Review from 06/03/2017 Articlesize (cm2): 1442 ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ, από σελίδα 1 Customer: Author: Ευαγγελίας Σιζοπουλου Rubric: ΠΑΙΔΕΙΑ Subrubric: Εκπαιδευτικά ιδρύματα Mediatype: Print Καινοτόμο έργο για Πράσινο Πανεπιστήμιο Την υπογραφή δύο φοιτητών φέρει ένα project για την ανακύκλωση που εφαρμόζεται στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, με στόχο να αγκαλιαστεί από το σύνολο της κυπριακής κοινωνίας και αφορά την ανακύκλωση με επιβράβευση.»28 Καινοτόμο έργο για «Πράσινο» Πανεπιστήμιο Το Πανεπιστήμιο Κύπρου ανάμεσα στα καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου για περιβαλλοντικές δράσεις Της Ευαγγελίας Σιζοπούλου Το Πανεπιστήμιο Κύπρου, έχοντας πάντοτε ψηλά στις προτεραιότητες του τα θέματα που άπτονται της προστασίας του περιβάλλοντος και επιδιώκοντας να αποτελέσει πρότυπο Περιβαλλοντικής Διαχείρισης, στοχεύει, μεταξύ άλλων, στη διαμόρφωση πολιτών με υψηλό το αίσθημα της περιβαλλοντικής ευθύνης. Ως ένα «πράσινο» Πανεπιστήμιο, επιδιώκει, επίσης, μέσα από ποικίλες κοινωνικές δραστηριότητες, την καλλιέργεια της καινοτομίας, τη δημιουργία περιβαλλοντικής και κοινωνικής κουλτούρας, καθώς και την προώθηση της κοινωνικής επιχειρηματικότητας. Οι εν λόγω στόχοι υιοθετήθηκαν από φοιτητές του Πανεπιστημίου, οι οποίοι εμπνεύστηκαν και υλοποίησαν το πρόγραμμα ανακύκλωσης Recyward. Το Πανεπιστήμιο Κύπρου αξιολογήθηκε ως 228ο ανάμεσα στα καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου για περιβαλλοντικές δράσεις, σύμφωνα με την παγκόσμια κατάταξη «UI GreenMetric». Το καινοτόμο αυτό πρόγραμμα, προϊόν δύο φοιτητών του Πανεπιστημίου Κύπρου, επιδιώκει να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο η κυπριακή κοινωνία αντιμετωπίζει την ανακύκλωση και τα «σκουπίδια». Η βασική ιδέα του recyward εδράζεται στην επιβράβευση όσων ανακυκλώνουν! Απώτερος στόχος του προγράμματος αποτελεί η αύξηση των ποσοστών ανακύκλωσης καθώς και η μείωση των απορριμμάτων. Οι ιδρυτές του προγράμματος, απόφοιτοι πλέον φοιτητές του Πανεπιστημίου Κύπρου, Χριστόδουλος Παύλου και Ευθύμιος Κωνσταντίνου, πιστεύουν πως το πιο αποτελεσματικό κίνητρο για την κοινωνία μας αποτελεί η επιβράβευση όσων ανακυκλώνουν. Η προσέγγιση αυτή διαφοροποιείται από άλλες πρακτικές που στόχο έχουν να τιμωρούν όσους δεν ανακυκλώνουν, μέσα από πρόστιμα, επιπρόσθετα τέλη, ή άλλο τρόπο. Το πρόγραμμα εδράζεται στη φιλοσοφία της επιβράβευσης και όχι στην τιμωρία. Όπως έχουν δείξει και τα έως τώρα αποτελέσματα, η θετική παρακίνηση μπορεί να αποτελέσει το βέλτιστο κίνητρο που θα ωθήσει την κυπριακή κοινωνία στον δρόμο της ανακύκλωσης. Πώς λειτουργεί το recyward Ο φοιτητής /τρία προσκομίζει στο recyward τα ανακυκλώσιμα από το πρόγραμμα υλικά (χαρτί, πλαστικό, αλουμίνιο) για ανακύκλωση. Ακολούθως τα υλικά ζυγίζονται και αξιολογούνται ως προς το είδος και την ποιότητα και ο φοιτητής/τρια πιστώνεται τους ανάλογους πόντους. Αυτοί οι πόντοι μπορούν να εξαργυρωθούν με τις επιβραβεύσεις που προσφέρονται από τις επιχειρήσεις συνεργάτες. Σε περίπτωση που κάποιος προσκομίσει κάποιο υλικό το οποίο δεν είναι κατάλληλο για