ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΑΓΡΙΑΣ ΠΑΝΙΔΑΣ 8. ΑΡΠΑΚΤΙΚΑ - ΝΥΚΤΟΒΙΑ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΑΓΡΙΑΣ ΠΑΝΙΔΑΣ 8. ΑΡΠΑΚΤΙΚΑ - ΝΥΚΤΟΒΙΑ

1. Σπιζαετός Hieraaetus fasciatus Περιγραφή ο χρωματισμός του φτερώματος στο πάνω μέρος είναι μαυρόφαιος με λευκές περιοχές στη ράχη, τα πρωτεύοντα είναι μαύρα, το κάτω μέρος είναι λευκό με ευδιάκριτα καφέ στίγματα, η μακριά ουρά του έχει 6-7 λεπτές ραβδώσεις και καταλήγει σε σκουρόφαιη πλατιά λωρίδα κατά την πτήση διακρίνεται από τον λευκό χρωματισμό του κάτω μέρους του σώματος και των μπροστινών άκρων των καλυπτηρίων των δευτερευόντων Μήκος: 55-65 εκ. Άνοιγμα φτερών: 145-165 εκ.

1. Σπιζαετός Hieraaetus fasciatus Ενδιαίτημα: ανοιχτές ορεινές και λοφώδεις περιοχές. Φωλιάζει σε βράχους (δέντρα) Αναπαραγωγή: Ιανουάριο- Φεβρουάριο, 2 αυγά (1-3) Ωρίμανση: 3 έτη Τροφή: πτηνά (πέρδικα, περιστεροειδή) τρωκτικά, λαγόμορφα Καθεστώς προστασίας: Απειλούμενο προς εξαφάνιση (Ευρώπη), Ελλάδα ΣΤ

1. Σπιζαετός Hieraaetus fasciatus

2. Σταυραετός Hieraaetus pennatus Περιγραφή το μικρότερο είδος αετού της Ευρώπης η κοιλιά και το κάτω μέρος των καλυπτηρίων άλλοτε εμφανίζονται λευκά, άλλοτε σκουρόφαια, η ράχη και τα πάνω καλυπτήρια είναι καστανά, τα πρωτεύοντα και τα δευτερεύοντα μαυρόφαια, η ουρά στο πάνω μέρος καφέ, στο κάτω κιτρινόφαιη, μικρή λευκή κηλίδα στη βάση του μπροστινού μέρους των φτερούγων Μήκος: 42-51 εκ. Άνοιγμα φτερών: 110-135 εκ.

2. Σταυραετός Hieraaetus pennatus Ενδιαίτημα: δάση με ανοιχτές περιοχές Φωλιάζει σε ψηλά δέντρα Αναπαραγωγή: μονογαμικό, Μάρτιο-Απρίλιο, 2 αυγά (1-3) Ωρίμανση: 3 έτη Τροφή: πτηνά (πέρδικά, περιστεροειδή) τρωκτικά, λαγόμορφα Καθεστώς προστασίας: Σπάνιο (Ευρώπη), Ελλάδα: μειώνεται

2. Σταυραετός Hieraaetus pennatus

3. Φιδαετός Circaetus gallicus Περιγραφή λευκός χρωματισμός κοιλιάς, ουράς, κάτω μέρους φτερούγων, καφέ γραμμώσεις στην κοιλιά και στο κάτω μέρος των φτερούγων, στήθος καφέ σκούρο, πάνω μέρος φαιό ή φαιόγκριζο με μαυρόφαια πρωτεύοντα και ανοιχτοκαστανά καλυπτήρια τα κάτω μέρη μπορεί να είναι από εντελώς λευκά έως έντονα γραμμωτά μεγάλο σφαιρικό κεφάλι, μικρό ράμφος, μεγάλα μάτια, κίτρινη ίριδα μακριά ουρά με 3-4 άτονες σκούρες λωρίδες Μήκος: 62-69 εκ. Άνοιγμα φτερών: 162-178 εκ.

