اراي ه روشی جدید جهت تشخیص فاز خطا در خطوط جبرانشده با STATCOM

Σχετικά έγγραφα
آزمایش 8: تقویت کننده عملیاتی 2

روش محاسبه ی توان منابع جریان و منابع ولتاژ

حفاظت مقایسه فاز خطوط انتقال جبرانشده سري.

آزمایش 1: پاسخ فرکانسی تقویتکننده امیتر مشترك

محاسبه ی برآیند بردارها به روش تحلیلی

تصاویر استریوگرافی.

تاثیر مدهاي کاري جبرانساز خازن سري در خطوط انتقال بر عملکرد رلهدیستانس

طراحی و تعیین استراتژی بهره برداری از سیستم ترکیبی توربین بادی-فتوولتاییک بر مبنای کنترل اولیه و ثانویه به منظور بهبود مشخصههای پایداری ریزشبکه

جریان نامی...

هدف از این آزمایش آشنایی با رفتار فرکانسی مدارهاي مرتبه اول نحوه تأثیر مقادیر عناصر در این رفتار مشاهده پاسخ دامنه

مقدمه الف) مبدلهای AC/DC ب) مبدلهای DC/AC ج) مبدلهای AC/AC د) چاپرها. (Rectifiers) (Inverters) (Converters) (Choppers) Version 1.0

Continuos 8 V DC Intermittent 10A for 10 Sec ±% % / c. AVR Responsez 20 ms

هﺪﻧﻮﺷاﺮﯿﻣ DC ﻪﻔﻟﻮﻣ فﺬﺣ ﺎﺑ ژﺎﺘﻟو ﺶﻫﺎﮐ ﻊﺒﻨﻣ عﻮﻧ و ﯽﺒﺴﻧ ﻞﺤﻣ ﺺﯿﺨﺸﺗ

چکیده: کلمات کلیدي: تاریخ ارسال مقاله: 1393/12/10

مفاهیم ولتاژ افت ولتاژ و اختالف پتانسیل

ﯽﺳﻮﻃ ﺮﯿﺼﻧ ﻪﺟاﻮﺧ ﯽﺘﻌﻨﺻ هﺎﮕﺸﻧاد

مدار معادل تونن و نورتن

بررسی پایداری نیروگاه بادی در بازه های متفاوت زمانی وقوع خطا

ﻞﻜﺷ V لﺎﺼﺗا ﺎﻳ زﺎﺑ ﺚﻠﺜﻣ لﺎﺼﺗا هﺎﮕﺸﻧاد نﺎﺷﺎﻛ / دﻮﺷ

تئوری جامع ماشین بخش سوم جهت سادگی بحث یک ماشین سنکرون دو قطبی از نوع قطب برجسته مطالعه میشود.

طرح یافتن مکان خطا در خطوط انتقال چندترمینالی با استفاده از اندازه گیریهای ناهمگام )آسنکرون(

هدف از انجام این آزمایش بررسی رفتار انواع حالتهاي گذراي مدارهاي مرتبه دومRLC اندازهگيري پارامترهاي مختلف معادله

فصل چهارم : مولتی ویبراتورهای ترانزیستوری مقدمه: فیدبک مثبت

متلب سایت MatlabSite.com

بررسی تاثیر ادوات مختلف FACTS بر پایداري ولتاژ

تشخیص جهت خطاي سه فاز سیستمهاي توزیع شامل منابع تولید پراکنده بادي مبتنی بر ژنراتور القایی دو سو تغذیه

عنوان فهرست مطالب صفحه فصل اول : ترانسفورماتور مقدمه اصول پایه اتوترانسفورماتور ساختمان ترانسفورماتور

جلسه 3 ابتدا نکته اي در مورد عمل توابع بر روي ماتریس ها گفته می شود و در ادامه ي این جلسه اصول مکانیک کوانتمی بیان. d 1. i=0. i=0. λ 2 i v i v i.

تحلیل مدار به روش جریان حلقه

جلسه 12 به صورت دنباله اي از,0 1 نمایش داده شده اند در حین محاسبه ممکن است با خطا مواجه شده و یکی از بیت هاي آن. p 1

یونیزاسیون اشعهX مقدار مو ثر یونی را = تعریف میکنیم و ظرفیت مو ثر یونی نسبت مقدار مو ثر یونی به زمان تابش هدف آزمایش: مقدمه:

- - - کارکرد نادرست کنتور ها صدور اشتباه قبض برق روشنایی معابر با توجه به در دسترس نبودن آمار و اطلاعات دقیق و مناسبی از تلفات غیر تاسیساتی و همچنین ب

آزمون مقایسه میانگین های دو جامعه )نمونه های بزرگ(

بسم اهلل الرحمن الرحیم آزمایشگاه فیزیک )2( shimiomd

بررسی خرابی در سازه ها با استفاده از نمودارهاي تابع پاسخ فرکانس مجتبی خمسه

13 86 ﺰﯿﺋﺎﭘ / مود هرﺎﻤﺷ /ل وا لﺎﺳ / ﯽﺴﻠﺠﻣ قﺮﺑ ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ ﯽﺼﺼﺨﺗ - ﯽﻤﻠﻋ ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ

پروژه یازدهم: ماشین هاي بردار پشتیبان

تمرین اول درس کامپایلر

کنترل فرکانس- بار سیستم قدرت چند ناحیه شامل نیروگاههای حرارتی بادی و آبی

موتورهای تکفاز ساختمان موتورهای تک فاز دوخازنی را توضیح دهد. منحنی مشخصه گشتاور سرعت موتور تک فاز با خازن راه انداز را تشریح کند.

