Embargo Παρασκευή 03.03.2017 Ωρα 19.30 Εκδήλωση του Συνδέσμου Θεσσαλικών Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών με θέμα την Εθνική εξωτερική πολιτική για τη διπλωματία των εξαγωγών Λάρισα, 3 Μαρτίου 2017 Σημεία Ομιλίας Η άσκηση της πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής της χώρας μας έχει θέσει στο επίκεντρο της, συνεκτικά και συναρθρωμένα προς την πολιτική διπλωματία, την προώθηση της οικονομικής διπλωματίας. Η υλοποίηση των στόχων της εξωτερικής πολιτικής μιας χώρας στην σύγχρονη εποχή, όπου κυριαρχούν τα προστάγματα της γεωοικονομίας, διέρχεται αναντίρρητα μέσα και από το πεδίο της ισχυρής βάσης του παραγωγικού δυναμικού της και της εξωστρεφούς ικανότητας της, που αποτελούν κύριους συντελεστές με πολλαπλασιαστικές συνέπειες και συμβολή στην αναγνώριση του ρόλου της χώρας στις διεθνείς οικονομικές και πολιτικές σχέσεις. Η οικονομική διπλωματία στην Ελλάδα από τις αρχές της δεκαετίας του 2000, εναρμονισμένη στις διεθνείς τάσεις και στις ανάγκες του οικονομικού ανταγωνισμού έχει ενταχθεί στο ΥΠΕΞ, με στόχο την λυσιτελή και συνεκτική υλοποίηση των στοχεύσεων της εξωτερικής πολιτικής σε άριστη συνάρτηση και ανάδειξη των πλεονεκτημάτων της εξωστρέφειας του παραγωγικού ιστού της χώρας μας. Η προσπάθεια έχει ως κύριους άξονες την προώθηση των ελληνικών οικονομικών συμφερόντων, την υποστήριξη της επενδυτικής και επιχειρηματικής δραστηριότητας, την ενίσχυση των εξαγωγών προϊόντων και υπηρεσιών καθώς και την ενδυνάμωση και ανάδειξη του στρατηγικού ρόλου της Ελλάδος ως κόμβου στις μεταφορές και στις διαδρομές των ενεργειακών αγωγών. Το κλειδί στην υλοποίηση των στόχων της οικονομικής διπλωματίας είναι αναντίρρητα, ο εκσυγχρονισμός και η βελτιστοποίηση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων, ενώ παράλληλα επιβάλλεται και επιδιώκεται την εποικοδομητική συνεργασία όλων των εμπλεκομένων στο εγχείρημα της εξωστρεφούς οικονομικής πολιτικής, δηλαδή του Κράτους, των Φορέων και των Επιχειρήσεων. Ο βραχίονας ενεργούς δράσης και στήριξης συντίθεται από τα Γραφεία ΟΕΥ του Υπουργείου Εξωτερικών με τα 150 στελέχη του και με παρουσία σε 55 χώρες, ενώ η άσκηση της ιεραρχημένης πολιτικής του, εδράζεται στους ακόλουθους πυλώνες : 1
1.Υποστήριξη των εξωστρεφών ελληνικών επιχειρήσεων για διείσδυση στις ξένες αγορές (π.χ. Διϋπουργική Επιτροπή Εξωστρέφειας, διοργάνωση επιχειρηματικών αποστολών, συμμετοχή σε Διεθνείς Εκθέσεις στο Εξωτερικό, Έρευνες Αγοράς-μελέτες για ξένες αγορές, οδηγοί επιχειρείν κλπ) 2.Επιχείρηση προσανατολισμού τους για τοποθέτηση ελληνικών προϊόντων και στις νέες αγορές αναδυόμενων οικονομιών ( π.χ. Ασία, Αφρική) καθώς και στόχευση στην απορροφητική ικανότητα των αγορών των χωρών BRICS (π.χ. καταγραφή δράσεων ανταγωνιστριών χωρών, επισκέψεις γνωριμίας σε ελληνικές επιχειρήσεις, συναντήσεις με Φορείς, καταγραφή χωρών ενδιαφέροντος κλπ) 3.