Εξορθολογισμός του υφιστάμενου ρυθμιστικού πλαισίου για τσίπουρο / τσικουδιά 1
2
Το τσίπουρο /τσικουδιά των διημέρων αποσταγματοποιών σε αριθμούς : Κάθε χρόνο ανανεώνονται περίπου 33.000 άδειες απόσταξης διήμερων αποσταγματοποιών Ο αριθμός των δηλωμένων αμβύκων είναι 5.500 (σίγουρα υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός μη καταγεγραμμένων) Τα καζάνια απόσταξης είναι διεσπαρμένα σε όλη την Ελλάδα, ακόμη και σε πολύ απομακρυσμένες περιοχές. Λειτουργούν επίσημα για τέσσερα 48ωρα, συνήθως κατά το δίμηνο Οκτωβρίου-Νοεμβρίου, αλλά με δεδομένο τα παραπάνω χαρακτηριστικά δεν μπορούν οι επίσημες αρχές να ελέγξουν στην πράξη, τη λειτουργία τους όσον αφορά στην διάρκεια, στην ποιότητα, στην ποσότητα παραγωγής και την υγιεινή. Το προϊόν (τσίπουρο/τσικουδιά) επιτρέπεται να εμπορεύεται από τον παραγωγό χύμα, χωρίς τιμολόγια ως αγροτικό προϊόν, μόνο με την άδεια απόσταξης. 3
Το τσίπουρο /τσικουδιά των διημέρων αποσταγματοποιών σε αριθμούς : Ο φόρος για το διήμερων αποσταγματοποιών είναι 0,59 ευρώ ανά κιλό τελικού προϊόντος (40% vol). ΕΦΚ Τσίπουρο διημέρων περίπου 1,33 / l.p.a Επίσημο τσίπουρο 12,75 / l.p.a Οι ποσότητες που έχουν παραχθεί στην πράξη δεν ελέγχονται από την Πολιτεία, είναι μόνο ότι δηλώνεται στο αρμόδιο τελωνείο προκειμένου να στοιχειοθετηθεί το δικαίωμα της απόσταξης και να καταβληθεί το στοιχειώδες τίμημα. Έτσι κανείς δεν ξέρει πραγματικά, εκτός από τον παραγωγό και τον αμβυκούχο την ποσότητα της πραγματικής παραγωγής. Οι ποσότητες του χύμα τσίπουρου / τσικουδιάς (διημέρων) που δηλώνονται κάθε χρόνο είναι από 5-7 εκατομμύρια λίτρα. Οι ποσότητες του τσίπουρου των επίσημων αποσταγματοποιών είναι περίπου 1/3 του δηλωμένου χύμα (διημέρων) και 1/10 του πραγματικού όγκου χύμα τσίπουρου που παράγεται κάθε χρόνο. 4
Το τσίπουρο /τσικουδιά των διημέρων αποσταγματοποιών σε αριθμούς : Η εκτίμηση του ΣΕΑΟΠ είναι ότι οι πραγματικές ποσότητες του χύμα τσίπουρου / τσικουδιάς των διήμερων αποσταγματοποιών, που παράγονται και εμπορεύονται είναι πολλαπλάσιες των δηλωμένων και συνεπώς, η απώλεια εσόδων της Πολιτείας από τα διαφυγόντα φορολογικά έσοδα ΕΦΚ και ΦΠΑ ανέρχεται σε ποσό που πλησιάζει τα 150.000.000 ετησίως. Αν προσθέσει κανείς την προσαυξήσεις του φόρου που δημιουργούνται σε όλο την αλυσίδα η τελική απώλεια εσόδων για το ελληνικό κράτος μπορεί να είναι πάνω από 300 εκατ. ευρώ. Στον κρατικό προϋπολογισμό του 2011, η εκτίμηση των φορολογικών απωλειών εξαιτίας προνομιακού φορολογικού καθεστώτος του τσίπουρου διημέρων κυμαινόταν σε 19,4 εκατ. ευρώ. Στον προϋπολογισμό του 2013, χωρίς φορολογική αύξηση στο μεσοδιάστημα, η εκτίμηση φτάνει τα 35,2 εκατ. ευρώ. Τα στοιχεία αφορούν μόνο στις ποσότητες που δηλώθηκαν κι όχι σε αυτές που πραγματικά παράγονται από τους διήμερους παραγωγούς και καταδεικνύουν τη διαρκή αύξηση στην παραγωγή «χύμα» τσίπουρου. 5