Spacecraft thermal control handbook. Space mission analysis and design. Cubesat, Thermal control system

تلفات خط انتقال ابررسی یک شبکة قدرت با 2 به شبکة شکل زیر توجه کنید. ژنراتور فرضیات شبکه: میباشد. تلفات خط انتقال با مربع توان انتقالی متناسب

بسم هللا الرحمن الرحیم

روش ترکیبی جدید جهت کاهش جریان هجومی ترانسفورماتور

جلسه ی ۱۰: الگوریتم مرتب سازی سریع

بسمه تعالی «تمرین شماره یک»

بررسی یک روش حذف پسیو خازن پارازیتی جهت کاهش نویز مود مشترك در مبدل سوي یچینگ فلاي بک

ارزیابی حد دینامیکی پایداري ولتاژ متناظربا انشعاب هاپف( HB ) با در نظرگرفتن پارامترهاي سیستم تحریک ومدل هاي بار

کیوان بهزادپور محدرضا امینی

راهنمای کاربری موتور بنزینی )سیکل اتو(

250.0 [A]

کنترل جریان موتور سوي یچ رلوکتانس در سرعت هاي بالا بر مبناي back-emf

همبستگی و رگرسیون در این مبحث هدف بررسی وجود یک رابطه بین دو یا چند متغیر می باشد لذا هدف اصلی این است که آیا بین

شاخصهای پراکندگی دامنهی تغییرات:

فصل سوم جریان های الکتریکی و مدارهای جریان مستقیم جریان الکتریکی

Answers to Problem Set 5

محمد رضا یوسفی نجف آبادي عبداله محمدي ابهري رضا جعفري گروه مهندسی پزشکی دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی تهران ایران

طراحی و تجزیه و تحلیل کنترل کننده منطق فازي براي کنترل فرکانس بار در سیستم هاي قدرت

Angle Resolved Photoemission Spectroscopy (ARPES)

طراحی وبهینه سازی رگوالتورهای ولتاژ با افت کم) LDO (

در اين آزمايش ابتدا راهاندازي موتور القايي روتور سيمپيچي شده سه فاز با مقاومتهاي روتور مختلف صورت گرفته و س سپ مشخصه گشتاور سرعت آن رسم ميشود.

Archive of SID - 1 مقدمه ژنراتورها پایداری بیشتر دیزل ژنراتورهای موازی در مقایسه با یک دیزل ژنراتور دیزل ژنراتور سیستم. (

بررسی عملکرد کاذب رله دیفرانسیل ژنراتور نیروگاه پتروشیمی فجر

سپس بردار بردار حاال ابتدای بردار U 1 ولتاژ ورودی است.

حل مشکل ولتاژ پسماند در جهت ساخت 20 دستگاه ژنراتور کمکی 18kW

طرح حفاظتی جدید برای تشخیص و تفکیک خطاهای تک فاز به زمین داخلی و خارجی در ژنراتورهای ولتاژ باالی کابلی ) powerformer (

حساسیتسنجی پایداري عرضی هواپیما نسبت به موقعیت عمودي بال عدد ماخ و زاویه حمله بر اساس دینامیک سیالات محاسباتی

دانشگاه صنعتی کرمانشاه آموزش نرم افزار SIMPOWER MATLAB. SimPowerSystems MATLAB آموزش مقدماتی دانشگاه صنعتی کرمانشاه دکتر وحید عباسی

تثبیت تغییرات مرکز فاز آنتنهاي متناوب لگاریتمی

بررسی تکنیک هاي تعقیب نقطه توان حداکثر در پانل هاي خورشیدي مورد استفاده در ماهواره ها و اراي ه ي یک راهکار جدید

هدف از این آزمایش آشنایی با برخی قضایاي ساده و در عین حال مهم مدار از قبیل قانون اهم جمع آثار مدار تونن و نورتن

اثرات درایو مبدل AC/DC تکفاز بر روي مشخصه گشتاور سرعت موتور DC

مثال( مساله الپالس در ناحیه داده شده را حل کنید. u(x,0)=f(x) f(x) حل: به کمک جداسازی متغیرها: ثابت = k. u(x,y)=x(x)y(y) X"Y=-XY" X" X" kx = 0

فصل چهارم : مولتی ویبراتورهای ترانزیستوری مقدمه: فیدبک مثبت

جلسه دوم سوم چهارم: مقدمه اي بر نظریه میدان

آزمایش ۱ اندازه گیری مقاومت سیم پیچ های ترانسفورماتور تک فاز

جلسه 2 1 فضاي برداري محاسبات کوانتمی (22671) ترم بهار

( )= ( ) ( ) ( 1) ( d) d w و ( ) =

جلسه 15 1 اثر و اثر جزي ی نظریه ي اطلاعات کوانتومی 1 ترم پاي یز جدایی پذیر باشد یعنی:

مکانيک جامدات ارائه و تحليل روش مناسب جهت افزایش استحکام اتصاالت چسبي در حالت حجم چسب یکسان

طراحی پایدارساز سیستم قدرت بر اساس تي وري کنترل حالت لغزشی فازي

چکیده. Abstract. Keywords: Equal Area Criterion, Loss of Synchronism, Stability, Electromagnetic Bomb.

