ΠΙΣΟΠΟΙΗΜΕΝΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΣΙΚΟ ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ «ΝΕΟ ΠΡΟΦΙΛ ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΗ ΕΝΗΛΙΚΩΝ» - 1 -
ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ ΤΝΟΦΖ... 3 ΔΝΟΣΖΣΑ 1: TITΛΟ ΚΑΗ ΟΡΗΜΟ ΣΟΤ ΔΠΑΓΓΔΛΜΑΣΟ... 28 ΔΝΟΣΖΣΑ 2: ΑΝΑΛΤΖ ΔΠΑΓΓΔΛΜΑΣΟ - ΠΡΟΓΗΑΓΡΑΦΔ... 69 ΔΝΟΣΖΣΑ 3: ΑΠΑΗΣΟΤΜΔΝΔ ΓΝΧΔΗ, ΓΔΞΗΟΣΖΣΔ ΚΑΗ ΗΚΑΝΟΣΖΣΔ... 105 ENOTHTA 4: ΠΡΟΣΔΗΝΟΜΔΝΔ ΓΗΑΓΡΟΜΔ... 130 ΔΝΟΣΖΣΑ 5: ΔΝΓΔΗΚΣΗΚΟΗ ΣΡΟΠΟΗ ΑΞΗΟΛΟΓΖΖ ΓΝΧΔΧΝ, ΓΔΞΗΟΣΖΣΧΝ, ΗΚΑΝΟΣΖΣΧΝ... 146 Βηβιηνγξαθηθέο αλαθνξέο... 160 Index: Δπεμήγεζε Σερληθήο Οξνινγίαο... 167-2 -
ΤΝΟΦΖ Ζ ΞΙΑΗΠΗΥΠΖ ΡΖΠ ΞΑΟΝΠΑΠ ΚΔΙΔΡΖΠ Ζ ΞΙΑΗΠΗΥΠΖ ΡΖΠ ΞΑΟΝΠΑΠ ΚΔΙΔΡΖΠ Ζ ηάζε ηεο Δπαγγεικαηηθνπνίεζεο, ζηελ Πιαηζίσζε-Πξνζέγγηζε ηεο Σερληθήο-Δξγαιεηαθήο Οξζνινγηθφηεηαο, θαίλεηαη λα αληηιακβάλεηαη, ηνλ Δθπαηδεπηή Δπαγγεικαηηθήο Δθπαίδεπζεο θαη Καηάξηηζεο Δλειίθσλ σο έλα ζχλνιν ζπγθεθξηκέλσλ, ζηαζεξψλ, επαγγεικαηηθψλ θαζεθφλησλ θαη κε ζηαζεξά απνπιαηζησκέλα ραξαθηεξηζηηθά, δειαδή κε αλεμάξηεηεο ησλ πεδίσλ εθαξκνγήο δεμηφηεηεο. Χο αληίδξαζε ζε απηνχ ηνπ είδνπο ηελ πιαηζίσζε δεκηνπξγήζεθε ε αλαδήηεζε, θαηά ην ζρεδηαζκφ πξνγξακκάησλ επαγγεικαηηθήο εθπαίδεπζεο θαη θαηάξηηζεο, ηξφπσλ θαη κεζφδσλ απνθπγήο ηεο «αδξαλνχο γλψζεο» [inert Knowledge], κηαο γλψζεο, δειαδή, πνπ δελ έρεη άκεζε εθαξκνγή ζηηο δξαζηεξηφηεηεο ηνπ εξγαζηαθνχ ρψξνπ (Jessup 1991). ηε ζπλέρεηα πξνηάζεθαλ ηαμηλνκίεο γηα ηελ ππέξβαζε απηνχ ηνπ πξνβιήκαηνο επεξεαζκέλεο απφ ηε Μεηα-Φνξληηθή Πξνζέγγηζε θαη Πιαηζίσζε ζρεηηθά κε ηε γλψζε πνπ παξάγεηαη ζηνπο ζχγρξνλνπο εξγαζηαθνχο ρψξνπο. Ζ ηαμηλνκία απηή, εχθνια αλαγλσξίζηκε θαη ζηελ επηπεδνπνίεζε ηνπ Δπξσπατθνχ Πιαηζίνπ Πξνζφλησλ, αθνξά (α ) ζηελ επηζηεκνληθή γλψζε θαη ηηο δηεπηζηεκνληθέο πεηζαξρίεο γηα ηνλ έιεγρν κέζσ ηεο ζπζηεκαηνπνίεζεο, (β ) ζηε γλψζε πνπ πξνθχπηεη απφ αηειή θαη αλνινθιήξσηα πιαίζηα κε ηε κνξθή ησλ γεληθψλ ηδεψλ [concepts], θαη (γ ) ζηε γλψζε ησλ δηαδηθαζηψλ γηα ηελ θαηαλφεζε ηεο αιιεινπρίαο ησλ ιεηηνπξγηψλ ζε έλα δπλακηθφ ζχζηεκα (Boreman 2002). O Γηά βίνπ-δ.δ.δ.κ.δ. είλαη πξντφλ ζπλδπαζκψλ ξφισλ θαη καζεζηαθψλ απνηειεζκάησλ απφ ηα αθφινπζα ηξία πεδία: ηεο Δπαγγεικαηηθήο Δθπαίδεπζεο θαη Καηάξηηζεο [Δ.Δ.Κ.] ηεο Αλάπηπμεο Αλζξψπηλσλ Πφξσλ [ΑΑΠ] θαη βέβαηα ηεο Δθπαίδεπζεο Δλειίθσλ. - 3 -
Aλ ζηα παξαπάλσ ιεθζεί ππφςε ε αλάδπζε κηαο λέαο, κε-ζηαηηθήο, εμαηξεηηθά δπλακηθήο θαη επέιηθηεο, κε γξακκηθήο επαγγεικαηνπνίεζεο [Νew Professionalism, New Voccationalism], ηφηε πξφθεηηαη γηα κηα νξηδφληηα επαγγεικαηηθή ιεηηνπξγία. Σν «Νέν Πξνθίι Δθπαηδεπηή Δλειίθσλ» κε έκθαζε ζηε Γηά βίνπ Δπαγγεικαηηθή Δθπαίδεπζε θαη Καηάξηηζε ζπλδέεηαη : κε ην πεξηερφκελν ηεο Δθπαίδεπζεο Δλειίθσλ ζηνλ ηνκέα ηεο Δπαγγεικαηηθήο Δθπαίδεπζεο θαη Καηάξηηζεο. κε ηηο βαζηθέο ζπληζηψζεο ηνπ πξνγξάκκαηνο Δθπαίδεπζεο Δθπαηδεπηψλ ηνπ ΔΚΔΠΗ. κε ηηο εηδηθέο δηαθξίζεηο θαη νξηνζεηήζεηο ζην λνκνζεηηθφ πιαίζην ηεο ρψξαο πνπ αθνξά ηε πζηεκαηνπνίεζε ηεο Γηά βίνπ Μάζεζεο. Οη αλαδπφκελεο ππεπζπλφηεηεο/θαζήθνληα ηνπ Γηά βίνπ-δ.δ.δ.κ.δ. είλαη εθείλεο ηνπ: - Αλαιπηή ησλ καζεζηαθψλ αλαγθψλ θαη ζε ζρέζε κε ηηο εθπαηδεπηηθέο αλάγθεο Πεδίν/-α νξηζκνχ: Δθπαίδεπζε Δλειίθσλ θαη Αλάπηπμε Αλζξψπηλσλ Πφξσλ - Δηεπθνιπληή ηεο Μάζεζεο Πεδίν νξηζκνχ: Δθπαίδεπζε Δλειίθσλ - ρεδηαζηή Πξνγξάκκαηνο Καηάξηηζεο Δλειίθσλ επί ηε βάζεη παηδαγσγηθψλ γλψζεσλ γηα ηελ αλάπηπμε εθπαηδεπηηθψλ ηερληθψλ θαη κεζνδνινγηψλ θαη επαγγεικαηηθψλ γλψζεσλ γηα ηελ θαηάιιειε επηινγή ησλ εθπαηδεπηηθψλ ηερληθψλ θαη κεζνδνινγηψλ ζηε ζπγθεθξηκέλε θάζε θνξά πιαηζίσζε κηαο επαγγεικαηηθήο θαηάξηηζεο Πεδίν/-α νξηζκνχ: Δθπαίδεπζε Δλειίθσλ Αλάπηπμε Αλζξψπηλσλ Πφξσλ - 4 -
- Εκςπρσηή Πεδίν Οξηζκνχ: Δθπαίδεπζε Δλειίθσλ - πκβνχινπ Πεδίν/-α Οξηζκνχ: Δθπαίδεπζε Δλειίθσλ θαη Αλάπηπμε Αλζξψπηλσλ Πφξσλ. - Δηνηθεηηθνχ δηαρεηξηζηή - Δξάζηε νξγαλσζηαθψλ δηαδηθαζηψλ θαη αιιαγψλ Πεδίν/-α νξηζκνχ: Αλάπηπμε Αλζξψπηλσλ Πφξσλ Δπαγγεικαηηθή Καηάξηηζε. - Δηαρεηξηζηή Γλψζεο [Knowledge Manager] γηα ηε δηάρπζε ηεο πιεξνθνξίαο θαη ησλ γλψζεσλ, ηε δηεπηζηεκνληθή αληηκεηψπηζε πξνβιεκάησλ, ηε ζχλδεζε κε ηηο ηνπηθέο θαη ππεξηνπηθέο θνηλσλίεο θαη αγνξέο κε έκθαζε ζηε δεκηνπξγία Κνηλνηήησλ θαη Πεξηθεξεηψλ Μάζεζεο). Πεδίν/-α νξηζκνχ: Δθπαίδεπζε Δλειίθσλ Αλάπηπμε Αλζξψπηλσλ Πφξσλ. - Δηαρεηξηζηή θξίζεσλ κε έκθαζε ζηελ αλαγλψξηζε ηεο παξαγσγηθήο δηαθνξνπνίεζεο - Πεδίν νξηζκνχ: Δθπαίδεπζε Δλειίθσλ Αλάπηπμε Αλζξψπηλσλ Πφξσλ. - Δεκηνπξγνχ θαη πληνληζηή (ειεθηξνληθψλ θαη κε) Δηθηχσλ εξγαζηαθψλ θαη θνηλσληθψλ πεξηβαιιφλησλ Πεδίν/-α νξηζκνχ: Αλάπηπμε Αλζξψπηλσλ Πφξσλ Δπαγγεικαηηθή Καηάξηηζε Tερλνινγίεο Πιεξνθνξίαο θαη Δπηθνηλσλίαο. χκθσλα κε ηελ πξνβιεκαηηθή ηνπ Νένπ Δπαγγεικαηηζκνχ (ζηε Μεηαθνξληηθή Πιαηζίσζε-Πξνζέγγηζε γηα κηα Οηθνλνκία ηεο Γλψζεο), ν Γηά βίνπ- Δθπαηδεπηήο Δπαγγεικαηηθήο Δθπαίδεπζεο θαη Καηάξηηζεο Δλειίθσλ απνηειεί κία δηεπηζηεκνληθή νξηδόληηα επαγγεικαηηθή δξαζηεξηόηεηα ζε έλα αλαδπφκελν γηα πξψηε θνξά ζε ηέηνηα έθηαζε εχξνο εθαξκνγήο. - 5 -