ανακύκλωση, δεν του πιστώνονται πόντοι και του γίνεται επισήμανση με απώτερο σκοπό να κατανοήσει γιατί το συγκεκριμένο υλικό δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό. Με αυτό τον τρόπο, το recyward επιδιώκει τη διαλογή καθαρών ανακυκλώσιμων υλικών από την πηγή τους και να εκπαιδεύσει ενημερώσει τους συμμετέχοντες σχετικά με τους κανόνες ανακύκλωσης. Τα υλικά που γίνονται αποδεκτά, διατίθενται στη συνέχεια σε εταιρεία διαχείρισης ανακυκλώσιμων υλικών και τα έσοδα χρησιμοποιούνται για την κάλυψη των λειτουργικών εξόδων του προγράμματος. Στοχεύει να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο η κυπριακή κοινωνία αντιμετωπίζει την ανακύκλωση και τα «σκουπίδια» Page 1 / 5
ΒΗΜΑΤΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΔΟΥ To recyward δεν έμεινε στάσιμο και την τρίτη χρονιά λειτουργίας (2016 2017) σημειώνει ακόμη ένα βήμα ανάπτυξης και προόδου. Συγκεκριμένα, παρόλο που η ροή υλικών ανακύκλωσης παραμένει ως είχε (χαρτί, πλαστικό, αλουμίνιο), το recyward προχώρησε στην ένταξη μιας νέας δραστηριότητας, αυτής της επαναχρησιμοποίησης μέσα από το upcycling. To upcycling αφορά την εφευρετική επαναχρησιμοποίηση υλικών. Πα παράδειγμα ένα σπασμένο ξύλινο παλέτο μπορεί να μετατραπεί σε ευφάνταστες κατασκευές και χειροτεχνίες. Το αντικείμενο παύει να έχει την αρχική του μορφή και ρόλο και μετατρέπεται σε "ί περισσοτερα προϊόντα με καινούρια λειτουργία και χρήση. Με αυτό τον τρόπο, μειώνεται ο όγκος «σκουπιδιών» ενώ προωθείται Μ'α ευρεία οπτική σε αντικείμενα και τις κρυμμένες χρήσεις τους. Ένα πρώτο βήμα για την υιοθέτηση του upcycling έγινε το Πάσχα του 2016. Συγκεκριμένα, οι φοιτητές, είχαν την ευκαιρία να προσκομίσουν χρησιμοποιημένα κεριά/λαμπάδες τα οποία κατά πάσα πιθανότητα θα κατέληγαν στα σκουπίδια. Τα κεριά που συλλέγηκαν μετατράπηκαν σε καινούριες κέρινες δημιουργίες οι οποίες διατέθηκαν πίσω ως επιβραβεύσεις. Φέτος το Recyward ενισχύοντας τη δραστηριοποίηση του με το upcycling δημιουργεί νέα upcyded προϊόντα όπως πορτοφόλια, τσάντες και σουπλά. To upcycling αποτελεί έναν κρίσιμο τομέα τον οποίο εάν υιοθετήσει η κοινωνία μας, θα μειώσει την παραγωγή σκουπιδιών και θα ενισχύσει την επαναχρησιμοποίηση των υλικών. Επιπλέον, στόχος και μελλοντικό όραμα του recyward είναι να δίνεται η δυνατότητα στους συμμετέχοντες πέρα από το να επιλέγουν από μία προσωπική επιβράβευση, να μπορούν να δωρίζουν μια σε καποι συνάνθρωπο τους ή ακόμη και να ενισχύσουν την περιβαλλοντική τους συνεισφορά επιλέγοντας να χρησιμοποιήσουν τους πόντους που συγκέντρωσαν για κάποια δενδροφύτευση. Τα πρώτα βήματα Πορεία στον χρόνο Το 2014, έχοντας κατά νουν τη φιλοσοφία της ανακύκλωσης με επιβράβευση, οι δύο φοιτητές μελέτησαν τις προϋποθέσεις και τις προοπτικές μιας κοινωνικής επιχείρησης η οποία θα επιβράβευε όσους ανακύκλωναν. Κρίνοντας ότι κάτι τέτοιο ήταν εφικτό και με σημαντικό αντίκτυπο στην κοινωνία, προσέγγισαν την Επιτροπή «Οικολογικό Πανεπιστήμιο» του Πανεπιστημίου, παρουσιάζοντας την ιδέα τους. Η Επιτροπή, με επικεφαλής τον Πρύτανη του Πανεπιστημίου Κύπρου, καθηγητή Κωνσταντίνο Χριστοφίδη, επικρότησε την πρωτοβουλία, πίστεψε