Δράσεις στήριξης επιχειρήσεων καινοτόμων προϊόντων με ενσωμάτωση υψηλής τεχνολογίας και αυξημένης προστιθέμενης αξίας που συμβάλει καταλυτικά στην ποιοτική αναδιάρθρωση της ελληνικής εξωστρέφειας 4.Οργάνωση επιχειρηματικών αποστολών, ενημερωτικών ημερίδων, συνεδρίων και εκδηλώσεων για την προώθηση και προστασία προϊόντων ΠΟΠ και ΠΓΕ. 5.Προβολή και επικοινωνία του επενδυτικού θεσμικού πλαισίου σε συνεργασία με Enterprise Greece για προσέλκυση επενδύσεων στην βάση ανάδειξης των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της χώρας (π.χ. συναντήσεις με επενδυτές & επενδυτικά funds σε Λονδίνο, Βρυξέλλες, Βερολίνο). 6.Αξιοποίηση της διαδικτυακής πύλης www.agora.mfa.gr, η οποία στην περίπου 8ετή λειτουργία της, έχει εδραιωθεί ως βασικός ομφάλιος λώρος αμφίδρομης επικοινωνίας με την επιχειρηματική κοινότητα. 7.Αναβάθμιση της επιχειρησιακής λειτουργίας των Γραφείων ΟΕΥ μέσω της εφαρμογής του συστήματος διαχείρισης ποιότητας ISO 9001 με ορατά μετρήσιμα αποτελέσματα. 8.Οργανωση Μεικτών Διϋπουργικών Επιτροπών, Ανώτατων Συμβουλίων Συνεργασίας, για υπογραφή συμφωνιών με στόχο την εμβάθυνση και εδραίωση του υπόβαθρου των διμερών πολιτικών σχέσεων που διανοίγουν δρόμους πρόσβασης σε νέες αγορές. 9. Παρακολούθηση Ομάδων Εργασίας για την εξωστρέφεια, την προώθηση των εξαγωγών και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας: Α. Ομάδα Εργασίας «Προγραμματισμού, Παρακολούθησης & Αποτίμησης Δράσεων Εξωστρέφειας» υπό την Επιχειρησιακή Επιτροπή Εξωστρέφειας, στο πλαίσιο του Σχεδίου Δράσης για την προώθηση των εξαγωγών. Β. Ομάδα Β Εργασίας «Ενίσχυση της Ανταγωνιστικότητας της Εγχώριας Φαρμακοβιομηχανίας», στο πλαίσιο της «Συντονιστικής Επιτροπής» για την Εξειδίκευση και Υλοποίηση Σχεδίου Δράσης ανάπτυξης της Εγχώριας Φαρμακοβιομηχανίας 2
10. Συντονισμός, συνεργασία και υποστήριξη δραστηριοτήτων με πρόσημο εξωστρέφειας άλλων Υπουργείων, κυρίως με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης για - την προώθηση των απαραίτητων πιστοποιήσεων για τα ελληνικά εξαγώγιμα προϊόντα, όπως χαλάλ και κοσέρ σε αγορές-στόχους, -τη σύναψη υγειονομικών και φυτοϋγειονομικών πρωτοκόλλων για να καταστεί δυνατή η εξαγωγή ενός μεγάλου εύρους προϊόντων, όπως φρούτα και λαχανικά, κρέατα και ιχθηρά, γουνοδέρματα κ.α. - την καταγραφή περιπτώσεων παραβίασης νομοθεσίας και παραποίησης Π.Ο.Π. και Π.Γ.Ε. ελληνικών προϊόντων σε ξένες αγορές, συντονισμός και προώθηση δράσεων για την κατοχύρωση και προστασία τους, σύγκληση και διοργάνωση σχετικών συσκέψεων για σχέδιο δράσης με ενσωμάτωση προτάσεων αποτελεσματικής αντιμετώπισης των παραβιάσεων. 11. Υλοποίηση διμερών συναντήσεων πολιτικής ηγεσίας στο πλαίσιο εφαρμογής στρατηγικού σχεδίου κλιμακούμενων δράσεων για προώθηση των στόχων εξωτερικής πολιτικής με ιδιαίτερη έμφαση στην διεκδίκηση ενεργού ρόλου στο πλέγμα λειτουργίας της παγκόσμιας ενεργειακής αγοράς και των διαδρομών διέλευσης των αγωγών που συλλειτουργούν αθροιστικά και πολλαπλασιαστικά στην ισχυροποίηση της γεωοικονομικής και γεωστρατηγικής θέσης μας. Η οικονομική διπλωματία