Εκπαιδευτικός Κύκλος Συστηµικών Λύσεων Εκπαιδεύτρια: Χαριτίνη Παπακυρίλλου Εργασία Τίτλος: «Έτοιµος για Αίτηµα» Ηµεροµηνία: 29 06 2013
Είχα ακούσει για µια µαγική ψυχοθεραπευτική µέθοδο όπου στήνονται τα µέλη της οικογένειας µε εκπροσώπους, µετακινούνται στο χώρο, αλλάζουν θέσεις, µέχρι να καταλήξουν σε µια καλή θέση για όλους. Και αυτό επηρεάζει µακροπρόθεσµα, θετικά την κατάσταση στη ζωή. Σεπτέµβριος του 2002 Βρίσκοµαι στο Μαρούσι, ο Bert Hellinger είναι εδώ και η Συστηµική Αναπαράσταση της οικογένειας µπαίνει δυναµικά στη ζωή µου. Έχω τη µεγάλη τύχη να µε καλέσει στην περίφηµη καρέκλα δίπλα του. Με κοιτάει, δεν µιλάει, περιµένω, η ώρα περνάει. Αρχίζω να τρέµω, κλαίω, δεν µιλάω, δεν µου το ζήτησε. Η υποµονή του ανεξάντλητη, η σιωπή αβάσταχτη, εκτεθειµένη στα βλέµµατα όλων περιµένω - ούτε ξέρω τι - έχω ξεχάσει. Τέλος µου λέει: «θα κάνω µια άσκηση µαζί σου», και µετά απευθυνόµενος στο κοινό: «κι εσείς µπορείτε να την κάνετε µαζί». «Κλείνουµε τα µάτια, συγκεντρώνουµε την προσοχή στο κέντρο µας. Και βγαίνοντας από µας πηγαίνουµε στο βασίλειο των νεκρών. Πηγαίνουµε στους νεκρούς της οικογένειας µας. Πολλές γενιές πίσω. Και σε όλους τους νεκρούς που συνδέονται µε αυτούς τους προγόνους µας. Παραδείγµατος χάριν και σε αυτούς που έκαναν χώρο για µας, και στους θύτες, και στα θύµατα. Και µερικοί από αυτούς, ίσως να µας κοιτάζουν µε ορθάνοιχτα µάτια, και ίσως να απλώνουν συγχρόνως τα χέρια προς τα εµάς, σαν να ήθελαν να µας τραβήξουν προς το µέρος τους. Και εµείς κοιτάµε πέρα και πάνω από αυτούς, προς το ανοιχτό, προς το ευρύ, πίσω από αυτούς. Και υποκλινόµαστε µπροστά σε αυτό το ανοιχτό, που είναι σκοτεινό και φωτεινό συγχρόνως, και παραµένουµε έτσι για πολύ διάστηµα. Ίσως µέχρι οι νεκροί που έχουν στρέψει προς το µέρος µας, να αποστρέψουν το πρόσωπο τους και εκείνοι προς το µέρος που είναι το ανοιχτό. Αυτό το απέραντο, αυτό το ατελείωτο. Και συγχρόνως έλκονται από αυτό, µακριά από µας, µέχρι πίσω από τον ορίζοντα, µέχρι να καταδυθούν µέσα σε αυτό το τίποτα. Κι εµείς παραµένουµε ακόµα µια στιγµή, και µετά σιγά σιγά αποσυρόµαστε προς τα πίσω, µε µια καρδιά που έχει γίνει τώρα ανοιχτή και απέραντη, και ξαναπιάνουµε την επαφή µε το κέντρο µας. Αφήνουµε τα µάτια µας να ανοίξουν και κοιτάµε το φως. Η άσκηση είναι ένα ξεκίνηµα που έχει και συνέχεια». Έτσι έγινε, και δε µίλησα καθόλου. 2
Στα χρόνια που ακολούθησαν έµεινα πιστή στη µέθοδο, την αγάπησα και την υπηρέτησα. Έµαθα για την «τάξη», την «ιεραρχία», το «ανήκειν» και τον «αποκλεισµό» από την οικογένεια, για την προσωπική συνείδηση που συγκρούεται µε την κρυφή τάξη πίσω από όλα, και το αποτέλεσµα της (της σύγκρουσης) είναι τραγικές εµπλοκές. Όσο περνούσαν τα χρόνια ένα ερώτηµα µε βασάνιζε: πότε το άτοµο είναι «έτοιµο» να κάνει την αναπαράστασή του; Και πόσο απαραίτητο είναι να έχει το σωστό αίτηµα; Έβλεπα ανθρώπους να κάθονται δίπλα στον Bert Hellinger, και ύστερα από δυο λόγια τους κατέβαζε πάλι στη θέση τους. Στην πορεία µου στην Συστηµική Αναπαράσταση οικογένειας βρέθηκα και πάλι στη «καρέκλα». Αίτηµα: «η σχέση µου µε τους άνδρες δεν έχω άνδρα στη ζωή µου». Απλό έτσι; Στη αναπαράσταση στήνοµαι εγώ και ο άνδρας. Τι συµβαίνει; Ο άνδρας µε ακολουθεί, µε κοιτάει, ίσως και να µε παρακαλάει. Και τι κάνω; Φεύγω, αποµακρύνοµαι, κοιτάω αλλού. Εκεί σταµατάµε. Και θα ρωτήσετε: γιατί δεν βάζατε κάποιον εκεί που κοιτούσα; Να διερευνήσουµε το αληθινό εµπόδιο; Η απάντηση είναι απλή: δεν ήµουν έτοιµη να δω την αληθινή αιτία. Αυτό δεν το ήξερα τότε. Το ξέρω µε βεβαιότητα τώρα. Τα χρόνια που ακολούθησαν συνέχισα να ασχολούµαι µε Συστηµικές Αναπαραστάσεις οικογένειας. Συµµετέχω σε πολλές σαν εκπρόσωπος, µαθαίνω τους κανόνες που ισχύουν. Ναι, µα πως τους έχω µάθει; Στο µυαλό, σαν µάθηµα, σαν λέξεις, σαν θεωρία. Οι λέξεις «τάξη της αγάπης», «ιεραρχία», «ανήκειν», «αποκλεισµός», «εµπλοκή», «λύση», γνωρίζω τι σηµαίνουν. Είναι τόσο απλό; Όχι. Τότε ήµουν ακόµη προσκολληµένη στην κορυφή του παγόβουνου, στην επιφάνεια. Όταν έλεγα«δεν έχω άνδρα στη ζωή µου», ασυνείδητα πίσω από αυτό, κρυβόταν «θέλω το µπαµπά µου». Και γίνεται µια αναπαράσταση µε τον πατέρα. Αυτός δείχνει να µην ξέρει που βρίσκεται, κοιτάει αλλού. Με προσπάθεια στρέφεται προς εµένα. Του ζητείται να δώσει την ευχή του σε µένα, το κάνει, δεν νιώθω τίποτα. Είµαι έτοιµη λοιπόν; Όχι ακόµα. Ο χρόνος κυλάει, γίνονται κι άλλες δικές µου αναπαραστάσεις. Σε µια από αυτές µπαίνει σε τάξη η οικογένεια. Πατέρας, µητέρα και απέναντι εµείς οι τέσσερις αδερφές. Μα ούτε αυτό φτάνει. Σε επόµενη αναπαράσταση µετά από αρκετούς µήνες, µέσα στη οικογένεια τοποθετούνται και τα αδέρφια της µητέρας µου. Ο ένας αποκλείστηκε από το 3
σύστηµα (πέθανε έγκλειστος σε ψυχιατρείο) - µια µεγάλη ιστορία. Και µε δικά του χρήµατα επιβίωσε η οικογένεια. Σε αυτήν την αναπαράσταση η προσήλωση µου σε όλους τους νεκρούς της οικογένειας είναι απόλυτη. Νιώθω έλξη προς αυτούς, λατρεία, και θέλω να είµαι κοντά τους. Η συντονίστρια Χ βλέπει τι συµβαίνει, µε τραβάει, µε στρέφει στο φως και στη ζωή. Αυτό είδε λοιπόν ο Hellinger µε µία µατιά του, και θεώρησε περιττό εκείνη την ώρα να κάνει µια Συστηµική Αναπαράσταση; Με µια άσκηση, µε µία χειρονοµία του προσπάθησε να µε τραβήξει από τη καθήλωσή µου. Έβαλε εµένα και τις ψυχές να