Υαναθηενηζμόξ, Δηάγκςζε θαη Δηαπείνηζε ηεξ Ακζεθηηθόηεηαξ ημο δάθμο ηεξ ειηάξ ζηα Γκημμμθηόκα Γηάκκεξ Βόκηαξ Γνγαζηήνημ Μμνηαθήξ Γκημμμιμγίαξ, Σμήμα Βημιμγίαξ, Πακεπηζηήμημ Κνήηεξ
Survival (%) Ανθεκηικόηηηα: Η ανάπηςξη ικανόηηηαρ ζε ένα πληθςζμό ενηόμυν να ανηέσει ζε δόζειρ ενηομοκηόνος πος κανονικά θα ήηαν θαναηηθόπερ Time (applications)
Καηαπμιέμεζε δάθμο: Βαζίδεηαη ζε μεγάιμ βαζμό ζε πεμηθέξ μεζόδμοξ θαηαπμιέμεζεξ >40 πνόκηα ρεθαζμμί με dimethate Ακζεθηηθόηεηα (OP) (ζπεηηθά ήπηα επίπεδα)
Μησανιζμόρ ακζεθηηθόηεηαρ δάθμο ζηα μνγακμθςζθμνηθά: Μεηαιιαγέξ ζημ γμκίδημ ηεξ AChE. Vontas et al (2001), Pesη Bioch Phys 71, 124-132 Vontas et al (2002) Insect Mol Biol 11, 329-336 Hawkes & Vontas (2005) Pesη BioPhysΓ. 81, Βόνηαρ 154-163 - Τμ. Βιολογίαρ Παν. Kakani et al (2008) Ins BioMol Biol 38, 781-787
οπκόηεηα μεηαιιαγώκ ακζεηηθόηεηαξ δάθμο (OP) R1 R2 S1 S2 Nardi et al 2006
Πςπεθποειδή, Spinosad: <10 σπόνια 1. Ανθεκηικόηηηα ζηο a-cypermethrin έυρ και ~ 50x (πνμεγμύμεκε ηοπαία έθζεζε? Φεθαζμμί θάιορεξ παναγςγώκ?) Μεπακηζμόξ: Ολεηδάζεξ, δεκ έπμοκ βνεζεί (έςξ ζήμενα) μεηαιιαγέξ ζηόπμο (kdr) 2. Ανθεκηικόηηηα ζηο spinosad: πολύ σαμηλά επίπεδα (<5-6x), ζηα όπια πληθςζμιακήρ παπαλλακηικόηηηαρ Margaritopoulos, Skavdis, Skouras, Nikou, Morou, Tsitsipis and Vontas (2008), Efficacy of alpha cypermethrin against B oleae from Greece. Pest Manag Science 64, 900-908 Kakani et al 2010 (in press)
Καηακόεζε ηςκ μεπακηζμώκ ακζεθηηθόηεηαξ θαη ακάπηολε ενγαιείςκ γηα πνόγκςζε δηαπείνηζε ημο θαηκμμέκμο, θαη ηεξ πεμηθήξ θαηαπμιέμεζεξ: Γπηβεβιεμέκε ζε έκα πενηβάιιμκ με μιμέκα μεημύμεκεξ επηιμγέξ (παναγςγή κέςκ δναζηηθώκ, Νμμμζεζία - ΓΓ)
