ΑΚΡΟΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΡΙΣΘΕΝΤΑ ΕΠΙΤΡΟΠΟ Μέρος Β Ειδικά ερωτήµατα κ. Σταύρο ΗΜΑ (Περιβάλλον) 1. Σύµφωνα µε τη Συνθήκη: "Oι απαιτήσεις της περιβαλλοντικής προστασίας πρέπει να ενταχθούν στον καθορισµό και την εφαρµογή των κοινοτικών πολιτικών και δράσεων". Ποιοι είναι, κατά την άποψή σας, οι τοµείς στους οποίους απαιτείται να σηµειωθεί πρόοδος για την επίτευξη αυτού του στόχου; Πώς θα διασφαλίσετε ότι η αρχή της ενσωµάτωσης της περιβαλλοντικής προστασίας στις κοινοτικές πολιτικές θα εφαρµοσθεί ορθά στην πράξη; Ποιες θα είναι, κατά την άποψή σας, οι µεγαλύτερες προκλήσεις που θα αντιµετωπίσει η ευρωπαϊκή περιβαλλοντική πολιτική κατά τα προσεχή πέντε έτη; Ποια δράση προτίθεστε να αναλάβετε ως Επίτροπος, προκειµένου να πετύχετε ορατά αποτελέσµατα έως το τέλος της θητείας σας; Η ενσωµάτωση είναι σηµαντικό ζήτηµα, δεδοµένου ότι η προστασία του περιβάλλοντος δεν µπορεί να επιτευχθεί σε αποµόνωση από άλλους τοµείς πολιτικής. Είναι επίσης σηµαντική από την άποψη της επίτευξης των στόχων της Λισσαβόνας: οικονοµική ανάπτυξη και ανταγωνιστικότητα µπορούν να συµβαδίζουν µε την προστασία του περιβάλλοντος. Το ζητούµενο είναι να επεξεργαστούµε πολιτικές που παράγουν λύσεις αµοιβαίου οφέλους στα προβλήµατα που αντιµετωπίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Τα οφέλη της ενσωµάτωσης της περιβαλλοντικής διάστασης στη γεωργική και αλιευτική πολιτική είναι ήδη ορατά, πρέπει όµως να αντιµετωπίσουµε αντίστοιχα και τοµείς όπως η ενέργεια, οι µεταφορές, η βιοµηχανία και οι εξωτερικές πολιτικές. Η εφαρµογή της αρχής αυτής στην πράξη ασφαλώς θα απαιτήσει στενή συνεργασία µεταξύ διάφορων τοµέων πολιτικής. Αυτό µπορεί να επιτευχθεί µέσα από την ευρύτερη χρήση των διαθέσιµων µέσων, όπως είναι οι µελέτες επιπτώσεων της Επιτροπής για τα µέτρα πολιτικής της ΕΕ, η χρήση κοινοτικών πόρων για την επίτευξη περιβαλλοντικών στόχων και η ουσιαστική DV\539139.doc PE 348.071
εφαρµογή των οδηγιών για την εκτίµηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων και για τη στρατηγική περιβαλλοντική εκτίµηση. Βασικές προτεραιότητες της πολιτικής περιβάλλοντος κατά την επόµενη πενταετία είναι να εξευρεθούν τρόποι για την αντιµετώπιση των σηµαντικότερων µακροπρόθεσµων προκλήσεων τις οποίες αντιµετωπίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση και ο κόσµος. Αυτές είναι η καταπολέµηση της αλλαγής του κλίµατος, η προστασία της βιοποικιλότητας, η αντιµετώπιση των περιβαλλοντικών παραγόντων που βλάπτουν την ανθρώπινη υγεία, ιδίως στο αστικό περιβάλλον, όπου τα προβλήµατα είναι οξύτερα, καθώς και η εξεύρεση περισσότερο αειφόρων προτύπων παραγωγής και κατανάλωσης. Προκειµένου να έχουµε αποτελέσµατα, πρέπει να εστιάσουµε τη δράση µας στα εξής: 1. Βελτίωση της εφαρµογής της υφιστάµενης νοµοθεσίας µέσω αποφασιστικότερης χρήσης της διαδικασίας παραβίασης, αλλά και µέσω της οικοδόµησης της νέας εταιρικής σχέσης συνεργασίας µε τα κράτη µέλη. 2. Χάραξη πολιτικών για τη διευρυµένη Ένωση, κατά τρόπο ώστε τα οφέλη της περιβαλλοντικής πολιτικής να µεταφέρονται πλήρως στις 25 χώρες και στους λαούς. 3. Ενίσχυση των δεσµών µεταξύ προστασίας του περιβάλλοντος και ανταγωνιστικότητας, µε βελτίωση της οικονοµικής και επιστηµονικής θεµελίωσης των πολιτικών µας, προώθηση της χρήσης περιβαλλοντικών τεχνολογιών, και ένταξη οικολογικών παραµέτρων στις δηµόσιες συµβάσεις και στα κοινοτικά ταµεία. 4. ιεθνή δραστηριοποίηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε τοµείς καθοριστικής σηµασίας όπως η αλλαγή του κλίµατος, η βιοποικιλότητα και τα ύδατα. 5. Ενίσχυση της ευαισθητοποίησης και της υποστήριξης της κοινής γνώµης προς την περιβαλλοντική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης, µε παροχή σαφούς και συνοπτικής ενηµέρωσης προς τους πολίτες και συµµετοχή των ενδιαφερόµενων µερών στη διαδικασία διαµόρφωσης πολιτικής. 2. Θεωρείτε ότι έχουν προβλεφθεί επαρκείς οικονοµικοί πόροι και επαρκές προσωπικό για τις δράσεις της Ένωσης στον τοµέα της περιβαλλοντικής πολιτικής γενικά και, ειδικότερα, για τη διασφάλιση της πλήρους εφαρµογής της περιβαλλοντικής νοµοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, λαµβανοµένης υπόψη της αποστολής της Επιτροπής ως θεµατοφύλακα της Συνθήκης; Η περιβαλλοντική πολιτική έχει ήδη λάβει σηµαντική χρηµατοδότηση από τα διαρθρωτικά ταµεία και το Ταµείο Συνοχής, από τα προγράµµατα γεωργικής ανάπτυξης και ανάπτυξης της υπαίθρου, από ερευνητικά προγράµµατα και από τα προενταξιακά προγράµµατα, καθώς και από ειδικά προγράµµατα για το περιβάλλον όπως το LIFE και το Forest Focus. Στο σύνολο της διαρθρωτικής χρηµατοδότησης, για την τρέχουσα περίοδο προγραµµατισµού 2000-2006, περίπου 44 δισ. ευρώ έχουν αφιερωθεί σε περιβαλλοντικά προγράµµατα και στην πολιτική περιβάλλοντος. Παρόµοια επίπεδα χρηµατοδότησης µπορούµε να αναµένουµε και για την DV\539139.doc 2/14 PE 348.071
