Η ανακύκλωση στις νέες συνθήκες. Απολογισμός. Στόχοι. Προβλήματα.

Η ανακύκλωση στις νέες συνθήκες. Απολογισμός. Στόχοι. Προβλήματα.

Βασικές Αρχές Εναλλακτικής Διαχείρισης Η αρχή της ιεράρχησης των δράσεων και εργασιών διαχείρισης των αποβλήτων Η αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει» Η αρχή της ευθύνης όλων των εμπλεκομένων οικονομικών παραγόντων Η αρχή της διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού Η αρχή της δημοσιότητας

Κυκλική οικονομία ένας νέος όρος για «παλιές» πρακτικές Πρώτες ύλες Σχεδιασμ ός Κυκλική οικονομία Τα συστήματα κυκλικής οικονομίας διατηρούν την προστιθέμενη αξία των προϊόντων για όσο το δυνατόν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και εξαλείφουν τα απόβλητα. Δράση σε όλα τα στάδια της ζωής ενός προϊόντος επίδραση στο δυναμικό ανακύκλωσης: εξόρυξη πρώτων υλών, σχεδιασμός υλικών και προϊόντος, παραγωγή, διανομή και κατανάλωση, επαναχρησιμοποίηση, διαχείριση αποβλήτου και ανακύκλωση.

Διευρυμένη Ευθύνη Παραγωγού: Διάγραμμα ροής ΠΑΡΑΓΩΓΟΙ / ΕΙΣΑΓΩΓΕΙΣ Συμβάσεις Σ.Ε.Δ. Συμβάσεις Συμβάσεις ΚΑΤΟΧΟΙ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ OTA Παραγωγικές δραστηριότητες Συμβάσεις Απόβλητα ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΕΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Συλλογή Διαλογή / Επεξεργασία Δευτερογενή υλικά ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ

Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ) Σκοπός του ΕΟΑΝ Ο σχεδιασμός και η εφαρμογή της πολιτικής για την εναλλακτική διαχείριση των συσκευασιών και των άλλων προϊόντων. Είναι ΝΠΙΔ που υπάγεται στον έλεγχο και την εποπτεία του ΥΠΕΝ. Λειτουργεί χάριν του δημοσίου συμφέροντος και δεν έχει κερδοσκοπικό χαρακτήρα. Έχει πλήρη διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια. Ιδρύθηκε το 2001 με το Ν. 2939/2001. Το πρώτο Δ.Σ. ορίστηκε το 2009.

Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ) Ρεύματα Αποβλήτων που εντάσσονται στην εναλλακτική διαχείριση Απόβλητα Υλικά Συσκευασίας Απόβλητα Ηλεκτρικού & Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού Απόβλητα Ελαίων Απόβλητα Ηλεκτρικών Στηλών και Συσσωρευτών Μεταχειρισμένα Ελαστικά Οχήματα Τέλους Κύκλου Ζωής Απόβλητα Εκσκαφών, Κατασκευών και Κατεδαφίσεων

Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης Βασίζονται στην αρχή της Διευρυμένης Ευθύνης του Παραγωγού. Συμμετέχουν υποχρεωτικά όλοι οι «παραγωγοί» που διακινούν προϊόντα στην ελληνική αγορά. Πρόκειται για εταιρείες μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Έχουν την ευθύνη οργάνωσης και παρακολούθησης της λειτουργίας όλων των εργασιών εναλλακτικής διαχείρισης. Αρμόδια αρχή για την έγκριση και λειτουργία τους είναι ο ΕΟΑΝ. Υπάρχουν Συστήματα Συλλογικής Εναλλακτικής Διαχείρισης και Συστήματα Ατομικής Εναλλακτικής Διαχείρισης.

Εγκεκριμένα Σ.Ε.Δ. Συσκευασίες: 3 Συλλογικά Σ.Ε.Δ. και 1 ατομικό Σ.Ε.Δ. (ΕΕΑΑ, ΑΝΤΑΠΟΔΟΤΙΚΗ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ, ΚΕΠΕΔ, ΑΒ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ) ΑΗΗΕ: 2 Συλλογικά Σ.Ε.Δ. (ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΣΥΣΚΕΥΩΝ, ΦΩΤΟΚΥΚΛΩΣΗ) ΟΤΚΖ: 1 Συλλογικό Σ.Ε.Δ. (ΕΔΟΕ) Απόβλητα Ελαίων: 1 Συλλογικό Σ.Ε.Δ. (ΕΝΔΙΑΛΕ) ΑΗΣΣ: 4 Συλλογικά Σ.Ε.Δ. (ΑΦΗΣ, ΣΥΔΕΣΥΣ, RE-BATTERY, COMPATT) Μεταχειρισμένα Ελαστικά: 1 Συλλογικό Σ.Ε.Δ. (ECOELASTIKA) ΑΕΚΚ: 9 Συλλογικά Σ.Ε.Δ. (ΣΑΝΚΕ, ΣΕΔΠΕΚΑΤ, ΑΤΤΙΚΗ, ΑΝΑΒΕ, ΑΝΑΚΕΜ, ΨΑΡΡΑΣ, ΚΟΥΦΙΔΗΣ- ΚΤΕΝΙΔΗΣ, ΑΑΝΕΛ, ΔΙΑΣ)

