στη συνολική ηλεκτροπαραγωγή, σε ποσοστό 20,1% έως το 2010 και σε ποσοστό 29% μέχρι το 2020), ενισχύει οικονομικά τους επενδυτές που πραγματοποιούν επενδύσεις όπως η προτεινόμενη. Η εταιρεία με την επένδυσή της αυτή, συμβάλει: - Στην ικανοποίηση του εθνικού στόχου, σύμφωνα με τις οδηγίες της Ε.Ε. (77/2001, 28/2009) και το νόμο 3851/2010 για την επιτάχυνση της ανάπτυξης των ΑΠΕ για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, όπου η συμμετοχή της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από ΑΠΕ στην ακαθάριστη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι το 2020 πρέπει να είναι σε ποσοστό 40% κατ ελάχιστο και 20% στην τελική κατανάλωση για θέρμανση και ψύξη. 22

- Στην αξιοποίηση του τεράστιου και ανεκμετάλλευτου μέχρι σήμερα αιολικού δυναμικού της χώρας μας. - Στην ικανοποίηση των υψηλών περιβαλλοντικών στόχων (μείωση αέριων εκπομπών CO 2, NO x, SO 2, κλπ) που τίθενται σύμφωνα με το Πρωτόκολλο του Κιότο που υπογράφηκε το Δεκέμβριο του 1997 και εφαρμόζεται από τη χώρα μας (Ν. 3017/2002 «Κύρωση του πρωτοκόλλου του Κιότο στη σύμβαση-πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την αλλαγή του κλίματος», ΦΕΚ 117/Α/30-5-2002). - Στη μείωση των εκπομπών αερίων φαινομένου θερμοκηπίου (πράξη 5 της 27-2-2003 «Έγκριση Εθνικού προγράμματος μείωσης εκπομπών αερίων φαινομένου θερμοκηπίου (2000-2010) σύμφωνα με το άρθρο 3, παράγραφος 3 του Ν. 3017/2002», ΦΕΚ 58/Α/5-3-2003) και των μικτών ρύπων που εκπέμπονται στην ατμόσφαιρα της Ελλάδος. - Στην κάλυψη των μεγάλων ενεργειακών αναγκών της ευρύτερης περιοχής, όπου εδρεύουν πολλές τουριστικές και άλλες μικρομεσαίες επιχειρήσεις. - Στην ενίσχυση της αξιοπιστίας και της ποιότητας εξυπηρέτησης του (Service quality) του δικτύου και ιδίως τους δύσκολους από πλευράς ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας καλοκαιρινούς μήνες, λόγω ταυτοχρονισμού της παραγωγής του σταθμού και της μέγιστης ενεργειακής ζήτησης. - Στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. - Στη σταδιακή απεξάρτηση από το πετρέλαιο και την κάθε μορφής εισαγόμενη ενέργεια και στην εξασφάλιση της παροχής ενέργειας μέσω αποκεντρωμένης παραγωγής. - Στη σύσταση μίας υπερσύγχρονης, βιώσιμης και οικολογικής επένδυσης με πρωτοποριακή τεχνολογία και με μεγάλη διάρκεια ζωής (έως 25 χρόνια τουλάχιστον). Η αιολική ενέργεια είναι σήμερα μια τεχνολογική ώριμη, οικονομικά ανταγωνιστική και φιλική προς το περιβάλλον ενεργειακή επιλογή, ενώ ενισχύει την ενεργειακή ανεξαρτησία και ασφάλεια. Η τιμή της κιλοβατώρας που παράγεται