ΡΗΡΙΝΠ ΡΖΠ ΝΟΗΕΝΛΡΗΑΠ ΔΞΑΓΓΔΙΚΑΡΗΘΖΠ ΓΟΑΠΡΖΟΗΝΡΖΡΑΠ «Δθπαηδεπηήο Γηά βίνπ Δπαγγεικαηηθήο Δθπαίδεπζεο θαη Καηάξηηζεο Δλειίθσλ» [Γηά βίνπ-δ.δ.δ.κ.δ.] ΝΟΗΠΚΝΠ ΡΖΠ ΝΟΗΕΝΛΡΗΑΠ ΔΞΑΓΓΔΙΚΑΡΗΘΖΠ ΓΟΑΠΡΖΟΗΝΡΖΡΑΠ Ο Γηά βίνπ-δ.δ.δ.κ.δ. νξίδεηαη σο εθείλνο πνπ έρεη γλψζεηο ελφο επαγγεικαηηθνχ πεδίνπ-εξγαζηαθνχ ρψξνπ θαη ησλ ζπλαθψλ κε απηφλ γλσζηηθψλ αληηθεηκέλσλ, κε έκθαζε ζηελ θξηηηθή θαηαλφεζε ζεσξηψλ, αξρψλ θαη δηαδηθαζηψλ. Δθαξκφδεη εθπαηδεπηηθέο ηερληθέο θαη παηδαγσγηθέο κεζφδνπο, ππνζηεξίδεη ηελ ελεξγεηηθή ζπκκεηνρή ησλ θαηαξηηδφκελσλ ζηε καζεζηαθή δηεξγαζία δηεπθνιχλνληαο ηνπο ελήιηθεο θαη ζηνλ ηνκέα ηεο εθπαίδεπζεο θαη ζηνλ ηνκέα ηεο θαηάξηηζεο λα καζαίλνπλ πψο λα καζαίλνπλ, πψο λα πξνζαξκφδνληαη δεκηνπξγηθά ζηελ αιιαγή. Με ηελ επαγγεικαηηθή ηνπ δξαζηεξηφηεηα ν Γηά βίνπ-δ.δ.δ.κ.δ. επηδηψθεη λα αλαπηχμεη έλα θάζκα δεκηνπξγηθψλ ιχζεσλ ζε πνιχπινθα πξνβιήκαηα ηνπ θνηλσληθνχ θαη εξγαζηαθνχ ρψξνπ, δεκηνπξγψληαο επθαηξίεο γηα επαλαζρεδηαζκνχο ηεο θνηλσληθήο θαη επαγγεικαηηθήο δξάζεο ηφζν ησλ ελειίθσλ θαηαξηηδφκελσλ φζν θαη ησλ νξγαληζκψλ ζηνπο νπνίνπο δξαζηεξηνπνηείηαη επαγγεικαηηθά. Ο Γηά βίνπ-δ.δ.δ.κ.δ. κέζα απφ ζχλζεηεο ηερληθέο θαη επαγγεικαηηθέο δξαζηεξηφηεηεο ή/θαη πξνγξάκκαηα αλαιακβάλεη ηελ επζχλε γηα ηε ιήςε απνθάζεσλ ζπλζέηνληαο δηαθνξεηηθέο πξνζεγγίζεηο ελψ παξάιιεια δηαρεηξίδεηαη ηελ δηά βίνπ-επαγγεικαηηθή εθπαίδεπζε θαη θαηάξηηζε αηφκσλ ή νκάδσλ σο πεξηερφκελν θαη σο δηαδηθαζία. - 6 -
ΔΠΑΓΓΔΛΜΑΣΗΚΔ ΛΔΗΣΟΤΡΓΗΔ ΚΤΡΗΑ ΔΠΑΓΓΔΛΜΑΣΗΚΖ ΛΔΗΣΟΤΡΓΗΑ: ΟΡΓΑΝΧΗΑΚΖ ΛΔΗΣΟΤΡΓΗΑ H νξγαλσζηαθή ιεηηνπξγία αθνξά ηε γλψζε ηεο δνκήο ελφο νξγαληζκνχ επαγγεικαηηθήο εθπαίδεπζεο θαη θαηάξηηζεο [EEK], ηε ρξήζε ηερλνινγηθψλ ζπζηεκάησλ, ι.ρ. ΣΠΔ, θαη κε ηερλνινγηθψλ ζπζηεκάησλ, ι.ρ. ην γισζζηθφ ζχζηεκα, γηα απνηειεζκαηηθή επηθνηλσλία, ηελ πξαγκάησζε κεζνδνινγηψλ ζρεδηαζκνχ πξνγξακκάησλ ΔΔΚ, νξγαλσζηαθψλ αιιαγψλ, δηθηχσζεο ελφο πξνγξάκκαηνο κε ηελ επξχηεξε αγνξά εξγαζίαο, αμηνπνίεζεο ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ, αμηνιφγεζεο δηαδηθαζηψλ, ηελ πξφζβαζε ζε πεγέο πιεξνθνξηψλ ζρεηηθά κε ην ζρεδηαζκφ θαη ηελ πινπνίεζε πξνγξακκάησλ ΔΔΚ. ΚΤΡΗΑ ΔΠΑΓΓΔΛΜΑΣΗΚΖ ΛΔΗΣΟΤΡΓΗΑ: ΓΗΓΑΚΣΗΚΖ ΠΑΗΓΑΓΧΓΗΚΖ ΛΔΗΣΟΤΡΓΗΑ Η δηδαθηηθή-παηδαγσγηθή ιεηηνπξγία αθνξά ην «γηαηί», ην «ηη» θαη ην «πψο» ηεο κάζεζεο ελφο πξνγξάκκαηνο ΕΕΚ θαζψο επίζεο θαη ηηο εθπαηδεπηηθέο δηεξγαζίεο γηα ηελ αλαπιαηζίσζε ελφο πξνγξάκκαηνο ΕΕΚ ζε ηερλνινγηθφ πεξηβάιινλ. ΚΤΡΗΑ ΔΠΑΓΓΔΛΜΑΣΗΚΖ ΛΔΗΣΟΤΡΓΗΑ: ΔΜΦΤΥΧΣΗΚΖ ΛΔΗΣΟΤΡΓΗΑ Η εκςπρσηηθή ιεηηνπξγία αθνξά ηελ αλάδεημε ηεο δηάζηαζεο ηνπ εκςπρσηή ζηνλ Δηα βίνπ - ΕΕΕΚ ΔΠΗΜΔΡΟΤ ΔΠΑΓΓΔΛΜΑΣΗΚΖ ΛΔΗΣΟΤΡΓΗΑ: ΚΟΗΝΧΝΗΚΟΠΟΛΗΣΗΚΖ ΛΔΗΣΟΤΡΓΗΑ Η θνηλσληθνπνιηηηθή ιεηηνπξγία αθνξά ηελ αμηνπνίεζε πνιηηηθψλ αληηκεηψπηζεο ηνπ θνηλσληθνχ απνθιεηζκνχ, ηε ζπζρέηηζε ησλ αλζξσπίλσλ, πνιηηηθψλ θαη θνηλσληθψλ δηθαησκάησλ κε ην ζρεδηαζκφ θαη ηελ πινπνίεζε ελφο πξνγξάκκαηνο ΕΕΚ θαη ηε δηαζχλδεζε ησλ εκπιεθφκελσλ ζε έλα πξφγξακκα ΕΕΚ κε ηελ Κνηλσλία ησλ Πνιηηψλ. - 7 -
ΓΟΑΠΡΖΟΗΝΡΖΡΔΠ ΑΛΑ ΔΞΑΓΓΔΙΚΑΡΗΘΖ ΙΔΗΡΝΟΓΗΑ ΔΞΑΓΓΔΙΚΑΡΗΘΔΠ ΙΔΗΡΝΟΓΗΔΠ ΓΟΑΠΡΖΟΗΝΡΖΡΔΠ [ελδεηθηηθά αλαθέξνληαη] Νξγαλσζηαθή ιεηηνπξγία Ο Δηά βίνπ-ε.ε.ε.κ.ε.: πξνεηνηκάδεη ζπλαληήζεηο εθπξνζσπεί ην θνξέα πινπνίεζεο ελόο πξνγξάκκαηνο ΕΕΚ θαηαλνεί θαη επεμεξγάδεηαη θαλνληζκνύο ιεηηνπξγίαο ζε έλα θνξέα ΕΕΚ ζρεδηάδεη θαη ζπκκεηέρεη ζηελ πινπνίεζε δηαδηθαζηώλ επηινγήο πξνζσπηθνύ θαη αμηνιόγεζήο ηνπ ζπληάζζεη reports γηα ηελ εμέιημε ελόο πξνγξάκκαηνο ΕΕΚ θαη ηε ζπκκεηνρή ησλ εκπιεθόκελσλ ζρεδηάδεη θαη ζπλδηακνξθώλεη κε ηνπο εκπιεθόκελνπο ηηο επζύλεο θαη ηνπο ξόινπο ηνπο ζε έλα πξόγξακκα ΕΕΚ, πξνβάιιεη ζηνπο αξκόδηνπο θνξείο έλα πξόγξακκα ΕΕΚ - 8 -
Γηδαθηηθή Ξαηδαγσγηθή ιεηηνπξγία Ο Δηά βίνπ-ε.ε.ε.κ.ε.: αλαπηύζζεη θαη πινπνηεί ην curriculum ελόο πξνγξάκκαηνο ΕΕΚ. εθαξκόδεη κεζνδνινγίεο εθπαίδεπζεο ελειίθσλ. δηαρεηξίδεηαη θξίζεηο. ζπζρεηίδεη ηε ζηνρνζεζία ελόο πξνγξάκκαηνο ΕΕΚ ζηηο πξνζδνθίεο ηεο νκάδαο ζηόρνπ. επηιέγεη θαη νξγαλώλεη ην εθπαηδεπηηθό πιηθό ελόο πξνγξάκκαηνο ΕΕΚ. ζπλδέεη ηελ νκάδα ζηόρν κε πεγέο γλώζεσλ θαη πιεξνθνξηώλ, δηακνξθώλεη θξηηήξηα αμηνιόγεζεο γηα ηα καζεζηαθά απνηειέζκαηα ελόο πξνγξάκκαηνο ΕΕΚ. δηαρέεη ηα καζεζηαθά απνηειέζκαηα ελόο πξνγξάκκαηνο ΕΕΚ ζηελ αγνξά εξγαζίαο. Δκςπρσηηθή ιεηηνπξγία Ο Δηά βίνπ-ε.ε.ε.κ.ε.: νξγαλώλεη πξνζσπηθέο θαη νκαδηθέο ζπλαληήζεηο κε ηνπο θαηαξηηδόκελνπο γηα ηνλ εληνπηζκό θαη ηελ αληηκεηώπηζε πξνβιεκάησλ θαηά ηελ πινπνίεζε ελόο πξνγξάκκαηνο ΕΕΚ. ζπλδέεη θνηλσληθέο ππεξεζίεο ππνζηήξημεο κε κέιε ηεο νκάδαο ζηόρνπ. αμηνπνηεί ηα ηδηαίηεξα θνηλσληθνπνιηηηζκηθά ραξαθηεξηζηηθά - 9 -
