Εθνικό Πάρκο Τγροτόπων Κοτυχίου - τροφυλιάς

Εθνικό Πάρκο Τγροτόπων Κοτυχίου - τροφυλιάς

Η υπο-ομάδα μας ασχολήθηκε με τα καλισεφνηματα της φύσης και συγκεκριμένα με το ΕΘΝΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΤΓΟΣΟΠΩΝ ΚΟΣΤΦΙΟΤ ΣΡΟΥΤΛΙΑ. την ομάδα συμμετείχαν οι μαθητές: Καλογερή Ελένη-Μαρία Κορφιάτη Αγγελική Σταμπουλτζής Περικλής Τρίφκα Γαβριέλα Τσαλαμαδούρου Χαρά Κουτρούμπας Θωμάς, ΠΕ 04

ΑΝΑΖΗΣΗΑΜΕ στοιχεία και πληροφορίες για την περιοχή από βιβλία, αφίσες, εφημερίδες και το διαδίκτυο ΠΑΡΑΚΟΛΟΤΘΗΑΜΕ ταινίες και ντοκυμαντέρ από το you tube. ΞΕΥΤΛΛΙΑΜΕ τη μηνιαία οικολογική εφημερίδα «εν αιθρία» και καταγράψαμε τα σημαντικότερα προβλήματα της περιοχής ΣΕΛΟ ΕΙΔΑΜΕ φωτογραφίες και διαφάνειες, μερικές από τις οποίες θα σας παρουσιάσουμε στη συνέχεια.

Η προστατευόμενη περιοχή του Δάσους τροφυλιάς και της λιμνοθάλασσας Κοτύχι βρίσκεται στο βορειοδυτικό άκρο της Πελοποννήσου, από τον Πατραϊκό κόλπο έως λίγο πριν την Κυλλήνη. Σο μήκος της φτάνει τα 22 χιλιόμετρα, ενώ το πλάτος κυμαίνεται από 0,5 έως 4 χιλιόμετρα περίπου. Η περιοχή μοιράζεται στους νομούς Αχαΐας και Ηλείας και στους Δήμους Δυτικής Αχαΐας και Ανδραβίδας- Κυλλήνης.

Η ευρύτερη περιοχή καταλαμβάνει έκταση 143.000 στρέμματα περίπου, ενώ το Εθνικό Πάρκο, χωρίς τα θαλάσσια οικοσυστήματα, 60.000 στρέμματα περίπου. Η προστατευόμενη περιοχή Τγρότοπων Κοτυχίου Δάσους τροφυλιάς είναι ένας από τους 11 ελληνικούς Τγρότοπους που χαρακτηρίζονται ως Τγρότοποι Διεθνούς ημασίας, εντάσσεται δε στη ύμβαση Ραμσάρ με τον κωδικό 3GR011. Περιλαμβάνει τρεις Σόπους Κοινοτικής ημασίας του Δικτύου «Natura 2000» και δύο Ζώνες Ειδικής Προστασίας του ίδιου Δικτύου.

1974: Διεθνής ύμβαση RAMSAR 1998: Ευρωπαϊκό Δίκτυο NATURA 2000 2002: Καταφύγιο Άγριας Ζωής 2002: Ίδρυση Υορέα Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Τγροτόπων Κοτυχίου τροφυλιάς 2009: «Εθνικό Πάρκο Τγροτόπων Κοτυχίου - τροφυλιάς»

Ο Υ. Δ του πάρκου διοικείται από 11μελές Δ και αναλαμβάνει δράσεις για την προστασία και ανάδειξη της περιοχής.

Παρακολουθεί τα Περιβαλλοντικά δεδομένα των επιμέρους βιοτόπων. Τλοποιεί Δράσεις ευαισθητοποίησης Ενώ διαθέτει προσωπικό για τη φύλαξη της περιοχής.

