Ρωσική Αγορά καλλυντικών & προϊόντων αρωματοποιίας

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Πρεσβεία της Ελλάδος στη Μόσχα Γραφείο Οικονομικών & Εμπορικών Υποθέσεων Ρωσική Αγορά καλλυντικών & προϊόντων αρωματοποιίας ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015 1

Πίνακας Περιεχομένων ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 3 Α. ΜΕΓΕΘΟΣ ΑΓΟΡΑΣ... 4 Β. ΕΓΧΩΡΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΕΞΑΓΩΓΕΣ... 5 Β.1 Εγχώρια παραγωγή... 5 Β.2 Εξαγωγές... 6 Γ. ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΡΩΣΙΑ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ... 11 Δ. ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ... 30 Ε. ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΑΓΟΡΑΣ ΚΑΝΑΛΙΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ... 33 Ε.1. Διάρθρωση αγοράς... 33 E.2. Κανάλια διανομής... 33 ΣΤ. ΦΥΣΙΚΑ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΑ ΣΤΗ ΡΩΣΙΑ... 35 Ζ. ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ ΣΤΗ ΡΩΣΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΪΌΝΤΩΝ ΑΡΩΜΑΤΟΠΟΙΙΑΣ... 36 Απαιτήσεις παραγωγής και εισαγωγής καλλυντικών στη Ρωσική Ομοσπονδία... 36 i. Σύνθεση των προϊόντων... 36 ii. Διαδικασία παραγωγής... 36 iii. Σήμανση των προϊόντων... 37 iv. Αξιολόγηση της συμμόρφωσης των καλλυντικών και αρωμάτων... 38 Η. ΔΑΣΜΟΛΟΓΙΚΟ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ... 42 α. Δασμός:... 42 β. Φ.Π.Α.... 43 γ. Τέλη Εκτελωνισμού... 43 Θ. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ... 44 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ... 45 2

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ρωσική αγορά καλλυντικών και προϊόντων αρωματοποιίας αποτελεί μία ταχέως αναπτυσσόμενη αγορά, με ρυθμούς ανάπτυξης που κυμαίνονται από 6-12% ετησίως. Το, η ρωσική αγορά αναδείχθηκε σε 4 η μεγαλύτερη αγορά στην Ευρώπη. Το μέγεθος της χώρας, η οποία διαθέτει 15 αστικά κέντρα με πληθυσμό άνω του 1 εκ. ανθρώπων, καθώς και το γεγονός ότι το ένα τρίτο του πληθυσμού της (45,6 εκ.) είναι γυναίκες ηλικίας 20-60 ετών, οι οποίες αποτελούν τους βασικούς καταναλωτές καλλυντικών προϊόντων, την καθιστούν μία από τις ελκυστικότερες αγορές παγκοσμίως. Σύμφωνα με μελέτες, οι Ρωσίδες διαθέτουν για καλλυντικά περίπου το 12% των συνολικών δαπανών τους, αποδεικνύοντας τη σημασία που αποδίδουν στην ομορφιά και την ετοιμότητά τους να δαπανήσουν σημαντικά ποσά για να την αποκτήσουν. Σε ιδιαίτερα σημαντικό τμήμα της αγοράς αναδεικνύονται τα φυσικά καλλυντικά, τα οποία γνωρίζουν μία μέση ετήσια αύξηση της τάξης του 26,4% την τελευταία εξαετία. Υπό την προϋπόθεση ότι η Ρωσία θα συνεχίσει να ακολουθεί τις παγκόσμιες τάσεις, το μερίδιο αγοράς των προϊόντων αυτών αναμένεται να αυξηθεί ακόμη περισσότερο τα επόμενα έτη. Ταυτόχρονα, ο ανταγωνισμός μεταξύ εγχώριων και ξένων εταιρειών σε όλες τις κατηγορίες προϊόντων γίνεται ολοένα και εντονότερος, καθώς η πλειοψηφία των εγχώριων επιχειρήσεων φαίνεται να προσαρμόζεται στις νέες τάσεις και να είναι σε θέση να ανταγωνιστούν τις πολυεθνικές εταιρείες, επεκτείνοντας τη δραστηριότητά τους και σε νέα κομμάτια της αγοράς, τα οποία μέχρι τώρα δεν αποτελούσαν βασική κατηγορία για τις εγχώριες εταιρείες. Βέβαια, οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει η ρωσική οικονομία, λόγω της απότομης πτώσης της τιμής του πετρελαίου, την σοβαρής υποτίμησης του εθνικού νομίσματος, του αυξημένου πληθωρισμού και της μείωσης της αγοραστικής δύναμης των Ρώσων, αναμένεται να επηρεάσουν και την αγορά καλλυντικών. Ωστόσο, οι Ρώσοι καταναλωτές εμφανίζονται καλύτερα ενημερωμένοι από ότι στο παρελθόν και πιο ορθολογικοί, επιλέγοντας προϊόντα με καλή σχέση ποιότητας-τιμής. 3

Α. ΜΕΓΕΘΟΣ ΑΓΟΡΑΣ Η συνολική αξία της παγκόσμιας αγοράς εκτιμάται ότι ανήλθε περί τα 463 δισ. δολάρια ΗΠΑ το 2013 ενώ παρουσιάζει τάση ανάπτυξης με ρυθμό κατά μέσο όρο 7% ετησίως. Η αγορά καλλυντικών και προϊόντων αρωματοποιίας παγκοσμίως κυριαρχείται από τις αγορές της Ευρώπης (μερίδιο 18,7%), των ΗΠΑ (14,8%), τη Βραζιλία (10,8%), την Ιαπωνία (7,5%) και την Κίνα (4,1%). Η Ρωσία κατέλαβε το 2,7% της παγκόσμιας αγοράς το 2013. Η ρωσική αγορά καλλυντικών και προϊόντων αρωματοποιίας αποτελεί μία ταχέως αναπτυσσόμενη αγορά, με ρυθμούς ανάπτυξης που κυμαίνονται από 6-12% ετησίως. Έχοντας σημειώσει σωρευτική ανάπτυξη της τάξης του 74% κατά την τελευταία 5ετία, η ρωσική αγορά κατέλαβε την 4 η θέση μεταξύ των μεγαλύτερων αγορών στην Ευρώπη κατά το. Σε απόλυτους όρους, η αξία της ρωσικής αγοράς καλλυντικών εκτιμάται ότι ανήλθε σε 555,1 δισ. ρούβλια κατά το, ενώ έως το 2016 αναμένεται ότι θα φθάσει τα 624 δισ. ρούβλια. Αξία ρωσικής αγοράς καλλυντικών και προϊόντων αρωματοποιίας (δισ. ρούβλια) 700 600 555,1 588,4 623,8 500 400 338,9 397,1 435,9 490,6 300 200 100 0 2010 2011 2012 2013 2015* 2016* * Εκτίμηση Πηγή: RBC.Research Η ρωσική αγορά καλλυντικών εκτιμάται ότι είναι μοιρασμένη μεταξύ εισαγόμενων και εγχωρίως παραγόμενων προϊόντων. Βέβαια, η αναλογία αυτή διαφέρει ανάλογα με τη συγκεκριμένη κατηγορία προϊόντος, ενώ θα πρέπει να ληφθεί υπόψη και το γεγονός ότι οι μεγαλύτερες ξένες εταιρείες έχουν προβεί στην ίδρυση παραγωγικών μονάδων στο ρωσικό έδαφος. 4

Β. ΕΓΧΩΡΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΕΞΑΓΩΓΕΣ Β.1 Εγχώρια παραγωγή Η εγχώρια παραγωγή καλλυντικών και προϊόντων αρωματοποιίας έφθασε περίπου τα 2 δισ. τεμάχια το, έχοντας καταγράψει σημαντικούς ρυθμούς αύξησης τα προηγούμενα έτη. Εγχώρια παραγωγή καλλυντικών 2010- (σε εκ. τεμάχια) 2010 2011 2012 2013 Καλλυντικά και προϊόντα αρωματοποιίας 1.592,7 1.602,5 1.718,2 1.859,8 1.974,9 Ρυθμός μεταβολής % 0,6% 7,2% 8,2% 6,2% Πηγή: Ομοσπονδιακή Στατιστική Υπηρεσία Ρωσίας Εξετάζοντας την εγχώρια παραγωγή ανά κατηγορία προϊόντος διαπιστώνεται ότι το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής αφορά σε παρασκευάσματα για την περιποίηση των μαλλιών, η παραγόμενη ποσότητα των οποίων ανήλθε σε 700 εκ. τεμάχια το, και ακολουθούν τα παρασκευάσματα για τη φροντίδα του δέρματος (κρέμες, λοσιόν κ.ο.κ.) με 545 εκ. τεμάχια, τα παρασκευάσματα για πριν και μετά το ξύρισμα, αποσμητικά κλπ. με 298 εκ. τεμάχια, και τα παρασκευάσματα για την υγιεινή του στόματος ή των δοντιών με 254 εκ. τεμάχια. Τη μεγαλύτερη δυναμική κατά την τελευταία 5ετία εμφανίζει η παραγωγή προϊόντων μακιγιάζ, η οποία αυξάνεται κατά μέσο όρο κατά 19,3% κάθε έτος, και ακολουθούν τα παρασκευάσματα για πριν και μετά το ξύρισμα, αποσμητικά κ.ο.κ. με μέσο ρυθμό αύξησης 10,4% ετησίως και οι λοσιόν και άλλα προϊόντα για τα μαλλιά με μέσο ρυθμό αύξησης 8,8% ετησίως. Εγχώρια παραγωγή καλλυντικών ανά κατηγορία προϊόντος 2010- (σε εκ. τεμάχια) Περιγραφή προϊόντος 2010 2011 2012 2013 Μεταβολή /2013 Μέση ετήσια μεταβολή Αρώματα και κολόνιες 99,7 69,3 105,7 96,1 88,7-7,7% -2,3% Παρασκευάσματα για τη συντήρηση ή τη φροντίδα του δέρματος, άλλα από τα φάρμακα, στα οποία περιλαμβάνονται και τα αντηλιακά παρασκευάσματα και τα παρασκευάσματα για το μαύρισμα 473,0 433,6 456,7 507,5 545,7 7,5% 2,9% Προϊόντα φτιασιδώματος (μακιγιάζ) για τα χείλια και τα μάτια 32,3 93,4 82,9 89,6 78,0-12,9% 19,3% Παρασκευάσματα για την περιποίηση των νυχιών των χεριών ή των ποδιών 7,1 13,1 8,6 11,9 9,9-16,6% 6,9% Πούδρες καλλυντικές 4,5 9,5 4,8 0,9 0,2-76,2% -46,4% Σαμπουάν, σπρέι μαλλιών, προϊόντα για το κατσάρωμα ή το ίσιωμα των μαλλιών 373,3 383,9 419,5 466,9 469,7 0,6% 4,7% Λοσιόν και άλλα προϊόντα για τα μαλλιά τα οποία δεν περιλαμβάνονται σε άλλες κατηγορίες 150,7 157,6 171,4 189,8 229,4 20,9% 8,8% Παρασκευάσματα για την υγιεινή του στόματος ή των δοντιών 270,2 267,3 280,2 292,4 254,9-12,8% -1,2% Παρασκευάσματα για πριν το ξύρισμα, για το ξύρισμα και για μετά το ξύρισμα, αποσμητικά σώματος, παρασκευάσματα για λουτρά, αποτριχωτικά 181,9 174,8 188,3 204,5 298,3 45,9% 10,4% Πηγή: Ομοσπονδιακή Στατιστική Υπηρεσία Ρωσίας 5