ησλ κειώλ ηεο νκάδαο ζηόρνπ ώζηε λα ρεηξαθεηνύληαη κέζσ ηεο καζεζηαθήο δηαδηθαζίαο. παξαθνινπζεί ηε αηνκηθή εμέιημε ησλ κειώλ ελόο πξνγξάκκαηνο ΕΕΚ ζε ηαθηά ρξνληθά δηαζηήκαηα. δηθηπώλεη ην αηνκηθό πεξηβάιινλ θνηλσληθν-νηθνλνκηθήο δξάζεο ησλ εκπιεθόκελσλ κε επξύηεξα θνηλσληθννηθνλνκηθά πεξηβάιινληα (ζπλαληήζεηο κε ΣΥΥ, κε θνξείο θνηλσληθήο θαη πνιηηηθήο πξνζηαζίαο, θ.ά.). Θνηλσληθνπνιηηηθή ιεηηνπξγία Ο Δηά βίνπ-ε.ε.ε.κ.ε.: επηδηώθεη ζπλεξγαζία κε ηνπο θνξείο δηακόξθσζεο πνιηηηθώλ θαηαπνιέκεζεο ηνπ θνηλσληθνύ απνθιεηζκνύ. ελεκεξώλεηαη γηα ηε δξάζε ησλ Με Κπβεξλεηηθώλ Οξγαλώζεσλ ζε ηνπηθό θαη ππεξηνπηθό (εζληθό, επξσπατθό, δηεζλέο) επίπεδν. ιακβάλεη ππόςε ηνπ θαηά ην ζρεδηαζκό ελόο πξνγξάκκαηνο ΕΕΚ ηα αλζξώπηλα, πνιηηηθά θαη θνηλσληθά δηθαηώκαηα. ζπλδέεη ην πξόγξακκα ΕΕΚ κε θνξείο ιήςεο απνθάζεσλ γηα ηελ θνηλσληθή έληαμε θαη ηελ θαηαπνιέκεζε ηνπ θνηλσληθνύ απνθιεηζκνύ. - 10 -
ΓΛΥΠΔΗΠ ΓΔΜΗΝΡΖΡΔΠ ΗΘΑΛΝΡΖΡΔΠ Γνκέο θαη Ιεηηνπξγίεο Δπαγγεικαηηθήο Δθπαίδεπζεο θαη Θαηάξηηζεο Ρερλνινγηθά θαη κεηερλνινγηθά ζπζηήκαηα αιιειεπίδξαζεο Ξνιηηηζκηθή (ελλ. θαη Δκθπιε) Γηαθνξνπνίεζε Πρεδηαζκόο Ξξνγξακκάησλ Δπαγγεικαηηθήο Δθπαίδεπζεο θαη Θαηάξηηζεο Κεζνδνινγίεο Δθπαίδεπζεο Δλειίθσλ Πρεδηαζκόο δηαδηθαζηώλ e- Learning Γπλακηθή Νκάδαο δηαρεηξίδεηαη νξγαλσζηαθέο αιιαγέο απνηππώλεη ηελ εμέιημε ελόο Ξξνγξάκκαηνο Δπαγγεικαηηθήο Δθπαίδεπζεο θαη Θαηάξηηζεο [ΞΔΔΘ] ζε ζρέζε κε ηνπο ζηόρνπο πνπ έρνπλ ηεζεί πξνβάιιεη θαη θνηλνπνηεί (δηάρπζε) ην πεξηερόκελν θαη ηα απνηειέζκαηα ησλ ΞΔΔΘ αλαγλσξίδεη ζηελ αιιειεπίδξαζε ηελ πνιηηηζκηθή (θαη έκθπιε) δηάζηαζε επηιέγεη θαη νξγαλώλεη ην αλζξώπηλν δπλακηθό (θαηαξηηδόκελνπο) ειέγρεη ηεο ζύλδεζε ηεο αξρηθήο νξγάλσζεο ηνπ πξνγξάκκαηνο θαη ηεο δπλακηθήο ηεο νκάδαο ησλ θαηαξηηδόκελσλ ώζηε λα επηθέξεη αιιαγέο ζε νξγαλσζηαθέο θαη εθπαηδεπηηθέο δηαδηθαζίεο επεμεξγάδεηαη ηε ζηνρνζεζία ηνπ πξνγξάκκαηνο ζε ζρέζε κε ηηο πξνζδνθίεο ησλ εκπιεθνκέλσλ ζηελ πξαγκάησζή ηνπ επεμεξγάδεηαη ηηο καζεζηαθέο αλάγθεο ηεο νκάδαο ζε ζρέζε κε ην δπλακηθό ηεο θαη νξίδεη ην καζεζηαθό-εθπαηδεπηηθό ζπκβόιαην αλαγλσξίδεη ηελ πνιηηηζκηθή θαη έκθπιε δηάζηαζε ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία Απηνλνκία θαη ππεπζπλόηεηα πλεξγαηηθόηεηα Δπηθνηλσλία θαη Γηθηύσζε Αιιειεπίδξαζε - Γπλακηθή Οκάδαο Γηαρείξηζε Γλώζεο - 11 -
Aλάπηπμε Αλζξώπηλσλ Ξόξσλ Γηαρείξηζε θξίζεσλ Θνηλσληθόο απνθιεηζκόο θνηλσληθή έληαμε επηιέγεη ην πεξηερόκελν ελόο ΞΔΔΘ νξγαλώλεη ζεκαηηθέο ελόηεηεο πξνζδηνξίδεη πξνζδνθώκελα απνηειέζκαηα αλά ελόηεηα ζπλδέεη ηα πξνζδνθώκελα απνηειέζκαηα κε ηελ θνηλσληθή θαη εξγαζηαθή εκπεηξία ησλ θαηαξηηδόκελσλ νξγαλώλεη δξαζηεξηόηεηεο αλίρλεπζεο αλαγθώλ επηιέγεη ηηο εθπαηδεπηηθέο ηερληθέο ζε ζπλάθεηα κε ηε ζηνρνζεζία ησλ ΞΔΔΘ δηακνξθώλεη εξγαιεία απηό- /εηεξναμηνιόγεζεο ησλ θαηαξηηδόκελσλ αλαπηύζζεη θαη εθαξκόδεη ηερληθέο θαη κεζνδνινγίεο ελδπλάκσζεο ηεο νκάδαο ζπλδέεη ηνπο θαηαξηηδόκελνπο κε ηηο Π ελόο ΞΔΔΘ θαηαλνεί θαη επεμεξγάδεηαη ηηο πνιηηηθέο θαηά ηνπ θνηλσληθνύ απνθιεηζκνύ εθαξκόδεη θαιέο πξαθηηθέο θνηλσληθήο έληαμεο δηθηπώλεη έλα ΞΔΔΘ, κέζσ παξεκβαηηθώλ πξσηνβνπιηώλ, κε ηνπηθέο, ππεξηνπηθέο νληόηεηεο ηεο Θνηλσλίαο ησλ Ξνιηηώλ (νξγαλώζεηο, δίθηπα, θ.ά.) αλαγλσξίδεη θαη αλαθιά ηηο πνιηηηζκηθέο θαη έκθπιεο δηαζηάζεηο ζηηο πξαθηηθέο αληηκεηώπηζεο ηνπ θνηλσληθνύ απνθιεηζκνύ θαη ζε ζρέζε κε ηα αλζξώπηλα, πνιηηηθά θαη θνηλσληθά δηθαηώκαηα αμηνπνηεί κεζνδνινγίεο e-learning Γηαρείξηζε θξίζεσλ Πνιηηηζκηθή Δπίγλσζε Γηαθηλδύλεπζε Μεηαζρεκαηηζηηθή ηθαλόηεηα Γηαπξαγκάηεπζε Δπειημία - 12 -
ΓΗΑΓΟΝΚΔΠ ΡΞΗΘΖ ΔΘΞΑΗΓΔΠΖ ΔΚΞΔΗΟΗΑ ΞΗΠΡΝΞΝΗΖΠΖ ΣΙΣΛΟΙ / ΑΠΟΓΔΙΚΣΙΚΑ ΠΟΤΓΩΝ 1 Α. ΒΑΠΗΘΝ ΔΞΗΞΔΓΝ 2 Β. ΔΞΑΟΘΔΗΑ 3 ΘΑΡΑΟΡΗΠΖ ΑΜΗΝΙΝΓΖΠΖ ΓΗΓΑΘΡΘΖ ΔΚΞΔΗΟΗΑ / ΑΜΗΝΙΝΓΖΠΖ ΘΑΡΑΟΡΗΠΖ 1 ε Σίηινο ζπνπδώλ ζην 2 έηε Δξγαζηαθή/ Γελ απαηηείηαη Αμηνινγείηαη θαη Γελ απαηηείηαη πκκεηνρή ζε δηαδξνκή πεδίν: Γηδαθηηθή εκπεηξία επζείαλ ζην Β Γηαδηθαζία Δθπαίδεπζε Δλειίθσλ ή/θαη Αλνηθηή θαη εμ απνζηάζεσο εθπαίδεπζε / e- learning ή/θαη Θαηάξηηζε ελειίθσλ θαη ζπγθεθξηκέλα: Γηδαθηνξηθό κεηά ηελ απόθηεζε ηνπ ζρεηηθνύ ηίηινπ ζπνπδώλ ζην πεδίν: Δθπαίδεπζε Δλειίθσλ ή/θαη Αλνηθηή θαη εμ απνζηάζεσο εθπαίδεπζε / e- learning ή/θαη Θαηάξηηζε επίπεδν Αμηνιόγεζεο Γλώζεσλ Γεμηνηήησλ- Ιθαλνηήησλ, επηπέδνπ «Δπάξθεηαο» 1 Όπνπ αλαθέξεηαη «Σίηινο πνπδώλ» λνείηαη επίζεκα αλαγλσξηζκέλνο ηίηινο από ην Διιεληθό θξάηνο 2 Ωο «Βαζηθό» νξίδεηαη ην επίπεδν θαηά ην νπνίν ν ππνςήθηνο πηζηνπνηείηαη σο πξνο ηηο ειάρηζηεο Γλώζεηο- Γεμηόηεηεο θαη Ιθαλόηεηεο, πνπ νξηνζεηνύλ ην «βαζηθό» Δπαγγεικαηηθό Πεξίγξακκα ηνπ Γηά βίνπ-δ.δ.δ.κ.δ. 3 Ωο «Δπάξθεηα» νξίδεηαη ην επίπεδν θαηά ην νπνίν ν ππνςήθηνο πηζηνπνηείηαη σο πξνο ην ζύλνιν ησλ Γλώζεσλ - Γεμηνηήησλ θαη Ιθαλνηήησλ πνπ νξηνζεηνύλ ην «πιήξεο» Δπαγγεικαηηθό Πεξίγξακκα ηνπ Γηά βίνπ-δ.δ.δ.κ.δ. - 13 -
(ISCED 6) ή/θαη Μεηαπηπρηαθό Γίπισκα Δηδίθεπζεο ή/θαη Πηπρίν ΑΔΙ, ΑΣΔΙ (ΙSCED 5A, 5Β) ελειίθσλ πλεθηηκώληαη: Δζεινληηθή πλεξγαζία, Γηαρείξηζε Πξνγξακκάησλ, Κνηλσληθή Γξάζε, πνπ άπηνληαη ηεο δηεπίδξαζεο ελήιηθεο κε θαη έρνπλ σο νκάδα ζηόρν ελήιηθεο (ην ειάρηζηνλ 2 έηε) - 14 -