فصل سوم : عناصر سوئیچ

هو الحق دانشکده ي مهندسی کامپیوتر جلسه هفتم

تمرینات درس ریاض عموم ٢. r(t) = (a cos t, b sin t), ٠ t ٢π. cos ٢ t sin tdt = ka۴. x = ١ ka ۴. m ٣ = ٢a. κds باشد. حاصل x٢

ارزیابی پاسخ لرزهای درههای آبرفتی نیمسینوسی با توجه به خصوصیات مصالح آبرفتی

جلسه 9 1 مدل جعبه-سیاه یا جستاري. 2 الگوریتم جستجوي Grover 1.2 مسا له 2.2 مقدمات محاسبات کوانتمی (22671) ترم بهار

روش ابداعی کنترل بهینه غیرخطی در توربین بادی با حداقل سازی نوسانات توان و گشتاور

جلسه 14 را نیز تعریف کرد. عملگري که به دنبال آن هستیم باید ماتریس چگالی مربوط به یک توزیع را به ماتریس چگالی مربوط به توزیع حاشیه اي آن ببرد.

ارزیابی نسبت حداکثرتغییر مکان غیرالاستیک به الاستیک در رابطه تغییر مکان هدف در تحت شتاب نگاشتهاي ایران و شتاب نگاشت هاي مصنوعی

عنوان: رمزگذاري جستجوپذیر متقارن پویا

1) { } 6) {, } {{, }} 2) {{ }} 7 ) { } 3) { } { } 8) { } 4) {{, }} 9) { } { }

آشنایی با پدیده ماره (moiré)

نحوه سیم بندي استاتورآلترناتور

1. یک مولد 5000 هرتز می توان بصورت نیروی محرکه الکتریکی ثابت با مقدار 200 ولت مؤثر باا امدادان

2/13/2015 حمیدرضا پوررضا H.R. POURREZA 2 آخرین گام در ساخت یک سیستم ارزیابی آن است

طراحی و شبیه سازی اینورتره یا

جلسه ی ۲۴: ماشین تورینگ

يدﻻﻮﻓ ﯽﻟﻮﻤﻌﻣ ﯽﺸﻤﺧ يﺎﻬﺑﺎﻗ ه يا زﺮﻟ رﺎﺘﻓر ﺖﯿﺳﺎﺴﺣ ﻞﯿﻠﺤﺗ يﺮﯿﻤﺧ ﻞﺼﻔﻣ يﺎﻬﯿﮔﮋﯾو ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ

تخمین با معیار مربع خطا: حالت صفر: X: مکان هواپیما بدون مشاهده X را تخمین بزنیم. بهترین تخمین مقداری است که متوسط مربع خطا مینیمم باشد:

Transcript:

اراي ه روشی جدید جهت تشخیص فاز خطا در خطوط جبرانشده با STATCOM 1 2 1 و 2 احمد شریعتی جواد ساده شرکت نفت و گاز پارس (POGC) ahmad@shariati.ir 2 دانشگاه فردوسی مشهد sadeh@um.ac.ir چکیده - عملکرد نابجا و ناخواسته المان حفاظتی نصب شده بر روي فاز یا فازهاي سالم سبب ایجاد مشکلاتی در سیستمهاي حفاظتی میشود. این حالت به خصوص در خطوط جبرانشده بیشتر به چشم میخورد. در این شرایط استفاده از روشی به منظور تشخیص فاز خطا و جلوگیري از عملکرد المان حفاظتی فازهاي سالم ضروري به نظر میرسد. بیشتر روشهاي تشخیص فاز خطا بر مبناي جریان عمل میکنند. در این روشها دامنه جریان فاز و یا اختلاف زاویه بین مو لفههاي توالی جریان خطا در محل رله جهت تشخیص فاز خطا به کاربرده میشود. در این مقاله ابتدا تشخیص فاز خطا در خطوط جبران شده با STATCOM مورد بررسی قرار گرفته است. سپس روشی به منظور تشخیص فاز خطا در خطوط جبران- شده با STATCOM پیشنهاد شده است. روش پیشنهادي بر مبناي وجود جریان راکتیو اضافی در فازهاي سالم میباشد. در پایان نیز عملکرد روش پیشنهادي توسط نرمافزار PSCAD شبیهسازي و بررسی شده است. کلید واژه- حفاظت خطوط انتقال تشخیص فاز خطا خطوط جبرانشده با STATCOM جبرانسازي موازي 1- مقدمه به هنگام ایجاد یک خطا بر روي خط تشخیص وقوع خطا اولین عملکرد سیستم حفاظتی میباشد. تعیین داخلی و یا خارجی بودن خطا عملکرد بعدي سیستم حفاظتی میباشد. عملکرد یک رله حفاظتی در این مرحله در دو قالب کلی میباشد: فعال بودن تمامی المانهاي زمین و فاز موجود در رله و صدور فرمان قطع به هنگام تشخیص خطاي داخلی توسط هر کدام از المانها تشخیص فاز خطا و قفل کردن المانهاي غیر مرتبط با نوع خطا به منظور جلوگیري از عملکرد ناخواسته المان فاز یا فازهاي سالم به طور کلی در دو حالت عملکرد نادرست المان فاز یا فازهاي سالم رله مشکلاتی براي سیستمهاي حفاظتی ایجاد خواهد نمود که عبارتند از [1]: حالت اول در تمامی کاربردها یک مشکل کلی محسوب میشود اما حالت دوم تنها براي قطع تکفاز مشکل ایجاد میکند و در اثر آن نمیتوان قطع تکفاز را پیادهسازي کرد. قطع تکفاز سبب میشود انتقال توان در بازه خطا توسط فازهاي سالم ادامه داشته باشد و در نتیجه انرژي شتابدهنده ژنراتورها کاهش یافته و حد پایداري گذرا بیشتر شود. این امر نیز به نوبه خود سبب افزایش زمان بحرانی رفع 1 خطا میشود. بنابراین قطع تکفاز از نقطه نظر پایداري حاي ز اهمیت میباشد [2]. اما به منظور مقابله با مشکل بوجود آمده میتوان به صورت زیر عمل کرد: با تشخیص خطاي تکفاز به زمین (Ag) میتوان المانهاي فاز AB) و (CA را به منظور جلوگیري از قطع سه فاز غیرفعال نمود. با تشخیص خطاي دو فاز به زمین (BCg) میتوان المانهاي زمین Bg) غیر فعال نمود. و (Cg را به منظور جلوگیري از افزایش برد آنها در این حالت المان مربوط به Bg تمایل دارد که براي خطاي BCg با مقاومت خطاي زمین افزایش برد پیدا کند. همچنین المان Cg میل دارد که براي خطاي BCg با مقاومت خطاي بین دو فاز افزایش برد پیدا کند. لذا 1. Fault clearing critical time المانهاي زمین رله دیستانس ممکن است براي خطاهاي LLG افزایش برد پیدا کنند. LG المانهاي فاز رله دیستانس ممکن است براي خطاهاي نزدیک به رله عمل کنند.

