Κυρίες και κύριοι, Είναι ιδιαίτερη η χαρά και η τιμή να βρίσκομαι ανάμεσά σας στο Συνέδριο του Economist για την αγροτική επιχειρηματικότητα. Οφείλω να συγχαρώ του διοργανωτές για την άριστη διοργάνωση ενός συνεδρίου που καθιερώνεται πια ως θεσμός σε έναν κρίσιμο τομέα τόσο για την Ελληνική όσο και για την Ευρωπαϊκή Οικονομία. Είχα την τύχη και την υψηλή ευθύνη να υπηρετήσω ως Γραμματέας Κοινοτικών Πόρων και Υποδομών στην προηγούμενη Κυβέρνηση. Πετύχαμε τότε πολλά. Μπορούσαμε με σύμμαχο το χρόνο, που δεν μας δόθηκε σε αφθονία, να είχαμε πετύχει ακόμη περισσότερα. Όμως σήμερα, συζητούμε το παρόν και το μέλλον της Ελληνικής Αγροτικής Οικονομίας. Με στόχο την ανάπτυξη, τη στήριξη των επιχειρήσεων του πρωτογενούς τομέα αλλά και του αγροτικού εισοδήματος, την προσέλκυση νέων επενδύσεων, τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Όλοι μας το γνωρίζουμε. Υπάρχουν τεράστιες δυνατότητες στην Ελληνική ύπαιθρο. Και το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης, με τη συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης προσφέρει εξαιρετικές ευκαιρίες. Το σημείο όμως είναι κομβικό και εάν η χώρα μας μείνει πίσω τώρα, η υστέρηση αυτή θα μας
συνοδεύει για πολλά χρόνια. Οι εξελίξεις είναι κοσμογονικές τόσο σε τεχνολογικές μεθόδους και εφαρμογές, όσο και σε καινοτόμα σχήματα και χρηματοδοτικά εργαλεία. Μόλις πριν από τρεις ημέρες, στις 7 Μαρτίου, ένας νέος δορυφόρος παρατήρησης της γης εκτοξεύθηκε με σκοπό να υποστηρίξει τη γεωργία ακριβείας, τη διαχείριση γης και την περιβαλλοντική προστασία. Είναι ο Sentinel-2B, που αναπτύχθηκε από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος. Και όσον αφορά τις ηλεκτρονικές εφαρμογές, συμβαίνει τώρα μία πραγματική επανάσταση στο χώρο του e-agriculture, με ευεργετικά αποτελέσματα σε αγρότες, αλιείς αλλά και επιχειρηματίες στον πρωτογενή τομέα. Τι γίνεται όμως στη χώρα μας; Γιατί δεν αξιοποιούμε το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης; Γιατί καθυστερεί το Υπουργείο τόσο πολύ; Ποια προγράμματα έχουν προκηρυχθεί; Και ακόμη πιο σημαντικό. Έχει προκηρυχθεί έστω και ένα επενδυτικό πρόγραμμα; Η απάντηση είναι όχι. Δεν έχει προκηρυχθεί κανένα επενδυτικό πρόγραμμα. Η βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία που υπό την πίεση της προ ημερησίας διατάξεως στη Βουλή προκηρύχθηκαν, χωρίς βέβαια να έχουν προχωρήσει ακόμη, και η εξισωτική αποζημίωση μπορεί μεν να αποτελούν χρήσιμες δράσεις του Προγράμματος και να
στηρίζουν το αγροτικό εισόδημα αλλά δεν συνιστούν επενδυτικά μέτρα. Έχει όμως απορροφήσεις το Πρόγραμμα; Οι μοναδικές απορροφήσεις, πλην της εξισωτικής αποζημίωσης, παρατηρούνται σε ανειλημμένες υποχρεώσεις και μεταφερόμενα έργα από την προηγούμενη περίοδο. Τίποτε άλλο. Αλλά να θέσουμε και ένα ακόμη ερώτημα;. Είναι έτοιμο το θεσμικό πλαίσιο για τα νέα επενδυτικά μέτρα; Έχουν εκδοθεί οι εφαρμοστικοί νόμοι και οι απαραίτητες Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις και άλλες αποφάσεις κανονιστικού χαρακτήρα; Σε αυτό το σημείο ένα είναι βέβαιο. Δεν φθάνουν τα λόγια και οι διακηρύξεις. Απαιτούνται έργα τώρα. Να προκηρυχθούν άμεσα οι δράσεις για τη νεοφυή επιχειρηματικότητα, τα start-ups του αγροδιατροφικού τομέα και της Ελληνικής Περιφέρειας. Να χρηματοδοτηθούν τόσο οι επιχειρήσεις και οι καινοτόμες ιδέες, όσο και οι θερμοκοιτίδες ώστε να δημιουργηθούν οι συνθήκες επιβίωσης όσο και ραγδαίας ανάπτυξης για όσες επιχειρήσεις έχουν τη δυνατότητα να πετύχουν. Και η δημιουργικότητα των Ελλήνων είναι μεγάλη, το γνωρίζουμε όλοι. Όχι όμως να επαναληφθεί το