Έγθαηνε δηάγκςζε - δηαπείνηζε ηεξ ακζεθηηθόηεηαξ Γοαίζζεημ Γηενμδογςηό Ακζεθηηθό Έγθαηνε δηάγκςζε: Δηαηήνεζε εοαίζζεηςκ αιιειμμόνθςκ, Δηαηήνεζε εμπμνηθήξ δςήξ δναζηηθώκ Καζοζηενεμέκε δηάγκςζε: Γπηθνάηεζε ακζεθηηθώκ αιιειμμόνθςκ Απώιεηα δναζηηθώκ, Άζθμπεξ επηδήμηεξ εθανμμγέξ Απμηοπία θαηαπμιέμεζεξ Μμνηαθέξ μέζμδμη Βημδμθημέξ? Μμνηαθέξ μέζμδμη Βημδμθημέξ Μμνηαθέξ μέζμδμη
Μειέηε ακάπηολεξ ακζεθηηθόηεηαξ θαη επηθηκδοκόηεηαξ γηα ακάπηολε ακζεθηηθόηεηαξ ημο δάθμο ηεξ ειηάξ 1. Παναθμιμύζεζε ακζεθηηθόηεηαξ ημο δάθμο 2. Ακάιοζε πιεζοζμώκ με εκδείλεηξ ακζεθηηθόηεηαξ, με ζθμπό ηεκ ακαγκώνηζε θαη εθηίμεζε θηκδύκμο επηιμγήξ ημο θαηκμηύπμο 3. Γπηζηεμμκηθή οπμζηήνηλε πνμγναμμάηςκ πεμηθήξ θαηαπμιέμεζεξ (δηαπείνηζε ακζεθηηθόηεηαξ) Ν.Α. Υακίςκ Δ/κζε Γεςνγίαξ Ικζηηημύημ Γιηάξ&Τπμηνμπηθώκ Φοηώκ Υακίςκ (ΓΘ.Ι.ΑΓ.Γ)
Πιεζοζμμί δάθμο από δηάθμνεξ πενημπέξ / ζοζηήμαηα θαιιηένγεηαξ / πνμγνάμμαηα θαηαπμιέμεζεξ
Λεπημμενήξ θαηαγναθή ζημηπείςκ δεηγμαημιερίαξ: πενημπή, εμενμμεκία, ηζημνηθό ρεθαζμώκ Κφδικός Περιοτή Ημερομηνία Δειγμαηο ζσλλογής ληυίες Επεμβάζεις Ιούνιορ Ιούλιορ Αύγοςζηορ Σεπηέμβπιορ 1o 15μερο 2o 15μερο 1o 15μερο 2o 15μερο 1o 15μερο 2o 15μερο 1o 15μερο 2o 15μερο 1o 15μερο 2o 15μερο An-08-1 Αγ. Νικόλαορ Βπύζερ 2-30/10/2008 3 Γολυμ. Γολομ. Γολυμ. Γολυμ. Γολυμ. Lebaycid a-cyp Lebaycid Dimethoate Dimethoate An-08-3 Αγ. Νικόλαορ Σηηεία 16/10 & 19/12/2008 2 Γολυμ. Γολυμ. Γολυμ. Γολυμ. Γολυμ. Lebaycid a-cyp Lebaycid Dimethoate Dimethoate Ch08-1 Χανιά Κολςμπάπι 25/8/2008 1 Γολομ. Γολομ. Σπηλιά a-cyp Fenthion Ch08-3-4 Χανιά Κολςμπάπι 25/8/2008 1 Γολυμ. Γολυμ. Κάλςτη Γολυμ. Γολυμ. Γπακώνα Fenthion Fenthion λ-cyhalothrin Fenthion Fenthion Ch08-5 Χανιά Κακοδίκι 15/10/2008 1 Κάλςτη Κάλςτη a-cyp a-cyp Ch08-6 Χανιά Χπςζοζκαλίηιζζα 15/10/2008 1 Γολυμ. Γολυμ. Γολυμ. Γολυμ. Γολυμ. λ-cyhalothrin Fenthion Dimethoate Dimethoate Dimethoate Mt08-6 Λέζβορ Μςηιλήνη 1/12/2008 1 Γολυμ. Γολυμ. Γολυμ. Γολυμ. Γολυμ. Γολομ. Μςζηεγνά spinosad spinosad spinosad spinosad spinosad spinosad SM08-1 Σάμορ 18/9-7/11/2008 4 Γολυμ. Γολυμ. Γολυμ. spinosad spinosad spinosad Οκηώβπιορ