Β.2 Εξαγωγές Οι ρωσικές εξαγωγές καλλυντικών και προϊόντων αρωματοποιίας ανήλθαν σε 492,5 εκ. δολάρια ΗΠΑ το, έχοντας σημειώσει μείωση κατά 8,8% σε σχέση με το 2013. Μείωση κατέγραψαν σχεδόν όλοι οι κωδικοί, με τη μεγαλύτερη να εμφανίζεται στις εξαγωγές παρασκευασμάτων για την υγιεινή του στόματος και των δοντιών (-30,7%), με εξαίρεση τον κωδικό 3303 Αρώματα και κολόνιες, οι εξαγωγές του οποίου αυξήθηκαν κατά 3,2%. Ρωσικές εξαγωγές καλλυντικών και προϊόντων αρωματοποιίας 2013 2012 Μεταβολή CN4 Περιγραφή προϊόντος Αξία ($ΗΠΑ) Ποσότητα (kg) Αξία ($ΗΠΑ) Ποσότητα (kg) Αξία ($ΗΠΑ) Ποσότητα (kg) σε αξία /2013 3303 Αρώματα και κολόνιες 50.611.308 3.577.706 49.022.084 3.393.946 34.241.497 2.374.507 3,2% 3304 Προϊόντα ομορφιάς ή φτιασιδώματος (μακιγιάζ) και για τη φροντίδα του δέρματος 136.934.282 13.503.403 149.074.042 12.703.660 137.905.485 12.907.114-8,1% 3305 Παρασκευάσματα για τα μαλλιά 178.954.869 57.626.070 188.185.289 59.955.804 155.121.171 52.298.313-4,9% 3306 Παρασκευάσματα για την υγιεινή του στόματος ή των δοντιών 37.110.159 7.001.229 53.525.055 10.233.366 47.016.229 9.403.484-30,7% 3307 Παρασκευάσματα για πριν/μετά το ξύρισμα, αποσμητικά σώματος, αποτριχωτικά 88.931.427 19.643.543 100.231.776 18.716.305 80.882.238 16.769.546-11,3% Σύνολο 492.542.045 101.351.951 540.038.246 105.003.081 455.166.620 93.752.964-8,8% Πηγή: Ομοσπονδιακή Τελωνειακή Υπηρεσία Ρωσίας Όσον αφορά στη σύνθεση των ρωσικών εξαγωγών, όπως φαίνεται στο διάγραμμα που ακολουθεί, τη μερίδα του λέοντος κατέχουν τα παρασκευάσματα για τα μαλλιά με μερίδιο 36,3% επί των συνολικών ρωσικών εξαγωγών καλλυντικών προϊόντων, και ακολουθούν τα προϊόντα ομορφιάς ή μακιγιάζ και προϊόντα για τη φροντίδα του δέρματος με μερίδιο 27,8%, τα παρασκευάσματα για πριν και μετά το ξύρισμα, αποσμητικά σώματος, αποτριχωτικά με μερίδιο 18,1%, τα αρώματα και κολόνιες με 10,3% και τέλος τα παρασκευάσματα για την υγιεινή του στόματος και των δοντιών με μερίδιο 7,5%. Σύνθεση ρωσικών εξαγωγών καλλυντικών και προϊόντων αρωματοποιίας, 3305 Παρασκευάσματα για τα μαλλιά 36,3% 3306 Παρασκευάσματα για την υγιεινή του στόματος ή των δοντιών 7,5% 3304 Προϊόντα ομορφιάς ή φτιασιδώματος (μακιγιάζ), για τη φροντίδα του δέρματος 27,8% 3303 Αρώματα και κολόνιες 10,3% 3307 Παρασκευάσματα για πριν και μετά το ξύρισμα, αποσμητικά σώματος, αποτριχωτικά 18,1% Πηγή: Ομοσπονδιακή Τελωνειακή Υπηρεσία Ρωσίας 6

Βασικούς προορισμούς των ρωσικών εξαγωγών προϊόντων αρωματοποιίας και καλλυντικών αποτελούν η Ουκρανία, το Καζακστάν και η Λευκορωσία, οι οποίες καταλαμβάνουν τις πρώτες θέσεις και συγκεντρώνουν τα συντριπτικά μερίδια των ρωσικών εξαγωγών σε όλους τους κωδικούς προϊόντων. Επιπλέον, σταθερά μεταξύ των πρώτων 10 θέσεων βρίσκονται το Ουζμπεκιστάν και το Αζερμπαϊτζάν, ενώ από ευρωπαϊκές χώρες η Λεττονία και η Πολωνία βρίσκονται στην πρώτη δεκάδα, και μόνο στα προϊόντα του κωδικού 3307 κάνουν την εμφάνισή τους χώρες όπως το Ην. Βασίλειο, η Ολλανδία και η Ιταλία. Στους πίνακες που ακολουθούν παρουσιάζονται οι 10 πρώτοι προορισμοί των ρωσικών εξαγωγών προϊόντων αρωματοποιίας και καλλυντικών προϊόντων για το, συνολικά και ανά τετραψήφιο κωδικό Συνδυασμένης Ονοματολογίας. Βασικοί προορισμοί ρωσικών εξαγωγών καλλυντικών και προϊόντων αρωματοποιίας (ΚΣΟ 3303-3307) 2013 2012 Μεταβολή Ποσότητα σε αξία α/α Χώρα Αξία ($ΗΠΑ) Ποσότητα (kg) Αξία ($ΗΠΑ) Ποσότητα (kg) Αξία ($ΗΠΑ) (kg) /2013 1 Ουκρανία 140.446.286 39.771.419 204.750.869 49.758.809 173.349.431 44.779.231-31,4% 28,5% 2 Καζακστάν 107.882.027 21.163.777 115.243.369 21.022.990 88.087.724 17.809.272-6,4% 21,9% 3 Λευκορωσία 89.629.391 14.077.950 66.581.653 9.177.708 43.359.522 7.830.056 34,6% 18,2% 4 Ουζμπεκιστάν 15.133.498 4.105.054 13.252.722 4.342.414 13.233.127 3.260.717 14,2% 3,1% 5 Αζερμπαϊτζάν 13.828.815 3.088.488 11.902.398 2.273.567 11.608.539 2.362.429 16,2% 2,8% 6 Κιργιζία 13.369.285 2.374.054 12.998.734 2.154.175 11.191.642 1.803.769 2,9% 2,7% 7 Λεττονία 11.893.365 1.386.630 9.463.194 1.226.219 9.395.913 1.331.351 25,7% 2,4% 8 Πολωνία 11.123.026 803.102 10.262.984 592.518 12.812.595 702.781 8,4% 2,3% 9 Τουρκμενιστάν 9.381.556 1.975.224 9.122.381 1.895.763 7.161.613 1.574.557 2,8% 1,9% 10 Μολδαβία 8.342.839 1.752.334 8.665.283 1.698.080 7.534.434 1.622.931-3,7% 1,7% Σύνολο 10 πρώτων 421.030.088 90.498.032 462.243.587 94.142.243 377.734.540 83.077.094-8,9% 85,5% Σύνολο 492.542.046 101.351.952 540.038.246 105.003.081 455.166.620 93.752.964-8,8% 100,0% Πηγή: Ομοσπονδιακή Τελωνειακή Υπηρεσία Ρωσίας α/α Χώρα Ρωσικές εξαγωγές προϊόντων του κωδικού ΣΟ 3303: Αρώματα και κολόνιες 2013 2012 Μεταβολή Αξία Ποσότητα Αξία Ποσότητα Αξία Ποσότητα σε αξία ($ΗΠΑ) (kg) ($ΗΠΑ) (kg) ($ΗΠΑ) (kg) /2013 1 Ουκρανία 20.538.194 1.906.809 20.239.435 1.782.023 14.897.965 1.322.286 1,5% 40,6% 7 7

α/α Χώρα 2013 2012 Μεταβολή Αξία Ποσότητα Αξία Ποσότητα Αξία Ποσότητα σε αξία ($ΗΠΑ) (kg) ($ΗΠΑ) (kg) ($ΗΠΑ) (kg) /2013 2 Καζακστάν 10.563.735 814.074 11.390.244 920.248 5.947.858 540.196-7,3% 20,9% 3 Χώρες & Εδάφη μη κατονομ. 7.546.099 23.288 7.623.387 23.641 5.342.441 16.660-1,0% 14,9% 4 Λευκορωσία 5.521.588 412.035 3.693.892 221.734 1.015.852 57.839 49,5% 10,9% 5 Τουρκμενιστάν 1.372.780 93.691 1.363.687 93.697 944.675 119.221 0,7% 2,7% 6 Λεττονία 1.284.830 17.985 309.252 14.879 356.908 17.610 315,5% 2,5% 7 Αζερμπαϊτζάν 971.739 138.308 1.000.308 184.778 851.312 137.884-2,9% 1,9% 8 Ουζμπεκιστάν 824.834 78.346 525.362 45.950 292.964 26.022 57,0% 1,6% 9 Βέλγιο 440.559 17.426 154.330 4.974 921.865 34.241 185,5% 0,9% 10 Αρμενία 354.355 18.651 362.474 21.654 386.634 19.806-2,2% 0,7% Σύνολο 50.611.308 3.577.706 49.022.084 3.393.946 34.241.497 2.374.507 3,2% 100,0% Πηγή: Ομοσπονδιακή Τελωνειακή Υπηρεσία Ρωσίας Ρωσικές εξαγωγές προϊόντων του κωδικού ΣΟ 3304: Προϊόντα ομορφιάς ή φτιασιδώματος (μακιγιάζ) και προϊόντα για τη φροντίδα του δέρματος 2013 2012 Μεταβολή σε αξία α/α Χώρα Αξία ($ΗΠΑ) Ποσότητα (kg) Αξία ($ΗΠΑ) Ποσότητα (kg) Αξία ($ΗΠΑ) Ποσότητα (kg) /2013 1 Καζακστάν 44.605.147 4.266.496 40.676.970 3.985.674 34.314.395 4.107.519 9,7% 32,6% 2 Ουκρανία 24.349.325 3.201.554 47.118.118 4.413.580 38.934.258 3.872.873-48,3% 17,8% 3 Λευκορωσία 21.717.472 2.611.265 16.505.454 1.150.718 10.206.736 1.814.491 31,6% 15,9% 4 Πολωνία 7.951.689 224.071 7.656.182 196.453 10.241.318 344.322 3,9% 5,8% 5 Λεττονία 5.615.063 400.563 4.807.083 387.797 4.486.441 360.902 16,8% 4,1% 6 Λιθουανία 4.248.350 219.858 2.052.047 158.020 1.925.730 138.981 107,0% 3,1% 7 Κιργιζία 3.840.986 355.000 3.749.860 317.561 3.688.910 320.733 2,4% 2,8% 8 Αζερμπαϊτζάν 3.658.118 428.504 3.634.511 326.630 3.090.620 271.512 0,6% 2,7% 9 Μολδαβία 3.281.573 319.261 3.650.368 328.982 3.206.814 301.372-10,1% 2,4% 10 Ουζμπεκιστάν 2.904.747 461.576 3.024.041 450.405 5.576.886 411.466-3,9% 2,1% Σύνολο 136.934.282 13.503.403 149.074.042 12.703.660 137.905.485 12.907.114-8,1% 100,0% Πηγή: Ομοσπονδιακή Τελωνειακή Υπηρεσία Ρωσίας 8 8

Ρωσικές εξαγωγές προϊόντων του κωδικού ΣΟ 3305: Παρασκευάσματα για τα μαλλιά 2013 2012 Μεταβολή σε αξία α/α Χώρα Αξία ($ΗΠΑ) Ποσότητα (kg) Αξία ($ΗΠΑ) Ποσότητα (kg) Αξία ($ΗΠΑ) Ποσότητα (kg) /2013 1 Ουκρανία 62.947.657 24.838.759 86.137.797 31.420.459 70.513.176 27.359.717-26,9% 35,2% 2 Λευκορωσία 36.375.708 6.928.112 24.701.339 4.638.958 16.810.391 3.473.549 47,3% 20,3% 3 Καζακστάν 31.456.359 11.073.006 32.880.762 10.419.512 26.582.730 8.263.251-4,3% 17,6% 4 Ουζμπεκιστάν 8.366.258 2.758.998 7.468.046 3.155.463 5.632.191 2.385.626 12,0% 4,7% 5 Κιργιζία 6.820.021 1.618.315 6.649.980 1.484.937 5.583.511 1.239.130 2,6% 3,8% 6 Αζερμπαϊτζάν 5.419.886 1.900.243 4.148.172 1.303.131 5.073.831 1.610.460 30,7% 3,0% 7 Τουρκμενιστάν 4.040.364 1.485.692 4.149.129 1.441.340 3.448.726 1.153.634-2,6% 2,3% 8 Γεωργία 3.594.228 785.915 3.589.706 813.564 2.485.799 589.893 0,1% 2,0% 9 Μολδαβία 3.051.165 1.013.818 3.156.249 973.513 2.802.578 961.909-3,3% 1,7% 10 Λιθουανία 2.888.451 1.228.088 2.089.428 753.814 1.992.059 688.836 38,2% 1,6% Σύνολο 178.954.869 57.626.070 188.185.289 59.955.804 155.121.171 52.298.313-4,9% 100,0% Πηγή: Ομοσπονδιακή Τελωνειακή Υπηρεσία Ρωσίας Ρωσικές εξαγωγές προϊόντων του κωδικού ΣΟ 3306: Παρασκευάσματα για την υγιεινή του στόματος ή των δοντιών 2013 2012 Μεταβολή σε αξία α/α Χώρα Αξία ($ΗΠΑ) Ποσότητα (kg) Αξία ($ΗΠΑ) Ποσότητα (kg) Αξία ($ΗΠΑ) Ποσότητα (kg) /2013 1 Ουκρανία 10.223.666 2.763.479 24.842.823 5.729.494 23.388.396 5.287.816-58,8% 27,5% 2 Καζακστάν 9.800.056 1.690.507 11.779.100 2.023.445 10.410.062 2.029.089-16,8% 26,4% 3 Λευκορωσία 7.363.404 1.012.084 6.697.028 863.021 4.937.190 731.878 10,0% 19,8% 4 Λεττονία 2.339.985 307.719 1.895.022 247.233 1.375.444 206.100 23,5% 6,3% 5 Μολδαβία 1.117.854 263.025 1.177.760 271.166 967.843 243.655-5,1% 3,0% 6 Κιργιζία 1.113.765 176.127 1.088.832 155.233 806.536 109.144 2,3% 3,0% 7 Αζερμπαϊτζάν 1.063.954 191.854 791.901 114.706 855.381 104.514 34,4% 2,9% 8 Ουζμπεκιστάν 631.452 172.410 902.949 184.437 553.926 119.226-30,1% 1,7% 9 Τουρκία 512.273 17.731 495.269 56.079 275.365 7.067 3,4% 1,4% 9 9