φαινόμενο του ΕΣΠΑ, όπου υπό την πίεση του χρόνου, της αγοράς και της αντιπολίτευσης προκηρύχθηκαν δράσεις για τα start-ups και οι προτάσεις που υποβλήθηκαν στις αρχές του καλοκαιριού του 2016, παραμένουν μέχρι και σήμερα στα συρτάρια, χωρίς να έχουν αξιολογηθεί. Στο Πρόγραμμα Νέων Αγροτών, που προκηρύχθηκε και που σε πολύ μεγάλο βαθμό προσομοιώνει την προηγούμενη προκήρυξη του 2014, ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα αξιολόγησης και πληρωμής της πρώτης δόσης στους δικαιούχους; Εμείς από την καταληκτική ημερομηνία υποβολής της αίτησης το καλοκαίρι του 2014, όχι μόνο ολοκληρώσαμε την αξιολόγηση αλλά καταφέραμε να ξεκινήσουμε τις πληρωμές εντός 3 μηνών και να τις ολοκληρώσουμε εντός 5 μόνον μηνών. Και αφού αυξήσαμε δύο φορές τον προϋπολογισμό σε διαπραγμάτευση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ώστε να εντάξουμε όσο το δυνατόν περισσότερους δικαιούχους. Ο πήχης είναι ψηλά. Θέλει πολλή δουλειά, και όχι μόνο συζήτηση, για να ολοκληρωθεί ένα σημαντικό έργο για νέους και νέες που επιθυμούν να ασχοληθούν με την γεωργία και την κτηνοτροφία σε ολόκληρη την Περιφέρεια. Επίσης, να προκηρυχθούν άμεσα προγράμματα που μπορούν να αποτελέσουν άλμα προς το μέλλον με σύνθετες δράσεις όπως οι συμπράξεις ομάδων παραγωγών με φορείς της ιδιωτικής
οικονομίας αλλά και πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα με στόχο την προαγωγή της καινοτομίας, τα προγράμματα εκπαίδευσης με έμφαση στις δεξιότητες του σήμερα και οι συμβουλευτικές υπηρεσίες για τη στήριξη των γεωργών. Και ακόμη τα μεγάλα εγγειοβελτιωτικά έργα και τα έργα ανάπλασης που δυστυχώς έχουν βαλτώσει από την έλλειψη χρηματοδότησης. Επιπροσθέτως, είναι απολύτως απαραίτητο να ενεργοποιηθούν τώρα τα νέα επενδυτικά σχέδια για τον εκμοντερνισμό των γεωργικών εκμεταλλεύσεων, την μεταποίηση και τον αγροτουρισμό. Είναι ακόμη εκπληκτικό, και συνάμα άκρως προβληματικό ότι στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος Θάλασσας και Αλιείας, δεν έχει εκδοθεί, ούτε μία προκήρυξη για την τρέχουσα προγραμματική περίοδο. Και αυτό, τη στιγμή που το 2014, διασφαλίσαμε διπλάσιο προϋπολογισμό από την περασμένη περίοδο. Δράσεις όπως αυτές που αφορούν τη μεταποίηση και εμπορία, τις ιχθυοκαλλιέργειες, τους λιμένες και τα αλιευτικά καταφύγια, τα αλιευτικά δεδομένα αλλά και δράσεις ιδιαίτερα χρήσιμες για την ασφάλεια και την παρακολούθηση της κίνησης σκαφών στις Ελληνικές Θάλασσες παραμένουν στα χαρτιά. Είναι δεδομένο ότι η χρηματοδότηση στον τομέα της γεωργίας έχει μειωθεί δραστικά, περισσότερο από κάθε άλλο τομέα της Οικονομίας, σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος.