από την καύση των ορυκτών καυσίμων δεν περιλαμβάνει το πραγματικό κοινωνικό και περιβαλλοντικό κόστος από την παραγωγή και χρήση της και παραμένει χαμηλή μόνο επειδή τα ορυκτά καύσιμα επιδοτήθηκαν, άμεσα ή έμμεσα, για δεκαετίες. Η ενσωμάτωση του περιβαλλοντικού - κοινωνικού κόστους θα καθιστούσε την αιολική ενέργεια, αλλά και όλες τις ΑΠΕ πολύ πιο ανταγωνιστικές σε σχέση με τα ορυκτά καύσιμα και τελικά πιο ελκυστικές για τους καταναλωτές. 23

Σύμφωνα με μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (πρόγραμμα EXTERNE), το εξωτερικό κόστος (περιβαλλοντικό και κοινωνικό) των λιγνιτικών σταθμών για την περίπτωση της Ελλάδας υπολογίζεται στα 4,6-8,4 λεπτά του /kwh, ενώ για τα αιολικά πάρκα στα 0,24-0,26 λεπτά του /kwh, λαμβάνοντας υπόψη την πιθανή απαξίωση της περιουσίας κοντά σε αιολικά πάρκα, (18-35 φορές λιγότερο από τους λιγνιτικούς σταθμούς). Ακόμη όμως και χωρίς να συμπεριλάβουμε το περιβαλλοντικό κόστος, η αιολική ενέργεια είναι σήμερα μια οικονομικά ανταγωνιστική εναλλακτική λύση. Η εγκατάσταση του αιολικού σταθμού, εκτός από την οικονομική διάσταση που βεβαίως έχει για τους επενδυτές και το Δήμο μέσω των ανταποδοτικών τελών, θα συμβάλλει εκτός των άλλων και στην ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής, δεδομένης της απασχόλησης που θα δημιουργηθεί κατά το στάδιο της κατασκευής και λειτουργίας του. Η διάρκεια ζωής της επένδυσης αναμένεται να είναι 20 και πλέον έτη. 3.4 Ιστορική εξέλιξη του έργου Φορέας της επένδυσης είναι η εταιρεία «Α.Μ. ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ», η οποία έχει ως σκοπό την άσκηση εμπορικής και επιχειρηματικής δραστηριότητας στον τομέα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από την αιολική ενέργεια. Οι μέτοχοι της εταιρίας έχουν εκτεταμένη επιχειρηματική και χρηματοοικονομική εμπειρία σε αντίστοιχα έργα ΑΠΕ. Η εταιρεία διαθέτει για το έργο την υπ αριθ. 731/2012 άδεια παραγωγής, ενώ έχει καταθέσει αίτηση στο διαχειριστή του δικτύου για τη χορήγηση Όρων σύνδεσης και έχει ξεκινήσει τη διαδικασία έγκρισης περιβαλλοντικών όρων του έργου, στα πλαίσια της οποίας εκπονείται η παρούσα μελέτη. Το έργο διαθέτει τις γνωμοδοτήσεις των κάτωθι φορέων, οι οποίες επισυνάπτονται στο Παράρτημα στο τέλος της παρούσης μελέτης. ΛΔ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων (αρ. πρωτ. 3236/27-03-2013) 19η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων (αρ. πρωτ. 3876 και 3877 /09-04- 2013) Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Θεσσαλίας (αρ. πρωτ. 2555/11-10-2012) 24