επόµενη περίοδο προγραµµατισµού. Εάν τα εκµεταλλευτούµε σωστά, τα κεφάλαια αυτά θα επαρκέσουν για την οικονοµική στήριξη των βασικών περιβαλλοντικών µας στόχων. Οι ανάγκες σε προσωπικό πρέπει να εξετάζονται µε βάση τις προτεραιότητες τόσο της περιβαλλοντικής πολιτικής όσο και των άλλων τοµέων πολιτικής. Σε ότι αφορά το άµεσο µέλλον θα πρέπει να εξασφαλισθεί το αναγκαίο προσωπικό στους τοµείς που έχουν προτεραιότητα και η εφαρµογή της νοµοθεσίας ασφαλώς είναι ένας από αυτούς. Πρόσφατα έγιναν προσπάθειες για να εντοπισθούν οι τοµείς όπου συναντώνται οι µεγαλύτερες δυσκολίες εφαρµογής (φυσικό περιβάλλον, απόβλητα, ύδατα και εκτίµηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων) έτσι ώστε να δοθεί σαφής προτεραιότητα στην επίλυση προβληµάτων σε αυτούς τους τοµείς. Τέτοιου είδους εστιασµένες προσπάθειες µπορεί να είναι πολύ αποτελεσµατικές για την αντιµετώπιση του φόρτου εργασίας στον τοµέα της εφαρµογής και µπορούν να µειώσουν την ανάγκη για αυξήσεις προσωπικού. Όσον αφορά την εφαρµογή της νοµοθεσίας, η Επιτροπή πρέπει να συνεχίσει να αναζητεί τρόπους για την επίλυση των προβληµάτων που της επισηµαίνονται. Τούτο µπορεί να γίνει στα προκαταρτικά στάδια, µε πρωτοβουλίες όπως η ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών που παρέχουν κίνητρα στα κράτη µέλη να εξασφαλίζουν την πλήρη τήρηση της νοµοθεσίας, καθώς και στα επόµενα στάδια εφαρµογής της νοµοθεσίας µέσω της διαδικασίας παραβίασης. Οι τακτικές συναντήσεις µε τις εθνικές αρχές θα είναι χρήσιµες όχι µόνο για τη συζήτηση των καταγγελιών που εκκρεµούν, αλλά και στην προσπάθεια να αποτραπούν µελλοντικά προβλήµατα. Ερµηνευτικές ανακοινώσεις για τις πιο περίπλοκες οδηγίες µας µπορούν να βοηθήσουν τις εθνικές αρχές στη µεταφορά της κοινοτικής νοµοθεσίας στο εθνικό δίκαιο καθώς και στο να δίνουν απαντήσεις σε τυχόν ζητήµατα εφαρµογής της νοµοθεσίας. Όταν γίνονται παραβιάσεις του περιβαλλοντικού δικαίου και δεν βρίσκεται ικανοποιητική λύση θα ενεργούµε βάσει των άρθρων 226 και 228 της Συνθήκης ΕΚ. 3. Κατά τα τελευταία έτη δηµιουργούνται όλο και περισσότεροι ειδικευµένοι Οργανισµοί, µεταξύ άλλων και σε τοµείς που αφορούν το περιβάλλον. Πώς κρίνετε αυτήν την εξέλιξη και ποια πρέπει να είναι η σχέση µεταξύ της Επιτροπής και αυτών των Οργανισµών; Οι Οργανισµοί αυτοί πρέπει να προσφέρουν προστιθέµενη αξία στο έργο των κοινοτικών θεσµικών οργάνων. Εάν υπάρχει σαφής καταµερισµός αρµοδιοτήτων, οι Οργανισµοί αυτοί µπορούν να διαδραµατίσουν χρήσιµο, συµπληρωµατικό ρόλο στην χάραξη πολιτικής και στη νοµοθεσία. Όλοι οι Οργανισµοί πρέπει να λειτουργούν µε βάση σαφείς κανόνες και διαφάνεια και το Κοινοβούλιο πρέπει να συµµετέχει πλήρως στη διαδικασία συγκρότησή τους. Το εκέµβριο του 2002, η Επιτροπή ενέκρινε ανακοίνωση σχετικά µε το πλαίσιο για τη δηµιουργία, τη λειτουργία και την εποπτεία µελλοντικών ρυθµιστικών Οργανισµών. Μετά τη θετική ανταπόκριση του Κοινοβουλίου σε αυτή την ανακοίνωση, η Επιτροπή πρέπει τώρα να προβεί στο επόµενο βήµα και να υποβάλει συγκεκριµένη πρόταση για τη δηµιουργία ενός τέτοιου πλαισίου. Όσον αφορά τον τοµέα του περιβάλλοντος, η ΕΕ έχει όλα αυτά τα χρόνια επωφεληθεί από τη βοήθεια τού Ευρωπαϊκού Οργανισµού Περιβάλλοντος, για να βελτιώσει τη διαθεσιµότητα στοιχείων και πληροφοριών για το περιβάλλον. Κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του, ο DV\539139.doc 3/14 PE 348.071
Οργανισµός έχει επίσης ενισχύσει τα δίκτυα ειδικών εµπειρογνωµόνων στον τοµέα του περιβάλλοντος σε ολόκληρη την Ευρώπη. Ο χαρακτήρας της σχέσης µεταξύ της Επιτροπής και των Οργανισµών, εξαρτάται από τα καθήκοντα και τους στόχους των εκάστοτε Οργανισµών. Για τον Ευρωπαϊκό Οργανισµό Περιβάλλοντος, επιβάλλεται η ανεξαρτησία του από τα θεσµικά όργανα. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισµός Περιβάλλοντος και άλλοι Οργανισµοί που παρέχουν πληροφορίες πρέπει να είναι σε θέση να προσφέρουν στα θεσµικά όργανα και στο ευρύτερο κοινό στοιχεία και αναλύσεις, χωρίς να υπόκεινται σε εξωτερικές επιρροές αλλά παραµένοντας υπόλογες για τις ενέργειές τους. 4. Ποια είναι η άποψή σας για την ισχύουσα νοµοθεσία σχετικά µε τις µελέτες των επιπτώσεων στο περιβάλλον ή την περιβαλλοντική ευθύνη; Ποιες πρωτοβουλίες πρέπει να αναληφθούν, κατά την άποψή σας, προκειµένου να ενισχυθεί ο θεσµός της περιβαλλοντικής ευθύνης; Οι αποφάσεις πρέπει να λαµβάνονται µε πλήρη συναίσθηση τόσο των άµεσων όσο και των µακροπρόθεσµων επιπτώσεών τους στο περιβάλλον και στους ανθρώπους. Η εκτίµηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων και η στρατηγική περιβαλλοντική εκτίµηση µπορούν να διαδραµατίσουν κεφαλαιώδη ρόλο προκειµένου οι απαραίτητες πληροφορίες να είναι διαθέσιµες τόσο στους υπεύθυνους για τη χάραξη πολιτικής όσο και στο κοινό. Εξασφαλίζουν επίσης ότι στις αποφάσεις, στα προγράµµατα και στα σχέδια δράσης λαµβάνονται υπόψη οι απόψεις όλων των ενδιαφερόµενων µερών. Το βασικό ζητούµενο είναι οι µελέτες και οι εκτιµήσεις µας να έχουν επαρκή ποιότητα για την επίτευξη αυτών των στόχων. Αν και η ευθύνη της εφαρµογής των οδηγιών επαφίεται στα κράτη µέλη, η Επιτροπή µπορεί να προσφέρει καθοδήγηση ώστε να εξασφαλιστεί η ποιότητα των εκτιµήσεων. Η οδηγία για τη στρατηγική περιβαλλοντική εκτίµηση τέθηκε σε εφαρµογή φέτος και τώρα η έµφαση πρέπει να δοθεί στην πλήρη και ορθή εφαρµογή της. Σε ότι αφορά την οδηγία σχετικά µε την εκτίµηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων, πρέπει