2013 2012 Μεταβολή σε αξία α/α Χώρα Αξία ($ΗΠΑ) Ποσότητα (kg) Αξία ($ΗΠΑ) Ποσότητα (kg) Αξία ($ΗΠΑ) Ποσότητα (kg) /2013 10 Εσθονία 500.109 58.198 665.855 69.491 579.811 57.181-24,9% 1,3% Σύνολο 37.110.159 7.001.229 53.525.055 10.233.366 47.016.229 9.403.484-30,7% 100,0% Πηγή: Ομοσπονδιακή Τελωνειακή Υπηρεσία Ρωσίας Ρωσικές εξαγωγές προϊόντων του κωδικού ΣΟ 3307: Παρασκευάσματα για πριν και μετά το ξύρισμα, αποσμητικά σώματος, αποτριχωτικά 2013 2012 Μεταβολή σε αξία α/α Χώρα Αξία ($ΗΠΑ) Ποσότητα (kg) Αξία ($ΗΠΑ) Ποσότητα (kg) Αξία ($ΗΠΑ) Ποσότητα (kg) /2013 1 Ουκρανία 22.387.445 7.060.818 26.412.695 6.413.252 25.615.635 6.936.540-15,2% 25,2% 2 Λευκορωσία 18.651.219 3.114.455 14.983.940 2.303.278 10.389.354 1.752.299 24,5% 21,0% 3 Καζακστάν 11.456.731 3.319.694 18.516.292 3.674.112 10.832.680 2.869.217-38,1% 12,9% 4 Ην. Βασίλειο 3.090.094 516.680 4.752.807 732.020 3.833.700 601.004-35,0% 3,5% 5 Ολλανδία 2.869.347 474.179 3.236.911 527.328 2.300.691 347.379-11,4% 3,2% 6 Πολωνία 2.776.944 442.700 2.579.853 390.419 2.266.608 332.471 7,6% 3,1% 7 Αζερμπαϊτζάν 2.715.118 429.579 2.327.505 344.321 1.737.396 238.059 16,7% 3,1% 8 Ουζμπεκιστάν 2.406.207 633.724 1.332.325 506.157 1.177.161 318.377 80,6% 2,7% 9 Ρουμανία 2.134.483 361.809 2.285.253 361.391 2.559.546 393.882-6,6% 2,4% 10 Ιταλία 1.925.805 337.777 2.992.289 470.856 2.657.614 408.596-35,6% 2,2% Σύνολο 88.931.427 19.643.543 100.231.776 18.716.305 80.882.238 16.769.546-11,3% 100,0% Πηγή: Ομοσπονδιακή Τελωνειακή Υπηρεσία Ρωσίας 10 10

Γ. ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΡΩΣΙΑ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ Σύμφωνα με στοιχεία της Ομοσπονδιακής Τελωνειακής Υπηρεσίας της Ρωσικής Ομοσπονδίας, οι συνολικές εισαγωγές καλλυντικών προϊόντων και προϊόντων αρωματοποιίας (Κωδικοί Συνδυασμένης Ονοματολογίας 3303-3307) στη Ρωσία κατά το ανήλθαν σε 3 δισεκ. $ ΗΠΑ που αντιστοιχούν σε 330 εκ. κιλά, παρουσιάζοντας μείωση κατά 7,5% σε όρους αξίας, αλλά αύξηση κατά 1,8% σε όρους ποσότητας σε σχέση με το 2013. Από τις επιμέρους κατηγορίες σημαντική μείωση κατά 20,4% καταγράφουν οι εισαγωγές αρωμάτων και κολονιών, καθώς και των προϊόντων ομορφιάς ή μακιγιάζ και προϊόντα για τη φροντίδα του δέρματος (-8,6%). Αντίθετα, αυξητικά κινούνται οι εισαγωγές παρασκευασμάτων για την υγιεινή του στόματος και των δοντιών (9,5%) και των παρασκευασμάτων για τα μαλλιά (2,5%). Εισαγωγές στη Ρωσία καλλυντικών και προϊόντων αρωματοποιίας 2013 2012 Μεταβολή CN4 Περιγραφή Ποσότητα Ποσότητα Ποσότητα σε αξία προϊόντος Αξία ($ΗΠΑ) (kg) Αξία ($ΗΠΑ) (kg) Αξία ($ΗΠΑ) (kg) /2013 3303 Αρώματα και κολόνιες 613.017.339 22.780.718 769.843.579 21.483.601 715.168.071 21.120.230-20,4% 3304 Προϊόντα ομορφιάς ή φτιασιδώματος (μακιγιάζ), για τη φροντίδα του δέρματος 1.171.591.433 59.937.928 1.281.630.636 62.500.862 1.194.843.102 65.174.788-8,6% 3305 Παρασκευάσματα για τα μαλλιά 529.164.186 104.552.903 516.506.605 106.393.967 486.319.136 105.893.694 2,5% 3306 Παρασκευάσματα για την υγιεινή του στόματος ή των δοντιών 196.698.771 58.508.069 179.637.206 50.287.181 197.213.369 55.248.637 9,5% 3307 Παρασκευάσματα για πριν και μετά το ξύρισμα, αποσμητικά σώματος, αποτριχωτικά 489.741.247 84.039.336 496.534.546 83.370.174 444.529.645 79.200.333-1,4% Σύνολο 3.000.212.976 329.818.954 3.244.152.572 324.035.785 3.038.073.323 326.637.682-7,5% Πηγή: Ομοσπονδιακή Τελωνειακή Υπηρεσία Ρωσίας Όσον αφορά στη σύνθεση των ρωσικών εισαγωγών καλλυντικών και προϊόντων αρωματοποιίας, το μεγαλύτερο μερίδιο καταλαμβάνουν οι εισαγωγές προϊόντων ομορφιάς ή μακιγιάζ και προϊόντων για τη φροντίδα του δέρματος με 39% επί των συνολικών ρωσικών εισαγωγών καλλυντικών, και ακολουθούν με μερίδιο 20,4% τα αρώματα και οι κολόνιες, με μερίδιο 17,6% τα παρασκευάσματα για τα μαλλιά, με μερίδιο 16,3% τα παρασκευάσματα για πριν και μετά το ξύρισμα, τα αποσμητικά σώματος, τα αποτριχωτικά προϊόντα κ.ο.κ., και τέλος τα παρασκευάσματα για την υγιεινή του στόματος και των δοντιών με μερίδιο 6,6% επί του συνόλου. 11

Σύνθεση ρωσικών εισαγωγών καλλυντικών και προϊόντων αρωματοποιίας, 3304 Προϊόντα ομορφιάς ή φτιασιδώματος (μακιγιάζ), για τη φροντίδα του δέρματος 39,1% 3305 Παρασκευάσματα για τα μαλλιά 17,6% 3303 Αρώματα και κολόνιες 20,4% 3307 Παρασκευάσματα για πριν/μετά το ξύρισμα, αποσμητικά σώματος, αποτριχωτικά 16,3% 3306 Παρασκευάσματα για την υγιεινή του στόματος ή των δοντιών 6,6% Πηγή: Ομοσπονδιακή Τελωνειακή Υπηρεσία Ρωσίας Οι 5 πρώτες χώρες που εξήγαγαν καλλυντικά και προϊόντα αρωματοποιίας στη Ρωσία κατά το, στις οποίες αναλογεί το 60,7% των συνολικών εισαγωγών των εν λόγω προϊόντων της Ρωσίας, ήταν η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, η Πολωνία και οι ΗΠΑ. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ομοσπονδιακής Τελωνειακής Υπηρεσίας της Ρωσίας, η Ελλάδα κατέλαβε την 30 η θέση μεταξύ των προμηθευτών της Ρωσίας, με μερίδιο μόλις 0,3% επί των συνολικών εισαγωγών καλλυντικών και προϊόντων αρωματοποιίας της Ρωσίας, συνολικής αξίας 7,6 εκ. $ ΗΠΑ και ποσότητας 624.266 κιλών, καταγράφοντας μείωση 0,2% σε όρους αξίας και 22,9% σε όρους ποσότητας, σε σχέση με το 2013. Εξετάζοντας τις ελληνικές εξαγωγές ανά Κωδικό Συνδυασμένης Ονοματολογίας, παρατηρούμε τα εξής: Οι κύριες κατηγορίες προϊόντων που εξάγει η Ελλάδα στη Ρωσία αφορούν σε προϊόντα του κωδικού 3304 (Προϊόντα ομορφιάς ή μακιγιάζ και προϊόντα για τη φροντίδα του δέρματος) με μερίδιο 56,5% επί των συνολικών ελληνικών εξαγωγών καλλυντικών προϊόντων προς τη Ρωσία. Το, η Ελλάδα κατέλαβε την 25 η θέση μεταξύ των προμηθευτών της Ρωσίας, με μερίδιο 0,4% επί των συνολικών εισαγωγών των προϊόντων του συγκεκριμένου κωδικού της Ρωσίας, συνολικής αξίας 4,3 εκ. $ ΗΠΑ και ποσότητας 221.451 κιλών, καταγράφοντας αύξηση 7,1% σε όρους αξίας και μείωση 0,5% σε όρους ποσότητας, σε σχέση με το 2013. Ακολουθούν τα προϊόντα του κωδικού 3305 (Παρασκευάσματα για τα μαλλιά) με μερίδιο 36,5% επί των συνολικών ελληνικών εξαγωγών καλλυντικών προϊόντων προς τη Ρωσία. Το, η Ελλάδα κατέλαβε την 21 η θέση μεταξύ των προμηθευτών της 12

Ρωσίας, με μερίδιο μόλις 0,5% επί των συνολικών εισαγωγών των προϊόντων του συγκεκριμένου κωδικού της Ρωσίας, συνολικής αξίας 2,8 εκ. $ ΗΠΑ και ποσότητας 362.213 κιλών, καταγράφοντας μείωση 8,3% και 28,8% αντίστοιχα, σε σχέση με το 2013. Το 7,1% των συνολικών ελληνικών εξαγωγών καλλυντικών προϊόντων προς τη Ρωσία αντιστοιχεί σε προϊόντα του κωδικού 3307 (Παρασκευάσματα για πριν και μετά το ξύρισμα, αποσμητικά σώματος, αποτριχωτικά), συνολικής αξίας 536.683 $ ΗΠΑ και ποσότητας 40.507 κιλών, καταγράφοντας μείωση 3,6% και 46,3% αντίστοιχα, σε σχέση με το 2013. Στους λοιπούς κωδικούς οι ελληνικές εξαγωγές είναι εξαιρετικά χαμηλές, με μόλις 1.419 $ ΗΠΑ για τα προϊόντα του κωδικού 3303 (Αρώματα και κολόνιες) και 227 $ ΗΠΑ για τα προϊόντα του κωδικού 3306 (Παρασκευάσματα για την υγιεινή του στόματος ή των δοντιών). CN4 Περιγραφή προϊόντος Ελληνικές εξαγωγές προς τη Ρωσία ανά 4ψήφιο ΚΣΟ 2013 2012 Μεταβολή Αξία Ποσότητα Αξία Ποσότητα Αξία Ποσότητα σε αξία ($ΗΠΑ) (kg) ($ΗΠΑ) (kg) ($ΗΠΑ) (kg) /2013 3304 Προϊόντα ομορφιάς ή φτιασιδώματος (μακιγιάζ), προϊόντα για τη φροντίδα του δέρματος 4.258.136 221.451 3.975.948 222.587 4.641.000 270.689 7,1% 56,3% 3305 Παρασκευάσματα για τα μαλλιά 2.760.811 362.213 3.011.776 509.046 2.850.441 584.137-8,3% 36,5% 3307 Παρασκευάσματα για πριν το ξύρισμα, για το ξύρισμα και για μετά το ξύρισμα, αποσμητικά σώματος, παρασκευάσματα για λουτρά, αποτριχωτικά 536.683 40.507 556.691 75.400 515.349 61.927-3,6% 7,1% 3303 Αρώματα και κολόνιες 1.419 88 28.462 2.126 237.206 16.882-95,0% 0,0% 3306 Παρασκευάσματα για την υγιεινή του στόματος ή των δοντιών 277 6 31 1 785,8% 0,0% Σύνολο 7.557.327 624.266 7.572.909 809.160 8.243.997 933.635-0,2% 100,0% Πηγή: Ομοσπονδιακή Τελωνειακή Υπηρεσία Ρωσίας Στους πίνακες που ακολουθούν, παρουσιάζονται οι εισαγωγές καλλυντικών και προϊόντων αρωματοποιίας στη Ρωσία κατά τα έτη 2012- ανά χώρα, συνολικά και ανά τετραψήφιο κωδικό Συνδυασμένης Ονοματολογίας. 13