Διεύθυνση Υπηρεσίας Δόμησης, Τμήμα Πολεοδομικών Εφαρμογών (αρ. πρωτ. 5213/09/22-10-2012) Κτηματική Υπηρεσία νομού Καρδίτσας, (αρ. πρωτ. 1479/06-11-2012) Περιφερειακή Υπηρεσία Τουρισμού Θεσσαλίας (αρ. πρωτ. 2344/08-11- 2012) ΓΕΕΘΑ, Τμήμα Εθν. Υποδομής (αρ. πρωτ. Φ100.1/268609/Σ.1108/20-03- 2013) ΥΠΑ, Δ/νση Αερολιμένων, Τμήμα Χαρτών και Εμποδίων (αρ. πρωτ. Δ3/Δ/6099//1507/05-03-2013) Δ/νση Πιστοποίησης, Τμήμα Ηλεκτρομαγνητικής Συμβατότητας, (αρ. πρωτ. 43347/877/ΑΠΕ1318/21-12-2012) 3.5 Οικονομικά στοιχεία του έργου Το συνολικό ύψος της επένδυσης αναμένεται να κυμανθεί στα 39.827.000 Ευρώ, όπως φαίνεται και στον πίνακα που ακολουθεί. Πίνακας 3.5.1: Συνολικό ύψος επένδυσης Κατηγορία δαπάνης Ευρώ( ) Κόστος έργων υποδομής 765.000 Δαπάνες Εξοπλισμού (Ανεμογεννήτριες και Πύργοι) 36.000.000 Ηλεκτρολογικός εξοπλισμός 552.000 Δίκτυο Διασύνδεσης με ΑΔΜΗΕ 1.000.000 Κόστη ίδρυσης 350.000 Χρηματοοικονομικά κόστη 1.060.000 Απόθεμα 100.000 Γενικό Σύνολο 39.827.000 Για την υλοποίηση του έργου προβλέπεται η υπαγωγή του σε καθεστώς επιχορήγησης μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος Ενέργειας του Υπουργείου Ανάπτυξης ή του Αναπτυξιακού νόμου. Το ποσοστό της επιδότησης θεωρείται το 40% του συνολικού προϋπολογισμού και ο δανεισμός το 60%. 25

Με βάση τα παραπάνω, η κεφαλαιακή διάρθρωση της επένδυσης είναι η ακόλουθη: Πίνακας 3.5.2: Κεφαλαιακή διάρθρωση επένδυσης Κεφαλαιακή διάρθρωση της επένδυσης Πηγή χρηματοδότησης Ποσοστό % Χιλ. ευρώ ( ) Ίδια συμμετοχή - - Επιχορήγηση 40% 15.930.800 Δανεισμός 60% 23.896.200 Σύνολο Επένδυσης 100 39.827.000 Σύμφωνα με μετρήσεις αλλά και με υπολογισμούς προσομοίωσης του αιολικού δυναμικού προκύπτει ότι για το συγκεκριμένο αιολικό σταθμό, η μέση ετήσια ενεργειακή παραγωγή που θα απορροφά το ηλεκτρικό δίκτυο της ΔΕΗ λαμβάνοντας υπόψη τις απώλειες, θα είναι 81.015.400 kwh ετησίως. Δεν αναμένονται άξιες λόγου μεταγενέστερες εκροές κεφαλαίου. Ενδεχομένως μετά την παρέλευση της πρώτης εικοσαετίας, να αντικατασταθούν οι μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με άλλες μεγαλύτερες της καλύτερης διαθέσιμης τότε τεχνολογίας. Η καθαρή παρούσα αξία της επένδυσης NPV, υπολογίζεται ως η διαφορά μεταξύ των ετησίων καθαρών οφελών κατά τη διάρκεια του κύκλου ζωής της επένδυσης, ανηγμένα σε παρούσα αξία, μείον το αρχικό κόστος της επένδυσης. Το ετήσιο καθαρό όφελος είναι το λειτουργικό όφελος μειωμένο κατά το φόρο που αντιστοιχεί στην αύξηση των κερδών της εταιρείας λόγω του λειτουργικού οφέλους αφού εκπέσουν οι λογιστικές αποσβέσεις. Η καθαρή