να ενεργήσουµε µέσα στο πλαίσιο της πρόσφατης αναθεώρησής της µε στόχο να βελτιωθεί η ποιότητα των εκτιµήσεων. Όσον αφορά την περιβαλλοντική ευθύνη, η οδηγία εγκρίθηκε µόλις πρόσφατα και δεν απαιτείται η µεταφορά της στην εθνική νοµοθεσία πριν από το 2007. Όταν µεταφερθεί, θα αποτελέσει σηµαντικό περαιτέρω βήµα στην προστασία του περιβάλλοντος, δεδοµένου ότι θα εξασφαλίζει την επανόρθωση των ζηµιών, καθώς και την αρχή ότι ο ρυπαίνων θα πληρώνει. Στο ενδιάµεσο, η Επιτροπή πρέπει να συνεργαστεί από τώρα µε την ασφαλιστική βιοµηχανία για να ενθαρρύνει την αγορά να προσφέρει επαρκή ασφαλιστική κάλυψη στους εµπλεκόµενους οικονοµικούς φορείς, 5. Στο πλαίσιο της "βελτίωσης της νοµοθεσίας", η Επιτροπή ανέλαβε να διενεργήσει "εκτενείς αξιολογήσεις των επιπτώσεων" για µείζονες νοµοθετικές προτάσεις. Σύµφωνα µε πρόσφατη µελέτη του Ινστιτούτου Ευρωπαϊκής Περιβαλλοντικής Πολιτικής, η Επιτροπή, στις εκτενείς αξιολογήσεις των DV\539139.doc 4/14 PE 348.071
επιπτώσεων που διενήργησε το 2003, έδωσε µεγαλύτερη προσοχή στις οικονοµικές επιπτώσεις, ενώ η εξέταση των περιβαλλοντικών και κοινωνικών επιπτώσεων ήταν περιορισµένη. Επιπλέον, όταν επιχειρήθηκε ποσοτικός προσδιορισµός, κατέστη φανερό ότι η Επιτροπή είχε επικεντρώσει την προσοχή της σε βραχυπρόθεσµες οικονοµικές δαπάνες. Πώς προτίθεστε να διασφαλίσετε ότι όλες οι µελλοντικές προτάσεις θα συνοδεύονται από "ένδειξη των τιµών"; Ποια µέτρα προτίθεστε να λάβετε για να διασφαλίσετε ότι οι διεξαγόµενες και οι µελλοντικές αξιολογήσεις των επιπτώσεων, ιδιαίτερα οι εκτενείς αξιολογήσεις των επιπτώσεων, πρώτον, θα χαρακτηρίζονται από ισορροπία όσον αφορά την αξιολόγηση των οικονοµικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών επιπτώσεων και, δεύτερον, δεν θα περιορίζονται σε βραχυπρόθεσµες εκτιµήσεις; Πώς σκοπεύετε να αναπτύξετε αποτελεσµατικές και ανεξάρτητες αξιολογήσεις των περιβαλλοντικών επιπτώσεων; Η συµφωνία για "βελτίωση της νοµοθεσίας" προβλέπει επίσης τη δυνατότητα χρήσης ρυθµιστικών µέσων διαφορετικών από τα παραδοσιακά νοµικά δεσµευτικά µέσα. Πώς κρίνετε αυτήν την εξέλιξη; Υπάρχουν συγκεκριµένοι τοµείς ή συγκεκριµένα ζητήµατα στον τοµέα του περιβάλλοντος όπου, κατά την άποψή σας, η χρήση αυτών των µέσων θα ήταν πλέον κατάλληλη/αποτελεσµατική απ' ό τι οι νοµοθετικές ρυθµίσεις ή αντιστρόφως τοµείς ή θέµατα όπου θεωρείτε ότι τα µέσα αυτά θα ήταν λιγότερο κατάλληλα/αποτελεσµατικά; Η εκτενής αξιολόγηση των επιπτώσεων πρέπει να εξετάζει όλες τις πιθανές θετικές και αρνητικές οικονοµικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές συνέπειες των σηµαντικότερων προτάσεων της Επιτροπής. Πρέπει να περιέχει όχι µόνο ποσοτικά αλλά και ποιοτικά στοιχεία. Σχεδόν όλες οι επιπτώσεις µπορούν να εξεταστούν από ποιοτική άποψη, αλλά δεν προσφέρονται όλες για ποσοτικοποίηση, ορισµένες δε από αυτές δεν µπορούν να εκφραστούν µε χρηµατικούς όρους. Πρέπει να λαµβάνουµε υπόψη όλες τις επιπτώσεις, οικονοµικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές: το βραχυπρόθεσµο οικονοµικό κόστος συχνά είναι εκείνο που ποσοτικοποιείται ευκολότερα, πρέπει όµως να εξετάζεται στο ευρύτερο πλαίσιο των µακροπρόθεσµων ωφεληµάτων προς την κοινωνία συνολικά. Ο σκοπός της ανάλυσης δεν είναι να ανάγει τις αποφάσεις σ ένα απλό ναι ή όχι µε βάση το βραχυπρόθεσµο κόστος, αλλά να προσφέρει στους παράγοντες λήψης αποφάσεων τα στοιχεία εκείνα που θα τους επιτρέψει να κατανοήσουν τις συνέπειες των διάφορων επιλογών που έχουν. Πρέπει να υπάρχει απόλυτη διαφάνεια στον τρόπο µε τον οποίο η Επιτροπή διενεργεί τις αξιολογήσεις επιπτώσεων, για παράδειγµα πρέπει να αναφέρονται πάντοτε οι πηγές των δεδοµένων που χρησιµοποιήθηκαν και να τηρούνται οι αρχές της επικουρικότητας και της αναλογικότητας. Οι αξιολογήσεις πρέπει να γίνονται από τα πρώτα στάδια της χάραξης πολιτικής και όχι απλώς και µόνο για να δικαιολογηθούν πολιτικές επιλογές που έχουν ήδη ληφθεί. Πρέπει να αξιοποιήσουµε τις γνώσεις εσωτερικών εµπειρογνώµων και την εµπειρία όλων των υπηρεσιών της Επιτροπής. Μη νοµοθετικά ρυθµιστικά µέσα µπορούν να χρησιµοποιούνται επιλεκτικά τις περιπτώσεις που είναι τα πλέον πρόσφορα σε συνάρτηση µε τον προς επίτευξη στόχο. Η ανακοίνωση της DV\539139.doc 5/14 PE 348.071
Επιτροπής του 2002 σχετικά µε τις περιβαλλοντικές συµφωνίες σε κοινοτικό επίπεδο προσδιόριζε ορισµένους τοµείς πολιτικής, όπου µη παραδοσιακές λύσεις βασιζόµενες στην αυτοδέσµευση και ενεργώντας συµπληρωµατικά προς νοµικώς δεσµευτικά ρυθµιστικά µέσα, αναµένεται να είναι αποτελεσµατικές και πρόσφορες: ολοκληρωµένη πολιτική για τα προϊόντα, διαχείριση αποβλήτων και αλλαγή του κλίµατος. Αυτοί είναι όντως µερικοί από τους τοµείς που αποτελούν πρόσφορο έδαφος για τη χρήση µη νοµοθετικών µέσων. 