αποτελεί θεμελιακό συντελεστή στη υλοποίηση των στόχων της εξωτερικής πολιτικής της χώρας μας και έχει ως κεντρικό στόχο την κεφαλαιοποίηση του ρόλου της ως χώρας με ειρηνικό πρόσημο που θα αξιοποιεί την ηγετική θέση της στην παγκόσμια ναυτιλία και την καθιέρωση της σε κύριο τουριστικό προορισμό ενώ θα κατατείνει στην διαμόρφωση ευνοϊκού πεδίου εκκόλαψης οικονομικών δράσεων για προσέλκυση επενδύσεων και επίταση της εξωστρέφειας των ελληνικών επιχειρήσεων. Ειδικότερα όσον αφορά τέλος, στην πορεία των ελληνικών εξαγωγών για το 2016, παρατηρούνται τα εξής : Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ., η συνολική αξία των εξαγωγών κατά το χρονικό διάστημα Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου 2016 ανήλθε στο ποσό των 25.411,4 εκατ. Ευρώ, έναντι 25.879,3 εκατ. Ευρώ κατά το ίδιο διάστημα του έτους 2015, παρουσιάζοντας μείωση, κατά 467,9 εκ. Ευρώ ή κατά 1,8%. Η αντίστοιχη μεταβολή χωρίς τα πετρελαιοειδή παρουσίασε αύξηση κατά 225,5 εκατ. ευρώ, ή κατά 1,2%. Η υποχώρηση του συνόλου των ελληνικών εξαγωγών κατά την ανωτέρω περίοδο αναφοράς, όπως προαναφέρεται οφείλεται κατά κύριο λόγο, στην υποχώρηση της εμπορικής αξίας των εξαγωγών πετρελαιοειδών πετρελαιοειδή που αποτελούν το κυριότερο εξαγωγικό μας προϊόν- κατά περίπου 10% λόγω μείωσης των διεθνών τιμών του πετρελαίου (και όχι λόγω πτώσης της ανταγωνιστικότητάς 3
τους), ενώ μείωση παρουσίασαν και οι κλάδοι : Βιομηχανικά προϊόντα κατά 3,9%, Έλαια-Λίπη κατά 6,4% και Πρώτες Ύλες κατά 3,3%. Παράλληλα αύξηση εξαγωγών παρουσίασαν οι κλάδοι : Ποτά και Καπνός κατά 10,5%, Τρόφιμα κατά 9,8% και Διάφορα Βιομηχανικά Είδη κατά 6,9%. Παράλληλα και όσον αφορά στα 20 κυριότερα εξαγώγιμα ελληνικά προϊόντα (σε 4ψηφιο κωδικό SITC), η αξία τους έφθασε στα 13.928,6 δισ.ευρώ, αξία που αντιστοιχεί στο 54,8% των συνολικών ελληνικών εξαγωγών, ενώ όσον αφορά στο πρώτο εξαγόμενο προϊόν που είναι τα ορυκτέλαια πετρελαίου, η συνολική τους αξία εξαγωγών φθάνει στα 6.574,1 εκ.ευρώ, αξία που αντιστοιχεί στο 26% της συνολικής αξίας ελληνικών εξαγωγών. Όσον αφορά, στις κυριότερες γεωγραφικές περιοχές κατεύθυνσης των ελληνικών εξαγωγών, οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνεχίζουν να αποτελούν την κύρια γεωγραφική περιοχή προορισμού, καθώς κατά το 2016, η αξία εξαγωγών προς αυτές έφθασε στα 13.952,3 εκ.ευρώ, ενώ παράλληλα οι εξαγωγές μας προς τις χώρες ΕΕ αντιστοιχούν στο 55% του συνόλου των ελληνικών εξαγωγών. Παράλληλα σημειώνεται ότι : 1. Οι ελληνικές εξαγωγές συγκεντρώνονται σε 123 χώρες, στις οποίες μάλιστα αυξάνεται στην πάροδο των ετών, το συνολικό ποσοστό εξαγωγών προς αυτές, σε σχέση με το γενικό σύνολο των ελληνικών εξαγωγών (2013 93,8%, 2014 94,5%, 2015 99,1%, 2016 99,7%). Περαιτέρω, από τις 123 ανωτέρω χώρες, κατά το 2016, σε 70 από αυτές σημειώθηκε αύξηση των εξαγωγών ενώ σε 53 από αυτές παρουσιάσθηκε μείωση των εξαγωγών. 2. Κυριότερη χώρα προορισμού των ελληνικών εξαγωγών παραμένει η Ιταλία με συνολικές εξαγωγές το 2016, άνω των 2,8 δισ.