Προμηθευτές καλλυντικών και προϊόντων αρωματοποιίας στη Ρωσία (ΚΣΟ 3303-3307) 2013 2012 Μεταβολή Ποσότητα Ποσότητα Ποσότητα σε αξία α/α Χώρα Αξία ($ΗΠΑ) (kg) Αξία ($ΗΠΑ) (kg) Αξία ($ΗΠΑ) (kg) /2013 1 Γαλλία 794.959.014 31.563.039 908.155.061 32.657.619 806.434.013 33.446.122-12,5% 26,5% 2 Γερμανία 364.462.682 54.786.578 391.507.776 56.787.175 363.506.907 52.287.158-6,9% 12,1% 3 Ιταλία 265.809.478 22.152.762 276.421.694 21.906.194 239.649.670 19.945.373-3,8% 8,9% 4 Πολωνία 206.844.000 27.723.519 231.589.988 28.948.383 281.348.832 37.533.680-10,7% 6,9% 5 ΗΠΑ 187.676.728 10.688.696 234.819.904 12.124.932 215.893.469 12.049.300-20,1% 6,3% 6 Ην. Βασίλειο 166.176.277 19.106.201 170.055.537 19.405.559 150.960.608 18.087.682-2,3% 5,5% 7 Κίνα 125.329.498 47.413.974 117.401.866 41.329.686 131.441.565 45.505.520 6,8% 4,2% 8 Ισπανία 97.043.987 9.384.494 96.419.416 8.280.700 101.496.106 12.548.215 0,6% 3,2% 9 Ρουμανία 96.353.311 22.949.597 93.908.757 20.903.161 71.408.502 18.311.608 2,6% 3,2% 10 Βέλγιο 70.340.451 5.963.209 64.246.366 6.578.898 60.267.385 5.836.921 9,5% 2,3% 11 Λευκορωσία 60.282.650 19.288.290 105.690.699 17.093.891 99.179.205 16.001.975-43,0% 2,0% 12 Ιρλανδία 60.180.478 1.245.772 54.783.629 1.105.830 70.430.932 1.146.297 9,9% 2,0% 13 Ουκρανία 52.764.928 8.265.556 52.294.948 9.828.589 40.991.502 9.065.558 0,9% 1,8% 14 Τουρκία 39.366.767 10.740.875 36.757.573 9.858.719 38.040.683 10.845.539 7,1% 1,3% 15 Ισραήλ 36.886.620 2.456.618 40.754.377 2.831.596 28.395.765 2.125.989-9,5% 1,2% 16 Ελβετία 36.102.201 1.339.984 40.420.079 1.505.408 40.387.206 1.896.861-10,7% 1,2% 17 Κροατία 32.855.373 676.321 38.239.875 721.861 30.792.397 603.182-14,1% 1,1% 18 Ιαπωνία 31.114.607 2.951.184 34.388.637 2.603.628 25.887.664 1.491.087-9,5% 1,0% 19 Σουηδία 30.203.998 2.942.916 40.845.677 3.515.198 36.775.255 3.365.747-26,1% 1,0% 20 Ν. Κορέα 27.725.857 3.567.554 17.368.383 2.671.378 12.829.035 1.999.593 59,6% 0,9% 21 Τσεχία 22.691.345 2.234.746 20.504.374 2.046.510 17.717.300 1.947.928 10,7% 0,8% 22 Ολλανδία 22.508.988 1.621.207 17.276.649 1.641.013 18.203.290 1.821.218 30,3% 0,8% 23 Φιλανδία 19.946.733 1.092.750 19.840.158 1.095.439 23.777.437 1.491.343 0,5% 0,7% 24 Σλοβακία 18.585.033 3.164.202 13.686.441 2.096.957 11.412.859 1.820.647 35,8% 0,6% 25 Βουλγαρία 16.314.157 1.714.832 16.000.681 2.674.911 13.947.927 3.065.758 2,0% 0,5% 26 Ινδία 15.334.151 1.638.124 13.487.362 1.872.208 9.734.897 1.477.064 13,7% 0,5% 27 Σλοβενία 15.008.421 2.717.104 11.486.816 1.890.346 13.319.520 1.765.567 30,7% 0,5% 14 14

2013 2012 Μεταβολή Ποσότητα Ποσότητα Ποσότητα σε αξία α/α Χώρα Αξία ($ΗΠΑ) (kg) Αξία ($ΗΠΑ) (kg) Αξία ($ΗΠΑ) (kg) /2013 28 Ταϊλάνδη 14.375.688 4.237.936 14.147.522 3.867.760 11.862.619 3.109.032 1,6% 0,5% 29 Καναδάς 14.292.073 580.767 14.884.344 714.374 14.756.342 818.949-4,0% 0,5% 30 Ελλάδα 7.557.327 624.266 7.572.909 809.160 8.243.997 933.635-0,2% 0,3% 31 Ταϊβάν 6.580.660 844.426 5.347.307 749.404 6.561.575 795.651 23,1% 0,2% 32 Ουγγαρία 5.210.587 1.068.330 3.450.807 706.128 2.275.868 404.790 51,0% 0,2% 33 Λεττονία 4.855.998 220.561 5.304.367 301.951 4.666.809 351.281-8,5% 0,2% 34 Αυστρία 4.409.583 249.004 5.768.542 425.064 5.424.469 300.891-23,6% 0,1% 35 Ινδονησία 4.213.706 239.976 5.147.284 269.594 4.211.555 263.473-18,1% 0,1% 36 Μεξικό 3.456.630 343.703 3.686.741 475.823 1.889.847 242.083-6,2% 0,1% 37 ΗΑΕ 3.317.395 385.154 1.539.927 163.527 986.532 75.207 115,4% 0,1% 38 Δανία 2.686.904 221.580 2.636.082 231.975 3.158.104 271.434 1,9% 0,1% 39 Αυστραλία 2.072.089 148.712 2.223.567 163.292 1.594.080 91.345-6,8% 0,1% 40 Πορτογαλία 1.708.549 158.819 1.357.510 137.874 5.715.261 583.012 25,9% 0,1% 41 Λουξεμβούργο 1.680.732 94.879 1.760.177 102.973 623.337 34.604-4,5% 0,1% 42 Μονακό 1.578.785 55.628 1.514.882 47.682 2.184.740 89.461 4,2% 0,1% 43 Βραζιλία 1.139.473 75.060 1.417.541 142.885 1.431.121 69.332-19,6% 0,0% 44 Μαλαισία 916.192 50.920 638.774 25.672 554.905 55.544 43,4% 0,0% 45 Καζακστάν 745.803 112.714 731.998 70.245 220.360 35.027 1,9% 0,0% 46 Λιθουανία 739.828 50.870 645.159 50.006 2.782.983 199.466 14,7% 0,0% 47 Μπαχρέιν 482.407 21.492 380.143 19.749 322.668 17.986 26,9% 0,0% 48 Χονγκ Κονγκ 459.986 72.869 204.664 17.077 244.467 15.597 124,8% 0,0% 49 Ιορδανία 415.121 39.601 670.059 67.213 383.191 52.600-38,0% 0,0% 50 Κύπρος 411.052 17.773 565.149 28.432 632.255 30.121-27,3% 0,0% 51 Βιετνάμ 398.332 12.895 229.066 16.595 56.446 10.136 73,9% 0,0% 52 Μολδαβία 395.219 97.360 655.341 135.058 221.403 60.443-39,7% 0,0% 53 Εσθονία 370.069 108.179 376.858 63.395 288.736 16.842-1,8% 0,0% 54 Ν. Αφρική 360.187 11.325 522.547 19.816 130.550 5.471-31,1% 0,0% 55 Φιλιππίνες 342.386 36.699 1.083.770 111.555 513.063 54.420-68,4% 0,0% 15 15

2013 2012 Μεταβολή Ποσότητα Ποσότητα Ποσότητα σε αξία α/α Χώρα Αξία ($ΗΠΑ) (kg) Αξία ($ΗΠΑ) (kg) Αξία ($ΗΠΑ) (kg) /2013 56 Αργεντινή 311.337 2.357 83.296 718 100.075 1.279 273,8% 0,0% 57 Τυνησία 290.456 15.030 9.619 181 406.224 9.212 2919,5% 0,0% 58 Μαρόκο 256.378 15.303 31.240 2.271 33.651 1.250 720,7% 0,0% 59 Περού 214.621 27.573 21.645 2.536 891,6% 0,0% 60 Αίγυπτος 192.958 77.461 62.055 29.966 142.207 62.084 210,9% 0,0% 61 Γεωργία 150.454 4.135 60.570 5.113 37 4 148,4% 0,0% 62 Ομάν 117.974 23.604 219.067 26.079 427.709 22.158-46,1% 0,0% 63 Νέα Ζηλανδία 91.223 2.493 147.004 3.196 114.465 4.322-37,9% 0,0% 64 Σαουδική Αραβία 91.031 29.429 114.414 15.380 24.592 12.652-20,4% 0,0% 65 Πακιστάν 50.888 7.620 59.393 2.275 47.583 11.016-14,3% 0,0% 66 Δομινικανή Δημοκρατία 35.044 1.663 45.073 2.316 25.655 1.065-22,3% 0,0% 67 Παναμάς 31.917 753 24.755 419 16.792 281 28,9% 0,0% 68 Ισλανδία 26.328 689 9.927 244 86 2 165,2% 0,0% 69 Συρία 24.425 6.480 11.940 883 61.570 7.983 104,6% 0,0% 70 Ακτή Ελεφαντοστού 23.368 3.564 5.664 888 312,5% 0,0% 71 Αζερμπαϊτζάν 18.190 12.049 50.883 17.965-64,3% 0,0% 72 Σρι Λάνκα 17.099 1.516 12.994 566 10.032 1.652 31,6% 0,0% 73 Νεπάλ 15.938 4.615 24.455 3.531 15.077 4.160-34,8% 0,0% 74 Μαυροβούνιο 14.933 2.578 634 6 0,0% 75 Βανουάτου 13.391 44 13.245 34 4.223 3 1,1% 0,0% 76 Μαδαγασκάρη 13.222 525 28.377 924 0,0% 77 Πουέρτο Ρίκο 11.040 311 4.110 32 0,0% 78 Αρμενία 8.128 721 57.939 919-86,0% 0,0% 79 Γρενάδα 6.768 51 0,0% 80 Λαϊκή Δημοκρατία της Κορέας 6.260 1.139 1.287 48 386,4% 0,0% 81 Άγιος Μαρίνος 5.597 20 3.611 154 0,0% 82 Σιγκαπούρη 4.180 1.365 23.085 237 84.921 2.293-81,9% 0,0% 83 Μάλτα 3.428 282 0,0% 16 16

2013 2012 Μεταβολή Ποσότητα Ποσότητα Ποσότητα σε αξία α/α Χώρα Αξία ($ΗΠΑ) (kg) Αξία ($ΗΠΑ) (kg) Αξία ($ΗΠΑ) (kg) /2013 84 Σερβία 2.550 648 60.972 3.893 60.246 4.377-95,8% 0,0% 85 Σενεγάλη 1.153 17 0,0% 86 Ανταρκτική 445 7 0,0% 87 Νιγηρία 367 60 0,0% 88 Λίβανος 246 16 31.468 7.177 0,0% 89 Δημοκρατία της Αμπχαζίας* 218 3 0,0% 90 Μπαχάμες 117 2 0,0% 91 Σουρινάμ 26 0 0,0% Σύνολο 3.000.212.975 329.818.954 3.244.152.572 324.035.785 3.038.073.322 326.637.683-7,5% 100,0% Πηγή: Ομοσπονδιακή Τελωνειακή Υπηρεσία Ρωσίας * Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ελλάδα δεν αναγνωρίζουν την ανεξαρτησία της Αμπχαζίας. α/α Χώρα Εισαγωγές στη Ρωσία προϊόντων του κωδικού ΣΟ 3303: Αρώματα και κολόνιες Αξία ($ΗΠΑ) 2013 2012 Μεταβολή Ποσότητα Αξία Ποσότητα Αξία Ποσότητα σε αξία (kg) ($ΗΠΑ) (kg) ($ΗΠΑ) (kg) /2013 1 Γαλλία 358.581.957 7.990.157 425.525.017 8.998.029 379.017.021 8.804.376-15,7% 58,5% 2 Ην. Βασίλειο 67.716.727 1.714.235 61.479.204 1.333.979 57.348.946 1.109.305 10,1% 11,0% 3 Ιταλία 52.253.469 969.568 59.529.586 1.153.660 45.960.936 1.150.721-12,2% 8,5% 4 Ισπανία 33.359.846 1.497.427 38.975.952 1.351.441 34.366.438 1.269.658-14,4% 5,4% 5 Γερμανία 22.388.773 738.841 27.118.449 815.108 29.882.229 822.417-17,4% 3,7% 6 Πολωνία 16.509.910 1.371.529 24.143.850 1.864.524 37.374.744 2.909.028-31,6% 2,7% 7 ΗΠΑ 16.028.099 477.560 34.103.186 1.066.077 25.008.508 792.802-53,0% 2,6% 8 Ουκρανία 15.370.275 1.404.431 11.908.770 1.069.533 4.689.668 377.717 29,1% 2,5% 9 Σουηδία 11.154.934 780.484 21.351.095 1.318.335 22.964.947 1.533.650-47,8% 1,8% 10 Λευκορωσία 6.914.978 4.953.793 49.992.782 1.260.731 52.212.085 847.726-86,2% 1,1% 11 Ελβετία 5.954.555 140.602 6.785.484 177.128 8.666.924 202.127-12,2% 1,0% 12 ΗΑΕ 1.140.218 83.280 1.197.393 95.246 873.447 49.826-4,8% 0,2% 17 17