6. Πώς πρέπει, κατά την άποψή σας, να ενσωµατωθούν τα περιβαλλοντικά κριτήρια στη διαδικασία της Λισσαβόνας; Προτίθεστε να στηρίξετε µια προσέγγιση, η οποία θα διασφαλίζει την ισορροπία µεταξύ του οικονοµικού, κοινωνικού και περιβαλλοντικού πυλώνα; Πώς σκοπεύετε να προωθήσετε µια ολοκληρωµένη προσέγγιση εντός της Επιτροπής; Ποιες είναι, κατά την άποψή σας, οι αλλαγές που χρειάζεται να πραγµατοποιήσει η Επιτροπή στον οργανωτικό τοµέα, προκειµένου να αντικατοπτρίζεται καλύτερα η προτεραιότητα της αειφόρου ανάπτυξης; Η στρατηγική της Λισσαβόνας πρέπει να είναι µια ισορροπηµένη στρατηγική για την οικονοµική, κοινωνική και περιβαλλοντική ανάπτυξη. εν χρειάζεται να διαλέξουµε ή οικονοµική ανάπτυξη ή υψηλά περιβαλλοντικά πρότυπα, µπορούµε και πρέπει να έχουµε και τα δύο. Οι πρόοδοι σχετικά µε το περιβάλλον µπορούν να ενισχύσουν την οικονοµική ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα. Στη σηµερινή παγκόσµια συγκυρία που χαρακτηρίζεται από πίεση στους πόρους και αύξηση των τιµών της ενέργειας, η σχέση περιβάλλοντος και ανταγωνιστικότητας είναι ιδιαίτερα επίκαιρη σε τοµείς όπως η αποδοτικότητα των πόρων, η µείωση των αποβλήτων και η ενεργειακή αποδοτικότητα. Ο τοµέα της οικολογικής βιοµηχανίας είναι ταχέως αναπτυσσόµενος και η αγορά επεκτείνεται παγκοσµίως. Ήδη έχει φτάσει σε µέγεθος στους τοµείς της αεροναυπηγικής και της φαρµακοβιοµηχανίας και προσφέρει πάνω από 2 εκατ. θέσεις εργασίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Μπορεί να προωθηθεί περαιτέρω µε «πράσινες» επενδύσεις και µε δηµόσιες προµήθειες που δηµιουργούν νέες αγορές για περιβαλλοντικές τεχνολογίες. Η Επιτροπή έχει λάβει µέτρα για την ενσωµάτωση της περιβαλλοντικής διάστασης στις εργασίες της. Όλες οι προτάσεις υπόκεινται σε διεξοδική εσωτερική διαβούλευση. Αυτό είναι ένα από τα ισχυρά σηµεία του συστήµατος συλλογικής λήψης αποφάσεων. Επιπλέον, θα συγκροτηθούν οµάδες Επιτρόπων για διάφορα θέµατα έτσι ώστε να εξασφαλίσουµε τη συνεκτικότητα της πολιτικής και την ενσωµάτωση των διάφορων διαστάσεων της αειφόρου ανάπτυξης. Ως µέλος της οµάδας µε αρµοδιότητα τη στρατηγική της Λισσαβόνας, στόχος µου θα είναι η σωστή ενσωµάτωση της περιβαλλοντικής διάστασης στη διαδικασία της Λισσαβόνας. Ο µηχανισµός των εκτενών αξιολογήσεων των επιπτώσεων αποσκοπεί στην ολοκληρωµένη ανάλυση όλων των σηµαντικών προτάσεων. Οι εκτενείς αξιολογήσεις πρέπει να εξετάζουν και τις τρεις διαστάσεις της στρατηγικής της Λισσαβόνας έτσι ώστε να γίνεται µια ισορροπηµένη και σφαιρική εκτίµηση των νοµοθετικών προτάσεων της Επιτροπής. DV\539139.doc 6/14 PE 348.071
7. Πώς σκοπεύετε να διασφαλίσετε ότι θα επιτευχθούν οι στόχοι της Στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Αειφόρο Ανάπτυξη και πώς θα διασφαλίσετε ότι η οικονοµική ανταγωνιστικότητα συµβαδίζει µε την περιβαλλοντική βιωσιµότητα και συµβάλλει σε αυτήν; Η Στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Αειφόρο Ανάπτυξη πρόκειται να αναθεωρηθεί σύντοµα. Πώς προτίθεστε να διασφαλίσετε τη συµµετοχή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις δηµόσιες διαβουλεύσεις για την αναθεώρηση της στρατηγικής; εσµεύεστε να δώσετε στο Κοινοβούλιο επίσηµο συµβουλευτικό ρόλο στο πλαίσιο της αναθεώρησης; Προτίθεστε να καταβάλετε σοβαρές προσπάθειες για να ενσωµατώσετε τις εξωτερικές διαστάσεις της αειφόρου ανάπτυξης στην στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Η οικονοµική ανάπτυξη παίζει σηµαντικό ρόλο για τη βελτίωση της κοινωνικής ευηµερίας. Για τις ανάγκες όµως µιας ισορροπηµένης πολιτικής πρέπει να λαµβάνουµε υπόψη τα ευρύτερα αιτήµατα των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για υψηλή ποιότητα ζωής. Η προστασία του περιβάλλοντος και η ανταγωνιστικότητα µπορούν να συµβαδίζουν, για παράδειγµα στην περίπτωση της ελάττωσης των αποβλήτων και της αποδοτικής χρήσης των πόρων. Η περιβαλλοντική ανάπτυξη µπορεί να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα, ενώ η έλλειψη προστασίας έχει κόστος για την οικονοµία που θα αυξάνεται όλο και περισσότερο στο µέλλον. Οι διαρθρωτικές µεταρρυθµίσεις και η πολιτική για την έρευνα και την καινοτοµία βρίσκονται στην καρδιά της Ατζέντας της Λισσαβόνας. Πρέπει λοιπόν να δοθεί υψηλή προτεραιότητα στην ενίσχυση της οικολογικής προόδου της οικονοµίας, για παράδειγµα µε αυξηµένη χρήση των περιβαλλοντικών τεχνολογιών. Η αειφόρος ανάπτυξη απαιτεί σφαιρική πολιτική που να ενσωµατώνει την περιβαλλοντική διάσταση σε άλλους τοµείς δράσης και να χρησιµοποιεί τα κατάλληλα οικονοµικά και άλλα µέσα έτσι ώστε τα περιβαλλοντικά εξωτερικά στοιχεία κόστους να αντικατοπτρίζονται στις τιµές. Πρέπει επίσης να υπάρξει καλύτερος συντονισµός µεταξύ περιβαλλοντικών δράσεων και δράσεων αειφόρου ανάπτυξης σε κοινοτικό, εθνικό και περιφερειακό επίπεδο. εν µπορούν όλα να γίνουν στο κοινοτικό µόνο επίπεδο. Εχει ήδη αρχίσει η πρώτη αναθεώρηση της στρατηγικής για την αειφόρο ανάπτυξη. Η διαβούλευση µέσω του ιαδικτύου θα διαρκέσει µέχρι τον Οκτώβριο. Όσον αφορά τον ρόλο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σε αυτήν την αναθεώρηση, η συνεισφορά του θα είναι κεφαλαιώδους σηµασίας. Επαφές και συζητήσεις µε την Επιτροπή Περιβάλλοντος, ηµόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίµων σ'αυτό το θέµα θα είναι για µένα ιδιαίτερα σηµαντικές Η στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την αειφόρο ανάπτυξη δεν πρέπει να περιοριστεί µόνο στην Ευρώπη. Χρειαζόµαστε διεθνείς απαντήσεις στις παγκόσµιες προκλήσεις. Πρέπει να εισάγουµε τη διάσταση της αειφόρου ανάπτυξης στην συζήτηση για την παγκοσµιοποίηση, να ενισχύσουµε τη διεθνή διακυβέρνηση σε περιβαλλοντικά θέµατα και την αποτελεσµατικότητα των διεθνών θεσµικών οργάνων. DV\539139.doc 7/14 PE 348.071