ΓΗΑΓΟΝΚΔΠ ΡΞΗΘΖ ΔΘΞΑΗΓΔΠΖ ΔΚΞΔΗΟΗΑ ΞΗΠΡΝΞΝΗΖΠΖ ΣΙΣΛΟΙ / ΑΠΟΓΔΙΚΣΙΚΑ ΠΟΤΓΩΝ Α. ΒΑΠΗΘΝ ΔΞΗΞΔΓΝ Β. ΔΞΑΟΘΔΗΑ ΘΑΡΑΟΡΗΠΖ ΑΜΗΝΙΝΓΖΠΖ ΓΗΓΑΘΡΘΖ ΔΚΞΔΗΟΗΑ / ΘΑΡΑΟΡΗΠΖ ΑΜΗΝΙΝΓΖΠΖ 2 ε Γηαδξνκή Γηδαθηνξηθό (ISCED 6) ή/θαη Μεηαπηπρηαθό Γίπισκα Δηδίθεπζεο ή/θαη Πηπρίν ΑΔΙ, ΑΣΔΙ (ΙSCED 5A, 5Β) 2 έηε Δξγαζηαθή Δκπεηξία ζηνλ επαγγεικαηηθό ηνπο θιάδν (κε βάζε ηνπιάρηζηνλ ην πξώην πηπρίν) πλεθηηκώληαη: Δζεινληηθή πλεξγαζία, Παξαθνινύζεζε πηζηνπνηεκέλνπ πξνγξάκκαηνο Καηάξηηζεο ζε όςεηο ηεο νξηδόληηαο επαγγεικαηηθήο δξαζηεξηόηεηαο ηνπ Γηά βίνπ-δ.δ.δ.κ.δ. Δκθαζε ζηηο γλώζεηο-δεμηόηεηεοηθαλόηεηεο ηεο Γηδαθηηθήο Λεηηνπξγίαο. πκκεηνρή ζε Γηαδηθαζία Αμηνιόγεζεο Γλώζεσλ Γεμηνηήησλ- Ιθαλνηήησλ, «Βαζηθνύ» επηπέδνπ 150 ώξεο δηδαθηηθή εκπεηξία ζε πξνγξάκκαηα επαγγεικαηηθήο εθπαίδεπζεο ή/ θαη θαηάξηηζεο/ επηκόξθσζεο ελειίθσλ πνπ ζα απνθηάηαη ζε ρξνληθό νξίδνληα 5 εηώλ (ππνινγίδνληαο έσο θαη 5 έηε πίζσ, από ηελ ππνβνιή αίηεζεο ζπκκεηνρήο ζε δηαδηθαζία πκκεηνρή ζε Γηαδηθαζία Αμηνιόγεζεο Γλώζεσλ Γεμηνηήησλ- Ιθαλνηήησλ, επηπέδνπ «Δπάξθεηαο» Γηαρείξηζε αμηνιόγεζεο επάξθεηαο) ε νπνηνδήπνηε Πξνγξακκάησλ, - 15 -
επηζηεκνληθό πεδίν Κνηλσληθή Γξάζε, πνπ άπηνληαη ηεο δηεπίδξαζεο κε ελήιηθεο θαη έρνπλ σο νκάδα ζηόρν ελήιηθεο (ην ειάρηζηνλ 2 έηε) θαη Παξαθνινύζεζε πηζηνπνηεκέλνπ πξνγξάκκαηνο Καηάξηηζεο ζε όςεηο ηεο νξηδόληηαο επαγγεικαηηθήο δξαζηεξηόηεηαο ηνπ Γηά βίνπ- Δ.Δ.Δ.Κ.Δ. όπσο αλαδύνληαη από ηηο θύξηεο θαη επηκέξνπο ιεηηνπξγίεο ηνπ πεξηγξάκκαηνο ή/ ελαιιαθηηθά 750 ώξεο δηδαθηηθή εκπεηξία ζε πξνγξάκκαηα επαγγεικαηηθήο εθπαίδεπζεο ή/ θαη θαηάξηηζεο/ επηκόξθσζεο ελειίθσλ, πνπ ζα απνθηάηαη ζε ρξνληθό νξίδνληα 5 εηώλ - 16 -
(ππνινγίδνληαο έσο θαη 5 έηε πίζσ, από ηελ ππνβνιή αίηεζεο ζπκκεηνρήο ζε δηαδηθαζία αμηνιόγεζεο επάξθεηαο) ΓΗΑΓΟΝΚΔΠ ΡΞΗΘΖ ΔΘΞΑΗΓΔΠΖ ΔΚΞΔΗΟΗΑ ΞΗΠΡΝΞΝΗΖΠΖ ΣΙΣΛΟΙ / ΑΠΟΓΔΙΚΣΙΚΑ ΠΟΤΓΩΝ Α. ΒΑΠΗΘΝ ΔΞΗΞΔΓΝ Β. ΔΞΑΟΘΔΗΑ ΘΑΡΑΟΡΗΠΖ ΑΜΗΝΙΝΓΖΠΖ ΓΗΓΑΘΡΘΖ ΔΚΞΔΗΟΗΑ / ΘΑΡΑΟΡΗΠΖ ΑΜΗΝΙΝΓΖΠΖ 3 ε ΙΔΚ [ISCED 4] 3 έηε Δξγαζηαθή Παξαθνινύζεζε πκκεηνρή ζε 150 ώξεο Καηόπηλ Γηαδξνκή Δκπεηξία επαγγεικαηηθό θιάδν πλεθηηκώληαη: ζηνλ ηνπο πηζηνπνηεκέλνπ πξνγξάκκαηνο Καηάξηηζεο ζε όςεηο ηεο νξηδόληηαο επαγγεικαηηθήο δξαζηεξηόηεηαο ηνπ Γηά βίνπ Δ.Δ.Δ.Κ.Δ. Γηαδηθαζία Αμηνιόγεζεο Γλώζεσλ Γεμηνηήησλ- Ιθαλνηήησλ, «Βαζηθνύ» επηπέδνπ Γηδαθηηθή εκπεηξία ζε πξνγξάκκαηα επαγγεικαηηθήο εθπαίδεπζεο ή/ θαη θαηάξηηζεο/ επηκόξθσζεο ελειίθσλ, ζπκκεηνρήο ζε Γηαδηθαζία Αμηνιόγεζεο Γλώζεσλ Γεμηνηήησλ- Ιθαλνηήησλ, επηπέδνπ Δζεινληηθή πλεξγαζία, πνπ ζα απνθηάηαη ζε «Δπάξθεηαο» - 17 -
Γηαρείξηζε Πξνγξακκάησλ, Κνηλσληθή Γξάζε, πνπ άπηνληαη ηεο δηεπίδξαζεο ελήιηθεο κε ρξνληθό νξίδνληα 5 εηώλ (ππνινγίδνληαο έσο θαη 5 έηε πίζσ, από ηελ ππνβνιή αίηεζεο ζπκκεηνρήο ζε δηαδηθαζία αμηνιόγεζεο επάξθεηαο) θαη έρνπλ σο νκάδα ζηόρν ελήιηθεο (ην ειάρηζηνλ 2 έηε) θαη Παξαθνινύζεζε πηζηνπνηεκέλνπ πξνγξάκκαηνο Καηάξηηζεο ζε όςεηο ηεο νξηδόληηαο επαγγεικαηηθήο δξαζηεξηόηεηαο ηνπ Γηά βίνπ- Δ.Δ.Δ.Κ.Δ., όπσο αλαδύνληαη από ηηο θύξηεο θαη επηκέξνπο ιεηηνπξγίεο ηνπ πεξηγξάκκαηνο - 18 -
ΓΗΑΓΟΝΚΔΠ ΡΞΗΘΖ ΔΘΞΑΗΓΔΠΖ ΔΚΞΔΗΟΗΑ ΞΗΠΡΝΞΝΗΖΠΖ ΣΙΣΛΟΙ / ΑΠΟΓΔΙΚΣΙΚΑ Α ΒΑΠΗΘΝ ΔΞΗΞΔΓΝ Β. ΔΞΑΟΘΔΗΑ ΠΟΤΓΩΝ ΘΑΡΑΟΡΗΠΖ ΑΜΗΝΙΝΓΖΠΖ ΓΗΓΑΘΡΘΖ ΔΚΞΔΗΟΗΑ / ΘΑΡΑΟΡΗΠΖ ΑΜΗΝΙΝΓΖΠΖ 4 ε ΣΙΣΛΟΙ ΠΟΤΓΩΝ ΣΗ 5 έηε Δξγαζηαθή Παξαθνινύζεζε 150 ώξεο Καηόπηλ Γηαδξνκή ΓΔΤΣΔΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ (ΔΠΑΛ, ΔΠΑ, ρνιέο Μαζεηείαο ) [ΙSCED 3 Α, 3Β, 3C] Δκπεηξία επαγγεικαηηθό θιάδν πλεθηηκώληαη: Δζεινληηθή πλεξγαζία, Γηαρείξηζε ζηνλ ηνπο πηζηνπνηεκέλνπ πξνγξάκκαηνο Καηάξηηζεο ζε όςεηο ηεο νξηδόληηαο επαγγεικαηηθήο δξαζηεξηόηεηαο ηνπ Γηά βίνπ-δ.δ.δ.κ.δ. πκκεηνρή ζε Γηαδηθαζία Αμηνιόγεζεο Γλώζεσλ Γεμηνηήησλ- Ιθαλνηήησλ, «Βαζηθνύ» επηπέδνπ Γηδαθηηθή εκπεηξία ζε πξνγξάκκαηα επαγγεικαηηθήο εθπαίδεπζεο ή/ θαη θαηάξηηζεο/ επηκόξθσζεο ελειίθσλ, πνπ ζα απνθηάηαη ζε ρξνληθό νξίδνληα 5 εηώλ ζπκκεηνρήο ζε Γηαδηθαζία Αμηνιόγεζεο Γλώζεσλ Γεμηνηήησλ- Ιθαλνηήησλ, επηπέδνπ «Δπάξθεηαο» Πξνγξακκάησλ, (ππνινγίδνληαο έσο θαη 5 Κνηλσληθή Γξάζε, πνπ άπηνληαη ηεο έηε πίζσ, από ηελ ππνβνιή αίηεζεο ζπκκεηνρήο ζε δηαδηθαζία δηεπίδξαζεο κε αμηνιόγεζεο επάξθεηαο) - 19 -
ελήιηθεο θαη έρνπλ σο νκάδα ζηόρν ελήιηθεο (ην ειάρηζηνλ 2 έηε). Θαη Παξαθνινύζεζε πηζηνπνηεκέλνπ πξνγξάκκαηνο Καηάξηηζεο ζε όςεηο ηεο νξηδόληηαο επαγγεικαηηθήο δξαζηεξηόηεηαο ηνπ Γηά βίνπ- Δ.Δ.Δ.Κ.Δ., όπσο αλαδύνληαη από ηηο θύξηεο θαη επηκέξνπο ιεηηνπξγίεο ηνπ πεξηγξάκκαηνο - 20 -