3. Φιδαετός Circaetus gallicus Ενδιαίτημα: Ορεινές και λοφώδεις περιοχές με ανοίγματα Συνήθειες: Μεταναστευτικό Αναπαραγωγή: Μάρτιο- Απρίλιο, 1 αυγό Ωρίμανση: 3-4 έτη Τροφή: Φίδια μέσου μεγέθους, σαύρες, (χελώνες) Καθεστώς προστασίας: Σπάνιο (Ευρώπη), Ελλάδα: μειώνεται

3. Φιδαετός Circaetus gallicus

4. Βραχοκιρκίνεζο Falco tinnunculus Περιγραφή πάνω μέρη κοκκινοκαστανά με σκούρα καφέ στίγματα, κάτω μέρη κρεμ με καφέ γραμμώσεις στο στήθος και στίγματα στην κοιλιά το κεφάλι και ο αυχένας είναι γκριζογάλαζα, η γκριζογάλαζη ουρά έχει μια πλατιά μαύρη λωρίδα στην άκρη, τα πρωτεύοντα και τα καλυπτήρια είναι σκουρόφαια το θηλυκό και τα νεαρά έχουν κεφάλι και αυχένα κοκκινοκαστανά με καφέ γραμμώσεις, η ουρά τους είναι ερυθροκαστανή με εγκάρσιες λεπτές καφέ λωρίδες και μια πλατιά καφέ λωρίδα στο άκρο Μήκος: 31-37 εκ. Άνοιγμα φτερών: 68-78 εκ.

4. Βραχοκιρκίνεζο Falco tinnunculus Ενδιαίτημα: σε ανοιχτές εκτάσεις Συνήθειες: μόνιμο στην Ελλάδα, μοναχικό Αναπαραγωγή:Μάρτιο- Απρίλιο, 3-6 αυγά (1-9) Ωρίμανση: 1-2 έτη Τροφή: τρωκτικά, έντομα, ερπετά, βατράχια Καθεστώς προστασίας: Συνεχής μείωση (Ευρώπη), Ελλάδα: ΣΤ

4. Βραχοκιρκίνεζο Falco tinnunculus

5. Κιρκινέζι Falco naumanni Περιγραφή μοιάζει με το βραχοκιρκίνεζο, διαφέρει κατά το ότι το αρσενικό δεν έχει καφέ στίγματα στα πάνω μέρη και καφέ γραμμώσεις στο στήθος, ενώ η κοιλιά του έχει αραιά καφέ μικρά στίγματα το κεφάλι, ο αυχένας και η ουρά είναι ανοιχτό μπλε, οι φτερούγες έχουν στο μέσον δύο λωρίδες ανοιχτού μπλε χρώματος Μήκος: 27-33 εκ. Άνοιγμα φτερών: 63-72 εκ.

5. Κιρκινέζι Falco naumanni Ενδιαίτημα: σε ανοιχτούς βιοτόπους, ποολίβαδα, γεωργικές εκτάσεις, κοντά σε κατοικημένες περιοχές. Φωλιάζει παλιά κτίρια, κοιλότητες βράχων, τεχνητά κιβώτια Συνήθειες: μεταναστευτικό, κοινωνικό Αναπαραγωγή: κατά αποικίες 100-200 ζευγαριών, Μάιο, 4-5 αυγά (1-8) Ωρίμανση: 1-2 έτη Τροφή: έντομα και μικρά τρωκτικά Καθεστώς προστασίας: Απειλούμενο παγκοσμίως, Ελλάδα: ΣΤ

5. Κιρκινέζι Falco naumanni

6. Μαυροκιρκίνεζο Falco vespertinus Περιγραφή πόδια, κήρωμα ράμφους και οφθαλμικός δακτύλιος κοκκινοπορτοκαλί αρσενικό γκριζόμαυρο με εξαίρεση τα φτερά των ποδιών και τα κάτω καλυπτήρια της ουράς που είναι κοκκινοκαστανά, πρωτεύοντα ανοιχτότερου γκρι χρώματος θηλυκό με ξανθοκίτρινο χρωματισμό των κάτω μερών χωρίς καφέ στίγματα, στέμμα και αυχένας καστανωπά, γκριζομπλέ πάω μέρη με εγκάρσιες μαύρες λωρίδες, ουρά με σκούρες ραβδώσεις, λεπτό σκούρο μουστάκι Μήκος: 28-34 εκ. Άνοιγμα φτερών: 65-76 εκ.