8. Η Κοινότητα, υπογράφοντας τη Σύµβαση του Aarhus το 1998, αναγνώρισε ότι πρέπει να ενισχύσει το δικαίωµα των πολιτών να συµµετέχουν στην διαδικασία λήψεως αποφάσεων για περιβαλλοντικά θέµατα. Πώς σκοπεύετε να διασφαλίσετε ότι το Κοινοβούλιο και οι ενδιαφερόµενοι φορείς, µεταξύ άλλων οι ΜΚΟ, θα συµµετάσχουν πλήρως στις διαβουλεύσεις για τη διαµόρφωση της πολιτικής και της δράσης της Επιτροπής; Ποια µέτρα θα λάβετε, για να ενισχύσετε τη συµµετοχή της κοινωνίας των πολιτών στον σχεδιασµό και την εφαρµογή της διεθνούς περιβαλλοντικής πολιτικής; Προτίθεστε να διασφαλίσετε ότι η ταξινόµηση εγγράφων προβληµατισµού και εγγράφων δράσης ως "ευαίσθητων εγγράφων" - και εποµένως µη προσβάσιµων στο κοινό - θα περιορισθεί στον απολύτως ελάχιστο βαθµό; Η ενεργός συµµετοχή της κοινωνίας των πολιτών στη περιβαλλοντική πολιτική είναι απαραίτητη και ωφέλιµη, τόσο κατά την φάση της χάραξης της πολιτικής όσο και αργότερα έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η αποτελεσµατική εφαρµογή της. Η Επιτροπή έχει αναλάβει τη δέσµευση να ακολουθεί τους στόχους της Σύµβασης του Aarhus για την πρόσβαση στις πληροφορίες, την συµµετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε περιβαλλοντικά θέµατα, καθώς και στις διεθνείς διαπραγµατεύσεις. Σκοπός µας πρέπει να είναι να λαµβάνεται υπόψη η γνώµη της κοινωνίας των πολιτών στη διεθνή περιβαλλοντική πολιτική, για παράδειγµα µέσω διαβουλεύσεων πριν από διεθνείς διαπραγµατεύσεις και µε τακτικές επαφές κατά τη διάρκεια των διαπραγµατεύσεων. Πρέπει να υπάρχει τακτικός διάλογος µε το Κοινοβούλιο σε όλα τα βασικά ζητήµατα πολιτικής του περιβάλλοντος, συµπεριλαµβανοµένων εκείνων που βρίσκονται εκτός της διαδικασίας συναπόφασης. Κατά την ανάπτυξη των επικείµενων Θεµατικών Στρατηγικών, οι οποίες θα ορίσουν το µελλοντικό πλαίσιο πολιτικής σε µια σειρά από τοµείς κλειδιά, η Επιτροπή έχει εκδώσει έγγραφα διαβούλευσης τα οποία έχουν συζητηθεί µε το Κοινοβούλιο. Σκοπεύω να έχω τακτικές συναντήσεις µε την Επιτροπή Περιβάλλοντος, ηµόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίµων και προσβλέπω σε µια γόνιµη και επιτυχή συνεργασία. Τα ευαίσθητα έγγραφα ορίζονται στον Κανονισµό αριθ. 1049/2001 του Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου, ο οποίος προβλέπει την προστασία των κεφαλαιωδών συµφερόντων της ΕΕ και των κρατών µελών, κυρίως στους τοµείς της δηµόσιας ασφάλειας, της άµυνας και σε στρατιωτικά θέµατα. εν πρέπει έγγραφα να χαρακτηρίζονται ευαίσθητα παρά µόνο εάν αυτό είναι αναγκαίο βάσει των διατάξεων του εν λόγω Κανονισµού. υνάµει της Σύµβασης του Aarhus, όταν υπάρξει συµφωνία στο Συµβούλιο σχετικά µε την εκτελεστική νοµοθεσία, θα δοθεί πρόσβαση στο κοινό στις περιβαλλοντικές πληροφορίες που έχουν στην διάθεσή τους τα θεσµικά όργανα και οι οργανισµοί της Κοινότητας. 9. Ποια θα είναι, κατά την άποψή σας, η θέση και ο ειδικός ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη διεθνή σκηνή όσον αφορά περιβαλλοντικά θέµατα; Σε αυτό το πλαίσιο, ποιες σχέσεις θα έχει η Ευρωπαϊκή Ένωση µε τους DV\539139.doc 8/14 PE 348.071
βασικούς της εταίρους, τις Ηνωµένες Πολιτείες και τη Ρωσία, καθώς και µε αναδυόµενες και αναπτυσσόµενες χώρες; Αναλαµβάνετε τη δέσµευση να συνεχίσετε την εθελοντική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την κλιµατική µεταβολή; Ποια µέτρα πρέπει να ληφθούν, κατά την άποψή σας, προκειµένου να διασφαλισθεί ότι τα κράτη µέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις που έχουν αναλάβει στο πλαίσιο του Πρωτοκόλλου του Κιότο; Ποιους στόχους θέτετε στο πλαίσιο µελλοντικών διαπραγµατεύσεων για τη µείωση των εκποµπών που συντελούν στην αύξηση της θερµοκρασίας του πλανήτη; Πώς πρέπει να προετοιµασθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση, για να επιτύχει τους στόχους της µείωσης των αερίων που προκαλούν το φαινόµενο του θερµοκηπίου για την πρώτη περίοδο δεσµεύσεως µετά το Κιότο, δηλαδή για την περίοδο µετά το 2012; Αν θέλουµε η περιβαλλοντική πολιτική µας να επιτύχει τους στόχους της, πρέπει να συνεργαστούµε µε την ευρύτερη διεθνή κοινότητα. Η υποβάθµιση του περιβάλλοντος αποτελεί κίνδυνο για την ασφάλεια σε πολλούς τοµείς του κόσµου και έτσι αναδεικνύεται σε βασικό ζήτηµα εξωτερικής πολιτικής. Η ευρωπαϊκή συνεργασία έχει ήδη επιτύχει σύγκλιση των περιβαλλοντικών προτύπων σε 25 χώρες, ενώ πολλές χώρες από ολόκληρο τον κόσµο χρησιµοποιούν τα πρότυπα της ΕΕ ως βάση για την πολιτική τους. Η συνεργασία µε σηµαντικούς εταίρους όπως οι Ηνωµένες Πολιτείες και η Ρωσία, αλλά και µε αναπτυσσόµενες χώρες όπως η Κίνα, η Ινδία, η Βραζιλία και η Νότια Αφρική, έχει καίρια σηµασία. Πρέπει να διατηρήσουµε και να αναπτύξουµε το διάλογο µε τις Ηνωµένες Πολιτείες για να αναζητήσουµε µαζί λύσεις σε παγκόσµια περιβαλλοντικά προβλήµατα, όπως η κλιµατική µεταβολή. Ένας άλλος σηµαντικός εταίρος είναι η Ρωσία, και όχι µόνο σε σχέση µε το Πρωτόκολλο του Κιότο. Ο διάλογός µας µε τη Ρωσία είναι σηµαντικός σε αρκετούς άλλους τοµείς, όπως η καθαρή τεχνολογία στην ενεργειακή