«Σύγχρονα ολοκληρωμένα προγράμματα για τα ΑμεΑ» Χαιρετισμός του δημάρχου Νεάπολης-Συκεών Σίμου Δανιηλίδη στη δημόσια παρουσίαση και υπογραφή του Συμφώνου Συνεργασίας της Μητροπολιτικής Αναπτυξιακής Θεσσαλονίκης ΑΑΕ/ΟΤΑ και της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία.. Θεσσαλονίκη, 14 Ιουλίου 2017 «Αξιότιμες κυρίες και κύριοι,»με μεγάλη μου χαρά συμμετέχω στη δημόσια παρουσίαση και στην υπογραφή του Συμφώνου Συνεργασίας μεταξύ της Μητροπολιτικής Αναπτυξιακής Θεσσαλονίκης και της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία. Η συνεργασία αυτή αποτελεί το επιστέγασμα όλων των προσπαθειών που ως Τοπική Αυτοδιοίκηση έχουμε κάνει για την κοινωνική ένταξη των ατόμων με αναπηρία, και ταυτόχρονα το θεμέλιο λίθο για όλες τις δράσεις που θα αναλάβουμε πλέον από κοινού.»ακόμα περισσότερο χαίρομαι, γιατί με αφορμή την παρουσίαση αυτή, μας δίνεται η ευκαιρία να θέσουμε τα επίκαιρα προβλήματα της κοινωνικής ένταξης των ΑμεΑ στη διάσταση της σύγχρονης ευρωπαϊκής πολιτικής και της αποκέντρωσης των υπηρεσιών, που σήμερα είναι το ζητούμενο.»σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ένας στους έξι πολίτες έχει κάποια αναπηρία που μπορεί να είναι από ήπια έως πολύ σοβαρή. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα 80 εκατομμύρια άτομα στην Ευρώπη να μην μπορούν να συμμετέχουν πλήρως στην οικονομική και κοινωνική ζωή εξ αιτίας των εμποδίων που συναντούν στο περιβάλλον τους. Επιπλέον, για τα άτομα με αναπηρία καταγράφεται ότι το ποσοστό της φτώχειας είναι 70% υψηλότερο από το μέσο όρο των πολιτών της Ευρώπης, εν μέρει λόγω της περιορισμένης τους πρόσβασης στην εργασία και εμφανώς λόγω της αποτυχίας των εθνικών πολιτικών κοινωνικής προστασίας.»αναγνωρίζοντας την κρίσιμη κατάσταση που αντιμετωπίζουν οι πολίτες αυτοί, η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη-μέλη της έχουν λάβει ισχυρή εντολή να βελτιώσουν την οικονομική και κοινωνική κατάσταση των ατόμων με αναπηρία. Τόσο ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσο και η Ευρωπαϊκή Στρατηγική για την Αναπηρία 2010-2020, επικεντρώνονται στην εξάλειψη των εμποδίων που συναντούν τα άτομα με αναπηρία στην κοινωνική τους ένταξη επισημαίνοντας οκτώ βασικούς τομείς δράσης. Οι τομείς αυτοί αφορούν την προσβασιμότητα, τη συμμετοχή, την ισότητα, την απασχόληση, την εκπαίδευση και κατάρτιση, την κοινωνική προστασία, την υγεία και την εξωτερική δράση. 1
Έμφαση στο ρόλο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης»Ειδικότερα σε ότι αφορά την ισότιμη συμμετοχή των ατόμων με αναπηρία στην κοινωνία και στην άσκηση του δικαιώματός τους να έχουν πλήρη πρόσβαση στην επιλογή του τρόπου διαμονής τους και στη συμμετοχή τους σε πολιτιστικές, ψυχαγωγικές και α- θλητικές δραστηριότητες, η Ευρωπαϊκή Στρατηγική δίνει έμφαση στο ρόλο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Μάλιστα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δηλώνει ότι θα στηρίξει με κάθε μέσο τις εθνικές πρωτοβουλίες με σκοπό να επιτευχθεί η μετάβαση από την ιδρυματική περίθαλψη στη φροντίδα σε επίπεδο τοπικής κοινότητας.»