α/α Χώρα Αξία ($ΗΠΑ) 2013 2012 Μεταβολή Ποσότητα Αξία Ποσότητα Αξία Ποσότητα σε αξία (kg) ($ΗΠΑ) (kg) ($ΗΠΑ) (kg) /2013 13 Λεττονία 869.812 64.039 1.034.360 77.307 1.340.775 103.258-15,9% 0,1% 14 Φιλανδία 838.858 56.896 86.695 5.274 37.726 2.078 867,6% 0,1% 15 Κίνα 557.187 150.613 1.214.958 320.627 1.950.486 484.726-54,1% 0,1% 16 Τουρκία 535.782 61.890 841.147 94.142 1.174.231 143.083-36,3% 0,1% 17 Μπαχρέιν 481.305 21.476 379.986 19.747 322.668 17.986 26,7% 0,1% 18 Βέλγιο 417.408 10.079 1.369.021 27.949 2.830.218 115.639-69,5% 0,1% 19 Ινδία 353.878 110.467 643.869 182.736 388.163 102.915-45,0% 0,1% 20 Μολδαβία 324.715 93.720 490.999 129.376 221.403 60.443-33,9% 0,1% 21 Τσεχία 192.194 10.662 13.146 381 1362,0% 0,0% 22 Αργεντινή 143.623 1.474 35.494 365 27.867 599 304,6% 0,0% 23 Καζακστάν 122.398 5.232 46.275 2.340 164,5% 0,0% 24 Ν. Κορέα 119.192 5.951 13.928 1.636 1.537 277 755,8% 0,0% 25 Ομάν 107.900 22.925 210.554 25.410 423.355 21.864-48,8% 0,0% 26 Ολλανδία 83.379 14.189 144.733 30.353 7.137.581 159.299-42,4% 0,0% 27 Βουλγαρία 75.670 2.625 55.257 2.405 20.104 594 36,9% 0,0% 28 Μεξικό 75.062 5.919 80.296 6.518 50.748 4.183-6,5% 0,0% 29 Δανία 56.438 1.437 3.685 12 1431,8% 0,0% 30 Αυστρία 43.812 828 85.504 1.425 10.302 439-48,8% 0,0% 31 Ταϊβάν 38.037 12.355 84.069 27.820-54,8% 0,0% 32 Ιρλανδία 36.417 160 169.658 721 176.195 653-78,5% 0,0% 33 Σαουδική Αραβία 30.472 2.356 86.172 4.508 176 32-64,6% 0,0% 34 Πορτογαλία 27.597 511 784 6 3420,3% 0,0% 35 Ιαπωνία 27.176 312 81.940 498 61.635 808-66,8% 0,0% 36 Καναδάς 18.296 44 29.901 55 158.349 893-38,8% 0,0% 37 Ισραήλ 14.283 285 21.883 1.524 3.285 171-34,7% 0,0% 38 Βραζιλία 13.277 254 6.509 100 0,0% 39 Σλοβενία 12.527 482 1.269 49 887,1% 0,0% 40 Ινδονησία 5.610 569 0,0% 18 18

α/α Χώρα Αξία ($ΗΠΑ) 2013 2012 Μεταβολή Ποσότητα Αξία Ποσότητα Αξία Ποσότητα σε αξία (kg) ($ΗΠΑ) (kg) ($ΗΠΑ) (kg) /2013 41 Γρενάδα 4.433 39 0,0% 42 Μαλαισία 1.690 100 0,0% 43 Ελλάδα 1.419 88 28.462 2.126 237.206 16.882-95,0% 0,0% 44 Ουγγαρία 1.210 209 3.819 248 41.643 3.289-68,3% 0,0% 45 Μαρόκο 633 192 0,0% 46 Ανταρκτική 445 7 0,0% 47 Ιορδανία 368 11 0,0% 48 Ταϊλάνδη 253 7 428 32 103 10-40,9% 0,0% 49 Δημοκρατία της Αμπχαζίας* 218 3 0,0% 50 Μπαχάμες 117 2 0,0% 51 Αζερμπαϊτζάν 10 0 0,0% Σύνολο 613.017.339 22.780.718 769.843.579 21.483.601 715.168.071 21.120.230-20,4% 100,0% Πηγή: Ομοσπονδιακή Τελωνειακή Υπηρεσία Ρωσίας * Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ελλάδα δεν αναγνωρίζουν την ανεξαρτησία της Αμπχαζίας. α/α Χώρα Εισαγωγές στη Ρωσία προϊόντων του κωδικού ΣΟ 3304: Προϊόντα ομορφιάς ή φτιασιδώματος (μακιγιάζ) Αξία ($ΗΠΑ) 2013 2012 Μεταβολή Ποσότητα Αξία Ποσότητα Αξία Ποσότητα σε αξία (kg) ($ΗΠΑ) (kg) ($ΗΠΑ) (kg) /2013 1 Γαλλία 332.487.919 9.900.286 379.266.313 10.218.538 320.880.923 9.234.171-12,3% 28,4% 2 Πολωνία 122.237.645 12.942.742 143.221.184 13.327.246 151.427.178 14.765.479-14,7% 10,4% 3 Ιταλία 120.556.068 3.789.101 127.858.838 4.148.024 119.328.788 3.650.521-5,7% 10,3% 4 ΗΠΑ 106.651.851 3.662.304 140.572.956 4.942.059 125.117.416 4.647.114-24,1% 9,1% 5 Γερμανία 104.453.258 7.464.772 123.544.270 7.749.023 111.281.456 8.174.045-15,5% 8,9% 6 Ιρλανδία 46.064.426 584.063 40.855.869 481.034 56.870.285 524.416 12,7% 3,9% 7 Κίνα 37.767.173 3.990.920 38.350.240 3.947.677 43.836.077 5.288.859-1,5% 3,2% 8 Βέλγιο 34.607.902 981.196 26.763.022 989.407 29.788.595 1.256.879 29,3% 3,0% 9 Ισραήλ 29.954.464 1.414.148 35.189.837 1.829.031 24.982.992 1.345.636-14,9% 2,6% 19 19

α/α Χώρα Αξία ($ΗΠΑ) 2013 2012 Μεταβολή Ποσότητα Αξία Ποσότητα Αξία Ποσότητα σε αξία (kg) ($ΗΠΑ) (kg) ($ΗΠΑ) (kg) /2013 10 Ελβετία 25.988.334 545.286 29.638.860 586.990 26.530.347 608.949-12,3% 2,2% 11 Λευκορωσία 25.414.314 3.002.857 24.814.475 2.921.566 21.976.628 3.887.306 2,4% 2,2% 12 Ην. Βασίλειο 21.715.307 724.647 24.748.628 918.642 19.813.822 808.521-12,3% 1,9% 13 Ιαπωνία 16.691.347 436.007 20.261.540 339.490 16.878.968 236.945-17,6% 1,4% 14 Τουρκία 15.735.871 1.834.891 15.490.956 1.903.795 18.650.051 2.307.009 1,6% 1,3% 15 Ολλανδία 15.520.748 223.116 10.310.452 223.608 3.860.716 173.318 50,5% 1,3% 16 Ν. Κορέα 15.507.710 903.359 7.544.447 458.041 5.016.980 267.120 105,6% 1,3% 17 Ισπανία 14.498.374 1.669.684 11.842.263 1.383.220 13.211.467 1.424.772 22,4% 1,2% 18 Φιλανδία 13.000.208 567.292 13.245.595 601.046 16.873.624 853.188-1,9% 1,1% 19 Καναδάς 10.464.941 235.304 9.888.349 297.105 9.161.001 296.230 5,8% 0,9% 20 Ουκρανία 8.470.097 899.149 10.537.946 1.331.538 10.431.247 1.453.017-19,6% 0,7% 21 Ινδία 6.429.730 867.076 5.438.868 813.944 5.140.701 704.352 18,2% 0,5% 22 Ταϊβάν 6.031.574 572.213 4.575.906 485.032 5.982.950 647.852 31,8% 0,5% 23 Ταϊλάνδη 5.244.056 869.597 5.099.291 703.065 3.282.555 577.885 2,8% 0,4% 24 Τσεχία 5.191.256 107.787 4.516.017 83.363 5.215.547 117.947 15,0% 0,4% 25 Ελλάδα 4.258.136 221.451 3.975.948 222.587 4.641.000 270.689 7,1% 0,4% 26 Λεττονία 3.789.572 112.606 3.960.117 129.811 2.991.116 148.325-4,3% 0,3% 27 Αυστρία 2.753.928 143.961 3.502.149 200.863 3.809.775 157.000-21,4% 0,2% 28 Σλοβενία 2.688.017 348.354 2.239.794 297.868 2.342.108 302.218 20,0% 0,2% 29 Σουηδία 1.996.164 79.801 2.000.112 142.298 2.384.085 203.328-0,2% 0,2% 30 Λουξεμβούργο 1.662.267 89.995 1.750.600 99.618 623.337 34.604-5,0% 0,1% 31 Δανία 1.650.268 142.103 1.511.536 123.693 2.000.217 163.614 9,2% 0,1% 32 Κροατία 1.382.947 47.843 639.103 11.824 592.277 9.544 116,4% 0,1% 33 Αυστραλία 1.287.272 35.722 1.303.707 46.059 1.080.438 33.116-1,3% 0,1% 34 Μονακό 1.282.995 37.585 1.215.823 32.961 1.624.975 49.537 5,5% 0,1% 35 Μεξικό 1.198.757 90.039 1.128.393 82.508 436.677 30.303 6,2% 0,1% 36 ΗΑΕ 982.949 65.826 119.702 10.369 10.799 1.235 721,2% 0,1% 37 Βουλγαρία 722.582 90.393 1.070.666 186.076 798.819 163.832-32,5% 0,1% 20 20

α/α Χώρα Αξία ($ΗΠΑ) 2013 2012 Μεταβολή Ποσότητα Αξία Ποσότητα Αξία Ποσότητα σε αξία (kg) ($ΗΠΑ) (kg) ($ΗΠΑ) (kg) /2013 38 Βραζιλία 666.421 17.985 718.149 52.612 1.204.965 63.452-7,2% 0,1% 39 Λιθουανία 635.945 24.741 42.832 3.977 2.307.459 174.119 1384,8% 0,1% 40 Καζακστάν 505.487 21.674 205.801 13.633 108.489 6.771 145,6% 0,0% 41 Κύπρος 393.862 16.535 553.138 27.268 618.173 28.707-28,8% 0,0% 42 Βιετνάμ 384.435 11.156 214.416 14.705 13.071 4.089 79,3% 0,0% 43 Ιορδανία 383.692 33.945 523.512 53.353 262.080 19.552-26,7% 0,0% 44 Χονγκ Κονγκ 375.797 50.501 115.300 11.584 99.736 11.610 225,9% 0,0% 45 Ν. Αφρική 325.999 10.411 510.305 18.700 109.941 4.186-36,1% 0,0% 46 Τυνησία 273.074 7.441 406.182 9.208 0,0% 47 Πορτογαλία 212.718 1.506 832 50 21.347 451 25455,7% 0,0% 48 Ουγγαρία 180.218 2.278 49.541 4.152 83.391 5.899 263,8% 0,0% 49 Μαρόκο 174.663 12.308 22.206 1.136 33.651 1.250 686,6% 0,0% 50 Αργεντινή 167.714 883 47.802 353 72.208 680 250,9% 0,0% 51 Μαλαισία 116.297 11.412 66.580 4.401 127.637 12.314 74,7% 0,0% 52 Ινδονησία 97.359 4.711 65.558 1.671 63.636 1.584 48,5% 0,0% 53 Νέα Ζηλανδία 80.212 1.858 125.740 2.468 97.606 3.111-36,2% 0,0% 54 Ισλανδία 25.991 676 9.721 241 86 2 167,4% 0,0% 55 Ακτή Ελεφαντοστού 23.368 3.564 5.664 888 312,5% 0,0% 56 Δομινικανή Δημοκρατία 21.395 494 0,0% 57 Βανουάτου 13.391 44 13.245 34 4.223 3 1,1% 0,0% 58 Μαδαγασκάρη 13.222 525 28.377 924 0,0% 59 Σρι Λάνκα 11.175 729 9.020 423 23,9% 0,0% 60 Μαυροβούνιο 10.346 927 0,0% 61 Ομάν 9.672 587 7.616 458 3.662 220 27,0% 0,0% 62 Αίγυπτος 8.527 984 1.905 201 20.083 1.260 347,6% 0,0% 63 Εσθονία 7.277 842 17.470 1.375 23.504 1.213-58,3% 0,0% 64 Συρία 4.355 323 773 63 3.847 410 463,4% 0,0% 65 Αρμενία 4.229 208 0,0% 21 21

