1. Τίτλος του διδακτικού σεναρίου Επεξεργασία ήχου με το ελεύθερο λογισμικό Audacity 2. Εκτιμώμενη διάρκεια διδακτικού σεναρίου Τέσσερις (4) διδακτικές ώρες 3. Ένταξη του διδακτικού σεναρίου στο πρόγραμμα σπουδών / προαπαιτούμενες γνώσεις Το σενάριο προορίζεται για μαθητές της Γ τάξης Γενικού Λυκείου στο πλαίσιο του μαθήματος «Πολυμέσα-Δίκτυα». Ωστόσο μπορεί να εφαρμοστεί και στα ΕΠΑΛ στο πλαίσιο αντίστοιχων μαθημάτων. Επίσης μπορεί να εφαρμοστεί στην Α τάξη του Γενικού Λυκείου στο πλαίσιο του μαθήματος «Εφαρμογές Η/Υ». Δεν είναι απαραίτητο να έχουν οι μαθητές κάποια προηγούμενη επαφή με προγράμματα επεξεργασίας ήχου, παρά μόνο στοιχειώδεις γνώσεις χρήσης Ηλεκτρονικών Υπολογιστών. 4. Σκοποί και στόχοι του διδακτικού σεναρίου Σκοπός του σεναρίου είναι οι μαθητές να εξοικειωθούν με τις βασικές δυνατότητες ενός προγράμματος επεξεργασίας ήχου. Οι ειδικότεροι στόχοι είναι: Σε επίπεδο γνώσεων Οι μαθητές μετά το τέλος της διδασκαλίας θα πρέπει να είναι σε θέση: Να περιγράφουν τους λόγους χρήσης ενός προγράμματος επεξεργασίας ήχου Να εγκαθιστούν ένα πρόγραμμα επεξεργασίας ήχου στον Η/Υ τους Να αναγνωρίζουν τα βασικά εργαλεία ενός προγράμματος επεξεργασίας ήχου Να αξιοποιούν τις δυνατότητες ενός προγράμματος επεξεργασίας ήχου Σε επίπεδο ικανοτήτων Να επιλέγουν τα κατάλληλα εργαλεία Να χρησιμοποιούν παραγωγικά τις δυνατότητες του προγράμματος επεξεργασίας ήχου Να διαχειρίζονται το λογισμικό επεξεργασίας ήχου Να αποθηκεύουν ένα αρχείο ήχου και να το μετατρέπουν σε κατάλληλο format συμβατό με συσκευές αναπαραγωγής Να επεξεργάζονται ένα αρχείο ήχου και να το μετατρέπουν/αποθηκεύουν σε όποιο τύπο αρχείου επιθυμούν Να ενώνουν δύο ή περισσότερα ξεχωριστά ηχητικά αποσπάσματα σε ένα ενιαίο Σε επίπεδο στάσεων Να εκτιμούν τη χρήση του Η/Υ στην επεξεργασία ήχου Να υιοθετούν καλές πρακτικές στην επεξεργασία ήχου Να εργάζονται ομαδοσυνεργατικά 5. Συνοπτική περιγραφή της διδασκαλίας Το παρόν διδακτικό σενάριο αποτελεί μια διδακτική πρόταση για την εκμάθηση ενός προγράμματος επεξεργασίας ήχου με τη χρήση του ελεύθερου λογισμικού Audacity. Οι μαθητές μέσα από δραστηριότητες κλιμακούμενης δυσκολίας, δουλεύοντας ομαδοσυνεργατικά, καθοδηγούμενοι αλλά και αυτενεργώντας θα μάθουν να αναζητούν στο διαδίκτυο για λογισμικά (software) που μπορούν
να τους βοηθήσουν να αποθηκεύσουν ήχο και μουσική στους Η/Υ τους και να τα επεξεργαστούν. Θα εξοικειωθούν με το περιβάλλον ενός προγράμματος επεξεργασίας ήχου και θα μάθουν να χρησιμοποιούν τα σημαντικότερα εργαλεία σε βασικό επίπεδο. 6. Επιστημολογική προσέγγιση και εννοιολογική ανάλυση Το Audacity είναι ένα ανοιχτού κώδικα πρόγραμμα για την ηχογράφηση και την επεξεργασία ήχων. Τα κύρια χαρακτηριστικά του προγράμματος είναι τα εξής: 1) Ηχογράφηση Το Audacity μπορεί να ηχογραφήσει ζωντανό ήχο από μικρόφωνο ή μίκτη (mixer), ή να ψηφιοποιήσει ηχογραφήσεις από κασέτες, CD κ.