εδώ και πολλά χρόνια, άλλωστε, έχουμε εντοπίσει ότι η συστηματική και ουσιαστική αποκέντρωση της κοινωνικής πολιτικής και των μέτρων πρόνοιας, είναι επιτακτική ανάγκη για τη χώρα μας.»τα τελευταία χρόνια, δε, καθώς η οικονομική κρίση της χώρας έχει όλο και μεγαλύτερες κοινωνικές συνέπειες και πλήττει τους κοινωνικά ασθενέστερους, αναδεικνύεται ακόμα πιο επιτακτικά η ανάγκη της αποκέντρωσης και της ενίσχυσης της κοινωνικής πολιτικής των δήμων.»οι λόγοι είναι εμφανείς:»η Τ.Α. είναι κοντά στον πολίτη, και ως εκ τούτου μπορεί να αναπτύξει άμεσα αντανακλαστικά και να προσαρμόσει τις κοινωνικές δράσεις της στις διαπιστωμένες ανάγκες της κοινωνίας. Άλλωστε τα τελευταία χρόνια, τα χρόνια της κρίσης, οι μόνες συστηματικές προσπάθειες στήριξης των ευπαθών κοινωνικά ομάδων στα άμεσα προβλήματα επιβίωσής τους προήλθαν κυρίως από πρωτοβουλίες των δήμων.»επιπρόσθετα, η Τ.Α. έχει αποδείξει ότι μπορεί να αναπτύξει πολιτικές ανθρωποκεντρικού χαρακτήρα, σε αντίθεση με τα συγκεντρωτικά, απρόσωπα κρατικά μοντέλα (όπως είναι τα Ιδρύματα) που αντιμετωπίζουν τους ανθρώπους βάση διαγνώσεων και κατηγοριών. Οι ανάπηροι συμπολίτες μας και οι οικογένειές τους είναι για εμάς επώνυμοι, ενώ πολλές φορές ζούμε από κοντά τις δύσκολες συνθήκες που βιώνουν και τα αδιέξοδα στα οποία οδηγούνται. 2
»Επίσης, στο πλαίσιο της Τ.Α. μπορεί να γίνει πραγματικότητα η ολόπλευρη στήριξη των ΑμεΑ σε όλα τα επίπεδα. Προκειμένου να διασφαλιστεί το δικαίωμα στην εκπαίδευση, εργασία, κατοικία, στον ελεύθερο χρόνο, κ,λπ., όπως ορίζει η Διεθνής Σύμβαση, απαιτείται ένας συντονισμός πολλών μέτρων και δράσεων που μόνο σε τοπικό επίπεδο μπορεί να εξασφαλιστεί αποτελεσματικά.»και τελικά, παρά το γεγονός ότι στη χώρα μας εξακολουθούν να υπολείπονται αξιολογικές μελέτες που να εξετάζουν τις σχέσεις κόστουςοφέλους, από την εμπειρία μας μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι η εκπόνηση κοινωνικών δράσεων στους ΟΤΑ είναι συμφερότερη και πιο αποτελεσματική, ενώ σε Ευρωπαϊκό Επίπεδο σύγχρονες μελέτες επιβεβαιώνουν αυτήν την εμπειρία μας. Το παράδειγμα του δήμου μας»στα 20 και πλέον χρόνια που είμαστε διοίκηση στο δήμο Νεάπολης-Συκεών έχουμε κάνει πράξη όλες τις παραπάνω θέσεις και μπορούμε μέσα από την εμπειρία μας να βεβαιώσουμε ότι η Τ.Α. και θέλει και μπορεί να εξασφαλίσει τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα στους ανάπηρους πολίτες της. Φιλοσοφία μας ήταν από την αρχή η κοινωνική, οικονομική και πολιτιστική ένταξη των ΑμεΑ σε επίπεδο τοπικής κοινωνίας, επιτυγχάνοντας έτσι την αξιοπρεπή και ανθρώπινη κοινωνική ένταξη των ανάπηρων συμπολιτών μας.»στο σύγχρονο πνεύμα των ολοκληρωμένων προγραμμάτων, στόχευσή μας ήταν και είναι, η παράλληλη και ολόπλευρη στήριξη των ίδιων των ατόμων, των οικογενειών τους και του κοινωνικού περιβάλλοντος, το οποίο οφείλει να διευκολύνει την ισότιμη κοινωνική τους ένταξη. 3