6. Μαυροκιρκίνεζο Falco vespertinus Ενδιαίτημα: ανοιχτές περιοχές με αραιή δενδρώδη βλάστηση. Φωλιάζει κατά αποικίες σε παλιές φωλιές κορακοειδών Συνήθειες: διαβατικό, κοινωνικό Αναπαραγωγή: κατά αποικίες 100-200 ζευγαριών, Απρίλιο-Μάιο, 3-4 αυγά (2-6) Ωρίμανση: 1-2 έτη Τροφή: έντομα στον αέρα Καθεστώς προστασίας: Τρωτό (Ευρώπη)

6. Μαυροκιρκίνεζο Falco vespertinus

7. Δενδρογέρακας Falco subbuteo Περιγραφή φύλα όμοια, το θηλυκό μεγαλύτερο, φτέρωμα στο πάνω μέρος γκριζόμαυρο, λαιμός και παρειές λευκωπές, κάτω μέρη κιτρινωπά με καφέ επιμήκεις ραβδώσεις, φτέρωμα κνήμης και κάτω καλυπτηρίων ουράς ξανθοκαστανωπό, μυστακιακή λωρίδα έντονη και στενότερη από του πετρίτη, κάτω καλυπτήρια με κηλίδες, ερετικά με γραμμώσεις, άκρα φτερούγων σκούρα Μήκος: 29-35 εκ. Άνοιγμα φτερών: 70-84 εκ.

7. Δενδρογέρακας Falco subbuteo Ενδιαίτημα: αραιά δάση και ανοιχτές περιοχές. Φωλιάζει σε δέντρα (κωνοφόρα), σε παλιές φωλιές κορακοειδών Συνήθειες: μεταναστευτικό Αναπαραγωγή: μέσα Μαΐου, 2-3 αυγά Ωρίμανση: 2 έτη Τροφή: μικρά πτηνά & έντομα Καθεστώς προστασίας: Δεν διατρέχει ιδιαίτερο κίνδυνο (Ευρώπη), Ελλάδα: μειώνεται

7. Δενδρογέρακας Falco subbuteo

8. Μαυροπετρίτης Falco eleonorae Περιγραφή έχει την πιο μακριά ουρά από όλα τα γεράκια εμφανίζεται με δυο τύπους: ανοιχτό και σκούρο ο σκούρος με φτέρωμα καστανόμαυρο, κήρωμα και οφθαλμικό δακτύλιο κίτρινα, πόδια χρυσοκίτρινα ο ανοιχτός διακρίνεται από το ανοιχτό πηγούνι και λαιμό, την πλατιά σκούρα μυστακιακή λωρίδα, το κιτρινοκαστανό στήθος με έντονες μαύρες επιμήκεις ραβδώσεις και σκουρόχρωμο χρωματισμό των ποδιών και του πίσω μέρους της κοιλιάς, πάνω μέρη ομοιόμορφα σκούρα, κάτω καλυπτήρια της ουράς και φτερά της κνήμης κοκκινοκαφέ, κήρωμα και οφθαλμικός δακτύλιος ανοιχτοκύανα, δάκτυλα κιτρινωπά Μήκος: 34-42 εκ. Άνοιγμα φτερών: 87-104 εκ.

8. Μαυροπετρίτης Falco eleonorae Ενδιαίτημα: σε βραχώδεις απόκρημνες πλαγιές Συνήθειες: μόνιμο Αναπαραγωγή: σε αποικίες, γεννά Ιούλιο-Αύγουστο 2-3 αυγά Ωρίμανση: 2 έτη Τροφή: μικρά πτηνά, έντομα Καθεστώς προστασίας: μειώνεται (Ευρώπη), Ελλάδα: μειώνεται

8. Μαυροπετρίτης Falco eleonorae

9. Πετρίτης Falco peregrinus Περιγραφή πάνω μέρος γκριζογάλαζο, κάτω λευκοκαστανό με πυκνά μαύρα στίγματα, παρειές μαύρες με εμφανή μυστακιακή λωρίδα, λαιμός λευκός, ουρά με μαύρες στενές εγκάρσιες λωρίδες το θυληκό είναι μεγαλύτερο και σκουρότερο από το αρσενικό Μήκος: 38-44, 46-51 εκ. Άνοιγμα φτερών: 89-100, 104-113 εκ.

9. Πετρίτης Falco peregrinus Ενδιαίτημα: ανοιχτές περιοχές. Φωλιάζει σε απόκρημνες πλαγιές. Συνήθειες: μόνιμο Αναπαραγωγή: Μάρτιο 3-4 αυγά Ωρίμανση: 2-3 έτη Τροφή: πτηνά μικρού και μέσου μεγέθους (ταχ. 290-300 χιλ/ώρα) Καθεστώς προστασίας: Δεν διατρέχει ιδιαίτερο κίνδυνο (Ευρώπη), Ελλάδα: ΣΤ

9. Πετρίτης Falco peregrinus

10. Χρυσογέρακας Falco biarmicus Περιγραφή πάνω μέρος κεφαλής και αυχένα ανοιχτό καστανό, στενή μυστακιακή λωρίδα, πάνω μέρη σκούρα γαλαζοκαφετί, κάτω μέρη λευκόφαια με αραιές φαιές κηλίδες, πλατιά μαύρη λωρίδα πίσω από το μάτι, παρειές ανοιχτόχρωμες Μήκος: 43-50 εκ. Άνοιγμα φτερών: 95-105 εκ.

10. Χρυσογέρακας Falco biarmicus Ενδιαίτημα: ορεινές περιοχές, βραχώδεις ακτές ή ερημικές περιοχές. Φωλιάζει σε βράχια (δέντρα). Συνήθειες: μόνιμο Αναπαραγωγή: Φεβρουάριο-Μάρτιο 3-4 αυγά Ωρίμανση: 2 έτη Τροφή: πτηνά μικρού κα μέσου μεγέθους Καθεστώς προστασίας: τρωτό (Ευρώπη), Ελλάδα ΣΤ

10. Χρυσογέρακας Falco biarmicus

11. Στεπογέρακο Falco cherrug Περιγραφή το μεγαλύτερο γεράκι της Ελλάδας φύλα όμοια, κορυφή κεφαλής, αυχένας υπόλευκα με καφέ ραβδώσεις, πάνω μέρη από ανοιχτόφαια μέχρι σκούρα καφέ, πρωτεύοντα σκουρόφαια, λαιμός και στήθος λευκωπά, κοιλιά κρεμ με καφέ κηλίδες, ουρά με ραβδώσεις και πλατιά λωρίδα στην άκρη, μυστακιακή λωρίδα στενή και όχι πολύ ευδιάκριτη Μήκος: 47-55 εκ. Άνοιγμα φτερών: 105-129 εκ.

11. Στεπογέρακο Falco cherrug Ενδιαίτημα: ανοιχτές περιοχές. Φωλιάζει σε δέντρα, απόκρημνες πλαγιές Συνήθειες: μεταναστευτικό Αναπαραγωγή: Μάρτιο- Απρίλιο 3-5 αυγά (2-6) Ωρίμανση: 2 έτη Τροφή: πτηνά μικρού μεγέθους & τρωκτικά Καθεστώς προστασίας: απειλούμενο προς εξαφάνιση (Ευρώπη), 360-540 (b.p.) Ευρώπη

11. Στεπογέρακο Falco cherrug

Σύγκριση γερακιών

12. Πεπλόγλαυκα Tyto alba Περιγραφή λευκό πρόσωπο με σχήμα καρδιάς, στήθος χωρίς γραμμώσεις, πάνω μέρος χρυσοκαστανό, πορτοκαλόχρωμο με μικρά φαιά και λευκωπά στίγματα, κάτω μέρος λευκωπό το υποείδος guttata έχει σκουρότερο κάτω μέρος και χρυσίζον κάτω μέρος με αραιά μικρά στίγματα Μήκος: 33-39 εκ. Άνοιγμα φτερών: 80-95 εκ.

12. Πεπλόγλαυκα Tyto alba Ενδιαίτημα: γεωργικές εκτάσεις. Φωλιάζει σε παλιά κτίρια, στάβλους και κουφάλες δέντρων. Συνήθειες: μόνιμο Αναπαραγωγή: Απρίλιο- Μάιο, 4-7 αυγά (2-14) Ωρίμανση: 1-2 έτη Τροφή: μικρά τρωκτικά, μικρά πτηνά, ερπετά και αμφίβια Καθεστώς προστασίας: μείωση (Ευρώπη), Ελλάδα σταθερός ο αναπαραγόμενος αριθμός

12. Πεπλόγλαυκα Tyto alba

13. Νανόμπουφος Asio otus Περιγραφή μεγάλα λοφία στο κεφάλι, καστανέρυθρες δισκοειδείς περιοχές γύρω από τα μάτια, μάτια πορτοκαλί, καστανωπός με σκούρες κηλίδες και ραβδώσεις Μήκος: 31-37 εκ. Άνοιγμα φτερών: 86-98 εκ.

13. Νανόμπουφος Asio otus Ενδιαίτημα: σε δάση κυρίως κωνοφόρων. Συνήθειες: μόνιμο Αναπαραγωγή: Μάρτιο- Απρίλιο 3-5 αυγά (1-6) Ωρίμανση: 1 έτος Τροφή: τρωκτικά, (μικρά πτηνά, ερπετά και αμφίβια) Καθεστώς προστασίας: δεν διατρέχει ιδιαίτερο κίνδυνο (Ευρώπη), Ελλάδα ΣΤ

13. Νανόμπουφος Asio otus

14. Μπούφος Bubo bubo Περιγραφή το μεγαλύτερο νυκτόβιο αρπακτικό της Ευρώπης μεγάλα κιτρινοπορτοκαλί μάτια, μεγάλα φτερωτά λοφία, γκριζόφαιες δισκοειδείς περιοχές γύρω από τα μάτια, πάνω μέρος καστανό με σκούρες κηλίδες και γραμμώσεις, λαιμός, στήθος και κάτω μέρος κιτρινόφαια με σκούρες καφέ επιμήκεις λωρίδες και εγκάρσιες γραμμώσεις, εγκάρσια λευκή λωρίδα στη βάση του λαιμού Μήκος: 59-73 εκ. Άνοιγμα φτερών: 138-170 εκ.

14. Μπούφος Bubo bubo Ενδιαίτημα: πυκνά δάση, ερημικές και βραχώδεις περιοχές. Φωλιάζει στο έδαφος. Συνήθειες: μόνιμο Αναπαραγωγή: Ιανουάριο- Μάρτιο, 2-4 αυγά (1-6) Ωρίμανση: 2-3 έτη Τροφή: τρωκτικά, μικρού και μέσου μεγέθους θηλαστικά, πτηνά, έντομα και ερπετά Καθεστώς προστασίας: μείωση (Ευρώπη), Ελλάδα ΣΤ (200-500 ζευγάρια)

14. Μπούφος Bubo bubo

15. Χουχουριστής Strix aluco Περιγραφή μεγάλα μαύρα μάτια, έλλειψη λοφίων, γκριζόφαιος δίσκος προσώπου, πάνω μέρος γαιώδες με στίγματα και γραμμώσεις, κάτω μέρος καστανόφαιο με ανοιχτόχρωμες ραβδώσεις και κηλίδες, άσπρες κηλίδες στους ώμους υπάρχει και τύπος με σκουρόχρωμες αποχρώσεις Μήκος: 37-43 εκ. Άνοιγμα φτερών: 81-96 εκ.

15. Χουχουριστής Strix aluco Ενδιαίτημα: δάση, πάρκα, κήπους, κοντά σε κατοικημένες περιοχές. Φωλιάζει σε τρύπες βράχων ή δέντρων ή σε φωλιές κορακοειδών Συνήθειες: μόνιμο Αναπαραγωγή: Μάρτιο- Απρίλιο 2-5 αυγά (1-6) Ωρίμανση: 1-2 έτη Τροφή: τρωκτικά, μικρά πτηνά, αμφίβια και έντομα Καθεστώς προστασίας: δεν διατρέχει ιδιαίτερο κίνδυνο (Ευρώπη), Ελλάδα ΣΤ

15. Χουχουριστής Strix aluco

16. Χαροπούλι Aegolius funereus Περιγραφή σφαιρικό μεγάλο κεφάλι με λευκές κηλίδες, υπόλευκες δισκοειδείς περιοχές γύρω από τα μάτια που κυκλώνονται από σκουρόφαιη λωρίδα, μάτια κίτρινα, γενικός χρωματισμός σοκολατί με λευκές κηλίδες Μήκος: 22-27 εκ. Άνοιγμα φτερών: 50-62 εκ.

16. Χαροπούλι Aegolius funereus Ενδιαίτημα: δάση κωνοφόρων ή μεικτά σε μεγάλο υψόμετρο. Συνήθειες: μόνιμο Αναπαραγωγή: Μάρτιο-Απρίλιο 3-7αυγά (1-10) Ωρίμανση: 1 έτος Τροφή: μικρά θηλαστικά, (μικρά πτηνά και μεγάλα έντομα) Καθεστώς προστασίας: δεν διατρέχει ιδιαίτερο κίνδυνο (Ευρώπη), Ελλάδα: ΣΤ

16. Χαροπούλι Aegolius funereus

17. Γκιώνης Otus scops Περιγραφή πολύ μικρό μέγεθος, μικρά λοφία που δημιουργούν γωνιώδες κεφάλι, φτέρωμα καστανόγκριζο με σκουρόφαιες λεπτές γραμμώσεις, μάτια κίτρινα Μήκος: 19-21 εκ. Άνοιγμα φτερών: 47-54 εκ.

17. Γκιώνης Otus scops Ενδιαίτημα: κοντά σε κατοικημένες περιοχές, πάρκα. Φωλιάζει σε δέντρα, και σε φωλιές άλλων πτηνών Συνήθειες: μεταναστευτικό (καλοκαιρινός επισκέπτης) Αναπαραγωγή: Απρίλιο- Μάιο 4-5 αυγά (3-7) Τροφή: έντομα, μικρά θηλαστικά και πτηνά Καθεστώς προστασίας: μείωση (Ευρώπη), Ελλάδα σταθερός ο αναπαραγόμενος αριθμός

17. Γκιώνης Otus scops

18. Κουκουβάγια Athene noctua Περιγραφή το πιο κοινό νυκτόβιο αρπακτικό της Ελλάδας μικρό μέγεθος, κίτρινα μάτια, κοντόχοντρο πεπλατυσμένο κεφάλι, πάνω μέρος ανοιχτόφαιο με λευκωπές κηλίδες και γραμμώσεις, κάτω μέρος υπόλευκο με φαρδιές καφέ λωρίδες Μήκος: 23-27 εκ. Άνοιγμα φτερών: 50-57 εκ.

18. Κουκουβάγια Athene noctua Ενδιαίτημα: κοντά σε κατοικημένες περιοχές με αραιή θαμνώδη βλάστηση. Φωλιάζει σε τρύπες δέντρων, βράχων ή σε παλιά κτίρια φωλιές δρυοκολαπτών Συνήθειες: μόνιμο Αναπαραγωγή: Μάρτιο- Απρίλιο 2-5 αυγά (1-7) Ωρίμανση: 1 έτος Τροφή: έντομα, μικρά τρωκτικά, (μικρά πτηνά, σαύρες και σκουλήκια) Καθεστώς προστασίας: μείωση (Ευρώπη), Ελλάδα σταθερός ο αναπαραγόμενος αριθμός

18. Κουκουβάγια Athene noctua

Σύγκριση νυκτόβιων αρπακτικών