ΓΗΑΓΟΝΚΔΠ ΡΞΗΘΖ ΔΘΞΑΗΓΔΠΖ ΔΚΞΔΗΟΗΑ ΞΗΠΡΝΞΝΗΖΠΖ ΣΙΣΛΟΙ / ΑΠΟΓΔΙΚΣΙΚΑ ΠΟΤΓΩΝ Α. ΒΑΠΗΘΝ ΔΞΗΞΔΓΝ Β. ΔΞΑΟΘΔΗΑ ΘΑΡΑΟΡΗΠΖ ΑΜΗΝΙΝΓΖΠΖ ΓΗΓΑΘΡΘΖ ΔΚΞΔΗΟΗΑ / ΘΑΡΑΟΡΗΠΖ ΑΜΗΝΙΝΓΖΠΖ 5 ε Απόθνηηνη 6 έηε Δξγαζηαθή Παξαθνινύζεζε πκκεηνρή ζε 150 ώξεο Καηόπηλ Γηαδξνκή Τπνρξεσηηθήο Δθπαίδεπζεο [ΙSCED 2] Δκπεηξία πλεθηηκώληαη: Δζεινληηθή πλεξγαζία, Γηαρείξηζε Πξνγξακκάησλ, Κνηλσληθή Γξάζε, πνπ άπηνληαη ηεο δηεπίδξαζεο ελήιηθεο κε πηζηνπνηεκέλνπ πξνγξάκκαηνο Καηάξηηζεο ζε όςεηο ηεο νξηδόληηαο επαγγεικαηηθήο δξαζηεξηόηεηαο ηνπ Γηά βίνπ- Δ.Δ.Δ.Κ.Δ. (έκθαζε ζηε Γηδαθηηθή Λεηηνπξγία) Γηαδηθαζία Αμηνιόγεζεο Γλώζεσλ Γεμηνηήησλ- Ιθαλνηήησλ, «Βαζηθνύ» επηπέδνπ Γηδαθηηθή εκπεηξία ζε πξνγξάκκαηα επαγγεικαηηθήο εθπαίδεπζεο ή/ θαη θαηάξηηζεο/ επηκόξθσζεο ελειίθσλ, πνπ ζα απνθηάηαη ζε ρξνληθό νξίδνληα 5 εηώλ (ππνινγίδνληαο έσο θαη 5 έηε πίζσ, από ηελ ππνβνιή αίηεζεο ζπκκεηνρήο ζε Γηαδηθαζία Αμηνιόγεζεο Γλώζεσλ Γεμηνηήησλ- Ιθαλνηήησλ, επηπέδνπ «Δπάξθεηαο» θαη έρνπλ σο νκάδα ζπκκεηνρήο ζε δηαδηθαζία αμηνιόγεζεο επάξθεηαο) - 21 -
ζηόρν ελήιηθεο (ην ειάρηζηνλ 2 έηε). θαη Παξαθνινύζεζε πηζηνπνηεκέλνπ πξνγξάκκαηνο Καηάξηηζεο ζε όςεηο ηεο νξηδόληηαο επαγγεικαηηθήο δξαζηεξηόηεηαο ηνπ Δθπαηδεπηή Δπαγγεικαηηθήο Καηάξηηζεο Δλειίθσλ, όπσο αλαδύνληαη από ηηο θύξηεο θαη επηκέξνπο ιεηηνπξγίεο ηνπ πεξηγξάκκαηνο - 22 -
ΔΛΓΔΗΘΡΗΘΝΗ ΡΟΝΞΝΗ ΑΜΗΝΙΝΓΖΠΖΠ Portfolio Γηα βίνπ-δ.δ.δ.δ. (πξνηείλεηαη σο εξγαιείν αμηνιόγεζεο γηα θάζε δηαδξνκή) είλαη ν ελδεδεηγκέλνο ηξφπνο γηα λα απνηππσζεί επαθξηβψο ε ηθαλφηεηα ηνπ εθπαηδεπηή γηα: α) απην-θαζνδεγνύκελε θαη απηόλνκε κάζεζε. β) θξηηηθό ζηνραζκό θαη κεηαζρεκαηηζκό γ) ηελ αλάπηπμε κηαο ηθαλόηεηαο θξηηηθήο ζπλεηδεηνπνίεζεο ησλ θνηλσληθώλ θαη πνιηηηζκηθώλ θαη αληζνηήησλ. Γηαδηθαζίεο Αμηνιόγεζεο επί ηε βάζεη Καλνληζηηθώλ Γξαπηώλ Δμεηάζεσλ (πξνηείλεηαη σο εξγαιείν αμηνιόγεζεο γηα ηηο δηαδξνκέο [1] θαη [2]) Γλψζεηο Θεσξεηηθή επάξθεηα ζην πεδίν ηεο Δθπαίδεπζεο Δλειίθσλ θαη ηνπ αληηθεηκέλνπ Καηάξηηζεο Αλάπηπμε Αλζξψπηλσλ Πφξσλ Νέεο Σερλνινγίεο Δπηθνηλσλίαο θαη Πιεξνθνξίαο [ΣΠΔ] Γεμηφηεηεο Γηαθξίλεη ηελ θαηαιιειφηεηα ζεσξηψλ, κεζνδνινγηψλ θαη κνληέισλ γηα ηελ επίιπζε ελφο πξνβιήκαηνο Οξγαλψλεη ηελ εκπξάγκαηε εθδνρή κηαο ζεψξεζεο Eλζσκαηψλεη ζηα θείκελα πνπ δηάβαζε ηηο δηθέο ηνπ αλαδηαηππψζεηο Aλαδεηθλχεη θαη ηεθκεξηψλεη ηε δηθή ηνπ εξκελεπηηθή πξνζέγγηζε - 23 -
Ηθαλφηεηεο Κξηηηθή Δπεμεξγαζία Γλψζεσλ Γεκηνπξγηθή παξέκβαζε ζηα ζπζηήκαηα γλψζεσλ πνπ επεμεξγάδεηαη Αλαζηνραζκφο θαη χλδεζε Θεσξίαο θαη Πξάμεο Επηηειεζηηθή Αμηνιόγεζε ζε απζεληηθέο ζπλζήθεο [Performance Assessment and Simulations] (πξνηείλεηαη γηα όιεο ηηο επαγγεικαηηθέο δηαδξνκέο) Γλψζεηο Δθπαίδεπζε Δλειίθσλ Γλψζεηο ηνπ πεδίνπ ζην αληηθείκελν/ζεκαηηθή ηεο θαηάξηηζεο ΣΠΔ Γεμηφηεηεο Δπηιέγεη κέζα θαη πεγέο Δθαξκφδεη ην γλσζηφ κε λέεο πξνζεγγίζεηο Αλαπξνζαξκφδεη αξρηθφ ζρεδηαζκφ θαηά ηελ επηηέιεζε Γηαθηλδπλεχεη ιχζεηο ζε κε πξνβιέςηκα/αλαδπφκελα δεηήκαηα θαηά ηελ επηηέιεζε - 24 -
Γηακνξθψλεη ηελ επηηέιεζή ηνπ ιακβάλνληαο ππφςε ηελ θνηλσληθνπνιηηηζκηθή δηαθνξνπνίεζε ηεο νκάδαο ζηφρνπ Ηθαλφηεηεο Πξνζαξκνγή ηνπ νηθείνπ ζε αλνίθεηα πεξηβάιινληα Γηαθηλδχλεπζε Γεκηνπξγία λέσλ πξνζεγγίζεσλ Πνιηηηζκηθή Ηθαλφηεηα Καηάζεζε ρεδηαζκνύ Επαγγεικαηηθήο Εμέιημεο [Professional Development Plan] (πξνηείλεηαη γηα ηηο δηαδξνκέο [2] [5] Γλψζεηο Δθπαίδεπζε Δλειίθσλ Γλψζεηο ηνπ πεδίνπ ζην αληηθείκελν/ζεκαηηθή ηεο θαηάξηηζεο Γεμηφηεηεο (κε έκθαζε ζηηο εηδθφηεξεο θνηλσληθέο, επηζηεκνληθέο ή/θαη ηερληθέο εμειίμεηο ζην επάγγεικα/επαγγεικαηηθή γλψζε ηεο ζπγθεθξηκέλεο θαηάξηηζεο) ΣΠΔ - 25 -
αμηνπνηεί ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ πεδίνπ ηεο Δθπαίδεπζεο Δλειίθσλ αλαδεηά θαη ελζσκαηψλεη πιεξνθνξίεο ζπλδέεη αηνκηθέο επηινγέο θαη ζηάζεηο κε επξχηεξεο εμειίμεηο ζηνλ επαγγεικαηηθφ ηνπ ηνκέα εθαξκφδεη κεζνδνινγίεο νξγαλσκέλεο δξάζεο ζπλεξγάδεηαη κε άιινπο γηα λα ειέγμεη δηακνξθσηηθά ηηο επηινγέο ηνπ ελεξγεί σο πνιίηεο ηεο δηά βίνπ κάζεζεο Ηθαλφηεηεο Δπίγλσζε ηνπ εαπηνχ Τπεπζπλφηεηα Γηαρείξηζε Νέσλ Πεγψλ θαη αλνίθεησλ γλψζεσλ ή αηειψλ πιεξνθνξηψλ Πνιηηηζκηθή Ηθαλφηεηα Παξαγσγή Ηιεθηξνληθώλ θαη Έληππσλ Δεηγκάησλ όςεσλ ηεο εξγαζίαο ηνπ (εθπαηδεπηηθό πιηθό, βηληενζθνπεκέλεο δηδαζθαιίεο, θ.ά.) (πξνηείλεηαη γηα ηηο δηαδξνκέο [1] [3]) Γλψζεηο Δθπαίδεπζε Δλειίθσλ Αλάπηπμε Αλζξψπηλσλ Πφξσλ ΣΠΔ κε έκθαζε ζηελ πνιπηξνπηθφηεηα (ρξήζε ηνπ ηξφπνπ ηεο γιψζζαο, ηεο εηθφλαο, ηνπ δηαγξάκκαηνο, ηνπ ρξψκαηνο, θ.ά.) ζηελ δεκηνπξγία έληππνπ θαη ειεθηξνληθνχ εθπαηδεπηηθνχ πιηθνχ γηα έλα Πξφγξακκα Δπαγγεικαηηθήο - 26 -
Γεμηφηεηεο Δθπαίδεπζεο θαη Καηάξηηζεο αμηνπνηεί ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ πεδίνπ ηεο Δθπαίδεπζεο Δλειίθσλ εθαξκφδεη παηδαγσγηθέο κεζνδνινγίεο θαη βεκαηηζκνχο αλαδεηθλχεη ην πεξηερφκελν κηαο θαηάξηηζεο ζε πνιιαπιά επίπεδα ιακβάλεη ππφςε ηνπ ηα ραξαθηεξηζηηθά ηεο νκάδαο ζηφρνπ γηα ηε δεκηνπξγία ελφο πιηθνχ δηαρεηξίδεηαη δηαζέζηκνπο ζεκεησηηθνχο πφξνπο ηφζν ζην έληππν φζν θαη ζην ειεθηξνληθφ εθπαηδεπηηθφ πιηθφ (πνιπηξνπηθφηεηα) Ηθαλφηεηεο Γηαρείξηζε Γλψζεο Γηαπξαγκάηεπζε Πξνζαξκνγή εθπαηδεπηηθψλ κεζνδνινγηψλ - 27 -