Συνεργαζόμενες υποδομές ανακύκλωσης 30 κέντρα διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών (ΚΔΑΥ) 12 εγκαταστάσεις επεξεργασίας αποβλήτων ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού (ΑΗΗΕ) 143 εγκαταστάσεις επεξεργασίας και σημεία συλλογής οχημάτων τέλους κύκλου ζωής 8 εγκαταστάσεις ανακύκλωσης συσσωρευτών μολύβδου οξέος 9 μονάδες αναγέννησης αποβλήτων λιπαντικών ελαίων 8 μονάδες επεξεργασίας χρησιμοποιημένων ελαστικών οχημάτων 24 μονάδες επεξεργασίας ΑΕΚΚ Αποτέλεσμα της προσπάθειας αυτής είναι η δημιουργία στον τομέα της ανακύκλωσης περισσότερων από 4.000 νέων θέσεων εργασίας

Επίτευξη Στόχων Εναλλακτικής Διαχείρισης 2004 2013 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 ΑΝΑΚΤΗΣΗ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΩΝ l l l l l l l l l l ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΩΝ l l l l l l l l l l ΧΑΡΤΙ l l l l l l l l l l ΠΛΑΣΤΙΚΟ l l l l l l l l l l ΜΕΤΑΛΛΑ l l l l l l l l l l ΓΥΑΛΙ l l l l l l l l l l ΞΥΛΟ l l l l l l l l l l ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗ + ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΟΤΚΖ l l l l l l l l l l ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗ + ΑΝΑΚΤΗΣΗ ΟΤΚΖ l l l l l l l l l l ΕΛΑΣΤΙΚΑ ΑΝΑΚΤΗΣΗ l l l l l l l l l l ΕΛΑΣΤΙΚΑ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ l l l l l l l l l l ΑΗΗΕ ΣΥΛΛΟΓΗ l l l l l l l l l l ΑΛΕ ΣΥΛΛΟΓΗ l l l l l l l l l l ΑΛΕ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ l l l l l l l l l l ΦΟΡΗΤΕΣ ΗΣ ΣΥΛΛΟΓΗ l l l l l l l l l l ΑΣΒ&Ο ΣΥΛΛΟΓΗ l l l l l l l l l l

Ποσοτικοί στόχοι ανακύκλωσης που πρέπει να επιτύχουν οι ΟΤΑ 1. Ανακυκλώσιμα Υλικά Ελάχιστο στόχος έως το 2020 Στόχοι ΕΣΔΑ για 2020 Ανακύκλωση γυαλιού 50% κ.β. 65% κ.β. Ανακύκλωση χαρτιού/χαρτονιού 50% κ.β. 65% κ.β. Ανακύκλωση μετάλλου 50% κ.β. 65% κ.β. Ανακύκλωση πλαστικού 50% κ.β. 65% κ.β. 2. Απόβλητα συσκευασίας Ανάκτηση επί του συνόλου Ελάχιστο στόχος από το 2011 και εντεύθεν 60% κ.β. Στόχοι ΕΣΔΑ για 2020 Ανακύκλωση επί του συνόλου 55% - 80% κ.β. 80,2% κ.β. Ανακύκλωση γυαλιού 60% κ.β. 70% κ.β. Ανακύκλωση χαρτιού/χαρτονιού 60% κ.β. 92% κ.β. Ανακύκλωση μετάλλου 50% κ.β. 70% κ.β. Ανακύκλωση πλαστικού 22,5% κ.β. 70% κ.β. Ανακύκλωση ξύλου 15% κ.β. 80% κ.β.

Ποσοτικοί στόχοι ανακύκλωσης που πρέπει να επιτύχουν οι ΟΤΑ 3. Βιοαπόβλητα Ελάχιστο στόχος 2015 Ελάχιστος στόχος 2020 Στόχοι ΕΣΔΑ για 2020 Χωριστή συλλογή 5% κ.β. 10% κ.β. 40% κ.β. 4. Βιοαποδομήσιμα Απόβλητα Ελάχιστο στόχος 2013 Ελάχιστος στόχος 2020 Στόχοι ΕΣΔΑ για 2020 Μείωση ποσότητας που οδηγείται σε ΧΥΤΑ / ΧΥΤΥ στο 50% κ.β. σε σχέση με τα επίπεδα παραγωγής του 1995 στο 35% κ.β. σε σχέση με τα επίπεδα παραγωγής του 1995 στο 35% κ.β. σε σχέση με τα επίπεδα παραγωγής του 1997

Πρώτο μέτρο για την επίτευξη των στόχων Καθιέρωση και διατήρηση ενός εφικτού, αντιπροσωπευτικού και τεκμηριωμένου τοπικού σχεδίου δράσης, που θα αποτελέσει εργαλείο και όχι μία ακόμη μελέτη στο ράφι. Προσοχή: Οι στόχοι του τοπικού σχεδίου δράσης να είναι SMART! S Μ A R T Specific - Συγκεκριμένοι Measrable - Μετρήσιμοι Achievable - Επιτεύξιμοι Realistic - Ρεαλιστικοί Timely - Έγκαιροι