α. Ηχογράφηση από μικρόφωνο, είσοδο γραμμής (line), ή άλλες πηγές. Ηχογράφηση μέχρι και 16 καναλιών ταυτόχρονα (απαιτείται πολυκάναλη συσκευή). Μετρητές έντασης μπορούν να παρακολουθούν τη στάθμη εγγραφής πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την ηχογράφηση. 2) Εισαγωγή και εξαγωγή ήχου Εισαγωγή αρχείων ήχου, επεξεργασία και συνδυασμός με άλλα αρχεία ή νέες ηχογραφήσεις. Εξαγωγή των ηχογραφήσεων σε διάφορους ευρύτατα διαδεδομένους τύπους αρχείων (WAV,AIFF, AU, Ogg Vorbis,MPEG,MP3) 3) Επεξεργασία Εύκολη επεξεργασία με Αποκοπή, Αντιγραφή, Επικόλληση, και Διαγραφή. Αναίρεση (και Επαναφορά) Πολύ γρήγορη επεξεργασία μεγάλων αρχείων. Επεξεργασία και μίξη σε απεριόριστο αριθμό από κανάλια. Αλλαγή έντασης ομαλά προς τα επάνω ή κάτω με το Εργαλείο Πορείας Έντασης. 4) Εφέ Αλλαγή τόνου χωρίς αλλαγή ρυθμού, ή το αντίθετο. Απομάκρυνση θορύβων (στατικού, σφύριγμα, βούισμα, ή άλλους επίμονους θορύβους που υπάρχουν στο βάθος) Μεταβολή συχνότήτων με τα εφέ, Ισοστάθμιση, FFT Φίλτρο, και Ενίσχυση Χαμηλών Συχνοτήτων. Προσαρμογή των εντάσεων με τα εφέ Συμπίεσης, Ενίσχυσης και Κανονικοποίησης. Άλλα ενσωματωμένα εφέ όπως: o Ηχώ o Phaser o Wahwah o Αναστροφή 5) Ποιότητα ήχου Ηχογράφηση και επεξεργασία 16-bit, 24-bit, και 32-bit (floating point) δειγμάτων. Ηχογράφηση μέχρι τα 96 KHz. Ρυθμοί δειγματοληψίας και μορφές αρχείων μετατρέπονται χρησιμοποιώντας υψηλής ποιότητας επαναδειγματοληψία και dithering. Μίξη καναλιών με διαφορετικούς ρυθμούς δειγματοληψίας ή τύπους αρχείων, και αυτόματη μετατροπή σε πραγματικό χρόνο. 6) Plug-ins Τα πιο πάνω χαρακτηριστικά κάνουν το Audacity ένα αρκετά εύχρηστο και δυνατό πρόγραμμα επεξεργασίας ήχου. 7. Επεκτάσεις/διασυνδέσεις των εννοιών ή των δραστηριοτήτων Το σενάριο μπορεί να επεκταθεί με επιπλέον φύλλα εργασίας σε πιο σύνθετες δραστηριότητες επεξεργασίας, σύνθεσης και μίξης ήχου.
8. Πολλαπλές αναπαραστάσεις - Πολλαπλές προσεγγίσεις Εκπαιδευτικά βίντεο Παρουσίαση τεχνικών μίξης ήχου χωρίς τη χρήση Η/Υ Άκουσμα χαρακτηριστικών παραδειγμάτων μίξης ήχου σε γνωστά τραγούδια 9. Πρόβλεψη δυσκολιών που θα αντιμετωπίσουν οι μαθητές Οι μαθητές δεν αναμένεται να συναντήσουν ιδιαίτερες δυσκολίες. Ίσως κάποιοι μαθητές να μη προλάβουν να ολοκληρώσουν όλες τις δραστηριότητες στον προβλεπόμενο χρόνο. Το 4 ο φύλλο εργασίας ίσως να τους δυσκολέψει λίγο, επειδή αφορά πιο σύνθετες λειτουργίες επεξεργασίας ή- χου. 10. Γιατί να χρησιμοποιηθεί ο υπολογιστής Το διδακτικό σενάριο αναδεικνύει την ευκολία που παρέχει ο Η/Υ στην επεξεργασία ήχου με τη χρήση κατάλληλων λογισμικών, σε σύγκριση με παλιές μεθόδους που χρειαζόταν πανάκριβα εξειδικευμένα μηχανήματα. 11. Διδακτικός θόρυβος Κατά την εκτέλεση του σεναρίου εκτιμάται ότι δεν θα υπάρξουν σημαντικά προβλήματα σε σχέση με τη λειτουργία του λογισμικού Audacity. Το λογισμικό είναι αξιόπιστο και δοκιμασμένο στην εκπαιδευτική διαδικασία, οπότε οι μαθητές δεν αναμένεται να συναντήσουν δυσκολίες που θα επηρεάσουν το μάθημα. Δεν αναμένεται διδακτικός θόρυβος. 