Παμεπιζη. Κοήηηπ (μεηαπη Γογαζίεπ)
Βημδμθημέξ πιήνμοξ δόζεξ Γ. Βόνηαρ (LD50s) - Τμ. Βιολογίαρ ζηα εγθεθνημέκα Παν. θοημπνμζηαηεοηηθά, (~30 πιεζοζμμί 2008 2009)
Δπγαζηηπιακορ An-08-1 An-08-3 Mt-08-6 SM-08-1 Ch-08-1 Ch-08-3-4 Ch-08-5 Ch-08-6 Δπγαζηηπιακορ An-08-1 An-08-3 Mt-08-6 SM-08-1 Ch-08-1 Ch-08-3-4 Ch-08-5 Ch-08-6 Βημπεμηθμί θαη μμνηαθμη δείθηεξ γα ηεκ εθηίμεζε επηθηκδοκόηεηαξ γηα ακάπηολε ακζεθηηθόηεηαξ Glutathione S-transferases activities 6 4 2 0 P450 monooxygenase levels 2000 1000 0
Οη πημ ακζεθηηθμί πιεζοζμμί ζηεκ Κνήηε θαη μη πημ εοαίζζεημη ζηε Φςθίδα Ήπηα ακζεθηηθόηεηα ζηα Dimeth θαη α-cyperm (2009: 7-48x, 7-17x). Mεηςμέκε ζημ Dimethoate ζε ζπέζε με 2005-06 (Margaritopoulos et al 2007) Υαμειή ακζεθηηθόηεηα ζημ Spinosad Γ. Βόνηαρ - Τμ. (Μοηηιήκε) Βιολογίαρ Παν.
Οπγανοθυζθοπικό Γηζαγςγή πονεζνμεηδώκ/spinosad μηθνή μείςζε ζοπκόηεηαξ μεηαιιαγώκ iache (ακζεθηηθόηεηα ζημ dimethoate) οκεπόμεκεξ εθανμμγέξ πονεζνμεηδώκ: επηιμγή μλεηδαζώκ
Γίκαη ηειηθά ε ακζεθηηθόηεηα ημο δάθμο ζμβανό πνόβιεμα ζηεκ Γιιάδα? Ανθεηά μηθνόηενμ από αοηό πμο έπεη δηαπηζηςζεί ζε άιια έκημμα, μεγάιεξ μηθμκμμηθήξ ζεμαζίαξ
Bemisia tabaci : ακζεθηηθόηεηα ζηα κεμκηθμηηκμεηδή > 1000x: ηα ορειόηενα ζημκ θόζμμ (2007) απμηοπία θαηαπμιέμεζεξ) CYP6CM1: ημ πνώημ έκδομμ από έκημμμ γεςπμκηθμο εκδηαθένμκημξ πμο βνέζεθε κα μεηαβμιίδεη ηα πημ δηαδεδμμέκμ ζηεκ παγθόζμηα αγμνά εκημμμθηόκμ Imidacloprid
Aκζεθηηθόηεηα Tetranychus urticae ζηα πονεζνμεηδή Πιεζοζμμί ηεηνάκοπμο ζηε πώνα μαξ: ηα πημ εκηοπςζηαθά επίπεδα ακζεθηηθόηεηαξ ζηα πονεζνμεηδή παγθμζμίςξ (>5000x R!) (πιήνεξ απμηοπία θαηαπμιέμεζεξ) Η μεηαιιαγή πμο δίκεη ηα εκηοπςζηαθόηενα επίπεδα ζηα πονεζνηκμεηδή (F1538I), γηα πνώηε θμνά ζε επζνό γεςπμκηθμύ εκδηαθένμκημξ δηεζκώξ