Σο μεγαλύτερο σύμπλεγμα Τγροτόπων (Κοτύχι, Λάμια, Πρόκοπος, Πάππας) της Πελοποννήσου. Μέρος ενός ευρύτερου συμπλέγματος υγροτόπων της περιφέρειας Δ. Ελλάδος. Αμμώδεις παραλίες και Αμμόλοφοι Παράκτια Δάση: Σο μεγαλύτερο στη Ελλάδα και από τα μεγαλύτερα στη Μεσόγειο, δάσος κουκουναριάς Ασβεστολιθικοί λόφοι: Μαύρα Βουνά

435 είδη φυτών 250 είδη πτηνών 24 είδη ερπετών 8 είδη αμφιβίων 12 είδη θηλαστικών σημαντικά για την εμπορική αλιεία είδη ψαριών (π.χ. κέφαλος, χέλι, λαυράκι)

Πεδινό έδαφος Μεγάλα τμήματα μηδενικού υψομέτρου Μεγάλη περιεκτικότητα εδάφους σε άμμο και άργιλο, λόγω μεταφοράς από τους δυτικούς ανέμους Κλίμα ήπιο, τυπικό Ανατολικής Μεσογείου (ξηρή περίοδος 100 μέρες/έτος)

Καταλαμβάνουν όλο σχεδόν το δυτικό μέτωπο της Προστατευόμενης περιοχής Έκταση 2000 στρέμματα πλάτος 20-500 μέτρα, ύψος έως 10 μέτρα

Οη ζίλες είλαη έλας ηύπος παράθηηοσ οικοηόποσ, ποσ δηαδρακαηίδοσλ ζεκαληηθό ρόιο γηα οιόθιερο ηο οηθοζύζηεκα ηοσ δάζοσς θαη ηωλ σγροηόπωλ. Αποηειούλ θσζηθό θίιηρο θαη θσζηθό αληηπιεκκσρηθό θράγκα γηα ηο αικσρό λερό, απορροθούλ ηελ ελέργεηα ηωλ θσκάηωλ, αποηρέποληας κε ασηό ηολ ηρόπο ηε δηάβρωζε ηες παράθηηας δώλες θαη προζθέροσλ προζηαζία γηα ηελ άγρηα παλίδα θαη τιωρίδα. χηματίζονται από θαλάσσια άμμο μετακινούμενη με τη βοήθεια των δυτικών ανέμων και των κυμάτων του Ιονίου πελάγους

Τα φυτά που ευδοκιμοφν ςτισ αμμουδερζσ παραλίεσ, όπωσ ο κρίνοσ τησ θάλαςςασ και η αμμοφίλα, είναι προςαρμοςμζνα ζτςι ϊςτε να μποροφν να αντιμετωπίςουν το αφιλόξενο αυτό περιβάλλον που χαρακτθρίηεται από δυνατοφσ ανζμουσ, και υψθλι περιεκτικότθτα ςε αλάτι και άμμο.

Υυτά προσαρμοσμένα σε συνθήκες υψηλής αλατότητας και θερμοκρασίας, δυνατούς ανέμους και χαλαρό έδαφος Η Θαλάσσια χελώνα καρέτα (Caretta caretta) που εναποθέτει τα αυγά της μέσα στην άμμο τους καλοκαιρινούς μήνες Σηις αμμώδεις παραλίες πλήθος ειδών θωλιάζοσν, γεννούν και αναζηηούν ηην ηροθή ηοσς, από ηα παρσδάηια ποσλιά ποσ ηζιμπολογούν αζπόνδσλα μέτρι ηην απειλούμενη χελώνα Caretta caretta ποσ εναποθέηει ηα ασγά ηης μέζα ζηην άμμο ηοσς καλοκαιρινούς μήνες.

Λιμνοθάλασσα Κοτύχι Η μεγαλύτερη λιμνοθάλασσα της Πελοποννήσου (7.500 στρέμματα και μέσο βάθος 0,40 1,0 μέτρο)

Σόπος μετανάστευσης-διαβίωσης ψαριών μέχρι την περίοδο έναρξης της αναπαραγωγικής διαδικασίας, όπου μεταναστεύουν στη θάλασσα Αποτελεί φυσικό ιχθυοτροφείοδιβάρι όπου αλιεύονται κεφαλοειδή, λαβράκια, τσιπούρες και χέλια

