Κατασκευή στέγης
Με τον όρο στέγη δεν εννοούμε μόνο τις φέρουσες κατασκευές των επικλινών επιστεγάσεων των κτιρίων, αλλά και τις στεγανές επικαλύψεις τους, που μπορεί να αποτελούνται από κεραμίδια, πλάκες, μεταλλικά φύλλα ή άλλα υλικά Οι στέγες είναι κατασκευές, που αποτελούνται από επικλινή μη βατά επίπεδα έτσι ώστε να είναι δυνατόν ταχύτερη η απομάκρυνση των νερών της βροχής και κυρίως των χιονιών και για να περιορίζονται οι κίνδυνοι να περάσει το νερό, ή έστω ή υγρασία, μέσα στα κτήρια
Μορφές στεγών και ονομασίες
Κλίσεις στεγών Κλίση στέγης καλείται η εφαπτόμενη της γωνίας, την οποία σχηματίζει κεκλιμένο επίπεδο της με το οριζόντιο δάπεδο Έτσι λέμε ότι μία στέγη έχει κλίση 20% όταν η γωνία, την οποία σχηματίζουν τα κεκλιμένα επίπεδά της με το οριζόντιο επίπεδο, έχει εφαπτομένη 0,2 δηλαδή ισούται προς την οξεία γωνία ορθογωνίου τριγώνου, του οποίου η απέναντί της πλευρά είναι τα 0,2 της άλλης κάθετης πλευράς
Χάραξη στεγών Πριν από την κατασκευή μιας στέγης είναι απαραίτητη η σχεδίαση της και ο καθορισμός του σχήματος των επιπέδων, τα οποία την αποτελούν. Στην συνέχεια καθορίζονται τα σχετικά υψόμετρα των κορυφών τις στέγης, τα οποία εξαρτώνται από την κλίση των τεμνομένων επιπέδων. Ας σημειώσουμε εδώ, ότι στην Ελλάδα η κλίση 40%, η οποία αντιστοιχεί σε γωνία 22ο περίπου, είναι η καλύτερη. Προσαρμόζεται και προς τις κλιματολογικές συνθήκες του τόπου αλλά και προς τα χρησιμοποιούμενα υλικά
Ζευκτά (ψαλίδι) Στις στέγες η φέρουσα κατασκευή αποτελείται από τα ζευκτά, δηλαδή δικτυωτές δοκούς με κατάλληλο σχήμα, οι οποίες, τοποθετούνται παράλληλα και σχηματίζουν σχάρα. Επάνω στην κύρια σχάρα, δηλαδή επάνω στις κεκλιμένες πλευρές των ζευκτών, εδράζονται απλές ξυλοδοκοί (τεγίδες), οι οποίες καμιά φορά με άλλες κάθετες προς τις προηγούμενες (επιτεγίδες) διαμορφώνουν σχάρα με μικρότερα ανοίγματα. Καμία φορά επίσης αυτό γίνεται και με σανίδωμα (πεταύρωση), δηλαδή επιφάνεια επάνω στην οποία εδράζεται ή στερεώνεται η στεγανή επικάλυψη.