και βιοµηχανική παραγωγή, η καταπολέµηση της παράνοµης υλοτοµίας και η συνεργασία στην πολιτική για τα ύδατα και την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Η Επιτροπή έχει στρατηγική εταιρική σχέση µε την Κίνα στον τοµέα του περιβάλλοντος. Εάν µπορέσουµε να βοηθήσουµε την Κίνα να κινηθεί προς αειφόρες πολιτικές στους τοµείς της ενέργειας, των µεταφορών, της δασοκοµίας ή της διαχείρισης των υδάτινων πόρων, θα έχουµε συνεισφέρει σηµαντικά στην περιβαλλοντική υγεία του πλανήτη µας. Η αλλαγή του κλίµατος θα αποτελέσει µια από τις προτεραιότητες της θητείας µου ως Επιτρόπου αρµόδιου για το περιβάλλον. Πρόκειται για µια από τις µεγαλύτερες και σηµαντικότερες προκλήσεις που έχουµε να αντιµετωπίσουµε αυτό τον αιώνα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ανέκαθεν βρισκόταν στο προσκήνιο του παγκόσµιου αγώνα εναντίον της αλλαγής του κλίµατος και προτίθεµαι να συνεχίσω αυτές τις ενέργειες. DV\539139.doc 9/14 PE 348.071
Όπως έχουν δηλώσει τα κράτη µέλη είναι αποφασισµένα να επιτύχουν τους στόχους τους του Κιότο. Στο πλαίσιο αυτό, πρέπει να δώσουµε έµφαση στη διαδικασία παρακολούθησης και αναφοράς, έτσι ώστε να γίνει σαφές σε ποια σηµεία κάνουµε προόδους και σε ποια σηµεία υστερούµε. Είναι σηµαντικό να υπάρξει οµαλή έναρξη και αποτελεσµατική λειτουργία του συστήµατος εµπορίας εκποµπών στην ΕΕ, κατά το πρώτο στάδιο που αρχίζει τον Ιανουάριο του 2005. Το Ευρωπαϊκό Πρόγραµµα για την Κλιµατική Μεταβολή θα αποτελέσει τη βάση συνεργασίας µας µε τα κράτη µέλη και εξεύρεσης επιπλέον τρόπων για την αντιµετώπιση του προβλήµατος, έτσι ώστε να επιτύχουµε έγκαιρα το στόχο µας για µείωση των εκποµπών κατά 8%. Όσον αφορά την περίοδο µετά το 2012, στο Εαρινό Ευρωπαϊκό Συµβούλιο του 2005 θα γίνει συζήτηση για τις µελλοντικές στρατηγικές. Η προετοιµασία για αυτή την ανταλλαγή απόψεων θα είναι µια από τις πρώτες προτεραιότητές µου. 10. Η νέα πολιτική για τις χηµικές ουσίες, γνωστή ως REACH, θεωρείται ευρέως ως η µεγαλύτερη πρόκληση που αντιµετωπίζει η Επιτροπή για την επίτευξη των στόχων της αειφόρου ανάπτυξης. Η ενδιάµεση στρατηγική προβλέπει ως προθεσµία εφαρµογής την άνοιξη του 2006. Η προκάτοχός σας είχε στηρίξει αποφασιστικά το REACH, το οποίο θεωρούσε ως µία ριζοσπαστική πρόταση που θα δηµιουργήσει µια κατάσταση από την οποία θα ωφεληθούν όλοι οι ενδιαφερόµενοι: η βιοµηχανία, οι εργαζόµενοι, οι πολίτες και το οικοσύστηµά µας. Συµφωνείτε µε αυτήν την άποψη; Πόσο αποφασισµένος είσθε να προωθήσετε το REACH; Θα διατηρήσετε τη δέσµευση της Επιτροπής στη νέα νοµοθεσία περί χηµικών ουσιών και θα συνεχίσετε το έργο της, ούτως ώστε να µπορέσει να επιτευχθεί ο στόχος της εφαρµογής την άνοιξη του 2006; Θεωρείτε ότι στο πλαίσιο του REACH υπάρχουν περιθώρια για στρατηγικές που επιτρέπουν δοκιµές χωρίς την πραγµατοποίηση πειραµάτων µε ζώα; Η µεταρρύθµιση του υπάρχοντος ρυθµιστικού πλαισίου είναι απαραίτητη. Η υιοθέτηση και η επιτυχής εφαρµογή ενός σύγχρονου και αποτελεσµατικού ρυθµιστικού πλαισίου θα συµβάλει σηµαντικά στην αειφόρο ανάπτυξη, και θα είναι µια από τις πρώτες µου προτεραιότητες. Είναι σαφές ότι µια πρόταση τόσο σηµαντική όσο το REACH θα χρειαστεί πολλή συζήτηση κατά την διαδικασία της συναπόφασης. Φυσικά είναι σηµαντικό το νέο σύστηµα να διαµορφωθεί το ταχύτερο δυνατό, εκτός των άλλων και για να προσφέρει ασφάλεια δικαίου στη βιοµηχανία της ΕΕ. Ακόµη σηµαντικότερο όµως είναι να τεθούν οι σωστές βάσεις από την αρχή. Η ηµεροµηνία εφαρµογής του 2006 παραµένει στόχος µας και, µαζί µε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συµβούλιο ελπίζω ότι θα µπορέσουµε να την τηρήσουµε. Τα πειράµατα σε ζώα είναι ένα ζήτηµα που σαφώς απασχολεί την κοινή γνώµη. Τέτοια πειράµατα πρέπει να γίνονται µόνο όταν δεν υπάρχουν άλλες εναλλακτικές λύσεις. Όσον αφορά το REACH, το νοµικό κείµενο έχει διαµορφωθεί έτσι ώστε να ελαχιστοποιεί την ανάγκη για πειράµατα. Η Επιτροπή έχει διερευνήσει διάφορους τρόπους ώστε να αποφεύγονται πολλαπλές και περιττές δοκιµές και να γίνονται δεκτά όλα τα επιστηµονικώς βάσιµα υφιστάµενα δεδοµένα. Οι διατάξεις σχετικά µε την ανταλλαγή των δεδοµένων σηµαίνουν λιγότερα πειράµατα, και η ανάγκη άδειας για νέα πειράµατα δίνει το κίνητρο να εξετάζονται εναλλακτικές µέθοδοι. Παρόλα αυτά υπάρχει περιθώριο για περαιτέρω πρόοδο. Για παράδειγµα, µε την ενεργή χρήση DV\539139.doc 10/14 PE 348.071
εναλλακτικών µεθόδων και µε την ανάπτυξη και επικύρωση άλλων ειδών πειραµάτων, η βιοµηχανία µπορεί να συµβάλει σηµαντικά στην βελτίωση της κατάστασης. 