ConseilUE ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣΕΝΩΣΗΣ PUBLIC Βρυξέλλες,27Ιουνίου2012(02.07) (OR.en) 11334/12 LIMITΕ SPORT39 SAN156 ΣΗΜΕΙΩΜΑ της: προς: Θέμα: ΓενικήςΓραμματείαςτουΣυμβουλίου τιςαντιπροσωπίες ΣχέδιοσυμπερασμάτωντουΣυμβουλίουκαιτωναντιπροσώπωντων κυβερνήσεωντωνκρατώνμελώνπουσυνήλθανστοπλαίσιοτουσυμβουλίου σχετικάμετηνπροώθησητηςσωματικήςάσκησηςγιατηβελτίωσητηςυγείας (HEPA) Ενόψειτηςσυνεδρίασήςτηςστις4Ιουλίου,ηΟμάδα«Αθλητισμός»καλείταινασυζητήσειτο σχέδιοσυμπερασμάτωντουσυμβουλίου,τοοποίοεκπόνησεηπροεδρία,ωςέχειστοπαράρτημα. 11334/12 ΓΒ/νικ 1 DGE-1C LIMITE EL
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Συμπεράσματα του Συμβουλίου και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών που συνήλθαν στο πλαίσιο του Συμβουλίου σχετικά με την προώθηση της σωματικής άσκησης για τη βελτίωση της υγείας (HEPA) Το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και οι αντιπρόσωποι των κυβερνήσεων των κρατών μελών 1. ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΖΗΤΗΜΑΤΟΣ, ΟΠΩΣ ΠΑΡΑΤΙΘΕΤΑΙ ΣΤΟ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ, ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ ΤΑ ΕΞΗΣ: 1. Το πρόγραμμα εργασιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον αθλητισμό για την περίοδο 2011-2014 1, που εγκρίθηκε στις 20 Μαΐου 2011, το οποίο προσδιόρισε τη σωματική άσκηση για τη βελτίωση της υγείας (HEPA) ως θέμα προτεραιότητας για συνεργασία όσον αφορά τον αθλητισμό σε επίπεδο ΕΕ και συγκρότησε Ομάδα εμπειρογνωμόνων για τον Αθλητισμό, την Υγεία και τη Συμμετοχή από την οποία ζητήθηκε να διερευνήσει τρόπους για την προώθηση HEPA και συμμετοχή σε αθλητισμό της βάσης, 2. τη Λευκή Βίβλο της Επιτροπής της 7ης Ιουλίου 2007 2 για τον αθλητισμό, στην οποία τονίζεται η σπουδαιότητα της σωματικής άσκησης και περιλαμβάνει σχέδιο της Επιτροπής που προτείνει την κατάρτιση κατευθυντήριων γραμμών όσον αφορά τη σωματική άσκηση πριν από το τέλος του 2008, και την ανακοίνωση της Επιτροπής για την ανάπτυξη της ευρωπαϊκής διάστασης στον αθλητισμό της 18ης Ιανουαρίου 2011 3, στην οποία αναγνωρίζεται ότι ο αθλητισμός αποτελεί θεμελιώδες στοιχείο κάθε δημόσιας πολιτικής προσέγγισης με στόχο τη βελτίωση της σωματικής άσκησης και στην οποία ζητείται συνέχιση της προόδου προς τη θέσπιση εθνικών κατευθυντηρίων γραμμών στις οποίες περιλαμβάνεται επισκόπηση και διαδικασία συντονισμού, 1 ΕΕ C 162, 1.6.2011. 2 COM (2007) 391 final. 3 COM (2011) 12 final. 11334/12 ΓΒ/νικ 2
2. ΣΗΜΕΙΩΝΟΝΤΑΣ: 1. τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για τη σωματική άσκηση, που ενέκριναν οι υπουργοί Αθλητισμού της ΕΕ, κατά την άτυπη σύνοδό τους το Νοέμβριο του 2008, οι οποίες ενθαρρύνουν την εφαρμογή διατομεακών πολιτικών για την προώθηση της σωματικής άσκησης 4, 3. ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ ΟΤΙ 1. Η ΠΟΥ πρόσφατα χαρακτήρισε την ανεπαρκή σωματική άσκηση ως τον τέταρτο κυριότερο παράγοντα κινδύνου πρόωρης θνησιμότητας και ασθενειών, σε παγκόσμιο επίπεδο. 5 2. Η σωματική άσκηση αποτελεί έναν από τους πλέον αποτελεσματικούς τρόπους για πρόληψη μη μεταδοτικών ασθενειών και καταπολέμηση της παχυσαρκίας 6. Επίσης, υπάρχουν αυξανόμενες ενδείξεις για τη θετική συσχέτιση μεταξύ της σωματικής και της ψυχικής υγείας και των γνωστικών διεργασιών καθώς και των διαδικασιών μάθησης 7. Η έλλειψη σωματικής άσκησης έχει ζημιογόνες επιπτώσεις όχι μόνο για την ατομική υγεία των ανθρώπων αλλά και για τα συστήματα υγείας και την οικονομία γενικότερα, λόγω του σημαντικού άμεσου και έμμεσου οικονομικού κόστους λόγω έλλειψης φυσικής άσκησης. 8 Η σωματική άσκηση εκτός από τα οφέλη της στον τομέα της πρόληψης, της θεραπείας και της αποκατάστασης, έχει επίσης ιδιαίτερη σημασία ενόψει της γήρανσης του πληθυσμού της Ευρώπης και της διατήρησης υψηλού επιπέδου ποιότητας ζωής στην τρίτη ηλικία. 4 Κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για τη σωματική άσκηση: http://ec.europa.eu/sport/library/documents/c1/eu-physical-activity-guidelines-2008_en.pdf. Συμπεράσματα για τον αθλητισμό και την υγεία της γαλλικής Προεδρίας: http://ec.europa.eu/sport/library/documents/b21/ue08pfue_conclusions_presidence_definitives _en.pdf 5 Παγκόσμιες συστάσεις σχετικά με τη σωματική άσκηση για την Υγεία, ΠΟΥ, 2010. 6 http://www.who.int/healthinfo/global_burden_disease/global_health_risks/en/index.html 7 http://www.health.gov/paguidelines/report/pdf/committeereport.pdf 8 ΠΟΥ Ευρώπη (2007): Ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο για την προώθηση της σωματικής άσκησης για την υγεία. 11334/12 ΓΒ/νικ 3
3. Λόγω της αυξανόμενης ευαισθητοποίησης για τη σημασία του HEPA σε όλη τη διάρκεια του βίου, η προώθηση της σωματικής άσκησης ενισχύθηκε σε διάφορα επίπεδα και μέσω διαφορετικών στρατηγικών, πολιτικών και προγραμμάτων. Ορισμένα κράτη μέλη κατέβαλαν σημαντικές προσπάθειες για ενθάρρυνση και προτροπή των πολιτών να ασκούνται περισσότερο σωματικά. Η ευαισθητοποίηση των εκστρατειών για προώθηση της σωματικής άσκησης, με τη συμμετοχή του τομέα του αθλητισμού, μπορούν να αποτελέσουν χρήσιμο εργαλείο για την προσέγγιση των πολιτών. 4. Συνολικά, το ποσοστό των πολιτών της ΕΕ που αγγίζει συνιστώμενα επίπεδα σωματικής άσκησης δεν αυξήθηκε τα τελευταία χρόνια. σε ορισμένες χώρες, τα επίπεδα σωματικής άσκησης μειώνονται 9. Τα σημερινά υψηλά ποσοστά έλλειψης φυσικής άσκησης αποτελούν μείζον μέλημα για την ΕΕ και τα κράτη μέλη, τόσο από κοινωνικής όσο και οικονομικής πλευράς. 5. Η αποτελεσματική προώθηση σωματικής άσκησης που οδηγεί σε μεγαλύτερα ποσοστά σωματικής άσκησης πρέπει να περιλαμβάνει διάφορους τομείς, περιλαμβανομένου του τομέα του αθλητισμού δεδομένου ότι η αθλητική δραστηριότητα και ο αθλητισμός για όλους αποτελούν σημαντικές πηγές σωματικής άσκησης. 6. Οι κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για τη σωματική άσκηση παρέχουν ορθή βάση για ενθάρρυνση διατομεακών πολιτικών που αποσκοπούν την προώθηση της σωματικής άσκησης, ιδίως στους τομείς του αθλητισμού, της υγείας, της εκπαίδευσης, της πολεοδομίας και των μεταφορών, παρέχοντας κατευθύνσεις στα κράτη μέλη στην χάραξη οικείων εθνικών στρατηγικών για το HEPA. 7. Ορισμένα κράτη μέλη ήδη εφαρμόζουν τις κατευθυντήριες γραμμές ή ορισμένες αρχές που βασίζονται σε αυτές στο πλαίσιο των οικείων εθνικών πολιτικών και στρατηγικών τους. Ωστόσο, υπάρχουν γενικά μεγάλες ανισότητες μεταξύ των προσεγγίσεων των κρατών μελών και η εφαρμογή των πολιτικών του HEPA όπως προβλέπονται από τις κατευθυντήριες γραμμές θα μπορούσαν να βελτιωθούν περαιτέρω. 9 Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Ειδικό Ευρωβαρόμετρο 183-6 (Δεκέμβριος 2003), 246 (Νοέμβριος 2006), 213 (Νοέμβριος 2004) και 334 (Μάρτιος 2010). 11334/12 ΓΒ/νικ 4
8. Η Ομάδα εμπειρογνωμόνων για τον Αθλητισμό, την Υγεία και τη Συμμετοχή, σύμφωνα με την εντολή της, προσδιόρισε μια πρώτη δέσμη των συνιστώμενων μέτρων που αφορούν συγκεκριμένες πτυχές της προώθησης πιο αποτελεσματικών HEPA. Μεταξύ άλλων: - ανάληψη δράσης της ΕΕ για περαιτέρω υλοποίηση των κατευθυντηρίων γραμμών της ΕΕ για τη σωματική άσκηση στα κράτη μέλη μέσω προγράμματος ήπιας παρακολούθησης, - προσανατολισμό ενισχυμένης συνεργασίας μεταξύ των τομέων του αθλητισμού και της υγειονομικής περίθαλψης των κρατών μελών, - δέσμη αρχών σχετικά με τη συμβολή της σωματικής άσκησης στην ενεργό γήρανση στην ΕΕ και τα κράτη μέλη της. 4. ΚΑΛΟΥΝ ΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ ΤΗΣ ΕΕ 1. να συνεχίσουν να σημειώνουν πρόοδο στην ανάπτυξη στρατηγικών και διατομεακών πολιτικών που αποσκοπούν στην προώθηση της σωματικής άσκησης με βάση τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για τη σωματική άσκηση ή τις αρχές που βασίζονται σε αυτές. 2. Να ενθαρρύνουν και να υποστηρίξουν πρωτοβουλίες στο κατάλληλο επίπεδο με σκοπό την προώθηση της σωματικής άσκησης στον τομέα του αθλητισμού, όπως, για παράδειγμα, ειδικές κατευθυντήριες γραμμές για περισσότερες προσφορές σωματικής άσκησης σε τοπικούς αθλητικούς συλλόγους, ειδικά προγράμματα που εισάγονται από αθλητική ομοσπονδία στο πλαίσιο συγκεκριμένου αθλήματος ή ειδικών δράσεων σε γυμναστήρια, που θα μπορούσαν να εφαρμοστούν από το αθλητικό κίνημα και τον κλάδο των γυμναστηρίων, και τα οποία θα μπορούσαν να διευκολύνουν τη συνεργασία με άλλους τομείς, ιδίως στους τομείς της εκπαίδευσης και της υγείας. 3. Να εξασφαλίσουν ότι ο ρόλος της σωματικής άσκησης που υποστηρίζει την ενεργό γήρανση περιλαμβάνεται σε εθνικές πολιτικές και προγράμματα χρηματοδότησης για τον αθλητισμό και να ενθαρρύνουν σχέδια που αποσκοπούν στην προώθηση του HEPA μεταξύ ηλικιωμένων, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη τα διαφορετικά επίπεδα λειτουργικής ικανότητας. 11334/12 ΓΒ/νικ 5
4. Ανάλογα με την περίπτωση και σύμφωνα με το εθνικό σύστημα υγειονομικής περίθαλψης, να προωθήσουν στενότερη συνεργασία μεταξύ των τομέων του αθλητισμού και της υγειονομικής περίθαλψης, λαμβάνοντας υπόψη τις βέλτιστες πρακτικές που αναπτύχθηκαν σε ορισμένα κράτη μέλη. 5. Να εξετάσουν τη χρησιμοποίηση εκστρατειών ευαισθητοποίησης για την τόνωση του ενδιαφέροντος των πολιτών για προσαρμογή σε πιο δραστήριο τρόπο ζωής. 5. ΚΑΛΟΥΝ ΤΗΝ ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, ΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΝΤΟΣ ΤΩΝ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΩΝ ΤΟΜΕΩΝ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΩΝ ΤΟΥΣ 1. Να εντατικοποιήσουν τη συνεργασία μεταξύ εκείνων των τομέων πολιτικής που, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για τη σωματική άσκηση, έχουν την ευθύνη για προώθηση της σωματικής άσκησης, ιδίως στους τομείς του αθλητισμού, της υγείας, της εκπαίδευσης, της πολεοδομίας και των μεταφορών. 2. Όσον αφορά το Ευρωπαϊκό Έτος 2012, να εξασφαλίσουν ότι οι αρχές για την υποστήριξη της σωματικής άσκησης που υποστηρίζουν την ενεργό γήρανση οι οποίες εκπονήθηκαν από εμπειρογνώμονες των κρατών μελών το 2012 λαμβάνονται υπόψη κατά την πολιτική συνέχεια στο Έτος 2012. 6. ΚΑΛΟΥΝ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ 1. Με βάση προηγούμενες εργασίες στον τομέα αυτό, ιδίως στις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για τη σωματική άσκηση, να υποβάλει πρόταση για σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με το HEPA και να εξετάσει την συμπερίληψη ευέλικτου πλαισίου παρακολούθησης για την αξιολόγηση της προόδου με τη βοήθεια περιορισμένης σειράς από δείκτες που βασίζεται, στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό, στις υφιστάμενες πηγές δεδομένων. 11334/12 ΓΒ/νικ 6
2. Να βελτιώσει τη συγκέντρωση των διαθέσιμων στοιχείων προκειμένου να θεσπισθούν πολιτικές που αποσκοπούν στην προώθηση του HEPA και τη συμμετοχή στον αθλητισμό στην ΕΕ και τα κράτη μέλη της, συμπεριλαμβάνοντας τη σωματική άσκηση στο ευρωπαϊκό στατιστικό πρόγραμμα 2013-2017 και διεξάγοντας τακτικές έρευνες, και να λάβει υπόψη την έρευνα σχετικά με το HEPA σε μελλοντικό πρόγραμμα έρευνας της ΕΕ. 3. Να προωθήσει και να υποστηρίξει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών στην ΕΕ όσον αφορά το HEPA και τη συμμετοχή στον αθλητισμό, μεταξύ άλλων, μέσω υποστήριξης για σχέδια και εκστρατείες ευαισθητοποίησης στο πλαίσιο σχετικών ενωσιακών προγραμμάτων και προγραμμάτων χρηματοδότησης. Να υποστηρίξει τη διάδοση των αποτελεσμάτων των σχεδίων του HEPA που υποστηρίχθηκαν μέσω των προπαρασκευαστικών δράσεων το 2009 και 2012 και καλύπτουν τον αθλητισμό καθώς και τα αποτελέσματα όλων των σχετικών σχεδίων που θα υποστηρίζονται από προγράμματα της ΕΕ στο μέλλον. Η ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών μπορεί να αφορά: - Εκπαίδευση, ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών σε ευρωπαϊκό, εθνικό επίπεδο και στο επίπεδο των δήμων, - Συνεργασία μεταξύ σχετικών τομέων πολιτικής και συμμετοχή φορέων, σε διάφορα επίπεδα, για την υλοποίηση των υφιστάμενων κατευθυντηρίων γραμμών. - Το ρόλο του αθλητικού κινήματος, ιδίως των συλλόγων, και του αθλητισμού για όλες τις οργανώσεις, - Επιτυχείς στρατηγικές, πολιτικά και προγράμματα, περιλαμβανομένων των αποτελεσμάτων αξιολόγησης, - Πολιτική και νομοθετικά μέτρα που έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικά για την αντιμετώπιση της έλλειψης φυσικής άσκησης στα διάφορα κράτη μέλη της ΕΕ. 4. Να εξετάσει τη δημιουργία ετήσιας Ευρωπαϊκής Ημέρας του αθλητισμού ως μέσου για την προώθηση της σωματικής άσκησης και της συμμετοχής στον αθλητισμό σε τοπικό επίπεδο, λαμβάνοντας υπόψη τα διδάγματα που αντλούνται από τις υπάρχουσες εκστρατείες ευαισθητοποίησης, αξιοποιώντας την κληρονομιά των συναφών έργων που χρηματοδοτούνται μέσω της προπαρασκευαστικής δράσης για το 2009 στον τομέα του αθλητισμού, καθώς και τα αποτελέσματα από τα έργα που χρηματοδοτήθηκαν μέσω της σχετικής πρόσκλησης υποβολής προτάσεων στο πλαίσιο της προπαρασκευαστικής δράσης του 2012 που καλύπτει την ευαισθητοποίηση στον αθλητισμό. 11334/12 ΓΒ/νικ 7
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΤΟΥ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ - Συμπεράσματα του Συμβουλίου της 1ης και 2ας Δεκεμβρίου 2011 για την κάλυψη των χασμάτων στον τομέα της υγείας στην ΕΕ μέσω εναρμονισμένης δράσης για την προαγωγή συμπεριφορών που εντάσσονται σε έναν υγιεινό τρόπο ζωής 10 - Λευκή Βίβλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για μια Ευρωπαϊκή Στρατηγική για θέματα υγείας που έχουν σχέση με τη Διατροφή, το Υπερβολικό Βάρος και την Παχυσαρκία 11 - Απόφαση σχετικά με το «Ευρωπαϊκό Έτος 2012 για την Ενεργό Γήρανση και την Αλληλεγγύη μεταξύ των Γενεών», περιλαμβανομένου του ρόλου της σωματικής άσκησης στο πλαίσιο αυτό 12. 10 έγγρ. 16708/11. 11 COM(2007) 279 final. 12 ΕΕ L 246, 23.9.2011. 11334/12 ΓΒ/νικ 8 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΤΟΥ ΠΑΡΑΤΗΜΑΤΟΣ DGE - 1C LIMITE EL