κοιτάµε στο φως. Να µιλήσω εδώ για τις ασθένειες που έχω περάσει; Για τις φορές που ακούµπησα το θάνατο αλλά ξαναγύρισα; Το µήνυµα λοιπόν το πήρα µα πάλι δεν ήταν αρκετό. Έτσι συνέχισα το ταξίδι. Σε µια επόµενη φορά το αίτηµα µου είναι η «ακινητοποίηση» µου. Τοποθετούνται δυο εκπρόσωποι, ένας για µένα και ένας για την «ακινητοποίηση». Η συµπεριφορά της «ακινητοποίησης» είναι ίδια µε αυτήν της µεγάλης µου αδελφής όταν ήµαστε µικρές. Ειρωνική, απορριπτική, ενοχλητική. Κι εγώ πολύ φοβισµένη. Τοποθετούνται και οι γονείς καθώς και οι άλλες αδελφές. Η µεγάλη συνεχίζει από τη θέση της να κοροϊδεύει. Τότε µε υπόδειξη της συντονίστριας Χ, της λέω «Σε τιµώ, τιµώ και µένα, τιµώ και αυτό που µας οδηγεί». Η µαγική φράση. Σοβαρεύει η αδερφή µου, παύει τις ειρωνείες και στέκεται στη θέση της. Και εγώ για πρώτη φορά, νιώθω να δυναµώνω, και να στέκοµαι στα πόδια µου χωρίς φόβο. Αυτή ήταν η πρώτη αναπαράσταση που µε ακούµπησε πραγµατικά. Ένιωσα µια εσωτερική κίνηση προς το καινούριο, το διαφορετικό, προς τη λύση. Και κυρίως είχα τη δύναµη να υποστηρίξω αυτή την κίνηση. Μία καινούρια εσωτερική εικόνα άρχισε να εµφανίζεται µέσα µου. Ύστερα από µήνες ακολουθεί η αναπαράσταση µε τον L. Χαµένα κοµµάτια ψυχής, εµπόδια, και εκεί απέναντι ο στόχος. Με εκπροσώπους στήνονται εσωτερικές εικόνες. Ζωντανεύουν και φανερώνονται οι διεργασίες ψυχής, κρυµµένες στο υποσυνείδητο. Σε αυτήν την αναπαράσταση ένιωσα να συνάντησα και να ενώθηκα µε έναν «χαµένο» εαυτό. Χρειάζεται κουράγιο να νιώσεις τον πόνο και να δεις µια πραγµατικότητα που µέχρι τώρα αγνοούσες, και έκανες τα πάντα να µην τη γνωρίσεις ποτέ. Μου πήρε έντεκα χρόνια για να είµαι σε θέση να «δω» και να καταλάβω. 4
εν εννοώ ότι αυτός ο χρόνος ισχύει για όλους. Όχι, ο καθένας είναι µια ξεχωριστή περίπτωση. Πιθανόν σε κάποιον άλλον, µια αναπαράσταση να του αλλάξει τη ζωή. Προσωπικά υπήρξα σκληροπυρηνική, ξεροκέφαλη, και έβαζα τρικλοποδιές στον εαυτό µου. Είναι προφανές ότι ένα θύµα και ο θύτης του ζουν µέσα µου, και το πρώτο ζητάει ακόµα δικαίωση από το δεύτερο, στήνοντας του παγίδες. Όσο το σκέφτοµαι, θεωρώ ότι αυτό είναι ένα καλό αίτηµα συµφιλίωσης, για την επόµενη αναπαράσταση. Το µεγάλο ταξίδι της ζωής συνεχίζεται µέσα στη νύχτα. Άρχισε να ξηµερώνει. Με τις ρίζες χωµένες στην οµίχλη των καιρών που πέρασαν, ζητάω τροφή και δύναµη απ τους προγόνους µου. Ευλογηµένες οι ψυχές σας, και ευλογηµένος ο τόπος που πατήσατε. Χαµηλώνω και υποκλίνοµαι στη µοίρα σας. Αγαπώ αυτό που σας οδήγησε, και τώρα οδηγεί εµένα. Είµαι η συνέχεια σας Είµαι ότι σπείρατε Και ανθίζω τώρα στις ζωής τον απέραντο κήπο. Γ. Σ. Μαθήτρια ζωής 5