12. Χρήση εξωτερικών πηγών Διάφορα παραδείγματα χαρακτηριστικών μίξεων ήχου http://audacity.sourceforge.net/?lang=el http://9dim-artas.art.sch.gr/files/audacitymanual.pdf http://manual.audacityteam.org/o/quick_help.html http://www.youtube.com/watch?v=lrpgmjzorcm 13. Υποκείμενη θεωρία μάθησης (ή υποκείμενες θεωρίες) Το σενάριο στηρίζεται στη θεωρία του εποικοδομητισμού. Η διδακτική προσέγγιση γίνεται με βάση τις αρχές των Piaget και Papert και συγκεκριμένα με τη διατύπωση: «ο διδάσκων οφείλει να δημιουργεί τις κατάλληλες συνθήκες για να μπορέσουν οι μαθητές να οικοδομήσουν τις γνώσεις τους». Οι μαθητές ωθούνται να οικοδομήσουν τη γνώση τους ανιχνεύοντας, διερευνώντας και αλληλεπιδρώντας μεταξύ τους αλλά και με το λογισμικό. Οι μαθητές ενθαρρύνονται να συζητούν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν και να μοιράζονται τις επιτυχίες τους με όλους τους συμμαθητές τους. Με αυτόν τον τρόπο έχουν τη δυνατότητα να αλληλεπιδρούν, να επιχειρηματολογούν για να υποστηρίζουν τις απόψεις τους, να αντιμετωπίζουν κοινωνιογνωστικές συγκρούσεις και έτσι να εμπλουτίσουν και να εκλεπτύνουν τις αρχικές τους α- ντιλήψεις. Ο ρόλος του εκπαιδευτικού είναι καθοδηγητικός, διαμεσολαβητικός και διευκολυντικός. Αξιοποιεί τις δυνατότητες των ΤΠΕ για να σχεδιάσει, να οργανώσει, να επεξεργαστεί και να αναλύσει
τα δεδομένα του εξεταζόμενου μαθήματος μαζί με τους μαθητές του, στο πλαίσιο μιας ενεργητικής και ομαδοσυνεργατικής διδακτικής διαδικασίας με στόχο την κατανόηση της εξεταζόμενης κατάστασης. 14. Επισήμανση μικρομεταβολών στην οργάνωση του μαθήματος και στο νόημα των εννοιών Δεν αναμένονται. 15. Διδακτικό συμβόλαιο Τα φύλλα εργασίας είναι απλά και μέσα στις δυνατότητες των μαθητών, οπότε το διδακτικό συμβόλαιο δεν αναμένεται να ανατραπεί. 16. Οργάνωση της τάξης εφικτότητα σχεδίασης Το διδακτικό σενάριο προβλέπεται να πραγματοποιηθεί στο εργαστήριο Πληροφορικής, όπου καλό θα ήταν να υπάρχει projector ή κατάλληλο λογισμικό επίδειξης. Στους Η/Υ θα πρέπει να είναι εγκατεστημένα τα λογισμικά Real Player και Audacity και να υπάρχουν ηχεία (ή ακουστικά για κάθε μαθητή) και μικρόφωνα. Ο κάθε μαθητής θα έχει στη διάθεση του σε ηλεκτρονική μορφή το φύλλο εργασίας που πρόκειται να επεξεργαστεί. Προτείνεται οι μαθητές να οργανωθούν σε ομάδες των 2-3 ατόμων, όμως να εργάζεται ο καθένας σε δικό του Η/Υ. Η οργάνωση αυτή αφενός ευνοεί την αλληλεπίδραση και τη συνεργασία μεταξύ των μαθητών οι οποίοι αντιμετωπίζουν την επίλυση των προτεινόμενων προβλημάτων ως μια κοινή εργασία και προσπάθεια και αφετέρου δίνει τη δυνατότητα στον κάθε μαθητή να εξοικειωθεί ατομικά με το λογισμικό και τα εργαλεία του. Οι δραστηριότητες ψυχολογικής και γνωστικής προετοιμασίας, οι δραστηριότητες διδασκαλίας και εμπέδωσης του αντικειμένου και τέλος η αξιολόγηση των μαθητών γίνονται στο εργαστήριο, με τον κάθε μαθητή να δουλεύει συνεργατικά με τους συμμαθητές του στον υπολογιστή του. 17. Περιγραφή