ΜΟΝΤΕΛΑ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΛΗΨΗΣ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΣΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ (ΚΕΦ. 6) Βιβλίο Δ. Λαγού, Τουριστική Οικονομική Παρουσίαση: Βελισσαρίου Ευστάθιος Διοίκηση Τουριστικών Επιχειρήσεων ΤΕΙ Θεσσαλίας Λάρισα 2017 1
Η καταναλωτική συμπεριφορά εξαρτάται από τέσσερα στοιχεία Τους ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΤΕΣ (Δυνάμεις που κάνουν τον τουρίστα να δράσει, π.χ. τα κίνητρα) Τα ΦΙΛΤΡΑ (κοινωνικοί, χρονικοί, οικονομικοί, οικογένεια, υγεία, ταξιδιωτικοί κίνδυνοι, ενδιαφέροντα και άλλοι παράγοντες που μπορούν να είναι εμπόδια στην τουριστική δραστηριότητα) Τους ΕΠΗΡΕΑΣΤΕΣ (παράγοντες που επηρεάζουν τις αποφάσεις, όπως η εικόνα και οι πληροφορίες του ταξιδιωτικού προορισμού). Τους ΡΟΛΟΥΣ (του κάθε τουρίστα, που επηρεάζουν τις αποφάσεις, όπως ατομικοί ρόλοι, οικογενειακοί ρόλοι κ.λπ.)
1 η Ενότητα 3
Α. Το μοντέλο των Wahab Grampon - Rothfield Τα στάδια σύμφωνα με το μοντέλο αυτό είναι : Αρχικό πλαίσιο αναφοράς Συγκέντρωση εννοιών Δεδομένα υποθέσεων Ορισμένων εναλλακτικών λύσεων Σχεδιασμός του ερεθίσματος Πρόβλεψη συνεπειών Κόστος / Όφελος εναλλακτικών λύσεων Απόφαση Αποτέλεσμα
Β. Το μοντέλο του Schmoll. Η ταξιδιωτική απόφαση περιλαμβάνει τα ακόλουθα: τα ταξιδιωτικά ερεθίσματα τις προσωπικές και κοινωνικές παραμέτρους τις εξωτερικές μεταβλητές τα χαρακτηριστικά του τουριστικού προορισμού
Γ. Το μοντέλο των Mayo & Jarvis. Το μοντέλο τους διακρίνει δύο φάσεις : Η πρώτη έχει σχέση με την πληροφόρηση και η άλλη με την χρονική περίοδο που θα ληφθεί η απόφαση. Η αναζήτηση και η αποτίμηση πληροφοριών παρουσιάζεται ως κύριο συστατικό της διαδικασίας λήψης απόφασης.
Δ. Το μοντέλο των Mathieson & Wall. Το μοντέλο ταξιδιωτικής συμπεριφοράς τους, έχει πέντε στάδια : Αισθητή ανάγκη / επιθυμία για ταξίδι. Συλλογή πληροφοριών και αποτίμηση μέσω εικόνας Ταξιδιωτική απόφαση (επιλογή μέσω εναλλακτικών προτάσεων) Προετοιμασία για το ταξίδι και ταξιδιωτική εμπειρία Ταξιδιωτική ικανοποίηση / αποτέλεσμα και αποτίμηση Το μοντέλο εξαρτάται από 4 συσχετιζόμενους παράγοντες : Το τουριστικό προφίλ (ηλικία, μόρφωση, εισόδημα κ.λπ.) Την τουριστική συνειδητοποίηση (εικόνα των υπηρεσιών προορισμού) Τα χαρακτηριστικά του τόπου προορισμού (αξιοθέατα, ιδιαιτερότητες) Τα χαρακτηριστικά του ταξιδίου (απόσταση, διάρκεια, κίνδυνοι)
Ε. Το μοντέλο του Moutinho Το μοντέλο αγοραστικής συμπεριφοράς αποτελείται από τρία ξεχωριστά μέρη : Οι διαδικασίες της προ-απόφασης και απόφασης για διακοπές/ταξίδι Η μετα-αγοραστική αξιολόγηση Η μελλοντική λήψη αποφάσεων.
2 η Ενότητα 9
Στάδια λήψης απόφασης 1 ον Η Μορφή του Τουρισμού 2 ον Ο Τόπος Προορισμού 3 ον Το Ταξιδιωτικό μέσο 4 ον Η τουριστική διαμονή 5 ον Τα αξιοθέατα 6 ον Ο τρόπος πληρωμής 10
1 ον Η μορφή του τουρισμού Μπορεί να είναι θέμα επιλογής ή και υποχρέωσης. 11
2 ον Ο Τόπος προορισμού. Επηρεάζεται από πλήθος παράγοντες καθώς και από την ύπαρξη υποκατάστατων. Ο σημαντικότερος παράγοντας σε ποσοστό 40% αποτελούν οι τιμές. Το 60% των προορισμών που επιλέγονται είναι υποκατάστατα άλλων προορισμών. Η Συνάρτηση της φθίνουσας απόστασης, εκφράζει τη σχέση μεταξύ τουριστικής ζήτησης και του κόστους ταξιδίου, η οποία δεν είναι ακριβώς αντιστρόφως ανάλογη, αλλά παρουσιάζει μία κορύφωση όταν το κόστος είναι μικρό ή η ζήτηση είναι μεγάλη, ενώ όταν το κόστος αρχίζει να αυξάνει, η ζήτηση αρχίζει να μειώνεται αισθητά. 12
Συνάρτηση Τουριστικής ζήτησης και κόστος ταξιδίου Τ ο υ ρ ι σ τ ι κ ή ζ ή τ η σ η Κόστος ταξιδίου (χρόνος + χρήμα) 13
3 ον Το ταξιδιωτικό μέσο Ο τόπος προορισμού μπορεί να απαιτεί ιδιαίτερο μεταφορικό μέσο. Η μετακίνηση μπορεί να προσφέρει πρόσθετα οφέλη Οι δαπάνες της μετακίνησης, αποτελούν επιπρόσθετο κόστος. Οι συγκοινωνιακές υποδομές και δυνατότητες είναι βασικά στοιχεία για την απόφαση επιλογή ενός τόπου. 14
4 ον Η τουριστική διαμονή Η διαμονή εξαρτάται από τη μορφή του τουρισμού. Συνήθως η διαμονή αποτελεί συστατικό στοιχείου του Τουρ. Πακέτου. Η διαμονή εξαρτάται και από προσωπικούς παράγοντες ή και την προσφορά του τόπου διαμονής. 15
5 ον Τα αξιοθέατα Τα αξιοθέατα αποτελούν πόλο έλξης. Υπάρχουν αξιοθέατα χωρίς εισιτήριο και άλλα με τίμημα. Το εισιτήριο έχει ανταποδοτικό χαρακτήρα ή μπορεί να αποτελέσει και ως μέσο περιορισμού των επισκεπτών. 16
6 ον Ο τρόπος πληρωμής Αφορά στο χρόνο πληρωμής Στον τόπο πληρωμής Στην τμηματική ή συνολική πληρωμής. 17