Σο Κοτύχι είναι η νοτιότερη λιμνοθάλασσα, που βρίσκεται στο δυτικό διάδρομο αποδημίας των πουλιών, της χώρας μας και η σημασία της σαν σταθμός ξεκούρασης και διατροφής είναι σημαντική. Από ορνιθολογικής πλευράς, το Κοτύχι είναι ο πιο σημαντικός υγρότοπος της Πελοποννήσου, γιατί βρίσκεται ακριβώς επάνω στο δυτικό διάδρομο της αποδημίας των πουλιών. Κατά τη διάρκεια της αποδημίας εδώ μπορεί να παρατηρήσει κανείς σπάνια είδη πουλιών, που σταματούν να ξεκουραστούν και να τραφούν. την περιοχή, σε διάφορες εποχές, έχουν παρατηρηθεί πάνω από 100 είδη πουλιών.

Λιμνοθάλασσα Πρόκοπος Έκταση 1.500 στρέμματα και μέσο βάθος 0,5-1,5 μέτρα Λειτουργεί ως φυσικό ιχθυοτροφείο

Οριοθετείται βόρεια από τα Μαύρα Βουνά και νότια από το έλος Λάμια. Όπως και στο Κοτύχι, έτσι και στον Πρόκοπο ασκείται ιχθυοκαλλιέργεια παραδοσιακής μορφής. Ανάμεσα στου θαμώνες του Πρόκοπου συγκαταλέγονται φαλαρίδες, πάπιες, ερωδιοί, νανοβουτηχτάρια και καλαμοκανάδες.

Σο κανάλι που συνδέει τον Πρόκοπο με τη θάλασσα, δίπλα στο ξενοδοχείο «Καλόγρια»

Έλος Λάμια Λίγο πιο κάτω από τον Πρόκοπο συναντά κανείς το έλος της Λάμιας, ένα ρηχό βάλτο εκτεταμένης όμως επιφάνειας Σο έλος πήρε το όνομα της από ένα θρύλο που ήθελε το βάλτο να είναι τόπος κατοικίας ενός ξωτικού, της Λάμιας, το οποίο με τις δυνατές του φωνές στοίχειωνε τους καλαμώνες τα βράδια. την πραγματικότητα, αποδείχθηκε πως οι ηχηρές αυτές κραυγές ανήκαν στο ήταυρο (Botaurus stellaris), έναν ερωδιό που φώλιαζε εκεί σε μεγάλους αριθμούς Ήταυρος (Botaurus stellaris) Θρύλος του ξωτικού Λάμια που στοίχειωνε τον καλαμώνα

Τγρά Λιβάδια Γύρω από τις λιμνοθάλασσες και τα έλη απλώνονται ανοιχτές εκτάσεις από λιβάδια ποικίλου μεγέθους που πλημυρίζουν εποχικά. Σους θερμούς μήνες τα λιβάδια είναι στεγνά και αποτελούν ενδιαίτημα φωλιάσματος για σπάνια είδη πουλιών όπως νεροχελίδονα και νανογλάρονα. Όπου υπάρχουν υψηλές συγκεντρώσεις αλάτων επικρατούν αλόφιλα είδη όπως η σαλικόρνια (Salicornia) που σχηματίζει εντυπωσιακό χαλί βαθυκόκκινης βλάστησης τους φθινοπωρινούς μήνες.

Λιμνοθάλασσα Αράξου (Πάπας) Σο νερό εδώ είναι υφάλμυρο σε σχέση με του υπόλοιπους υγροτόπους, παρουσιάζει υψηλή αλατότητα. Μόνιμοι κάτοικοι του Αράξου είναι οι ερωδιοί και οι γλάροι τα όρια της προστατευόμενης περιοχής, στο βορειοδυτικό ακρωτήρι της Πελοποννήσου βρίσκεται η λιμνοθάλασσα του Αράξου. Έχει έκταση 4.500 στρέμματα και μέσο βάθος 0,5-2 μέτρα. Διαχωρίζεται από τον Πατραϊκό κόλπο με μια επιμήκη αμμονησίδα.