Από ηηξ ζεμακηηθόηενεξ ενγαζίεξ δηεζκώξ ζηεκ ακζεθηηθόηεηα: επζνμί μεγάιεξ μηθμκμμηθήξ ζεμαζίαξ, ορειή ακζεθηηθόηεηα, μεπακηζμμί ζε επίπεδμ γμκηδίμο! Τπμζηενίπηεθακ από ελαηνεηηθό βημιμγηθό οιηθό! >5000x R >1000x R ( Bifethrin Imidacloprid )
ημ δάθμ εοηοπώξ ημ πνόβιεμα είκαη ήπημ Βημιμγία ημο εκηόμμο (ππ θηκεηηθόηεηα πιεζοζμώκ), ήπηα επηιεθηηθή πίεζε (δμιςμαηηθμί, θαηαθογηα) Ονγακςμέκα εζκηθά πνμγνάμμαηα Δαθμθημκίαξ όπη ακελέιεγθηε πνήζε εκημμμθηόκςκ (θόζημξ ρεθαζμμί παναγςγώκ) Ωζηόζμ, έπεη ακαπηοπζεί ήπηα ακζεθηηθόηεηα, πμο ζε θάπμημ βαζμό επενεάδεη ηεκ απμηειεζμαηηθόηεηα πνμγναμμάηςκ θαηαπμιέμεζεξ 40-60x ακζεθηηθόηεηα: survivors 10-30% (δεμηά), ή/θαη μεγαιύηενε δμζμιμγία εκημμμθηόκμο ζε ζπέζε με πανειζόκ / άιιεξ πώνεξ ηεκ Γιιάδα ηα ζεμακηηθόηενα επίπεδα ακζεθηηθόηεηαξ δηεζκώξ
Τπάνπεη ιόγμξ κα παναθμιμοζμύμε ηεκ ακζεθηηθόηεηα? ΝΑΙ Ακελάνηεηα ακ πανάμεηνμξ με μηθνή ή μεγάιε ζομμεημπή ζημ πνόβιεμα, ζεμακηηθό κα ηε γκςνίδμομε Γηζαγςγή πονεζνμεηδώκ (θαη θάιορεξ - παναγςγμί) θαη Spinosad ζηε δαθμθημκία: επηβεβιεμέκε ε βέιηηζηε δηαπείνηζε
Πώξ ζα μπνμύζε αοηό κα γίκεη μαθνμπνόζεζμα: Λεπημμενήξ θαηαγναθή οθηζηάμεκεξ θαηάζηαζεξ (2009-11) Αμάπηρνη και ηρπξπξίηζη «ποακηικώμ ποωηόκξλλωμ», (δηαγκςζηηθή δόζε, απιά ηεζη Kitchen lab ), Δηάποζε ζε ημπηθμύξ θμνείξ δαθμθημκίαξ Ρόλξπ Παμεπιζηημίξρ/ΓΘΙΑΓΓ: Σεπκηθή οπμζηήνηλε (πνςηόθμιια, εθπαίδεοζε) Βμήζεηα ζηεκ ενμεκεία απμηειεζμάηςκ Ακάπηολε κέςκ δηαγκςζηηθώκ (πονεζνηκμεηδή, spinosad), ακάιοζε δεηγμάηςκ με εκδείλεηξ ακάπηολεξ κέςκ μεπακηζμώκ ακζεθηηθόηεηαξ
Ίζςξ ημ πημ ζεμακηηθό: Διάδξζη πληοξθξοιώμ: Σα επηζηεμμκηθά δεδμμέκα (ηοπμπμηεμέκα πνςηόθμιια - οπμζηήνηλε, απμηειέζμαηα θιπ) πνέπεη κα είκαη δηαζέζημα θαη θαηακμεηά ζημοξ γεςπόκμοξ πμο δηαπεηνίδμκηαη ηε θοημπνμζηαζία Τπμβμιή βηβιημγναθηθώκ δεδμμέκςκ Ακάπηολε Οκημιμγίαξ θαη Βάζεξ Δεδμμέκςκ Γπηθαηνμπμίεζεη Ακάπηολε πνςηόθμιιςκ θαη δηαγκςζηηθώκ Βάζη Δεδξμέμωμ Φημικήπ Καηαπξλέμηζηπ Γςθοώμ Καλλιεογειώμ και Αμθεκηικόηηηαπ Οοθξλξγιζηική καηαπξλέμηζη Γθανμμγή πνςηόθμιιςκ δηαγκςζηηθώκ θαηαγναθή οθηζηάμεκεξ θαηάζηαζεξ Γθπαίδεοζε ζηε ΒΔ Δηάποζε θαη αλημπμίεζε πιενμθμνηώκ
Ontology and GIS -Database (MIRO/Irbase) (http://anobase. vectorbase.org/ir/) ΙΜΒΒ- FORTH (Louis lab) UoC (Dialynas et al 2009, PLoS ITD) Τξ ζημείξ αμαθξοάπ ηξρ Παγκόζμιξρ Οογαμιζμξύ Υγείαπ, ζε θέμαηα διαςείοιζηπ ηηπ ςημικήπ καηαπξλέμηζηπ εμηόμωμ ργειξμξμικήπ ζημαζίαπ
ομπενάζμαηα 1. Ακηίζεηα με άιιμοξ επζνμύξ, ημ πνόβιεμα ηεξ ακζεθηηθόηεηαξ ημο δάθμο είκαη ζπεηηθά ήπημ, με ηάζεηξ πενημνηζμμύ ηα ηειεοηαία πνόκηα, με ηε ζςζηή έκηαλε θαη δηαπείνηζε ηςκ εκαιιαθηηθώκ ζθεοαζμάηςκ 2. Η παναθμιμύζεζε ημο θαηκμμέκμο επηβάιιεηαη, ζε έκα πενηβάιιμκ με πενημνηζμέκεξ επηιμγέξ (ΓΓ), γηα ηε δηαηήνεζε ηεξ απμηειεζμαηηθόηεηαξ ηςκ ζθεοαζμάηςκ θαη ηεκ πνόιερε ηεξ ακζεθηηθόηεηαξ: Γίκεηαη ζοζηεμαηηθά, με ηεκ οπμζηήνηλε ημο Τπμονγείμο 3. Σα ζύγπνμκα ενγαιεία ηεξ βημηεπκμιμγίαξ θαη ηεξ πιενμθμνηθήξ, ζηε δηάζεζε ηςκ ημπηθώκ θμνέςκ δαθμθημκίαξ, μπμνμύκ κα ζομβάιιμοκ ζε πεναηηένς βειηηζημπμίεζε/μνζμιμγηθμπμίεζε ηεξ δαθμθημκίαξ
ΓΤΥΑΡΙΣΙΓ/ ΤΝΓΡΓΑΣΓ ΚΗΚΖ ΒΑΡΗΚΟΤ, ΑΡΓΤΡΩ ΚΑΛΑΗΣΕΑΚΖ, Ινζηιη. Τποηπ. Φςηών & Ελιάρ Υανίων, ΕΘΙΑΓΕ ΓΗΩΡΓΟ ΚΑΣΗΚΟΓΗΑΝΝΖ,Νομ.Αςηοδ. άμος ΔΤΖ ΠΗΣΗΚΑ, Νομ. Αςηοδιοίκηζη Λέζβος ΝΗΚΟ ΗΓΖΡΟΠΟΤΛΟ, Νομ. Αςηοδ. Φωκίδαρ ΑΓΓΔΛΗΚΖ ΚΑΡΑΣΑΡΑΚΖ, Νομ.Αςηοδ. Λαζιθίος ΑΓΓΔΛΗΚΖ ΒΗΣΗΝΗΩΣΟΤ, Νομ. Αςηοδ. Ρεθύμνος ΚΩΣΑ ΗΜΟΓΛΟΤ, Νομ. Αςηοδ. Ηπακλείος ΔΜΜΑΝΟΤΖΛ ΡΟΓΗΣΑΚΖ, ΙΠΦΗ, ΕΘΙΑΓΕ ΑΡΗΣΔΗΓΖ ΗΩΑΝΝΟΤ, ΓΖΜΖΣΡΑ ΓΚΗΛΠΑΘΖ, Τποςπγείο Αγποηικήρ Ανάπηςξηρ και Σποθίμων ( )
Debora Καπαμηαϊδάκη Αμηώμηπ Φορζαογύοηπ Γραγγελία Μώοξρ vontas@imbb.forth.gr, 2810394077 Βάζια Μπαοιάμη Μαοία Ρήγα Άοηπ Ηλίαπ Ηλίαπ Κιξύλξπ Olive fly - Medfly Culture Lab