Όταν διαπερνά τη στέγη καπνοδόχος, τότε ή η καπνοδόχος διέρχεται δια μέσου δύο ζευκτών της ή εάν είναι μεγαλύτερη από τη μεταξύ δύο ζευκτών απόσταση διακόπτεται ένα ζευκτό και στηρίζεται αυτό επάνω σε εγκάρσια δοκό Πάντως, στις περιπτώσεις αυτές, για προστασία από πυρκαϊά η καπνοδόχος πρέπει να περιβάλλεται από άφλεκτα υλικά και τα γύρο ξύλα να απέχουν 6 8 cm από την εξωτερική της επιφάνεια
Όταν ξύλινα ζευκτά εδράζονται απ ευθείας επάνω σε τοίχους, για προστασία τους από την υγρασία τοποθετείται μονωτικό υλικό προς τα έξω καθώς και στην επιφάνεια εδράσεως. Συχνά για να είναι ομοιόμορφη η κατανομή των φορτίων επί του τοίχου παρεμβάλλεται μεταξύ ζευκτών και τοίχου μια μηκίδα. Κάτω από την μηκίδα τοποθετείται επίσης μονωτικό φύλλο κατά της υγρασίας. Καμιά φορά η έδραση των ξύλινων ζευκτών γίνεται επάνω σε ενισχυτικό περίδεσμο του τοίχου (σενάζι) από οπλισμένο σκυρόδεμα
Σε περίπτωση ξύλινης στέγης που εδράζεται επάνω σε πλάκα από σκυρόδεμα παρεμβάλλονται στα σημεία εδράσεως τεμάχια ξύλου (στρωτήρες), τα οποία είναι προσαρμοσμένα με κοχλιοφόρους ήλους (μπουλόνια) επάνω σε πλάκα
Εδαφικά υποστρώματα σχεδιασμένα αποκλειστικά για πράσινα δώματα Ειδικά αποστραγγιστικά συστήματα με η χωρίς αποθήκευση νερού Ειδικά γεωυφάσματα προστασίας, συγκράτησης υγρασίας και διήθησης Μεμβράνες αντιριζικής προστασίας Συστήματα άρδευσης κατάλληλα για δώματα Συστήματα ασφαλείας Βάσεις Φωτοβολταϊκών για φυτεμένα δώματα
Η ιδέα φύτευσης των ταρατσών ώστε να λειτουργούν ως φυσικά φίλτρα και ως πνεύμονες πρασίνου μέσα στον αστικό ιστό, κερδίζει συνεχώς έδαφος σε πολλές χώρες του κόσμου. Σε κάποιες πόλεις μάλιστα, οι πράσινες στέγες επιβάλλονται και από τη νομοθεσία. Τα κόστη δεν είναι απαγορευτικά, αντίθετα τα οφέλη είναι αναμφισβήτητα. Περιβαλλοντικά οφέλη Οι πράσινες στέγες βελτιώνουν την ποιότητα του εισπνεόμενου αέρα (παράγουν οξυγόνο, φιλτράρουν τη σκόνη), συμβάλλουν στην άμβλυνση του φαινομένου της αστικής νησίδας θερμότητας (το φαινόμενο της αύξησης της θερμοκρασίας στο κέντρο της πόλης σε σχέση με τα προάστια λόγω απουσίας πράσινου και υπερβολικής παρουσίας τσιμέντου και ασφάλτου), συμβάλλουν στην ορθολογική διαχείριση του νερού και παρέχουν χρήσιμο χώρο στην εκτοπισμένη από τις πόλεις άγρια ζωή.
Ενεργειακά-οικονομικά οφέλη Οι πράσινες στέγες προσφέρουν εξαιρετική θερμομόνωση, υγρομόνωση και ηχομόνωση. Σε ένα καλά μονωμένο κτίριο η χρήση του κλιματιστικού και του καλοριφέρ μειώνεται. Μια πράσινη στέγη προστατεύει επίσης την ταράτσα από εξωτερικούς φθοροποιούς παράγοντες και επιμηκύνει τη διάρκεια ζωής της. Κοινωνικά οφέλη Οι πράσινες στέγες, αξιοποιώντας αχρησιμοποίητους χώρους, παρέχουν μέρη για ψυχαγωγία, χαλάρωση ή/και κοινωνικοποίηση.
Oι «πράσινες στέγες» ή φυτεμένα δώματα (greenroofs) κατηγοριοποιούνται διεθνώς σε δύο βασικές ομάδες: Στον εκτατικό τύπο, όπου έχουμε συνολική κάλυψη επιφάνειας με πράσινο, είτε αυτό είναι φυτά εδαφοκάλυψης είτε χλοοτάπητας, με βάθος κατασκευής 10-15 εκ., και στον Ημιεντατικόεντατικό τύπο, όπου οι επιλογές διευρύνονται και μπορούν να χρησιμοποιηθούν πόες, θάμνοι και δέντρα, αλλά και να κατασκευαστούν σημεία με νερό, πέργκολες, καθιστικά κλπ
Όμορφα νορβηγικά σπίτια με πράσινες στέγες