ημαντικός τόπος διαχείμασης, μετανάστευσης και αναπαραγωγής υδροβίων και παρυδάτιων πτηνών o o o o o o o o o o 7 είδη πάπιας 9 είδη ερωδιών Υοινικόπτεροι Φαλκόκοτες Υαλαρίδες Αργυροπελεκάνοι Νεροχελίδονο Χαλκόκοηα Νανογλάρονο Καλαμοκανάς ημαντικότερο αρπακτικό των υγροτόπων ο καλαμόκιρκος Έχει αναφερθεί η παρουσία της βίδρας και τσακαλιού.

Κορμοράνος Φαλκόκοτα Καλαμοκανάς Υοινικόπτερα

Αργυροτσικνιάς Μικροτσικνιάς Λευκοτσικνιάς ταχτοτσικνιάς

Πρασινοκέφαλη αρσέλα Βαλτόπαπια Υαλαρίδα

Καλύπτει μία παραλιακή δασική λωρίδα μέσου πλάτους περίπου1.250m με μικρά ή μεγάλα διάκενα και ξέφωτα

Οικοσύστημα μεγάλης βιοποικιλότητας Περιλαμβάνει: Δάσος Φαλεπίου πεύκης Μικτό δάσος Φαλεπίου και Κουκουναριάς Μικτό δάσος Κουκουναριάς και Βελανιδιάς Τπολειμματικό δάσος Βελανιδιάς Παρόχθια δάση με υδροχαρή δέντρα Ποικιλία από θάμνους και πόες

Έχει έκταση 22.000 στρέμματα και καλύπτει μία παραλιακή δασική λωρίδα μέσου πλάτους περίπου 1.250 m με μικρά ή μεγάλα διάκενα και ξέφωτα. Σο δάσος της τροφυλιάς απαρτίζεται από τρία κυρίαρχα είδη δέντρων, την κουκουναριά (Pinus pinea), τη χαλέπιο πεύκη (Pinus halepensis) και την ήμερη βελανιδιά (Quercus macrolepis).

Έκταση 22.000 στρέμματα Σο πιο εκτεταμένο δάσος κουκουναριάς (Pinus pinea) σε όλη την Ελλάδα

Από τα είδη αυτά, η χαλέπιος πεύκη (Pinus halepensis) καταλαμβάνει τη μεγαλύτερη έκταση και εμφανίζεται αμιγής κυρίως κατά μήκος της αμμώδους παραλίας και των θινών, ενώ στα εσωτερικά τμήματα του δάσους σχηματίζονται μεικτές συστάδες με κυρίαρχο είδος την κουκουναριά (Pinus pinea). Σα τελευταία χρόνια, η κουκουναριά αντιμετωπίζει προβλήματα φυσικής αναγέννησης και για αυτό το λόγο η αναπαραγωγή της υποβοηθείται με την φύτευση νεαρών δενδρυλλίων.

Οικότοπος προτεραιότητας Προστατεύεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο

Μαύρα Βουνά στο βόρειο τμήμα του Εθνικού Πάρκου Ύψος: 240 μέτρα

Σα μαύρα βουνά βρίσκονται στο βόρειο τμήμα της προστατευόμενη ς περιοχής, κάτω από τη λιμνοθάλασσα του Αράξου και δίπλα από τη λιμνοθάλασσα του Προκόπου. Έχουν ύψος που φτάνει τα 240 μέτρα και αποτελούνται από συμπαγή ασβεστολιθικά πετρώματα. την περιοχή λειτουργούν τα λατομεία Αράξου

Οι ασβεστολιθικοί όγκοι των Μαύρων Βουνών είναι οι κύριοι τροφοδότες του δάσους σε γλυκό νερό ενώ αποτελούν καταφύγιο για μικρά θηλαστικά και είδη ερπετών, καθώς και θέσεις φωλιάσματος για αρπακτικά πουλιά.