ευρώ και ποσοστό στο σύνολο των ελληνικών εξαγωγών 11,1%. 3. Ποσοστό 19% των ελληνικών εξαγωγών, κατευθύνεται σε 2 χώρες (Ιταλία και Γερμανία). 4. Ποσοστό άνω του 66% των ελληνικών εξαγωγών, κατευθύνεται σε 15 χώρες (προαναφερόμενες 2 και επιπλέον Κύπρος, Τουρκία, Βουλγαρία, ΗΠΑ, Ην.Βασίλειo, Λίβανος Ρουμανία, Αίγυπτος, Γαλλία, Ισπανία, Ολλανδία, ΠΓΔΜ και Σ.Αραβία). Όσον αφορά στις κυριότερες γεωγραφικές περιοχές προορισμού των ελληνικών εξαγωγών αυτές είναι : 1. Ευρώπη, 27 χώρες, Συν.Εξαγωγών 12.496,6 εκ.ευρώ 2. Βαλκάνια, 11 χώρες, Συν.Εξαγωγών 5.095,5 εκ.ευρώ 3. Αφρική, 22 χώρες, Συν.Εξαγωγών 1.738,9 εκ.ευρώ 4. Β.Αμερική, 4 χώρες, Συν.Εξαγωγών 1.498,6 εκ.ευρώ 5. Μ.Ανατολή, 4 χώρες, Συν.Εξαγωγών 1.368,5 εκ.ευρώ 6. Ασία, 16 χώρες, Συν.Εξαγωγών 1.162,3 εκ.ευρώ 7. Χώρες Αραβικού Κόλπου, 9 χώρες, Συν.Εξαγωγών 844,6 εκ.ευρώ 8. Ρωσία κ χώρες ΚΑΚ, 9 χώρες, Συν.Εξαγωγών 638,8 εκ.ευρώ 9. Ν.Αμερική-Καραϊβική, 15 χώρες, Συν.Εξαγωγών 245,5 εκ.ευρώ 4
10. και Ωκεανία, 2 χώρες, Συν.Εξαγωγών 141,6 εκ.ευρώ Ειδικότερα δε για την πορεία εξαγωγών των αγροτικών προϊόντων, σημειώνονται τα εξής : Από την επεξεργασία του σχετικού επισυναπτόμενου πίνακα, προκύπτει ότι η αξία των εξαγωγών των κυριότερων αγροδιατροφικών προϊόντων, υπερβαίνει τα 4.715,9 εκ.ευρώ, αντιπροσωπεύοντας ποσοστό άνω του 18,6% στο σύνολο της αξίας των ελληνικών εξαγωγών. Κυριότερες ομάδες εξαγόμενων προϊόντων είναι οι : 1. Νωπά Φρούτα και Παρασκευασμένα Λαχανικά, Εξαγωγές 1.647,7 εκ.ευρώ 2. Ιχθυηρά, (Νωπά-Κατεψυγμένα-Κονσέρβες), Εξαγωγές 650,7 εκ.ευρώ 3. Ελαιόλαδο, Εξαγωγές 627,2 εκ.ευρώ 4. Γαλακτοκομικά (Τυριά-Γιαούρτι-Γάλα και προϊόντα του), Εξαγωγές 587,5 εκ.ευρώ 5. Δημητριακά, Ρύζι, προϊόντα τους, Εξαγωγές 406,7 εκ.ευρώ 6. Βαμβάκι, Εξαγωγές 311,0 εκ.ευρώ 7. Τσιγάρα, Εξαγωγές 303,0 εκ.ευρώ 8. Διάφορα παρασκευάσματα διατροφής, Εξαγωγές 301,3 εκ.ευρώ 9. Ποτά (Αλκοολούχα), Εξαγωγές 204,8 εκ.ευρώ 10. Καπνά, Εξαγωγές 183,4 εκ.ευρώ 11. Κρέας και προϊόντα του, Εξαγωγές 83,1 εκ.ευρώ 12. Ζάχαρη-Μέλι-Προϊόντα, Εξαγωγές 71,4 εκ.ευρώ 13. Καφές, Κακάο, παρασκευάσματα, Εξαγωγές 69,6 εκ.ευρώ 14. Γλυκά κουταλιού, ζελέδες, μαρμελάδες, Εξαγωγές 33,8 εκ.ευρώ 15. Χυμοί φρούτων, Εξαγωγές 32,2 εκ.ευρώ Περαιτέρω, σημειώνεται ότι όπως προκύπτει από τα στοιχεία, τα αγροδιατροφικά προϊόντα, είναι ιδιαίτερα ανταγωνιστικά καθώς εμφανίζονται κατά κύριο λόγο στις ευρωπαϊκές αγορές, αλλά και σε αγορές τρίτων μεγάλων αγορών. Χαρακτηριστικά αναφέρονται οι εξαγωγές : Παρασκευασμένων λαχανικών μεταξύ άλλων χωρών και - στις ΗΠΑ, Αυστραλία και Καναδά, Καρποί και Φρούτα, ΗΠΑ και Ταϊλάνδη Ελαιόλαδο, ΗΠΑ και Καναδά Σιτάρι σκληρό, Τυνησία και Τουρκία Ρύζι, Λιβύη, Λίβανο και Συρία Μακαρόνια, Ιταλία, ΗΠΑ, Κίνα και Χονγκ-Κονγκ Σάλτσες, Ιαπωνία Κρασιά, Γαλλία Μπύρα, ΗΠΑ, Βουλγαρία Μέλι, Γερμανία, Ισπανία, Γαλλία και Καναδά Γλυκά κουταλιού-μαρμελάδες, Τουρκία, Ρωσία, Σ. Αραβία, ΗΠΑ, Ιράν, ΗΑΕ, Περού Χυμοί πορτοκαλιού, Σ. Αραβία 5