παρούσα αξία της παρούσας επένδυσης είναι θετική με αποτέλεσμα να συμφέρει η πραγματοποίησή της. Ο εσωτερικός βαθμός απόδοσης IRR είναι η τιμή του επιτοκίου αγοράς που κάνει μηδέν την παρούσα αξία και αποτελεί μέτρο σύγκρισης με τα άλλα επιτόκια που υπάρχουν στην αγορά. Η καθαρή παρούσα αξία της επένδυσης και ο εσωτερικός βαθμός απόδοσης υπολογίζονται βάσει των χρηματοροών της προτεινόμενης επένδυσης. Επίσης λαμβάνονται υπόψη οι καθαρές παρούσες αξίες των εισροών (των ιδίων κεφαλαίων) κατά τη διάρκεια της ζωής του έργου, όπου φαίνεται η περίοδος αποπληρωμής των ιδίων κεφαλαίων. 26

Σύμφωνα με την ανάλυση σκοπιμότητας της επένδυσης το ποσοστό του εσωτερικού βαθμού απόδοσης IRR για το έργο είναι 13,15%, σαφώς μεγαλύτερο του επιτοκίου αναγωγής, γεγονός που καθιστά συμφέρουσα την επένδυση. Με βάσει τα προαναφερθέντα, ο χρόνος απόσβεσης των παγίων στοιχείων της επένδυσης, προσδιορίζεται στα πέντε (5) έτη, γεγονός που καθιστά την επένδυση βιώσιμη και συμφέρουσα. 3.6 Συσχέτιση του έργου με άλλα έργα ή δραστηριότητες Στην ευρύτερη περιοχή του έργου, σύμφωνα με τo Χωροταξικό Σχέδιο Περιφέρειας Θεσσαλίας, αλλά και τον προγραμματισμό των Δήμων και της Νομαρχίας, δεν έχουν προταθεί άλλα έργα ή δραστηριότητες με τα οποία, μπορεί να συσχετιστεί το προτεινόμενο έργο. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα επίσημα στοιχεία του ΛΑΓΗΕ για την συνολική εγκατεστημένη ισχύ έργων ΑΠΕ στην περιφέρεια Θεσσαλίας μέχρι και τον Φεβρουάριο του 2013, αυτή κατανέμεται σύμφωνα με τα στοιχεία του πίνακα που ακολουθεί. Πίνακας 3.6.1: Εγκατεστημένη ισχύς ανά τεχνολογία ΑΠΕ στην Περιφέρεια Θεσσαλίας ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΑΠΕ ΕΓΚΑΤΕΣΤΗΜΕΝΗ ΙΣΧΥΣ ΣΕ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ (MW) ΑΙΟΛΙΚΑ 17,0 ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΜΙΚΡΑ 27,0 Φ/Β 98,368 ΒΙΟΜΑΖΑ ΒΙΟΑΕΡΙΟ 2,203 ΣΗΘΥΑ 3,0 ΣΥΝΟΛΟ 147,571 Η γεωγραφική αποτύπωση των αιτήσεων έργων ΑΠΕ (με άδεια, χωρίς άδεια παραγωγής, με ανάκληση άδειας, κλπ), σύμφωνα με τη ΡΑΕ (Απρίλιος 2013), στο Δήμο Καρδίτσας του νομού Καρδίτσας, παρουσιάζεται στην εικόνα του χάρτη που ακολουθεί. 27

Εικόνα 3.6.1: Χάρτης έργων ΑΠΕ στην ευρύτερη περιοχή του έργου (πηγή: http://www.rae.gr/geo/) Θέση έργου Υπόμνημα: Στην περιοχή του έργου και του Δήμου Καρδίτσας τα πλησιέστερα έργα με άδεια παραγωγής είναι τα κάτωθι: ΑΣΠΗΕ ισχύος 36,0 MW στη θέση «Γιώτης» Δ.Ε. Ιτάμου Δήμου Καρδίτσας, νομού Καρδίτσας της εταιρείας «ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΑΕΕ». 28