ΔΝΟΣΖΣΑ 1 TITΛΟ ΚΑΗ ΟΡΗΜΟ ΣΟΤ ΔΠΑΓΓΔΛΜΑΣΟ Ζ/ΚΑΗ ΔΗΓΗΚΟΣΖΣΑ 4 1.1 Γόθηκνο ηίηινο Ο πξνζδηνξηζκφο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ επαγγεικαηηθνχ πεξηγξάκκαηνο ζην ζχζηεκα ηεο Δπαγγεικαηηθήο Καηάξηηζεο ιακβάλεη ππφςε ηνπ ην ζπλνιηθφ πεδίν ηεο Δπαγγεικαηηθήο Δθπαίδεπζεο θαη Καηάξηηζεο [VET: Vocational Education and Training], ην νπνίν επηκεξίδεηαη ζεζκηθά, ζηελ Διιάδα, ζε: Αξρηθή Επαγγεικαηηθή Εθπαίδεπζε θαη Καηάξηηζε [ΗVET], ΤΠ.Δ.Π.Θ.- Οξγαληζκφο Δπαγγεικαηηθήο Δθπαίδεπζεο θαη Καηάξηηζεο/Ο.Δ.Δ.Κ., θαη πλερηδφκελε Επαγγεικαηηθή Εθπαίδεπζε θαη Καηάξηηζε [CVET], Τπνπξγείν Απαζρφιεζεο θαη Κνηλσληθήο Πξνζηαζίαο - Δζληθφ Κέληξν πλερηδφκελεο Δπαγγεικαηηθήο Καηάξηηζεο ( ΔΚΔΠΗ). Γηα ηελ αλάδεημε ελφο δφθηκνπ ηίηινπ κηα ζεηξά απφ δηεξεπλήζεηο θη επηκέξνπο δηαζαθήζεηο είλαη απαξαίηεηεο. 4 Επηζεκαίλεηαη φηη ηα δεδνκέλα θαη ηα δεηνχκελα πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηε δηεξεχλεζε ηεο ζεκαηηθήο ηεο Ελφηεηαο [1] επεξεάδνπλ ζεκαληηθά ηελ πξνζέγγηζε/δηεξεχλεζε ησλ δεδνκέλσλ θαη γηα ηηο επφκελεο ελφηεηεο ηνπ επαγγεικαηηθνχ πεξηγξάκκαηνο. - 28 -
«Εθπαηδεπηήο Επαγγεικαηηθήο Εθπαίδεπζεο» θαη «Εθπαηδεπηήο Επαγγεικαηηθήο Καηάξηηζεο» ζηελ «Δπαγγεικαηηθή Δθπαίδεπζε θαη Καηάξηηζε». ην πιαίζην ηεο παξνχζαο κειέηεο, πηνζεηείηαη ε απφδνζε ηνπ φξνπ VETteacher σο «Eθπαηδεπηήο Εθπαίδεπζεο - Επαγγεικαηηθήο Εθπαίδεπζεο θαη Καηάξηηζεο» θαη ηνπ φξνπ VET-trainer σο «Εθπαηδεπηήο Καηάξηηζεο - Επαγγεικαηηθήο Εθπαίδεπζεο θαη Καηάξηηζεο». Ζ απφδνζε απηή εδξάδεηαη ζηα αθφινπζα δεδνκέλα: (α ) ηελ έληαμε ζε δηαθνξεηηθνχ ηχπνπ ζπζηήκαηα ησλ εθπαηδεπηηθψλ απφ ηελ άπνςε ηεο ζηνρνζεζίαο, ησλ καζεζηαθψλ πιαηζίσλ ηνπ ηππηθνχ εθπαηδεπηηθνχ ζπζηήκαηνο, ζπκπεξηιακβαλνκέλνπ θαη ηνπ ηππηθνχ ζπζηήκαηνο ηεο Γεπηεξνβάζκηαο Σερληθήο - Δπαγγεικαηηθήο Δθπαίδεπζεο (ΣΔΛ, ΣΔ), (β ) ηε δηάθξηζε ηνπ ζεζκηθνχ πιαηζίνπ ηεο ηππηθήο εθπαίδεπζεο απφ εθείλν ηεο αξρηθήο θαη ζπλερηδφκελεο επαγγεικαηηθήο θαηάξηηζεο, (γ ) ηε ρξήζε ησλ φξσλ «Δηζαγσγηθφ Μεηξψν Δθπαηδεπηψλ Δλειίθσλ» θαη ε πξνθήξπμε ηεο παξνχζαο κειέηεο γηα ην «Νέν Πξνθίι Δθπαηδεπηή Δλειίθσλ πλερηδφκελεο Δπαγγεικαηηθήο Καηάξηηζεο» ζην πιαίζην ηνπ Δ.ΚΔ.ΠΗ. Ζ δηάθξηζε αλάκεζα ζηνλ Εθπαηδεπηή Εθπαίδεπζεο ζηελ Επαγγεικαηηθή Εθπαίδεπζε θαη Καηάξηηζε [VET-teacher] θαη ζηνλ Εθπαηδεπηή Καηάξηηζεο ζηελ Επαγγεικαηηθή Εθπαίδεπζε θαη Καηάξηηζε [VET-trainer] ρξήδεη επηκέξνπο δηαζαθήζεσλ, θπξίσο ζε ζπλάξηεζε κε ηε δηάθξηζε αλάκεζα ζηνλ Εθπαηδεπηή ηεο Αξρηθήο θαη ηνλ Εθπαηδεπηή ηεο πλερηδφκελεο Επαγγεικαηηθήο Καηάξηηζεο, ππφ ην πξίζκα ησλ επξσπατθψλ πνιηηηθψλ δηά βίνπ κάζεζεο (Δ.Δ.2000, 2001) κε έκθαζε ζηελ «ψζκσζε» [integration] ησλ ηππηθψλ θαη κε ηππηθψλ ζπζηεκάησλ θαηάξηηζεο ζε νινθιεξσκέλα ζπζηήκαηα ππεξεζληθψλ (Δπξσπατθή Δλσζε) θαη εζληθψλ ζπζηεκάησλ αληηζηνίρηζεο γλψζεσλ, δεμηνηήησλ θαη ηθαλνηήησλ γηα ηελ θηλεηηθφηεηα ησλ πνιηηψλ-εξγαδνκέλσλ κέζα απφ εθπαηδεπηηθέο δηαδξνκέο θαη δηαδξνκέο θαηάξηηζεο [learning pathways in Education and Training]. - 29 -
χκθσλα κε ηελ πηινηηθή-ζπγθξηηηθή θαηαγξαθή ηνπ ΣΣnet (Cedefop - TTnet 2006) ν πξνζδηνξηζκφο ηνπ Εθπαηδεπηή Εθπαίδεπζεο ζηελ Δπαγγεικαηηθή Δθπαίδεπζε θαη Καηάξηηζε [VET-teacher] θαη ηνπ Εθπαηδεπηή Καηάξηηζεο ζηελ Δπαγγεικαηηθή Δθπαίδεπζε θαη Καηάξηηζε [VET-trainer] ζρεηίδεηαη κε ηηο αθφινπζεο παξακέηξνπο πξνζδηνξηζκνχ: ηελ πιαηζίσζε ηεο καζεζηαθήο δηεξγαζίαο, ηε λνεκαηνδφηεζε ηεο δηάθξηζεο Αξρηθή θαη πλερηδφκελε Επαγγεικαηηθή Καηάξηηζε, ην ζπζρεηηζκφ ηεο κε ηε δηάθξηζε δεκφζηνο ηδησηηθφο ηνκέαο, θαζψο θαη κε δηαθξίζεηο ζην πεξηερφκελν ηεο καζεζηαθήο δηεπίδξαζεο ζε ζεσξεηηθφ θαη πξαθηηθφ κέξνο. χκθσλα κε ηελ ίδηα πηινηηθή - ζπγθξηηηθή θαηαγξαθή, ζε θάζε ρψξα-κέινο ηεο Δπξσπατθήο Δλσζεο δίλεηαη δηαθνξεηηθή έκθαζε, γηα ηνλ πξνζδηνξηζκφ ησλ φξσλ, ζε θάζε κία απφ ηηο πξναλαθεξζείζεο παξακέηξνπο. Χο πξνο ηε δηάθξηζε πνπ εμεηάδεηαη εδψ, ν Εθπαηδεπηήο Εθπαίδεπζεο θαη Καηάξηηζεο: - πξνζδηνξίδεηαη κε βάζε ηελ πιαηζίσζε ηεο καζεζηαθήο δηεξγαζίαο πνπ αθνξά/θαη δηακνξθψλεηαη απφ ην ρψξν ηεο εξγαζίαο, ηεο βηνκεραλίαο θαη ηνπ εκπνξίνπ, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ θαη ησλ απνυινπνηεκέλσλ ππεξεζηψλ, ιφγνπ ράξε, θαη ζηελ απινχζηεξε εθδνρή, ε παξνρή πιεξνθνξηψλ ηειεθσληθνχ θαηαιφγνπ ή ε ελεκέξσζε ηνπ θνηλνχ κέζσ ησλ δηθηπαθψλ ηζηφηνπσλ νξγαληζκψλ, θ.ά. (Γεξκαλία, Ηξιαλδία, Απζηξία) - πξαγκαηψλεη ηηο επαγγεικαηηθέο ιεηηνπξγίεο ηνπ ζηνλ ηδησηηθφ ηνκέα, αθνχ ζηα δεκφζηα εθπαηδεπηηθά ζπζηήκαηα απαζρνινχληαη νη εθπαηδεπηηθνί (Γαλία, Φηλιαλδία, Ννξβεγία, Πνξηνγαιία, Ζλσκέλν Βαζίιεην) - ζηε Γαιιία θαη ζην Βέιγην ν Εθπαηδεπηήο Εθπαίδεπζεο [VET-teacher] ζρεηίδεηαη κε ηελ Αξρηθή Δπαγγεικαηηθή Δθπαίδεπζε θαη Καηάξηηζε θη ν Εθπαηδεπηήο Καηάξηηζεο [VET-trainer] κε ηε πλερηδφκελε Δπαγγεικαηηθή Δθπαίδεπζε θαη Καηάξηηζε - ζηελ Διιάδα θαη ζηελ Ηζπαλία ζηελ Αξρηθή Δπαγγεικαηηθή Δθπαίδεπζε θαη Καηάξηηζε, ζην δεκφζην θαη ζηνλ ηδησηηθφ ηνκέα (ι.ρ. δεκφζηα θαη ηδησηηθά ΗΔΚ ππφ ηελ επνπηεία ηνπ ΤΠΔΠΘ - ΟΔΔΚ), φζν θαη ζηε - 30 -