11. Ποια µέτρα, κατά την άποψή σας, είναι απαραίτητα για να διασφαλισθεί ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα επιτύχει το στόχο να θέσει τέρµα στην υποβάθµιση της βιοποικιλότητας µέχρι το 2010, όπως συµφωνήθηκε από τους αρχηγούς κρατών στο Ευρωπαϊκό Συµβούλιο του Γκέτεµποργκ το 2001; Θα διασφαλίσετε τη συνέχιση του προγράµµατος LIFE - Φύση µετά το 2006 και προτίθεστε να προτείνετε επαρκή χρηµατοδότηση για την εκτέλεσή του και στα 25 κράτη µέλη; Κατά τη διάρκεια της εφαρµογής του ικτύου Προστατευόµενων Περιοχών Natura 2000 στα 15 κράτη µέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι ιδιοκτήτες και οι χρήστες των περιοχών επέδειξαν µεγάλη αντίσταση και δυσπιστία όσον αφορούσε τον χαρακτηρισµό της γης τους. Αυτή η σύγχυση και η αντίσταση φαίνεται τώρα να επεκτείνεται και στα νέα κράτη µέλη, τα οποία προετοιµάζουν τους καταλόγους των επιλέξιµων για το Natura 2000 περιοχών προς υποβολή στην Επιτροπή. Ποιους µηχανισµούς προτίθεστε να εφαρµόσετε, προκειµένου να διασφαλίσετε ότι δεν θα επαναληφθεί η µακρά και χρονοβόρα διαδικασία χαρακτηρισµού των περιοχών που συνέβη στην ΕΕ των 15; Η προστασία της βιοποικιλότητας στην διευρυµένη Ένωση αποτελεί υψηλή προτεραιότητα. Στόχος της Ένωσης είναι η ανάσχεση της υποβάθµισης της βιοποικιλότητας έως το 2010. Το «Μήνυµα της Malahide» της Ιρλανδικής Προεδρίας δείχνει ότι υπάρχει ευρεία συναίνεση για το τί πρέπει να γίνει. Το Συµβούλιο Περιβάλλοντος κάλεσε την Επιτροπή να ετοιµάσει µια ανακοίνωση για τη βιοποικιλότητα το 2005. Αυτό θα είναι µια από τις προτεραιότητές µου. Το πρόγραµµα LIFE-Nature έχει ενισχύσει χρηµατικά την επιλογή ειδικών περιοχών Natura 2000 και έχει δείξει πώς θα µπορούσε να γίνει η διαχείριση ορισµένων από αυτές. Στόχος τώρα πρέπει να είναι µια πιο επικεντρωµένη χρηµατοδότηση για την προστασία της φύσης - αυτή είναι η θέση που πήρε η Επιτροπή µε τις προτάσεις της φέτος. Το επόµενο βήµα στη δηµιουργία του δικτύου Natura 2000 θα είναι η ολοκλήρωση και στη συνέχεια η διαχείριση των περιοχών και στα 25 κράτη µέλη. Τούτο θα απαιτήσει αυξηµένη χρηµατοδότηση στρατηγικού, µακροπρόθεσµου και διαρθρωτικού χαρακτήρα, τόσο από την Κοινότητα όσο και από εθνικές πηγές, συµπεριλαµβανοµένης της επενδυτικής στήριξης για τις περιοχές και τους ιδιοκτήτες τους. Ένα νέο χρηµατοδοτικό όργανο για το περιβάλλον, το LIFE + θα προταθεί και θα συµπληρώσει τις δυνατότητες χρηµατοδότησης κεφαλαίου στο πλαίσιο των βασικών χρηµατοδοτικών µηχανισµών της ΕΕ. Οι αγρότες και οι γαιοκτήµονες πρέπει να δουν την διαδικασία αυτή ως ευκαιρία και όχι ως απειλή. Οι πρόσφατες αλλαγές στην Κοινή Αγροτική Πολιτική αρχίζουν να πείθουν τους αγρότες ότι το µέλλον τους µπορεί να στηριχθεί σε µια πιο φιλική στάση απέναντι στο περιβάλλον. Παρόµοιες προσπάθειες πρέπει να καταβληθούν έτσι ώστε οι αγρότες και γαιοκτήµονες των νέων κρατών µελών να συνειδητοποιήσεων τα οφέλη που έχουν να DV\539139.doc 11/14 PE 348.071
αντλήσουν από την προστασία της πλουσιότατης κληρονοµιάς τους στον τοµέα της βιοποικιλότητας. Στόχος µας πρέπει επίσης να είναι η βελτίωση της κατανόησης του Natura 2000 από το ευρύ κοινό, η ανταλλαγή εµπειριών, η ανάπτυξη εταιρικών σχέσεων και η υποστήριξη της αειφόρου χρήσης και διαχείρισης των περιοχών του Natura 2000 για εκπαιδευτικούς και ψυχαγωγικούς σκοπούς. Μέχρι σήµερα, 6 από τα 10 νέα κράτη µέλη έχουν ήδη προτείνει ή κοινοποιήσει περιοχές βάσει των Οδηγιών για τους Οικοτόπους και τα Πτηνά. Οι πληροφορίες που µας λείπουν αναµένονται σύντοµα έτσι ώστε έως το 2005 να έχει προχωρήσει ικανοποιητικά η διαδικασία χαρακτηρισµού περιοχών. Η εµπειρία που έχει αποκτηθεί µέχρι στιγµής θα βοηθήσει στην επιτάχυνση αυτής της διαδικασίας. 12. Τον Ιούνιο, η Παγκόσµια Οργάνωση Υγείας δηµοσίευσε εκτεταµένη µελέτη, στην οποία αποδεικνύεται ότι η υγεία των παιδιών στην περιοχή της Ευρώπης υφίσταται σηµαντικές βλάβες από περιβαλλοντικούς παράγοντες. Οι Ευρωπαίοι Υπουργοί Υγείας και Περιβάλλοντος ενέκριναν σχέδιο δράσης για να µειώσουν αυτούς τους κινδύνους. Κατά τη συνεδρίαση της ΠΟΥ, η Επιτροπή παρουσίασε σχέδιο δράσης, το οποίο επικεντρώνεται εξ ολοκλήρου στην έρευνα, αντί να παρουσιάζει σαφή νοµοθετικά µέτρα. Φαίνεται ότι σοβαρός λόγος για αυτήν την έλλειψη δράσης είναι η έλλειψη πολιτικής βούλησης στην Επιτροπή καθώς και ο ανεπαρκής συντονισµός µεταξύ των διαφόρων Γενικών ιευθύνσεων. Προτίθεστε να δώσετε προτεραιότητα στην αναθεώρηση της υφιστάµενης νοµοθεσίας της ΕΕ και στην εφαρµογή της, προκειµένου να διασφαλισθεί ότι οι κανόνες θα είναι επαρκείς για την προστασία της υγείας των παιδιών και άλλων ευάλωτων οµάδων; Πώς σκοπεύετε να αντιµετωπίσετε τα ιδιαίτερα προβλήµατα που αντιµετωπίζουν περιοχές βιοµηχανικού και µεταβιοµηχανικού χαρακτήρα µε υψηλό συνολικό επίπεδο ρύπανσης, τα οποία έχουν σηµαντικές επιπτώσεις για την υγεία του τοπικού πληθυσµού; Η έρευνα είναι πράγµατι σηµαντική συνιστώσα του Προγράµµατος ράσης, δεν είναι όµως η µοναδική. Το Πρόγραµµα ράσης αποσκοπεί επίσης στη βελτίωση της αλυσίδας πληροφόρησης, µε ενσωµάτωση του περιβάλλοντος και της υγείας, στο εντοπισµό νέων προβληµάτων, στην επανεξέταση των πολιτικών και την βελτίωση της επικοινωνίας, µέσω, για παράδειγµα, της ενηµέρωσης, της κατάρτισης και της εκπαίδευσης. Το Πρόγραµµα ράσης που εγκρίθηκε τον Ιούνιο αποτελούσε κοινή πρωτοβουλία τριών Επιτρόπων και τεσσάρων Γενικών ιευθύνσεων, γεγονός που αποτελεί αναγνώριση της ανάγκης συλλογικής αντιµετώπισης του θέµατος. Τα ζητήµατα που διακυβεύονται είναι πράγµατι περίπλοκα και εµπλέκουν πολλούς διαφορετικούς παράγοντες. εν υπάρχει αµφιβολία ότι οι κανόνες για την προστασία των παιδιών και άλλων ευπαθών οµάδων πρέπει να έχουν προτεραιότητα κατά την αναθεώρηση της υφιστάµενης κοινοτικής νοµοθεσίας και την εξέταση της εφαρµογής της. Το Πρόγραµµα ράσης υπογραµµίζει την ανάγκη να προστατεύονται οι ευπαθείς οµάδες και αναµένεται να µας δώσει τη δυνατότητα να ιεραρχήσουµε τις ενέργειες µας στους τοµείς που αποφέρουν τα µεγαλύτερα οφέλη στον τοµέα της υγείας. Πρέπει να ξέρουµε ποιες πολιτικές πρέπει να αναθεωρηθούν επειγόντως DV\539139.doc 12/14 PE 348.071