Ενδεικτικό είναι το γεγονός της συνεχιζόμενης μείωσης στη μηνιαία καθαρή ροή χρηματοδότησης προς ελεύθερους, επαγγελματίες, αγρότες και επιχειρήσεις με βάση τα στοιχεία των τελευταίων μηνών. Είναι απολύτως απαραίτητο, συνεπώς, να ενεργοποιηθούν τα εγκεκριμένα χρηματοδοτικά εργαλεία των Προγραμμάτων και με τη συνδρομή της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. Και αυτό οφείλουμε να το πράξουμε άμεσα, διότι τα εργαλεία αυτά έχουν τη δυνατότητα να κινητοποιήσουν με μόχλευση τα ίδια κονδύλια, πάνω από μία φορά, ενώ με το σημερινό ρυθμό δεν θα ενεργοποιηθούν ούτε καν μία φορά. Για την υποστήριξη των επιχειρήσεων απαιτούνται τόσο κεφάλαιο κίνησης όσο και μακροπρόθεσμα κεφάλαια. Υπάρχει, βέβαια και σοβαρό ζήτημα με επιχειρήσεις, αναπτυξιακές εταιρείες και επενδυτές, που δεν έχουν τη δυνατότητα χρηματοδότησης, λόγω δυσμενούς καταχώρησης στο τραπεζικό σύστημα, οπότε η πιθανή χρηματοδότηση ορισμένων σχεδίων εξαρτάται και από τη γενικότερη πρόοδο στη ρύθμιση του θέματος των κόκκινων δανείων. Επίσης, πως θα επιβιώσουν και θα παραμείνουν ενεργοί οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι της χώρας μας, με τη δραστική αύξηση της φορολόγησης που τους έχει επιβληθεί, τον τριπλασιασμό, σε πολλές περιπτώσεις, των ασφαλιστικών
εισφορών, την αύξηση του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας, την αύξηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης, δηλαδή την αύξηση του κόστους παραγωγής σε συνδυασμό με τη μείωση του διαθέσιμου εισοδήματός τους; Να επανέλθει άμεσα ο ΦΠΑ στα αγροτικά εφόδια από το 24% στο 13%. Να μειωθεί δραστικά ο φόρος των επιχειρήσεων από το 29% στο 20%. Αυτές είναι απτές λύσεις που υποστηρίζουν την παραγωγή, τον επιχειρηματία, τον αγρότη, τον πολίτη της υπαίθρου. Κυρίες και κύριοι, Έχουμε εξασφαλίσει εξαιρετικές ευκαιρίες ως χώρα σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και δυστυχώς δεν τις αξιοποιούμε, όπως μπορούμε και οφείλουμε, για τη στήριξη δυναμικών και εξαγωγικών επιχειρήσεων, την υποστήριξη των Ελληνικών προϊόντων στις διεθνείς αγορές, για την ανάπτυξη και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Και δεν πρέπει να χαθεί αυτή η χρυσή ευκαιρία για τη χώρα. Σας ευχαριστώ.