και ανάλυση των φύλλων εργασίας του διδακτικού σεναρίου αξιολόγηση των μαθητών. Την πρώτη διδακτική ώρα ο εκπαιδευτικός θέτει στους μαθητές τον προβληματισμό σχετικά με το πού μπορεί να φανεί χρήσιμη η επεξεργασία ήχου και τους παροτρύνει να κάνουν σχετική αναζήτηση στο διαδίκτυο. Στη συνέχεια κάνει αναφορά στην έννοια του λογισμικού επεξεργασίας ήχου και τους προβάλλει εκπαιδευτικό βίντεο με τεχνικές μίξης με και χωρίς υπολογιστή αναδεικνύοντας τις διαφορές και επισημαίνοντας την αξία της χρήσης υπολογιστών στην επεξεργασία ήχου. Τους παροτρύνει και πάλι να κάνουν αναζήτηση στο διαδίκτυο, ψάχνοντας αυτή τη φορά διαθέσιμα λογισμικά που να είναι κατάλληλα για επεξεργασία ήχου. (ενδεικτικά αποτελέσματα: http://sxoleio.eu/audiotools.php, http://www.free.gr/get/list.php?cat_id=65 ). Έπειτα, ο εκπαιδευτικός επισημαίνει, κάτι το οποίο έχουν ήδη διαπιστώσει οι μαθητές, ότι ένα κατάλληλο και αξιόπιστο λογισμικό το οποίο παρουσιάζει συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι των άλλων επειδή είναι ελεύθερο, είναι το Audacity (http://audacity.sourceforge.net/). Γίνεται επίδειξη στους μαθητές σχετικά με το πώς γίνεται το κατέβασμα και η εγκατάσταση του συγκεκριμένου λογισμικού σε έναν υπολογιστή. Στη συνέχεια γίνεται μια σύντομη αναφορά στα διάφορα είδη αρχείων ήχου, καθώς και μια σύντομη επίδειξη του περιβάλλοντος εργασίας του Audacity και δίνεται στους μαθητές σε ψηφιακή μορφή (ταυτόχρονα επιδεικνύεται και στον προβολέα) το 1 ο φύλλο εργασίας. Την δεύτερη διδακτική ώρα ο εκπαιδευτικός υπενθυμίζει στους μαθητές τι έκαναν στο προηγούμενο μάθημα και τους παροτρύνει να ελέγξουν αν στους ηλεκτρονικούς τους φακέλους, έχουν 3
διαφορετικά αρχεία με το ίδιο όνομα (perasame orea stis diakopes) ως εργασία στο audacity, ως αρχείο.wav και ως αρχείο.mp3. Στη συνέχεια τους παροτρύνει να αναζητήσουν ήχους και τραγούδια στο διαδίκτυο, να τα αποθηκεύσουν στο φάκελο τους και να εντοπίσουν τις διαφορές που παρουσιάζουν. Έπειτα ρωτάει τους μαθητές αν είναι δυνατόν να μετατρέψουν αρχεία ήχου από μια μορφή σε άλλη και τους παρουσιάζει το λογισμικό Real Player (http://eu.real.com/realplayer/), με το οποίο μπορεί να γίνει πολύ εύκολα μετατροπή από μια μορφή αρχείου ήχου σε άλλη. Στη συνέχεια κάνει επίδειξη στους μαθητές τα εργαλεία προβολής, επιλογής, χρονικής μετατόπισης, πορείας έντασης και το πολυεργαλείο του Audacity, ενώ τους εξηγεί με ποιον τρόπο γίνεται η επεξεργασία με: αντιγραφή, επικόλληση, περικοπή, διαγραφή, διαχωρισμό, σιγή, σόλο, split, duplicate και τους δίνει σε ψηφιακή μορφή (ενώ ταυτόχρονα το δείχνει στον προβολέα) το 2 ο φύλλο εργασίας. Την τρίτη διδακτική ώρα ο εκπαιδευτικός θα υπενθυμίσει στους μαθητές τη λειτουργία των βασικών εργαλείων του Audacity και στη συνέχεια θα τους παραδώσει σε ψηφιακή μορφή (ενώ ταυτόχρονα το δείχνει στον προβολέα και εξηγεί αναλυτικά) το 3 ο φύλλο εργασίας. Την τέταρτη διδακτική ώρα θα γίνει πολύ σύντομη