σ' αυτή και στάθηκε αρωγός για την υλοποίηση της. Έτσι, το Recyward ξεκίνησε τον κύκλο εργασιών του τον Μάιο του 2015 και από την πρώτη στιγμή λειτουργίας του, τα αποτελέσματα ήταν πλήρως ενθαρρυντικά. Σε μόλις δύο μήνες λειτουργίας και έχοντας ως κύρια δράση του τη συλλογή χαρτιού, κατάφερε να συγκεντρώσει από φοιτητές και προσωπικό του Πανεπιστημίου Κύπρου πέραν του ενός τόνου χαρτιού και να μοιράσει εκατοντάδες επιβραβεύσεις. Φοιτητές και επιχειρήσεις στήριξαν το recyward και έθεσαν τις βάσεις για την περαιτέρω ανάπτυξη και ενίσχυση του. Με την υποστήριξη και τη συνέχιση να ήταν δεδομένη, η δεύτερη ακαδημαϊκή χρονιά λειτουργίας (2015 2016) βρήκε το recyward να συλλέγει πέρα από χαρτί, πλαστικό και αλουμίνιο. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ Εντυπωσιακά τα αποτελέσματα Η αυξημένη συμμετοχή από την πανεπιστημιακή κοινότητα καθώς και η παροχή επιβραβεύσεων από τις επιχειρήσεις συνεργάτες συνέδραμαν στην αύξηση της ροής των ανακυκλώσιμων υλικών. Με την ολοκλήρωση της χρονιάς τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά! Η ποσότητα χαρτιού υπερδιπλασιάστηκε, ξεπερνώντας τους δύο τόνους, ενώ συγκεντρώθηκαν πέραν των 500 κιλών πλαστικού και αλουμινίου. Μέχρι σήμερα, περισσότερες από 30 επιχειρήσεις πρόσφεραν επιβραβεύσεις για το πρόγραμμα, όπως βιβλία, γραφική ύλη, προϊόντα τεχνολογίας, εισιτήρια εκδηλώσεων, καφέ, φαγητό, ποτό και χειροποίητες δημιουργίες, ενώ το δίκτυο των επιχειρήσεων συνεργατών του μεγαλώνει προσφέροντας μεγαλύτερη ποικιλία επιβραβεύσεων. Περισσότερες πληροφορίες για το πρόγραμμα μπορείτε να αποταθείτε στην ιστοσελίδα www.recyward.com, στο facebook.com/recyward και στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο recyward@gmail.com Page 2 / 5
Σημαντικά τα οφέλη από την ανακύκλωση 0/ επιβραβεύσεις από το recyward συμβάλλουν στη διαμόρφωση περιβαλλοντικής συμπεριφοράς Η θερμή υποστήριξη του προγράμματος συνδυάστηκε όπως ήταν αναμενόμενο με τη στήριξη των επιχειρήσεων, αφού, όλοι οι συμμετέχοντες στο πρόγραμμα, πέραν της συνεισφοράς τους στο περιβάλλον, έχουν κάτι περισσότερο να κερδίσουν. Αφενός, το Πανεπιστήμιο Κύπρου, παρατηρεί τον όγκο σκουπιδιών του να μειώνεται και να μεταφέρεται για ανακύκλωση, και αφετέρου οι επιχειρήσεις συνεργάτες αποκτούν πρόσβαση στο φοιτητικό κοινό. Άτομα που επισκέπτονται τον χώρο των επιχειρήσεων έχοντας στην κατοχή την επιβράβευση τους από το recyward, συνηθίζουν να μην περιορίζονται μόνο στο προϊόν προσφοράς, ενώ άτομα που μέχρι τώρα δεν είχαν επαφή με την επιχείρηση μπορεί να αποτελέσουν νέο κοινό με προοπτική να γίνουν τακτικοί πελάτες της. Ακόμη, νέο και υφιστάμενο κοινό της επιχείρησης μετά την επίσκεψη του με επιβράβευση, επιστρέφει στο recyward, όπου απαντά σε ερωτήσεις ανατροφοδότησης (feedback) σχετικά με την εμπειρία του. Με αυτόν τον τρόπο η επιχείρηση διεξάγει έρευνα αγοράς μέσα από το recyward και τα μάτια του φοιτητικού κοινού. Το ίδιο σκεπτικό ισχύει, όχι μόνο για τους φοιτητές, αλλά και για τα υπόλοιπα μέλη της φοιτητικής κοινότητας. Έχοντας ως πρωταρχικό στόχο την αλλαγή της κουλτούρας των νέων, οι επιβραβεύσεις που προσφέρονται