ΑΣΠΗΕ ισχύος 37,5 MW στη θέση «Καπροβούνι - Κεφαλόβρυση» Δ.Ε. Ιτάμου και Δ.Ε. Καλλιφώνου, Δήμου Καρδίτσας, νομού Καρδίτσας της εταιρείας «ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ 1». Επίσης, όσον αφορά τον ΑΣΠΗΕ ισχύος 23,0 MW στη θέση «Βουλγαρομνήματα - Μεγάλη Ράχη» στη Δ.Ε. Καλλιφώνου του Δήμου Καρδίτσας και στη Δ.Ε. Μενελαϊδας του Δήμου Σοφάδων, νομού Καρδίτσας της εταιρείας «EDF EN GREECE A.E & ΣΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑ 1 Ε.Ε.» υπάρχει ανάκληση της αίτησης για άδεια παραγωγής. Τα δύο προαναφερθέντα αιολικά έργα, όπως και το εξεταζόμενο έργο, βρίσκονται στο στάδιο της περιβαλλοντικής αδειοδότησης. Ο προτεινόμενος Υ/Σ 150/20 kv θα κατασκευαστεί για τις ανάγκες διασύνδεσης και των τριών έργων. Επίσης, τμήμα της βελτίωσης του υφιστάμενου δρόμου του γειτονικού ΑΣΠΗΕ ισχύος 37,5 MW στη θέση «Καπροβούνι - Κεφαλόβρυση» μήκους 2.540,40 μέτρων, όπως και η εξωτερική οδός πρόσβασης μήκους 31,9 km θα χρησιμοποιηθούν και για την πρόσβαση και προσπέλαση στις θέσεις των Α/Γ του εξεταζόμενου έργου. Η πιθανή επίδραση στο περιβάλλον της περιοχής και σε συγκεκριμένους παραμέτρους του (ατμοσφαιρικό, ακουστικό, πολιτιστικό, ανθρωπογενές, φυσικό και αβιοτικό περιβάλλον) από την ταυτόχρονη λειτουργία των τριών ΑΣΠΗΕ (συνεργιστική επίδραση και αθροιστική επιβάρυνση σταθμών), όπως και η πυκνότητα των τριών αιολικών εγκαταστάσεων ανά Ο.Τ.Α. και η ένταξη των Α/Γ στο τοπίο, εξετάζεται αναλυτικά στα επόμενα κεφάλαια της μελέτης. 29

4. ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ Α.Π.Ε. (ΚΥΡΙΩΣ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΣΥΝΟΔΩΝ ΑΥΤΟΥ ΟΠΩΣ ΟΔΟΠΟΙΙΑ, ΕΡΓΑ ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗΣ ΔΙΚΤΥΟΥ ΚΛΠ.) 4.1 Γενικά στοιχεία τεχνικά χαρακτηριστικά του έργου Η συγκεκριμένη ανεμογεννήτρια αποτελείται από ένα μεταλλικό πύργο ύψους 78,3m στην κορυφή του οποίου εδράζεται η άτρακτος της ανεμογεννήτριας. Στην άτρακτο βρίσκεται προσαρμοσμένος ο κύριος εξοπλισμός της ανεμογεννήτριας ο οποίος αποτελείται από τον κύριο άξονα πάνω στον οποίο εδράζεται η πλήμνη και ο δρομέας της ανεμογεννήτριας, τον πολλαπλασιαστή στροφών και την ηλεκτρογεννήτρια. Ο δρομέας της ανεμογεννήτριας αποτελείται από τρία πτερύγια με διάμετρο 90 μ. Το συνολικό ύψος της ανεμογεννήτριας είναι 125m. Ο πυλώνας της ανεμογεννήτριας είναι χαλύβδινος, κυλινδρικός με ελαφρά κωνικότητα. Ο πυλώνας είναι κλειστός προς το εξωτερικό περιβάλλον. Η πρόσβαση στο εσωτερικό του γίνεται από μεταλλική πόρτα που βρίσκεται στη βάση του πύργου. Ο πυλώνας φέρει στο εσωτερικό του μεταλλική σκάλα η οποία επιτρέπει την πρόσβαση στην άτρακτο της ανεμογεννήτριας. Είναι διαιρεμένος εσωτερικά καθ' ύψος από μεταλλικά πατάρια, τα οποία χρησιμεύουν για την ασφάλεια του προσωπικού συντήρησης. Η άτρακτος της ανεμογεννήτριας αποτελείται από χαλύβδινο πλαίσιο και το περίβλημα το οποίο είναι κατασκευασμένο από πολυεστερικό υλικό. Η άτρακτος είναι κλειστή προς το εξωτερικό περιβάλλον και εδράζεται επί του πύργου της ανεμογεννήτριας μέσω συστήματος κορώνας - πηνίου έτσι ώστε να επιτρέπεται η περιστροφή της ατράκτου κατά 360 μοίρες σε σχέση με τον πύργο της ανεμογεννήτριας. Η πρόσβαση στο κέλυφος επιτυγχάνεται από το εσωτερικό του πύργου μέσω της μεταλλικής σκάλας. Επιπλέον στη βάση της ατράκτου και εξωτερικά από τον πύργο της ανεμογεννήτριας υπάρχει καταπακτή και εξοπλισμός ανύψωσης και κατάβασης για τη μεταφορά εργαλείων και ανταλλακτικών. Η καταπακτή αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως έξοδος διαφυγής σε περίπτωση ανάγκης. 30

Στη βάση της ανεμογεννήτριας και εσωτερικά του πύργου ευρίσκεται ο κεντρικός ηλεκτρικός πίνακας, ο Μ/Σ ξηρού τύπου και ο ελεγκτής της ανεμογεννήτριας μέσω των οποίων γίνεται η σύνδεση της ανεμογεννήτριας στο ηλεκτρικό δίκτυο και ο έλεγχος του συνόλου των λειτουργιών της ανεμογεννήτριας αντίστοιχα. Όλες οι συνδέσεις του ηλεκτρικού πίνακα, τόσο οι κύριες, όσο και οι δευτερεύουσες, είναι κατάλληλα προστατευόμενες σύμφωνα με τους ισχύοντες κανονισμούς και συγκεκριμένα με τη χρήση ασφαλειών και αυτομάτων διακοπτών, οι οποίοι προστατεύουν την εγκατάσταση τόσο σε περίπτωση υπερφόρτωσης όσο και σε περίπτωση βραχυκυκλώματος. Η κινητική ενέργεια του ανέμου μετατρέπεται μέσω του δρομέα της ανεμογεννήτριας σε μηχανικό έργο, το οποίο μετατρέπεται με την σειρά του σε ηλεκτρική ενέργεια μέσω της ηλεκτρικής γεννήτριας της ανεμογεννήτριας. Το σύστημα ελέγχου της ανεμογεννήτριας ελέγχει ένα σύνολο παραμέτρων και μεριμνά για την ασφαλή και απρόσκοπτη λειτουργία του συστήματος. Τα βασικά τεχνικά χαρακτηριστικά των υποσυστημάτων και των συνιστωσών των Α/Γ που θα χρησιμοποιηθούν παρουσιάζονται στον πίνακα που ακολουθεί. Πίνακας 4.1.1: Τεχνικά Χαρακτηριστικά Ανεμογεννήτριας NORDEX τύπου N90 Γενικά στοιχεία Τύπος Α/Γ: Ρύθμιση Ισχύος: Ονομαστική Ισχύς: Ταχύτητα Έναρξης Ταχύτητα Ονομαστικής Λειτουργίας: Ταχύτητα Διακοπής/επανεκκίνησης: Χρόνος ζωής: 3-πτέρυγια, οριζοντίου άξονα Pitch control 2500 kw 3 m/sec 13 m/sec 25 m/sec 20 έτη Πτερωτή Διάμετρος Πτερωτής: 90 m Επιφάνεια Κάλυψης: 6362 m 2 Γωνιακή Ταχύτητα: 9,6 16,8 rpm Fibreglass reinforced epoxy and Υλικό Κατασκευής: carbon fibres Μήκος Πτερυγίου: 45 m 31