Το ζήτημα του τσίπουρου /τσικουδιάς των διημέρων αποσταγματοποιών : δε συνάδει με την Ευρωπαϊκή Νομοθεσία (εκκρεμεί προσφυγή κατά της Ελλάδας Re. Number 2011/4187), πλήττει σημαντικά την ανταγωνιστικότητα τόσο των νόμιμων παραγωγών και διανομέων του τσίπουρου, όσο και όλων των οινοπνευματωδών ποτών, αναγκάζει τις τοπικές μικρομεσαίες αποσταγματοποιίες να μένουν εκτός αγοράς, αποθαρρύνει τις επενδύσεις σε αυτή την κατηγορία των επιχειρήσεων, το γεγονός ότι προκαλείται εκτεταμένη μη καταγεγραμμένη κατανάλωση, δεν επιτρέπει στις αρχές Υγείας να διατηρούν ασφαλή στατιστικά στοιχεία σχετικά με την κατανάλωση αλκοόλ στη χώρα μας. στερεί το κράτος από σημαντικά φορολογικά έσοδα. Με την καταπολέμηση του παράνομου τσίπουρου, τα κρατικά ταμεία μπορούν να ενισχυθούν τουλάχιστον κατά περίπου 150 εκατ. ευρώ ετησίως. 6
Προτάσεις του κλάδου: Εναρμόνιση του εθνικού δικαίου με την Οδηγία 92/83 ως προς την εφαρμογή μειωμένου συντελεστή ΕΦΚ κατά 50% του κανονικού εθνικού συντελεστή του ειδικού φόρου κατανάλωσης και υπαγωγή του χύμα τσίπουρου στο φορολογικό καθεστώς που διέπει τη διακίνηση του εμφιαλωμένου τσίπουρου. Την πλήρη απαγόρευση της εμπορίας & διάθεσης του τσίπουρου/τσικουδιάς διημέρων, σε καταστήματα και στην επιτόπια κατανάλωση. Τα «διήμερα αποστακτήρια» να διατηρήσουν το δικαίωμα να παράγουν, αλλά να περιοριστούν στον ρόλο που τους παρείχε εξ αρχής ο Νόμος, δηλαδή για προσωπική χρήση και κατανάλωση. Σε περίπτωση που επιθυμούν να εμπορεύονται, αυτό να πραγματοποιείται κατόπιν έκδοσης αδείας ποτοποιού/αποσταγματοποιού με ότι προβλέπει ο νόμος για την εγγύηση της υγιεινής και της ποιότητας του προϊόντος, καθώς και της απόδοσης των δημοσίων εσόδων 7
Προτάσεις του κλάδου: Απαγόρευση της διακίνησης του τσίπουρου / τσικουδιάς των διημέρων χωρίς τα νόμιμα παραστατικά ΚΒΣ.(μόνο με δελτίο αποστολής αγροτικών προϊόντων και άδεια απόσταξης). Όλα τα αλκοολούχα ποτά που διακινούνται στα καταστήματα αλλά και στην επιτόπια κατανάλωση (συνεπώς και το εν λόγω προϊόν) θα πρέπει να διακινούνται εμφιαλωμένα, στις επιτρεπόμενες γυάλινες για τα αλκοολούχα ποτά προσυσκευασίες ώστε να υπάρχει ιχνηλασιμότητα και προστασία της υγείας του καταναλωτή. Αλλαγή του αγορανομικού πλαισίου. Εντατικοποίηση ελέγχων για την πάταξη του παραεμπορίου χύμα οινοπνευματωδών ποτών από το ΣΔΟΕ. Επιβολή πιο αυστηρών κυρώσεων σε όλους τους εμπλεκόμενους παραβάτες. 8
Ενέργειες: Επικαιροποίηση αρχικού υπομνήματος /καταγγελίας Αναλυτική καταγραφή των καταστρατηγήσεων της νομοθεσίας παραγωγής διακίνησης τσίπουρου και των προστίμων Υπομνήματα/ καταγγελίες σε Υπ. Οικονομικών, Ανάπτυξης, Γεν. Γραμ. Βιομηχανίας & Υγείας Συμμετοχή σε ομάδα εργασίας του Γεν. Γραμ. Βιομηχανίας κ. Ευσταθόπουλου Προσφυγή ΣΕΑΟΠ ΕΝΕΑΠ σε νομικό Συμβούλου για περαιτέρω ενέργειες ως ΣΠΕΔΑΠ Επιστολή νομικού συμβούλου προς ΥΠΑΑΤ περί χαρακτηρισμού του τσίπουρου των διήμερων ως γεωργικό προϊόν. Συνάντηση με Spirits Europe για περαιτέρω ενέργειες. 9
Επόμενα βήματα : Ε.Ε : Αποστολή από ΕΕ στις Ελληνικές Αρχές εντός καλοκαιριού 2013, της αιτιολογημένης γνώμης στην οποία εντός 2 μηνών, θα πρέπει η Ελλάδα να έχει απαντήσει ΣΠΕΔΑΠ : Καμπάνια Ευαισθητοποίησης & Ενημέρωσης των καταναλωτών. ΠΟΛΙΤΕΙΑ : Τροποποίηση του 2969/01 «Αιθυλική αλκοόλη & αλκοολούχα προϊόντα» Ρύθμιση καθεστώτος διημέρων Ρύθμιση εμφιάλωσης αποσταγμάτων από αποσταγματοποιούς Ρύθμιση θεμάτων συστέγασης αποσταγματοποιείου, ποτοποιείου, οινοποιείου Τεχνικός φάκελος Γ.Ε. Τσίπουρο. Τροποποίηση ΑΥΟ «Λειτουργία των Αποσταγματοποιείων» (αντλίες, δειγματοληψία, αραίωση στο 10% και επαναπόσταξη κεφαλοουρών κ.α) 10