α/α Χώρα Αξία ($ΗΠΑ) 2013 2012 Μεταβολή Ποσότητα Αξία Ποσότητα Αξία Ποσότητα σε αξία (kg) ($ΗΠΑ) (kg) ($ΗΠΑ) (kg) /2013 66 Σιγκαπούρη 4.180 1.365 23.085 237 84.921 2.293-81,9% 0,0% 67 Λαϊκή Δημοκρατία της Κορέας 3.360 560 1.287 48 161,1% 0,0% 68 Πακιστάν 2.960 495 0,0% 69 Περού 2.400 160 0,0% 70 Φιλιππίνες 1.886 150 2.531 200 31.740 322-25,5% 0,0% 71 Γρενάδα 1.594 5 0,0% 72 Σενεγάλη 1.153 17 0,0% 73 Μπαχρέιν 647 12 157 2 312,1% 0,0% 74 Σαουδική Αραβία 360 3 0,0% 75 Σλοβακία 74 4 0,0% 76 Σουρινάμ 26 0 0,0% Σύνολο 1.171.591.433 59.937.928 1.281.630.636 62.500.862 1.194.843.102 65.174.788-8,6% 100,0% Πηγή: Ομοσπονδιακή Τελωνειακή Υπηρεσία Ρωσίας α/α Χώρα Εισαγωγές στη Ρωσία προϊόντων του κωδικού ΣΟ 3305: Παρασκευάσματα για τα μαλλιά Αξία ($ΗΠΑ) 2013 2012 Μεταβολή Ποσότητα Αξία Ποσότητα Αξία Ποσότητα σε αξία (kg) ($ΗΠΑ) (kg) ($ΗΠΑ) (kg) /2013 1 Γερμανία 115.578.587 19.776.693 106.586.840 19.670.422 93.182.249 18.193.568 8,4% 21,8% 2 Ρουμανία 96.069.707 22.807.753 93.843.439 20.881.490 71.339.800 18.287.286 2,4% 18,2% 3 Ιταλία 59.556.231 12.152.047 59.134.860 12.922.355 50.257.429 11.557.568 0,7% 11,3% 4 Γαλλία 41.902.519 7.660.573 46.335.997 8.479.505 58.062.346 11.482.310-9,6% 7,9% 5 Βέλγιο 34.153.413 4.877.242 32.697.510 5.097.706 24.329.463 4.002.307 4,5% 6,5% 6 Λευκορωσία 24.141.410 10.048.749 25.393.381 10.862.593 21.369.438 9.910.059-4,9% 4,6% 7 Ισπανία 22.741.704 3.980.549 20.806.537 3.472.029 17.465.200 3.109.708 9,3% 4,3% 8 ΗΠΑ 21.844.624 2.496.043 19.380.723 2.408.761 17.666.777 2.060.392 12,7% 4,1% 9 Πολωνία 20.390.855 4.841.667 25.175.203 5.954.638 55.704.660 11.841.018-19,0% 3,9% 10 Σλοβενία 12.000.511 2.242.720 8.970.460 1.492.564 10.336.381 1.278.421 33,8% 2,3% 22 22

α/α Χώρα Αξία ($ΗΠΑ) 2013 2012 Μεταβολή Ποσότητα Αξία Ποσότητα Αξία Ποσότητα σε αξία (kg) ($ΗΠΑ) (kg) ($ΗΠΑ) (kg) /2013 11 Ιαπωνία 10.768.786 1.677.237 11.577.182 1.684.283 6.757.215 668.011-7,0% 2,0% 12 Ην. Βασίλειο 7.898.519 824.396 8.882.697 1.021.157 8.706.663 1.041.118-11,1% 1,5% 13 Σλοβακία 7.214.336 970.619 6.440.434 817.252 4.824.705 613.094 12,0% 1,4% 14 Ινδία 6.665.374 273.968 5.124.525 284.457 2.599.226 242.371 30,1% 1,3% 15 Ν. Κορέα 5.833.395 1.347.533 4.032.803 1.233.122 3.532.894 1.036.878 44,6% 1,1% 16 Ουκρανία 5.780.907 1.320.680 8.708.735 2.159.652 9.712.442 2.573.050-33,6% 1,1% 17 Ισραήλ 5.410.275 715.839 4.395.822 754.103 2.443.985 521.345 23,1% 1,0% 18 Κίνα 4.377.817 1.318.655 3.247.958 1.133.158 3.651.334 1.380.479 34,8% 0,8% 19 Φιλανδία 3.451.580 372.210 3.607.124 413.923 4.243.096 561.551-4,3% 0,7% 20 Τουρκία 3.061.440 1.163.761 2.661.189 1.115.918 1.973.377 871.899 15,0% 0,6% 21 Ελλάδα 2.760.811 362.213 3.011.776 509.046 2.850.441 584.137-8,3% 0,5% 22 Σουηδία 2.753.619 724.401 2.888.958 766.465 2.550.673 711.559-4,7% 0,5% 23 Βουλγαρία 2.552.865 586.368 2.877.074 1.269.881 4.593.128 1.845.786-11,3% 0,5% 24 Ουγγαρία 2.176.139 388.130 2.360.571 420.427 1.368.906 247.671-7,8% 0,4% 25 Καναδάς 1.721.752 196.576 1.476.482 147.535 795.452 98.540 16,6% 0,3% 26 Τσεχία 1.611.355 378.951 1.443.117 311.158 1.446.388 330.742 11,7% 0,3% 27 Ταϊλάνδη 1.245.040 208.485 1.137.030 212.997 1.031.164 144.486 9,5% 0,2% 28 Μεξικό 1.121.558 85.102 492.165 65.512 286.869 42.398 127,9% 0,2% 29 ΗΑΕ 1.105.414 213.580 81.436 24.188 47.343 12.169 1257,4% 0,2% 30 Ολλανδία 740.053 170.183 1.005.707 351.583 662.648 255.513-26,4% 0,1% 31 Αυστρία 619.369 47.490 753.457 130.908 882.395 90.774-17,8% 0,1% 32 Ελβετία 370.785 22.896 416.916 27.852 516.560 57.983-11,1% 0,1% 33 Εσθονία 349.526 106.083 215.159 54.508 62,5% 0,1% 34 Περού 212.221 27.413 21.645 2.536 880,5% 0,0% 35 Βραζιλία 202.371 26.850 220.934 29.854 1.660 43-8,4% 0,0% 36 Ιρλανδία 105.908 5.820 309.003 14.371 373.627 30.292-65,7% 0,0% 37 Μαλαισία 99.136 14.799 2.051 256 45.334 23.555 4734,6% 0,0% 38 Λεττονία 95.194 13.054 110.604 19.104 105.870 18.339-13,9% 0,0% 23 23

α/α Χώρα Αξία ($ΗΠΑ) 2013 2012 Μεταβολή Ποσότητα Αξία Ποσότητα Αξία Ποσότητα σε αξία (kg) ($ΗΠΑ) (kg) ($ΗΠΑ) (kg) /2013 39 Δανία 80.381 23.638 195.114 62.760 195.308 60.004-58,8% 0,0% 40 Μαρόκο 76.143 2.713 9.034 1.135 742,8% 0,0% 41 Καζακστάν 55.481 19.381 50.448 34.523 30.439 17.822 10,0% 0,0% 42 Αυστραλία 53.180 4.355 130.669 9.439 57.551 3.761-59,3% 0,0% 43 Πακιστάν 47.927 7.125 0,0% 44 Λιθουανία 38.742 9.909 47.761 15.568 30.568 4.371-18,9% 0,0% 45 Συρία 20.070 6.157 11.167 820 57.724 7.573 79,7% 0,0% 46 Αζερμπαϊτζάν 18.180 12.049 16.710 10.863 8,8% 0,0% 47 Τυνησία 17.381 7.588 0,0% 48 Αίγυπτος 13.844 2.697 0,0% 49 Ινδονησία 9.312 1.467 59.811 32.117 128.664 62.005-84,4% 0,0% 50 Ιορδανία 6.546 713 66.637 3.867 41.066 4.330-90,2% 0,0% 51 Σρι Λάνκα 5.923 787 2.189 88 170,6% 0,0% 52 Χονγκ Κονγκ 5.640 1.112 2.912 420 12.851 1.178 93,7% 0,0% 53 Κύπρος 5.607 535 12.011 1.164 14.082 1.414-53,3% 0,0% 54 Βιετνάμ 4.494 1.116 4.772 1.231 9.675 2.546-5,8% 0,0% 55 Μαυροβούνιο 4.126 1.563 0,0% 56 Δομινικανή Δημοκρατία 3.658 615 0,0% 57 Λαϊκή Δημοκρατία της Κορέας 2.900 579 0,0% 58 Αρμενία 2.767 343 57.939 919-95,2% 0,0% 59 Νέα Ζηλανδία 2.712 110 4.055 145 9.889 381-33,1% 0,0% 60 Σερβία 1.309 577 47 41 0,0% 61 Ν. Αφρική 1.296 99 2.825 122 10.954 524-54,1% 0,0% 62 Κροατία 768 279 727 33 0,0% 63 Νιγηρία 367 60 0,0% 64 Μονακό 331 8 0,0% Σύνολο 529.164.186 104.552.903 516.506.605 106.393.967 486.319.136 105.893.694 2,5% 100,0% Πηγή: Ομοσπονδιακή Τελωνειακή Υπηρεσία Ρωσίας 24 24

Εισαγωγές στη Ρωσία προϊόντων του κωδικού ΣΟ 3306: Παρασκευάσματα για την υγιεινή του στόματος ή των δοντιών 2013 2012 Μεταβολή σε αξία α/α Χώρα Αξία ($ΗΠΑ) Ποσότητα (kg) Αξία ($ΗΠΑ) Ποσότητα (kg) Αξία ($ΗΠΑ) Ποσότητα (kg) /2013 1 Κίνα 69.496.869 37.082.777 58.670.286 30.512.385 67.990.688 33.865.377 18,5% 35,3% 2 Γερμανία 50.576.216 8.010.398 46.206.644 7.001.256 51.793.260 8.202.430 9,5% 25,7% 3 ΗΠΑ 18.219.853 1.548.560 17.236.859 1.397.674 21.883.117 1.648.728 5,7% 9,3% 4 Ιρλανδία 13.282.741 630.042 12.863.316 584.317 12.285.605 562.396 3,3% 6,8% 5 Σλοβακία 11.319.629 2.186.068 7.212.719 1.267.315 6.533.105 1.183.072 56,9% 5,8% 6 Ταϊλάνδη 6.688.075 3.027.545 6.894.380 2.856.406 6.845.505 2.328.631-3,0% 3,4% 7 Πολωνία 5.570.960 1.304.472 4.486.860 1.057.621 4.733.830 1.210.231 24,2% 2,8% 8 Ιταλία 4.827.527 1.255.439 3.785.581 602.234 5.060.475 973.390 27,5% 2,5% 9 Ην. Βασίλειο 3.379.148 584.474 6.085.523 1.498.422 7.701.235 1.910.172-44,5% 1,7% 10 Ελβετία 2.710.524 581.473 2.772.067 677.164 3.629.336 978.549-2,2% 1,4% 11 Λευκορωσία 1.496.935 570.992 2.591.296 1.132.922 1.866.875 782.126-42,2% 0,8% 12 Ν. Κορέα 1.295.041 363.721 1.547.547 337.086 1.489.684 381.317-16,3% 0,7% 13 Ινδία 1.232.380 175.099 436.202 129.749 336.143 113.750 182,5% 0,6% 14 Σουηδία 1.039.766 35.973 3.226.271 101.986 115.897 3.316-67,8% 0,5% 15 Τσεχία 894.582 107.170 723.385 96.114 299.581 32.116 23,7% 0,5% 16 Ισπανία 805.086 196.272 726.981 168.937 744.180 182.179 10,7% 0,4% 17 Μαλαισία 679.684 17.421 566.372 20.792 360.266 11.389 20,0% 0,3% 18 Αυστραλία 593.753 99.574 716.939 103.477 389.975 50.492-17,2% 0,3% 19 Βουλγαρία 508.352 169.253 630.502 289.981 829.401 396.052-19,4% 0,3% 20 Ισραήλ 311.227 168.387 203.020 103.597 262.545 138.163 53,3% 0,2% 21 Γαλλία 281.425 21.881 345.370 20.740 358.445 17.200-18,5% 0,1% 22 Ιαπωνία 280.891 126.706 243.830 108.185 203.622 74.099 15,2% 0,1% 23 Ουκρανία 258.462 34.657 303.789 41.278 222.915 40.129-14,9% 0,1% 24 Βραζιλία 257.404 29.972 478.457 60.419 217.987 5.737-46,2% 0,1% 25 Αίγυπτος 170.587 73.780 60.150 29.765 183,6% 0,1% 26 Ινδονησία 142.201 31.757 154.552 39.835 187.816 52.458-8,0% 0,1% 27 Σαουδική Αραβία 60.199 27.070 28.242 10.872 24.415 12.620 113,2% 0,0% 25 25

2013 2012 Μεταβολή σε αξία α/α Χώρα Αξία ($ΗΠΑ) Ποσότητα (kg) Αξία ($ΗΠΑ) Ποσότητα (kg) Αξία ($ΗΠΑ) Ποσότητα (kg) /2013 28 Καναδάς 57.172 1.462 39.294 443 54.344 2.421 45,5% 0,0% 29 Σλοβενία 54.601 7.214 53.374 7.269 333.273 56.015 2,3% 0,0% 30 Βέλγιο 50.925 4.065 116.793 7.219 200.611 11.304-56,4% 0,0% 31 Τουρκία 41.339 16.971 579 104 0,0% 32 Ολλανδία 32.511 2.936 86.508 6.657 95.239 6.253-62,4% 0,0% 33 ΗΑΕ 15.422 4.972 16.311 5.181 14.381 4.465-5,5% 0,0% 34 Λιθουανία 12.445 1.861 15.110 1.636 9.572 1.323-17,6% 0,0% 35 Κύπρος 11.584 703 0,0% 36 Λουξεμβούργο 10.115 4.143 8.096 3.225 24,9% 0,0% 37 Δομινικανή Δημοκρατία 9.991 554 45.073 2.316 25.655 1.065-77,8% 0,0% 38 Άγιος Μαρίνος 5.597 20 0,0% 39 Νέα Ζηλανδία 4.632 424 14.851 524 4.927 775-68,8% 0,0% 40 Δανία 3.932 227 4.100 234 8.112 409-4,1% 0,0% 41 Χονγκ Κονγκ 3.610 664 23.809 1.374 36.347 2.155-84,8% 0,0% 42 Λεττονία 2.270 527 976 329 29 6 132,5% 0,0% 43 Φιλανδία 1.385 138 380 18 570 27 264,6% 0,0% 44 Αρμενία 1.132 169 0,0% 45 Ελλάδα 277 6 31 1 785,8% 0,0% 46 Καζακστάν 243 40 239 70 3.258 215 1,7% 0,0% 47 Ταϊβάν 71 42 161 94 47 25-56,2% 0,0% Σύνολο 196.698.771 58.508.069 179.637.206 50.287.181 197.213.369 55.248.637 9,5% 100,0% Πηγή: Ομοσπονδιακή Τελωνειακή Υπηρεσία Ρωσίας 26 26