Κιβώτιο Ταχυτήτων Τύπος: Αναλογία: Ψύξη κλειστού κυκλώματος: Διβάθμιο Πλανητικό Σύστημα 1:77,4 (50 Hz) Αντλία ελαίου 4.2 Περιγραφή της φάσης κατασκευής του έργου Η φάση κατασκευής του έργου περιλαμβάνει τα κάτωθι στάδια: Βελτίωση υφιστάμενου δρόμου και διάνοιξη νέου δρόμου πρόσβασης και προσπέλασης Εγκατάσταση Α/Γ (διαμόρφωση πλατειών, θεμελίωση, ανέγερση) Διασύνδεση σταθμού με το ηλεκτρικό σύστημα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας - Λοιπές βοηθητικές διατάξεις Δοκιμαστική περίοδος λειτουργίας Αποκατάσταση και προστασία περιβάλλοντος Η χρονική διάρκεια κατασκευής του έργου εκτιμάται σε 8 μήνες, όπως φαίνεται και στον πίνακα που ακολουθεί. Πίνακας 4.2.1 Εκτιμώμενη χρονική διάρκεια κατασκευής του έργου Μήνες Στάδια κατασκευής έργου Βελτίωση υφιστάμενου δρόμου και διάνοιξη δρόμου πρόσβασης και προσπέλασης Εγκατάσταση Α/Γ (διαμόρφωση πλατειών, θεμελίωση, ανέγερση) Διασύνδεση σταθμού - Λοιπές βοηθητικές διατάξεις Δοκιμαστική περίοδος λειτουργίας Αποκατάσταση και προστασία περιβάλλοντος 1ος 2ος 3ος 4ος 5ος 6ος 7ος 8ος Τα έργα αυτά παρουσιάζονται αναλυτικά στις επόμενες υποενότητες και απεικονίζονται στο Σχέδιο 11.2.1: Οριζοντιογραφία έργου (κύριου και συνοδών), στο Κεφάλαιο 11: Χάρτες - Σχέδια, της παρούσας μελέτης. 32

4.2.1 Βελτίωση και διάνοιξη δρόμων πρόσβασης και προσπέλασης - Εξωτερική και εσωτερική οδοποιΐα γηπέδου εγκατάστασης Τα έργα οδοποιΐας αφορούν την πρόσβαση στο χώρο του αιολικού πάρκου και ειδικότερα την πρόσβαση σε κάθε μια από τις θέσεις των ανεμογεννητριών, ώστε να δοθεί η δυνατότητα ασφαλούς προσπέλασης φορτηγών, αυτοκινήτων, γερανών και μηχανοκίνητου εξοπλισμού που απαιτούνται κατά τη μεταφορά, ανέγερση του εξοπλισμού στη φάση της κατασκευής αλλά και κατά τη συντήρηση του σταθμού στη φάση λειτουργίας. Για το σκοπό αυτό θα χρησιμοποιηθεί το υφιστάμενο οδικό δίκτυο μήκους 31,9 χλμ. ενώ απαιτείται η βελτίωση υφιστάμενου δρόμου μήκους 4.321,10m εκτός και εντός των ορίων του γηπέδου και η διάνοιξη τμήματος συνολικού μήκους 8.439,86m εντός και εκτός των ορίων του γηπέδου που καθιστούν το δίκτυο πρόσβασης του αιολικού σταθμού ενιαίο. Στον πίνακα και στην εικόνα του χάρτη που ακολουθεί παρουσιάζονται, σύμφωνα με την μελέτη οδοποιΐας, το είδος και το μήκος των οδών προσπέλασης και πρόσβασης στον αιολικό σταθμό. Επίσης, η μελέτη οδοποιΐας μαζί με τα σχέδια που τη συνοδεύουν ακολουθεί σε ξεχωριστό φάκελο που συνοδεύει το τεύχος της παρούσας μελέτης. Πίνακας 4.2.1.1: Οδοποιΐα πρόσβασης και προσπέλασης (κύρια λύση) Είδος Δρόμου Μήκος Υφιστάμενος δρόμος πρόσβασης (εκτός και εντός ορίων γηπέδου) 31,9 km Βελτίωση υφιστάμενου δρόμου πρόσβασης (εκτός και εντός ορίων γηπέδου) 4.321,10 m Εσωτερική οδοποιΐα (διάνοιξη δρόμου εντός και εκτός ορίων γηπέδου) 8.439,86 m 33