από το recyward συμβάλλουν στη διαμόρφωση περιβαλλοντικής και κοινωνικής συμπεριφοράς. Επαναχρησιμοποιήσιμες τσάντες, επαναγεμιζόμενα highlighters μολύβια από ανακυκλώσιμα υλικά, αποτελούν μέρος των επιβραβεύσεων. Πέραν της καλλιέργειας περιβαλλοντικής συνείδησης, το recyward έθεσε ως στόχο και την ανάπτυξη κοινωνικής συνείδησης και ευαισθησίας. Έτσι, προωθεί τη συλλογή πλαστικών πωμάτων μπουκαλιών, όπου ακολούθως δωρίζονται σε κοινωφελές ίδρυμα για την αγορά απαραίτητου εξοπλισμού. Η πράξη αυτή υιοθετήθηκε σταδιακά από τους φοιτητές οι οποίοι στα αρχικά στάδια λειτουργίας του προγράμματος ερχόμενοι για την ανακύκλωση πλαστικών μπουκαλιών δεν αφαιρούσαν τα πώματα. Αυτό συνέβαινε καθώς δεν ήταν σε θέση να γνωρίζουν την αξία των πωμάτων. Αφού όμως παροτρύνονταν να το πράττουν για κοινωφελή σκοπό, οι φοιτητές πλέον προέβαιναν οι ίδιοι στην αφαίρεση των πωμάτων, αναγνωρίζοντας τον σκοπό και διαπλάθοντας έτσι τη στρατηγική της διαλογής από την πηγή. Το πρόγραμμα στοχεύει να μετατρέψει την ανακύκλωση σε ένα είδος παιχνιδιού μεταξύ των Σχολών και Τμημάτων του Πανεπιστημίου. Κάθε φορά που κάποιος ανακυκλώνει, οι φοιτητές θα είναι σε θέση να γνωρίζουν πού κατατάσσεται η Σχολή/Τμήμα τους. Αυτό αναμένεται να ωθήσει περισσότερα άτομα στο να ανακυκλώσουν καθώς δεν θα επιθυμούν το Τμήμα τους να βρίσκεται στην τελευταία θέση της βαθμολογίας η κατάληψη συνάμα της πρώτης θέσης θα εξασφαλίζει πέρα από την πανεπιστημιακή περηφάνια των μελών του νικητήριου τμήματος, και ξεχωριστή επιβράβευση του. Χωρίς αμφιβολία ο μεγαλύτερος κερδισμένος από τη λειτουργία και υποστήριξη του recyward είναι το περιβάλλον, καθώς η παροχή θετικών κινήτρων και η επιβράβευση ενισχύουν σημαντικά τνο ρυθμό ανακύκλωσης, μειώνονταςτο περιβαλλοντικό μας αποτύπωμα. Page 3 / 5
ΔΙΑΔΟΣΗ ΤΟΥ ΜΗΝΥΜΑΤΟΣ Η διάδοση της φιλοσοφίας της επιβράβευσης έναντι της τιμωρίας άρχισε να ξεπερνά τα γεωγραφικά όρια του χώρου του Πανεπιστημίου Κύπρου. Τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές παρουσιάσεις κατάφεραν να προβάλουν προς το ευρύ κοινό την καινοτόμο και πολλά υποσχόμενη προσέγγιση στο θέμα της ανακύκλωσης ενώ αποτέλεσε μέροςτων περιβαλλοντικών δραστηριοτήτων του Πανεπιστημίου που του απέφεραν τον τίτλο του «Πράσινου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος» το 2015 στα 5α Περιβαλλοντικά Βραβεία Κύπρου. ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΥΡπΕΡΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ Παρόλο που στο παρόν στάδιο το πρόγραμμα απευθύνεται αποκλειστικά στην πανεπιστημιακή κοινότητα του Πανεπιστημίου Κύπρου, μελλοντικά θα μπορούσε να εφαρμοστεί και στην ευρύτερη κοινωνία. Ευχή των ιδρυτών, η επιβράβευση να αποτελέσει μοχλό θετικής παρακίνησης του πολίτη για να ασπαστεί τη μείωση, την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση προϊόντων, αλλά κυρίως να συμβάλει στη δημιουργία περιβαλλοντικής και κοινωνικής συνείδησης. Όταν φτάσουμε σε ένα επίπεδο όπου ο πολίτης, ανακυκλώνει τα υλικά του, είτε επιβραβεύεται είτε όχι, τότε θα μπορούμε να πούμε ότι το Recyward έχει επιτελέσει τον στόχο του. Page 4 / 5
. ^ Studs Page 5 / 5