προκειµένου να προστατευθούν τα παιδιά και οι ευπαθείς οµάδες. Ορισµένες υφιστάµενες νοµοθετικές διατάξεις, όπως οι διατάξεις για την ολοκληρωµένη προστασία και τον έλεγχο της ρύπανσης, αποβλέπουν στην αντιµετώπιση των προβληµάτων των περιοχών βιοµηχανικού και µεταβιοµηχανικού χαρακτήρα µε υψηλό συνολικό επίπεδο ρύπανσης. Η επαρκής εφαρµογή της Οδηγίας για τις µεγάλες εγκαταστάσεις καύσης και της υφιστάµενης νοµοθεσίας για την ποιότητα του ατµοσφαιρικού αέρα αναµένεται επίσης να βοηθήσει στην αντιµετώπιση µέρους του προβλήµατος αυτού. Ωστόσο, το θέµα χρειάζεται περαιτέρω προσοχή. Οποτεδήποτε έρχονται στο φως στοιχεία σχετικά µε συνέπειες για την υγεία στους τοµείς αυτούς, θα πρέπει να είµαστε έτοιµοι να πάρουµε τα δέοντα µέτρα. 13. Σύµφωνα µε τις ισχύουσες διαδικασίες επιτροπολογίας, εάν δεν επιτευχθεί ειδική πλειοψηφία στο Συµβούλιο, η Επιτροπή δύναται να λάβει απόφαση σχετικά µε την άδεια εµπορίας νέων ποικιλιών ΓΤΟ. Τάσσεστε υπέρ της τροποποίησης των διαδικασιών επιτροπολογίας µε στόχο να εξασφαλισθεί η δυνατότητα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να διαδραµατίζει συγκεκριµένο ρόλο σε θέµατα άδειας εµπορίας σε περιπτώσεις όπου υπάρχουν σαφείς και επανειληµµένες πολιτικές διαφωνίες στο Συµβούλιο Υπουργών; Προκειµένου να διασφαλισθεί η συνύπαρξη γενετικά τροποποιηµένων και µη γενετικά τροποποιηµένων καλλιεργειών, το Κοινοβούλιο ζήτησε να καθορισθεί η επισήµανση των ΓΤΟ στο ύψος του ορίου ανίχνευσης (Ψήφισµα A5-465/2003 της 18.12.03). Θα ακολουθήσετε τη γνώµη του Κοινοβουλίου, εάν στη Μόνιµη Επιτροπή και το Συµβούλιο δεν επιτευχθεί ειδική πλειοψηφία όσον αφορά την πρόταση της Επιτροπής; Για όλους τους τοµείς της κοινοτικής νοµοθεσίας υπάρχουν κοινές πρότυπες διαδικασίες επιτροπολογίας. Το 2002 η Επιτροπή πρότεινε να τροποποιηθούν οι κανόνες αυτοί έτσι ώστε η θέση του Κοινοβουλίου να είναι πιο ισότιµη µε το Συµβούλιο όσον αφορά τον έλεγχο των εκτελεστικών εξουσιών της Επιτροπής δυνάµει νοµικών πράξεων που εγκρίνονται σε συναπόφαση. Η πρόταση αυτή έγινε ευνοϊκά δεκτή από το Κοινοβούλιο και τώρα το Συµβούλιο εξετάζει την τροποποιηµένη πρόταση η οποία λαµβάνει υπόψη της τις τροπολογίες που ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Εάν η πρόταση αυτή εγκριθεί από το Συµβούλιο, θα ικανοποιήσει σε σηµαντικό βαθµό τα αιτήµατα του Κοινοβουλίου, σεβόµενη ταυτόχρονα την εκτελεστική αρµοδιότητα της Επιτροπής. Οι ισχύουσες διαδικασίες επιτροπολογίας για την έγκριση ΓΤΟ συµφωνήθηκαν από το Κοινοβούλιο και το Συµβούλιο σε συναπόφαση και εκτίθενται στην οδηγία 2001/18/ΕΚ για την σκόπιµη αποδέσµευση ΓΤΟ στο περιβάλλον. Οι κανόνες αυτοί ήδη δίνουν στο Κοινοβούλιο το δικαίωµα ελέγχου πριν από την έκδοση οποιασδήποτε απόφασης για έγκριση ΓΤΟ. Πρέπει να καθοριστούν όρια σήµανσης για την τυχαία ή την τεχνικά αναπόφευκτη παρουσία ΓΤΟ, ιδίως για να εξασφαλιστεί η πρακτική συνύπαρξη µεταξύ γενετικά τροποποιηµένων, συµβατικών και οργανικών καλλιεργειών. Όπως γνωρίζετε, η Επιτροπή δεν έχει ακόµη DV\539139.doc 13/14 PE 348.071
αποφασίσει για το θέµα αυτό και δεν είναι δυνατόν αυτή τη στιγµή να γίνουν προβλέψεις για το ποια θα είναι ενδεχοµένως η µελλοντική της πρόταση. 14. Προτίθεστε να στηρίξετε τον συνάδελφό σας, τον αρµόδιο για τις Μεταφορές Επίτροπο, στις διαπραγµατεύσεις για την οδηγία "eurovignette", αποδίδοντας ιδιαίτερη προσοχή σε βιώσιµες πολιτικές µεταφορών που σέβονται το περιβάλλον; Όπως έχουν δείξει διάφορες έρευνες της Επιτροπής, δεν έχει επιτευχθεί ακόµη πλήρης εσωτερίκευση των εξωτερικών δαπανών, ιδιαίτερα των περιβαλλοντικών δαπανών των βαρέων φορτηγών οχηµάτων. Αυτό προκαλεί σοβαρά προβλήµατα σε ευαίσθητες περιοχές, επί παραδείγµατι σε ορεινές περιοχές (π.χ. στον αυτοκινητόδροµο του Brenner). Σχεδιάζετε να εισαγάγετε τη δυνατότητα της διασταυρούµενης επιδότησης σε αυτές τις ευαίσθητες περιοχές; Η τιµή των µεταφορών πρέπει να αντανακλά καλύτερα το πραγµατικό κόστος για την κοινωνία, και ιδίως το περιβαλλοντικό κόστος. Η πρόταση για τροποποίηση της οδηγίας Eurovignette που υιοθετήθηκε από την Επιτροπή το 2003, αποτελεί ένα πρώτο βήµα σε αυτήν την κατεύθυνση, αλλά ακόµη και µετά την έγκρισή της, πολλά µένουν να γίνουν, µεταξύ άλλων όσον αφορά την εφαρµογή τιµολογιακών µεταρρυθµίσεων στα κράτη µέλη. Στην αρχική της πρόταση η Επιτροπή είχε εξετάσει τη δυνατότητα να εφαρµόσει «ποσοστά προσαύξησης» για τις ευαίσθητες περιοχές. εν έχει γίνει ακόµη στο Συµβούλιο πολιτικός συµβιβασµός, και εποµένως είναι πολύ νωρίς να πούµε οτιδήποτε σχετικά µε την τελική έκβαση του ζητήµατος. Εάν γίνει αποδεκτή αυτή η πτυχή της πρότασης της Επιτροπής, θα επιτρέψει την διασταυρούµενη επιδότηση φιλικότερων προς το περιβάλλον έργων, για παράδειγµα, εναλλακτικών σιδηροδροµικών διαδροµών σε ευαίσθητες περιοχές. Οι διατάξεις αυτές µε βρίσκουν απόλυτα σύµφωνο. DV\539139.doc 14/14 PE 348.071