تشخیص فازهاي خطا و غیر فعال کردن المانهاي مربوط به شکل (1): رابطه فازي بین مو لفههاي توالی جریان براي انواع متفاوت خطا [3] فازهاي سالم از عملکردهاي نابجا جلوگیري میکند. به هنگام وقوع خطا جریانهاي اتصال کوتاهی از محل رله عبور میکنند که معمولا با جریانهاي بار عبوري از محل رله اختلاف قابل توجهی دارند. همین مسا له مبناي عملکرد برخی از روشهاي تشخیص فاز خطا شده است. در این روش که بر مبناي اندازه جریان عبوري از رله عمل میکند فازهایی که جریان عبوري از آنها از حد تنظیم شده مشخصی بیشتر باشد به عنوان فاز خطا شناخته میشوند. این روش ممکن است در برخی شرایط براي خطاهاي مقاومتی که نزدیک به باس دور خطوط بلند رخ میدهد و یا در خطوط جبرانشده موازي با مشکلاتی مواجه شود. علاوه بر روش یاد شده برخی از رلهها از اختلاف زاویه بین مو لفههاي توالی مختلف جریان خطا براي تشخیص فاز خطا استفاده میکنند. در این روش اختلاف زاویه بین مو لفههاي توالی منفی و صفر جریان خطا و نیز اختلاف زاویه بین مو لفههاي توالی مثبت و منفی جریان خطا مبناي تشخیص فاز خطا میباشد..[3] نحوه عملکرد این روش در شکل (1) نشان داده شده است به عنوان مثال براي یک خطاي Ag اختلاف فاز بین مو لفههاي توالی مثبت و منفی جریان خطا و نیز اختلاف فاز بین مو لفههاي توالی منفی و صفر جریان خطا برابر صفر میباشد در حالیکه براي خطاي BCg این مقادیر به ترتیب برابر با 18 و صفر درجه میباشد. البته زوایاي نشان داده شده در شکل (1) براي خطاهاي غیرمقاومتی میباشد اما باید توجه داشت که وجود مقاومت خطا بر این زوایا تا ثیر خواهد گذاشت [1]. با استفاده از این روش میتوان نوع خطا را تشخیص داد و المان فاز یا فازهاي سالم را غیر فعال نمود. به عنوان مثال اگر اختلاف زاویه بین مو لفههاي توالی منفی و صفر جریان خطا نزدیک به صفر باشد برطبق شکل (1) خطا از نوع Ag و یا BCg میباشد بنابراین [1]: اگر خطا Ag باشد المانهاي AB یا CA ممکن است به کار بیفتند و براي یک خطاي تکفاز به اشتباه هر سه فاز قطع شوند اگر خطا BCg افزایش برد شوند. باشد ممکن است المانهاي Bg و یا Cg دچار در نتیجه تنها باید المانهاي Ag و BC را فعال نگه داشت. با توجه به توضیحات اراي ه شده تشخیص نوع خطا در خطوط معمولی با مشکل چندانی روبرو نخواهد بود اما در خط وط جب رانش ده موازي نظیر خط وط جبرانشده با STATCOM به واسطه تزریق و یا جذب جریان راکتیو اختلاف زاویه بین مو لفههاي توالی جریان خطا دستخوش تغییراتی میشود که منجر به اشتباه در تشخیص فاز خطا میشود. بنابراین در بخش بعد به بررسی عملکرد تشخیص فاز خطا در خطوط جبرانشده با STATCOM پرداخته میشود و براي رفع مشکلات مشاهده نیز روشی پیشنهاد میشود. روش پیشنهادي بر مبناي اضافه ولتاژهاي ناشی از جبرانسازي یکسان STATCOM در فازهاي سالم به هنگام وقوع خطاهاي نامتقارن میباشد. -2 اراي ه روش پیشنهادي در این بخش به بررسی عملکرد روشهاي متداول تشخیص فاز خطا و نقایص آنها در خطوط جبرانشده با STATCOM پرداخته شده است. همچنین با توجه به نقایص مشاهده شده روشی ترکیبی براي تشخیص فاز خطا در اینگونه خطوط پیشنهاد شده است. سیستم مورد استفاده به منظور شبیهسازي در این بخش و 2

بخش دیگر در شکل (2) نشان داده شده است. همان طور که در شکل مشاهده میشود این سیستم داراي چهار باس میباشد که یکسان براي هر سه فاز انجام میشود. این عمل منجر به جبرانسازي اضافی در فازهاي سالم شده و بنابراین سبب میشود جریان راکتیو اضافی در فازهاي سالم مشاهده شود. این عمل 9.5 12 6.4 15 3 Source 1 A B Source 2 Line 1 Line 2 S STATCOM R Line 3 ph=-9.26 o 18 C Source 3 Source 4 D ph=-46.87 o Is Pos. Is Neg. شکل (2): سیستم مورد مطالعه [4] 21 24 27 3 33 شکل (3): به چهار منبع مشابه متصل شده است. علاوه بر این سه خط انتقال باسهاي سیستم را به یکدیگر متصل کردهاند و خط AB توسط یک STATCOM در میانه خط جبرانسازي شده است. مشخصات دقیقتر سیستم در پیوست (الف ( اراي ه شده است. جبرانساز مورد استفاده در این مطالعه نیز یک STATCOM شش پالسه میباشد که با استفاده از مبدل منبع ولتاژ مبتنی بر 1 PWM پیادهسازي شده است. این جبرانساز متشکل از یک مبدل میباشد که از یک سو به شبکه و از سوي دیگر به یک خازن متصل است. کنترل جبرانساز نیز از طریق دو کنترلکننده PID 2 انجام میشود. مشخصات دقیقتر جبرانساز مورد نظر در پیوست (ب) اراي ه شده است همانطور که در اشاره شد STATCOM شامل یک مبدل الکترونیک قدرت میباشد که ولتاژي با دامنه و زاویه دلخواه تولید کرده و از طریق ترانسفورماتور تزویج به شبکه منتقل میکند. بنابراین نحوه اثرگذاري STATCOM به روش کلیدزنی مورد استفاده در آن مربوط میشود. در جبرانساز STATCOM معمولا از روش آتش یکسان سوي یچها در فازهاي مختلف استفاده میشود [4]. در این روش یک ولتاژ DC معادل بر مبناي ولتاژ هر سه فاز محاسبه میشود و سپس با ولتاژ مرجع مقایسه میشود و با توجه به انحراف ولتاژ معادل از مقدار مرجع سیگنال آتش براي تریستورهاي یک فاز محاسبه شده و براي دو فاز دیگر به اندازه 12 درجه پیشفاز و پسفاز میشود. به عبارت دیگر سیگنالهاي آتش سوي یچهاي هر فاز به طور جداگانه بر مبناي ولتاژ آن فاز محاسبه نمیشوند. بنابراین حتی در مواردي که افت ولتاژ به طور نامتقارن میباشد جبرانسازي به صورت متقارن و اختلاف فاز بین مو لفههاي توالی مثبت و منفی جریان عبوري از رله براي خطاي AB در %9 طول خط علاوه بر ایجاد اضافه ولتاژ در فازهاي سالم سبب تغییر زوایاي بین مو لفههاي توالی جریان میشود و در نتیجه روشهاي مبتنی بر استفاده از این زوایا براي تشخیص فاز خطا با مشکل مواجه میشوند [5-8]. به عبارت دیگر تزریق جریان راکتیو توسط STATCOM و وجود جریان راکتیو زیادي در فازهاي سالم سبب میشود اختلاف زوایاي نشان داده شده در شکل (1) دستخوش تغییر شده و دیگر برقرار نباشد. نمونهاي از این حالت در شکل (3) نشان داده شده است. این شکل اختلاف فاز بین مو لفههاي توالی مثبت و منفی جریان خطا را براي یک خطاي فاز به فاز (AB) نمایش داده است. مطابق با شکل (1) اختلاف فاز بین جریانهاي مو لفه توالی منفی و مثبت براي خطاي فاز به فاز AB باید برابر با 6 درجه باشد در حالیکه در شکل (3) برابر با 37/6 درجه میباشد و بنابراین بوسیله روش تشخیص فاز نشان داده شده در شکل (1) نمیتوان نوع خطا را تشخیص داد. 1.5 1.5 -.5 Phase A current Phase B current Phase C current -1-1.5.45.5.55.6.65.7.75.8 ١. Pulse Width Modulation 2. Proportional-Integrative-Derivative 3

ب( شکل (4): جریان فازهاي B A و C براي خطاي ABg در %9 طول خط (بازه خطا بین /5 تا /57 ثانیه میباشد) 1.5 1.5 Voltage (kv) فلا(.45.5.55.6.65.7.75.8 (.75.45.5.55.6.65.7.75.8 ( شکل (5): اضافه ولتاژ در فازهاي سالم به هنگام وقوع خطاي نامتقارن: الف) خط معمولی ب)خط جبرانشده توسط STATCOM در میانه خط استفاده از دامنه جریان فاز به منظور تشخیص فاز خطا در خطوط جبران شده با STATCOM نیز چندان کارآمد به نظر نمیرسد. تزریق جریان توسط STATCOM در بازه خطا سبب میشود جریان عبوري از محل رله در مقایسه با خطوط جبراننشده کاهش یابد. همچنین باید توجه داشت که جبرانسازي در میانه خط معمولا بر روي خطوط طولانی انجام میشود و بنابراین امپدانس بین محل رله تا نقطه خطا به خصوص براي خطاهاي نزدیک به باس دور زیاد بوده و سبب کاهش بیش از پیش جریان عبوري از محل رله میشود. نمونهاي از این شرایط در شکل (4) نشان داده شده است. در این شکل جریان فازهاي B A و C عبوري از محل رله به هنگام وقوع خطاي فاز به فاز به زمین ABg در %9 طول خط نشان داده شده است. همانطور که مشاهده میشود علیرغم وجود خطا بر روي فاز B جریان آن نسبت به فاز سالم C چندان افزایش پیدا نکرده است. با توجه به این موضوع به نظر میرسد استفاده از دامنه جریان خطا به منظور تشخیص فاز خطا روش مقاوم و کارآمدي نباشد و امکان استفاده از آن با توجه به شرایط شبکه باید بررسی شود. همانطور که اشاره شد عملکرد یکسان STATCOM براي فازهاي سالم و معیوب سبب تزریق جریان راکتیو اضافی و در نتیجه اضافه ولتاژ در فازهاي سالم میشود که میتواند به عنوان معیاري براي تشخیص فاز خطا به کار رود. شکل (5) به منظور مقایسه اثر اضافه ولتاژ در فازهاي سالم در یک خط جبرانشده بوسیله STATCOM در میانه خط با یک خطاي نامتقارن در یک خط معمولی اراي ه شده است. همانطور که در این شکل مشاهده میشود در یک خط معمولی در اثر وقوع یک خطاي نامتقارن هیچگونه اضافه ولتاژي در فازهاي سالم دیده نمیشود ولی در یک خط جبرانشده ولتاژ فازهاي سالم در اثر جبرانسازي اضافی افزایش مییابد. بل ه شکل (6): فلوچارت روش پیشنهادي به منظور تشخیص فاز خطا در خط جبران شده با STATCOM 4