Πάνω στους ασβεστολιθικούς βράχους φιλοξενούνται ενδημικά για την Ελλάδα είδη χλωρίδας όπως η Centaurea niederi που συναντάται μόνο εδώ και στα στενά της Κλεισούρας στο Μεσολόγγι Υωτ. Γ Πάρχας

τα Μαύρα Βουνά φωλιάζει μεγάλος αριθμός αρπακτικών πουλιών Έχει αναφερθεί η παρουσία του τσακαλιού Υωτ. Γ Πάρχας

την περιοχή των Μαύρων βουνών βρίσκεται και ο αρχαιολογικός χώρος του τείχους Δυμαίων ή Κάστρου της Καλόγριας και είναι προϊστορική μυκηναϊκή ακρόπολη στην Αχαΐα. Σο τείχος χτίστηκε στην νεολιθική περίοδο και έμεινε σε χρήση μέχρι την ενετοκρατία. Φρησιμοποιήθηκε ξανά το 1943 από τις ιταλικές και γερμανικές δυνάμεις κατοχής που γκρέμισαν μέρος των τειχών ανοίγοντας είσοδο για αυτοκίνητα και κατασκευάζοντας πολυβολεία.

Ονομάζεται τείχος Δυμαίων γιατί βρισκόταν στην Δυμαία χώρα και κάστρο της καλόγριας (σύγχρονη ονομασία) από την ομώνυμη παραλία που βρίσκεται κοντά του. ύμφωνα με την μυθολογία το τείχος το έχτισε ο Ηρακλής όταν πολεμούσε τους Ηλείους του Αυγεία και το χρησιμοποίησε σαν ορμητήριο του.

Μεγάλος πλούτος και ποικιλότητα βιοτόπων Τψηλή αισθητική αλλά και οικολογική αξία Ενιαίο Οικοσύστημα, βασίζεται στην ύπαρξη και λειτουργία όλων των επιμέρους στοιχείων του

Αγροτικός χαρακτήρας περιοχής 63% του πληθυσμού ασχολείται με τη γεωργία Πατάτες, καλαμπόκι, φράουλες, κηπευτικά Κτηνοτροφία ελευθέρας βοσκής Βοοειδή και αιγοπρόβατα Αλιεία στα διβάρια των λιμνοθαλασσών Κέφαλοι, λαβράκια, χέλια, τσιπούρες Λατομική ζώνη εξόρυξης στα Μαύρα Βουνά Σουρισμός Παραλία Καλόγριας, Κουνουπέλι, λ/θ Κοτύχι Σουριστικές μονάδες Καλόγριας και Μπρινιά

υνεχής μείωση της έκτασης και του βάθους των λ/θ Οι λιμνοθάλασσες είναι αποδέκτες χειμάρρων με νερά αμφιβόλου ποιότητος (Ελαιοτριβεία, λιπάσματα, φυτοφάρμακα κλπ) Παράνομο κυνήγι

Η λαθροϋλοτομία είναι μία πραγματική μάστιγα για το δάσος της τροφυλιάς, ιδίως τα τελευταία χρόνια.

Αρκετά στρέμματα του δάσους έχουν καταστραφεί τα τελευταία χρόνια από τις πυρκαγιές κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.

Έλλειψη σχεδιασμού άσκησης κτηνοτροφικής δραστηριότητας

Πιέσεις για άσκηση της γεωργίας με αυθαίρετες καταλήψεις και εκχερσώσεις στην περιοχή αμαραίικα.

Λατομική δραστηριότητα. Η μοναδική λατομική ζώνη του νομού Αχαΐας, βρίσκεται εντός της προστατευόμενης περιοχής. ε περιοχή η οποία, σύμφωνα με την Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη εντάσσεται στην Α ζώνη (Περιοχή προστασίας της Υύσης)

Καταστροφές στη λουρονησίδα που χωρίζει το Κοτύχι απ τη θάλασσα.

Εμείς θέηος ηη γνωρίζαμε από μακριά. Ελπίζοσμε να μας δοθεί η δσναηόηηηα ηοσ τρόνοσ να ηην επιζκεθηούμε από κονηά και ταρούμε ηη μοναδική ηης ομορθιά!

Η τροφυλιά μας περιμένει όλους: Να τη γνωρίσουμε Να την αγαπήσουμε Να την ΠΡΟΣΑΣΕΤΟΤΜΕ Για να τη χαρούν και οι επόμενες γενιές!

ας ευχαριστούμε οι φωτογραφίες είναι ευγενική χορηγία του Υορέα Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Κοτυχίου - τροφυλιάς