Ενέργειες ΕΟΑΝ για την αντιμετώπιση των προβλημάτων και τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας κατά την τελευταία διετία Εγκρίθηκαν 9 νέα ΣΕΔ, Ανανεώθηκαν εγκρίσεις για 5 ΣΕΔ Διενεργήθηκαν έλεγχοι σε 6 ΣΕΔ, σε εξέλιξη 2 έλεγχοι Διενεργήθηκαν έλεγχοι σε παραγωγούς και εγκαταστάσεις επεξεργασίας και έχουν εκδοθεί 5 αποφάσεις επιβολής κυρώσεων. Προωθήθηκε η πιστοποίηση κατά ISO των ΣΕΔ και οδηγίες σε συνεργαζόμενους με ΣΕΔ Συντάχθηκαν Οδηγίες πρότυπα για ετήσιες εκθέσεις των ΣΕΔ και για τις διαδικασίες ελέγχου. Έγινε βράβευση 6 Δήμων (2013) για αυξημένες επιδόσεις στην ανακύκλωση και τέθηκαν οι βάσεις για καθιέρωση ετήσιου βραβείου. Η προσπάθεια συνεχίστηκε και το 2014. Διαμορφώθηκε τυποποιημένο έντυπο Στοιχείων Διαχείρισης Αποβλήτων (ΣΔΑ) για τα ΑΕΚΚ σε μορφή λογιστικού φύλλου (excel) και Πρότυπης Βεβαίωσης Παραλαβής Αποβλήτων.

Ενέργειες ΕΟΑΝ για την αντιμετώπιση των προβλημάτων και τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας κατά την τελευταία διετία Web εφαρμογή διαθέσιμη στο ευρύ κοινό με τις ανακύκλωσης (http://www.grecycle.gr/). θέσεις των σημείων Δημιουργία και Λειτουργία Μητρώου Παραγωγών για τα προϊόντα που εντάσσονται στην Εναλλακτική Διαχείριση (http://empa.eoan.gr/)

Εθνικό Μητρώο Παραγωγών (Ε.Μ.ΠΑ.) http://empa.eoan.gr/ Σκοπός: η συλλογή πληροφοριών και η αξιολόγησή τους, σχετικά με τις ποσότητες και το είδος των συσκευασιών και άλλων προϊόντων που διατίθενται στην ελληνική αγορά, η σύνδεση για ανταλλαγή πληροφοριών με τα εθνικά μητρώα παραγωγών άλλων κρατώνμελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η δημοσιοποίηση πληροφοριών ιδιαίτερα προς τους χρήστες/ καταναλωτές καθώς και προς κάθε ενδιαφερόμενο ιδιωτικό ή δημόσιο φορέα. Έχει ήδη ξεκινήσει η καταγραφή των παραγωγών ηλεκτρικών στηλών και συσσωρευτών, ελαστικών οχημάτων, οχημάτων τέλους κύκλου ζωής και λιπαντικών ελαίων.

Εθνικό Μητρώο Παραγωγών (Ε.Μ.ΠΑ.)

Εθνικό Μητρώο Παραγωγών (Ε.Μ.ΠΑ.) Εγγραφή Παραγωγού

Εθνικό Μητρώο Παραγωγών (Ε.Μ.ΠΑ.) Δήλωση Παραγωγού Ελαστικών

Προβλήματα - Στόχοι Περιορισμένη Στελέχωση του ΕΟΑΝ. Η πανελλαδική κάλυψη δεν έχει επιτευχθεί επέκταση Η συμμετοχή συνεργασία με Δήμους παρουσιάζει προβλήματα Καλύτερη συνεργασία Εισφοροδιαφυγή. Τροποποίηση Νομοθεσίας, Έλεγχοι, Πρόστιμα Εντατικοποίηση των ενεργειών ενημέρωσης ευαισθητοποίησης του κοινού / φορέων. - Υφίσταται μεγάλο περιθώριο ανάπτυξης Λειτουργία Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης. Εντατικοποίηση ελέγχων.

Προβλήματα - Στόχοι Δράσεις για πρόληψη επαναχρησιμοποίηση Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων. Καθιέρωση χωριστής συλλογής αποβλήτων συσκευασίας (Χαρτί, Πλαστικό, Μέταλλο, Γυαλί), όπου αυτό είναι οικονομικά και τεχνικά εφικτό. - Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων. Η εκπόνηση και εφαρμογή τοπικών Σχεδίων Δράσης για τα στερεά απόβλητα σε συνέργεια με ΠΕΣΔΑ επέκταση ανακύκλωσης, Δημιουργία Δικτύου Πράσινων Σημείων. - Πρόβλημα ορισμού και χωροθέτησης. Ένταξη νέων ρευμάτων στην Εναλλακτική Διαχείριση.

Ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας!