Πειραιώς 132 118 54 Αθήνα Τηλ.: 210-3727400 Fax: 210-3255460 E-mail: info@rae.gr Web: www.rae.gr ΑΠΟΦΑΣΗ ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 532/2010 1. Έγκριση Ετήσιου Σχεδιασμού Εξισορρόπησης Φορτίου του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Φυσικού Αερίου (ΕΣΜΦΑ) για το Έτος 2010 2. Έγκριση του τμήματος δυναμικότητας του ΕΣΦΑ που δεσμεύει ο ΔΕΣΦΑ Α.Ε. για την εξισορρόπηση φορτίου για το έτος 2010 Η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κατά την τακτική συνεδρίασή της, στην έδρα της, την 04/03/2010 και Λαμβάνοντας υπόψη: 1. Τις διατάξεις του ν. 2773/1999 (ΦΕΚ Α 286) και ιδίως το εδάφιο (δ) παρ.1 του άρθρου 5. 2. Τις διατάξεις του ν. 2690/1999 (ΦΕΚ Α 45/09.03.1999). 3. Τις διατάξεις του ν. 3428/2005 (ΦΕΚ Α 313) και ιδίως το άρθρο 9 παρ. 2 εδάφιο (ι), το άρθρο 12, το άρθρο 38 παρ.1 και το άρθρο 40 παρ. 5 αυτού. 4. Τις διατάξεις τις υπ αριθμ. Δ1/1227/2007 (ΦΕΚ Β 135) απόφασης του Υπουργού Ανάπτυξης και ιδίως το Παράρτημα F αυτής. 5. Την υπ αριθμ. 121/2007 απόφαση της ΡΑΕ, με την οποία εγκρίθηκε το πρόγραμμα ετήσιου σχεδιασμού εξισορρόπησης φορτίου του ΕΣΜΦΑ για τα Έτη 2007 και 2008. 6. Την υπ αριθμ. 3293/2009 απόφαση της ΡΑΕ με την οποία εγκρίθηκε το πρόγραμμα ετήσιου σχεδιασμού εξισορρόπησης φορτίου του ΕΣΜΦΑ για το Έτος 2009 7. Την υπ αριθμ. 3294/2009 απόφαση της ΡΑΕ με την οποία εγκρίθηκαν οι τιμές των παραμέτρων που υπεισέρχονται στον υπολογισμό του κόστους εξισορρόπησης φορτίου του ΕΣΜΦΑ και του τρόπου κατανομής του κόστους εξισορρόπησης στους Χρήστες και το τμήμα της δυναμικότητας του ΕΣΦΑ που δεσμεύει ο ΔΕΣΦΑ Α.Ε. για την εξισορρόπηση φορτίου για το έτος 2009. 8. Το υπ αριθμ. 23979/30.07.2009 έγγραφο του ΔΕΣΦΑ Α.Ε. (ΡΑΕ Ι-94570/04.08.09) με θέμα «Πρόγραμμα εξισορρόπησης φορτίου για το έτος 2010». - 1 -
9. Το υπ αριθμ. Ο-37514/14.10.2009 έγγραφο της ΡΑΕ με θέμα «Παρατηρήσεις επί του σχεδιασμού εξισορρόπησης φορτίου για το έτος 2010». 10. Το υπ αριθμ. 29807/11.2.2010 έγγραφο του ΔΕΣΦΑ Α.Ε. (ΡΑΕ Ι-107406/12.2.2010) με θέμα «Επικαιροποιημένο πρόγραμμα Εξισορρόπησης Φορτίου για το έτος 2010». 11. To υπ αριθμ. 30401/26.2.2010 έγγραφο του ΔΕΣΦΑ Α.Ε. (ΡΑΕ Ι-108370/1.3.2010) με θέμα «ΟΡΘΗ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ Επικαιροποιημένου προγράμματος Εξισορρόπησης Φορτίου για το έτος 2010» Σκέφτηκε ως εξής: 1. Έγκριση των τιμών των παραμέτρων που υπεισέρχονται στον υπολογισμό του κόστους εξισορρόπησης φορτίου του ΕΣΜΦΑ και του τρόπου κατανομής του κόστους εξισορρόπησης στους Χρήστες Α. Σχετικές διατάξεις 1) Στις διατάξεις της παραγράφου 2γ, του άρθρου 8, του ν. 3428/2005, ορίζεται μεταξύ άλλων ότι ο ΕΣΦΑ Α.Ε. ( ιαχειριστής) «έχει την ευθύνη για την εξισορρόπηση του φορτίου του Ε.Σ.Φ.Α., κατά τα οριζόµενα στον Κώδικα ιαχείρισης αυτού. Για το σκοπό αυτόν μπορεί να συνάπτει, κατόπιν διαγωνισμού, µε βάση διαδικασίες διαφανείς, που δεν εισάγουν διακρίσεις και βασίζονται στους κανόνες της αγοράς, συμβάσεις µε Προμηθευτές για την προµήθεια και παράδοση φυσικού αερίου. Τις συµβάσεις αυτές συνοµολογεί μετά την έγκριση του ετησίου προγράµµατος εξισορρόπησης φορτίου από τη Ρ.Α.Ε. και επιβάλλει στους Χρήστες χρεώσεις για την κάλυψη των δαπανών του για την εξισορρόπηση φορτίου του Ε.Σ.Φ.Α., όπως προβλέπεται στον Κώδικα ιαχείρισης αυτού» 2) Περαιτέρω, σύµφωνα µε τις διατάξεις του Παραρτήµατος F της Σύµβασης Μεταφοράς Φυσικού Αερίου (σχετικό υπ αριθμ. 4) «Έως την 1η Ιουνίου κάθε Έτους, ο ιαχειριστής εκπονεί και υποβάλλει στη ΡΑΕ Ετήσιο Σχεδιασµό Εξισορρόπησης Φορτίου για το επόµενο Έτος, ο οποίος, όπως και κάθε τροποποίησή του, εγκρίνεται από τη ΡΑΕ και δηµοσιεύεται µε ευθύνη του ιαχειριστή. Για το έτος 2007, ο Ετήσιος Σχεδιασµός Εξισορρόπησης Φορτίου που αφορά στο Έτος αυτό εκπονείται και υποβάλλεται μέχρι την 1η Μαΐου 2007». Σχετικά µε το περιεχόµενο του Ετήσιου Σχεδιασµού Εξισορρόπησης Φορτίου, αυτό θα πρέπει να περιλαµβάνει: i. Προβλέψεις του ιαχειριστή για την εξέλιξη της ζήτησης Φυσικού Αερίου ανά κατηγορία Πελατών και τη ηλούµενη ιαµετακόµιση σε σχέση µε το υφιστάµενο δυναµικό του ΕΣΜΦΑ. ii. Πρόβλεψη σχετικά µε τις αναγκαίες Ποσότητες Φυσικού Αερίου για Εξισορρόπηση Φορτίου, όπως τη συνολική Ετήσια Ποσότητα Φυσικού Αερίου για Εξισορρόπηση, την εκτιµώµενη κατανοµή της κατά τη διάρκεια του Έτους, τη Μέγιστη Παροχή και τη Μέγιστη Ηµερήσια Ποσότητα Φυσικού Αερίου για Εξισορρόπηση. iii. Προσδιορισµό των απαιτούµενων χαρακτηριστικών της Σύµβασης ή του συνδυασµού Συµβάσεων Εξισορρόπησης που απαιτείται να συνάψει ο ιαχειριστής. 3) Σχετικά µε την εξεύρεση των απαραίτητων ποσοτήτων αερίου εξισορρόπησης, ο ιαχειριστής μπορεί (α) να συνάπτει συµβάσεις προµήθειας φυσικού αερίου σύµφωνα µε τη διαδικασία της παραγράφου 2γ του άρθρου 8 του ν. 3428/2005 ή (β) να συνάπτει συµβάσεις προµήθειας ΥΦΑ µε τη ΕΠΑ Α.Ε. χωρίς διαγωνισµό και να χρησιµοποιεί τις ποσότητες αυτές κατά προτεραιότητα, σε σχέση µε ποσότητες φυσικού αερίου τις οποίες έχει στη διάθεσή του µέσω άλλων συµβάσεων προµήθειας. σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 38 παρ. 1 του ν. 3428/2005. - 2 -
Β. Εκτίμηση απαιτούμενων ποσοτήτων αερίου εξισορρόπησης 4) Ο Διαχειριστής, με το σχετικό υπ αριθμ. 8, υπέβαλε στη ΡΑΕ τον ετήσιο σχεδιασμό εξισορρόπησης φορτίου (Πρόγραμμα Εξισορρόπησης) για το έτος 2010. Σύμφωνα με τις προβλέψεις του Διαχειριστή η ετήσια κατανάλωση φυσικού αερίου εκτιμάται σε 4.200 εκ. κ.μ., ενώ οι ετήσιες ανάγκες αερίου εξισορρόπησης σε 2.116.800 MWh Α.Θ.Δ. αερίου, ή ισοδύναμα 189,7 εκ. κ.μ. φυσικού αερίου, ανέρχεται δηλαδή σε ποσοστό 4,5% της προβλεπόμενης ετήσιας ζήτησης φυσικού αερίου. 5) Με το σχετικό υπ αριθμ. 9, η ΡΑΕ υπέβαλλε στο Διαχειριστή παρατηρήσεις σχετικά με το υποβληθέν Πρόγραμμα Εξισορρόπησης, ιδίως σε σχέση με (α) την παροχή πρόσθετων στοιχείων για τις προβλέψεις ζήτησης φυσικού αερίου ανά κατηγορία πελατών και τις εκτιμώμενες ποσότητες αερίου εξισορρόπησης ανά μήνα, και (β) την πραγματική δυνατότητα ενεργοποίησης της διάταξης της παραγράφου 2γ του άρθρου 8, του ν. 3428/2005 (σύναψη σύμβασης εξισορρόπησης βάσει διαγωνιστικής διαδικασίας), και ζήτησε την επικαιροποίηση του Προγράμματος από τον Διαχειριστή, εφόσον κρίνεται απαραίτητο μετά την παροχή των ως άνω διευκρινιστικών στοιχείων. 6) Ο Διαχειριστής, με τα σχετικά υπ αριθμ. 10 και 11, υπέβαλε στη ΡΑΕ αναθεωρημένο Πρόγραμμα Εξισορρόπησης για το έτος 2010. Η αναθεώρηση κρίθηκε σκόπιμη από το Διαχειριστή λόγω: i) Των αναθεωρημένων προβλέψεων ζήτησης φυσικού αερίου για το έτος 2010, λόγω αύξησης της προβλεπόμενης ζήτησης φυσικού αερίου από τις μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και τη μείωση της προβλεπόμενης ζήτησης φυσικού αερίου από τους λοιπούς καταναλωτές. ii) Της παροχής μηνιαίων προβλέψεων για τη ζήτηση φυσικού αερίου ανά κατηγορία πελατών και για τις εκτιμώμενες ποσότητες αερίου εξισορρόπησης. iii) Της πρότασης κάλυψης των αναγκών αερίου εξισορρόπησης για το έτος 2010 μέσω της ήδη υφιστάμενης από 1.9.2008 σύμβασης προμήθειας ΥΦΑ μεταξύ ΔΕΣΦΑ Α.Ε. και ΔΕΠΑ Α.Ε. (σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 38 παρ. 1 του ν. 3428/2005). iv) Της πρότασης για επιδίωξη ενεργοποίησης της διάταξης της παραγράφου 2γ του Άρθρου 8 του ν. 3428/2005 για την προμήθεια αερίου εξισορρόπησης μέσω διαγωνιστικής διαδικασίας σε μεταγενέστερο χρόνο, με σκοπό την κάλυψη των αναγκών σε αέριο εξισορρόπησης το έτος 2011. 7) Σύμφωνα με το αναθεωρημένο Πρόγραμμα Εξισορρόπησης για το έτος 2010, η ετήσια κατανάλωση φυσικού αερίου εκτιμάται σε 4.229 εκ. κ.μ.. ελαφρώς διαφοροποιημένη από την πρόβλεψη των 4.200 εκ. κ.μ. Αντίστοιχα η πρόβλεψη για την ποσότητα αερίου εξισορρόπησης αυξήθηκε από 189,7 εκ. κ.μ. φυσικού αερίου σε 202,99 εκ. κ.μ. (ή ισοδύναμα 2.273.510,40 MWh), ανέρχεται δηλαδή σε ποσοστό 4,8% της προβλεπόμενης ετήσιας ζήτησης φυσικού αερίου. 8) Η ΡΑΕ κρίνει εύλογη την προβλεπόμενη εκτίμηση ποσότητας αερίου εξισορρόπησης για το έτος 2010 επειδή: i) Η πρόβλεψη για την ένταξη τριών νέων μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ως μονάδων βάσης στο σύστημα φυσικού αερίου, όπως αναφέρεται στο σχετικό υπ αριθμ. 10 δεν προβλέπεται να οδηγήσει σε διαφοροποίηση των βασικών χαρακτηριστικών της ελληνικής αγοράς φυσικού αερίου σε σχέση με όσα αναφέρονται στην υπ αριθμ. 121/2007 απόφαση της ΡΑΕ. ii) Το ποσοστό της ποσότητας αερίου εξισορρόπησης ως προς την ετήσια ζήτηση φυσικού αερίου για το έτος 2010 κυμαίνεται μεταξύ των ποσοστών που προέκυψαν απολογιστικά για τα έτη 2007 και 2008, ήτοι 5% και 3,9% αντίστοιχα και συγκλίνει προς το ποσοστό που προέκυψε απολογιστικά για το έτος 2009 (μη λαμβάνοντας υπόψη τα δεδομένα για τον Ιανουάριο του 2009, οπότε παρατηρήθηκε αυξημένη αεριοποίηση Υ.Φ.Α λόγω της διένεξης μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας), ήτοι 4,6% λαμβάνοντας υπόψη και περιθώρια ασφαλείας σχετικά με τη συμπεριφορά τυχόν νέων Χρηστών στο ΕΣΜΦΑ. - 3 -
Γ. Σύμβαση προμήθειας αερίου εξισορρόπησης 9) Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 38 παρ. 1 του ν. 3428/2005 «Ο ΔΕΣΦΑ Α.Ε. μπορεί να προμηθεύεται από τη ΔΕΠΑ Α.Ε. χωρίς διαγωνισμό Φυσικό Αέριο για την εξισορρόπηση του φορτίου του ΕΣΦΑ, εφόσον το αέριο αυτό το έχει προμηθευθεί η ΔΕΠΑ Α.Ε. με βάση συμβάσεις προμήθειας ΥΦΑ που έχουν συναφθεί έως την 01.07.2004». 10) Στις υπ αριθμ. 121/2007 και 3293/2009 αποφάσεις της ΡΑΕ, τεκμηριώνονται οι λόγοι για τους οποίους η ΡΑΕ έκρινε εύλογη, για τα έτη 2007, 2008 και 2009, την ενεργοποίηση της διάταξης της παραγράφου 1 του άρθρου 38 του ν. 3428/2005 (σύναψη σύμβασης προμήθειας ΥΦΑ μεταξύ ΔΕΣΦΑ Α.Ε. και ΔΕΠΑ Α.Ε. για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα), έναντι του μόνιμου καθεστώτος σύναψης συμβάσεων προμήθειας που προβλέπεται στη διάταξη της παραγράφου 2γ του άρθρου 8 του ίδιου νόμου (σύναψη συμβάσεων κατόπιν διαγωνισμού). 11) Σε εφαρμογή των ως άνω αποφάσεων της ΡΑΕ, ο Διαχειριστής σύναψε με τη ΔΕΠΑ Α.Ε. σύμβαση προμήθειας αερίου εξισορρόπησης την 01.09.2008, η οποία λήγει στις 1.1.2010. 12) Σύμφωνα με την εισήγηση του Διαχειριστή (σχετικό υπ αριθμ. 11), τα απαιτούμενα χαρακτηριστικά της σύμβασης προμήθειας αερίου εξισορρόπησης για το έτος 2010 συνεχίζουν να παραμένουν αμετάβλητα σε σχέση με αυτά της αντίστοιχης σύμβασης για τα έτη 2007-2009, λόγω της αβεβαιότητας σχετικά με την είσοδο νέων Χρηστών στο ΕΣΦΑ καθώς και την καθυστέρηση στην εγκατάσταση συμπιεστή στο Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου η οποία θα παρείχε μεγαλύτερη ευελιξία στη διαχείριση αυτού, και κατά συνέπεια εισηγείται τη συνέχιση της σύμβασης προμήθειας φυσικού αερίου για εξισορρόπηση με τη ΔΕΠΑ Α.Ε. και για το έτος 2010. 13) Ο Διαχειριστής εισηγείται επίσης (με το σχετικό υπ αριθμ. 