ανακεφαλαίωση όσων ειπώθηκαν στα προηγούμενα μαθήματα και θα ζητηθεί από τους μαθητές να κάνουν τα εξής: 1. Αρχικά να εισάγουν στο Audacity το αρχείο: Χαιρετισμός. Πρόκειται για μια ηχογράφηση όπου ακούγεται ο καθηγητής τους να λέει: «Γεια σου Πελοπίδα αγαπημένε μου μαθητή, Γεια σου Μαρία αγαπημένη μου μαθήτρια». Στη συνέχεια σε ένα διαφορετικό κανάλι, παροτρύνει τους μαθητές να εισάγουν το αρχείο: Ονόματα. Πρόκειται για ένα αρχείο ήχου όπου ο καθηγητής έχει υ- παγορεύσει ένα ένα όλα τα ονόματα των μαθητών του. Το ζητούμενο της εργασίας που θα κάνουν οι μαθητές είναι Να επιλέξουν από το δεύτερο αρχείο ήχου το κατάλληλο απόσπασμα που αναφέρει το όνομα του καθενός και αφού το απομονώσουν να το αποθηκεύσουν με το όνομα τους. Τελικά, να το ενσωματώσουν στο αρχείο Χαιρετισμός, ώστε πλέον να απευθύνεται προσωπικά στον καθέναν και να το αποθηκεύσουν. 2. Να επιλέξουν ένα τραγούδι και να το «κατεβάσουν» στον Η/Υ τους σε μορφή.wav. Στη συνέχεια να το εισάγουν στο Audacity και να το επεξεργαστούν κρατώντας ένα μέρος του (π.χ. την εισαγωγή ή το ρεφρέν) κάνοντας το κατάλληλο για ringtone, αποθηκεύοντάς το σε κατάλληλη μορφή, ώστε να μπορέσουν αν θέλουν να το μεταφέρουν στο κινητό τους τηλέφωνο. 3. Να επιλέξουν τρία τραγούδια της αρεσκείας τους και να τα εισάγουν στο Audacity. Στη συνέχεια να κάνουν μίξη, ώστε να ακούγονται συνεχόμενα το ένα μετά το άλλο χωρίς διακοπή ανάμεσά τους. Να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή στα σημεία εναλλαγής των τραγουδιών, κάνοντας κατάλληλη επεξεργασία, ανάλογη με αυτή των DJ s. Στη συνέχεια θα δοθεί στους μαθητές σε ψηφιακή μορφή το 4 ο φύλλο εργασίας 18. Φύλλα εργασίας
Φύλλο εργασίας 1. Μαγνητοφώνηση ήχου. Στόχοι: Ο μαθητής θα: 1. Μαγνητοφωνεί ήχο από εξωτερικές πηγές (μικρόφωνο, line in) 2. Αποθηκεύει τον ήχο σε διάφορες μορφές. Οδηγίες: 1. Να ελέγξετε ότι το μικρόφωνο του υπολογιστή σας λειτουργεί κανονικά και ότι η ένταση του ήχου στις επιλογές του λειτουργικού για ένταση του ήχου (volume control) είναι εντάξει. Μιλάτε στο μικρόφωνο για να δείτε αν ακούγεται κανονικά ο ήχος. Αν όχι, κάντε τις ανάλογες ρυθμίσεις από το παράθυρο έντασης ήχου του Windows. Βεβαιωθείτε ότι το μικρόφωνο είναι σε λειτουργική κατάσταση και ότι η ένταση του ήχου είναι περίπου στη μέση. 2. Μαγνητοφωνήστε τη φράση «Περάσαμε ωραία στις διακοπές».προσέξτε ότι η κυματομορφή θα φαίνεται περίπου όπως πιο κάτω. 3. Βεβαιωθείτε ότι η μαγνητοφώνηση ακούγεται ικανοποιητικά. Αν όχι, διαγράψετε τον ήχο επιλέγοντας m στο παράθυρο του audio Track (γραμμής ήχου) και επαναλάβετε τη μαγνητοφώνηση. 4. Να αποθηκεύσετε την εργασία σας με όνομα «Perasame orea stis diakopes» σε ξεχωριστό φάκελο στο σκληρό δίσκο a. Σαν εργασία στο Audacity b. Σαν αρχείο WAV c. Σαν αρχείο MP3. 5. Πειραματιστείτε μαγνητοφωνώντας διάφορους ήχους. Μπορείτε να μαγνητοφωνήσετε ήχους συνδέοντας συσκευές αναπαραγωγής ήχου στην υποδοχή line in στην κάρτα ήχου του υπολογιστή.
Φύλλο εργασίας 2. Αποκοπή-αντιγραφή-επικόλληση-Ψαλίδισμα Στόχοι: 1. Να χρησιμοποιήσετε τις εντολές επιλογής, διόρθωσης και μεγέθυνσης 2. Να τοποθετήσετε νέα γραμμή ήχου 3. Να αφαιρέσετε κενά από τον ήχο Οδηγίες: 1. Φορτώστε την εργασία "Perasame orea stis diakopes". Η οθόνη πρέπει να φαίνεται όπως πιο κάτω. 2. Να επιλέξετε το κομμάτι του ήχου ' ωραία στις'. Προσπαθήστε να είστε όσο πιο ακριβείς γίνεται. Να χρησιμοποιήσετε τα εργαλεία μεγέθυνσης από την εργαλειοθήκη διόρθωσης για όσο το δυνατό πιστότερη επιλογή. (Με το πλήκτρο spacebar αναπαράγεται ο επιλεγμένος ήχος) 3. Τοποθετήστε νέα γραμμή ήχου 4. Αποκόψετε τον επιλεγμένο ήχο και επικολλήστε τον στη νέα γραμμή. Επιλέξτε το εικονίδιο time shift. Με αυτό το εργαλείο, μεταφέρεται ο ήχος δεξιά αριστερά μέσα στο Audio Track. Κρατώντας πατημένο το αριστερό κουμπί του ποντικιού σύρετε τον ήχο σε διαφορετικά σημεία και ακούστε το αποτέλεσμα που δημιουργείται.
5. Αποκόψετε τυχόν κενά που υπάρχουν στο μαγνητοφωνημένο ήχο και αποθηκεύσετε το αρχείο. Πειραματιστείτε με τις εντολές επιλογής - αποκοπής Και την εντολή επιλογή -ψαλίδισμα. 8
Φύλλο εργασίας 3 Σιγή, διπλασιασμός και διχασμός. Α. Σιγή (silencing): Σκοπός της σιγής είναι η απομάκρυνση ανεπιθύμητων πηγών θορύβου χωρίς να αποκόπτεται ο ήχος. Βασικά είναι λειτουργία αποκοπής χωρίς όμως να αφαιρεθεί ο ανεπιθύμητος ήχος από το audio track. Σαν αποτέλεσμα, η σιγή εμφανίζεται σαν επίπεδη περιοχή, όπως φαίνεται στο σχήμα στα δεξιά. Βήματα: 1. Επιλέξτε το κομμάτι του ήχου που θέλετε 2. Κάντε κλικ στο εικονίδιο Σιγής ή πατήστε CTRL+L. Η απότομη σιγή δεν ακούγεται καλά στην αναπαραγωγή του ήχου. Καλό είναι πριν τη σιγή να γίνει σταδιακή εξασθένιση και μετά σταδιακή επαναφορά της έντασης του ήχου. Για σταδιακή εξασθένιση (fade out), επιλέξτε ένα κομμάτι ήχου πριν από τη σιγή και από το μενού effects επιλέξτε fade out. Για σταδιακή επαναφορά της έντασης επιλέξτε ένα κομμάτι ήχου στο τέλος της σιγής και από το μενού effects επιλέξτε fade In. Ποιο λεπτομερής εργασία εξασθένισης του ήχου μπορεί να γίνει χρησιμοποιώντας το εργαλείο φακέλου (envelope tool) το οποίο δίνει τη δυνατότητα λεπτομερούς εξασθένισης ή ενδυνάμωσης του ήχου, άμεσα, στην κύρια γραμμή ήχου. Όταν επιλεγεί το εργαλείο φακέλου, το περίγραμμα της έντασης ήχου της κάθε γραμμής εμφανίζεται με μπλε περίγραμμα και με σημεία ελέγχου στην αρχή και το τέλος της κάθε γραμμής ήχου. Για να αλλάξετε ένα σημείο ελέγχου κάντε κλικ στο σημείο και σύρετε το σε νέα θέση. Μπορεί να προστεθούν ή να αφαιρεθούν σημεία ελέγχου όπου χρειάζεται. Β. Διπλασιασμός επιλεγμένου ήχου: Η διαδικασία αντιγραφής και επικόλλησης μπορεί να αντικατασταθεί από τη διαδικασία διπλασιασμού (duplicate). Η επιλεγμένη περιοχή αντιγράφεται στη μνήμη, δημιουργείται μια καινούργια γραμμή ήχου και ο επιλεγμένος ήχος επικολλάται στη νέα γραμμή ήχου. Βήματα: 1. Επιλέξτε το κομμάτι του ήχου ή ολόκληρο το truck (γραμμή ήχου) 2. Από το μενού EDIT επιλέξτε Duplicate ή πατήστε CTRL+D.
Γ. Διχασμός: Κάνει ακριβώς την ίδια δουλιά όπως την οδηγία duplicate, αλλά δημιουργεί σιγή στο επιλεγμένο ήχο (όπως φαίνεται στο σχήμα). Βήματα: 1. Επιλέξτε το κομμάτι του ήχου ή ολόκληρο το truck (γραμμή ήχου) 2. Από το μενού EDIT επιλέξτε Split ή πατήστε CTRL+Y Εργασία στον υπολογιστή: 1. Φορτώστε την εργασία "Perasame orea stis diakopes". 2. Διπλασιάστε ολόκληρη τη γραμμή ήχου ώστε να έχετε δύο γραμμές ίδιες 3. Επιλέξετε ένα κομμάτι του ήχου και εισάγετε σιγή (βλέπε σχήμα) 4. Διπλασιάστε τη γραμμή της σιγής 5. Αναπαράγετε τον ήχο και εντοπίστε τα σημεία που έχει εισαχθεί η σιγή. Σχολιάστε πως ακούγεται η φράση. 6. Εισάγετε αλλαγές fade out / fade in στις άκρες της σιγής. Αναπαράγετε τον ήχο. Σχολιάστε πως ακούγεται η φράση. 7. Επιλέξτε ένα κομμάτι από τη αρχική γραμμή ήχου (προσπαθήστε να είναι το ίδιο κομμάτι στο οποίο έγινε σιγή προηγουμένως). Αναπαράγετε όλες τις γραμμές ήχου και σχολιάστε το αποτέλεσμα. Όταν πειραματίζεστε με νέες εντολές θα ήταν καλό να δουλεύετε πάνω σε αντίγραφο της γραμμής ήχου. Αυτό μπορεί να γίνει εύκολα με τη διαδικασία διπλασιασμού. Εισαγωγή Σιγής Εισαγωγή Fade Out και Fade In στις άκρες της Σιγής. Διχασμός
ΑΣΚΗΣΗ 1. Ανοίξετε το αρχείο ήχου Bart.wav από το σκληρό δίσκο 2. Αναπαράγετε τον ήχο μερικές φορές και εντοπίστε στο τέλος τον ήχο που κάνει μια πόρτα κλείνοντας 3. Προσπαθήστε να κόψετε αυτό το κομμάτι του ήχου 4. Η επόμενη εργασία θα είναι να δυναμώσετε (amplify) τον ήχο «ohhh my ovaries" χρησιμοποιώντας τις προκαθορισμένες ρυθμίσεις. 5. Να εξασθενήσετε (fade out) το τελευταίο κομμάτι του ήχου "Ohhh όπως περίπου φαίνεται στην επιλογή. 6. Στην τελευταία διόρθωση θα αλλάξετε τη φράση «"...then you are ready for your MAKEUP TEST." σε "...then you are ready for your TEST." Θα διαγράψετε δηλαδή τη λέξη MAKEUP. Το κλειδί σε αυτή τη διαγραφή είναι η επιλογή του συγκεκριμένου ήχου δοκιμάζοντας επιλογές και ακούγοντας τον επιλεγμένο ήχο μέχρι η επιλογή να είναι επιτυχής. Αποκόψετε την επιλεγμένη φράση. 7. Αποθηκεύσετε το αρχείο σε μορφή WAV.
Φύλλο εργασίας 4 Διορθώσεις στον ήχο Οδηγίες: 1. Ανοίξετε το αρχείο "To be or not to be.wav" από το δίσκο. Ακούστε τον ήχο προσεκτικά. 2. Διπλασιάστε (Duplicate) την αρχική γραμμή ήχου. Κάνοντας κλικ πάνω από το κουμπί solo (στο σημείο που δείχνει το βέλος) επιλέγεται ολόκληρη η γραμμή ήχου. (edit duplicate). Κλικ στο κουμπί Mute για να μην ακούγεται η αρχική γραμμή ήχου. 3. Στη νέα γραμμή ήχου, κλικ στο ανάποδο βελάκι (βλέπε διπλανό σχήμα) και επιλέξετε Name αλλάζοντας το όνομα της γραμμής σε «αλλαγή συχνότητας». 4. Με το εργαλείο επιλογής επιλέξετε τον ήχο μετά το πρώτο κομμάτι σιγής. 5. Από το μενού Effect επιλέξετε Change Pitch. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι να αλλάξει η συχνότητα του ήχου. Πειραματιστείτε με διάφορους τρόπους ακούγοντας τους ήχους. Ακυρώστε τις αλαλαγές κάνοντας Undo. a. Pitch from C b. Επιλέξτε Up ή Down c. Επιλέξτε ένα άλλο γράμμα pitch d. Επιλέξτε Preview για να ακούσετε τον ήχο Ι. Ποσοστιαία αλλαγή (percent change) ii. Μετακινήστε το δείκτη δεξιά αριστερά ιιι. Επιλέξτε Preview για να ακούσετε τον ήχο Πατήστε το κουμπί ΟΚ για μόνιμη αλλαγή. Ακούστε τον αλλαγμένο ήχο. Κάντε Mute την γραμμή «αλλαγή συχνότητας»