»Παρόλο που εκείνη την εποχή δεν υπήρχε καμία θεσμική κατοχύρωση για αυτή την πρωτοβουλία μας, αναλάβαμε την κοινωνική ευθύνη που αισθανόμασταν ως Δημοτική Αρχή και αξιοποιώντας κάθε δυνατό πόρο διατηρήσαμε όχι μόνο τη λειτουργία των δομών, αλλά πετύχαμε τη διεύρυνσή τους και τη συνεχή τους αναβάθμιση.»σήμερα λειτουργούμε δυο ΚΔΑΠμεΑ στα οποία συμμετέχουν συνολικά 100 άτομα με αναπηρίες και τρία διαμερίσματα προστατευόμενης αυτόνομης διαβίωσης, ενώ είμαστε στη διαδικασία να λειτουργήσουμε τον πρώτο Βρεφονηπιακό Σταθμό Ολοκληρωμένης Φροντίδας στη Βόρεια Ελλάδα, και παράλληλα να εξασφαλίσουμε την αυτόνομη διαβίωση για τα άτομα με αναπηρία που στερούνται οικογένειας, σε δημοτικό κτίσμα.»οι βασικές αρχές που διέπουν τη λειτουργία των δομών αυτών είναι η παροχή υπηρεσιών σε επίπεδο τοπικής κοινωνίας, η ανάπτυξη δραστηριοτήτων που αρμόζουν στην ηλικία των αναπήρων, και παράλληλα η υποστήριξή τους για την ικανοποίηση των βασικών τους αναγκών, οι οποίες δεν διαφέρουν από αυτές των υπολοίπων ανθρώπων.»ιδιαίτερη έμφαση δίνουμε στην ενεργή παρουσία των νέων που συμμετέχουν στα δρώμενα της τοπικής κοινότητας, μέσα από τη συστηματική τους συμμετοχή σε αθλητικές δράσεις, σε παρελάσεις, σε θεατρικές εκδηλώσεις. Μέσα από την ενεργή παρουσία τους αφενός κατοχυρώνουν το δικαίωμά τους για ισότιμη συμμετοχή στην κοινωνική ζωή του τόπου, και αφετέρου βοηθούν στην εκπαίδευση της κοινωνίας ώστε να αντιμετωπίζει την παρουσία των ατόμων με αναπηρία ως αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητάς της.»πέρα από αυτό γίνεται συστηματική προσπάθεια ενημέρωσης και εκπαίδευσης της κοινότητας στα ζητήματα της αναπηρίας μέσα από ειδικές εκδηλώσεις, ενημερώσεις σε σχολεία και μέσα από την τακτική παρουσία στα μέσα μαζικής δικτύωσης.»όλα τα παραπάνω συνηγορούν στη διαμόρφωση μιας τοπικής στρατηγικής για την κοινωνική ένταξη των ατόμων με αναπηρία.»βέβαια, επειδή ακριβώς πρόκειται για πρωτοβουλίες και δράσεις του δήμου χωρίς να υπάρχει πάντα η απαραίτητη νομοθετική πρόβλεψη ή η αντίστοιχη χρηματοδότηση, είναι φανερό ότι υπάρχουν και οι ανάλογοι περιορισμοί και δυσκολίες, αναγκάζοντάς μας διαρκώς να καταφεύγουμε σε ακροβασίες και αυτοσχεδιασμούς προκειμένου να εξασφαλίσουμε την ποιότητα που αρμόζει σε μια υπηρεσία για άτομα με αναπηρίες.»σήμερα, το ζητούμενο είναι να σχεδιάσουμε και να υλοποιήσουμε μια ολοκληρωμένη πρόταση για την αποτελεσματική και αξιοπρεπή κοινωνική φροντίδα των ατόμων με αναπηρία, σύμφωνα με τις Διεθνείς Συμβάσεις και την απαίτηση των καιρών. Κεντρικός 4
μας στόχος οφείλει να είναι η άρση των αποκλεισμών και η αύξηση της προσβασιμότητας των ατόμων με αναπηρία στην εργασία, στην εκπαίδευση και στην αυτόνομη ζωή. Πιστεύουμε ότι η συνεργασία με την Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία θα είναι καταλυτική προς αυτήν την κατεύθυνση μιας και διαθέτει την απαραίτητη εμπειρία και την τεχνογνωσία ώστε να στραφούμε σε νέα, πιο αποδοτικά μοντέλα κοινωνικής ένταξης και να αξιοποιήσουμε τις νέες τεχνολογίες. Ευελπιστούμε ότι ενώνοντας τις δυνάμεις μας θα μπορέσουμε να βελτιώσουμε την σημερινή κατάσταση και να βοηθήσουμε την πόλη μας να γίνει φιλική και προσβάσιμη για όλους τους κατοίκους της ανεξάρτητα από τις προσωπικές τους δυσκολίες.»καλή επιτυχία στη συνεργασία μας». 5