Εικόνα 4.2.1.1: Τοπογραφικός χάρτης έργων οδοποιΐας, κλίμακα 1:15.000 (Υπόβαθρο: Αποσπάσματα των υπ αριθ. 5236/1, 5236/2, 5236/3 και 5236/4 διαγραμμάτων Γ.Υ.Σ. κλίμακας 1:5.000) Διάνοιξη νέου δρόμου μήκους 8.439,86m Βελτίωση υφιστάμενου δρόμου μήκους 4.321,10m Υφιστάμενος δρόμος πρόσβασης και προσπέλασης μήκους 31,9 km 34

4.2.1.1 Εξωτερική οδοποιΐα Η πρόσβαση στον χώρο εγκατάστασης του αιολικού πάρκου επιτυγχάνεται αρχικά με τη χρήση του βασικού οδικού δικτύου (Εθνική οδός Καρδίτσας - Βόλου), στη συνέχεια με χρήση του υπάρχοντος επαρχιακού οδικού δικτύου (ασφαλτοστρωμένη επαρχιακή οδός δρόμος Καρδίτσα - Ρεντίνα) και από εκεί μέσω της Επαρχιακής Οδού Δαφνοσπηλιάς - Μολόχας η οποία συναντά τον υπό βελτίωση δρόμο σε απόσταση περίπου 3,8 χλμ. πριν από τον οικισμό Μολόχα. Η συνολική διαδρομή εκτός και εντός των ορίων του γηπέδου εγκατάστασης (επαρχιακός δρόμος Καρδίτσα - Αγιοπηγή - Καλλιφώνιο - Δαφνοσπηλιά - Απιδέα - όριο του υπό διάνοιξη και του υπό βελτίωση δρόμου εσωτερικής οδοποιΐας) είναι 31,9 χλμ. Μικρό τμήμα εκτιμώμενου μήκους 656,73m διέρχεται εντός των ορίων του γηπέδου. 4.2.1.2 Εσωτερική οδοποιία Το τμήμα της οδού που υφίσταται βελτίωση είναι μήκους 4.321,10m και διέρχεται στο μεγαλύτερο τμήμα του εντός του γηπέδου (τμήμα εκτιμώμενου μήκους 1.806,11m διέρχεται εκτός των ορίων του γηπέδου). Επίσης, προβλέπεται διάνοιξη δρόμου από τη μία Α/Γ στην άλλη εσωτερικά και εξωτερικά του γηπέδου, για την πρόσβαση σε κάθε μια από τις θέσεις των ανεμογεννητριών ώστε να δοθεί η δυνατότητα προσπέλασης φορτηγών αυτοκινήτων και γερανών που απαιτούνται κατά τη μεταφορά και ανέγερση του εξοπλισμού και κατά τη συντήρησή τους. Το συνολικό μήκος της εσωτερικής οδοποιίας (διάνοιξη) είναι 8.439,86m. Μικρό τμήμα της εσωτερικής οδοποιίας μήκους 1.456,92m διέρχεται εκτός των ορίων του γηπέδου και το υπόλοιπο μήκους 6.982,94m (8.439,86m 1.456,92m) εντός των ορίων του γηπέδου. 4.2.1.3 Οδοστρωσία Αναλυτικά το οδόστρωμα θα αποτελείται από τις εξής στρώσεις: Υποθεμελίωση: λόγω της ανομοιόμορφης υφής μετά το στάδιο της αρχικής διάνοιξης προτείνεται ομαλοποίηση της αρχικής επιφάνειας με διάστρωση υλικού πάχους 20 εκ. Το αδρανές υλικό θα προέρχεται από κατάλληλη επιλογή των βραχωδών εκσκαφών. 35