πλερηδφκελε Δπαγγεικαηηθή Καηάξηηζε (Τπνπξγείν Απαζρφιεζεο θαη Κνηλσληθήο Πξνζηαζίαο), ε λνεκαηνδφηεζε ηεο δηάθξηζεο Εθπαηδεπηήο Εθπαίδεπζεο [VET-teacher] θαη Εθπαηδεπηήο Καηάξηηζεο [VET-trainer] ζπζρεηίδεηαη κε ηε δηάθξηζε ζεσξεηηθφ θαη πξαθηηθφ κέξνο ζηα πξνγξάκκαηα Αξρηθήο Δπαγγεικαηηθήο Δθπαίδεπζεο θαη Καηάξηηζεο θαη πλερηδφκελεο Δπαγγεικαηηθήο Δθπαίδεπζεο θαη Καηάξηηζεο. Δπηπιένλ ζηελ Διιάδα νη Δθπαηδεπηέο Δθπαίδεπζεο ζηελ Δπαγγεικαηηθή Δθπαίδεπζε θαη Καηάξηηζε [VET-teachers] αλαιακβάλνπλ ζην ρψξν ηεο ηάμεο (αθφκε φρη δηαδηθηπαθήο ή ειεθηξνληθήο) ηελ παξνπζίαζε γεληθψλ γλψζεσλ, ζεσξήζεσλ θαη βαζηθψλ ελλνηψλ, ελψ νη Δθπαηδεπηέο Καηάξηηζεο [VETtrainers] αλαιακβάλνπλ ηελ πξαγκάησζε ησλ εξγαζηεξίσλ ζε έλα πξφγξακκα, ηελ νξγάλσζε θαη ηελ παξαθνινχζεζε ηεο πξαθηηθήο άζθεζεο. Δπηζεκαίλεηαη πσο ζηελ πξναλαθεξφκελε πηινηηθή θαηαγξαθή αλαθέξεηαη φηη ζηελ Διιάδα παξαηεξείηαη (1) Δθπαίδεπζε ησλ Δθπαηδεπηψλ ζηελ Αξρηθή Δπαγγεικαηηθή Δθπαίδεπζε θαη (2) ζηελ Αξρηθή Δπαγγεικαηηθή Καηάξηηζε. Γηα ηελ πξψηε πεξίπησζε έρνπκε απνθνίηνπο Αλψηαησλ Σερλνινγηθψλ Ηδξπκάησλ θαζψο θαη απνθνίηνπο Αλψηαησλ Παηδαγσγηθψλ Σκεκάησλ. Ο Εθπαηδεπηήο Εθπαίδεπζεο [VET-teacher] θαη Καηάξηηζεο [VET trainer] ζηε πλερηδόκελε Δπαγγεικαηηθή Καηάξηηζε σο Εθπαηδεπηήο Ελειίθσλ [CVET] Ο Δθπαηδεπηήο Δθπαίδεπζεο θαη Καηάξηηζεο ζηε πλερηδφκελε Δπαγγεικαηηθή Καηάξηηζε απνθαιείηαη ζην πιαίζην ηεο πξνθήξπμεο γηα ηελ παξνχζα κειέηε «Εθπαηδεπηήο Ελειίθσλ ζηε πλερηδφκελε Επαγγεικαηηθή Καηάξηηζε». Ο ηίηινο «Εθπαηδεπηήο Ελειίθσλ», ηα ηειεπηαία ρξφληα ζηελ Διιάδα, ρξεζηκνπνηείηαη θαηά θχξην ιφγν πξνθεηκέλνπ λα πξνζδηνξίζεη ηνλ δηδάζθνληα ελειίθσλ ζην πεδίν ηεο Δθπαίδεπζεο (ΤΠ.Δ.Π.Θ. Γεληθή Γξακκαηεία Δθπαίδεπζεο Δλειίθσλ / Γ.Γ.Δ.Δ.). ηνλ ηνκέα ηεο Δπαγγεικαηηθήο Δθπαίδεπζεο θαη Καηάξηηζεο, θαη ζπγθεθξηκέλα ζην Γισζζάξη Οξσλ Πηζηνπνίεζεο ηνπ ΔΚΔΠΗ, σο νξηζκφο γηα ηνλ Δθπαηδεπηή Δλειίθσλ παξαηίζεηαη ην πεξηερφκελν πνιηηηθήο απφθαζεο (άξζξν 2 ηεο Κνηλήο Απφθαζεο ησλ Τπνπξγψλ Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ θαη - 31 -
Απαζρφιεζεο θαη Κνηλσληθήο Πξνζηαζίαο) γηα ην χζηεκα Πηζηνπνίεζεο Δθπαηδεπηψλ Δλειίθσλ. χκθσλα κε απηφλ, σο Δθπαηδεπηήο Δλειίθσλ: «νξίδεηαη ν επαγγεικαηίαο, ν νπνίνο δηαζέηεη ηα απαηηνχκελα γηα ηελ άζθεζε ηνπ επαγγέικαηφο ηνπ ηππηθά θαη νπζηαζηηθά πξνζφληα θαζψο θαη ηηο απαξαίηεηεο παηδαγσγηθέο γλψζεηο θαη δεμηφηεηεο γηα ηελ πξνζέγγηζε ελειίθσλ θαηαξηηδνκέλσλ. Ο ζπλδπαζκφο ησλ ζχλζεησλ απηψλ πξνζφλησλ ηνλ θαζηζηά ηθαλφ λα ζπκκεηέρεη ζηνλ θαζνξηζκφ ησλ καζεζηαθψλ ζηφρσλ ησλ πξνγξακκάησλ θαηάξηηζεο, λα πξνζαξκφδεη ηνπο ζηφρνπο ζηηο αλάγθεο ησλ θαηαξηηδφκελσλ, λα δηεπθνιχλεη ηνπο θαηαξηηδφκελνπο ζηελ απφθηεζε γλψζεσλ θαη ηθαλνηήησλ, λα επηιέγεη ηηο θαηάιιειεο εθπαηδεπηηθέο κεζφδνπο, λα δηαζθαιίδεη ηελ ελεξγφ ζπκκεηνρή ησλ θαηαξηηδφκελσλ ζηελ εθπαηδεπηηθή δηεξγαζία θαη ηειηθά λα ηνπο νδεγεί ζηνπο ζπκθσλεκέλνπο ζηφρνπο.» (ΔΚΔΠΗ 2007, 32-33). ηνλ νξηζκφ-πνιηηηθή απφθαζε αλαδεηθλχνληαη φςεηο ηνπ Δθπαηδεπηή ζηε πλερηδφκελε Δπαγγεικαηηθή Δθπαίδεπζε θαη Καηάξηηζε πνπ ζρεηίδνληαη κε φςεηο ηνπ Δθπαηδεπηή Δλειίθσλ θαη πνπ επηθεληξψλνληαη ζε παξάιιειεο δεμηφηεηεο θαη ηθαλφηεηεο, νη νπνίεο φκσο, φπσο ζα δνχκε, παξακέλνπλ δηαθνξνπνηεκέλεο απφ ηελ πιαηζίσζε ησλ πεξηερνκέλσλ ηεο επαγγεικαηηθήο θαηάξηηζεο ελειίθσλ ζε ζρέζε κε εθείλα ηεο εθπαίδεπζεο ελειίθσλ. Αο ππνγξακκίζνπκε ζην ζεκείν απηφ, φηη ζχκθσλα κε ην Δπξσπατθφ Πιαίζην Γηά βίνπ Μάζεζεο, νη ρψξνη θαηάξηηζεο δηαζπλδένληαη κε ρψξνπο ηππηθήο θαη κε ηππηθήο εθπαίδεπζεο ή αλαδεηθλχνπλ ην ρψξν ηεο εξγαζίαο, σο πξνλνκηαθφ ρψξν γηα ηε δεκηνπξγία θαηλνηφκσλ πξαθηηθψλ θαηάξηηζεο θαη αλάδπζεο λέαο γλψζεο [knowledge Working Spaces]. Οη Δθπαηδεπηέο ζηε πλερηδφκελε Δπαγγεικαηηθή Καηάξηηζε θαινχληαη λα αλαπηχμνπλ ζρέζεηο θαη λα ζπλεξγαζηνχλ κε έλα κεγάιν θάζκα επαγγεικαηηψλ, ζπκβνχισλ θαη εηδηθψλ, αλαιακβάλνληαο παξάιιεια φιν θαη πεξηζζφηεξν δηνηθεηηθέο επζχλεο (Chappell & Jonson 2003). - 32 -
Η θσλή ησλ Εθπαηδεπηώλ πλερηδόκελεο Επαγγεικαηηθήο Καηάξηηζεο Αξθεηνί εθπαηδεπηέο 5 βξίζθνπλ ηνλ φξν «Δθπαηδεπηήο» πεξηνξηζηηθφ, θαζψο δελ αληαπνθξίλεηαη ζην ζχλζεην ξφιν ηνπ «Δκςπρσηή», «Καζνδεγεηή», θ.