11) την ενεργοποίηση της διαδικασίας διαγωνισμού που προβλέπεται στην παράγραφο 2γ του άρθρου 8 του ν. 3428/2005 με σκοπό τη σύναψη σύμβασης για την κάλυψη των αναγκών σε αέριο εξισορρόπησης το έτος 2011. Η εν λόγω σύμβαση κρίνεται σκόπιμο να παρέχει τη μέγιστη δυνατή ευελιξία στο Διαχειριστή σχετικά με τις ποσότητες αερίου εξισορρόπησης που μπορεί να λαμβάνει κατά τη διάρκεια του έτους, δηλαδή, κατά το δυνατόν, χωρίς την επιβολή μακροχρόνιων δεσμεύσεων στο Διαχειριστή, χωρίς να προσδιορίζεται ελάχιστο όριο απορρόφησης φυσικού αερίου και χωρίς να τίθενται περιορισμοί ως προς την μέγιστη ημερήσια ποσότητα φυσικού αερίου εξισορρόπησης που δικαιούται να παραλαμβάνει ο Διαχειριστής. 14) Η ΡΑΕ θεωρεί ότι εξακολουθούν να ισχύουν και για το έτος 2010 οι λόγοι για τους οποίους ενέκρινε την ενεργοποίηση της διάταξης της παραγράφου 1 του άρθρου 38 του ν. 3428/2005 για τα έτη 2007-2009 με τις υπ αριθμ. 121/2007 και 3293/2009 αποφάσεις της, συνεπώς κρίνει εύλογη την παράταση κατά ένα έτος της υφιστάμενης σύμβασης προμήθειας αερίου εξισορρόπησης μεταξύ του Διαχειριστή και της ΔΕΠΑ Α.Ε. 15) Η ΡΑΕ θεωρεί επίσης εύλογη την ενεργοποίηση της διαδικασίας διαγωνισμού που προβλέπεται στην παράγραφο 2γ του άρθρου 8 του ν. 3428/2005 με σκοπό τη σύναψη σύμβασης για την κάλυψη των αναγκών σε αέριο εξισορρόπησης το 2011. Η διαδικασία του διαγωνισμού αναμένεται να οδηγήσει σε βελτιστοποίηση των συνθηκών προμήθειας αερίου για εξισορρόπηση μέσω μηχανισμών αγοράς και στην ενεργοποίηση νέων παικτών στην αγορά φυσικού αερίου. 16) Ως προς τα χαρακτηριστικά της απαιτούμενης σύμβασης, η ΡΑΕ συμφωνεί με την εισήγηση του Διαχειριστή δεδομένου ότι η αβεβαιότητα σχετικά με το ποιοι Χρήστες δύνανται να ζητήσουν πρόσβαση στο ΕΣΜΦΑ και κατ επέκταση της συμπεριφοράς τους σχετικά με την παράδοση/παραλαβή φυσικού αερίου στο ΕΣΜΦΑ ενισχύει την αναγκαιότητα ύπαρξης όρων ευελιξίας στη σύμβαση προμήθειας αερίου εξισορρόπησης.. - 4 -
2. Δέσμευση δυναμικότητας στο Εθνικό Σύστημα Φυσικού Αερίου για εξισορρόπηση φορτίου 17) Σύμφωνα με τη διάταξη της παραγράφου 3 του άρθρου 12 του ν. 3428/2005 «Τμήμα της δυναμικότητας του Ε.Σ.Φ.Α., το οποίο καθορίζεται με απόφαση της Ρ.Α.Ε., μετά από εισήγηση του Δ.Ε.Σ.Φ.Α. Α.Ε. σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται στον Κώδικα Διαχείρισης του Ε.Σ.Φ.Α. δεσμεύεται από το Δ.Ε.Σ.Φ.Α. Α.Ε. για τις ανάγκες εξισορρόπησης φορτίου και την παροχή υπηρεσιών κοινής ωφέλειας.». 18) Σύμφωνα με την εισήγηση του Διαχειριστή για το έτος 2010 (σχετικό υπ αριθμ. 11), το αέριο εξισορρόπησης που χρησιμοποιεί ο Διαχειριστής είναι ΥΦΑ. Προκειμένου ο Διαχειριστής να προβαίνει σε έγχυση ΥΦΑ όποτε αυτό καθίσταται αναγκαίο για την εξισορρόπηση φορτίου, απαιτείται η δέσμευση εκ μέρους του, στην αρχή ενός έτους, τμήματος της δυναμικότητας αεριοποίησης της Εγκατάστασης ΥΦΑ και ισόποσης δυναμικότητας μεταφοράς στο αντίστοιχο Σημείο Εισόδου του Συστήματος Μεταφοράς (Αγία Τριάδα). 19) Ο Διαχειριστής, λαμβάνοντας υπόψη αφενός ότι δεν είναι διαθέσιμα όλα τα απαραίτητα στοιχεία για τον υπολογισμό της δυναμικότητας αεριοποίησης ΥΦΑ που πρέπει να δεσμευθεί για σκοπούς εξισορρόπησης, σύμφωνα με την εγκεκριμένη από τη ΡΑΕ μεθοδολογία (σχετικό υπ αριθμ. 7) και αφετέρου ότι η είσοδος τριών νέων ηλεκτροπαραγωγών στο σύστημα αυξάνει την αβεβαιότητα εκτίμησης της απαιτούμενης δυναμικότητας αεριοποίησης προς δέσμευση, εισηγείται η ημερήσια δυναμικότητα που δεσμεύεται στην εγκατάσταση ΥΦΑ για σκοπούς εξισορρόπησης να είναι ίση με 39.775 MWh, δηλαδή αυξημένη κατά 10% σε σχέση με την αντίστοιχη δέσμευση του έτους 2009. 20) Στο πλαίσιο αυτό, η ΡΑΕ κρίνει εύλογη την εισηγούμενη από τον Διαχειριστή δέσμευση δυναμικότητας στην εγκατάσταση ΥΦΑ για σκοπούς εξισορρόπησης σύμφωνα με τη μεθοδολογία που έχει εγκριθεί με την υπ αριθμ. 3294/2009 απόφαση της ΡΑΕ. Κατόπιν των ανωτέρω και σύμφωνα με αυτά: Αποφασίζει Εγκρίνει α) το πρόγραμμα εξισορρόπησης φορτίου του ΕΣΜΦΑ για το έτος 2010 και β) το τμήμα δυναμικότητας του ΕΣΦΑ που δεσμεύει ο ΔΕΣΦΑ για την εξισορρόπηση φορτίου για το έτος 2010, σύμφωνα με την ακόλουθη εισήγηση του ΔΕΣΦΑ Α.Ε.: - 5 -
«Διαχειριστής Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΔΕΣΦΑ Α.Ε.) Επικαιροποιημένος Ετήσιος Σχεδιασμός Εξισορρόπησης Φορτίου για το έτος 2010 Φεβρουάριος 2010 Εισαγωγή Το παρόν πρόγραμμα συντάσσεται βάσει των διατάξεων του άρθρου 8 παρ.2.γ του νόμου 3428/2005, του άρθρου 4 παρ. 4 της Πρότυπης Σύμβασης Μεταφοράς (Υπουργική Απόφαση Δ1/1227/2007, ΦΕΚ Β Αρ. Φύλλου 135, 5.2.2007) και ειδικότερα στο άρθρο 2 του Παραρτήματος F της ίδιας Υ.Α., βάσει των οποίων ο Διαχειριστής του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΔΕΣΦΑ Α.Ε.) φέρει την ευθύνη για την εξισορρόπηση φορτίου του ΕΣΦΑ (την ισορροπία μεταξύ παραδόσεων και παραλαβών Φ.Α. στο ΕΣΜΦΑ) λαμβάνοντας υπόψη τις απώλειες και τις αποθηκευμένες ποσότητες Φυσικού Αερίου στο δίκτυο. Στο πλαίσιο της προαναφερόμενης αρμοδιότητάς του, ο ΔΕΣΦΑ Α.Ε. συνάπτει συμβάσεις εξισορρόπησης φορτίου βάσει του εγκεκριμένου, από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, ετησίου προγράμματος εξισορρόπησης φορτίου, είτε κατόπιν διαγωνισμού που διεξάγει, είτε σύμφωνα με την διάταξη της παραγράφου 1 του άρθρου 38 του νόμου 3428/2005. Σύμφωνα με το άρθρο 2 του Παραρτήματος F της πρότυπης σύμβασης μεταφοράς, ο Διαχειριστής εκπονεί και υποβάλλει στη ΡΑΕ έως την 1η Ιουνίου κάθε Έτους τον Ετήσιο Σχεδιασμό Εξισορρόπησης Φορτίου για το επόμενο Έτος, ο οποίος περιλαμβάνει αφενός τις προβλέψεις του Διαχειριστή για την εξέλιξη της ζήτησης Φυσικού Αερίου κατά το έτος που αυτό αφορά και αφετέρου τις προβλεπόμενες ποσότητες Φυσικού Αερίου εξισορρόπησης. Επίσης, περιλαμβάνει τα απαιτούμενα χαρακτηριστικά της σύμβασης ή των συμβάσεων εξισορρόπησης που απαιτείται να συναφθούν. Τέλος, ο Ετήσιος Σχεδιασμός Εξισορρόπησης Φορτίου όπως και κάθε τροποποίησή του εγκρίνεται από τη ΡΑΕ και δημοσιεύεται με ευθύνη του Διαχειριστή. Ο Ετήσιος Σχεδιασμός Εξισορρόπησης Φορτίου αναθεωρείται με ευθύνη του Διαχειριστή σε περιπτώσεις όπου κατά την κρίση του επέρχονται σημαντικές αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας του ΕΣΦΑ, όπως σύναψη νέων συμβάσεων μεταφοράς και Υ.Φ.Α, αλλαγή της γεωγραφικής κατανομής του φορτίου, σημαντικές αλλαγές σε ό,τι αφορά τη διαθεσιμότητα εξοπλισμού του ΕΣΦΑ, έναρξη λειτουργίας νέου εξοπλισμού κλπ. Αέριο Εξισορρόπησης Ως Αέριο Εξισορρόπησης θεωρείται η ποσότητα Φυσικού Αερίου που εγχύει ο ΔΕΣΦΑ Α.Ε. στο Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου, κατά τη διάρκεια μιας - 6 -
συγκεκριμένης χρονικής περιόδου με σκοπό την ισορροπία μεταξύ παραδόσεων και παραλαβών Φυσικού Αερίου (κατά τη διάρκεια της ίδιας χρονικής περιόδου) ώστε σε κάθε περίπτωση να διασφαλίζεται η αξιόπιστη, ασφαλής και αποδοτική λειτουργία του ΕΣΦΑ. Προβλέψεις ζήτησης φυσικού αερίου κατά το έτος 2010 Λαμβάνοντας υπ' όψιν ιστορικά στοιχεία καταναλώσεων Φ.Α. στο Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς, στοιχεία πρόβλεψης καταναλώσεων, πληροφορίες από τον Χρήστη αλλά και την αναμενόμενη ημερομηνία ολοκλήρωσης των υπό εξέλιξη ή προγραμματισμένων έργων επέκτασης του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου, εκτιμάται ότι η κατανάλωση Φυσικού Αερίου στο Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς κατά το έτος 2010 θα ανέλθει στο επίπεδο των 4.229 εκ. Nm 3. Αναλυτικότερα, η εκτιμώμενη ζήτηση Φυσικού Αερίου κατά το έτος 2010 αναμένεται να κατανεμηθεί ανά κατηγορία καταναλωτών ως εξής: Μήνας έτους 2010 Ηλεκτροπαραγωγή Αιχμιακή Ηλεκτροπαραγωγή Λοιποί Καταναλωτές Σύνολο Καταναλώσεων Nm 3 Nm 3 Nm 3 Nm 3 Ιανουάριος 229.128.272 5.292.000 155.147.707 389.567.979 Φεβρουάριος 213.327.285 5.292.000 143.064.624 361.683.909 Μάρτιος 208.794.092 5.292.000 128.746.428 342.832.520 Απρίλιος 201.369.118 4.788.000 97.587.701 303.744.819 Μάιος 222.229.547 5.292.000 89.129.390 316.650.937 Ιούνιος 235.065.758 5.292.000 90.493.300 330.851.058 Ιούλιος 259.611.556 5.292.000 94.613.004 359.516.560 Αύγουστος 241.383.596 5.292.000 75.068.792 321.744.388 Σεπτέμβριος 219.321.343 5.292.000 113.350.392 337.963.735 Οκτώβριος 214.238.989 5.292.000 134.598.436 354.129.425 Νοέμβριος 235.210.005 5.292.000 159.887.038 400.389.043 Δεκέμβριος 245.320.439 5.292.000 159.313.187 409.925.626 Σύνολο 2.725.000.000 63.000.000 1.441.000.000 4.229.000.000 Πίνακας Ι. Εκτίμηση της εξέλιξης της ζήτησης Φυσικού Αερίου ανά κατηγορία πελατών για το έτος 2010-7 -
Θεωρήθηκε ότι κατά το έτος 2010 θα τροφοδοτηθούν τρεις ηλεκτροπαραγωγής συνδυασμένου κύκλου με καύσιμο Φυσικό Αέριο. νέες μονάδες Συγκεκριμένα: Η μονάδα της «ΗΛΕΚΤΡΟΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΘΙΣΒΗΣ Α.Ε.» στην Θίσβη Βοιωτίας, ισχύος 422 MW Η μονάδα της «ENDESA HELLAS» στον Άγιο Νικόλαο Βοιωτίας, ισχύος 445,5 MW Η μονάδα της εταιρείας «ΗΡΩΝ ΙΙ ΒΟΙΩΤΙΑΣ Α.Ε.» στον Άγιο Νεκτάριο Θηβών, ισχύος 440 MW. Στην ανάλυση που γίνεται παρακάτω, όλες τις μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας θεωρήθηκαν ως συνδυασμένου κύκλου, πλην εκείνης του Ήρωνα Ι που θεωρήθηκε ως αιχμιακή μονάδα. Ποσότητες Φυσικού Αερίου Εξισορρόπησης Στην υπ αριθμ. 2129/2008 Απόφαση της ΡΑΕ, καθορίζεται η μεθοδολογία υπολογισμού της ποσότητας ΥΦΑ που χρησιμοποιείται από το Διαχειριστή για την Εξισορρόπηση Φορτίου του ΕΣΜΦΑ. Λαμβάνοντας υπ όψιν τα στοιχεία που υπεισέρχονται στην ανωτέρω μεθοδολογία, ήτοι τις Ημερήσιες Δηλώσεις Παράδοσης των Χρηστών (το έτος 2008 και το 2009, η ΔΕΠΑ αποτέλεσε το μοναδικό Χρήστη του ΕΣΜΦΑ) στο Μετρητικό Σταθμό της Αγίας Τριάδας και τις αντίστοιχες Ημερήσιες Μετρήσεις ποσοτήτων Φ.Α. μέσω του προαναφερόμενου σταθμού, προκύπτει ότι κατά την περίοδο από 01/01/2008 έως και 31/12/2009 εγχύθηκε στο ΕΣΜΦΑ ποσότητα αεριοποιημένου ΥΦΑ, προκειμένου να εξασφαλισθεί η ισορροπία μεταξύ παραδόσεων και παραλαβών Φυσικού Αερίου αλλά και να διασφαλισθεί η ασφαλής, ομαλή και αποδοτική λειτουργία του ΕΣΦΑ, η οποία ανέρχεται περίπου σε 3,72% επί των συνολικών παραλαβών (καταναλώσεων) Φ.Α. στα Σημεία Εξόδου του ΕΣΜΦΑ κατά το προηγούμενο διάστημα (χωρίς να ληφθεί υπ όψιν ο Ιανουάριος του 2009 1 ). Συγκεκριμένα, η ποσότητα Υ.Φ.Α που αεριοποιήθηκε το 2008, επιπλέον αυτής που δηλώθηκε από τη ΔΕΠΑ (αέριο εξισορρόπησης), κατά το προαναφερόμενο χρονικό 1 Αυξημένη αεριοποίηση Υ.Φ.Α λόγω της διένεξης μεταξύ Ρωσίας-Ουκρανίας - 8 -
διάστημα, ανήλθε σε 1.732.775,57 MWh 23, ενώ για το 2009 ανήλθε σε 1.574.500,24 MWh (χωρίς να ληφθεί υπ όψιν ο Ιανουάριος του 2009). Αναλυτικότερα η ανωτέρω ποσότητα κατανέμεται ανά μήνα για την προαναφερθείσα περίοδο στον ακόλουθο πίνακα: Μήνας Φυσικό Αέριο για σκοπούς Εξισορρόπησης (MWh) 2008 2009 Ιανουάριος 306.337,95 1.506.613,07 Φεβρουάριος 80.916,51 196.341,04 Μάρτιος 140.589,28 113.386,66 Απρίλιος 185.696,29 241.152,40 Μάϊος 96.295,32 77.528,88 Ιούνιος 241.146,81 54.486,59 Ιούλιος 184.741,79 89.210,23 Αύγουστος 137.181,87 226.917,86 Σεπτέμβριος 61.759,13 123.864,07 Οκτώβριος 88.533,81 113.013,27 Νοέμβριος 66.880,04 182.950,93 Δεκέμβριος 142.696,77 155.648,33 Πίνακας ΙΙ. Αέριο εξισορρόπησης για την χρονική περίοδο 1/2008 έως 12/2009 Το αέριο εξισορρόπησης που θα απαιτηθεί κατά το έτος 2010, εκτιμάται ότι θα ανέλθει σε 4,8% επί της συνολικής εκτιμώμενης κατανάλωσης, δεδομένης και της αβεβαιότητας που εισάγει η έλλειψη ιστορικών δεδομένων σχετικά με τη συμπεριφορά τυχόν νέων Χρηστών και των Προμηθευτών τους, στη διαδικασία μεταφοράς Φυσικού Αερίου. Στη συνέχεια παρουσιάζονται συνοπτικά οι εκτιμήσεις για τη μηναία κατανομή του Φυσικού Αερίου Εξισορρόπησης για το έτος 2010. (Συγκεντρωτικός πίνακας με τις μηνιαίες προβλέψεις του Διαχειριστή για την εξέλιξη της ζήτησης φυσικού αερίου ανά κατηγορία κατανάλωσης και εκτίμηση αερίου εξισορρόπησης για το έτος 2010 υπάρχει στο Προσάρτημα 1). 2 Η σύμβαση προμήθειας αερίου εξισορρόπησης από τη ΔΕΠΑ ετέθη σε ισχύ την 1 η Σεπτεμβρίου.2008,εντούτοις,για λόγους πληρότητας της έκθεσης υπολογίζεται το αέριο εξισορρόπησης για όλο το 2008. - 9 -
Μήνας (2010) Φυσικό Αέριο για σκοπούς Εξισορρόπησης (MWh) Ιανουάριος 209.431,76 Φεβρουάριος 194.441,27 Μάρτιος 184.306,76 Απρίλιος 163.293,21 Μάιος 170.231,54 Ιούνιος 177.865,53 Ιούλιος 193.276,10 Αύγουστος 172.969,78 Σεπτέμβριος 181.689,30 Οκτώβριος 190.379,98 Νοέμβριος 215.249,15 Δεκέμβριος 220.376,02 Σύνολο 2.273.510,40 Πίνακας ΙΙΙ. Εκτίμηση Κατανομής Ποσοτήτων Φυσικού Αερίου Εξισορρόπησης κατά το έτος 2010 Τέλος, λαμβάνοντας υπ' όψιν ιστορικά στοιχεία καταναλώσεων αλλά και την αναμενόμενη διείσδυση Φυσικού Αερίου στον οικιακό, εμπορικό, βιομηχανικό καθώς και στον τομέα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (νέες μονάδες), εκτιμάται ότι η μέγιστη ημερήσια κατανάλωση κατά το έτος 2010 θα ανέλθει σε 201.600 MWh (περίπου 18.000.000 Νm 3 ). Με δεδομένο ότι οι εργασίες κατασκευής και εγκατάστασης του συμπιεστή στη Νέα Μεσημβρία αναμένεται να ολοκληρωθούν περί τα μέσα του έτους 2011, κρίνεται απαραίτητη η χρήση αεριοποιημένου ΥΦΑ για την εξισορρόπηση παραλαβών/παραδόσεων Φ.Α. στο ΕΣΜΦΑ και τη διασφάλιση της ομαλής, ασφαλούς και αποδοτικής λειτουργίας του συστήματος. Δέσμευση Δυναμικότητας Εγκατάστασης ΥΦΑ για Εξισορρόπηση Φορτίου Στο παράρτημα 1 της υπ αριθμ. 2129/2008 Απόφασης της ΡΑΕ, καθορίζεται η μεθοδολογία υπολογισμού της δέσμευσης από το Διαχειριστή δυναμικότητας στην Εγκατάσταση ΥΦΑ για την εξισορρόπηση φορτίου των Χρηστών (ΔΕ). Δεδομένου ότι: (i) δεν είναι διαθέσιμες οι τιμές όλων των μεγεθών που χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό του ΟΑ y η ημερήσια αιχμή του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Φυσικού Αερίου, που εκτιμάται ότι θα σημειωθεί κατά το έτος 2010, είναι αυξημένη σε σχέση με την - 10 -
ημερήσια αιχμή που σημειώθηκε κατά το έτος 2008 και το 2009, o ΔΕΣΦΑ με βάση ιστορικά στοιχεία, εισηγείται για το 2010, τη δέσμευση Δυναμικότητας Αεριοποίησης ΥΦΑ για σκοπούς εξισορρόπησης για το 2010 (ΔΕ 2010 ), 39.775 MWh. Το ανωτέρω ποσό αντιστοιχεί σε δέσμευση δυναμικότητας αεριοποίησης ΥΦΑ για σκοπούς εξισορρόπησης, αυξημένη κατά περίπου 10% (δεδομένης της αβεβαιότητας που εισάγει η συμπεριφορά των νέων ηλεκτροπαραγωγών που θα εισαχθούν στο σύστημα το 2010) σε σχέση με την αντίστοιχη δέσμευση του προηγούμενου έτους 2009. Σύμβαση Εξισορρόπησης Μέχρι σήμερα, ο ΔΕΣΦΑ Α.Ε., προμηθεύεται τις απαραίτητες για την εξισορρόπηση ποσότητες Φυσικού Αερίου βάσει σχετικής σύμβασης πώλησης αερίου που έχει συνάψει από 1 ης Σεπτεμβρίου 2008 με την ΔΕΠΑ Α.Ε. Η διάρκεια της ανωτέρω σύμβασης (η οποία προσδιορίσθηκε μεταξύ 01.09.2008 και 01.01.2009) παρατάθηκε αυτοδικαίως κατά ένα Έτος (σύμφωνα με σχετικό όρο της σύμβασης) και καλύπτει την προμήθεια αερίου εξισορρόπησης που πρόκειται να απαιτηθεί κατά την περίοδο 01.01.2009 01.01.2010. Δεδομένης της αβεβαιότητας σχετικά με τις ποσότητες Φυσικού Αερίου που θα απαιτηθούν για την διασφάλιση της ισορροπίας παραλαβών / παραδόσεων Φ.Α. στο ΕΣΜΦΑ κατά το έτος 2010 (στην παρούσα φάση δεν είναι γνωστό ποιοι Χρήστες θα ζητήσουν πρόσβαση στο ΕΣΦΑ) προτείνεται η συνέχιση της σύμβασης προμήθειας φυσικού αερίου για εξισορρόπηση με τη ΔΕΠΑ Α.Ε. και για το έτος 2010. Για το έτος 2011, θα επιδιωχθεί η σύναψη σύμβασης προμήθειας Φ.Α. εξισορρόπησης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 8, παρ. 2, εδάφιο (γ) του Ν. 3428/2005. Μέσω της εν λόγω σύμβασης θα πρέπει να παρέχεται στο Διαχειριστή όσο δυνατόν μεγαλύτερη ευελιξία σχετικά με τις ποσότητες αερίου που θα χρησιμοποιήσει κατά τη διάρκεια του έτους και ταυτόχρονα να μην επιβάλλει μακροχρόνιες δεσμεύσεις στο Διαχειριστή, δεδομένης της παρούσας μεταβατικής φάσης εξέλιξης της αγοράς φυσικού αερίου. Με τη σύμβαση προμήθειας που θα προκύψει από διαγωνιστική διαδικασία σύμφωνα με τις διατάξεις του Κανονισμού Προμηθειών του ΔΕΣΦΑ, θα διασφαλίζεται η διαθεσιμότητα του Φυσικού Αερίου υπό διαφανείς όρους, χωρίς ελάχιστο όριο απορρόφησης Φυσικού Αερίου με ρήτρες Take or Pay. - 11 -
ΠΡΟΣΑΡΤΗΜΑ 1 Μηνιαίες προβλέψεις Διαχειριστή για την εξέλιξη της ζήτησης φυσικού αερίου ανά κατηγορία κατανάλωσης και εκτίμηση αερίου εξισορρόπησης για το 2010 Μήνας έτους 2010 Ιανουάριος Φεβρουάριος Μάρτιος Απρίλιος Μάιος Ιούνιος Ιούλιος Αύγουστος Σεπτέμβριος Οκτώβριος Νοέμβριος Δεκέμβριος Σύνολo Ηλεκτροπαραγωγή Αιχμιακή Ηλεκτροπαραγωγή Λοιποί Καταναλωτές Σύνολο Καταναλώσεων Αέριο Εξισορρόπησης Nm 3 Nm 3 Nm 3 Nm 3 MWh MWh 229.128.272 5.292.000 155.147.707 389.567.979 4.347.579 209.431,76 213.327.285 5.292.000 143.064.624 361.683.909 4.036.392 194.441,27 208.794.092 5.292.000 128.746.428 342.832.520 3.826.011 184.306,76 201.369.118 4.788.000 97.587.701 303.744.819 3.389.792 163.293,21 222.229.547 5.292.000 89.129.390 316.650.937 3.533.824 170.231,54 235.065.758 5.292.000 90.493.300 330.851.058 3.692.298 177.865,53 259.611.556 5.292.000 94.613.004 359.516.560 4.012.205 193.276,10 241.383.596 5.292.000 75.068.792 321.744.388 3.590.667 172.969,78 219.321.343 5.292.000 113.350.392 337.963.735 3.771.675 181.689,30 214.238.989 5.292.000 134.598.436 354.129.425 3.952.084 190.379,98 235.210.005 5.292.000 159.887.038 400.389.043 4.468.342 215.249,15 245.320.439 5.292.000 159.313.187 409.925.626 4.574.770 220.376,02 2.725.000.000 63.000.000 1.441.000.000 4.229.000.000 47.195.639 2.273.510,40 Παρατηρήσεις 1. Η πρόβλεψη (Nm 3 ) για την εξέλιξη της μηνιαίας ζήτησης φυσικού αερίου για το έτος 2010 προέκυψε από εκτιμήσεις του Διαχειριστή, στις οποίες ελήφθησαν υπ' όψιν προφορικές συνεννοήσεις με εκπροσώπους της ΔΕΠΑ 2. Για την αναγωγή από μονάδες όγκου (Nm 3 ) σε μονάδες ενέργειας (MWh) έγινε η παραδοχή ότι χίλια (1000) κανονικά κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ισοδυναμούν θερμικά με έντεκα κόμμα δεκαέξι (11,16) MWh ΑΘΔ 3. Επί του παρόντος ο μοναδικός αιχμιακός ηλεκτροπαραγωγός του ΕΣΜΦΑ είναι ο ΗΡΩΝΑΣ, του οποίου η κατανάλωση είναι άμεσα συνδεδεμένη με τις ανάγκες του Συστήματος Ηλεκτρικής Ενέργειας και ως εκ τούτου εκτίμηση κατανάλωσης μπορεί να υπάρξει μόνο σε ετήσια βάση, χωρίς ετούτη να δύναται να κατανεμηθεί μηνιαίως. Λαμβανομένου υπ' όψιν των ανωτέρω κάθε μήνας (εκτός του Απριλίου, ο οποίος βάσει ιστορικών στοιχείων έχει τη μικρότερη κατανάλωση) 4. Η μηνιαία ποσότητα αερίου εξισορρόπησης θεωρήθηκε ίση με το 4,8% της συνολικής εκάστοτε μηνιαίας κατανάλωσης» Αθήνα, 04/03/2010 Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΡΑΕ - 12 - Θεόδωρος Κ. Πανάγος