Εισαγωγές στη Ρωσία προϊόντων του κωδικού ΣΟ 3307: Παρασκευάσματα για πριν και μετά το ξύρισμα, αποσμητικά σώματος, αποτριχωτικά 2013 2012 Μεταβολή α/α Χώρα Αξία ($ΗΠΑ) Ποσότητα (kg) Αξία ($ΗΠΑ) Ποσότητα (kg) Αξία ($ΗΠΑ) Ποσότητα (kg) σε αξία /2013 1 Γερμανία 71.465.848 18.795.874 88.051.572 21.551.365 77.367.713 16.894.698-18,8% 14,6% 2 Ην. Βασίλειο 65.466.576 15.258.449 68.859.485 14.633.359 57.389.941 13.218.566-4,9% 13,4% 3 Γαλλία 61.705.195 5.990.143 56.682.363 4.940.807 48.115.278 3.908.065 8,9% 12,6% 4 Πολωνία 42.134.630 7.263.108 34.562.891 6.744.354 32.108.420 6.807.923 21,9% 8,6% 5 Κροατία 31.471.658 628.199 37.600.772 710.037 30.199.393 593.605-16,3% 6,4% 6 Ιταλία 28.616.183 3.986.607 26.112.829 3.079.921 19.042.042 2.613.173 9,6% 5,8% 7 Ισπανία 25.638.977 2.040.563 24.067.683 1.905.073 35.708.822 6.561.898 6,5% 5,2% 8 ΗΠΑ 24.932.301 2.504.230 23.526.179 2.310.362 26.217.652 2.900.264 6,0% 5,1% 9 Ουκρανία 22.885.187 4.606.637 20.835.708 5.226.588 15.935.230 4.621.644 9,8% 4,7% 10 Τουρκία 19.992.334 7.663.362 17.764.281 6.744.864 16.242.445 7.523.444 12,5% 4,1% 11 Τσεχία 14.801.957 1.630.176 13.808.710 1.555.494 10.755.785 1.467.123 7,2% 3,0% 12 Σουηδία 13.259.515 1.322.257 11.379.241 1.186.115 8.759.653 913.894 16,5% 2,7% 13 Κίνα 13.130.452 4.871.009 15.918.424 5.415.840 14.012.980 4.486.080-17,5% 2,7% 14 Βουλγαρία 12.454.687 866.193 11.367.183 926.569 7.706.476 659.495 9,6% 2,5% 15 Ολλανδία 6.132.297 1.210.783 5.729.250 1.028.813 6.447.106 1.226.835 7,0% 1,3% 16 Ν. Κορέα 4.970.519 946.991 4.229.659 641.493 2.787.940 314.002 17,5% 1,0% 17 Ινδονησία 3.959.225 201.472 4.867.364 195.971 3.831.439 147.426-18,7% 0,8% 18 Ιαπωνία 3.346.407 710.922 2.224.145 471.172 1.986.224 511.224 50,5% 0,7% 19 Ουγγαρία 2.853.021 677.712 1.036.876 281.301 781.929 147.932 175,2% 0,6% 20 Φιλανδία 2.654.703 96.214 2.900.364 75.178 2.622.421 74.500-8,5% 0,5% 21 Λευκορωσία 2.315.013 711.899 2.898.765 916.078 1.754.178 574.759-20,1% 0,5% 22 Καναδάς 2.029.913 147.381 3.450.318 269.235 4.587.197 420.866-41,2% 0,4% 23 Πορτογαλία 1.468.234 156.801 1.355.893 137.818 5.693.914 582.561 8,3% 0,3% 24 Ταϊλάνδη 1.198.264 132.304 1.016.393 95.260 703.291 58.021 17,9% 0,2% 25 Ισραήλ 1.196.372 157.960 943.816 143.341 702.959 120.673 26,8% 0,2% 26 Βέλγιο 1.110.804 90.627 3.300.019 456.616 3.118.498 450.791-66,3% 0,2% 27 27

2013 2012 Μεταβολή σε αξία α/α Χώρα Αξία ($ΗΠΑ) Ποσότητα (kg) Αξία ($ΗΠΑ) Ποσότητα (kg) Αξία ($ΗΠΑ) Ποσότητα (kg) /2013 27 Ελβετία 1.078.003 49.728 806.752 36.274 1.044.039 49.253 33,6% 0,2% 28 Μεξικό 1.061.253 162.643 1.985.887 321.285 1.115.553 165.199-46,6% 0,2% 29 Αυστρία 992.475 56.725 1.427.432 91.869 721.997 52.678-30,5% 0,2% 30 Δανία 895.884 54.174 921.647 45.276 954.467 47.406-2,8% 0,2% 31 Ιρλανδία 690.986 25.687 585.783 25.386 725.221 28.540 18,0% 0,1% 32 Ινδία 652.790 211.514 1.843.898 461.323 1.270.664 313.675-64,6% 0,1% 33 Ελλάδα 536.683 40.507 556.691 75.400 515.349 61.927-3,6% 0,1% 34 Ταϊβάν 510.979 259.816 686.691 236.350 576.158 146.488-25,6% 0,1% 35 Φιλιππίνες 340.501 36.549 1.081.239 111.355 481.323 54.098-68,5% 0,1% 36 Μονακό 295.459 18.035 274.189 14.367 559.764 39.924 7,8% 0,1% 37 Ρουμανία 283.604 141.844 54.888 21.550 68.703 24.322 416,7% 0,1% 38 Σλοβενία 252.765 118.334 221.919 92.597 307.758 128.913 13,9% 0,1% 39 Γεωργία 150.454 4.135 0,0% 40 Αυστραλία 137.884 9.060 72.253 4.317 66.116 3.976 90,8% 0,0% 41 Λεττονία 99.150 30.334 198.309 75.399 229.020 81.353-50,0% 0,0% 42 Χονγκ Κονγκ 74.940 20.592 62.643 3.699 95.534 655 19,6% 0,0% 43 ΗΑΕ 73.393 17.497 125.084 28.544 40.561 7.512-41,3% 0,0% 44 Μολδαβία 70.504 3.640 163.091 5.544-56,8% 0,0% 45 Καζακστάν 62.194 66.388 429.236 19.680 78.176 10.219-85,5% 0,0% 46 Λιθουανία 52.696 14.360 104.402 15.392 355.496 16.785-49,5% 0,0% 47 Σλοβακία 50.994 7.512 33.288 12.391 55.048 24.481 53,2% 0,0% 48 Ν. Αφρική 32.893 814 9.388 995 9.482 756 250,4% 0,0% 49 Παναμάς 31.917 753 24.755 419 16.792 281 28,9% 0,0% 50 Ιορδανία 24.515 4.933 79.909 9.993 80.045 28.717-69,3% 0,0% 51 Μαλαισία 19.385 7.187 3.771 223 21.668 8.287 414,0% 0,0% 52 Νεπάλ 15.938 4.615 24.455 3.531 15.077 4.160-34,8% 0,0% 53 Εσθονία 13.265 1.255 144.229 7.511 265.232 15.628-90,8% 0,0% 54 Πουέρτο Ρίκο 11.040 311 0,0% 28 28

2013 2012 Μεταβολή σε αξία α/α Χώρα Αξία ($ΗΠΑ) Ποσότητα (kg) Αξία ($ΗΠΑ) Ποσότητα (kg) Αξία ($ΗΠΑ) Ποσότητα (kg) /2013 55 Βιετνάμ 9.403 622 9.878 659 25.526 3.077-4,8% 0,0% 56 Λουξεμβούργο 8.350 741 1.481 131 463,9% 0,0% 57 Μαρόκο 4.939 90 0,0% 58 Νέα Ζηλανδία 3.668 102 2.358 58 2.042 56 55,6% 0,0% 59 Μάλτα 3.428 282 0,0% 60 Σερβία 1.241 71 33.801 2.224 60.056 4.320-96,3% 0,0% 61 Γρενάδα 741 8 0,0% 62 Μαυροβούνιο 462 88 0,0% 63 Μπαχρέιν 456 4 0,0% 64 Ομάν 403 92 897 211 692 75-55,1% 0,0% 65 Ισλανδία 337 13 206 2 63,2% 0,0% 66 Λίβανος 246 16 631 64 0,0% Σύνολο 489.741.247 84.039.336 496.534.546 83.370.174 444.529.645 79.200.333-1,4% 100,0% Πηγή: Ομοσπονδιακή Τελωνειακή Υπηρεσία Ρωσίας 29 29

Δ. ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ Σύμφωνα με στοιχεία της Ομοσπονδιακής Στατιστικής Υπηρεσίας, οι λιανικές πωλήσεις καλλυντικών και προϊόντων αρωματοποιίας στη Ρωσία καταγράφουν σημαντική αύξηση κατά τα τελευταία 5 έτη. Με μία μέση ετήσια αύξηση της τάξης του 11%, οι λιανικές πωλήσεις ανήλθαν σε 437,8 δισ. ρούβλια το. Λιανικές Πωλήσεις Καλλυντικών και Προϊόντων Αρωματοποιίας στη Ρωσία 2010 2011 2012 2013 Λιανικές πωλήσεις (δισεκ. ρούβλια) 259,4 303,1 345,7 388,9 437,8 Μεταβολή % (σε σχέση με προηγ. έτος) 16,8% 14,1% 12,5% 12,6% Μέση ετήσια μεταβολή 2010- (CAGR): 11% Πηγή: Ομοσπονδιακή Στατιστική Υπηρεσία Ρωσίας Λιανικές Πωλήσεις Καλλυντικών και Προϊόντων Αρωματοποιίας στη Ρωσία, δισ. ρούβλια 500,0 450,0 400,0 350,0 300,0 250,0 200,0 150,0 100,0 50,0 0,0 437,8 388,9 345,7 303,1 259,4 2010 2011 2012 2013 Πηγή: Ομοσπονδιακή Στατιστική Υπηρεσία Ρωσίας Η μέση ετήσια κατά κεφαλήν δαπάνη των Ρώσων καταναλωτών για καλλυντικά προϊόντα και αρώματα αυξάνεται σταθερά τα τελευταία έτη. Παρόλα αυτά, παραμένει ακόμα σημαντικά χαμηλότερη από αυτή που ισχύει στην Ευρώπη ή στις ΗΠΑ. Μέση ετήσια κατά κεφαλήν δαπάνη για καλλυντικά και προϊόντα αρωματοποιίας 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Μέση κατά κεφαλήν 1.616,9 2.153,2 2.373,5 2.777,1 3.043,9 3.418.7 3.857,8 δαπάνη (ρούβλια) Μεταβολή % 33,2% 10,2% 17,0% 9,6% 12,3% 12,8% Πηγή: RBC Research Σύμφωνα με στοιχεία της Ομοσπονδιακής Στατιστικής Υπηρεσίας, οι Ρώσοι καταναλωτές κατά τα τελευταία 10 έτη, δαπανούν κατά μέσο όρο το 1,38% των συνολικών δαπανών τους για την αγορά καλλυντικών και προϊόντων αρωματοποιίας. 30