ά., ν νπνίνο ζεκαηνπνηήζεθε ηδηαίηεξα ζην Πξφγξακκα «Δθπαίδεπζε Δθπαηδεπηψλ πλερηδφκελεο Δπαγγεικαηηθήο Καηάξηηζεο». Δίλαη ραξαθηεξηζηηθή ε δήισζε κε εκθαλή ηελ επηξξνή απφ έλα ζχζηεκα αμηψλ ζρεηηθψλ κε ηηο Αλζξσπηζηηθέο Δπηζηήκεο: «Δθπαηδεπηήο παξαπέκπεη ζε εθπαηδεπηή θχινπ, φρη ζηνλ ππνζηεξηθηηθφ, εληζρπηηθφ θαη ζρεδφλ ςπρνζεξαπεπηηθφ ξφιν ελφο εηζεγεηή ζηε ζπλερηδφκελε επαγγεικαηηθή θαηάξηηζε». Δπηπιένλ νη εξσηεζέληεο εθπαηδεπηέο θαίλεηαη λα ζπκκεξίδνληαη ηελ άπνςε φηη ην ζπζηαηηθφ «Δθπαηδεπηήο» είλαη απαξαίηεην, ζε αληηδηαζηνιή κε ην «Δθπαηδεπηηθφο» πνπ πξνζηδηάδεη ζηελ ηππηθή εθπαίδεπζε. Δλαιιαθηηθά, ζεσξνχλ αδφθηκε ηε ρξήζε ηνπ φξνπ «Καζεγεηήο», ιφγσ κηαο βησκέλεο απφζηαζεο απζεληίαο, θαη πνιχ πεξηζζφηεξν ελδεδεηγκέλε ηε ρξήζε ηνπ φξνπ «Γάζθαινο Δλειίθσλ» θαζψο πηζηεχνπλ φηη ε ιέμε απηή θέξεη ηε ζεηηθή ζπλδήισζε ηεο «νπζηαζηηθήο καζεζηαθήο ζρέζεο». Μηα άιιε ελδηαθέξνπζα δηάζηαζε έρεη λα θάλεη κε ηνλ πξνζδηνξηζκφ ηνπ επαγγέικαηνο ζε ζρέζε κε ηελ νκάδα-ζηφρν απφ ειηθηαθή άπνςε: «Δθπαηδεπηήο Δλειίθσλ». πγθεθξηκέλα νη εξσηεζέληεο εθπαηδεπηέο επέκεηλαλ ζηελ αλάγθε δηάθξηζεο αλάκεζα ζηνπο εθπαηδεπφκελνπο ζηελ αξρηθή επαγγεικαηηθή θαηάξηηζε (ΗΔΚ), νη νπνίνη δελ έρνπλ θακία επαγγεικαηηθή πξνυπεξεζία, εθπαηδεπφκελνη κεηά ην 16 ν έηνο ειηθίαο, θαη ζε εθείλνπο ζηε ζπλερηδφκελε επαγγεικαηηθή θαηάξηηζε πνπ είλαη ήδε ελήιηθεο κε επαγγεικαηηθή εκπεηξία (ΚΔΚ), είηε πξφθεηηαη γηα ηκήκαηα εξγαδνκέλσλ είηε γηα ηκήκαηα αλέξγσλ 6 [«Post-16 Education and Initial Training» «Adult Education and Training»]. Με βάζε απηή ηε ζεψξεζε, θαη ηα κέιε ΓΔΠ ησλ Παλεπηζηεκηαθψλ Σκεκάησλ απνηεινχλ «Δθπαηδεπηέο Δλειίθσλ». 5 Όπνπ παξνπζηάδνληαη ζην θείκελν γλψκεο/απφςεηο εθπαηδεπηψλ πξνέξρνληαη απφ ηηο ζπλεληεχμεηο πνπ νξγαλψζεθαλ γηα ηηο αλάγθεο ηεο παξνχζαο κειέηεο (βι. Μεζνδνινγηθφ Παξάξηεκα). 6 Οη άλεξγνη ηεο πλερηδφκελεο Δπαγγεικαηηθήο Καηάξηηζεο είλαη ελήιηθεο κε πξνυπάξρνπζα επαγγεικαηηθή εκπεηξία. Δίλαη, δειαδή, ελήιηθεο πνπ έρνπλ απνιπζεί ή ράζεη ηελ εξγαζηαθή ηνπο ζέζε θαη δελ είλαη λένη πνπ ζα πξέπεη λα εηζέιζνπλ ζηελ αγνξά εξγαζίαο γηα ηνπο νπνίνπο ε επαγγεικαηηθή εκπεηξία πξνυπνζέηεη ηελ αξρηθή επαγγεικαηηθή ηνπο θαηάξηηζε ζε έλα επαγγεικαηηθφ πεδίν. - 33 -
Σν λνκνζεηηθό πιαίζην. Ο Ν. 3369 «πζηεκαηνπνίεζε ηεο δηά βίνπ κάζεζεο θαη άιιεο δηαηάμεηο» Όπσο είλαη γλσζηφ, νη επξσπατθέο θαη εζληθέο (ησλ ρσξψλ-κειψλ ηεο Δ.Δ.) πνιηηηθέο αληηκεησπίδνπλ ηελ εθπαίδεπζε θαη ηελ θαηάξηηζε σο έλα ζπλερέο πνπ εθηείλεηαη ζε φιν ην θάζκα ηεο δσήο, εμνχ θαη ε έθθξαζε «Γηά βίνπ». ην λφκν γηα ηε «πζηεκαηνπνίεζε ηεο δηά βίνπ κάζεζεο», πνπ ςεθίζηεθε απφ ην ειιεληθφ θνηλνβνχιην (2005), ε ζρέζε ησλ φξσλ Εθπαίδεπζε - Καηάξηηζε ηίζεηαη σο εμήο ( Αξ. 2, παξ. 1-4): - 34 -
Πξνηνχ πξνρσξήζνπκε ζε κηα ελδειερέζηεξε ζπδήηεζε ησλ επηκέξνπο πξνβιέςεσλ ηνπ λφκνπ, αο ζεκεηψζνπκε πσο δεκηνπξγεί εληχπσζε ην γεγνλφο φηη ν θνξέαο πηζηνπνίεζεο ηνπ Τπνπξγείνπ Απαζρφιεζεο θαη Κνηλσληθήο Πξνζηαζίαο, ΔΚΔΠΗ, αλαθέξεηαη σο Δζληθφ Κέληξν Πηζηνπνίεζεο πλερηδφκελεο Δπαγγεικαηηθήο Καηάξηηζεο θαη φρη ηεο πλερηδφκελεο Δπαγγεικαηηθήο Δθπαίδεπζεο θαη Καηάξηηζεο ελψ ε δηάζηαζε ηεο Δπαγγεικαηηθήο Δθπαίδεπζεο δειψλεηαη ζηελ πεξίπησζε ηνπ Οξγαληζκνχ Δπαγγεικαηηθήο Δθπαίδεπζεο θαη Καηάξηηζεο [ΟΔΔΚ]. Χζηφζν, αλ θαη ε Δπαγγεικαηηθή Δθπαίδεπζε ελππάξρεη ζηελ νλνκαζία ηνπ θνξέα Ο.Δ.Δ.Κ., ν θνξέαο απηφο ζηε λνκνζεηηθή ξχζκηζε ηεο «πζηεκαηνπνίεζεο ηεο δηά βίνπ κάζεζεο» ζεζκνζεηείηαη /ζπζηεκαηνπνηείηαη σο θνξέαο πνπ παξέρεη «ππεξεζίεο αξρηθήο επαγγεικαηηθήο θαηάξηηζεο» (απνπζία ηεο Δπαγγεικαηηθήο Δθπαίδεπζεο), δηά ησλ Ηλζηηηνχησλ Δπαγγεικαηηθήο Καηάξηηζεο (απνπζία ηνπ φξνπ Δπαγγεικαηηθή Δθπαίδεπζε). Ζ Δπαγγεικαηηθή Δθπαίδεπζε απνπζηάδεη επίζεο παληειψο απφ ηελ παξάγξαθν 4, ε νπνία αλαθέξεηαη ζηελ παξνρή ππεξεζηψλ ζπλερηδφκελεο επαγγεικαηηθήο θαηάξηηζεο απφ ηηο δνκέο ησλ Κέληξσλ Δπαγγεικαηηθήο Καηάξηηζεο πνπ αλήθνπλ ζηελ αξκνδηφηεηα ηνπ Δ.ΚΔ.ΠΗ. Δπηπιένλ είλαη ζαθέζηαηε ε δηάθξηζε, ζε επίπεδν κάιηζηα πιήξνπο δηαρσξηζηηθήο δηάθξηζεο, ήδε απφ ηνλ ηίηιν ηνπ δεχηεξνπ απηνχ άξζξνπ «Φνξείο παξνρήο δηά βίνπ εθπαίδεπζεο θαη θαηάξηηζεο». Ζ δηάθξηζε απηή επεθηείλεηαη θαη ζηηο παξαγξάθνπο ηνπ άξζξνπ ζχκθσλα κε ηα νπνία ππεξεζίεο δηά βίνπ εθπαίδεπζεο, παξέρνληαη απφ ηα ρνιεία Γεχηεξεο Δπθαηξίαο, ηα Κέληξα Δθπαίδεπζεο Δλειίθσλ, ηηο Ννκαξρηαθέο Δπηηξνπέο Λατθήο Δπηκφξθσζεο θαη ηα Ηλζηηηνχηα Γηά βίνπ Δθπαίδεπζεο ησλ Α.Δ.Η., ελψ ππεξεζίεο δηά βίνπ θαηάξηηζεο παξέρνληαη κε ηε κνξθή αξρηθήο επαγγεικαηηθήο θαηάξηηζεο απφ ηα Η.Δ.Κ., θαη κε ηε κνξθή ζπλερηδφκελεο επαγγεικαηηθήο θαηάξηηζεο απφ ηα Κ.Δ.Κ. ε πξνεγνχκελν άξζξν, ε δηά βίνπ κάζεζε πξαγκαηψλεηαη δηαθξηηά απφ ζπζηήκαηα θαη ππνζπζηήκαηα «δηά βίνπ εθπαίδεπζεο» θαη ζπζηήκαηα θαη ππνζπζηήκαηα «δηά βίνπ θαηάξηηζεο». - 35 -
Οη δχν θαηεγνξίεο ζπζηεκάησλ θαη ππνζπζηεκάησλ παξέρνπλ ππεξεζίεο πνπ ζπλδένληαη κε ηνλ θφζκν ηεο απαζρφιεζεο, φκσο κε δηαθνξεηηθή πξνηεξαηφηεηα: Σα ζπζηήκαηα δηά βίνπ εθπαίδεπζεο ζέηνπλ σο πξνηεξαηφηεηα ηε «δηακφξθσζε κηαο νινθιεξσκέλεο πξνζσπηθφηεηαο» θαη έπεηαη ε «πξφζβαζε ζηελ απαζρφιεζε». Σα ζπζηήκαηα Γηά βίνπ θαηάξηηζεο ζέηνπλ σο πξνηεξαηφηεηα ηελ «θαηάξηηζε ή/θαη ηελ επαλαθαηάξηηζε ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ». Ζ ζρέζε ησλ δχν ππνζπζηεκάησλ Αξρηθήο Δπαγγεικαηηθήο Καηάξηηζεο θαη πλερηδφκελεο Δπαγγεικαηηθήο Καηάξηηζεο είλαη ζπκπιεξσκαηηθή ή θαη έκκεζα αμηνινγηθή, αθνχ ε πλερηδφκελε Δπαγγεικαηηθή Καηάξηηζε είηε ζπκπιεξψλεη ηελ Αξρηθή Δπαγγεικαηηθή Καηάξηηζε, είηε - 36 -