6. Διπλασιάστε ακόμα μια γραμμή από την αρχική γραμμή ήχου και ονομάστε τη νέα γραμμή «Ανάποδα». Ακυρώστε το Mute για να ακούγεται ο ήχος Σε αυτή τη γραμμή ο ήχος θα παίζεται ανάποδα. 7. Στη γραμμή με όνομα «ανάποδα» επιλέξετε τον ήχο που θα αλλάξετε και από το μενού Effect επιλέξετε Reverse. Ακούστε το νέο ήχο και μετά κάντε Mute τη γραμμή. 8. Διπλασιάστε ακόμα μια γραμμή από την αρχική γραμμή ήχου και ονομάστε τη νέα γραμμή «ηχώ». Ακυρώστε το Mute για να ακούγεται ο ήχος. Επιλέξτε τον ήχο στον οποίο θα προστεθεί η ηχώ και από το μενού Effect επιλέξτε Echo. Αλλάξετε το Delay time σε.500 και το Decay factor σε.500. κλικ στο κουμπί preview για να ακούσετε το αποτέλεσμα. Πειραματιστείτε με διάφορες τιμές για Delay και Decay (κρατήστε το Decay κάτω από.9 για να αποφύγετε πολύ παράξενα αποτελέσματα). Όταν αποφασίσετε πιο ήχο θα κρατήσετε επιλέξτε ΟΚ και κάντε Mute τη γραμμή. 9. Διπλασιάστε ακόμα μια γραμμή από την αρχική γραμμή ήχου και ονομάστε τη νέα γραμμή «WahWah». Ακυρώστε το Mute για να ακούγεται ο ήχος. Σε αυτή τη γραμμή θα γίνει αλλαγή τόνου. Επιλέξτε τον ήχο και από το μενού Effect επιλέξτε WahWah. Δώστε τις ακόλουθες τιμές: a. LFO freq=2.5 b. LFO start=0 c. Depth = 80 d. Resonance = 4.3 e. Wahfreq off = 16 Ακούστε τον ήχο και πειραματιστείτε με διάφορες τιμές παραμέτρων. Πατήστε ΟΚ για να κρατήσετε το αποτέλεσμα. Αποθήκευση εργασίας: 1. Για να δείτε όλα τα audio trucks μαζί από το μενού View επιλέξετε Fit vertically/fit window. 2. Χρησιμοποιώντας το εργαλείο χρονικής μετακίνησης (time shift tool) μετακινείστε τις γραμμές ήχου ανάλογα με το πώς θέλετε να ακούγονται. Ακυρώστε το Mute για όλες τις γραμμές και ακούστε τον ήχο. 3. Αναλόγως αυξομειώστε την ένταση του ήχου για κάθε γραμμή. 4. Φυλάξετε τον ήχο σε μορφή MP3. 5. Οι παράμετροι για το αρχείο MP3 καθορίζονται από το μενού Edit preferences file formats page Mp3 export
19. Βιβλιογραφία - Πηγές i. http://audacity.sourceforge.net/?lang=el ii. http://9dim-artas.art.sch.gr/files/audacitymanual.pdf iii. http://manual.audacityteam.org/o/quick_help.html 20. Αναστοχασμός Το σενάριο εφαρμόστηκε στη Γ τάξη του 4 ου ΓΕΛ Αλεξανδρούπολης. Οι μαθητές ενθαρρύνθηκαν να συνεργάζονται σε όλη τη διάρκεια εκτέλεσης των δραστηριοτήτων. Στα φύλλα εργασίας 1, 2 και 3 όλοι οι μαθητές ολοκλήρωσαν χωρίς πρόβλημα τις δραστηριότητες. Κάποιοι μαθητές δεν πρόλαβαν να ολοκληρώσουν το 4 ο φύλλο, όμως ενθουσιάστηκαν και θέλησαν να το ολοκληρώσουν μόνοι τους. Οι μαθητές συμμετείχαν ενεργητικά σε όλη τη διάρκεια υλοποίησης του σεναρίου και φαίνεται ότι οι στόχοι που τέθηκαν εξ αρχής ικανοποιήθηκαν σε πολύ μεγάλο βαθμό.