Δομή καταναλωτικών δαπανών στη Ρωσία (ποσοστό %) Ομάδες προϊόντων 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2015 Μ.Ο. Όλα τα αγαθά και οι υπηρεσίες 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 Τρόφιμα 42,71 40,21 39,11 37,70 37,97 38,50 37,27 37,08 36,51 37,31 38,44 Προϊόντα εκτός τροφίμων 33,74 35,13 35,99 37,37 36,25 35,57 36,88 37,12 37,71 37,13 36,29 Καλλυντικά προϊόντα 1,36 1,35 1,34 1,27 1,44 1,44 1,43 1,40 1,43 1,38 1,38 Υπηρεσίες 23,55 24,66 24,90 24,93 25,78 25,93 25,85 25,80 25,78 25,56 25,27 Πηγή: Ομοσπονδιακή Στατιστική Υπηρεσία Ρωσίας Εξετάζοντας την πορεία του ποσοστού αυτού, διαπιστώνουμε ότι οι δαπάνες των Ρώσων για την κατανάλωση καλλυντικών προϊόντων επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό από την πορεία της ρωσικής οικονομίας. Τις περιόδους οικονομικής επιβράδυνσης και ύφεσης, το ποσοστό των δαπανών που διαθέτουν οι Ρώσοι για καλλυντικά προϊόντα μειώνεται, ενώ σε περιόδους οικονομικής ανάκαμψης, αυξάνεται και το ποσοστό αυτό. Πορεία ποσοστού καταναλωτικών δαπανών που διατίθεται σε καλλυντικά προϊόντα Πορεία μεταβολής ρωσικού ΑΕΠ 1,50 1,45 1,40 1,35 1,30 1,25 1,20 1,15 1,36 1,35 1,34 1,44 1,44 1,27 1,43 1,40 1,43 1,38 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2015 10 8 6 4 2 0-2 -4-6 -8-10 8,2% 8,5% 5,2% * Πρόβλεψη 4,5% 4,3% 3,4% 1,3% -7,8% 0,6% -3,9%* Πηγή: Ομοσπονδιακή Στατιστική Υπηρεσία Ρωσίας Ωστόσο, οι γυναίκες καταναλωτές, οι οποίες αποτελούν και την πλειοψηφία των καταναλωτών καλλυντικών και προϊόντων αρωματοποιίας, παρουσιάζουν σημαντικές διαφοροποιήσεις από τον μέσο Ρώσο καταναλωτή. Σύμφωνα με μελέτες, οι Ρωσίδες δαπανούν για καλλυντικά περίπου το 12% των συνολικών δαπανών τους, αποδεικνύοντας τη σημασία που αποδίδουν στην ομορφιά και την ετοιμότητά τους να δαπανήσουν σημαντικά ποσά για να την αποκτήσουν. Το προφίλ των Ρώσων καταναλωτών φαίνεται να έχει αλλάξει σημαντικά από τη δεκαετία του 1990. Η αύξηση της αγοραστικής δύναμης, η είσοδος μεγάλων ξένων εταιρειών στην αγορά και η βελτίωση του δικτύου διανομής, έχουν μεταμορφώσει τη ρωσική αγορά καλλυντικών. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι σήμερα μία στις δύο Ρωσίδες χρησιμοποιούν κρέμες, μάσκες και προϊόντα για τη φροντίδα του δέρματος, όταν τη δεκαετία του 1990 μόλις μία στις τέσσερις Ρωσίδες έκανε χρήση τέτοιων προϊόντων. Επιπλέον, το 40% των γυναικών χρησιμοποιεί κρέμες για την περιοχή των ματιών, όταν το ποσοστό αυτό κατά τη δεκαετία του 1990 ανερχόταν σε μόλις 10%, ενώ το ίδιο ποσοστό (40%) επισκέπτεται ινστιτούτα ομορφιάς, όταν κατά τη δεκαετία του 2000 το ποσοστό αυτό έφτανε μόλις στο 4%. 31

Σε γενικές γραμμές οι Ρωσίδες δαπανούν περισσότερα χρήματα για κοσμητικά καλλυντικά (decorative cosmetics), παρά για λευκά καλλυντικά (white cosmetics), δίνοντας μεγαλύτερη προσοχή στο μακιγιάζ από ότι στη φροντίδα του δέρματος. Οι πιο δημοφιλείς κατηγορίες προϊόντων της ρωσικής αγοράς κατά σειρά δημοτικότητας είναι τα προϊόντα περιποίησης μαλλιών, τα αρώματα, τα προϊόντα μακιγιάζ, τα προϊόντα για την υγιεινή του στόματος, προϊόντα για ντους και τα λευκά καλλυντικά. Το κύριο μέρος των Ρώσων καταναλωτών αρωμάτων και καλλυντικών ζουν σε μεγάλες πόλεις και στις περιοχές που γειτονεύουν με αυτές, και εκτιμάται ότι καταναλώνουν σχεδόν το 45% του συνολικού όγκου των πωλήσεων. Σύμφωνα με μελέτη της καταναλωτικής ζήτησης που διεξήχθη από τη Synovate Comcon το 2013 σε όλη τη Ρωσία, κατά την επιλογή καλλυντικών προϊόντων οι Ρωσίδες θεωρούν την προηγούμενη εμπειρία τους με το προϊόν και την απουσία αλλεργικών αντιδράσεων ως τους κορυφαίους παράγοντες. Περίπου το 15% των γυναικών που συμμετείχαν στην έρευνα δήλωσαν ότι δίνουν ιδιαίτερη προσοχή σε τυχόν προσθήκη βοτάνων και βιταμινών, ενώ παράγοντες όπως η τιμή, η μάρκα, η συσκευασία ή η χώρα προέλευσης ακολουθούν. Συνολικά, οι παράγοντες που επηρεάζουν τις προτιμήσεις των Ρώσων καταναλωτών είναι: o o o o o o o Τιμή: ο παράγοντας αυτός φαίνεται να έχει μια μάλλον μικρή επιρροή όσον αφορά τους πελάτες από τα μεγάλα αστικά κέντρα (κυρίως τη Μόσχα και την Αγία Πετρούπολη), όπου οι καταναλωτές φαίνεται να προτιμούν τις ακριβές μάρκες καλλυντικών. Ποιότητα: η έννοια της ποιότητας εξαρτάται από το τμήμα της αγοράς. Σε γενικές γραμμές προτιμώνται καλλυντικά παρασκευασμένα από φυσικά συστατικά. Στα προϊόντα για τη φροντίδα του δέρματος, οι πελάτες δίνουν περισσότερη προσοχή στη σύνθεση του προϊόντος και την επιρροή του στο δέρμα. Για τα κοσμητικά καλλυντικά, οι καταναλωτές ενδιαφέρονται για την ευκολία εφαρμογής, την σκληρότητα και άλλα χαρακτηριστικά αυτού του είδους. Πρόσθετα πλεονεκτήματα έχουν τα καλλυντικά που συνδυάζουν την ομορφιά με την παροχή φροντίδας (π.χ. κραγιόν με βιταμίνες). Συσκευασία, σχεδιασμός, μυρωδιά: σημαντικό ρόλο κατά την επιλογή παίζει η αισθητική των εμπορευμάτων, η αριστοκρατική εμφάνιση και η ποιότητα των αρωματικών συστατικών. Εικόνα, μάρκα, διαφήμιση: η τιμή δεν είναι τόσο σημαντική όσο το εμπορικό σήμα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η διαφήμιση και το brand positioning παίζει τεράστιο ρόλο. Οι Ρώσοι καταναλωτές φαίνεται ότι πείθονται από τις υποσχέσεις των διαφημίσεων, κυρίως αυτοί που κατοικούν σε απομακρυσμένες περιοχές της χώρας. Χώρα προέλευσης: οι Ρωσίδες δίνουν αρκετή προσοχή στην χώρα προέλευσης των εμπορευμάτων. Παραδοσιακά η Γαλλία εμπνέει εμπιστοσύνη, καθώς τα γαλλικά προϊόντα θεωρούνται a priori υψηλής ποιότητας και κύρους. Τόπος και τρόπος πωλήσεων: οι πωλήσεις μέσω καταλόγων και εξειδικευμένων καταστημάτων είναι οι πιο δημοφιλείς μέθοδοι, ενώ αυξητική τάση εμφανίζουν οι πωλήσεις μέσω φαρμακείου. Προσφορές: ολοένα και πιο δημοφιλή γίνονται τα προϊόντα που διατίθενται είτε σε οικονομικές συσκευασίες, είτε σε ειδικές προσφορές (πχ. το δεύτερο προϊόν δωρεάν). 32

Ε. ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΑΓΟΡΑΣ ΚΑΝΑΛΙΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ Ε.1. Διάρθρωση αγοράς Οι εγχώριοι παραγωγοί κατέχουν σχεδόν το 50% των προϊόντων μαζικής και μεσαίας αγοράς (mass-market και middle-market brands). Οι μεγαλύτεροι από αυτούς, όπως οι Kalina, Nevskaya Kosmetika, Svoboda, και Faberilic, παρασκευάζουν προϊόντα τόσο για τη μαζική αγορά, όσο και προϊόντα πολυτελείας, τα οποία βρίσκονται πολύ κοντά σε ποιότητα με τα δυτικά προϊόντα πολυτελείας. Ο ανταγωνισμός μεταξύ των ξένων και των εγχώριων παραγωγών στα τμήματα μαζικής και μεσαίας αγοράς είναι έντονος. Σε γενικές γραμμές, οι ξένοι παραγωγοί σημειώνουν καλύτερες επιδόσεις από τους εγχώριους λόγω της ευρύτερης χρήσης νέων τεχνολογιών και των μεγαλύτερων προϋπολογισμών για μάρκετινγκ και διαφήμιση που διαθέτουν. Ορισμένοι από τους κορυφαίους ξένους προμηθευτές, π.χ. η Procter & Gamble, η Schwarzkopf & Henkel, η Unilever και η Beiersdorf, έχουν εισέλθει με μεγάλη επιτυχία και στο χαμηλότερο τμήμα της αγοράς. Οι Ρώσοι καταναλωτές φαίνεται να εμπιστεύονται τις ξένες μάρκες περισσότερο από τις εγχώριες, λόγω υψηλότερης ποιότητας. Οι δέκα κορυφαίες μάρκες καλλυντικών στη ρωσική αγορά είναι: 1. L Oreal 2. Avon 3. Kalina 4. Nevskaya Kosmetika 5. Arnest 6. Faberlic 7. Mezoplast 8. Svoboda 9. Unikosmetik 10. Vesna E.2. Κανάλια διανομής Τα τελευταία χρόνια σημειώθηκαν σημαντικές αλλαγές στα κανάλια διανομής και λιανικής πώλησης των καλλυντικών στη Ρωσία. Πολλές ξένες εταιρείες προχώρησαν στην ίδρυση γραφείων αντιπροσωπείας στη Ρωσία και ως εκ τούτου είναι σε θέση να συνάπτουν συμφωνίες απευθείας με τους λιανοπωλητές χωρίς τη βοήθεια των διανομέων. Οι έμποροι λιανικής πώλησης έχουν γίνει πλέον οι βασικοί παράγοντες της αγοράς, μειώνοντας το ρόλο των διανομέων. Το, το 50% των συνολικών πωλήσεων καλλυντικών και προϊόντων αρωματοποιίας στη Ρωσία πραγματοποιήθηκε μέσω των αλυσίδων λιανικής πώλησης. Στη Ρωσία υπάρχουν περίπου 200 αλυσίδες καταστημάτων λιανικής πώλησης καλλυντικών, εκ των οποίων οι κορυφαίες είναι οι L'Etoile, Rive Gauche, Ile de Beaute, Douglas Rivoli, Articoli, και Sephora. Στις τρεις πρώτες εξ αυτών αντιστοιχεί το 20% του συνόλου της αγοράς και διαθέτουν καταστήματα σε όλες τις μεγάλες πόλεις της Ρωσίας. Οι περισσότερες από τις λοιπές αλυσίδες λιανικής δραστηριοποιούνται μόνο στην περιφέρειά τους και δεν εκπροσωπούνται εκτός αυτής. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει τέλος το γεγονός ότι κατά το 33

σημειώθηκε αύξηση κατά 7,5% στον αριθμό των αλυσίδων λιανικής πώλησης φυσικών καλλυντικών (βλ. επόμενο κεφάλαιο για φυσικά καλλυντικά στη Ρωσία). Αριθμός καταστημάτων αλυσίδων λιανικής καλλυντικών και προϊόντων αρωματοποιίας στη Ρωσία 10.000 9.000 8.000 7.000 6.000 5.000 4.000 3.000 2.000 1.000 0 9.350 7.390 6.050 4.869 3.100 3.800 2.110 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Πηγή: RBC.Research Τη δεύτερη θέση μεταξύ των καναλιών διάθεσης καλλυντικών προϊόντων στη ρωσική αγορά καταλαμβάνουν οι άμεσες πωλήσεις (μέσω καταλόγου ή με επίσκεψη αντιπροσώπου στον χώρο του καταναλωτή) με μερίδιο 21,5%. Εταιρείες, όπως οι Amway, Avon, Mary Kay, Oriflame, και Faberlic φαίνεται να κυριαρχούν σε αυτόν τον τομέα. Ένα αυξανόμενο μερίδιο (6,4% το ) των πωλήσεων καλλυντικών και προϊόντων περιποίησης πραγματοποιείται μέσω των φαρμακείων, και ειδικά μέσω των αλυσίδων φαρμακείων. Όλο και περισσότεροι καταναλωτές εμπιστεύονται την ιατρική εφαρμογή των καλλυντικών. Ένα παράδειγμα πολύ επιτυχημένης μάρκας που πωλείται κατεξοχήν στα φαρμακεία είναι η Vichy (L 'Oreal). Τέλος, καλλυντικά προϊόντα εξακολουθούν να διατίθενται μέσω υπαίθριων αγορών, με τον όγκο των πωλήσεων όμως, καθώς και το μερίδιό τους στις συνολικές πωλήσεις (5,2% το ) να μειώνεται σταδιακά. Αντίθετα, το διαδίκτυο έχει αναδειχθεί πρόσφατα σε σημαντικό κανάλι διανομής, με την εμφάνιση πολλών online καταστημάτων. Διάρθρωση καναλιών πώλησης καλλυντικών προϊόντων στη Ρωσία, Φαρμακεία 6,4% Υπαίθριες αγορές 5,2% Άλλα (σούπερμάρκετ, internet κ.α.) 17,0% Άμεσες πωλήσεις (direct sales) 21,5% Εξειδικευμένες αλυσίδες λιανικής πώλησης 49,9% Πηγή: RBC.Research 34