ب- ج- ج- 5 5 5.5.4.6.8 1 شکل (7): مو لفه توالی مثبت و منفی جریان محل رله براي خطاي %95 طول خط Ag در به نظر میرسد جهت جلوگیري از اشتباه شدن خطاي نامتقارن با سایر حالتهاي گذراي شبکه از جمله افزایش ناگهانی و غیرمتقارن بار باید از روشی براي تشخیص خطا استفاده شود. براي این منظور پیشنهاد میشود از مو لفه توالی منفی جریان خطا استفاده شود. مزیت مو لفه توالی منفی جریان خطا این است که در جریان بار به میزان قابل توجهی وجود ندارد. علاوه بر این اختلاف بین مو لفه توالی منفی جریان قبل از وقوع خطا و در بازه خطا قابل توجه میباشد. بنابراین میتوان مو لفه توالی منفی جریان خطا را به منظور تشخیص خطا از سایر پدیدههاي گذرا انتخاب نمود. با توجه به مطالب یاد شده روش پیشنهادي به منظور تشخیص فاز خطا که مطابق با فلوچارت اراي ه شده در شکل (6) میباشد داراي مراحل اصلی زیر است: تشخیص وقوع خطا با استفاده از جریان مو لفه توالی منفی بررسی ولتاژ فازهاي مختلف و تشخیص فازهایی که با اضافه ولتاژ و یا کاهش ولتاژ مواجه شدهاند. تشخیص فاز خطا و جلوگیري از عملکرد المان فاز یا فازهاي سالم عملکرد روش پیشنهادي در بخش بعدي توسط نرمافزار PSCAD شبیهسازي شده و توانایی آن در تشخیص فاز خطا مورد بررسی قرار گرفته است. -3 ارزیابی روش پیشنهادي همانطور که در بخش قبل اشاره شد استفاده همزمان از مو لفه توالی منفی جریان به همراه اضافه ولتاژ به وجود آمده در فازهاي سالم میتواند به عنوان معیاري براي تشخیص فاز خطا به کار رود. در روش پیشنهادي جریان مو لفه توالی منفی به عنوان شاخصی براي تعیین وقوع خطا به کار میرود و به کمک آن میتوان خطا را از سایر پدیدههاي گذرا شناسایی نمود. براي این منظور نیاز است که آستانه عملکردي براي این جریان در نظر گرفته شود. جهت تنظیم آستانه جریان مو لفه توالی منفی براي تشخیص وقوع خطا میتوان مانند تنظیم کردن سایر روشهاي جریانی از جریان مو لفه توالی منفی خطا در انتهاي ناحیه حفاظتی مورد نظر استفاده کرد. به همین منظور یک خطاي تکفاز به زمین Ag در %95 خط AB شکل (2) شبیهسازي شده و جریان مو لفه توالی منفی آن در شکل (7) نشان داده شده است. با توجه به اینکه جریان مو لفه توالی منفی نمایش داده شده در شکل (7) برابر با /17 کیلوآمپر میباشد بنابراین می- توان آستانه تشخیص وقوع خطا را برابر با /1 کیلوآمپر در نظر گرفت. به این ترتیب اگر در اثر یک پدیده گذرا جریان مو لفه توالی منفی از مقدار /1 کیلوآمپر بیشتر شود میتوان آن را به عنوان خطا در نظر گرفت. همچنین با توجه به شبیهسازيهاي انجام شده سطح ولتاژ براي تشخیص اضافه ولتاژ در فاز سالم افزایش /3 پریونیت نسبت به ولتاژ پیش از خطا میباشد. فلا- (8 جهت بررسی صحت روش پیشنهادي ولتاژ فاز و نیز جریان مو لفه توالی منفی محل رله براي انواع مختلف خطا در شکلهاي ( نشان داده شده است. همانطور که مشاهده ( تا 8) میشود با در نظر گرفتن آستانه جریان مو لفه توالی منفی /1 کیلوآمپر در تمامی حالات وقوع خطا به خوبی تشخیص داده میشود. همچنین با بررسی اضافه ولتاژ و کاهش ولتاژ در فازهاي مختلف و آستانه ولتاژ /3 پریونیت فاز سالم نیز از فاز خطا قابل تشخیص خواهد بود. به عنوان مثال در شکل (8 فلا- ( که یک خطاي تکفاز به زمین در %95 خط را نشان میدهد جریان مو لفه توالی منفی /17 کیلوآمپر بوده و در نتیجه با در نظر گرفتن آستانه تشخیص خطاي /1 کیلوآمپر خطا قابل تشخیص خواهد بود. همچنین از آنجا که فاز A و B دچار اضافه ولتاژ شدهاند و فاز C نیز با کاهش ولتاژ روبرو است بنابراین فاز C به عنوان فاز خطا و فاز A و B به عنوان فازهاي سالم در نظر گرفته میشوند. در شکلهاي (8 ( نیز چون جریان خطا از /1 کیلوآمپر ( و 8) بیشتر میباشد تشخیص وقوع خطا امکانپذیر خواهد بود. همچنین در این سه شکل فازهایی که با اضافه ولتاژ روبرو شدهاند فازهاي سالم میباشند و بنابراین تشخیص فاز خطا 5

امکانپذیر خواهد بود. 5 1.5 5 5.5 5.4.6.8 1 شکل (8 فلا- ( 1.5.45.55.65.75 5 5.5.4.6.8 1.5.45 شکل (8 ب- (.45.55.65.75 1.5.4 5 5 5.5.4.6.8 1 شکل (8 ج- (.45.55.65.75 شکل (8): تغییرات ولتاژ فاز و جریان مو لفه توالی مثبت و منفی در محل رله در اثر انواع خطا: الف) خطاي Ag در %95 طول خط ب) خطاي Ag در %75 طول خط ج) خطاي ABg در %65 طول خط 6

ب- ب- فلا( ب( 5 1.5 5 5.5 X:.6515 Y:.695.4.6.8 time (sec) (.75.4.6.8 time (sec) 5 1.5 5 5.5 X:.6655 Y:.2265.4.6.8 1 time (sec) (.75 data1 data2 data3.45.5.55.6.65.7.75.8 time (sec) شکل (9): تغییرات ولتاژ فاز و جریان مو لفه توالی مثبت و منفی در محل رله در اثر افزایش بار ناگهانی: الف) در %3 طول خط ب) در %8 طول خط استفاده از روش پیشنهادي به منظور تشخیص فاز خطا و کاربرد آن به منظور غیرفعال کردن (بلاك کردن) المان مربوط به فاز یا فازهاي سالم سیستمهاي حفاظتی در خطوط جبرانشده از عملکرد نابجاي المان فاز یا فازهاي سالم در امان خواهند بود. 4- نتیجهگیري در این مقاله روشهاي متداول تشخیص فاز خطا تشریح شدهاند و عملکرد آنها در خطوط معمولی و جبرانشده با به منظور مقایسه خطاي نامتقارن با افزایش بار ناگهانی نامتقارن در خطوط جبرانشده با STATCOM و بررسی صحت عملکرد روش پیشنهادي در این حالت اتصال ناگهانی یک بار تکفاز به میزان 132 مگاوات در لحظه /5=t ثانیه به ترتیب در %3 و %8 طول خط انتقال شبیهسازي و در شکلهاي (9 فلا- ( و (9 ( نمایش داده شده اند. هر چند که حالت در نظر گرفته شده براي اتصال بار نامتقارن بسیار شدید میباشد اما جریان مو لفه توالی منفی بسیار کمتر از /1 کیلوآمپر میباشد و بنابراین این حالت بعنوان خطا در نظر گرفته نمیشود. علاوه بر این افزایش و یا کاهش ولتاژ قابل توجهی در هیچکدام از فازها به چشم نمیخورد. بنابراین با استفاده از روش پیشنهادي و آستانه جریان مو لفه توالی منفی برابر با /1 کیلوآمپر میتوان تشخیص داد که شکلهاي 9) فلا- ( و 9) ( خطا نمیباشند. با توجه به شبیهسازيهاي انجام شده در شکلهاي (8) و (9) میتوان نتیجه گرفت که با STATCOM نصب شده در میانه خط مورد بررسی قرار گرفته است. مشاهده میشود که تزریق و یا جذب جریان راکتیو توسط STATCOM سبب میشود که اختلاف زاویه بین مو لفههاي توالی جریان خطا تغییر کرده و در نتیجه روشهاي تشخیص فاز خطاي مبتنی بر اختلاف زاویه بین مو لفههاي توالی جریان با مشکل مواجه شوند. همچنین تزریق جریان به میانه خط توسط جبرانساز و نیز طولانی بودن خطوط جبرانشده در بیشتر موارد 7

سبب کاهش سهم جریان رله در جریان خطا میشود. به عبارت دیگر جبرانسازي STATCOM سبب کاهش جریان خطاي عبوري از محل رله میشود و در نتیجه تشخیص فاز خطا بوسیله جریان خطاي عبوري از محل رله با مشکل مواجه میشود. بنابراین روشی ترکیبی بر مبناي جریان مو لفه توالی منفی و نیز اضافه ولتاژ در فازهاي سالم جهت تشخیص فاز خطا در خطوط جبران شده با STATCOM پیشنهاد شده است. همزمانی افزایش جریان توالی منفی و اضافه ولتاژ در فازهاي سالم حاي ز اهمیت میباشد. نتایج حاصل از شبیهسازي این روش نشاندهنده عملکرد موفق آن در تشخیص فاز خطا میباشد. (الف ( پیوست پیوست مشخصات سیستم مورد مطالعه خط انتقال 3 کیلومتر طول خط.51 85.92 o Ω/km امپدانس توالی مثبت 1.385 74.68 o Ω/km امپدانس توالی صفر منابع 1 مگا ولت آمپر توان و نامی 23 کیلوولت ولتاژ نامی 6 هرتز فرکانس نامی 25.9 8. o Ω امپدانس پیوست (ب) مشخصات STATCOM طراحی شده سپاسگزاري بدینوسیله از حمایتهاي شرکت نفت و گاز پارس (POGC) [1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] قدردانی به عمل میآید. مراجع E.O. Schweitzer And J. Roberts, Distance Relay Element Design, ٤٦ th Annual Conference For Protective Relay Engineers, Texas A&M University, April ١٢-١٤, ١٩٩٣. F. Calero and D. Hou, Practical Considerations for Single- Pole-Trip Line-Protection Schemes, ٥٨th Annual Conference for Protective Relay Engineers, pp. ٦٩-٨٥, ٢٠٠٥. B. Kasztenny and D. Finney, Fundamentals of Distance Protection, ٦١ st Annual Conference for Protective Relay Engineers, ١-٣ April ٢٠٠٨, pp. ١-٣٤. F.A. Albasri, T.S. Sidhu and R.K. Varma, Performance Comparison of Distance Protection Schemes for Shunt-FACTS Compensated Transmission Lines, IEEE Transactions on Power Delivery, vol. ٢٢, no. ٤, October ٢٠٠٧. F.A. Albasri, T.S. Sidhu and R.K. Varma, Impact of Shunt- FACTS on Distance Protection of Transmission Lines, Power Systems Conference, pp. ٢٤٩-٢٥٦, ١٤-١٧ March ٢٠٠٦. T. S. Sidhu, R. K. Varma, P. K. Gangadharan, F.A. Albasri and G.R. Ortiz, Performance of Distance Relays on Shunt FACTS Compensated Transmission Lines, IEEE Transactions on Power Delivery, vol. ٢٠, no. ٣, July ٢٠٠٥. A. Shariati and J. Sadeh A Novel Communication Aided Approach for Protection of Shunt Compensated Transmission Lines ٤th Power System Protection & Control Conferenec, PSPC, ١٢-١٤ Jan. ٢٠١٠, Tehran. S. Subramanian, A. Perks, S.B. Tennakoon and N. Shammas, Protection Issues Associated with the Proliferation of Static Synchronous Compensator (Statcom) Type Facts Devices in Power Systems, UPEC, ٦-٨ September ٢٠٠٦. STATCOM دو سیم پیچه Yd نوع ترانسفورماتور تزویج 23/25 کیلوولت نسبت ولتاژ 1 مگاولتآمپر توان نامی ترانسفورماتور /25 پریونیت امپدانس ترانسفورماتور مگاولتآمپر ±1 توان نامی STATCOM 22 میکروفاراد ظرفیت خازن ضرایب کنترلکننده PID زاویه جابجایی 166/7 ضریب بلوك انتگرالگیر ) I K) /51 ضریب بلوك مشتقگیر ) D K) 53 ضریب بلوك تناسبی ) P (K ضریب کنترلکننده PID اندیس مدولاسیون 125 ضریب بلوك انتگرالگیر ) I (K /1 ضریب بلوك مشتقگیر ) D K) 3/5 ضریب بلوك تناسبی ) P K) 8